장음표시 사용
41쪽
92 De S. C. Votasiano. 32 I93 Ad Leg. Juliam repetundarum. I id. 94 De Lesa Calfurnia Iunia . 322us Ad L. Iuliam peculatus, de saιrilegiis is residuis. 3 qs6 Ad Leg. Iuliam de annona, 32697 A Lag. Iubam agrariam flue de termine
98 Ad Leg. .Iuliam de ambiru. uid. 99 Ad Leg. Iulias iudiciarias.. 328am De Lege Cornelia de falses, is ad S. C.
ei. . 3 9ioi De Lege Cornelia nummaria. 33kioa De Lege Cornelita de in uuis. 333ios Ad Leg. Corneliam de sicariis. 33 io De Lege Cornelia or Pompeia de parricidis .. 333ios De Lege Tisia , Publicia, , Cornelia ial u. . 3 9 IM De Iurtιs. 3wior De Lege Fiata de plagiariis. ibita. io8 De Lege Remmia, Petronia , , S.C. Tuν-pliliano. Αλios De S. C. Silaniano , ct Statiliano, cratiis ad eamdem rem S. C. 3 qiro De Leta Aquilia, o do adium demoliti ne S. . C. prohibita. 346tar De Lega Rha.dia da iactu . 348il 1 De Lege Licinia.. 3 oras S. C. δε religione sepulchrorum. Ibid.
42쪽
TREs libri Originum juris civilis, quorum primum
nunc iterum, posteriores nunc Primum edit Vir cla-
infimus I. VINCENTIUS GRAVINA in Romano Archigym nasio Antecessor, quosque jussu Patris Magistri Sac. Palatii Apostolici diligenter examinavi, nihil nec bonis moribus,
neque fidei orthodoxae contrarium continent; imo cum in ipsis auctor, a juris naturalis, & gentium purissimis fontibus, eas civiles leges deducat, quibus hoc tempore utimur in republica Christiana; cumque varia, nec passim obvia eruditione a Romanis & Graecis, non e vulgo scriptoribus depromta, suum opus conspergat, non neglectis neque so-Ιidioris philosophiae principiis , sine quibus etiam leges ipsae puerile quiddam, & fortuitum redolent; neque eloquentiae luminibus, & Latinae linguae candore, quae in foro valde utilis, propter rei difficultatem negligebantur ; digni profecto sunt, ut in publicum bonum exeant in lucem, quo cupida legum Iuventus, cui diriguntur, ceterique causidicis discant, quantum dignitatis, atque splendoris juris scientiae accedat ab humanioribus disciplinis, &a placitis illorum philosophorum, quorum sapientia in sophisticam non abierit.
Romae ex aedibus D. Calixti V. Idus Novembris MDCCIv. D. Io. Baptista de Miro Cameniis,
43쪽
44쪽
ius civile , nis naturalis ad .Romanae Reip. Institutionem relata , Romanisque moribus , & literis explicata ratio: ideo ut iuris
cursum ostendamus, ponenda est ante oculos Roma
nae Reἰp. ne Ies , imagoque illius brevi oraticiae adumbranda , ducto Initio ab a liquiori Pop. Rom. divisione, in patricios
scilicet, & plebeios. C Α p 11 Τ a. De Populo Romano, ct ejus ordinibus. Populi Romani summa, de praecipua dἰ-
Visio ea est . quae a genere proficiscitur, quaequae ipsum habet auctorem Romulum. Is enim delectis primoribus Civitatis, ubris ingenuis, qui aetate, opibus, consilio, auctoritate ceterIs antecellent; ἐκ magistratus Omnes, de divἰnarum humanarum que rerum , totiusque ReipublIcae curam attribuit ast eosque a reliquo populo discretos patricios appellavit; quod essent ingenui, ac patrem, ciere, sue demonstrare possent, atque essent, ut Plutarchus ali., ς τατμ δας I ceteros iussit esse plebem, quam publieἱ negotii minIme participem abduxit ad agrorum cultum, pastum pecorum, pificia questuosa . Ex patrἱciis publicum
Consilium constituit, quem Senatum a gravitate nuncupavit: etque adscriptos ab a e orItate Patres, ab aetate Senatores. It que Senatorum natus est ordo, quem excepit equestris: Ex quibus alia deducta est Populi Romani divisio, quae ab ordine ducitur ; atque in Senatores, equestrem ordinem , de plebem populus omnis est descriptus.
Treuestris autem ordo ab Ipse quoque La Romuli aetate repeti potest. Nam, ut Dionisius, ac Livius tradunt, Romulus aa custodiam sui corporis, ex honestissimis familiis , trecentos sibi delegit; qui primo quidem Celeres dicti sunt , a Remi Interfectore Celere, qui eis initio praefuit bὶ deinde Flexum nes, pestea Trossuli, quod Trosi sulum Tuscorum oppidum sine peditum opera expugnariat: postremo Equites, quoata I ravius M. F. areh. in RomMI.e p. g. Dionys. lib. a. FI .gi iubet salmasus aZIamr. ἐκ comm. e. a' Fl x tes autem diei censet veteri more pro Flexitibus.. l . I Pinus ureb. eelares. Plinius I.3. 33, e p. a. qui sint a Flexes flexitis, quod de cendat a flem, Figon . - isa. iar, Civ. Rom. lib. a, leo quod equitum sit, equos in gyrum flectere, seu ο
ἱ I ex Fleauminibus Flexules apud Plinium Ie. . ut est apud Virgilium , sectere is
45쪽
collataque ad id ex publico pGunia, mererent . Siquidem erant & alii , qui cum proprio equo mererent; huic men ordini non adscribebaotur: qui vero equo publico merebant, in Urbe Senatoribus i qui Rr: vato, peditibus in bello opponebantur. θ Isautem ordo a paucis initiis , mirum quantum, procedentibus temporibus, abundariti Equitum insigne fuit aureus annulus,& angustus clavus, sive tunica clavi S purpureIs , iisdemque angustis intertexta. se Eidemque ordini legibus theatralibus attri buti sunt qua tordecim gradus, In quibus sedentes ludos s arent. dὶ Huius ordinis homines a Censoribus vectigalia,& tri. huta , certa pecunia quaestoribus urbanis repraesentata , conducebant , quos publica. nos appellarunt. e) Ut autem Senatores ita & equites a Cen soribus legebantur: de equites quidem censu sestertium quadringentorum millitum: unde Horatius: f Si
quadringentis sex sept em miliιa desint Plebs
eris. Senatores autem censu duplo maiori nempe octigentorum millium, sive scuta. torum aureorum viginti quatuor mil
De Senatoribus. S Soatus constabat initio centum pst ἱ-bus , qui ob id C. literam centenarii notam calceis inscribebant. hὶ Is vero numerus non fuit diuturnus. Nam bis a Romulo Senatum lectum scribit Dionysius; primo ex Albanis centum; deinde ex Sa-
binis, quos ex laedere in cludatem ace6perat , alteros centum. Iterum Tarquinium si Priscum alios adiecisse centum rac praefinitum ab his numerum Tarquinii saeuitia , de caedibus suille imminutum , post vero expletum a Bruto Consule. Longe aliter Livius, qui lectos quidem a Romulo centum scribit, deinde alios centum a Prisco: Uerum Brutum Consulem, ut ordinIs robur augeret, adiecisse centum,
indeque trecentum numero Senatum conin
stitisse: his verbis: Deinde quo plus
uirium in Senatu frequentia etiam or inis faceret; cadibus regis diminutum patrum numerum, primoribus equestris gradus electis, ad trecentum summum explevit. A que a Romulo lecti Patres majorum gentium; ab aliis adiecti Regibus minorum gentium ἰadscriptique a bruto Cos. Patres conscripti
dicebantur: quo nomine sequens aetas Ιωtum complexa est Senatum. Hunc numerum auctum Syllanis temporibus futila , Sigonius si) ex veteribus colligit. Duas enim lectiones Senaborum factas; alteram Sylla & Ruso Cos alteram Sylla Dictatore, AppIanus refert. Ego vero, non tam auctum a Sylla Senatum arbitror, quam caedibus imminutum ex bello cis Ili, post ab eo novis lectionibus restitutum . Quem
autem numerum praefinierit, non plane constat: certe Ciceronis tempore CCCC.
exuperasse colligitur ex epistola quadam Ciceronis ad Atticum: scribit enim, Curioni assensisse Senatores XV. ex altera vemro parte affuisse CCCC. Caesar vero Dictator , cum omnia ex libidine gereret, ac
i I Res manifesta ex Liv Io L. XIVΠ. e. 22. Linquites, qui cum privato equo merebant, v Icaria opera desuncti videntur pro merentibus cum equo Publico, plane ut hodie passim exhiberi videmus ab equitibus, qui vice eorum eqaestrem malitiam cuberunt. Illi stipendia. Iardam & poscam conisisrunt, hi in armis exereentur, hosti Occu IIunt, puis namque rapessunt. Inolescit his mos in omnibus detentim Rebus publieis,primum in rebus ob el dem publieam trepidis, tum 6e luxuria saepe civium,
qua hnmines ditescentes bellici stre piget Iaboris. l . I sigon. ibid.
De elavis, lis ingens su perlo Ie Iecuto fuIt inter Rubenium de Ferratium . in qua Graevius inprafas. Tr m. thes anusu. cententiam secundum Rubenium dedit. npexti honem quidem amplius dubitare posse censens,quin clavi fuerint lineae , ad ystar salitatum, oblongη, qu dratae . Fi bene est. quod ipse i m E et I rias An I. 4ere est. . . mutata sententia agnoscit , elavos fuisse segmenta purpurae oblonga , a lato in acutum des nentia. Ut enim senistentia haec illi Ruben ii quam proxime accedit, stenominis simul originem rationemque prodit. le I Rosin. lib. s. ις. 33. sigon. lib. a. εσο
culo Μanutii, quem sequitur Gravina , fui uesculatorum aureorum milIta duodecim . Seo utrorumque felicitati invidens Io. Fr. Grono vias. dimidiatis eorumdem facultatibus , ica Miis fere substituit unciales.
46쪽
turpissimis mortalium Senatum aperiret DCCCC. sere Senatorum legit; au t que supra modum numero, imminuit ordinis dignitatem. Unde Augustus, ut veterem Se. natui splendorem redderet, rejectis indienis, numerum decusque restituit pristinumm a Porro Senatus initio quidem nonnisi patriciis patuit; posteae vel a Servio Tullio gratiam plebi, ob delatum sibi regnum , reserenti, vel a Poplicola de Bruto, qui post exactos Reges ex plebi is familiis imminutum Sena.
torium numerum exelevisse dicuntur, Senatus est plebeiis patefactus: ut ex equestri potii simum ordine, qui Senatorum seminarium appellabatur, Senatores legerentur, si censiim haberent Senatorium e quem censum ampliatum ab Augusto suisse, Suetonius auctor est. Isque census necessarius erat non
modo ad adispicendum aed ad tuendum, di retinendum ordinem nam si lapsis facultatibus minueretur census, in equestrem Ordinem Senator Gensoris jussu transibat, si censum haberet uestrem: si ne huic quidem censui sua bona sussicerent, ad plebeios descendebat: unde plures patriciorum familiae , absumta re familiari, modo ad equites, modo ad plebeios ὶ jussu devenere censorio.
Nec omnis aetas aditum ad Senatum habebat; sed cum in Senatum ii maxime legi consuevissent, qui magistratus urbanos, gesserant , quorum initium ducebatur a Quaestura, cuius legitima aetas erat annorum XXVII : hane antiquitatis studiosi ad Senator Iam dignita tem arbitrantur fuisse praefinitam aetatem. Nec tamen qui Magistratus gesserant, con tinuo Senatores erant : nisi per Censorem Iechi essent, dum lustrum conderetur e ac si censoria lectio desuisset; ius quidem habebant sententiae In Senatu dicendae; Senetores tamen minime dicebantur: neque cum in Senatum venerant , sententias rogabant I sed in eas, quas principes dixerant , non voce , sed pedibus concedebantc Eidem numero alios adiecerat Antonius Utanquam ex tabulis testamenti C. Caesaris et qui dicti Oieini , exemplo libertorum ortinorum, seu eorum . quos patronus in testimento verbis
dilectis manumisistet , qui ideo se dicti sunt,
quoniam patronus eorum iam in Oreo, sive il-ate effet. unde negant redire quemqita in , SVer. λ ωρι as. Cuiae ins OUerv. III. a I. c a Sueton. in .Hag. cap. s.c Imo in Cati tum tabulas relati sunt& inter Capite censos. Quod iniquitate non carebat,
s. iortuna iniuria bonis lapsus esset , qui digni
locum mutantes , Se transeuntes ad eos, quorum sententiam probarent, ideoque Pe- uarii vocabantur, ibin unde veteris edictisormula : Senatores quibusque in Senatu sententias dicere licet. Mos erat sane olim , ut pretextati Senatorum liberi, simul eum patre curiam ingrederentur : sed Senatusconsulto fuit sublatus; unique Papirio Prae. textato datus aditus ad Curiam , praemio repraesentatae in puer illi aetate prudentiae, cum matrem, a qua de rebus in Senatu gestis interrogabatur, mendacio elusit : qua fide Sc praematura sane gravitate meruit , ut nondum assumta virili toga, pro Senato re haberetur: ac ab egregio facinore, quod
praetextam adhuc gerens ediderat, praetextati cognomen retineret. Tribunis tantum plebis sine lectione censoria post Atinium plebiscitum tributam suille senatoriam di3nitatem scimus: Si quidem haec Gellius refert ex Capitone : cin Tribunis plebis Senatus habendi ius erat quanquam Senatores non essent ante Atinium plebiscitum. Atinium fuisse , Sigonius suspicatur, Tribunum illum plebis, qui Q. Metellum Macedonium deSaxo dejici tui sit, a quo censore in legendo
Senatu suerat ipse praeteritus: rogavitque populum, ut Tribuni plebis deinceps Senatores essent; metuens ne iterum a sequentibus Censoribus praeteriret ut1Antequam autem census institueretur , PIulus Manutius ex Levianis verbis in Oratione Canuleji, colligit , Senatores suisse creatos a populo, Se ali quo etiam tempore post censuram institutamisi quidem in ea oratione legitur, patrum multos suisse cooptatos, aut lectione Regum, i ut iussu Populi, cui testimonio aliud longe illustrius accedit ex Cicerone in oratione pro Sext. Malores, inquit, nostri cum re-riam potestatem nou tulissent, ita Magistratus annuos creaberunt, ut consilium Se n. tius Reipublica proponerent sempiternum: ineligerentur autem in id con sitium ab unitate moVebatur. Red pensabatur id damnum utilitate publiea. qua severe Occus re dum ero ξω. stigatis hominum prodigorum motibus, quibu plerumque avita patrimonial evertun rur . Prodiis gis nec hodie caremus . Pauci tamen pares illi Romano, Maenio, qui eum bona omni obliguriis visset, tandem domum pud Forum vendidit unica excepta eo lamna, in qua a steres iunxit, ut gladiat tios inde ludos eouspiceret, ut ex veteribus Gram. matteis observat Alciatus ad L. a a. D. de HS. b Hotom. lib. a cap. Io. anιου. Mm t. a L. o. ea
47쪽
versa populo et Huius ordinis insigne fuit
tunica laticlavis, sive clavis purpureis ve
luti fibribus dat incia ; qui Senatoria
in veste lati erant , angusti vero in equestris ordinis tunica. a
CAPUT IV. D. Plebe Rustica, ct Urbana . .
REliquus Populus nec Senatores, nec equites, verum plebs erat; eaque vel rustica, νet Urbana. Rustica cultui agrorum operam dabat. Romulus enim secundum militarem, rei rusticae curam voluit esse praecipuam : unde priscis temporibus non infimus tantum ordo , sed & Senatores atque patricii, cum a belli administratione vacarent, ac res domi forisque quiescerent, rei rusticae sese dabante ut Dictatores etiam ,& Consules ab aratro accerserentur: id quod de L. Coincinnato , & Quintio Claudo, & de Curio, Fabritio, Regulo, Serrano , COasularibus illis & triumphalibus vir Is emiteris traditum . Quinque colendis agris operam dabant, ii Sc magis in militia strenui, & honestiores &i graviores erant in civili vita . Haedia vero vel propria ovisque colebat;
vel de publico assignata. b C A. P U T V. De Hebe Urbi,a, cr Tribunis AErariis.
PArs alἰa, plebs urbana erat; eaque vel
argentariae, ac mercaturae , foenorique
cabat, vel opificiis; vel urbano servitio,& curiat sorique ministerio. Vade, praeter artifices Se argentarios & mercatores, erant
Varrone auctoribus, pecua iam ia stipendium
Imo senatorum tunicam uno eodemque laoto ela Ob eam contra equitum binis quidem sed angustis elavis insignitam fuisse, doret Iaudatus Gravius in Pr. r. n. Thes Antiga. Observatque, inde esse, quod sena toria tunica dicatur latus Cla Uu . cum clavi angusti, in plurimum numero . eis qui tibus tribuantur . Haee autem segmenta non florum instar spatia fuisse, sed in tuni eis laticla. viis a pectore . in angustielaviis ab humoria adimam tunicam descendisse, de quod formam elais vi imitarentur . clavos dicta esse, hodie constat, de partim Observatum fuit ad cap. a.
a Qui forsitan ex ipsis artifieibus, argentatiis di mereatoribus legebantur eogendae in sua quisque
militum de aerario Quaestori proconsul I adnu.
merabant; quorum memoriam licet ab autNquissima aetate repetere, cum eorum mentio
fuerit apud Catonem d a Gellio adductu in Hujusque ordinis magnum fuisse numerum instendia lex Aurelia, qua cum equitibus, &Tri is aerariis communicata fuere iudicia, quae antea penes solos Senatores erant. e
De Scribis, Apparitionibus , Accensis, Interpretibus, Praeconibus. Viatoribus , . Lictoribus. HUἰc accedebat ordo Scribarum, quἔleges, actus , rationesque omnes Pu blieas perscribebant, ac referebant in tabulas . Quod negotium haud parvi sane momenti dabatur virrhonestis , quippe sutu'ris custodibus fidei publicae , publicaeque
voluntatis conservatoribus . Quam ob ca iam de apud Graecos hominibus honestiori loco nat Is huiuscemodi in bus deferebatur Quamvis Cornelius Nepos in Eumene, Seri barum munus in maiori apud Graecos honore, quam apud Romanos suisse scribat. Ap parebant autem magistratibus, eisque lege de jura subjiciebant. Cum enim, qui magi. st ratum inibant , praesertim juvenes, munus plerumque suum ignorarent, cogeban tur id a Scriba , quem usus peritum fecerat, cognoscere: ita ut Scribae, qui leges ad manum habebant, essent quodammodo docto, res magistratuum quorum jurisdictio pro consito de arbitrio Scribarum explicabatur. Hinc , cum horum arrogantia nimis exultaret, resedit tandem Catonis o.
pera, tfὶ qui deprehensam illorum igno
tantiam castigavit . Cumque numerus eo.
triba pecuniae, cuius quaerendae cata dein ab aerariis ad procuratores Caesaris translata , Post. quam iudicia quoque Caesar aerariis ademerat, di s los senatores de equites iudieare voluera . Sue
l ' a Unde bella iis Oee so nascebatur insinuallis di sese in amicitias iuvenum nobilium , viamqu sibi parandi ad assinitates eam splendidis Rotnae familiis . Hodie quoque regnum sere forenseponis scribas est, idem eo tum aestus, eadem sua. perbia , eadem saepe iuris iguorantia .lsa Pluisich. io. cat. min. rum
48쪽
rum m In Ime esset exiguus, disperi iti fuerunt iu decurias: in quibus , qui Scriba fieri oprabat, locum sibi aliquando emere .solebat a) Et quoniam ius erat magii ratibus Scribas legere, sti; ideo qui a Quaestore legebantur , quaviorii sci ibae :qui ab AEdili , AEdilitii, qui a Plaetore . Praetorii vocabantur, eὶ Extat & apud M. Varronem dὶ de Scribis Pontificum
mentior itemque in veter, inscriptione apud
onuphrium: Agria Triphosa Vestifice Livius Theona ab Epistolis Graec : Seridia alibris Pontocalibus conjugi San Hismae R.
D. S. M. Erant & Scribae navales, quo, Festus ait omnium fuisse gradu minimos, propter pericula, quae subibant Mi sum quoque locum tenebant apparitores magistratuum, de accensi, sic appellati, quod accirent, sive exciperent mandata Consulis, e de vocarent ad comitia centuriata, itemque qu. tribunal Praetoris eos, qui erat ius reddendum p vel molestis interpellationibus silentium imponerenum Erant 8c interpretes, a quibus exterorum sermo aperiebatur item dc praecones, qui vel ad hastam In auctionibus stabant , ut oblata pretia significarent; vel in comitiis magistratuum , ut populum cogerent ad suffragia, lae designatos renunciarent; vel in iudieiis 3e quaestionibus, ut judices, &Ieos, dc accusatores, de testes accirent ;vel subiiciente scriba serendas leges populo rec tabant; vel in concionibus audiet tiam faciebant ri,ictores etiam erant , qui summo; endo populo, sontibus caedendis , ac securi feriendis , faciendisque iustibus praesto erant Consulibus, Praetoribus, Interregibus, L. Dictatoribus: ac lictores aligando dicti, ouod sontibus ad supplicium manus ligarenLI His affines viatores,. qui iussu magistratui in accersebant a via, vel
aliquod nunciabant, atque hiae dicti viatores la a Cie. pro curet. Li . Lib. o. .. lo Andrian. Turn. --U. lib. 11 .c p. 1 ..t ei Sigon. antiqM. iur. eiv. Roman. tib. a. e. s. la I Lib. . do tine. latin. t 'a Quod iam vatroni visum L. V. e. s. Idem tamen Varro t. o. e. a. Aeeensos diei putat a censendo. quia censionem seu arbitrium sequari tur magistratus . rem . eredo, magis intuens , quam otiginem vocabuli; quemadmodum Iure- consulti testamentum a mentis testatione deri- Attamen ab acciendo minus recte quoque
diei videntur aeeensi, primum, quod steato VD
De Optimatibus, Populatribus Nobilisus, Ignobilibus , Hominibus vobis. Porro cum cives Romani pars bonis de probis sese darent; pars in .seditiones
5e tumultus ruerent; quoium plerique si L-diosi erant plebis: Hinc illi optimates dicti sunt, hi populares: quoniam illi cuna Senatu faciebant, hi cum seditiosis tribonis plebis; cum alioqui non sen per vox popularis in odiosam fgnificat Ionem detox- queretur. Atque haec est tertia populi Romani divisio. Rursus cum ii , qui magi, stratus curules gesserant, nempe Considatum, Praeturam, 'ensuram , AEdilitatem, possent imaginem sui pictam rc linquere posteris; contigit, ut Civium Romanorum alii majorum imagines haberent; alii tantum suas ; alii nullas: hinc, qui majorum imagines haberent, nobiles; qui suas, ho- .mines novi; qui nullas , ignobiles dicebantur. Unde patricii, quibus tantum in tici Urbis magistratus de honores , reiecta plebe, patuerunz, olim tantum dicti sunt nobiles; postea etiam plebei i: quorum se, licet maiores magistratus curules gesserant zatque haec quarta est a dignitate sumta dixis
CAPUT VIII. De Censoribus. UNiversus autem populus describebatur, atque in ordines tribuebatur a Censoribus : quoium potestas decerpta suit ex imperio consulari , atque in peculiarem collata magistratum A. V. V.
CCC. fὶ quoniam Consules assiduis bel
lis , le gravioribus negotiis occupati, censui peragendo minime vacare poterant eunde, annos septendectim censu I, res cἰvibus maxime salutaris, suerant intermissias ..
ρὶ Censum autem iastituerat Servius Tuleis repugnat, qua aecili, non accensi dicuntur , . qui arcessuntur . vel evocantur, tum quod utique aerens non accibantur, sed aeeibant. Quidni igitur simpliciter Aecensos ab aeeensendo dictos putemus, tanquam lictores accensos, seu super numeratiose sic enim milites aceens e iis
euutur, quot extra numerum militant. Vegetius itus de re milis. II. 1 .let Varro doti .iat. I. . . cr s. sigon. lib. I x s. anti' iur. civ. R. m.
49쪽
lius, quἰ quantum quisque taberet aestimari, civesque Romanos Per capita censeri iussit; unde postea censores dicti, quod ad eorum censionem, sive arbitrium destr bebatur populus, de Per eos facultateste bona fingulorum aestimabantur , atque in censorias tabulas reserebantur , ut pro substanti Is tributa penderentur e hinc census nomine bona, & fortunae comprehenduntur bὶ Censores creabantur duo quiato quoque anno. Quo tempore quia civi. tas a Censoribus lustrabatur, ideo lustri vocabulo quinquennium significatur . olim
quinquennium Magistratus durabat ; s e Ipostea per Mamercum Dictatorem annuus& semestris lactus suit 'mis non opes modo civium aestimandae s ued & mores regendi committebantur. Ab his vitae singu lorum aut laus Impertiebatur , aut inurebatur Infamia r totaque Urbs animadversione illorum emendabatur , ut qui censor bus placuisset statum singuli retinerent .
Senatorem en Im, cujus turpem vitam. deprehendissent, Senatu movebant: equitem ,
adempto equo publico, ad plebeios rejici hant : plebeios , ademto iustragio, tribu
submovebant, ac referebant in Ceritum tabulas , ut fierent aerarii, sive ut civis conditionem non nisi pendendo tributo retinerent privati iure suffragii: quod Cerites primi fuerint e municipi istas , quibus Romani ius Ciu Italis concesserint ut tamen publicis negotiis, N. honoribus abstinerent,
quod tradit Gellius . t d Ad huiusmodi
conditionem ignominiosi a Censoribus redigebantur. His animadversionibus singulo-ium ordinum maculas , reiectis turpibus , Huebant , iudiciumque suum promulga bant , cum peractum censum recitarent . Siquidem is senatu motus, Sc equo annuloque privatus putabatur , quI a Censori. lin fuisset in census recitatione Praeteritus . Qui autem in ea recitatione suisset yx Senatoribus primo loco nominatus , is
Princeps Senatus dicebatur: te Quἰ honos
i I Creati autem e en res e privatis desierunt sub Augusto. qui eum P. AEmilium Lepidum divinaciam Planeum Censoria cI aer, Ni sta.
Praeterquam consularibus de eensor IIa Miabebatur nemini e unde cum alter Cens rum virtute ac splendore ceteris Senatoriabus anteiret, ab ipso Coi Iega in census recitatione Minceps Senatus constituebatur Porro a Censoribus loco motus poterat at quando pristinum gradum , vel per alios Censores , vel per judices recuperare; si Censoris animadverso, nou tam veris cximinibus, quam turpi fama, saepe alieno livore conflata , nitere: ur . Contigit enim non raro, ut qui a Censoribus ex ut I dignitate fuissent, ad censoriam de ipsi dignitatem , repetit ἰs honoribus , Perveni
rent. σὶ Animadversionis censoriae ea sa notFsolum turpitudo vitae, sed etiam negligentia fuit: quandoquidem in Equitem , qui equum macilentum , & paruinnitidum haberet aut Ia eos, quὲ agrum incultum possiderent , ac sordeIcere linorent, animadvertebant invectigalia item , & fundi publicanis per Censores In comtpectu populi Romani locabantur : item Se publica aedificia corrupta vel neglecta
reficienda dabantur: veluti templa, viae , Pontes, aquaeductus. Censoris etiam curiae suberant precia sacrificiorum, & anseres ,
qui ob memoriam servati Capitol l de publico, iussu Censorum, alebantur ἄNeque i
gum condendarum, aut Iog-aarum potestate Censores carebant certis in causis :nempe nuptialibus: iisque negotium datum erat, ne quem in Urbe coelibem esse pariterentur . Cum quis ἐn 'lensura decessisset, non modo in locum thortui nemos ficiebatur; sed & Collega magistratu abbbat , omnis causa, cum anno , quo Roma capta fuit a Gallis, Censerem mori contigerit . Initici patriciorum tantum erat
magistratus ἔ anno tandesti Urbis CDII plebeiis etiam patu It.
CAPUT IX. . De Tribubus Rustisιs, ct Urbanis.
IGitur civium ordἰnes per censores de-ς scripti & emendas tribuebantur inutiatim die cam tribue I conlaenilimn . tribue I . truill . omine eollabentis dignitatis Suet. ine. II. Di n. L. LIV. Dein principes suo nomine faenitates civiam describi iuste iunt ,. ipsi quoque iudiciam de motibus eaerontex, idque saepe aeerhe & Impatenter . Multo tamen pria interiecto tempora Censorem De eius erea vix Valaxianum. eandem illam. qui dein imperavitidi a Parthorum Rege Sapore eaptas di Iadibrim
50쪽
ginta & quἰnque partes , quas vel a coninferendo tributo , Tribus appellabant ἔ vel quod initio populus trifariam esset dieti susa Romulo, cui tribuum institutionem pie. lique scriptorum, sa) Dionysio subscribentes, assignant . Tres autem tribus intres conjectae suerunt regiones. Prima trihus suit Ramnensium a Romulo dicta , inquam Graecanici homines, qui latinos agros ἐncolebant , & Albani, quos Romulus secum duxerat, confluxerunt, Sc Palatium , ac Coelitum tenuere montes . Altera Tatiensium a Tito Tatio Sabinorum Rege , quem simul cum suis poli confectum bellum Romulus in urbem accepit: ea mouetribum In capitolio & quirinali locavit . Postrema Lucerum L It: cujus nominis certa non fertur origo, cum alii dictam arbitrentur a Lucumone Etrusco; alii a Lucem Ardeate , qui sub Romulo domicilium& fortunas suas Romam transtulerat ἰ alii a Luco, In quem, Draeter Sabinos & Albanos, reliquus confluxit ex finitimis , &advenis collectus populus; qui loca plana inter palatium & capitolium , atque circum forum insederunt; ex quibus deinceps rei bus alῖae sunt derivatae. Verum a cha multitudine civium , Servius Tullius Urbem ampliavit , pomoerioque inclusit Viminalem, Sc Exquil Imim collem , intulitque noram tribuum rationem , de numerum: tributaque Urbe in regiones quatuor , totidem constituit tribus urbanas , quibus e locis UrbIs nomen imposuit: ea que nomῖna fuere suburana, Palatina , ex-
quilina, collina. bὶ His adjectie multitudinis rusticae tribus quindecim: quae cum a locis , ut urbanae , nomen traxissent , Postea pleraeque exuto priori nomine , ab illustrioribus familiis , quae in singulis locatae tribubus erant , alia sibI nomina induerunt. Cumque sub Servio Rege decem& novem essent tribus ; sequentibus temporibus, increbrescente usque multitudine, lectione censor a novae sunt adiectae, ut ad triginta quinque pervenerint r isque numerus constitit , permansitque etiam Inter
urbanas , be rusticas prisca distinctio itae sordes in urbana9;pin rusi icas uos urbis,& illustriores familiae coniectae suerun r
propterea quod apud Romanos, secundum militarem, praecipua, ex instituto Romuli, erat dignitas rei agrariae, cui nobiliores, de splendidiores operam dabant , relictis opificiis de ossicinis penes servos .
aut infimam plebem . Nunc tribuum n mina , torumque ac minuin rationem subiiciemus : ac primo loco tribus urbanas quatuor describemus. , quibus quatuor urbis regionum nomἰna haeserunt . Prima igitur Suburana dicta est: nominisque origo subura ς quasi sub antiqua Urbe . ut Iunius apud Varronem docet. d) Suberat eni in ei loco, qui murus terreus vocabatur. Varro tamen deducit nomen a Pa-go succusanor traditque Pro Q litera su stitutam suisse B. de pro s. subjectam R. ut in plerisque nominibus Romanorum post propagatam apud Rotnanos literan
R. eὶ Secunda Exquilina ab Exquiliis , quas alii ab excubiis Regἰs dictas putabant ἔ alii quod excultae luiment a Tullio Rege . Tertia Collina ab duobus collibus viminali, se dicto, quod ibi vimineta suerunt; vel ab Iove Viminio, cujus ibi erant arae, de Quirinali, ubi Quirini fanum .
Quarta Palatina a Palatio Monte, cui nomen dedit vel balatus pecorum , ut Uarrone teste, putabat Naevius; vel Palatini sive Aborigenes, qui ex agro Reatino pro
secti, qui ager Palantium appellabatur aeum Urbis locum tenuerunt . Nunc
progrediamur ad rusticas, nempe primo
ad quintam , quae dicta suit Romilia, ct
quod effet sub Roma: cui tribui onuphrius assignat eam agri partem , quae in Tusca prope Urbis maenia , secundum flumen , ad malis ostia , trans Tiberim, excurrebat. hin Sequitur sexta Lemonia, a pago Lemonio , qui est in via latina . si Septima Pupinia , ex agro Pupinio in Latio cis Tiberim, ad mare pertinens. hὶ Octava Galeria, cuius nominis certam Originem nemo veterum prodidit ἰ sicut nec
Nonae Polliae; ae Decimae Ualtiniae. Ideoque Sigonius de Onuphrius ab ignotἰs nobis locis nomen traxisse putant . Quae sequuntur, eae sunt , quas veteri exuto nomine , novum ab illustribus familiis tra-x sse dἰximus. Undecima 'igῖtur Claudia,