Jani Vincentii Gravinae Originum Juris Civilis libri tres et de Romano Imperio liber singularis

발행: 1792년

분량: 468페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

48 DE ORTU ET PROGRESSU

satum , iamque omnium opinione , atque ipsius etiam Cesaris tacita cogitatione dam 'PUT LXXII. inatum eloquentia sua Cicero eripuit . Ex De Aodo Tucca, ct Namissa infelici hujus accusatio.iis exitu , se ad iu- i,e ... . . 'risprudentiam adiunxit sub olfilio praeee Δ Uhq udo , 'ucca , & Namusa ma-Ptore , pluresque libros de iure publieo , '. o 'Rm Vrris nostris Praeserunt a de privato doctissime scripse sed antiqui,Tς ' n . Namuis 'ero plures iu- usus dicendi generibus , minus e ait E i; lx k 0ni ultorum libros digessit in eeatumbris suis a posteris conciliavit . Sulpiciamiqμδd g 0xa . . Servi filiam uxorem duxit. CAPUT LXXIII.

De Alfeno Varo. A D hos usque , uno quodam alveo jurisprudentia fluxit : post autem di-ALsenus Varus Cremonensis omnlum,iscessit in rivos . Deducta est enim super vel hoc uno praestant iis mus , quodlpluribus iuris articulis in oppositas semen- suam totam duxit a doctrina dignitatem .itias a duobus, contrariarum scholarum au- a9 Cum enim sutor esset , arte abjecta ictoribus, Antistio Labeone, & C. At testo mira magnitudine animi Romam concentCapirone. Antistius Labeo, nobilissima 1 - .st, inque Servii sese disciplinam tradidit;lmilia, Labeonis illius fuit filius , quem ex qua per insignes virtutes, ac juris stien- Brutus in Caesaris caedν lacium habuit, ttiam evasit ad consulatum , ac mortuustac mox in morte comitem . sc) Labeo honore sumtumque publico fuit elatus. Li-ienim ille, cum exercitum ab Antonio su bros reliquit Collectaneorum , de Digesto.lsum , ducesque Brutum , Sc Cassium vo-ruin quos Iulius Paulus in compendiumlluntaria morte Interemtos accepisset , a contulit quorumque fragmenta legimusidissetque suum ipsius nomen inter morien-

in Digestis nostris . Consul fuisse crediturit is Bruti suspiria senuisse; turpe sibi put ab aliquibus cum P. Vinutio, triennio postlvit vindicibus libertatis, & amicorum fato Christin natum. ' . superesse . itaque a servo, cui gladium obtulit, quemque mortem rogaverat, est in

C Λ P U T LXXI. tersectus : cum civibus jurisprudentia, de fortitudine in tuenda patria libertate , at De Case . que amicis in conservanda fide plurimum prosuisset. In filium autem non modo transeΙNter hos Servii auditores adscrἰptum repe-lludit ingenium, quo patri cum juri prurimus a Pomponio Caium, de quo infra. dentia, tum in reliquis doctrinis excelluit: LXX. De Alfeno Varo.

LXXI.

De Case. Sed Cujacius id ex eo Pomponii loco censet expungendum, tum quia Caius ille sub

Antonino vixit; tum quod Pomponius ibi dentia, tum in reliquis doctrinis excelluit: sed amorem etiam ipsum libertatis e cujus amoris laus , mutatis iam cum Republica moribus , in infamiam , apud vulgi volu- decem praefinit: quibus, si aggregetur Caius, ibilitatem, transierat . Ob hanc enim cau- non decem, sed undecim evenient. tum Labeo contumax habebatur , quoa

92쪽

IURIS C

Augusto veter I libertate ra steret, neque adduci posset, ut servile illius aetatis ingenium susciperet. Hinc Horatius, ut a D taretur Augusto, temporibusque ier viret, Labeonem in Satyris appellat a in insanum . Itaque cum vir virum in Senatum Iegeret, veritus non est ipse legere M. Lepidum ; quamvis octavii inimicum tum exulantem nec aliam hujus facti excus violiena attulit; b nisi ouod cuicue homini suum sit judici vis Et cum contra increparetur , ' ar tanquam puer illuderetur ab Augusto , nihil se mali promeritum re Cpondit, si legeret in Senatum, quam Augustus Pontificem esse pateretur: nondum enim ausus fuerat Augustus Lepido, ceteras ornamentis exuto, Pontificatum eripere. Quo responso Principem Labeo delinivit. Cuius tamen ut contumaciam Augustus frangeret, Atteium Capitonem studiorum illius aemulum, atque laudis obtrectatorem , in Consulatus petitione praetulit Labeoni. eὶ Et si non desint qui scribant, Labeonem Consulem suffectum honorem accipere ab Octavio recussasse. d

Quamobrem intra praturam se continuit, ac laude virtutis consulatum ante ivit. Cum philosophiam, ceterasque ingenuas artes, ac praecipue dialecticam, & grammaticam impense didicisset, accepit a Trebatio tu risprudentiam : in qua meruit cum Servio Sulpicio conserri a Petron Io Arbitrio . Hirus erat in originibus lat Inarum vocum. Expiscandis: quarum cognitione latentiorest legum sensus erueban At scientia, miro-

ue acum Ine sublatus ingenii, longe sibi plus indulsit, quam superiores iurisconsul

vi . Nam extra veterum traditionum sines Evagatus, novis luminibus ius civile iussu Hit; tentavitque plura nondum ausa prio xibus . Ita ut ex ejus novitate doctrinae peculiaris iurisprudentiae schola extiterit . quae ab eo, veluti a capIte, longa successione Proculo, Nervae filio, & Pegaso, &Caelio tradita, Procul a nos peperit, de Pegasinos. Studia sua ita dispertiebat, ut sex menses in solitudinem se constri bendis libris conjiceret; sex vero alios publice se

consulentibus praeberet. Cum praeter humanum , divini juris etiam esset peritissimus, duos Deo tum ordines diit oxit, malorum alterum, qui aerumnis hominum ἰ alterum

bonorum, qui ludis, & voluptatibus placarentur: quod a Stoica, & Platonica doctrina retulerat. se in reantae fuit aucto-nritatis in Urbe, ut cum acerrime certarerretur de recipiendo codicillorum usu ; illiusvexemplum omnes alios ad se traxerit. Neri mo enim de codicillorum auctoritate diis ιbitavit, postquam iis usum Labeonem apη patuit a De numero librorum ejus ambigi tur : nm apud Pomponium in aliquibus codicibus leguntur quadraginta volumina . in Cui ac iano vero quadringenta. Qui autem libri post eius mortem apparuerunt sappellati sunt posteriores: quibus multa,& abstrusa de vocabulorum originibus, &eorum significatione continebantur.

CAPUT LXXIV.

De Aufo Capitone.

dem Labeo ingenii aestu, praeter veterum tradit ones vehebatur; at Capito religione

quadam, ac veneratione praeceptorum antiquitati obstringebatur . Verum Labeo cum 1 doctrinam sperneret veterum, priscam talimen libertatem retinebat. Capito vero novam lubens complectebatur servitutem, itai, ut Iiteras notius, quam animum arripueritis veterum Romanorum .' Unde callidus asesentandi artifex ab Augusto consulatum imis petravit , tanta omnium invidia; ut popularem gratiam aemulo suo Labeon haud exiguam peperit. Augusto mortuo adula. tionem vertit ad Tiberium: quo in adulando tectior, eo ca lid illimo Principi gratior . Admiscebat enim suis assentationibus Imitationem quandam pristinae libertatis:

qua Tiberium invidia populari terebat. f

Cum enim Tiberius in reos maiestatis r cipi vetaret laicium Ennium, qui effigiem PrincipIs in communem argenti usum s

derat et ipse , quas non Principis blanditor , sed vindex priscae libertatis: non esse, ia-

c vel ipse ideo xeeensendus Μ antehaeis ante Nanetein , qui, ut notum est, mist a rimini η

er faut Let Lono, adversa canna σ noxia Malox mini Irin eis I M. Sed huius sententiae auctois rem Theologum Ec a nostro diversum fuisse , verisiis militer putat laudatus van Bynhershcev p. st . et Au . b. a. de cis Dei e. v. m. l. cv. 1 Ia

93쪽

DE ORTU ET PROGRESSU

quῖt, Patribus austoritatem eripi eudain neqιe ius illι esse remittendi eas ιέ-riar, qu is Re ιytisit, sero principe, a cepist.

Ac non modo in rebus gravibus, verum etiam in levioribas quibusque gratiam Principis aucupabatur. Veluti cum Tiberius vestet verbum ab edicto tuo expuagere aut ad Grυn miti cor uae judicium referre quodsbi parum latinu n videretur; Ait ejus mi-vim opus ese respondit; novo enim verso isuros cives, postquam Principi exci- ain Qua responsione stoma..hatus Pompomus Grammaticus , ad Gestarem convers.rs: Imo , inquit, bominibus quidem GPitatem dare Cesar potes; verbis um potes. Quae libertas homini suit impune , Curatiotrem aquarum ei Cesar , mortua Maecenate , delegavit; bὶ eundemque triennio, quam Tiberis inusi rat , coercendo flumini praubcit simul cum L. Arruntio. Quo in in munere gravissimus ivit municipiis, Coloniis: quorum qu relis audit Is, abiecit consilium avertendorum fluminum, ela lacuum, quae in Tiberim influebant et quod prohibendarum

in nundationum remedium ducebatur . Consulatum gessit cum Germanico. Sunt qui pro Atteio Po uelim scribant in eo consuisiatu, sed pro Atteio Tacitus pugnat . Dbἱit sub Tiberio, Cajo Sulpitio, de D. Haterio Cossi Libros plures edidit collect i

deorum I quibus haud pauca Senatus. Tri-

Dinorumque decreta- edictaque Augusti , Tiberiique inseruli., Multa quoque de jure Datificio scripsit, Se de publicis iudi-Ciis commentarἰum, aliaque plura d in Gellio, Festo, Maerobio, Noaio, Fronti .

no inmora a.

nibus dilatavit . Consul su Isse sertur sedi Tiberio: s e ui Nerva erat adeo fami

lia iis, ut ab e tabccum Capreas fuerit. de

ductas, ubi flagitiosae libidinis Ipectator

proximus erat, & invitus, oppres aequa liqbertatis alliduus contemplator , tama indignatione animi, ut quem Orationis au uoritate comprimere non audebat, propriae mortis exemplo admonere voluerit ..

y Camaue augare animi , atque tristi. desperatione hava, Uure senificaret, ura. ve aliquid in se imum coufulse

rius , quamvis causae noscendae cupidus , nec eam eruere ab eo Potu ι t. n que an mum illius absterrere a morte, quam o, stinaverat. Maluit enim ille honestum exbitum , quam turpem itae cum Tiranno.

con Iunctionem. Quoniam enim amicitiam illius declinare non poterat sine periculo :vitam tibi ademit , quae vel ignominiose traducenda erat , s Tyranno carus esse cupiebat; vel illius crudelitate deponeniada, si placere studuillet bonis . Itaque ab. stinentia sibi semetipsum absumst: eoque tacto eorruptos moto Tiberio exprobravit, anno A. C. N. XXX lV. Reliquiique Nervam filium ea ingenii alacritate , ut anno aetatis decimo septimo sese publice conta lentibus obtulerit , Quo in munere cum liberius. aliquando indulgeret ingenio, videbatur aliquanto argutior . Iὶ Libros edidit de uiue apicua ibuq, 36 alios reip so, tum , quorum Papinianus , & Ulpianus 'haud raro meminerunt. hi Ex hoc pro- gnatum ferunt Nervatis Imperatorem. H

CAPUT LXXVI.

De Proculo.

NErvae patris disciplinam excepἰt Ll

cinius Proculus: s 'in de quo cum nihil certi traditum reperiatur, aliqui, etsi levi coniectura, eum esse potarunt , qui

De Nerva Patre, o Filio . Erva pater scholam suseepit Labeonis, eamque ingento, Sc 'd sputat Io.c a 3 Dion. lib. s T. Taeit. Isb. r. - a. e. I s. δει n. ra'. 's. lmo apud Taeitum in Dimmis eodie ibus te. pitur Fonteius. Literra T. au em in rio mine Ateis ius geminari non debet, ut docent inscriptiones de Fasti. De Libeone & Capitone eorumque sectatoribus dixi in diatriba de Sectis Iurisconsauorum .

tierit. ἐπων. t. I .F. de ισου. em HIM ..t,'' J Imo huine Proculum seni proniim diei eo Iis ligunt ex L. 7. D. de Ioraiis II. Sed hic Quaesit Proeulus Sempronius Respon os, proculus f re picis nomine, dicitur. Ecce enim praemittitur: Iem Montas Proe Iaas. Nemῆ μν fallem Sabl eitur. i ulus restondit, nee confundi debent personae aviti nepotis. Fors tam nec sempronius, ree L et a ius dictu est . Licinii enim nomen nulla alia hiratione tribuitur, ouam clund per .eadent tempora L ie4ritu, ps,euius praesectus Praetorio niti quα ra tio non eit in aἶni pondetis. Sectatoreme Ius P chleianos non Procul lanos scribi debere, Cubeius

94쪽

IURIS CIVILIS

sub Othone praetorio praefuit. αὶ Quicunque ille fuerit; certe magnam in jure civili auctoritatem est affecinis r ita ut extincto Labeonis nomine, schola illius , suae per Nervam ad Proculum pervenerat, Proculiano ruin appellaretur.

CΛPUT LXXVII. De Pegasi . SUM hic sectam tradidit Pegasor quem

Iuveaalia c in obscuro loco natum ia-vuit , propriaque virtute summos honores adeptum. in Nam sub Vespasiano praefectus urbi suit, deinde Consul cum Pu- 'sone .sQuo In magistratu se auctore con--ditum eit S. C. de retinenda per haeredemdquuta ex singulis rebus per fideicommi Di sum relictis, exemplo Falcidiae: quod Pegasianuin est appellatum.

CAPUT LXX Um. De Cesso Patre Α Β hoe Procul Iana disciplIna trans It

in Iuventium Celsum patrem , indeque ad filium. Pater in tae conjurati nIs auctor a Domἰtiano compertus, cum frustra negaret , astu, & simulatione podinam effugit. e Promisit enim , clam inquisiturum se, crim nisque conscios delaturum , si sibi v Ita eondonaretur . Annaente Tyranno , Ipse allud ex alio nectens , rem ad Domitiani mortem extraxit . seque ac socios periculo exemit. Α- pud Traianum in magna aest Imatione luit. Praetor creatus Licinium nepotem, s d inqui ambitus, ct repetundarum reis iacultatem testium Romam evocandorum fieri volebat , adeo acriter obiurgavit ἰ ut ac

ceni s utrinque animis ad contumelias e

curier lat.

scentis nomine in libris juris a Paci distinguitur. Consul sul lactus primo, dein, de ordinarius fuit sub Adriano: se) qu..ejus consilio est usus inter iurisconsulto is ceteros, quos, adprobante Senatu , sibi adiungere consueverat. I in Romano marmmore invenimus Cessium , qui Promagisteas ι crInii libellorum sub Antonino suilli Praeλder libros ta iginta novem digestori , rinliquit etiam aliquos de usucapionibus: quas bus in libris crebra mentio est Patris

CAPUT LXXX. I.

De Neratis Prisco.

NEratius Priscus Labeon Is Scholam

per Celsum patrem postremus ac cepit. Eum Traianus tanta bene olentia v& honore complectebatur , ut multoruus judicio eidem tradit uiust imperium vide tur. Cui & provincias commen rare ster lauditus, ubἰ fatale aliquid sibi contigis

set fὶ Quam Neratio spem abstulit

Adrianus, sotian favore Plotinae a ut sat noster habuerit ab Adriano in consilium. adhiberi . Consul 1uit , ut creditur , sub M. Aurelio.

CAPUT LXXXI. De Masurio Sabino . Post quam totam iam Scholam Labeon Is

percurr mus, remeabimus assi Atreium Sed utraque seribendi ratio istri potest. Pro illa

stant Pomponius in L. a. s. 7. D. O.I. pro hae sunt g. as. I. de rar. divis. 5c Uli . tit. n. s. a1. una cum Analogia vocis Grammatica . sal Tarii l. r. bi . cap. Φε.

'a vel potius se holiastes eius, qui ad verisIm tri Qua aetontra posistis modo villisas urbi .. Petasum Trierarchi filium fuisse. ait, nomenque xraxisse a liburnae paternae para semo , quod erat Pegasus; dein addit, eum in tutis studio tantam me otiam meruisse, ut libet vulgo, no homo diceretur. AEgid. Henagius is maenis. iu ε

c vi De Celsis in singulari dessertatione epit III. Η ei neeeius. ex qua tria hoe loco repetirimus . Primo . quae de Celso , patre a Gravina dicuntur, pleraque omnia ad filium pertinere; um. Promagistrum scrinio lim. qui libello de retro. faciendo subscripsν, esse nepotem ι de tandem fillio perperam tribui librum de usu capionibus qui a nemine veterum appelIatur . tantum abest, ut Cellas in eo ratrem saepius laudet, qui rarenter plane in Pandectis nomi

natur . . : . -

95쪽

Capitonem; cui successit Masurius Sabinus obscuro loco , tenuibusque facultatibus, quem diu aluit auditorum pietas, deliberal tas. Ad equestrem ordinem , sua

tantum virtute , nullis meritis maiorum , quinquagenarius ascendit . Is cum parum

lucri colligeret e studiis novum tamen honorem Jurisprudentiae peperit . Primus e enim ab Augusto, deinde ab Tiberio pu- .hlicam accepit auctoritatem respondendi

de jure: cum antea non e Principum au- Oritate arcesseretur munus respondendi Hed a privatorum arbitrio, ac populari in

L , pinione susciperetur. Ab eo igitur tem Nore suo necesse luit, hoc a Principe im.αPetrari, responsa iudicibus offerenda seri 9tis mandari, obsignarique consueverimi., Quod institutum ex Princ IpIs ainctoritate rei pondendi, gratia deinde, atque ambi-,ione corruptum, neglex It Adrianus .' qui non pependum id munus respondit , sed voraestandum, I Ioc est non ex Principis con cessione, sed ex propriis doctrinae meritiseexpromendum. Auctoritatem enim respon-ψdendi princeps, uti usu venit tribuere po- 'test vel indocto; respondere vero recte ne mini; nisi docto licuerit. Ex huius nomI- ne, totam Iutisprudentiam Persius notavit

'co versu Exceptos quid Masuri nubrica notavit.

Is Coccejum Nervam alterius sectionis principem ha It aemulum.

CAPUT LXXX ll. . M C. Casso Longivo. C Cassius Longinus materna e stἰrpe, iurisprudentiam; at a vindice libertatis gente constantiam simul, 3c iudicandi severItatem retulit. sa in Natus est mn Im ex Tuberionis filia, Serv. Sulpἰti I nepte: Maiores vero paterni generis habuit inclitum illum Caesaris interfectorem Caium Cassium . 3c L. Cassium praetorem , ad cuius Tribunal In criminum ultionem

tanto severitas excubabat , ut reorum scin pulus diceretur . mos Castius noster adeo

expressit integros, ut IurIsprudentiam ge-μris materni, & paterni virtutem, prae

PROGRESSU

claris maximiique rebus gerundis, dieem

disque gravit limis Ptentiis, haud impori laude, reddiderit4 Consul fuit cum M.

Vinutio Quarti no XVl I. anno imperii Tiberii Caesaris. Sequenti anno de redigendis in fiscuin Sriani bonis, toto assentiemile Senatu, vehementissime disseruit . Similitudine nominis in capitis discrimen suit adductus, eum Caligula ad necem desposcente ἰ quod responsum a Fortuna Antiate accepisset, ut caveret a Cassio .' id autem pertinebat ad Chaeream Cassium , cuius manu occubuit. Syriae praesecturam a Claudio accepit, ac pontificiam Iudae rem stolam summIs sumtibus , & magnificentia elaboratam, quae prius ainomMnis adservabatur , dc Iudaeis potaentibusnae SacrificIorum usum promebatur, quam . que Tiberius in Judaeorum potestatem re νι tulerat et Cassius ne quid Romanis excantiquo iure decederet , in Romanorum'

redegit custodiam. Quae causa Iudaeis fuit

legationis mittendae ad Claudium. Quamvis doctrinae magis, qum bellis vacaret . priscae tamen disciplinae studiosissimus fuit. Meherdatem deducere iussus, metuens D cunctando Ianguescerent barbarorum anI mi ; neve perfidia mutarentur ii , a qu bus Meherdates in Regem postulabatur; praelii committendi, urgendaeque rei auctor erat. Sed id consilium fraude neglectum ab Rege Arabum Abbaro. Quamo,

rem Meherdates ea mora nudatus auxiliis,

postea infelic ter, imparibusque copiis Pugnans in hostium potestatem est redactus.lbὶ Supplieationum frequentiam ob de

bellationein Parthorum, auctoritate sua scompescuit: auctorque suit dividendorum dierum Ia sacros, de negotiosos; ne a nus totus supplicationibus traduceretur sit pro Romanorum felicitate Diis agerentur gratiae , quantae deberentur. Compescendae Puteolanae seditioni a Senatu datus invitis, Propter nimiam severitatem ipse mei postulavit, ut negotIum alteri ma daretur. Pedan Io Seeundo praesecto urbis servili manu obtruncato, multitudo servorum , quorum tueri dominum intererat, P

nas dare cogebatur: sed quia hinc plebs Pro

aliquorum innocentia: illinc Senatus pro dominorum securitate certabat; Cassius ia

96쪽

IURI

med um progressi is demonstravit

tale, ac tam dissicile sine omnium , aut dolo , aut culpa explicari nequilla: cunctisque persuasit , singulorum servorum conseientiam sit isse criminosam . Neronis crudelitate In exilium est actus: quod malo.

imaginibus Interposuisset illam Cali

nelnus nistrum haberet. De hoc doctIssime Ale- U

xander In suis ad Caium commentariis. 9 in CAPUT LXXX lv.

- Tum

Cassii, qui in Caesarem consuraverat, Cum ea Inscriptione : Duci partium. Verum obiit tandem in urbe a Vespasiano revocatus. Ingenii certamen exercuit cum Proculo Cassius enim tanta aestimatione serebaturiater discipulos Capitonis, sive inter Sabinianos, ut schola illa tota deinceps Cassia.

norum appellaretur.

m C o Rerum . .

FUit & Caius alius ex .equestrἱ ordIne sub Antonino: sa cui ab aliquibus adscribitur quidquid Cai I nomine in libris

iuris occurrit. Hunc Menagius b indisesertatione sua de utroqMe Caio accipi. pro T. Cato, quem praenom Inedistinguit a CaJo Cassio LongIno: ad quem pertinere ait verba ista Cujacii : e) Fuit hie octor rammaticis familiaris , propter bonarum litera rum , ct Homeri potissimum tractandi, quae in eo fuit, peritiam summam. Rcripsit au- stem recentior ille,' quisque Leitit, insti tutiones: unde suas magnam partem dei prom sit Iustinianus, ut merito illum Ca- .uum nostrum appellet, sta) non quod eum lia ter aetatis suae viventes Iurisconsultos mi-

De Coelio Salino. QElius Sabinus e Casti ἰ Long ni disci-

γlina prolectus , magnae fuit apud Vespasianum auctoritatis. I) Honor Is causa In duos menses, nempe Quintilem , ac Sextilem , consulatum acceperat ab Othon F : quam dignitatem sub Vitellio quoque retinuit. Librum scripsisse fertur Ad euia tum AEarlium Curulium , unde multae sententiae illius iii rebus venalibus obtinuerunt . Iὶ Ab hoc Sabinianorum appella otio processit: quamvis eam Panci rotus deducat a Masurid Sabino.

CAPUT LXXXV.

De Prisco Iadioleno

vOlenum , cui meatis levItas auctoritatem in jurisprudentia non imminuit . Habebatur enim parum sanus , quod Pa L senio Poetae recitanti elegos ad verba haec:

Prisce jubes λ improviso responderit: Priscus Jadiolenus non iubeo : shὶ unde repente risus obortus. Non tamen de iure acu te minus, recteque respondit: neque suis eonsiliis in legibus condendis minus prOsuit νὶ Antonino P o , sub quo vixἰt , ac Syriae praefuit, teste Iuliano. h. Scri

lva Loeo hie minime suo Gravina disserit de Ca Iri, Iurisconsulto, iuris studiosis omnibus inde ab artis ingressu commendavi lsimo. Ad ipsum

enim uistitutionum procimium , in qu eum suum Iustinianus appellat, quaeri solet, suetit te Caius Christianus nee ne Assirmaverat id olim Exeis clitet Spanhemius in oνbe Romana II. e. s. di in edd. p. 3 8. Sed idem eonfidentius iam neeatur, post quam de vita Se aetate Cati ae ratius Nerunt Anistonius Sehu Itingius, ad vitam Cai. a Bertrando descriptam, de Fr. Caroli Contradi , in MasEνω- aiι rum Lipsienctus in a . mense Februario, qui di eurea caii exere itationa sinulari illustravit. Inis id te autem aetas Cati in eam Antonin rum . Cerinte M. Aurelium Antoninum Philosophum, sacra.

Tertia tuanam ut per spieue apparet Iuncto N. I. ad Ictum ripeianaem . Caeterum nee de it questi ejus ordine, nee de praenomine Titi, constat . itfi Tacit. t. a. hist. ls I Geli. M. T. c. t Imo vincere videtur Panei rosi sententia .ν Quod enim placitum Sabiniano tum dicitur in a. I. de emtione . Densitione, id sibino di Cassio stribuitur in E. r. D. de eout .emp. Sabinum aurem . qui toties in Pandectis Cassio praeponitu 1. Μa latium Sabinum esse, nemo dubitat. Praeterea tanta eius auctoritas erat, ut Masuri Rubri eam Persus pro tota iurisprudentia ponata di in eius dem libros Iutis Civilis iurisconsulti praecipui. Pomponiugi Ulpianus & Paullus commentarios seripserint. Apud Pomponium pro lianis Cassiani quidem opponuntur, sed nuspiam Pegasianis Sa binianos opponi videas. Pegasianorum enim n ismen solis interpretibus debetur. t y a pilo. i. s. vis. 1 .l ἐ 3 Capitolin. in . 4nton o Pio, i t. s. an apud se . de ---D. vina.

97쪽

est libros ex Eo quindecim, libros dein

em ex posterioribus Labeonis , 5c episto ias ad Plautium, qui mignus de ipse suit Iurisconsultus. Auditores habuit Iavolenus plures, inter quos Tuscianum , Sc Valentem , dc omatum praestantii simum Iulianum in quo senarum diisidia quieverunt, quamvis a Dostello inter Proculianos adau- numeretur. a

CAPUT LXXXVI.

PROGRESSU

Principibus honorificentim me appellatur .

Sunt qui hujus vitam ad Commodi ε ἡ γusque imperium extendant: eumque arbitramor eumdem esse, qui cum Paterno etiam

Iurisconsulto particeps coniuratὶonis fuit. quique simul cum Paterno, iussu Principis, vitam amisit. se Paternus autem , qui Tarruntenus erat cognomIne, libros reliquit militarium quatuor : quorum iadigestis aliquot monumenta supersunt. De Saltito Iuliano, ct Tarruntem . . Ir non minus animi, quam corporis Pro te fuit insignis. Avus etenim fuisse ab Eutropio: proavus a Spartiano traditur Iuliani imperatoris: qui dc ipse iurisprudentiae laude floruit. Hinc in errorem inductus Aurelius Victor ipsum imperatorem Julianum edi hi perpetui compositorem AP- Ierit, ambigitque Salvium ne, an Didium ulianum Imperatorem nuncupet . Quem errorem victor etiam Grotio in sparsis foribus offudit. bὶ Cognomen Salvius

habuit Severa, patria Megiolanenia, illinstri genere. Maguam vero sapientiae laudem adquisivit sub Adrianor cui familia' rissimus suit, cuiusque iussu ex veteribus, novisque abs se eommissis edictis , condidi , atque Ia concinnum titulorum ordinem digessit edἰctum perpetuum; scripsitque libros, quos digestorum appellavit , nempe : ut Cui acius interpretatur , edictorum digestorum . tri Praetor fuit. Je sub Antonino Pio Consul cum Torquato, ae t si tacentibus fastis consularibus ias est crede,

re Spartiano ὶ Consul factus est iterum sub Marco Plailosopho cum Pisone. Quibus in

'magistratibus, exemplo Iavolent 'praecepto o ris sui, proprios servos vindictae liberabat, ouandemque sententiam aliis praetoribus sua-

odebat. dὶ Huius est praeclarum illud

Nulla lex tam lare patet, ut ad omnia

De Domitio Labeone. GLqruit sub AdtIano Domit Ius Labeo, qui dubium eruditis iniecit, sui ne,

D an superioris Labeonis libri segniteeimir in Digestis. CAPUT LXXXVIII. . . De T. Aristone. Plus Arἰsto non modo sens publie; prἰ-

vatique iuris, verum etiam omnium

doctrinarum, & omnis eruditionis a s a Plin Io fuisse traditur ' conceptamque anim sapientiami Iaudabilibus factis explicasse; ut nihil aut nos ad Plinii testimonium, aut . Plinius ipse ad maiorem homi ais laudem, possit adjungere. ' h

ΑRIanus Initio Senator, deinde Reees.sit in otium literarium; atque ad hunc mIssae creduntur epistolae a Plinio ad Arianum scriptae. L brum edidit de interdictis, Ee de re militari.

l Vide quae cerem. Ictorum seripsimus p. v.

t' I severi tot nomen non habuit noster. sed pronepos eius Imperator Didius Salvius Iulianus severus' Celeb. Otto pr. r. I. ThesIuris p. II. ubi de Iuliano copiose disserit. l c J Ad Iatian. i. prine. 'l ἐγ L. f. - apud se m de man. - Τ. vi Conset. Celeb. Hein i di errariommo Iaruis Iaran . et Lamprid. in commodo. Dion. in cem L

98쪽

De Sexto Gaio Africaaeo. Extus CaecilIus Africanus , Iullani di se

pulus, tantum praeceptori suo tribuit

ut Afri eani ore videatur Iulianus , tauquana Apollo ex tripode , oracula fudisse . --nia enim sere de Iuliani sententia summa fide pronunciat per verba : au , exist adiit, negavit, putaνit, mPut, II pandis, placet, notat. Adeo sapientiae glo. riam doctori suo non invidebat vir alioqui

divini , humanique iuris peritiisimus . Si cuidem Caecilius ille fuisse creditur , quem Gellius saὶ adversus Favorinu in philosophum decemvirale ius propugnantem inducit I vixitque sub Adriano, aut Antonino Pio. Ex tat de eo peculiaris Menagii dissentatio. Ego nihil certi statuo: & quoad aliud

mihi illucescat, Cui ac tum sequor. CAPUT XCl.

De Sexto Pomponio. SExtus Pomponius , ut quidam putant , ex antiquissima Pomponii Attici familia, auctor sertur legis h. f. de orurne juris : in qua non raro scriptoris diligentiane di eam, an hi stori arum eo enitio desideratur λ ut non mirum , si ab eruditis non paucis ea lex Pomponio abjudἰeeturia Cum Papinianum principem alioquἰ jurisprudent Iae inter Iurisconsultos non descripset ii, Iacile crediderim, aut ejus legἰs auctorem non esse Pomponium , aut ante Papiniae num vixisse , Adriani puta aetate: quamvis a Lampridio scriptore non alli-

CIVILIS. 55

gentissimo sub Alexandro ponatur , si lo-l silet est integer: nam si Salmasti lecti nem, di restitutionem amplectamur, Pomponius manebit extra numerum a Lampriis dici descriptum . Expungitur etiam inde a Casau ao, auctoritate reterum codicum, ex regia Bibliotheca.

CAPUT XCII.

Te Iunio Mauriciano, ct AElio MMeiano. I Unius Mauricἰanus sub Antonio Pio - -

vixit, & AElius Marcianus , qui Batticam Proconsul administravit . se in Praeter alios libros seripsit institutIones , unde multa Iustinianus transtulit in suas.

CAPUT XVII. De Ulpio Marcello , Meciano, Immino .EAdem aetate florult Ulpἰus Marcellus,

qui a con filiis fuit Antonino Pio , ut ex Istimat Cujacius in comment. ad Ula. Marc. Et Volusius Mecianus Auctor a λVolusiani f. C. qui summis laudibus extollis tur a M. Antonino : Zc Claudius Saturninus , qui praetor fuit, e quique cum seorsum saepe sentiret ab aliis, causam praebuit nostratibus interpretibus , ut homines sua

ingenii Saturninos appellent. σὶ

CAPUT XCIV.

De Tertuli Lino. V Ixἰt autem sub Septimio Severo Temtullianus , qui an idem suerit ac Sa-

Imis hae voces non RDieani sunt. reserenis dae at Iulianum, sed Triboniani, pertinentes ad Anieanum , ut liquidum ex iis, quae de Astiea-axo diximus in libro do Sema Iaris fauornm. Flenarii rationibus. quibus is Sextum Carer ilium. qui apud Gellium eum Favorino de XII. tabulis disputat, de nostra nimia messe, negat; satisfieti potest iis, qnae habet Caucius Tract. I. in Ais Dic. prine. QU. VII. a. Se Bet n. Hem. Reino Id. ad I .a3. de R. I. Et merito hie Caiae ii sententiam deserere nos et dubie vir. Quantum enim doctrina de Iurisprudentia ponee Culae et . e1 pertu videtur in elueidandis Afrisam quastionibam quae adeo subtiles εe obseurae sunt, at antea vulgori r umferretur dicterium, μ'Aa, lex es, erast in reuis .

Imo R. toninum Pium Divum appellat

in L. penu . D. depolluitasAn o. adeoque Diu rum saltem fratrum tempora attigit. Distat de eo

Rei noldi oratio, in qua Enchiridion eius a Iuis spieione ν ἀσιος vindicat. Eidem libellci ἀν ις/-Mς labem abstersit Cornelius van Bynketshoeh

99쪽

DE ORTU ET PROGRESSU

prudentiae semina in Sacri scriptoris libris collucentia, eundem est e censet; nihil ego tamen certi affirmare ausim I di sient iente praesertim, non Iςvibus ex caustis, Hugone Grotio. bd De hoc lat Ius agit Μenagius amavitatibμs juris civilis .

AD eandem aetatem refertur Papyr Ius Iustus, & Mussius Rusticus , & Callistratus , & Tryphoninus , qui e Iuliani schola prosectus creditur, quique sub Ca racalla Syriae praefuit& Λrius Menander, qui tot Severi Principis erat negotiis implicatus, ut excusationem a tutela meruerit. c

CAPUT XCVI.

De Fabio Salino. FAbius Sabἰnus, ad quem ex alἰquorum opin Ione ab Ulpiano , Paullo , Pomponio scripti sunt libri , qui ad Sabinum

nuncuPantur , ab AEliogabalo capite damnatus , vitam servavit per Centurionem: qui cum surdus esset, & aliter mandata excepisset, eum urbe pellendum censuit.

CΛpUT XCVII. De Fabio Sabino RHUius filius Fabius Sabinus I. C. q em

Alexander in consilium adhibuit ;, ea constantia, & vitae integritate fuit , ut ae-

Praecipua petitur stili diversitate. Iurisis

consultus enitn dicendi genere Rhodio utitur , eum tumida 3e phalerata sit oratio Doctoris Ee. etesiae, Exemplum stili simplicis, quo Tertum ais Rus, iurisconsultus, usus est , PIaebeae L. 33. G et am, misit. β In epis. ad Tit. s. 3. ι J I. ureum a. f. ex facto de minor. di Lamprid. Inia tex. Sabinum , qui centurionis errore servatus est . ut eum, ad quem Ulpianus libros seripsit, Coiaei. 2 esse. ipse Lampridius testatur in Heliosa. lae. t s. sep . fallitur Lampridius, uti observat V vilhelmus Grotius in vitia Iclopum II. M. P.

De Fabii sabini tuti prudentia non eonstat , nisi quod in eonflio Alexandri severi faiae dieitur, Lampridius in Aox. μ ει. -

tatis suae Cato diceretur: d) eo fortasse

admirabit sor , quod miscam illius virtutem in corruptillima aetate retinuit. Sed his jam percursis; ad celebriores ejusdem temporis Iurisconsultos , a nobis e turba, honoris gratia, sevocatos, veniamus.

CAPUT XCVILI.

De Cerbidio Scevola.

vola; cui laudem summam nota Pr pria tantum , sed & discipulorum dignitas peperit: quorum In numero suisse traditur Severus , postea Imperator , & Papinianus , de Paullus, a quo ideo Scaevo

la noster appellatur : f) ac propter magnam in iure civili auctoritatem legum . Coryphaeus a Modestino dicitur , & ab

Arcadio, atque Honorio , prudentissimus .

I ὶlEJus consilio in legibus , decretisque conandis M. Antoninus philosophus plurimum juxibatur . Nihil hujus responsis gravius ; nἰhil priscae sanctitati similius , nihil denique propius ad causae ve

ritatem e cum ex ipsius facti recessibus , quo ingenio penetrabat, responsorum suorum vim, & rationem extulerit; unde solemne illud apud Scevolain, secundum ea, qua proponeretur. Peritis enim, illucescente , ius confestim occurrit . Huic tribu ἰtur proverbium illud, iura migilantibus scripta fiant . Eius schola Senatum quo dammodo Jurisconsultorum aperuit , su-ditque clatiores iurisprudentiae proceres h) Atque Inter ceteros Paullum, Triphd-nium, & qui antiquitatem universam σῖ-

Cervidium. quo se aevola significetur. bl Cuj e. ad Papiniau. intrinc,

100쪽

oryna . te gloria superavit; posteritatem

uero ejusdem spe gradus exuit, Papinianum cujus vix unquam nomen a Pi incipibus absque laude profertur , quemque iurisconsulii eius a quales inpianus , de Paullus, quamvis habuerint studiorum socium, tam verebantur ut Magistrum. Nee enim prorsus erravit Lampridius, qui eos Papiniani discipulos facit: nam si non a late, voluntate tamen luerunt, Se cultu.

De Papinios. π Apin lanἰ elarior sult vita, quam sellaἰ.k or : ex ἰtum en Im habuit qualem sub Tyranno sortissimi quique nan scuntur. ab Hostilii Papiniani, atque Eugeniae Gracilis

filius fuit, retate, ac gloria procedens munus subiit procuratoris PilaI. Fraelecto pretorio ab sedit. Septimio Severo, non solum amnitate per secundam uxorem, sed societate quoque studiorum , ac vitae gratus adeo fuit, ut ab illo statim post susceptum imperium praetorio praesee us suerit: qui summus erat, secundum Principem gradus: ab eodemque moriente curam filiorum.illius acceperit. Quam ei fidem Papinianus capite

suo persolvit. Etenim, dissidentibus inter se mutuIs odiis, Geta, le Caraealta; ille

nullam curam praetermisit. quo animos e Tum componeret. Qua caritate ostensus Caracalla: quia' hostis loco habebatur ab eo , quicunque fratri non eget Infestus; Papinianum , vel Getae necem prohibentem; vel ParricidIum excusare detrectantem ἰ vel nolentem Imperatorἰ orationem componere ad facinus apud populum diluendum, suis militibus occidendum tradἰdἰt. Feruntur a tem hae voces summae eonstantiae indices amorituro Papiniano edἰtae; nam cum ab Imperatore rogaretur: non tam facile, inquit,

Atque Instante Imperatore, ut populo per- 'suaderet. Getam propter sua scelera merito interemptum, resipondit .' Aliud est parricidium , accusare innocentem occiJtim: Αtque lupplicio ploximus vates etiam fuit poste i toris facinoris a Macrino suscepti: quIeum praefectus praetorio esset , Antonium Papiniani occisorem imperio spoliavit, Sevita . Stultissimum enim fore Papinianus dixerat eum, quI sibi esset successurus, spr6culcatam in se praeiec uram relinqueret inultam. Cum autem audisset Caracalla , Papinianum bῖpenni suisse obtruucatum , carnificem Increpuit, quod seu in iussum gladio non fuisset executus. Tradit Soccinus

v urnam argenteam aetate sua Romae re. pertam a rustico eum hac inscriptione r

Emilia Papiniani I. C. s Praefecti Pratorio requieschnt hic osa, cui infelix Pater , ct Mater sacrum fecerunt mortua anno suae aetatis tricesimo Jexto. Erat de alia inscriptio: AEmilio Papiniano Praefecto Prael. IC. qui vixit annos triginta sex, M. quatuor, D. decem, Papinianus Hostilius, Eugenia Gracιlis turbato ordine in senio heu parentes fererunt Aio opta

Lepidum vero est, quod utro comprehensus respondisse fertur Papiniano eum interr ganti , cur latrocinium feeisset y nam ad haec latro retulit: ct tu eur Praefestas es ρ b Tanta vero illius in jure civili suit auctoritas, ut 'nunquam ab Imperatoribus, nisi Iehonorificentissime appelletur : inque varian ntibus I. C. sementiis, ea praesertur, a qua

steterat Papinianus : cum quo semper ipsa

veritas habitare censebatur. Et cum alii . . Papiniani auctoritate nitantur, ipse ad nul- .lius unquam auctoritatem excurrit: ut quot '. responsa, totidem reddidi se oracula videa. 'tur. HIne illa de summo I. C. crebra , de plena honoris elogia: nimirum, AsylumJ sse

HInc tertIo anno auditores iuris sese libris Papiniani tradebant, de Papin lanistae diceban-

ν ibus .

tur;

hodie patum diei possit, qtiod non ille dirierit

Perils . Abstinemus a te liquis , id dixisse satis habentes, non a quequaque verum esse, quod di-α t 'rarina. Papinianum ad nullius unquam a Roma tem exeurrime. Labeonem enim di Pegasum laudae in L. ys. s. - . D. de Soluoiani in s

SEARCH

MENU NAVIGATION