장음표시 사용
31쪽
rendum pares 8e squales dicere eo mur, veteres Thecdogi sub alas retias admi serrunt; nempe per gratiam suificientem voluntati hominis conserti ad bonum potentiam sincientem, expeditana, reximam, completam. Quare igirur, inquies, ab his verbis iam nos recedimus p Non recisimus, si Catholico intelligantur sensu. Velum cum apud Iansentanos ambigua sim, quibus illi abutuntur ut suum o cultori & involvant errorem, verba ista, in iis qui merito suspeeti sint, norastificere arbitramur ad declinandam erroris Ianlaniani suspicionem . Certum quippe est. Janis imos plenis manibus dare potentiam , quam confert gratiar με sustici eos, este, sinciantissimam , compleram, completi am, pi 27ζ. expedi m , expissit mam. Soli a nempe aequivocatione , . i. potientiain illam plenios.ων, completi am ωα appellant, ieectata natura ou.m gratis lassicientis in Ie abiblute, ac prςcisis prςsentibus sit ecti cireumstantiis. Diarii non autem relavve ad illas ι sib qua una consideratione , gratie sufficientis. ιν S. virtutem ad potentiam hic adversus Jansenium spectamus, prout solicet hic α-1-μη nunc ad pinceptum implendum me reri debet: abstracta etenim illa & abs p οβ uirtus, quid ad usim dc exercitium operis boni actu exercendi 'i' δ' Neque vero est quod Jansmiani vitio nobis vertant, novos pote-M. absolu-- tis r uativae rei minos in Scholam nos invehere. Iisi nos ci erunt di istula duce & magistro suo discant. Cum aliquid proper novas opiniciner ema genis
t iv Quantum pocio ab ista, quam fuse in nostro Tractatu exposuimns, Cassi εριρι vires & naturam gratie sisfieientis sententia , distre ac discrepet Jansmiana. res est luce meridiana clarior. Totius stilicet Jansmiani γkin iis bas, ac sundamentum est , vim totam gra- relativam esse ad Opi tam, L. . majorem vel minorem cupiditatis oppositς deleciationem. Delectario victrix. , , chest Ians ius , quar Augustino es ineo adjaetorium, relativa est; tune eώ. c. , Ut victris quando alteram sve M. VuM F eomiscat auream arcientiorem, . , in Diis tam cibus de resis haerebit animus. Consequenter igitur eo in systemate, necesse est gratiam sufficientem , quam Ian ius payana appellat , inseriorem esu viribus opposisa copiditate ι adeoque ipsi Masive impossibile eL 1e in eam superet, propter defectum virium , ait Jansennas : unde misis qua L. I. de volunt & conantur Φ'cundum praesentes quas habent vires, idest , relative alcr.cap. illas vires , impossibilia dicit mandata Deir impossibila quippe est ut minor do I νή. lactatio vincat majorem , quemadmodum impotabile est ut majus pondus ara noti trahatur. Ista profecto in systemate 1ansmiano tam necessario cohae. Ient ac connexa sunt, ut vivesti a se invicem non possint, nisi ab iis qui θ- sicina illud ignorant , vel dissimilant , aut eor pum . Ex quibus istua obiter inseres 3 causam primariam ac moralem discriminis quod est inter gra tiam sufficiemem Thomiuiem, & Iansentanam, ex eo esse, quod gratia Thmmistica ex virtute. sua abselata , Jansentana vero ex relativa operetur, comparatὰ scilita oppositam cuuiditatem: quaeropter ut in actum exeat , 'tan.um aequalis esse debet, sed illa etiam major ac superior . Distrimen ictust oratio victricis per delectationem superiorem relativam sensu Rpremotione ph dica Thomissa n, tum a gratia efficaci per desectatiora Gmpliciter victricem smis quorumdam Theologorum , ex prolasso expotuimus T. t. de Gratia pag. 6 dc 6as, . . . r.αί -- Que autem sit J nsenti circa vires gratis su lentis, quε non iamciunt
quia sunt inferiores , .mens ac sententia, nemo nisi πeus merit , non videt is
32쪽
ctationum fructu in messio remanebitur: sin amiam Masve --, ἐ- ne duis hio toluntas ben/ operabitur ι Quod enim amplius nos deuot, seundum id operemur necesse es. Sed utrumlibetfiat, non eris sincie-rasia , sed vel in v vel ita in eax, ex qua πι ratio nequidem po sis sequi, nisi ejus in caelape aliam suppleatur M Quare vero ex gratia sufficienti seu parva , operatio non potest Do qui Θ propter defectum virium, seu quia vires non habet pares de aequales 3 ex quo neccilario contatuens est , ut juliis , qui hae sola gratia sumesente instructi sunt, relative ad illa; in quibus constituti sunt circiim stantias, impossibilia sint Dei mandata. Et revera hic ipse error est primae Proposit onis damnatae in ter quinque famosas Jansenii, Aliqua Dei D, incepta hominibus justir iolenitatis eir eonantibus fecunisum prinsenses quas habens virer , sunt impossibili ι ι do/s Vr-
quoque illis gratia qua st bilia flans . Hic non loquitur Jantcnius de impoLsibilitate absoluta, de justis enim qui voluiit de conamur loquitur 3 sed de lin- .
possibilitate relativa, secundum praesenter quas habens vires , quae clim inseri res sint opposita concupisrentia, non sunt huic d ellandae relative pares. Ergo opposita huic errori Ecclesiae doctrina haec est , iustis impossibilia non esse mandatae relative ad praesentcs , seu fecundum praefentes eorum vires ἔ atque adeo ipsis adesse gratiam quae pares Sc ςquales vires ipsi conserat, ut oppositatri concupiscentiam si periorem superare possint , ac mandatum , quod urget, m diate saltem observare . Atque hoc ipsum est quod merito asseruimus pertinere ad substantiam dogmatis Ecclesiae circa naturam &vires gr. aliae susticientis, quociquidem isto simplici argumento demonstramus r Ecclesia cam in gratia susticiente ad opus bonum potentiam casqtie vires agnoscit, quas negat Janscia ius in su i prima damnata ImγΥsitioner atqui Jan senius in hac sua prima damnata Propositione negat per gratiam susticientem relativam conferri potentiam ad opus bonum perficien dum; negat ipsi vires pares&aequales ad oppositam cupiditatem sortiorem debellandam; ergo veritas Catholica huic errori opposita, haec est, per gratiam susticientem rotuntati relativam conferri potentiam ad oeus bonum perficiendum, ac vires pares & aequales ad oppositam cupiditatem sortiorem debellandam.
Duo hic non omittenda, quae veIut absurda nobis opponuntur.
Primum , ad substantiam dogmatis Catholici ex nobis illud pertinere , quoi nempe gratia susticiens in se generatim, sumpta , prout justis & peccatoribus communii est, vires pares Sc aequales voluntati asterae ad opus bonum perficiendum. Atqui tamen de solis justis ab Ecclesia definitum fuit, non de aliis; ergo limites fidei ab Ecclesia hic positos praetergredimur. Alterum, a nobis hic damnari Thomistas, qui ctam gratiae sufficienti, ut in
actum erumpat, necessarium esse doceant novum ex parte Dei auxilium enicax ac pissice praemovens , consequenter negant gratiae susticienti soli & ab eis. caci se junctae vires adesse pares de inivales ad tUnum opus perficiendum. Uertim, parum nos urgent, nec quidquam momenti ac ponderis habent duo haec praetensa absurda & incommoda.
Non primum: quia umetsi de solis justis, occasione primae Propolitionis Iaii.
senti, Ecclesia pronuntiaverit, non tamen prohibet, imo antiquae Scholae liber tali permittit, ut eaedem vires pares & aequales, quas gratiae susticienti justorum tribuit, ipsi quoque prout peccatoribus communis est, tribuantur; imo haec eth Scholae pervulgata magis ac probata sententia, a qua discedere periculosum imret. Non alia etenim natura est gratiae susticientis justorum, quam peccato lum; Se fi. ista vires dares, ac expeditam ad honum potentiam non conserat, homo Peccator cum illa gratia laborabit vera 'imi,otentia antecedente ac relativa ad bonum ερ ad 'tentationem superandam , quod quidem salva fide asseri noni
Non secundum . . Abiit a me ut 0stema Thomisticum damnem vet, impro-
33쪽
Nm, tanael si illud non sequar, quod difficultates ejus pro .mea tenuitato dige
rete non possim . Utrum autem gratia sufficiens , ut agat, indigeat auxilio a Oualis gratiae physice praemoventis , vel innuim moraliter excitantis, ac physi ce dumtaxat cooperamis aut concomitantis, ad substantiam dogmatis Catholi ci non pertinet, sed ad opinionem Scholae, ac varium modum explicandi ope rationem . seu vires & efficientiam gratiae lassicientis . Sciunt porro Theologi omnes, varios mysteria explicandi modos non pertinere ad fidem, atque ab iis minime pendere dogmatis substantiam ι quod quidem duplici exemplo ii lustra vimus Tom. a. de Gratia pag. 678. aliculus ver. grat. Nestoriani , qui unionem hypostaticam Verbi divini cum humanitate ex eo capite impugnaret, quod inter nos non constet quaenam sit natura illius unionis 3 an modalis en tuas , an relatio &c. Calviniani pariter qui ad fidem realis Christi in Euelia xistia praesentiae exigeret , ut exponatur ipsi quomodo haec praelantia fiat , an per creationem, vel adductionem localem aut veram reproductionem. Tota phistica est isthaec arguendi ratio , 1 dicto , ut vocant Dialectici , secundum quid , ad dictum simpliciter . Sive igitur neges , sive ammes unionem Verbi cum humanitate esse , vel non esse modalem entitatem ,. I crinde est ad fidem Catholicam , modo fatearis esse physicam & peribnalem unionem . Hic haret fides. Pariter seu neges, seu amrmes Christum praesentem fieri in Eucharistia aut per veram reproduetionem, aut per simplicem adductionem , nihil Cath lico dogmati nocet , modo agnoscas Christum vere , realiter ac substantialiter Iraesentem esse in Eucharistia . Ilari quoque ratione, fri ositis variis modis quius Theologi exponunt sussicientis gratiae efficientiam de operationem, sive per se ipsam, sive per auxilium physice praemovens , aut aliud quodlibet, dicimus hoc unum hic ad substantiam dogmatis Ecclesiae pertinere, nempe per gratiam lassicientem voluntati conferri potentiam relative proportionatam & expeditam, non impeditam nec ligatam , ut Jan senio placet, vinculo superiori s delectationis; adeoque pares Ac aequales esse illius vires superandae oppositae concupi scenistiae, ae implendo, ubi urget, Dei mandato.
. Pates & aequales , repeto, cum dicimus vires, non eas comparamus nec com mensuramus cum viribus oppositae concupiscentiae, sed cum ipis potentia seu voluntate, quae beneficio gratiae sufficientis.potest etiam relative oppositam cupidi-.tatem superiorcm vincere , ac praeceptum mediate saltem observare . Particu amistam, mediate , in ea ipsa pagina qii. unde auctor Libelli nos arguit, non sine consilio addidimus, quam ille tamen , pro ea qua est fide , suppressit, ut gravi huic suo commentario locum daret. C' U.idire , que Mot que e homme aura quelque Disue pensee, ou queique fossis desir de vaincre les άιtraiis de la empidis., ii ne ροurra plus, o, une erreur manifeste, confesser demans Diea tirhesol, d'tin Libro, araitre Moibu se inellia, ni tui demander de pus grander forces , se que Dieu meme ne pourra plus en donner de superieuret is ia tentariost, pareo quen δtant ι'egalite , it ferois peris ta libert/.. Monstra sibi fingit censor, ut ea impugnet. Vanae profecto huic suae decla mationi parcere debuisset , quam funditus diruit particula mediaιὰ, quam ille data opera omisit, ut reprehendere posset . Nusquam enim diximus , .gratiam suffcientem per se solam ac immediatὰ valere semper ad quodlibet opus bonum arduum ac dissicile, sed mediatὰ saltem, implorando scilicet uberius Dei auxilium, quo accedente opus bonum perficiaturr a*ue haec ipsa est Concilii Tridentini do. Arina, sess. 6. ae Iustis. cap. tr. Deus , inquit , impo ilia non jubet s sed ju.dendo monen, se facere quod possis , se petere quod non pusis . Supponit igitur Concilium, nonnulla esse ardua & dissicilia , quae ex praetenti gratia sufficiei .
34쪽
ae clementia non denegat facientibus quod in se est ex viribus gratὶς prhsentis , quam liberaliter concedit Deus , qui fidelis es , qui non patietar Myransari supra id quod posismur . Haec si non dissimulatis verssinatus censor , quae legere debuerat pag. 337. Tom. a. de Gratia , ubi invitur objemo ex ii. uilibrio ducta , nihil habuisset quod nobis. ad invidiam potuisset oppone
re . At jam animo concepta erat di parata in nos cri natio 3 Jansentano. rum quippe antiquus mos est , catholicos , a quibus arguuntur , vice versi erroris insimulare , ut hae arte distractis animis errorem iuuin eo gnitioni Fidelium Labducant . At hic non effugiet larvatus censor . Quippe , vel agnoscit Iansenium de iratura sitficientis gratiae ita sensisse, ut mox exposuimus , vel non agnoscit e si agnoscit , ergo agnoscat necesse est veritatem huic errori contrariam , quam Ecclesia contra Jansenium definivit , ad substantiam dogmatis Catholici circa vires & naturam gratiς sum cientis pertinerc , sicut nos contendimus ι adeoque & se ipsum erroris Ian- seniani reum esse . Si non agnoscit , sed laetum revocet in dubium ι ergo Ecclesia vano erroris simulacro delusa umbram ac evanidum quoddam phantasma tan diu serio insecuta suit , ac plane inanem emitu censuram . Itane vero sentire Pastores Parisienses absque gravi contumelia supponere ille potuit λ An ignorat ne unum quidem esse inter Pastores illos , qui Formulae fidei Alexandri VII. circa factum Ian senii etiam cum juramento non subscripserit λ An porro mendacii & penurii reos illos omnes traducet & incusabit p Intoleranda profecto temeritas & audacia foret pς-nis publicis coercenda. Antequam finiam D non posium quin censorem no m moneam , illud omne quod in aequilibriὁ fidiculum & odiosum hinniani exaggeranr, in ipsum eorum caput recidcce. In si strinate quippe Ianses no tota virtus gratiae relativa est , pro majori ni irum vel inmora opposita delectatione ι ae nisi
delectatio gratiae tanta suo, is , ut ei delactmiones re-- creatarum cesserint ,-ι peccabitur , vel alι remanete delectationum tu lin medio remanebitur ,
ait Ian senius Lib. 4. de Gratia Christi cap. Io. Erga i0 eo systemate, Deus,
qui hominem ad fidem & .cordis cCnversionem cssicaciter adducere decrevit , explorare prius debet quoiatnt 'ba illo homine Mncupiscentiae fradus , ut nempe iis commensuret gradet; oppositae κlestis delectationis r in conuictu quippe gratiae & concupiscentiae , qua proportisse augetur ac crescit concupiscentia , eadem augeri & creti dein gratia coelestis , imo & superior evadere 3 si enim ad mualitatem' alitum deveniret , voluntas an medio quasi suspensa remaneret . An non hoc ipsum est putidum aequilibrii *stema , quod velut monstrum quoddam in Moralibus superbius ostentant Ians,niani λ Improvide igitor ae incaute nobis illi vitium imputant , quod eorum
Ne porro censor noster existimet nos pilis aequo dissiciles ac moroBs esse, duo ipsi non illibenter damus. εI. Cum nomen aequilibrii ambiguum si , vario e in sensus possit trahi , ri s m
quos erudite ac solerter evolvunt Eminentissimus Cardinalis de Bim , di post ipsum Illustrissimus Episcopus Suessionensis . nec prorsus rejiciendum est , irra. quo Veteres nonnulli usi sunt 3 nee promiscue ac sine additione usurpandum, sed explicandum I ne aemulis nostris , qui eo obtuntur , obtrectandi locum demus , & ne quis suspicari possit , nos aequilibrii nomine exigere aut ςqualem ad bonum & malum propensionem & facilitatem , aut aequales de pares giatiam inter & concupiscentiam vites. PU- . II. Clim in istis verbis , vires pares eis aequales , nonnihil pariter ambi- 'lguitatis subsit , ac utroque dicto sensu possint accipi , Arte placebit magis sis .
35쪽
dicere vosantatem , hominem per gratnam δεν uiaentem parem reddi sa perandae ieruasioni ac obser Maeo mand ι . Idem revera est quantum ad rei substantiam sensus; at loquendi ratio videtur ambiguitati ac reprehensioni mi nus patere. Nomen qruppe istud , par , in voluntatem vel hominem cadit , ista vero , vires parer , videsi possunt aperuus indicate squales ex utiaque pane , gratiae nimirum re c*ncupiscentiae vires. Ebgα lector quam volueriti' ee te, amice lector, monitum volebamis ad justam nostram defensionem, oue dii a volturius in ue cujusquam ostensione, supportanter inmisem is ctavinio. Dulcisi servire u vatem 'misur in vincato paris.
36쪽
De natura seu de itione neramenti. AEM ATURA Sacramenti per nomen & definitionem ejus decla-U MMDratur. Cum autem definitio constet genere ac di serentia , de genere primum ac differentia Sacramenti disseremus ,
rum de partibus ipsius quasi physicis , materia scilicet de ARTICULUS PRIMUS.
ne nomine ae definitioηe Sacramenti. I Dem'ninoest Latinis Sacramentum, quodGraecis . m erimn. Utriinque nominis eadem derivatio, a re nimirum sacra & lacreta, seu oedita. Habent autem illa voces, etiam apud Auctorespresuras, niuio quia re ionis, reverentiae ac maiestatis plenum. Wilcis lumae latinae auctori biis sacramentum duo significat. I. Pecuniam sive pignus a litigantibus apud Pontifces in loco sacro depositum, quo mulctabatur is qui causa ceciderat, in poenam injustae lim
37쪽
II. Iuramentum, quod nonnisi inVocato sacro quodam numine conci piebatur: unde sacramento contendere, apud Tullium, idem est ac jurejurando affirmare. Peculiariter Vero usurpatur ad significandum jura mentum militare, quo milites certo ritu ac praescriptis verbis Reipublica d, sensioni obligabantur, suumque nomen militiae inscribebant; unde Sacra mentarii dicebantur. ino sensu Tertullianus Lib. ad Martyres cap. 3. iait vocatos nos esse ad militiam Dei viUi, iam tunc cum in sacramenti verba respondimus. Quod vero sit illud sacoramentum, exponit Lib. de Corona militis a 38 A. cap. 3. ciam nempe aquam Baptismatis adituri, in Ecclesiasub Antistilis manu contectamur nos renuntiare diabolo, oe pompa, ct Angelis eius. Apud Scriptores sacros & Ecclesiasticos Sacramentum seu mysterium .setnificat
I. Rem Licram, sed occultam & latentem. SaplentIae a. V. 22. Nescierunt sacramenta Dei. Matth. I 3. v. II. Vobis dasum est nosse mysteria Rognsca lor ι .. Ephes. V. 9. in notum fa Erex nobis sacramentum volanta-ιir sug. r. Corinth. 2. V. 7. Loquimur. Dei satientism in mysteris quae abscondita est. Et r. Corinth. q. V. I. Sic nos existimet homo ut Ministros christioe dispensatores mysteriorum Dei. Hoc sensu , quaelibet Religionis nostrae
ac fidei capita generatim mysteria dicuntur. I. ad Timoth. I. V. I 6. Inca
natio Vqrbi divini dicitur pietatis Dor.rmentum, graece . Quin
Mad res quoque non sacras, sed quas evulgare religio cst, extenditur. Sic Tobiae ia. v. 7. de secreto Regis dicitur: Saeramentum Regis abscondere bonum est. se ..i Idem quoque Iignificat apud auctorre prolanos, rem scilicet lacram, ted obscurana, arcanam ac latentem . Apud illos etenim Religionis arcana , mysteria ciccbantur, Sacra opertanda, aut Sacra operta; asilciitio scilieet
quo sua Sacra obtegi & obvelari curabant: summum quippe apud eos piaculum erat, res sacras profanis N nondum initiatis apcrire. Hinc solemnis illa formula in celebrandis mysteriis praemitti solita, ProcuI hinc, procul ite profani. II. Mysterium & sacramentum significat ipsum rei latentis&occultae symbolum seu signum: quo sensu Apocal. I. V. zo. appellatur se .ptem stellarum. Et cap. IT. V. 7. sacramentum mulieris oe bestiae . cujus in 'froηte, ut dicitur ver. s. scriptum erat Iosterium. Hoc cst, quale signum
sint, seu quid significent septem istellae, quid significet mulier & bestia &c.
savio. Quo sensu dixit sanctus Augustidus Epistola I 38. aliis s. num. 7. Suna ,
T. a. p cum ad res divinas pertinent, Sacramenta appellari. Et Epistola 98. ad Boni- qi -E- facium, alijs 23. n,9. Si Sacramenta quamdam similitudinem earum rerum , Ψι I quarum Sacramentasunt, non haberent, omnino Sacr. enta non essent.' Hoc eodem senui usurpatur etiam a paganis; qui sua sacrilega mysteria nonnullis signis ac symbolis exprimebant, de quibus Clemens Alexandrinus ἱn Protreptico seu oratione ad Gentes exhortatoria, Arnobius Lib. s . Eu-EJ.ra- sebius Lib. 2. Prapar. Evang. cap. p. ubi ait: Haec sunt Sacrorum symbo- rq is 8 Ia, Talus, Pila, Τrochus, Poma, Turbo, Speculum, Mellus. Ibid. refert mysteri torum Eleusiniorum hanc communem quasta Teseram fuisset Jejunatae, cini num ebibi ; accepi e ela M. III. Signiscat rem sacram octultam, sed sacrantem seu initiantem ho-
38쪽
minem divino cultui: quae postrema significatio maxime propria est aepraesenti nostro instituto accommodata . Sacramenti quippe nomine hic intelligimus signum rei sacrae qua Deo consecramur fieri sanctificamur ,& ejus cultui initiamur. Inde Sacramenta manarunt, ait sanctus Augustinus Lib. I s. de Civitate Dei cap. 26. quibus credentes initiantur DU-bro de Catechisandis rudibus capite 26.' admonet de hoc imprimis rindes informandos esse , nempe Sacramenta signacula esse rerum divinarum visibilia, sed res ipsas invisibiles in eis honorari, nec sic babendam illamspe- i .. p eiem benedictione sanctificatam , quemadmodum habetur in usu quolibet . S. Ambrosius Librum scripsit 'cui titulum secit, de M steriis, seu de initiandis. S. ThomaS I. a. qu. Ioz. Articulo 1. in corpore ait, Sacramenta proprie dici illa, quae adhibebantur Dei cultoribus ad quamdam consecrationens, per quam scilicet deputabantur quodammodo ad cultum Dei. Atque hoc sensu unio conjugalis viri de mulieris Ephes. s. v. 32. dicitur, magnum S tramentum in christo sesu oe in Ecclesia, non tantum quia signum est unionis Christi & Ecclesiae, sed quia signum effcax gratiae, qua donantur coniuges cum in Domino nubunt. Hoc ipso sensu veteres Pagani mysteria sua initia dicebant, Quibus, ait Tullius Lib. 2. de Legibus, ex agresti vita exculti ad humanitatem sumus , tanquam ea snt vita melioris principia Displicuit aliquando morosis ac fastidiosis nostris NovatoribusSacramenti nomen, ea potissimum de causa quod in Scripturis non extaret; sed inepte prorsus: latinum quippe nomen est, quod in primigenio Scriptur textu Hebraico vel Graeco insulse quaereretur. Cum autem in usu Ecclesiae idem prorsus significet Sacramentum apud Latinos, quod Mysterium apud Graecos, merito Sacramenti nomen retinuit Ecclesia, ut & multa alia vocabula, tametsi in Scripturis expressa non legantur. Quapropter obtinuit sub-thde apud Novatores ipsos: soli Sociniani ab eo, velut a superstitione a
. Definitio Sacramentν. Uidentur nonnulli dubitare an Sacramentum definiri accurate possit .. Ratio dubitandi ipsis est, quod Sacramentum vel est aggregatum quoddam per accidens, constans rebus tanquam materia, & Versis tanquam forma; vel est ens rationis, si formaliter consideretud ratione suae significationis , quam habet ex instituto iaVerum, csto non possit accurate definiri Sacramentum physice spectatum, potest tamen si moraliter consideretur, ut reipsa soleta Theologis comsiderari. Hac quippe ratione est totum quoddam destinatum ad significandam & emciendam hominis sanctificationem: posse autem totum morale
definiri, solus ille inficiabitur, qui negaverit Ecclesiam , Concilium, Regnum, Civitatem aut familiam definiri posse. Quae porro sit definitio S
cramenti. tum apud Haereticos, tum apud Orthodoxos, exponendum ..
39쪽
De nisis Sacramenti apud Haereticos.
b,. Sociniani definiunt Sacramentum, nudum 9 f sex signum, quo christianus 4 Iudaeo Cel Gentili distinguitur. Ita Catechesis Racoviana cap. 4. iaci. nus disp. de Baptismo, VolΚelius Lib. q. de Vera Religione cap. a a. Rejicitur a Lutheranis & Calvinistis haec definitio, quibus Sacramentum non tantum ad otiosam & vacuam distinctionis notam , sed etiam ad promissiones divinae gratiar in nobis obsignandas & confirmandas insti
Lutherani igitur & Calvinistae Sacramenta definiunt, Βηa seu figilla divinitus instituta ad obsignandas in nobis re confirmaηdas divinas gratiae promissiones, ad sustinendam fidei nostrae imbecillitatem , oe excitandam nostram in Deum pietatem. Colligitur haec definitio seu descriptio Sacramenti ex Calvino Lib. Institutionis cap. I . & ex Kemnitio parte a. examinis Concilii Tridentini. Bellarminus Lib. I. de Sacramentis in genere capia 'Iq. I s. 16. 8e I7. suse definitionem hanc prosequitur ac refellit. Si porro verba haec, ut sonant, & praecisa a tota contextus & doctrinae No-Vatorum serie attendantur, non videntur sensum habere a Catholico dogmate alienum. Sano iniippe sensu Sacramenta dici possunt signa seu sigilla quibus divinae promissiones confirmantur; non qui aem ex parte Dei, cujus promissio ex se firma est, nec vade aiu sponsore indiget, sed ex parte nostri, ob fidei nostrae tarditatem & imbecillitatem. Confirmantur autem, non mera dumtaxat ac sterili ostensione seu siῆnificatione gratiae, sed collatione; non speculative tantum, sed practice: confirmat enim Deus in nobis suas promissiones tum maxime cum per Sacramenta Velut per instrumenta illas adimplet ac veluti obsignat. Valere etiam plurimum Sacramenta adjuvandam fidem nostram & excitandam pietatem agnoseit Catechismus Concilii Tridentini parte et . num. I 3. Magnam, inquit, vim habent Sacramenta ad fidem in animis nostris excitandam ct exercendam , ct ad charitatem inflammandam. Paulo ante dixerat, cbrissum, cum peccatorum veniam, coeI
Rem gratiam, Spiritus sancti communicationem nobis pollicitus est, quadam mina ociuis ct sensibus subjecta instituisse , quibus eum quasi pignoribus obligatum haberemus , atque ita fidelem in promissis futurum dubitare nunquam pose
Itaque si in uno dumtaxat Verbum sono ac cortice haereremus, ab hac auctorum Catechismi sententia recedere non Viderentur Novatores, cum
Sacramenta definiunt, signa seu Billa cuibus divinis in nobis promissones obf-gnantur 9 confirmantur oc. Verum multiplex in eorum sententia error involvitur Docent enim I. Sacramenta esse sigilla gratiae respectu electorum dumtaxat , non aliorum hominum , Docemu , ait Calvinus in L. de Consensi ne inter Tigurinos & Genevenses de re Sacramentaria, Deum non promisecue vim suam exercera in omnibus qui Sacramenta percipiunt, sed tantum in
eIectis. Vsm quemadmodum non alios ad idem illuminat, quam quos praedest navis ad vitam; ita arcana Spiritus sui virtute escit, ut percipiant electi qκα
40쪽
Doeent di. gratiam hanc nihil esse internum homini, sed meram & exteronam peccati non imeutationem. Docent 3. quod Iuc capitale est, non aliam Sacramentis vim & effica clam inesse, quam ut oriectio moveant & excitent fidem, non vero ut es-ficienter gratiam conferant. Ita rem totam exponit Theodorus Beeta Lib. de Summa rei Saoeamentariae q. a. L Macra, inquit, Sacramentoram est dviritus sancti operatione in solidum, non autem 4 signis, nilis quatenus extemis illis Auctis interiores sensus moventur. Si quando igitur apud Novatores legeris, Sacra mota esse instrumenta Dei ad nostram sanctificationem instituta, cave, dolus est: nullam etenim in ilialis veram efficientiam, sed meram movendi & excitandi vim objectivam& externam agnoscunt. Scholae sophisticae, ait Calvinus Lib. q. Insiit.cap. I Paragr. I . magno consensu tradiderunt, Sinamanta novae Iegis iustificaero σconferre gratiam, modo non ponamus obicem peccati mortalis . Qua sentemia dici non potest, pergit ille , quam sit exitialis re pestilens . Deinde eam serio resellit, quasi mens Catholicorum foret, Sacramentum vi sua pro- ria, naturali, interna & inhaerente producere gratiam, sine ullo velim Ixu ex parte Dei, vel motu fidei ac pietatis ex parte nostri. Sic ille sibi monstra fingit, ut ea facilius impudiet ac simpliciores decipiat. Verum de hoc posteriori Novatorum errore fusius & ex Profesta dicemus ad tertiam hujus Tractatus Quaestionem: non desunt enim inter nostros, quibus hac in parte sententia Novatorum a Catholica, nonnisi loquendi modo, dictare videtur. Αnabaptistae definiunt Sacramenta, allegorias seu figna qugdam vitr JLritualis, morum atque bonorum operum, quom scilicet Ignis iam emur bonis operibus nos exercere.
Zu glius Lib. de vera & falla Religione, docet Sacramentum nihil esse praeter initiationem quamdam oe oppignorationem, qua christo se homines obligant, atque ejus militis nomen dant. Omnes illae definitiones hoc habent commune vitium, quod nullam in Sacramento vim ad sanoificationem hominis efficiendam agnoscant ; uam agnosci debere, ex professo Quaestione 3. hujus Tractatus demon-rabim . Definitis Sacramenti apud Catholicos. Multae passim apud Scholae Magistrosleguntur Sacramenti definitiones, quae tametsi nonnullis verbis discrepent, & aliae minus, aliae Vero magis evol tae sint & explicatae, uniam tamen habent eumque Ortodoxum senium. Magister Sententiarum Lib. dist. i. tres proponit Sacramenti de nis
Prima haec est: Sacramentum emacra rei signum. Uerum recte observat Hu MVictorinus Lib. r. de Sacramentis parte s. cap. a. illam non tam .definitionem esse, quam nominis interpretationem, quae latius patet quam res definitar siquidem multa sunt reisacrae sigila, quae non sunt vera Sacramentas quales fuere omnes veteris Testamenti figurae.
Altera definitio haec est i Sinamentum eri invisibilis gratis vi Misforma. Verum strictior videtur haec definitio, nec satis adaequcta; cum ea dumtaxat umeb de Sacram. in Gem Aa sma