Ab urbe condita libri

발행: 1854년

분량: 799페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

neque pedites quicquam momenti sacerent quam tertiam exspectarent pugnam quid ante sigi a se ioces prosiluissent et alieno pugnarent loco his inter se vocibus concitati clamore renovat inserunt pedem, et primum gradu move

runt hostem, deinde pepulerunt, postrem iam haud dubie avertunt neque iam vires pares quae superaveri res: facile dici est, nisi quod perpetua fortuna utriusque populi et ex

5 tollet, animos et minuere potuit usque ad castra fugientes Hernicos nomanus sequitur castrorum oppugnatione, quia seriun erat diei, abstinuere diu non perlitatum tenuerat dictatorem, ne ante meridiem signum dare posset eo in 6 noctem tractum erat ertamen postero die deserta fuga

castra Hernicorum ei saucii relicii quidam invenit, agmenque fugiensium ab Signinis, cum praeter moenia eorum infrequentia conspecta signa essent, susum ac per agros repida fuga

et palatum est nec Romanis incruenta victoria fuit quarta pars militum amissa, et ubi haud nilnus iacturae fuit, aliquot equites Boniani cecidere. Insequenti anno cum C. Sulpicitis et Licinius Calvus consules in Hernicos exercitum duxissent, neque inventis in agro hostibus Ferentinum urbem eorum vi cepissent, rever

et tentibus inde eis Tiburtes portas clausere ea ultima sint eausa, cum multae ante querimoniae utim eiusque iactatae essent, cur per fetiales rebus repetius bellum Tiburii popula

102쪽

a cli abs. LIBER VII CAP. s. 10. 97

indiceretur dictatorem T. Quinctium Pennum eo anno fuisse a satis constat et magistrum equitum Ser. Cornelium Malugi nensem. Macer Licinius comitiorum habendorum ausa es 4

is Licinio consule dictum scribit, quia collega omnia bello

praeserre sestinante, ut continuaret consulatum, obviam eundum pravae cupiditati luerit. quaesita ea propria a miliae 5 laus leviorem auctorem Licinium facit eum metitionem eius rei in vetiistioribus annalibus ii ullam invetitam, ni agis ut belli Gallici causa dictatorem creatum arbitrer inclinat animus.

eo certe anno Galli ad tertium lapidem Salaria via trans spontem Anienis castra habuere. dictator cum inmultus Gabitet eausa iustitium edixisset, omnesciuniores sacramento adegit, ingeniique exercitu ab urbe proseeius in citeriore ripa

Anienis castra posuit pons in isndi erat neutris eum rum Ipentibus, ne timoris indicium esset proelia de occuparido ponte crebra erant, ne qui poterentur, incertis viribus satis discerni poterat. tum eximia corporis magnitudine in a 8 euum pontem Gallus processit, et quantum maxima voce potuit quem nunc inquit Roma virum sortissimum habet, procedat agedum ad pugnam, ii noster duorum eventus tendat, ira gens bello sit melior Diu inter primores 10 iuvenum Romanorum silentium fuit, cum et abnuere ceria-3. uinetium, , 42.4 meer. 4. 7 12. - bello praef., vor se inem Ah gange uni riege die vahi conlilieri alten, S. 39, 5, 12 praetrιlit triumphi diem. eontinuaret, 3, 21, 2. - eupidi-

-sso in oberii inen aes Ssideo, Melit serade nae Rum gemimen Peler 1. 23s. - Salaria, die Strasse in das Sabinerland b. 37,

8, a quid est aliud tumultus nisi

perturbatio tanta maior finior Oriatur. - Itaque maiores nostri tumulium Italicum quod erat domesticus, Gallicunt, quod erat It

liae nitimus, praeterea nullum tumultum no--- grauciis autem tinnultum eo quam bel-

vacareones valent, tumultu minvalent: arquard 3, 2, 293. Omne ium, b, 37 2. I. eum, i, 28, 10. - qui s. 1, 6 4 22 39 6 u. a. - οι---

33, 6 25. i. 17. Leber astempus , s. - -rni, vii terscheiden, heuruinaen.

103쪽

LIBER Mi. AP. 10.men vererentur, et praecipuam sortem periculi petere nolleni. 2 tum T. Manlius L. filius, qui audien a vexatiora tribunicia vindicaverat, ex statione ad dictatorem pergit: iniussu tuo inquit, . . imperator extra Ordinem numquam pugnaverim non

. si certam victoriam videam: si tu permittis, volo ego illi beluae ostendere, quando adeo sero praesultat hostium sugnis, me ex ea familia ortum, quae Gallorum agmen ex nipeo Tarpeia deiecit ium dictator ,maei virtuter inquii ,ao pietate in patrem patriamque, T. Manli, esto perge ei nomens Romanum invictum iuvantibus diis praesta. armant inde iuvenem aequales pedestre scutum capit, Hispano cingitur gladio ad propiorem habili pugnam armatum adornatumque adversus Gallum stolide laetum et inuoniam id quoque memoria dignum antiquis visum est linguam etiam ab inrisu 6 exserentem producunt recipiunt inde ad stationem, et duo in medio armati spectaculi magis more quam belli destituuntur, nequaquam visu ac specie aestimantibus pares. et corpus alteri magnitudine eximium, versicolori veste picti

que et auro caelatis refulgens arniis media in alteio militaris statura modicaque in annis la abilibus magis qua in le- coris species non cantus non exili latio armorumque agitatio vana, Sed pectus animorum Iraeque tacitae plenum omnem

ferociam in discrimen ipsum certaminis distulerat ubi constitere inter duas acies tot circa mortalium animis spe metuque pendentibus, callus velut moles superne inminens pro-

10 2 qui patri, α 5. - non sim ina um quidem , s. 5, i,1 ander 3, 45, 8.

3. Praesuliae, nil hi rgebra uelit; Eur BeZeichnun de Veraclitum a. 2, 36. 2.

a inentineronibus, Hispano punctim muris quam caesim adsueto petera hostem brevitat habiles et eum mucronibus; welches edoe ei stim 2. Punisehen riege in Gebrauehkain. De Anachrolii sinu lant Sichse a Mi claudius quadrigarius. desse Selitidemn disses mei Lampse Gellius sola miti t. adornas in init allem Nothigen

Or. 2. 6 demonstravi digito pictum Gallum in Mariano acuto Cimbrico Marius atte es aus der Cliniarischen Beute ani Forum ait Diiungen assen di3tortum, ei

et lingua. 6. reeipiunt, Wer duo, i. i3 8. - Usctaculi 1, 25. 2. destit uritur, vertassen, Preis se geben. s. 3, 38 4 u. a. - a stirmantibus, . 8, 5 3 19 6. I. pietis, gemahit. Virg. 8, 588

ias Claudius an die age aliena stander deu Gallier ala einei, -- licten Riesen, so das Manlius um

104쪽

LIBER VII CAP. 10 Il

iecto laeva scuto in advenientis arma hostis amni caesim eum ingenti sonitu ensem deiecit Romanus mucrosse sub is recto, cum scuto cuium imum perculisset, latoque corpore interior periculo vulneris actus insinuasset se inter corpus

armaque, uno alteroque subinde ictu ventrem atque inguina hausit, et in Spatium ingens uentem porrexit hostem iacen Hiis inde corpus ab onmi alia vexatione intactum uno torque spoliavit . quem respersum cruore coli circi im dedit suo. detixerat pavor cum admiratione Gallos Romani alacres ab rastatione Obviam militi suo progressi, gratulantes laudantesque ad dictatorem perducunt inter carmioum prope modum in-ia. condii quaedam militariter iocusanies Torquati cognomen auditum, celebratum deinde posteris etiam familiaeque honori

luit dictator coronam aurea in addidit donum, miris siue pro I4 comIOIte an pugna II laudibus tulit . at hercule tanti ea aduuniversi belli eventum momenti iniicatio uil, ut Gallorum exercitu proxima nocte relictis trepide castris in Tiburtem

agrum, atque inde societate belli facta commeatuque benigne

ube den ops gelialienen Schild de Manlius sebi Melit duris caesim s. 14.10. subrecto, esen de Grosse nichi gerade aus, sondera in die

dam sumant naves, quo intreiores ictibus formentorum essen - metus, dieses uvae e selion also sicli noe unis dem Sehilde be-saud ei neues omen enthali

ander Claudius I. I. Manlius iter in scuto scutum percutit, atque de loco hominem iterum deiecit;

105쪽

100 LIBER VII CAP. 11. a. u. 3s

2 ab Tiburtibus adiutus mox in Campaniam transierit ea suit causa, cur proximo anno C. Poetelius Balbus consuti cum collegae eius M. Fabi Ambusto alamiri provincia evenisset, 3 adversus Tiburtes iussu populi exercitum duceret ad quorum auxilium cum Galli ex Campania redissent, foedae populationes in Labicano usculanoque et Albano agis haud 4 lubie Tiburtibus ducibus sunt laciae et cum adversu Tiburtem hostem duce colis lite contenta es publica esset, GaIlicus tumultus dictatorem re ri .eoegit creatus Q. Servilius

Ahala T. Quinctivi magistrum equisiun dixit et ex. auctoritate patrum, si prospere id bellum evenisset, ludos magnos 5 vovit dictator, ad continendos proprio leno Tiburtis con

sulari exercitu iusso manere, omnes iuniores nullo detractante militiam sacramento adegit pugnauim haud procul Orta Collina est totius viribus urbis in conspectu parentum Coniugumque ac liberorum, quae magna etiam absentibu li Ortamenta animi tum subiecta oculis simul verecundia miseri-7 cordiaque militem accendebant. Ragna utrimque edita caede avertitur tandem acies Gallorum. . fuga Tibur sicut arcem

belli Gallici eiqni: palati a 'nsul Poetelio haud procul Tibur e cepit, egressis ad pem serendam Tiburtibus stimul

cum iis intra portas conpelluntur. egregie cum ab dictatoretum ab consule re gesta est et consul alter ah tu proeliis primum arxis postremo una insigni pugna, cum o SteS totis adorti copiis essent Hernicos devincii dictator con- sulibus in senatu et apud populum magnifice conlaudatis et suarum quoque rerum illis remisso honore dictatura se ab

dicavit Poetelius de Gallis Tiburtibusque geminum triumphumi egit, Fabi satis visum ut ovans urbiun iniret inridere Poe-

-perra Rom. eum Gati arma quondam sociastent. 2. Balbus, stat dieses sons denPotelier ilichtorebrauch lich et Zuna mens haben die asten Libo. mmici. e. s. l. . . ad . uini gehortisu redis-

e. r. 6. ver sisten sie das si ueli Nhars te in Boni angeliorende oderihni verintndet Land. 4. tumulius, . s. 6. - creari,

Cicero. - magno' 4, 27. . s. porta Coll. s. praes. i. hortarnmta, ac Gerni. 7 et an proinimo pignora, unde eminamim ululatus ausiari unde agritu infantium; hi cuique sanctissimi ι stes, hi maianimi Mu fore

106쪽

ta triumphum Tibinetes ubi enim eum secum acie conflixisse 'spectatores sinum fugae repidationisque Gallorum extra por

ias egressos, postquam in se quoque ieri impetum viderint et sitie discrimine ob los caedi, recepisse se intra urbem. eam rem triumpho digilam visam Romanis. ne limis mirum ii Bragliumque en Serent tumulitim exciere in hostium portis maiorem ipsos trepidationem ante moenia sua visuros itaque ia

insequenti anno M. Popilio Laenate Cn. Manli consulibus primo silentio nociis ab Tibure agmine infesto profeci ad

urbem Romam venerunt. terrorem repente ex somno exci 2 laus subita res et nocturnus pavit praebuit, ad hoc multorum inscitia, qui aut unde laostes advenissent conclamatum 3 tamen celei iter ad arma est, et portae stationibus murique praesidiis firmati et ubi prima lux mediocrem multitudinem ante moenia neque alium quam iburiem hostem ostendit, duabus portis egressi consules utrimque aciem subeuntium iam muros adgrediuntur apparuitque occasione magis quam 4 virtute laetos vetiisse adeo vix primum impetum Roman mi sustinuere quin etiam bono fuisse Romanis adventum eorum constabat, orientemque iam seditionem inter patres et plebem metu tam propinqui belli conpressam. Alius adventus hostium iii proxinio bello agris terribi blior quam ibi populabundi arquinienses sines Romanosin maxime qua ex parte Etruriam adiacent, peragravere rebus-

a innelamatum, , 5. 6. - eaucausa 2. - ω, der Κries tutiones s. 3, 3, . - duabus heganii nocti in dem Jahreas von o die Esquilina und Praenestina de Tarquinienserit die Romer

ueet aliquid ιω- a M. risebe construetion stat Etrurias pirui ingeni sun eari, qui eum de ad Etruriam, si Nepos 3,e δει esse eodemque --- - 2 gentes quas mari illud adia inferum publicum eum laenaf eent. Fabius Ambustus . Planu-ς et, quod era flumen Carm-- - Proeuluo.

107쪽

a. u.

que nequiquam repetius nox consules is c. Fabius et

Plautius iussu populi bellum indixere Fabioque ea provin- cia, Plautio Hernici evenere Gallici quoque belli sana increbrescebat sed inter multos terrores solatio sui pax Latinis petentibus data, et magna vis militum ab his ex foedere vetusto, quod multis intermiserant annis, accepta.

quo praesidio cum sulta res Romana esset, levius sui quod Gallos mox Praeneste enisse atque inde circa Pedum consedisse auditum est dictatorem dici C. Sulpicium placuit consul ad id accitus C. Plautius dixit magister equilum dictatori additus M. Valerius hi robora milituni ex duobus consularibus exercitibus electa adversus Gallos duxe- 10 runt lentius id alis luant hellum quam parti utrique placebat suit cum primo Galli tantum avidi certaminis suissent,

deinde Romanus miles ruendo in arma ac dimicationem ali- ii quantum Gallicam ferociam vinceret dictatori neutiquam placebat, quando nulla cogeret res, fortunae se committere adversus hostem, quem tempus deteriorem in dies et locis

alienis lac ei et si ii praeparato commeatu, sine firmo munimento morantem, ad hoc iis corporibus animisque, quorun

s in das sindnis de cassius 2 33 wiede hergestetit, alter eae Dedere vetusto. Doeli haben Pro

108쪽

a. i. 355. LIBER VIL AP. 12. a. 103 omnis in impetu vis esset, parva eadem languesceret mora. his onsiliis dictator bellum trahebat, gravemque edixerat l2 poenam quis iniussu iii hostem pugnasset. milites aegre id patientes primo in stationibus vigiliisque inter a dictatorem sermonibus carpere, interdum Patres ommuniter intrepare, quod non iussissent per consules geri bellum: rictum esse eximium imperatorem unicum dueen . qui nihil nageni sibi de caelo devolaturam in sinum vietorim emiseat. eadem deinde haec interdiu propalam ac ferociora his iactare:

se iniussu imperatoris aut dimicatulos alit agni in Romam ituros. inmiscerique militibus enutriones, nec in circulis 14 modo fremere sed iam in principiis ac praetolio in unum sermones confundi, atque in contionis magnitudinem crescereia et vociferare ex omnibus locis, ut extemplo ad dictaiorem iretur, ein pro exercitu saceret Sex. Tullius, ut virtute eius dignum esset. Septimum primum pilum iam Tubialius ducebat neque erat in exercitu, qui quidem pedestria

stipendia secisset, vir actis nobilior is praecedens militum' agmen ad tribunal pergit, mirantique Sulpicio non turbam magis quam turbae principem Tullium, imperiis obedientissimum militem, scilicet, dictator inquit . , constem natum erauniversus exercitus a te ignaviae ratus et prope ignominiae causa desiliuium sine armis oravit me, ut suam causam apud

te agerem equidem, sicubi loco cessum, si terga data hosti, si signa foede amissa obici nobis possent, tamen hoc a te

impetrali equum censerem, ut nos virtute culpam nostram currigere et abolere flagitii memoriam nova gloria patereris. etiam ad Aliam fusae legiones ea lidem, quam per pavorem

109쪽

104 LIBER U. AP. 13. A. a. u. asta amiserant, patriam pro laetae postea a Veis irtute recuperavera nobis leum benigintate elicitate tua populique no- mani et res et gloria est integra quamquam de gloria vix dicere ausim, si nos et hostes haud secus quam seminas

abditos inura ollum uuluis contumeliis eludunt, et in imperator novir, quod aegrius patimur, exercitum imini sine animis, sine in , sine manibus iudicas esse, ei priusquam experius nos esse .do uobis ita desperasti, ut is inaneo net ac debilium dueem iudicae es esse quid enim aliud esse

causae credamus, cur veteranus dux, sortissimus hello, conpressis, quod aiunt, manibus sedeas utcumque enim se habet res, te de uostra virtute dubitasse videri quam nos de tua verius est sin autem non tuum istuc sed publicum

est omnium consensus aliqui patrum non Gallicum bellum nos ab urbe, a penatibus nostris ablegatos tenet, quaeso, ut ea quae dieam non a militibus imperatori diei censeas, sed a ple .patribus, quae sicut vos vestra habeatis consilii . sic se sua habituram dimi quis tandem succenseat milites

sos, si quis et signum, in acient educat, ut viris ac Romanis dignum sit, pugnaturos, si illi armis opus sit, otium Romae potius quam in castris aeturos haec dicta situ pa- 10 tribus te, imperator, milites tui oramus, ut nobis pugnandi copiam saeia'. . cum vincere cupimus ium in duce vincere,

tibi lavriuun insignem deserre, tecum triumphanies urbem inire iuuini sequem currum Iovis opum maximi templumi gratantes vanissi e adire orationem Tulli exceperunt

preces multitudinis et undique, ut signum daret, ut capere 14 arma iuberet, clamabant. Dictator quamquam rem bonam exemplo haud probabili actam cernebat, tamen facturum quod

10. Ora rnus oh ne nos. et hein Gegensata Eu einein audere Suh-

110쪽

a.ch. 355. UBERVII. Q. . 105 milites vellent se recepit Tulliumque secreto, quἱlenam haec res sit aul quo a cla more, percunctatur. Iullius magno 2 opere a dictator lietere, ne se oblitum disciplinae militaris,

ne sui neve imperatoriae maiestatis crederet multitudini concitatae, quae seme auctoribus similis esset, non subtraxisse se ducem, ne vis alius, quales mota creare multivido solaret, existereti nam se quidem iiihil in arbitrio impe aratoris acturum illi quoque tamen videndum magno opere esse, ut exercitum in potestate haberet disserri non posse adeo concitatos animos ipsos sibi locum ac tempus pugnandi

sumpturos, si ab imperatore non detur duin iae loquun-4tur, Iumenta loris pascentia extra vallum Gallo abigenti duo milites Romani ademeriint in eos saxa coniecta a Gallis; deinde ab Romana statione clamor orius, ac procursum uirimque si iamque haud procul iusto proeli res eram, Lee 5 ieriter diremptum certamen per centuriones esset adfirmataeerte eo eas Τullii apud dictatorem ides est, nec recipiente

iam dilationem re in posterum diem dicitur acie pugnaturos. dictator lamen, ut qui magis animis quam viribus De 6 ius ad certamen deseenderet, omnia circumspicere atque agitare coepit, ut arte aliqua terrorem hostibus incuteret. .

sollerti animo rem novam excogitat, qua deinde multi nostri atque externi imperatores, nostra quoque quidam aetate usi sunt mulis strata detrahi iubet, binisquo tantum centunc alis reliciis agasones partim canivis partim aegrorum armis

ornatos inponit his sere mille esseetis centiun admiscet 8

equites, et nocte Super casti in nrontes evadere ac silvisse occultare iubet, neque inde ante moveri quam ab se ac

14. l. recepit, M. 35, ii H 6. multi nostri κ. B. Marius ini quo barbaror is, 'ampse nil de Teutoneu Front.

quam recipere aut Vrmare no Strat. 2 4 6 agasones liaeasquctois potes; te. Fam. 3. 2 tu armatos simul ire iussit Marius que mihi te facturum liberalissime timentorumque magnam partem reevisti Doch is die ei te Ent instructorum cum entunculis, ut sernunides Pron se on facturum per hoc equitatu specie adicers-

SEARCH

MENU NAVIGATION