장음표시 사용
201쪽
ara SCIENT. ECL. PARS III. . di Lunaris in Eclipti ea in data Syzygia, advertat in
una revolutione Synodica media mutuum Solis , &Nodi recessum ex nostra prima Tab. eise gr. 3O, AD ,13', 35'', 4i V, sistendo in minutis secundis Solem procedere sec. Ser. Sig. gr. 29, 5 , 24 , sive sec. . Ici 284
Nodum Lunare contra Ser. Sig. motu retrois
grado conficere gr. I, 33 , sor, sive sec. 163ου Mutuam distantiam, sive aggregatum utriusque gr. 3o,qo , rq sive sec. IIo 4I4 Proinde toties addendum Epochae arcum Sola remis, quot fuerint Lunationes elapis: Viceversa, lubtrahendum ab Epocha arcum Nodi, quot elapsae fuerint Lunationes, abjectis, si opus sit, integris circulis; numerus, qui remanet, ostendet quasi tum locum vel S lis , vel Nodi. x s. Dedimus simul regulam completam, correctam , explicatam .' uta, Sit numerus Lunationum completarum post Epocham Novilunii diei 8 Ian. Iro I. Anno autem IT so sumatur alia Epocha, & mutetur numerus addendus juxta dictab, Multiplicator praecedentis II 6 4 , d, Divisor 548oOO. Pro Millauiis .
Quare multiplicato a in b, & addito e , totaque hae summa divisa per d, si residuus numerus, aut ejus differentia a Divisore sit major quIm e, non erit PO
sibilis Eclipsis in data Sygygia. Si minor quum e , &major qu,m f, est possibilis Eclipsis, sed incerta. Si
202쪽
fuerit minor quam f, cer id erit Eclipsis, eo major
utura , quo minus fuerit residuum, vel differentia inter residuum, & Divisorem. Ita extra ambages res, constituta juxta Recentiores terminos , qui ulterius cum observationibus conferendi , a quibus si inveniantur abludere, patet ex dictis modus corrigendi.
Interim ad calculi leges expendamus. Proposito Plenilunio diei 23 Decembris i 68 , calculus monstrat tunc futurum ingens Lunae deliquium. In motibus mediis Nodus δε erit in Capricorni grad. a , 37 . Solin γ gr. 2, 33 , cum distantia mutua et i , ra , sive secund. I 28a . Ab Epochae nostrae Plenilunio futuro die a a Ianuarii I so, ad praedictum Plenilunium
intercedunt Lunationes 234 completae nam duae extremae medietates faciunt unam integram redactis ariscubus, & numeris ad minata secunda, juxta nostram regulam, post Operationem remanent pro Differentia
inter residuum, & Divisorem I 824 adedque ceritierit Eclipsis, cum sit numerus longh minor quam fa ooo hoc est arcus distantiae inter Solem, & NO-dum 3o , 34 : superat numerum inventum per calculum s et , sive min. 9 , a
203쪽
Propitis aeceditur operando juxta Tabul. Hi-reanas ; differentia enim , quae remanet a Divisore, est x 4s , sive a V , discrimen a numero invento per cauculum I9 qualem Concordiam vix ullus sperare potui get.
204쪽
Novus ulterior progressus in aliorum
g. XvI. Elevare Periodum Chaldaicam per 9 ordines inter
se connexos usque ad derimum terminum. Progressus per annor vaeuox, quamdiu duret. Argoli dubitationes su Iatae. Catilis in usu Ephemeridum.
DIctum in superioribus Periodum Simplicem AE
gypti Chaldaicam tam in futura , quam in praeterita tempora posse continuari per plures Ordines mutuli connexos, ut finis unius sit principium alterius. Id nunc ostendendum a Simo per vovem Periodos Simplieer, sive per tres eompositas Tertii ordinis , quando peculiariter in hoc lucis umbraeque conflictu, numero Deus impare gaudet. Initio ducto a Lunari deliquio, quamvis partiali ferε digitorum, observato in Sinis a P. Regiis die as civili Mensis Ianuarii anni a 3ς, & Neapoli a Reg. Professore D. Petro Martini retrocedendo deteximus, partim ex O servationibus, partim ex Ephemeridibus, partim ex calculo, unam quamque ex infrascriptis Periodis tria Lunare deliquium desinere. Vide Tabulam VI, in qua dies Astronomich eomputantur a meridie Loci, in qu facta fuit observatio . Ad annum i 648 Aetoli typus repraesentat Australem Lunae partem obscurandam; at Luna habebat tum latitudinem Australem decrescentem, &c.: ergo debebat obscurari pars Borealis. Anano 3566 omittitur ab Argois in Ephemeridibus, Ma Rieeiolo in ultima Tabula L. V, Alma gesti; at calculus , & vicinia nodi probant non defuisse. Septimam Periodum complet Eclipsis Nangasaebi, visa a P. Carolo Diuola anno ictis. Nonam absolvit defectus
205쪽
Lunaris, Romae observatus a Fr. Egnatio Dente, & a Tychone Uranoburgi: Totum autem hoc intervallum conflatur ex Ioo 7 Lunationibus. Caetera quae hic essent adnotanda praemisimus f. XII. Unich superest inquirendum, quamdiu duret Periodi Simplicis progressus per annos a Lunaribus deliquiis vacuos: cum eis nim terminus cujuslibet Periodi progrediatur per II, vel io dies supra i 8 annos, tandem Eclipsis ab ubtimo mense anni praecedentis pervenire debet ad iniistium Ianuarii, & sic tollere vel transferre vacuitatem. Itaque progressus ille videtur extendi posse aliquando per Ir periodos; excluso primo, & ultimo termino , in quibus non desunt Eclipses. Nam cum intervallum maximh diuturnum sne Lunari deliquio si i Lunationum. ut visum est cap. ultimo prima: Investigationis, ta ex illis cum addita Epacta
dierum Io , h. is , II , 22 impleant annum Solarem; reliquum tempus usque ad XVI l Lunationem comis
pletam distributum per fines periodorum usque ad XII terminum apparet eoaequari. Exemplum sit i
nostra Tab. VII. in qua die a Ianuarii x 4x redit
tandem deliquium Lunae ad Annum, cui caeteri vacui correspondent. Retrogrediendo per lx periodos pervenitur ad annum Is Is . in quo fuit Lunae deliquium
die 4 Iulii quae dici debuisset dies 13. si tum facta
fuisset aequatio Gregoriana ὶ , illique mensi contigit per saltum ab alia Lunatione Augusti: Hoc tame non est nobis terminale, sed aliud quod profertur eodem anno die χρ Decembris propter dictam aequationem , sive propter decem dies ablatos deinde ab anno correctionis revera tribuendum Ianuario anni sequentis. Video Aetolum in Praeloquio anni I 669 prae nunciare Lunam defecturam a s Aprilis hor. 19, 4 sinterdiu; sed quasi sese corrigens in proprio loco, hoc est , d. io Aprilis, & omisit notare Eclipsim, &in meridie signat Australem Lunae latitudinem, crescenis cm grad. I, a I'. Idem ad annum a58a fuit dubius
206쪽
an die as Maji legi deberet die 28 , quando notatur Oppositio futura esset Eclipsis Lunae; sed fatetur ob magnam ejus ab Ecliptica deviationem naLItur fere magnitudinis habendam . Praetere 1 cum tria meridie illius diei ponat Australem Lunae latitudinem crescentem grad. a , si , & distantiam Solis a nodo grad. I 6 pariter crescentem , nulla poterat
esse suspicio deliquii. Placeret quidem inniti ubique observationibus; sed cum multae Eclipses sub nostro
Horietonte contigerint, & Eruditorum, atque Aea deismiarum Acta . quae subinde allegamus ex nostris exiscerptis, non sint ad manus, exemplo Rieetolii in , III. Blanebini, aliorumque Clarorum Virorum adhibuimus, aliquando motuum coelestium Ephemeridas, quas se. nh, nemo non videt esse adjumento non mediocri,
tum ad sublevandum laborem quaerendi Syzygias Eclipticas, earumque species, tum ad dandam iteratis calculis, ubi coincidant, securitatem ; sed etiam negari non potest cum cautione adhibendas, cum aliquando non talum in numeris, quorum diversitas in diversitatem Tabularum, ex quibus eruuntur, persae ph reis funditur; sed etiam in Typi delineatione a Coelo di sideant: unde dolent Professores , quod tempus praecisum ex nullis Tabulis nisi quam rarissim h deducatur: qudd in Diagrammatis, & delineationibus Eclipsium aliquando fuerit aberratum , praesertim alterius vitio: quod Argolus minus accuratus fuerit in Ecli psbus, &c. Proptere, cautela ubique utilis, praeseristim cum ex Impressoris vitio non semel aberretur, v. gr. in Actis Nobilis Academiae consignatur Lunaris Eclipsis die s Septembris a II, cum tamen nec fuerit , nec potuerit esse stylo sive Juliano, sue Grego Iiano; praecesserat enim die as Iulii.
207쪽
g. XVII. Excursis usque ad trigesimum tertium ordinem Periodi Cbaldasca in anuis 393, Oe. Cur ulterius bacvia non progrediamur , cum ante 43 ordinem non fiat egresso ab arcu EclipΦica .
Tanta Periodi huius cum Coelo consonantia stimulos addidit ad inquirendum , num ex ejus multi. plicatione fieri possent paria anni Solaris, & Luna. ris tempora un cum Eclipsium reditu. Sed res non cessit e voto tam in forma Iuliana, quam stylo Gregoriano, neque ex calculis, neque ex historia: nam vel falsci apparet concurrere, vel deficit, vel excedit numerus dierum, qui requiritur ad illa tria simul restituenda : Exemplum ex defectu sit intervallum ab Eclipsi Lunari, quam refert Ino Emmius an . IIss, d. et a Maji ad aliud deliquium Lunare, caeteroquin n
his in conspicuum anni r 32, Mense Iunio, die S ro Maji stylo Iuliano , hor. a 3 post meridiem:
hoc terminabit trigesimum secundum ordinem, Continebitque menses Synodicos Ii 36 cum intervallo annorum s 7 fere; requirit enim aequationem dierum sa τ , ut Perveniatur ad Eclipsim correspondentem et nam periodum simplex annorum I 8, dierum II, min.
3 , 33 , ducta per 3 et, reddit annos 375, dies 352, hor. I, min. I4,4o ; ita ut ad annos 3 7 completos desint dies et, hor. 16, min. 43', ro'. Si quaeramus finem ordinis trigesimi tertii post alios annos I 8,& xx dies, habebimus intervallum annorum 393 cum appendice incidet in totalem Lunae Eclipsim annia 3o, die ro Iunii, hor. 9 post meridiem; quando Nodus Ascendens erit in Capricorni grad. I, minut. Is ' ferd, quae est Epochae constitutio valde bona. Itaque finis Periodi Chaldaicae Simplicis per circuitum anni Solaris deductus vel deficit, vel excedit numerum dierum anni tam Gregoriani, quam Iuliani et ergo hac via non licet intra sex iacula paria
208쪽
neere Anni Solaris, & Lunaris tempora, simul quo restituere Eclipses cum desiderata perfectione. Quamvis autem hic conatus non responderit voto, censui non omittendum, tum quia poterit fortasse quispiam contentus esse illa bidui additione facienda, ut serumtur aequatio; tum quia, qui hoc mari navigaturi sunt, gaudebunt nosse quci ducat Chaldaeorum , sive AEgyptiorum via: nam & in Tabulis Geographicis i dicata videmus itinera illorum, qui vel in Mari Pacifico, vel inter Americam versus Polum Australem novas, quas quaerebant Terras, non invenere. Similiter notantur Scopuli, & Syrtes, ut vitentur ab aliis, non ad insultandum cuiquam. Video quidem per hane viam progredi ulterius posse usque ad ordinem 42, saltem rei pectu Solis, qui non egreditur a defectici. nis terminis, nisi in grad. 2I a Nodo. Motus autem Helio- Draconticus unius Periodi Chaldaicae inventus est minor semigradu, nobis χῖ', IO', I9', ac pro inde multiplicatus per Aa, non excedit arcum Eclitapti cum, incipit excedere intra 43 ; sed hactenus diis Q a sussiciant, ut & per novem priores Ordines Comnexio eum Majoribus Periodis habeatur, & simul a quatio annorum Solarium cum Lunaribus alia via inquirenda cognoscatur.
S. XVIII. Elevare Periodum I 0 annorum Lunarium ad seis evndum ordinem. Novus usus voser Primi ordinis immediatur pro Eclusibus, sine machina , ac fine mas
Et in via Annorum Lunarium nihilne progrediemur λ Progrediamur, ut lubet, ultra terminos, quos accepimus: sed cum molestum sit Annos Lunares cum Solaribus assiduε comparare, ut non ignoretur te mispus usitatum, & notum, contenti erimus elevare Periodum praedictorum I s annorum Lunarium ad Seia
209쪽
nimh tentarit tria paria facere , videlicet annos Sol res, Lunares, & motum Nodorum. Quia verb primum ordinem invenimus compleri annis Solaribus 173 , diebus 2 3 - ferε ; hinc Sacu MDus Oanci complebitur annis Solaribus 3 7, diebus Iaa, & ici horis cum aliquot minutis, continebitque annos Luis
nares 338. Exemplum sit in defectu Solari anni t 38 , die V Decembris, de qua non ias Deta de secunda, Historiae Hungaricae : illi correspondet alia Solis Eclipsis anno 1 33, die xt Aprilis Iuliani die et a stylo Gregoriano nobis invisibilis, cum contigerit una hora post mediam noctem. Volebam dare exemplum in Luna , sed in illa socculorum barbarie aut deficiunt
observationes , aut aberrat hiltoria in earum narratione , sive reductione ad nostros annos: nam anno
23o , die as Februarii memoratur Eclipsis Lunae, cui anno 16s , die 28 Iunii, hoc est, in termino intervalli non solum non correspondet Eclipsis, sed neque Plenilunium, quod contigit die rs itylo Iuliano as Greg. , idem dic de aliis similibus.
t Placet nihilominus hanc quoque viam tentasse , quia sese nobis obtulit notus usus immeriatus prioris
Deli annorum Lunarium iro pro inveniendis Eclipsibus absque mysticorum numerorum ambagibus, &sine machina . Vidimus enim esse Periodum Eclipticam, ad ebque, posita Epocha in Eclipsi , restituere debet aliquem saltem ut plurimum ejusdem Lumiis naris defectum. Methodus fuit comparare Eclipses primi ordinis, salvo semper eodem.intervallo annorum Lunarium x o, hoc est, Solarium II 3 cum diebus
243 l . Inspecta Eclipsium hil oria, ac suppletis quae
deerant, vel ex Ephemeridibus, vel ex calculo, haec animadverti . I. In omni hus locis utcumque variis rei pectu anni, temporis, & Signorum Zodiaci, in quibus figere placuit Epocham in aliqua Eclipsi iaculi XUI, semper in nostro saeculo XVIII, deprehendi in fine Cycli aliam Eclipsim ejusdem Luminaris, ut videre Diqit goo by Cooste
210쪽
dere est in Nostra Tabula VIII. I.' Duo casus in conistrarium se obtulerunt, sed ambo ualde dubii: alter quo ex Alphons nis Tabulis praedicebatur Lunare deis liquium anno lues 3, die a Iulii, hor. i5 post meridiem, cui contra poni deberet aliud Lunae deliquium anno x 27, die quinta Aprilis hor. r 3 - poli meis rid. , sue, stylo veteri, die Is Martii, cum tamen in hac conjunctione nulla fuerit Eclipsis, neque ferat initus calculus, sue ex Hireanis Tabulis, sive ex Cas-snianis. Sed cum Alphonsinae correctione indigerent,& obscuratio illa unius semiminuti diceretur , pr
re tam exigua , & dubia, non videtur ulterius laborandum . Multo minus alter casus, quo promittebatur Eclipsis anno is 6s, die T Martii, hor. II, post meridiem in meridiano Antuer piensi ex Tabulis Prutenicis; huic enim anno a 38 neque Novilunium consonat nostro saeculo pro die 4 Novembris stylo Iuliano, sive Is stylo Gregoriano. 3. ' Consulto inisquisitum etiam in illos annos, in quibus nostro saeculo non fuit ullum Lunare deliquium; retrocedendo per datum intervallum , nullus pariter desectus inveniebatur. Neque turbat hanc animadversionem Lunaris
desectus diei 8 Decembris rues , quia Periodus no Completur anno I a , quo nulla fuit Lunae Eclipsis, sed propter dies a 3, adjectos annis II 3, termina istur die ist Augusti anni r 18 , quo de facto fuit Eclipsis Lunae, lichi nostro Horizonti invisibilis. A.' Constituta Epocha Periodi I ς annorum Lunarium in aliquo alterutrius Luminaris defectu, & si reddat in fine aliquam ejusdem Luminaris Eclipsim, non semis per restituit ejusdem speciei . Sic in tertio Exemplo initio Periodi fuit totalis Lunae defectus eum mola; in fine furi partialis digitor. , quae varietas , pr sertim respe diu ejusdem loci Terrestris, est multo magis sensibilis in recursu defectuum Solarium. 3.vConis sequenter quantitas coloris , qui apparet per foram iisna Machinae Hireanae in nova Periodo non poteritollen