장음표시 사용
221쪽
tura sit Iatum, vel Flus, vel cum paucis facere Isis' aut
tam iniucundum cognitu atque auditu, quamsapientissimi nunt, grauibus1i verbis ornata oratio O perpolita' aut impotens, tam , magnificum, sua Fuli mo ius,iudicum religiones, senatus grauitatem, unius oratione
conuerti' ' Quia tam porro regium, tam libera , tam munificum, quam opem ferre supplicibus, excitare affoctos, resalutem,liberare periculis, retinere homines in ciuitate' Quia autem tam necessarium, '' quam tenere per arma,quibin Ἐellectus ipse esse possis, ve rouocare improbos, veste ulcisci iacesitus' '' vero, nestemperfru,
μι filia, rosea curiam1, meditem, quia esse poten in otio
aut res undius,aut magis proprium humanitatis,quam 'mo facetus, ac nulla in re rudus Hoc enim x praestamus
Mimaxime fieris, quod stloquimur internos, quo de primere dicen Osi apsymus. Quamobrem quis hoc non
iure miretur ,summes in eo elaborandum esse arbitretur, t quo uno homines maxime besi spraestant, in hoc hominibus ipsis antecellat' '' Ut vero iam adill umma veniamin, quae vis alia potuit aut gisterses homines unum in si cum congregare,aut a fera agrestii vita ad huc humanum cultum ciuilems deducere, aut iam confit utis rivitatibus, leges, iudicia,tura destribere c neplura, quae sunt veinnumerabilia, consecter, comprehendam breui. 'ε Sic ni a tuo ,persim oratoris moderatisne sapientia non
flum i in dignitatem, μή prisatorum plurimorum
. νniuersae Reipubsalutem maxime contineri. Quamob rem pergite ut festis,aAlesceres, ars in i usum, in quaestis, incumbite, ut vobis honori, m amicis utilitati, o Reipub.emolumento esse positis.' Tum Scaevola comiter,
222쪽
xisidat, aetera,inquitiassentior crasse,ne aut '' C. Laeli
soceri mei, aut de huius generi aut arte,aut gloria detraha sed illa duo, crastivereor ut tibipsim cociaere tanῶ,quod ab oratoribus ciuitates oe ab initio constitutas, epe coa- seruatas esse dissi. Alterum, quo remoto foro, concione, iudici s,senatu , latuisti oratorem in omni genere sermonis G humanitatis esseperfectum. ' Quis enim tibi hoc con cessierit,aut initis genus hominum in montibus ae luis dissipatum,nonpruaentum consillys compulsivmpotius, quam disertorum Oratione delinitum Je oppidis moeniburs sten se 'aut vero reliquas utilitates aut instituendis, aut conse uanilis tauitatibus, non a pientibus G finibus viris, si lassisertis ornates dicentibus esse consitutas' ' vero tibi Romulus ille au agores cir convenas congregas, aut Sabinorum connubia coniunxisse , autmitimorum vim re-
Iressisse eloquentia videtur, non consilio G sepientiasingulari quid in Numa Pompilis ' qui in Servio Tusso qui lin caeteris Regibus ' quorum multa sent eximia a constia tuendam Rempub num quod eloquentiae vestigium appa
ret' Quid exactis Regibus,tametsi ipsam exactionem mente, non lingua perfectam L.Fruti esse cernimus. Se dei ceps omnia Lonne plena consiliorum, inania verboru a in '' Ego vero si velim nostrae ciuitatu exemptu vis, aliarumetura traferre posim detrimeta publicis rebus, quam alumcnta per homines eloquentisi mos importata.
SHυt reliqua raetermittam, omnium mihi a ideor, exce
ptis, se,uo u duobus, eloquentissimos audisse Tiberium m C. Sempronios: quorum pater homo prudens oe grauis, haudquaquam eloquens, saepe abas, Er maxime 6ense, saluti Reipubjuit: ais . non accurata qua tam orationis , copia,
223쪽
copia ianutu ais verbo libertinos iu γrbanas tribus transitulit. quodnisi feci et, Rempub quam nunc vix tenemus, iam diu nullam haberemus. vero eiusfij diserti, o omnibus vel naturae,vel octrinaepraesep addicendumparati,cum Euitatem velpaterno consilio,velavitis armis forentissimam accepissint,i praeclara gubernatrice ut aiuriuitatum eloquentia Rempub.l pauerunt. Quid i ges veteres,moresi maiorum: quiLuIlicia quibus oe ego, Gr tu crasse,cum magna Reipubsalutep symus quid re Igiones oe cerimoniae: quid haectura ciuilia, quae iampri Iem in nostra, amiliasne ulla eloquentiae Luge τersantur:
num aut inuetasunt,aut cognita, aut omnino ab oratorum
genere tractata ' Equidem Seruium Vagam memoria teneo diuinum hominem in ilice Δ, emilium Porciuam, sn ipsum Larbonem, quem tu assolescetu&σper pulisti, ignarum legum, haesitantem in maiorum institutu, rudem in iure ciuisi. Hi haec aetas nostrae ter tricitasse,qui tuo magis lassio, quam proprio munere aliquo aesertorum, ius a nobis ciuile didicis,quod interiam pu eat, iuris ignara est. V Quod vero in extrema oratione quasi tuo iure isympsisti oratorem in omnusti monis di lutatione copiosissimeposse versari, id, nisi h c in tuo regno essemus, non tulissem: multis ip spem,qui aut interdicto tecum conten G
rent, '' aut te ex iure manu consertum vocarent , quodιn
alienas post sones tam temere irruisses. '' Agerent enim tecum lege primum FIthagorei omnes, at s Democritici,cae
terii insita genere F sici: τλlcarenti ornati homines
in Acendo graues, quibuscum tibi iustosacramento comtendere non liceret. gerentpraeterea Ihilosophorum
greges, iam ab ido sente γ capite Socrate: nihil te de bonis
224쪽
Vnus in vita, nihil de malis, nihil de animi permptionissus, nihil de hominum moribus, nihil de ratione vitae didicisse, nihil omnino quaesise, nihil ire conuincerent s' cum ν-
niuersiis te impetum fecissent , tum singulae familiae litem
tibi intenderent. Instaret cademia,quae tuis αἱ dixissis, id te ipsum negare cogeret. ' Stoici vero nostri di puta
tionum suarum ais, interrogationum laqueis te irretitum tenerent. 87 Peripatetici autem haec jsa, quae propria oratorum putas ese, alumenta ala ornamenta dicendi, a peti vincerent oportere: ac nosolum meliora Ietiam mul
to plura otelem Theophrasium4 de his rebus, quum
omnes dicendi magistros ,stri se ostenderent. ' flos
facis athematicos, Gammaticos, dici cos, quorum ar
tibis vestra ista dicens vis ne minima quidem sicietate coniungitur. Quamobrem ista tanta tam fmultaprofitenga, Grasse,non censerastis id est magnum, quoI pote r sare, tin iuges s ea caussa, quamcuns iudicis, mebor probabilior esse videatur: *t in contionssus, τt in sentem silicendis, ad persuadendum tua plurimi/m valeat oratio denis ut prudentibus diserte, stultis etiam vere dicere vi de aras. Hoc ampliussi quidpoteris, non id mihi videbitur orator, ira usua quadam propria, non communi or rator facultatu se
i Hactentu generaletotius operis exordium fuit: deinceps sequitur appar tus proxim. dialogi ex occasione pei sonar u,temporis & loci: ι rastus enim cum similiaribus suis exit ex urbe recreandi animi gratia: & tempus fingitur vacuum, publicis negotiis:&Tusculanum eligitur ociis qu rus & pacatus. 1 L. laetus Philippu, Consul fuit cum Iulio Caesare anno Vrbis condit. e 66 .qui cum legem a Liuio Drusis Tribuno pleb. perniciosa largitione latam, ut iud: cia r nec senatum&equestrem ordinem ex equa parte edent , in 'robaret, inuectus est in concione populi Romani in caussam princlum , dixitque sibi esse viden-- dum aliud consilium,illo senatu Rempublicam regere non posse, ut ait Cicero. , ., 3 Ludi Romani etiam Megalenses dicti sunt, id est. magnis diis consecrati,dcI' Scenici sc Circenses , ouos tum M.Marcellus iaciebat, ut paulo post ait Crassus.
225쪽
s ludos nunc saceret, huic nostro sermoni interesset. 4 Sermo primi diei suit
de Republica, in quo laud inr prudentia trium personarum in pro prciendis c stas futuris :&eo periecto sermone laudatur eis atri inter Genadum urbanitas assi. s Q sanauis C. Cotta per equitum inuidiam depulsus Tribunatu, Reiectu s ciuitate fuerit,postea tamen rediit Romam,& pessit Consulatum:Potuit Igitur Cicero a Cotta de liis sermonibus inaudisse: vel certe quod veris initius eii Cicero id ipsit in ad disputationis huius dipnitatem & gratii laterra confingit. 6 Scaevola secundo loco ad imitationem i latonici Socratis locum Oratori sermoni congruum deligit sub platano,quae erat in hortis Crassi: Socrates enim disputaturus cum Phaedro exi: t Athenis, ut trans Ilillam stuimini aei tuam Pl
σοι ἐξαναγη θ, ω φιλε ς υ γε. Per Iunonem quidem pulcherrimum diuerticuli P haec enim platanus est admodum patulis di fusa ramis,& procera,&altitudo viticis opacitasque perpulchra, C tanquam vi rem itoris habet, adeo ut it rentiis naum locum ciliciat: sons quoque gratiuimus sub platano fluit aquae valde frigidae, ut ex taciti pedis licet coiiii cur nymphisque nonnullis,m Acheloo sacrum esse apparet ex puppis ta imaginibus . quod si voluptate duceris, perflatus est locus, itaque de amabilis, S ualde suauis, aestiuusque & canorus resonat cic darum choro, sed omnium pulcherrimum est ipsa herba, quddsensim in accitui prato caput hominis molliter accumbentis parata sit ocipere, itaque abs te exceptus sum, d amice Phaec re. Haec Socrates. Platanus autem Pr -τIO ', id est, latitudine dicitur, qu : a late si os spargi mos, cuius non est alia commendatio,quam quod aestate solem arceat,&ityeme admittat,ut ait Plinius. 7 Scae Lib. a. uola utitur collatione minorum,Socrates ait durissimis pedibus quaesiuit he ham,ubi cum Phaedro quiesceret: quanto igitur aequius est nobis mollioribus &delicatioribus herbam sub pedibus concedi Socrates ut ait Gellius stare soli- Lib. tus dicitur pertinaci statu perditis & pernox, a summo lucis ortu ad Solem ait
rerum orientem inconnivens, immobili iisdem in vestigiis, e & oculis in eundem locum directis, cogitabundus tanquam quodam secessu menti s atque ani- . et mi iacito a corpore. 8 Pri mus L. Crassi serino cohortationem continet ad eloquentiae studiunt ex variis eloquenti claudibus,ubi eloquentiς nomine ciuilem quandam facultatein in caussis agendis intelligit, eloquentiam propriam & v xam ex elocutione S acii ne non diu: nsuit,cuius laudes istae propriae no essent, sed multarum artium & Hrtutum communes: nam eis excellens actor caussarum forensiuin. haeeomnia efficit, quae L .c ra Jus longa oratione prosequitu non ranien sola dc propria facultate eloquctiae et scit haec omnia, sed multarum aliarum artium S. virtutum inuneribu, & offici is quibus est ornatus: etenim varille potiricus,que Crassus tam masti: fice laudat,non ibitina eloquens est, sed vir . r multarum praeterea artium peritus, multisque excellentibus animi virtutibus initi uctus. Itaque quod dicendo tenet hom num cia tus quod populi,iudicum, seria tis mcntes oratione conuertit quδd dat salutem amiciis, quod dispersos hom: nev imum in locum congregat,& ad hunian. talem ursi itust, id assequitur non
sola verborum elegantia. ex actionis dignatate quae Iolae iunt oratoria dc Uc ben
226쪽
tiae virtutes propriae, sed iustitia prudentia ortitudine humanitate, authoritate,& sententiarum,ouae ex diuerss artibus Promuntur, grauitate & pondere: pr. Yt rea etiam dialectica in inueniendi, &disponedis rationibus ad confirmandum vel refellendum iacultate, dc scientia, quas tot artes & virtu es homini politico qui versetur in magnis caussis & negotiis, apprimὰ utiles este sateor, sed tamen eos inscienter sacere contendo, qui laudes aliarum amum di virtutum in unam solam eloquentiam derivant:& quod disertus causidicus multarum artium viribus adiutus, in dicendo praesta eum sola eloquentiae vi, S facultate praestare t mere Oc inconsiderate confirmat, nec satis animaduertunt quid cuique am Pr prie tribuendum sit: quod perinde est, ac si quis volens grammaticum laticlare, dixerit hunc ferre opem multis,&connubia instituere: quorum tamen alterum humanitati,alterum beneuolentiae charitatul; π:buendum est, non arti &scientiae grammaticae: qua quidem ignoratione & inscitia distin uendi rerum senera & proprietates Lylerique homines s epe salsas & alienas laudes tum pe ionis,
tum rebus ipsis assingunt. 9 Primus locus laudis suinitur ex tribus Oisciis oratoris, id eu,homanis politici, & actoris caussarum ciuili uin, quae sunt docere, delectare,mouere in foro,&caustis ciuilibus. io Secundus locus illustratur sacultate excellentis oratoris & orationis dignitate, in rebus & verbis,& triplici genere auditorum, populi in rostri iudicum in foro senatus in curia quoru men- . tes dc animos eloquentia regit&gubernat exemplum potes ex CIcerone sum
re, qui nullam fere caussam vel ad populum,uel ad iudices,vel in senatu egit,quin quod voluerit, dicendo&persuadendo consecutus fuerit. Ii Tertius sociis ex officiis oratoris, per quasdam species iustitiis diuisis &distinctis. 11 Allegoria est a gladiis & armis militum,quibus eloquentia ciuilis comparatur: quia quantinia valet in bello serrum, ut ait Demetrius, tantum valet in Republica oratio: il- Plutareth. in lic enim res viribus geritur, hic persuasione: unde Pyrrhus dicebat Cyneam lega. pubιeg. tum plures urbes oratione subegisle, quam Rex ipse cepisset armis. I3 Deducit eloquentiae laudes a ciuilibus caussis, ad pH tiatum otium, ibi dicendi virtus etiam elucet: quartus igitur locus amplificatur a circunstantus. Syllogismus est
Virtus,sua homines praestant bcstiis, distenda a nobis est, i etiam reliquis hominabus antecellamus: Eloquentia est virtus, qua homines prae stant bestiis: Eloquentia igitur est discenda a nobis, ut etiam reliquis hominibus
antecellamus.. 34 Quintus locus ex atris eloquenti ae factis ducitur, quae sunt,urbem condidisse, homines ad humanitatem instituisse, Rempublicam legibus ornasse, quae quidem eloquentiae propria non sunt, sed cum prudentia & aliis art.bus com munia:& Cicero laudes istas tribuit Philose, phiae, sicut Horatius Poctis. Is PoIn arte Poe- stremum argumentum ex adiunistis auctis collatione minorum. 16 Scaevolaueri senior primo loco inducitur aduersus onationem Licini: c ralli,qui magnifice eloquentiae vim laudauit: nec tam e omnibus laudationis argumentis resistit, sed tantum quarto S quinto, quod non Orator debeat esse in omni senere eruditi
nis perfectus, nec ab Oratore ciuitates conditae S conteruatae suerint. ubi praeposterus do seruatur,priusque reseli tur quintum argumentiun, Squartum p
steri is. 17 C.Laelius, qui&sapiens&eloquens dictus&habitus est, Laeliatristiam maiorem natu Q utio Scaeuolae in matrimonium dedit, isque dicendi In Bruto. gloria florui sicut Africanus bellica laude: vide Ciceronem. Licinius aute Crassus Liciniam filiam Scaeuolae uxorem duxit. Itaque Scaevola gener C.Laelii, Ssocer Licinii Crassi suit. ia Quintum argumentum Luc.Crassi in tria quasi membra diuiditur, quorum unum suit de conditis, alterum de conseruatis per' oratores ciuitatibus,tertium de legibus descriptis:quorum primum Scaevola refellit a dissunt Ii cauila, quasi prudentia, non eloquentia, summorum hominum conditae
227쪽
oonditae & conseruatae ciuitates fuerint: utraque tamen caussa huius esse uis ei te tuit, prudentiam dico & eloquentiam. io Exempla sunt de Romanis Regis,&L.Bruto primo Contule illustrata dis: in ilibus:
Veteres illi prudentia Re inpub. constituerunt&conservarunt: Non agitur cloquent a.
Huic iam argumento re pondimus: exempla discutiamus. Romulus intersecto Amulio auunculosii collectis palloribus, Romam condidit, de Asylum conu nis patefecit: de cisa asin: timis conii igia neetarentur, simulatis luciis Consualiabus,virgines ec mulieres,quae conuenerant,rapi iussit,und bella a finitimis illa ta sunt,quae partim repress partim icto foedere parauit. Nuina Pompilius sacra& ceremonio, quae ad religionem pertinerent, Romae pr.mus instituit. Tullus Hostilius domuit Albanoc Ancus Martius ampl. ficali t vibein, Tarquinius Priscus ludos instituit, de ornamenta militiae reperit. Servius Tullus populum di siribuit in classes. Tarquimus Superbus fundamenta c apitoli j iecit. Brutus primus Consul Tarquinios,ob :llatum Lucretiae stuprum,urbe Sc regno expulit.de quibus omnibus lege Livium. io Scaevola item refellit sepanat: in secundum Decad. i. m. membrum quinti argumenti,de conseruatione ciuitatum,ex ladiis oratorum:st I. ct a. ab his plura detrimenta publicis rebus importata sint: quod probatur exemplis duorum Gracchorum . iu: bus dissim de T.Gracchi patris exemplum praeponitur. T.Gracchus sine eloquentia Reipub salutaris suit: Tiberius de Caius Gracchi summa eloquentia praediti siladendis legibus Agrariis, authores ciuilis seditionis exi terunt: quod tamen eloquentiae vitium non magis est, quam esset stadia, si quis armatus gladio hominem intersectile argueretur. Eloquentia enim est instrumentu in quoddam, quo bene & male quis uti possit. de Gracchorum eloquent a & seditionibus vide Plutarchum. Σi Tertium argumenti quinti membrum de legum descriptione relati tur item a dissimili, quod leses apri dentibus,ncm ab eloquentibus inuentae, de cognitae,5c explicatae sunt: ῖaque Scaevola declarat exemplis oratorum, Galb e,Aemilii, Carbonis, Sc aliorum multo rum , qui id mini oratores fuerunt sine legum scientia. Sergius Galba grandis Sc cis nerui .
pene tragicus oratur, sitit ingenio acri Sc incidato,cuius tamen illa mel S, quae viva vocet pirabat, in scriptis Hanguit. M.Aemilius Lepidus, qui est dictus Porci na, iisdem temporibus luit,qu:bus Galba:sed paulo minor natu,& sun inius or tor habitus esti& fuit ut apparet ex eius orationabus scriptor sane bonus. Cna altarius Carbo aptus turbulenta, concionibus, quem Crassus admodum adole scens accusauit, unde summam ingemj non modo laudem,sed etiam admirati nem est consecutus. 22 Scaevola consutat quartum argumentum Crassi, quo statuebat oratorem in omni genere orat:onis esse persectum, Probati l ue artes ratori lubi edita non elie, inductione facta per species. Philosophia naturalis non eli oratoris,neque Et hic neque Mathematica,neque Musica, neque Grammatica,eademque ei ratio de caeteris artibus: non Titur oratori reliquarum ari: uni scientia sitoiecta est . qua in oratione Scaevola iuris peritus allegoriam Peri' tuam, quae sum tur ex formulis dc verbis iuris ciuilis, retinet: alluditque ad improbos luimines,qui temerem alienas possessiones inuunt,&his oratorem Crassi comparat,velut ii lcrit: in una possessorem superiorum arcum. 23 In lite vindictaru in ex ducibus litigantibus, alter alterum ad conserendum manu in rem, de qualis effet, vocabat, atque simit in a uin profeci i, aliquid ex eo in ius ad praetorem deserebant,ut in duabus glebis tanquam in toto agro vi Idicarent. Cicero pro Muraena veterem sormam manu conteredi his verbis expressit, Fundus sui est in agro, ut Sabinus vocatur, meus est, eum meum esse a:o, ibi te ego ex
iure manu colesertum voco: tum deserator ait, Unde tu me ex ture manu conte
tum rocasti, ibi te reuom. 24 Primus locus induci: onis est de physicis antiquislimis & in .s philosophis, qui ita rerum naturalium in ciuisitione dc coi templatione vertabantur, quorum duo genera suerunt, unum Italicum, quod a
228쪽
Pythagora: alterum Ionicum, quod a Thalete duxit originem . de quibus vide Diogenem Laert um. xs Secundus locus inductionis est de Ethicis philo. is, quorum sons & caput esse dicitur Socrates,idque metaphoricos, quia ex eo tanquam ex fonte aliquo Philosophi plurimi defluxerunt,& ex eius philosophia doctrinam suam inusserunt: Socrates enim primum philoibphari coepit de virtutibus & vitiis, cum ante eum Philos phi coxitationes & vigilias in inquirendis caussis rerum naturalium ponerent. 26 sertius locus de Dialecticis, Academi cis,& Stoicis, quorum utrique in ea parte philosophiae, quae dialectica appellatur,maxime elaborarunt,& studiosissime se ipsos mercire rudi Mos autem Academiae suit aduersari semper in disputando,qui prosecius 1 Socrate,repetitus ab Archesila,confirmatuς a Carneade, ad Ciceronis usq; viguit aetatem. Stoici vero in dilutando subt: lilli mi, ad illaqueandum si plices & incautos homines, captiossumum genus argumentationis secuti sunt, quem Soritem vocant, additis Gliam ad venena ctius & acrius urgendum interrogatiunculis minutis,quibus h mines capiuntur,non secus atque sere plagis & retibus implacatae. 17 Qua
tus locus de Rhetorica arte salso assiam itur: non enim sequitur si Ptillosophi de Rhetorica arte praeceperint, et ea praecepta philosophiae propria sint: Aristoteles
aemulus Isocratis Pomeridianis horis artem oratoriam docuit, eam ue pluribu Llibris complexus est. Theophrastus quoque Aristotelis discipulus de Rhetorica scripsit, atque hinc studiosius philosophi quam Rhetores, praecipueque Stoicorum & Peripateticorum principes. 28 Quintus locus tres artes tu ducit, M thematicam, Grammaticam,& Musicam, quae sunt ab oratoris artibus & exercitationibus remotissimae. 29 Scaevola tandem cocl udit sublatis de oratoris pro-
sessione tot artibus & disciplinis nullam esse oratoris propriam, nisi mediocrem quandam facultatem in tractandis caullis ciuilibus: quae quidem Scaeuolae sen tentia est de hom ne pol co, qui nunc nomine no proprio icd alieno orator appellatur, cui quidem multae aliae artes utiles sunt: nulla tamen est eius propria,
Praeter hanc forensem& ciuilemia
Duo sunt e ita in resutatione Scaeuolae aduersus Crassum, reum de orisine Sc institum ciuitatu iterum de artibus oratoris: illud leuiter de Academice refutatum videtur magis ad eliciendam ex Crasso responsionem, quam ad assi uerationem certae alicuius sententiae, quia ad congregandum aercites homines unum in locum , 5 saniuendas in civitate leges tam necessaria fuit eloquentia, quae viva voee alliceret,quam prudentia, luxquod esset rectum di honesium, tacita mente cogitaret. Itaque potuit eadem virtus eiusdem rei caussa ess hoc autem alterum Acte&vere caeteras humanitatis artes ab eloquentia distinguit, ut Physicam,Ethicam, Mathematicam, Grammati eam Musicam : nam singulae suis propriis & finibus iupraeceptis definiendae sunt: sed tamen ad extremum nimis an ustam eloquentiae & oratoris circumscriptionem Scaevola facit in marerra cauilium caussarum: it enim Grammatici vitiose definiretur,ars recte & emenda te in foro & caussis ei uilibus loquendi,& grammaticus vir peritus emendata oratione res ciuiles tractandi, quia saeuitas & usus grammaticae in Ed latius patet, ae in Mathematicis, Physicis,Emicis, cunctisque rebus, quae puro & proprio te mone explacantu etiam cernitur: ita qui oratorem ad solas controuersias ciuilex astringit,inulto angustioribus terminis, tuam par s concludit eloquetiam quα debet esse tam generalis, quam grammatica.
' Tumide, usum, inquit, nescius, Scaevola, interVraecos dici disiceptaris fere. Q sui tes ummos homines, cum quaesor ex acacedonia Ienissem Athenis larente
229쪽
iN I DE ORA τ tys rente Od Iemia , itemporibus sita ferebatur, quoil eam Carneades, o butomachin, G schines obtinebant. Grat etiam Metrodorus, qui cum ilia xna ipsum illum Caraneadem diligentius audierat, hominem omnium in dicen Δ,τVerebant,acerrimum copiosissimum. Vigebar am itor Fanor illius tuι Mnesarchus, o Peripatetici Gitolaus cir Diodorus. Multi eranupraetereapraeclari in Philo jbia,s nobiles,a quibus omnibus una pene repelli voce oratorem a gubernaculis ciuitatum. Res ab omni doctrina,rerumst maiorum scientia, ac rantum in tu ictu conciuncula ' tanquam in aliquo pistrinum detrudi compingi videbam. ' Sed ego nesue ilia assentiebar, neque harum di lutationum inuenireri G principi longe omnium indicendagrauissimo ε' eloquentissimo Platoni,cuius tum denis Liligentius legi cum c ameaile Couiam suo in libra in hoc maxime admirabar Platonem,quodmihi in oratoribus irriaeeta ipse esse oratorsummus videbatur. ' Verbienim controuersia tandiu torquet Craeculos homines, contennonis cupidiores, quam diaeritaris. ' Nam si quis hune sature esse oratorem,qui ramummodo in iure, aut in iussi-c,sposit, aut apudpopulum, aut in Senatu copiose loqui, tamen huic j multa tribuat γ concedat necesse esse Nesen sine multa pertractatione omniumRem .neque
ne legum,moris, iuris scientia, nes naora hominum incognita,ac morabm, in his ipsis rebus satis cartae verseri e eritepotem Qui autem hac cognoueris sne quib- ne in quidem minima in casu qui quam retae tueripotest,quid huic abespoterit de maximarum rerum scientiata,' Sin oratoris nihil τὰ esse, nisicomposite, ornate, cepisse eloqμὰ
quinta, id ipsum εμ psit c equi De ea scientia quam ei
230쪽
non conceditis' dicendi enim virtus, nisi ei qui dicit, eat δε quibus dicit,percepta sint, extare nonpotest. ' Quamobrem si ornate loquutus est Pulferturin mihi videtur,physecus ille Democritu materies ira futphysicisse qua dixita
ornatus vero ipse *erborum,oratoris putandus est. sito de rebus a ciuilibus controuersiis remotissimis diuinitiιsen loquutus,quod ego concedo si item Aristoteles ῖTheophrastus si carneades, in rebus js,de quibus δ*utauerunt, eloquentes,m in dicendo suaves ais ornati fuerunt, sint eaeres,ssitata quibus di*utant,m a*s quibusia ludi': oratio quidem ipsa propria est huius unius rationis L qua liquiamur quaerimus. Etenim videmus hsem de rebus ieiune quosdam ω exiliter,*t eum, quem acutisimumserunt,
Chrysippum,in lutaui e nes ob eam rem philostophiae non
satisfecisse, quod non babuerit hanc dicessi ex arte alienam facultatem. Quid erga inter in ' aut quἱ discernes eorum, quos nominaui, bertatem in iurendo γ copiam,ab eorum exilitate qui hac dicenili varietate ein elegantia non utun tavre tanum erisprosem, quod , qui bene dicunt,asserunt proprium, compositam orationem, ornatam, artificio quodam oe expolitione distinctam. Haec autem oratio, si res non subest ab oratorepercepta oe cognita, aut nulla sit nec si en, aut omnium irrisione ludatur. Quia in enim tam furiosῖm, quam verborum vel optimorum ais, ornatistimorumponitus inanis,nulla pubis sententia,ne scientia ' uicquid erit igitur quacunq; ex arte, quocunsis genere, tu oratorsitanquam clientis causam iudicerit, diacet melius m ornatius, quam isse ipsi eius rei inuentor ais
artiseex. 'Nam si quis erit, qui hoc dicat, esse quo iam oratorum propria sententia ais caussas. . quasi certarum