장음표시 사용
381쪽
factumsit, totum in eo est quod quale sit quaerimus. Sediam
a Tria su ni ab Antonio hactenus disputata, materi es oratoris,natura,& imit tio: materies ipsa,quam τAntonii deinceps expi cabit.posta est in lite& deliberatione: natura complectitur excellentes dotes elocutionis di actioni timitatio proponi t sibi optimos quo que oratcre quos tum in seribendo, ud in laquendo tequatur: atque haec tria legitimam S sorensem exercitationem praecedunt: sequetur rensis nast tutio,quae docet qualem fe P inare debeat orator in Gustis. Caussas is tur accipit primum orator a l: tigatore, dei nee arit. In suscipiendis causiis hoc primum decretu in est,ut caussa ab oratore penitu, cogno catur.De quo Fab. Quint l. p. 8.lib. 12. a Probario primi decreti constat ex dis smilibus Declamator non praecipiet in schola Duel is, et caussam penitus cognoscant, quia declinnatiqnum controuersae taciles sunt: at forensis magisteridiapsum oratori b. precipiet,quia ignoratione caussae saepe catilli amittitur. 3 S eunda pars dissim litudi nis exornatur factas oratorum dissim d. ter inter se collatis: quod alii de rebus incognitis turpiter, alij de cogia itis, planeq; per pectis recte dicant: in priore parte notarur triplex ostenso caussidicorum, caussas in gnitas agentium,negligentia perfidia,S tarditas: in i steriore laudatur exemplumi factum Antonii diligentissime omnia meditanes,, quae ad oblatam sibi cauta sani pertinent: atque 7n persona Antonii descr. brtur dili Gens & accurata ratio praemeditationis exc renn stanti is personarum, Sc laci, di temporis,& caeteraruria rerum, quae in cauisa versantur, quae monitio singulam de eximia est, quam Winam actores ciuilium caussarum diligeter hisce temporibus obseruaret. 4 Suscipimus totum,recipi mus partem ut ait Ascomus in Cic.Diuinati vel quod magis huic loco conor uit,suscipimus rem tuam nulla interposita fidei obtigasione, taciendam curanius: rec pimus vero sanctius in nostram fidem, nostrum oue pen- . riculum. Cicero, Eso in hoc iudicio Siculorum cauisam receptiam populi R V mani suseeptam ei se arbitror s Concludit Primum Praeceptii reperita somnia proxim e dissimilitudinis. 6 Secundum praeceptum est, ut status caul ri& genus ipsit in quaestionis, in quo cardo totius caudae vertitur,ab oratore cognoscatur: qua oc sione dis ed: tur Antonius in Partitionem statuum ciuilii , bus generibus cones usam,an sit aliquid, quale sit, & quid sit: sed haeeto a descriptio in ab usuariis pen: tus esima. nam si quaestionum culil um partitio 3 dissi inctio facienda esse iucisco fieret, quod dirimarum quaestionum uiueri e essent artes: nec una de generalis tradi pollet: at vero ira se res habenis omnes controue fiae ciuiles communibus rhetoricae&forensis artis legibus d praec dis instruantur: una enim εἰ communis est cartim rerum Inuentio, communis dispositio, communas memoria, communas elocutio, murinum a reo. 7 Primus status declaratur exemplis,&diuiditur in tres species,an tactum,an instas, an futurumst appellatur a Rhi tor. bus illatus coniecturalis, i coniectur id est, ii rectione rationis ad veritate: ec inficialis ab inficiatione facti. Lege Quintilianum lib. .& .g Secundus status item exemplis illusti atur in caussis de nece Gracchorurn: nam Carbo defendit C.Gracchum a Q Opimio consule iure caesum sui si ropter aprariarum legum seditiones: & Albicanus in maxima concione cncum dicere non dubit.:uit Tib.Graccluun a Stapione Nesica iure sibi cae: tam videri, quo responsis populus i ad gini us ea ut ait Plutarchus. 9 Status iuris & qualitatis apud me res Pallina divulgo bifariam distinguitur,vt. alter dicatur ablolutus, cum sectum absolutξ & ssim liciter iure & aequitate dehones te detundimus, α id fieri vel oportulis vel licuit iis dicimus,ut ab Opimio Gracchum publi Iesu. os gratia interlici ab Oreste Clytemnestram matrem necario ciscen ii patria fratia: inera su naria uus siliacam facto culpa aliqua iubesse v deatur, id tamen i-
382쪽
psum aliqua iuris p abili ratione defendimns : ex suo genereest purgatio dc
deprecatio,cum aut aliter fieri no potuisse, ut imprudentia, aut calu tactum esse quippiam dicimus. Quure exemi Iaapud Fab.lib. . io Τcaeus status, n quo quaeritur de facti nona ine, declaratur caussa C Norbani, qui a Sulpitio postula tus era reus imminiitae maiestatis. riam lege Apuleia,si quis male tem publita
eam minuisset,ld capitale erat:Antonius autem negabat imminutam esse mai
statem: itaque quaestio fuit,quo nomine appellanaum esset factum C.Norbani Trib. pleb. ad uerius QJeruilium Coepionem. ii Antonius reprehendit rhetoricum prirceptum de ratione desiliendi,ut sit breuis definitio: argumetum est adissimilibus, st alia sit definitio doctrinae in tradendis artibus, alia elo' uentiae
in explicandis caullis ciuilibus .Fab. Quintil.hunc locum explicat cap. l.lib. I. R- genti rem quae tanta est huius praecisae comprehensionis necelsitas λ an s non dixero, homo est animal rat: Onale, mortale, non potero expost; s tot corporis animique proprietatibus latius oratione ducta, vel a diis eum, vel a mutis ducem
reὸ Qi id quod nec uno modo definitur res eadem, sed latiore varioque traei tu istacit Cicero, ut omnes oratores plerumque secerunt. Rarissima enim MPud eos reperietur illa ex consuetudine ph. losophortina ducta seruitus est enim certe teruitus ad certa se verba astriniendi, idque faciendum in libris Ciceronis
de oratore vetat M. Antoniusmam est etiam periculosum sunt,si uno in verbo sit erratum, tota caussa cecidisse videatur, optimaque est media illa via, qua utitur Cicero pro cinna, tres proponatur,verba non periclitentur. Etenim recuperatores non ea sola vis est, quae ad corpus nostrum vitamque peruenit, sed et an maior multi, ea, quae periculo mori s in echo, sormidine animum perterritum loco saepe S certo statu dimouet: aut cum finitionem praecedit probari ut in Phlia
lippicis Cicero Sem tim Sulpitium occisum ab Antonio colligit, & m clausula demum ita finit. Dei prosecto mortem attuli qui caussa mortis fuit. non negauerim tamen haec quoq ut expedit caussae,esse facienda,&si quando frina comprehendi eo erit,&breui complexu verborum finitio, esse tum id eleῖans, tum etiam sortissim v, si modo erit illa inexpugnabilis. re Negat dialectica legem, quid in definitione praetermittatur,nequid redii det,pertinere ad disceptati tres rerum forensum : primum argumentum est ab exemplo suo.&Sulpiti j in Norbani caussa: lecundum, quod talis definitio facile euertatur, si verbum aliquod sit falsum, it si definiatur homo animal irrationale: aut si definitio parum plena sit, ut si definiatur sacrilegium, surripere aliquid sacri: addendum enim estri loco lac aut s redundans ut si definias hominem animal rationes plenum intelligentiae & memoriae: duobus enim primis vocabulis persecta erat definitatio: tertium,quod raso breuiter definiendi perspicuitatem &intelligentiam impediat earum rerum, quae definiuntur: in definiendo autem non tarii breuitatis ratio habenda si,quam perspicuitatismam duae principes Sc primae virtutes definition: s, tu 't peristicuitas & proprietas: tertia breuitas eatenus in disciplinis laudatur,xt sicilius rerum des nitiones memoriae mandari possint: cui legi popul ris sermo interdum obsequitur, saepissime etiam non obsequitur. is Status legales reuocantur ad quaest onem qualitatis, et constat inductione duorum generum, in quibus ambigue scriptum quod efficit controuersiam, versatur in qualitate iuris: atq; hic admonet Antonius, ut ambigue, id est,non satis explicate scriptum addendis quibusdam verbis suppleatur,quia sublata ambiguitate controuersa tollitur. i Duo sunt in hoc genere capita reprehensio iis aduersus rhetor , nam hoc toto dialogo Cicero in persona Antonii videri vult Aristarchus,& censor meto: si unum, quod ab iis ignorentur ambigui genera, quae dialectici melius εc tradunt & tenet, ,et Aristoteles in Elenchis tres ambigui modos secit &docuit. is Alteru caput est, ut imperite rhetores legales controuersias a superioribus seneribus quaestionii dist nxerint, cu recidat omnes in quaestione qua-H Mquo argumento Cic.seipium damnare videtur,qui in aliis rhetoricis libris
383쪽
eam disceptaticinum distinctionem adhibuerit,& status legales astarii qualitatis ratione&praeceptis separauerit. 16 Concludit partitionem quaestionuinciuilium tribus expositis generibus, persectain & completam eis e.
' Hum i tur accepto caussumere,oe cognito,rem tracta
re carpi, nihil prius constituo, quam quid iri Iudquu mihi referendast omnis illa oratio, quodpropria quaestionis in iussio, dein e illa duo diligenti e considero, quorum alte
rum commeniationem habet nostram, aut eorum quos δε- fendimus: alterum est accommogatum ad eorum animosis
apuI quos dicimus,ad id quod τolumus,commouendos. Ita ratio Omnis dicendi tribus agpersuadendum rebus est nixa,
ν robemus vera esse ea quae defendimus,ut conciliemus nembis eos qui audiunt, *t animos eorum a quemcuns caussa pol labit motum, vocemus. orobandum autem duplex en orator ubiecta materies: una, rerum earum, qua non excogitantur ab oratore essin re proposita ratione trodiantur,*t tabulae, testimoniaeacta, conuenta,quaestiones, leges enat onstulta, res iudicatae, decreta, restonsa, retia
quasi quaesis quae non ab oratorepariunturse ad ora
rorem a caussa ais a reis deferuntur. ltera est,quae tota in istutatione m argumentatione oratoris collocata est. Ita in Aperioregenere de tractandis argumentis in hoc autem,r.
etiam de inueniendis cogitandum est. ' inque si quidem qui docent, cum caussis in plura generasecuerunt singulis generibus argumentorum copiam Fggerunt. Quod etsi ad instituendos assolescentulos magis aptum equis mula o sita sit caussa,habeant quose referant,unde latim expedita
possent argumenta depromere' tamen in tardi ingeni' in rivulos consectari,fntes rerum non Ῥidere etiam aetatis est si H nostr a capite quod velimus arcessere, unde omnia manant videre. Et primum genus illud earum re
384쪽
HI N II. DE ORAT. μαrum,quae a oratorem gesseruntur,meditatum nobis in perpetuum ad omne bumsimilium rerum esse debebit. Τ Nam ω pro tabulis, contra tabulas oepro testibis, O contra testes pro quaestionibus, contra quaestiones item de caeteris rebus eiu em generis vel 'aratim ilicere solemus degenere uniuerso,vel definite desingulis temporibus,homini bW,causis. Quos quidem istas τοbis hoc Gotta Sulpiti dico) multa commentatione ais meditatione paratos ais e peditos habere debetis. Longum en enim nunc me explicare qua ratione aut confirmare,aut infirmare reses, tabulas, quaestiones oportet. Haec sunt omnia ingen, *el mediocris, exercitationis autem Ῥel maximae Partem quidem oepraecepta duntaxat hactenus requirunt,ut certis dicendi lamianibus ornetur. Itemsissa, quae sunt alterius generis, quae tota ab oratorepariuntur,excogitationem non habent di
scitem, explicationem magis illustremperpolitams de Grunt. Itas cum haec duo nobi quaerenda sint in caussis,priamum qui deinde quomodo dicamus alterum, quod totum arte tinctum videtur, tame artem requirit, tamen prudentiae Hipe. e mediocris,quid dicendum sit, idere. Altismum es,in qua oratoris τis ista diuina virtusi cernitur,ea21uae dicen sunt, ornate, copiose, varies dicere. ' Quareriam partemsuperiorem, quoniam elisa τοbis placuit,
non recusabo quo minus perpoliam atque consciam: quam tum consequar vos iudicabitis,quibus ex locis adeas tres res quae a uemfaciendam silae lent, sicatur oratio, *t oeconcilientur animio doceantur,mmoueaentur. Haec sunt
enim tria numero: ea Pero quemadmodum i freniun
asto es qui omnes doceret ii, qui hoc primus in nostros mares induxit,qui maxime auxi quiselus esserit.' 'Nam
385쪽
342 AVD. TAL EXPLICque ego catule, Micam enim non reuerens a sentandisus' eisnem J neminem esse. oratorem pausi illustriorem arbitror,nes V cum,nes, Lσtinum,quem aetas nostra tulerit, quem non emper. Hlgenter aχHerim. Ita , si quia est in m qualiam Ilerare videor,quoniam quiaem vos his ingeni s homines tantum operae mihi ad augendum datis) ex re est,quod nihil qui quam unquam me audiente e git oratoriquo no in memoria measenitus insederit. os ego is quisum, quantusi suma iudicandus omnibus auditu oratoribus,sine viti dubitationesic statuo γ iudico, ne
minem omnium tot m tanta quantasint in cirasse, habus fornamenta dicessi. Quamobrem sivos quos hoc idem existimatis,non erit,ut opinor,iniqua partitio, ι cum ego hunc oratorem,quem nunc Vo,ut institur,' crearo, aluero, confirmaro,tradam eum Oasse s *eliendum,mornandum. Tum 6 Ul. ,Tu vero,inquit, Antoni,perge ut institu si ' senim boni est,nes ii realis parentis, quem procrearit m eduxerit, eum non m vestire ornare, praesertim cum te locupletem esse negare nonpossis. Quod enim ornamentum, qua is, qui animin, quae dignit-idi oratori de fuit,qui in causape rarota uo dubitauit ' excitare reumeansularem, eius diloricare tunicam, iudicibus cicatrices aduersassinis imperatoris ostendere' Qui idem hoc accusente Sulpitis, Γιm hominemsiditissu urissumi is deret,non dubitauisseditiones ipsu ornar ac demonstrare graui simis verbis multosepe impetin populi non iniustos esse,qμρipraestare nemo possit: multis etiam a Repubi Ltionesepe esse factas, ' Ἐt cum reges essent exariti, ut cum tribunitiapotestas est consiturae illam NorbanistAώο-nem, ex luctu ciuium, . ex ΓΨiose odio, '' qui exerci
386쪽
IN M. DE ORAT. 3 3 tum amiserat, ues reprimipotuisse, iure esse conflatam.
Potuit hic locus tam anceps, tam inauditus, tam lubricus,
tam nouita ,sine quadam incredibili vi ac facultate dicendi
tracta in Qui ego de Cn. non , id de et Regis commiseratione dicam quid de alijs innumerabilibus f in quibus
hoc non maxime enituit, quail tibi omnes dant, acumen
quoddamsingulare sed haec ipsa quae nunc assise delegare
is, ea semper in te eximia si praestantia uerunt. '' Tum Catulus figo vero,inquit,in vobis hoc maxime admirarisoleo, quod cum inter vos in diceri dissimilis tu, ita tamen uteri ve Dum dicat, γt ei nihilnea a natura denuatum,
nes a doctrina non delatum esse 'videatur. Quare apta nes tu i si auitate nos privabis, quid ab istonia
aut inermi fum,aut residiumsi non explices neque te is
Antoniniuid non il eris,Mistimabimuι nonpotuissiparius,quam a Grassa dici maluisse ,
I Antonius transit a duobus praeceptis de meditatione caussarum & distiniactione statuum ad doctrinam inuentionis, quae suppeditat argumenta ad probandam aut refellendam caussam, cuius doctrinae primam S generalem distribationem inuestigat ex Olliciis orator s: ut enim haec numero tria sunt, docere, mouere,delectare : sic triplex est inuenis una fidei, altera motus, tertia delectationis. Sed in hoc doctrinae vestibulo duo praemonenda esse arbitror: unum, a tem inuentionis Rhetoricae partem sesso ascribi, & cum rhetoricis praeceptis alieno loco temere & consusE Periurbari, quia dialecticae artis pars sit. Alterum vitioso argumento partitionem inuentionis cancludi: nam quamuis crato id est, actor ciuilium caussarum debeat auditorem do re mouere,delectare,n6 tamen inde potest effici, ut tria snt quas membra inuent onis, quia duae illae laudes postreinae multarum artium communes simU on rhetoricae propriae: nec solum ex commvn.bus eloquentiae partibus, sed etiam o philosbphia morali, & aliis plerisque disciplinis communiter sumuntur. 1 Accedit ad primam inuEtionem fidei, id est,iloctrinam argumentorum, quorum generalis diuisio ex Aristotelis libris rhetoriciis deprompta est inexpertia artis & artisci alia : sc enim Aristot les libroi.ad Theodect .scribit: ἀυδεπις Φραάμ./ἄπιχοIMM , LAεν χοι ἀπιγνα δἐ -υη δι, ἡμῶν πεπερο-, α. e si μαρτνρες, βάσανοι, απρο φώ ἔm αδε, ἔσα δὶα τηςmMδευ,-δὶ ἡμῶν υ πιασκώια- αμαι δυνατόρ. ωΠ Αοῦ ύ-μ πῖς scio δύσπεια. - tis id est, Proba tionum aliae sunt experies ariis, aliae ani sciales: artis expertes dico, quae a n bis non inueniuntur, sed extrinsecus assumuntur, ut testes, cruciatus, scripta. artificiales vcro, quae ratione di via a nobis excogitari Poeunt. Itaque ex ius
387쪽
aliae tractandae liae inueniendae sunt. Sed pace Aristotelis & Antoni j dixerim
haec duo genera non satis acute distri untur: argumenta squidem prioris gene is etiam ab oratore plerunque inueniuntur, non extrinsecus allumuntur, ut leges, senatussconsili es iudicare,decreta,responsi estimonia philosophorum αPoetaxum, quae imperitus litigator suppeditare non possit: & arsumenta secui di seneris interdum , litigatore ad oratorem deferuntur,ut caullae,facta,circumstantiae rerum,& qualitates perionarum. Itaq; vitiosa est utraque definitio, quia tala&impropria Nec vero doctrina argumentorum ideo vocatur inuctio, luod
suppeditet per se argum et sed quod modum quendam quaerendi, &consilium inuestigandi praebea quod tam in primo,qua in secundo genere valet. 3 Rhetores tot inuentiones faciunt,quot sunt genera quaestionum c. uilium:& sine iis proprios locos accommodant,ut laudationibus tria genera bonorum, deliberationibu utile, possbila,honestuin, facile,iucundu : iussicus in coniectura,cauccosacta,signa,circunstantias testes,tabulas,M. In definitione ocos definiendi: 1n qualitate, partes auris &xquitatis. Quam turbam & multitudine specialium inuentionum Antonius partim excusat, partim damnat,sed neutrum recte: nam quod ait speciales locos ad instituendos adcies entes magis aptos esse, id yt cr eam, adduci nullo modo possum:proposita enim quavis quaeitione, si loci gens rates perlustrentur,facilius&promptius vel pueris apparebi quid quaque de re dici possit, tuam ex illis specialibus singularum caussarum locis S prςceptism que vero hi loci speciales idciria damnandi sunt, quod acutos,aut ingeniosos homines nihil aduruent, ut putat Antonius: sed qui ageneralis inuentio omnibus omnium generum quaestionibus tractandis sui sciat. Allegoria fit ex conti nuatis metaphoris, ubi per rivulos intelligimus tqcos speciales ex sontibus id cuseneralibus locis diductos:& caput dicitur senexesis arguitientqrum doctrina, inde manant specialia pCecepta caussarum ciui uim . s Antonius non vituperat praecepta de probationibus externis , sed eoruni usum & exercitationem in eis laudat, quam doctrinam ipEime quia laus omnis oratoris in actione causi ruin consiliit. Aristoteles lib. i. ad Theod. descripsi locos pro test ibas, contra i sies: pro tabul is,contra tabulas: pro quaestionibli contra quaestiones: caeteraque eiusdem generis : ulemque secit Cicero in veteri Rhetor: , di in Partitionibus oratoriis. 6. Indicat iacilem fuit se topicam do trinam aretumentorum insit
rum: rhetori eam vero tractationem & cIocutionem esse dii scilem: id b; ait Ahionius, ut occasionem aliquam captet distribuendo sibi cum Crasso muneris in hoc dialogo de Oratore. 7 Partitur cum Crasso rotam technoic, Siam oratoriam sic, ut ipse de inuentione, di spositione, & memoria dicturus sit, Crassus de elocutione & actione: quae partitio ex decoro & qualitate personarum facta emnam in Antonius magis prudet F, tuam eloquens suit,sic Crassus plus eloquentiae, quam prudentiae habuit: atque haec distinctio diligenter animaduertendo est: videtur enim Cicero naturali quodam lumine contra magistrorum suorum artes de praecepta in hanc partitionem incidisse,& duas artes,nialecticam & Rhetoricam personis de praeceptis distinxisse: ut inuentio, dispositis S memoria,quq dialecticis proprie tribuuntur,separatim ab Antonio tractentur: elocutio autem& actio, quae rhetoricae sunt, Crasso demandentur, quae naturalis & vera harusndtiarum artium distinctio est. 8 Praemunitio ad confirmadum testimonium iudicii, quod Antonius de Crassi eloquentia acturus est: ne sine caussa munsis hoc de ornainetis eloquentiae exponendis ad Crassum deseret videatur. 9 At Iegoria a liberis, qui procreantur, aluntur,confirmantur, & vestiuntur,sgni grattres partes primas, inuentionem,dispositionem,Sc memoriam, tuas substantiam rei naturamque complecti,elocutionem & actionem velut ornamenta extrini cus accedere. io Crassus ad seruandum decorum & aetatis & personae, recusat secundam partem propositae disputationis de ornamentis eloquentiae trecusationis duo sunt argumenta. prunum,quo Pixima allegoria sestiue refellitur spe
388쪽
oe quadam repugnantium,quae sunt,aliquem tirocreare,& non vestire: alterum ab adiunctis Antonii, Tu es oratoria supellectile locuples, oratore igitur vestire dc ornare potes. Hoc secundum argumentum de oratoriis diuitiis Antoni j comprobatur qu.ituor caussis ab Antonio ornatissime defensis. Pro M.Aquit Caio Norbano, Cn. lanlio, &QJIartio rege. II M. Aquilius Consul bellum se uile concitatum coniecit, cum de Pecuniis repetundis caussam diceret, ipse rogare iudices noluit: M. Antonius qui pro eo caulsam orabat unicam a pectore eius scidet, ut honeilas cicatrices ostendet et, quibus conlj3ectis, indubitanter absolutus eli: ut ait Florus: lege etiam Ciceronem ad ione .in verrem , &Fab.lib.i Ia Populus Romanus, instipante Iuniu Bruto, eoncitatus ad vindicandum Lucretiae dedecus arquinium regem cum liberis in exilium egit: idem nostra
eum nexu foeneratorum premeretur, armatus in lacrum montem secessit, nec
prius pacari potuit, quam plebeios in urbe magistratus obtinui sset.hinc initium tribunitiae potestatis. it A Cymbris CiManilius & Q Seruilius c inpio proconsules victi praelio, castrisque binis exuti sunt, octoginta millia militum occis calonum& lixarum qu draginta millia. 14 catulus senex non sine caussa velut moderator se nonis interponitur:non enim decet Crassum ea aetate S gratitate virum non sine magni cuiusdam hominis uictoritate ad hunc penὸ puerim & io linarium sermonem induci. Argumentum Catuli Crasso & Antonio commune est ex caussis e scientibus, hoc modo: Crassiis & Antonius natura &doctrina plurimum valent & excellunt. Itaque nobis orandi sunt, ut aliquid vi- eistin suae suauitatis impertiant.
Hic Grasus, ' Quin tu,inquit, ntoni,nmittis ista quae
proposuisti,quae nemo horum desiderat, quibus ex locis ea quae dicen asint in causiis, reperiantum Quae quanquam ueste nouo quodam modo praeclarei dicuntur sunt tamen O re faciliora, praeceptuperuagata. Illa deprome nobis,
inde a seras quae saepisHetractas, is pers diuintus. Συ- Iromam equidem, inquit tonius quoscilius id a te exiga quo peto,nihil tibi a mepostulanti recusebo. ' meae totius orationis, istius ipsius in dicendo facultatis, quam
modo Graessus in caelum verbis extulit, tressunt ratIones, i ante d xi Nna conciliandorum hominum,altera doce dorum, tertia raucitaMorum. Igarum trium partium prima lenitatem orationis Iecunda acumen, tertia vim desi
der t. nam hoc neces est, ut is qui nobis caussam adiudicaturus sit, aut inclinatione voluntatis opem eat in nos, aut defensionis argummiis a ducatur si aut'animi permotione cogatur: Se quoniam illa ars 'impia rerum i a-
389쪽
rum explicatio ac Iesi opsta est, xidetur omnem huius generis quasi doctrinam cotinere: de ea primum loquemur, pauca δcemus. Pauca enim sent, quae Uu iam tractata, O animo quasi habere notata videamur. QAc tibi septenter monenti c. ctasse libenter assentiemur, 'singularum causarum issensiones, quassilent magistrapueru tradere,
relinquamus Veraamin autem ea capita, de omnis a Io
mnem oecaussam G orationem distulatio ducitur. Nesenim quoties verbu aliquossestscribendum nobu,toties eius rebi uterae sunt cultatione conquirendae nec quoties caussa dicenda est,toties ad eius causae'sta argumenta reuolui nos oportet: se habere. certos locos,qui ut btera adΥe
bu ribendum sic issi a causam explicandam statim occurrant. ' Sed hi loci ei demum oratori prodesse possunt, qui est versatus in rebus,vel bu ruem aetas denis assert. τAauditione oecogitatione, quaestudio oe diligeti praecurrit
aetatem. Namsitu mihi quamuis eruditum hominem ad Axera quamuis acrem acutum in coPtando, quamuis a pronuntiandum expeditum si erat idem inconsuetudine emitatis,in exemplis, in institutis moribus ac voluntatibus eruium Forum hostes, non multum ei loci proderunt illi, quibus argumetapromuntur.'Subacto mihi ingenio opus eqvi agro no mel arato H nouato γ iter o quo meliore artus possit m grandiores edere. Subamo autem est usus,
quae nunquam latet factumne sit quaeratur quales auquod nomen habeat quo' hecto aram occurrit naturali quadamprudentia, non hi uia bonibuου, quas isti docet,
quid faciat caussamsed Minu blato controuersia star nonio deinde quid Nnius in tu tum, 1 uifici i
390쪽
set. Hoc tolle, usia non eriti, Ar ii m negat contra leges bcuisse Decius. Den et igitur in tuaicium,iscueratne ex S.C.
stimanta Reipub. caussa Perlicua sunt haec quidem,m in
vulgari prudentia sita se illa quaerenta,quae ab accusetoreo defensire argumenta ad id, quod in iudicium venit, ctantia debeant afferri. y . is his illud videndum est, in quo summus est error istorum magistrorum id quos liberos nostros mittimus, non quo hoc quitim ad dicentam magnopere pertineat, seil tamen νι vitiatis quam sit genus hoc earum qui ibi eruditi τι entur 1ebes alsi obtum. son-situunt enim in partiendis orationum modis duo genera caussarum. Unum appellant, in quo sinepersonis ais temporibus de unaue ornere quaeratur: alterum, quo personis certis oe temporibus definiatur ignari omnes controuersias ad uniuersigeneris vim naturam referri. Nam in
ea ipsa caussa e qua ante dixi, nisi retinet adoratoris lacos imi perpona, nihil Deci': de ipse enim viuuersi gen re ins ita quaestio est, num poena vitiatur me afficiendus. sui ciuem ex S.Cpatriae conseruanta caussa Interemerat, cum id pertiges non liceret. Nulla denique est caussa in qua H quod in iudicium venit,ex reorumpersonis, ac non generum i oru uniuers δ*utatione quaeratur.' Quin tiam in js ipsis ubi desecto ambigitur, caeperisne contra loges pecunias P. Decius, argumenta m criminum oe gestem
sonu re centur oportet ad genus,cm ad naturam uniuer
sam quod umptuosas, de luxuria quod alieni appetens, de auaritia: quod ditisus,de turbulentis c malis ciuibus, quod a multis arguituriis genere relium: contrai εμα pra