장음표시 사용
541쪽
IN III. DE ORATrebus debet, ea obscuritate oe tenebras asserat, atrisset quotam mori ipsi bi in ilicendo obstrepere Iideantur.
I Haec vera&sermana est partitio Rhetoricae artis in elocutionem & acti nem mam tres ali e partes, quas matutino sermone explicauit Antonius, inuentionem dico,& dispositionem,& memoriam,Rhetoricae non sunt, quia ornandae orationis artes non sunt,&toto secundo libro nihil aliud traditur, quam dialecti ea quaedam ciuilis, id est, accommodata ad dis utationem ciuilium caussarum. Carte, im elocutio prima pars Rhetoricie artis a Crasso non definitur: definiri autem debu:t doctrina ornandae orationis: haec diuiditur in quatuor partes, L IImratem,perspicu itatem ornatum & decorum, sed admodum imperith Ninar-tisciose, quia Latinitas Grammaticae artis virtus est, non Rhetorice,& Latine loqui et ait Cicero) ma is est vitio carere,quam ut magnam al: quam laudem ade In Prmo. 'rtus esse videaris. Peripleuitaex autem & decorum virtutes sunt omnisam artium communes artes en: m volunt esse perspicuae & verbis S sententiis,& singulae doeent aliquod decorum .vt Arithmetica decora in numeris, Geometria decorum
in dimensonibus, Mia sica decorum in cantibus, Philosophia moralis decorum in virtutibus,Grammatica decorum in puro sermone,omnium denique disciplinarum leges, decori cuiusdam leses sunt,quia docent aliquid, quod apte & decore fiat: si qua vero cst generalis disciplina generatim admones, et videamus,quid Iasonis, rebus, locis, temporibus conueniat, ea rhetorica disciplina non est,ed dialectica, quae iudicii sola magistra est. Quamobrem partitio elocutionistribus partibus alienis ,&redundantibus vitiosa est: unica virtus elocutionis est, ornatus, cuius duae sunt species,tropus&figura. 2 Crassus obiter indicat Latinitatem sermonis puerils,& Grammatica arte tradi & institui,quod Him ita sit, non debuit eam elocutionis oratoriae partem sacere: Grammatica enim Rhetoricae pars non est: di quamuis ad ornate dicendum necessest Latine scire, non tamen necesse est Latinitatem eloquenti ae virtutem vel partem esse: hoc enim a gumento antecedentes artes consequentiu in artium partes ellent . in idem e
roris vestigium Fabius incidit, quod Aristoteles in suis Rhetoricis secerat εο δ' sib. 3. P της το I -ῖν πάνυ,&c. Principium quidem relocutionis est Graece loqunhoc autem quinque rebus efiicitur,&e. 3 Senten '
tia Crasti veraxst,puritatem sernionis compar iri non solum arte, sed multo in pis exercitatione:quia in omni re Plus usus e sci quam arsTartes autem Grammaticae Crassus pr.eterit, quia saciles sunt&permulgatae, & doctrinam redolent puerilem: exercitationi subiicit lectionem poetarum & oratorum, rectamque pronuntiationem. In Latino sermone non solum sustendus est barbarismus in singulis tactis ut loloecismus in coniunctis, sed etia maxime ratio pronuntiationis habenda est, ut ea careat omni vitio, & ciuem Romanu in sonet: de
542쪽
barbarismi & loecismi generibus lege Fabium cap.s. lib. I. s In pronuntia tione quatuor oris &l insuae ritia notanturi primum,foeda & putida literarii e pressici,clim literae non suo quaeq; δέ naturali sono, sed aLo quodam laedo, S in
sua ui proseruntur,vicii mittera r nimium exasperatur: secundum, sicurata literarum pronuntiatio,qualis est in hominibus balbis, aut in his qui aliquot literas indictione non proserunt, ut qui dicunt i se pro ipse: tertium, mollis & nimium exilis lonus &pene exanimatus,qualis est muliercularum & e Tae minatorii in hominum tam languide loquent um,ut senum omiae voces audiantur: quartum,
nus anhelatus & vehementius si par sit e flatus, qualem Catulus irrint in Arrio,
criminoda dicebat siquando commoda uellet Cicere, o insidias, nitis hinsidias 6 Proxima distributio declaratur exemplis dissimiliter inter se collatis hominum vitiose&rine pronuntiantium,L. Cotta loquitur aspere, Catulus suauiter: Sermo &sonus Atticorum multo est pressior & urban or quam Asiaticorum, Itemque Roma, orum ciuium quaen Latinorum. Credibile est veteres Romanos agrestiore si, no vocis cse uso nondum inuentis φωνα au, id est agi-D Bγαιο stris sol mandae & componendae vocis- 8 L. Cotta ut ait Cicero praetorius in mediocrium oratorum numero, dicendi non ita multuin laude processerat, sed de industria clim vel bis, tum etiam sis no ipso quasi siubrustico prosequebatur a Lib.I. O e. que imitabatur antiquitatem. 9 Cicero de Catulo alibi etiam ita scribit, S nus erat dulcis: literae nec exprestae, nec oppressa , ne aut obscoenumquid esse aut putidum. io Atheniensibus sincerum erat iudicium,teretes aures,summa humanitas pari cum urbanitate coniuncta: itaque hi suauissime&optime pronuntiabant: quales enim sunt hominum mores, talis sere est linguae sonus, ve horumque pronuntiatio an Asiaticis vero talis suauitas linguae & vocis non fuit,
In pratore. ciuia tales inores non erant.Hi ut ait Cicero asciuerant aptum sitis auribus adipale & opimum dicendi genus: & quia moribus erant magis agrestes, ita voce &lingua vasti magis Scabsoni. ii Atheniensium ciuium doctrina paulatim una cum Republ.&libertate interierat: hi a Macedonibus subaciti, & a Romanis tandem oppressi studia humanitatis deponere,& aries ad subsidium vitae magis necessarias tradiare coacti sunt. Neq; tamen tum literae Athenis penitus lacuerunt,
sed peregrini huc undiq; n auebant,ut in gymnasiis philosophos & oratores audirent, quos quidem e ues im non audiebant, & tamen doli: ssimos quosq; exta eis. in Praτι. ternos di non ciues solio & luauitate vocis facile vincebant. 12 Q Valet iis Soranu; natione Latinus doctus erat,& Grxcis literis S Latria s,sed non tam pres,Ee: Iuau:ter verba proserebat, luam quui Romanus ciuis, ct indocilis sinuis, quian : natus, neq; educλtus Romae fuerat. hunc locum de Romana & Attica vocis suauitate Cicero illustrat exemplis in BrutO,Illud est maius, quod in vocibus nostrorum onatarum recἰn t qu ddam , & resonat urbanius: nec hoc in oratoribus modo apparet,sed etiam ua c. aeteris: Ego memini T.Tincam Placentinum hominem facetissimum cum familiari nostro Granio praecone dicacitate cereare: EUn inquit Brutus de quo multa Lucilius λ iisto ipso: sed Tincam non minux multa ridicule dicentem Granius obruebat nescio quo sapore vernaculo, ut ego iam non mirer illud Theophrasto accidiis quod dicitur, clim percunctaretur ex anicula a dam,quanti al: quid venderet, k respondisset illa, atq; addidisses. hospes non pote in nor. s,tulis te eum molesta se non effugere bo pitis speciem,cui ageret Amen:s, timeo; loqueretur. Omnino sicut opinor in nostris est qui dimurbano viii,sῖcut ille Atticorum sonus. I; Concludit animaduersionen, de paranda straui di urbana pronuntiatione, additi, aliquot cxemplis dissimiliter inter se collatis: Laelia recte profert, id est,presse,quabiliter oc lenitencotta e sulpitius in quibusdam lucris peccant.
543쪽
Cicero in Bruto, Auditus ait est nobis Laeliae C.stiae saepe sermo ergo illam elegantia patris tincta vidimus. I viti si Cottae & Sulpitii dicitur πλαπασμὸc
id est oris deprauata latitudo, cum literae vasto sono proferuntur: cui opponitur ἰανόω, id est, militas vocis, vel μειλομμί id est,oris concauitas, iam vox v tute cavo specu,&profundo recema oris male resonat. Cotta igitur vasto orε pronunt: e cupien s,tota litera non Proserebat in verbis,quia perexilem sonu liaberet,& e plenisiimum dicebat, id est, vasto & hiulco ore,quo plenius audiretur. is Crassus consertin breuem epilogum praecepta LatinEloquendu&ad doctrinam perspicu. tatis transitum facit,quam orationis virtutem esse non insciamur: at elocutionis luaetorica PT pri virtutem este negamus.Oratio perspicua est,non solum quia sit ornata tropis de figuris, quae sunt lumina eloquentiae, sed etiam quia Latina& emendata, quae sunt lumina Gramniaticae: oc quia rebus recte inuentis & dispositis instructa, quae sunt lumina dialecticae: Cressus autem videtur virtutem communem multarum artium, & ex multis disciplinis collectam, uni soli eloquentiae tribuere, sola ut opinor Aristotelis authoritate
permotus,apud quem ista legerat, υ λέζεως μέν - φῆ τοῦ : γαρ
rn . λογγ εὐ- δηλοῖ. πιιήσει το - ου M. id est,elocutionis virtus des-niatur , ut sit persipicua: hoc enim a umento nobis est, quia nisi oratio rem declara munus suum praestare atque essicere non possit. I 6 Perspicu itas orati nis ut Crassus obiter admonet) tribus caussis adiuuatur, si Latine dicas: hoe nim sundamentum est eloquentiae, si verba rem propriὸ significantia in orati ne ponis: singulis enim rebus signis candis verba proprie accommodati sunt, si verbis usitatis utare: nam inusitata tisi intelligunt, qualia sunt oratoris cuiusdim apud Gellium. Hic eques Romanus apluda edit,ct doces bibit: legerat ille apud Lib. . ev.ti,deteres apludam pro frumenti surture dici: itemq; floces pro vini Lece ἡ vinacei, expressa: quae tamen duo vocabula iampridem obsoleta erant: haec igitur rei Latine loqui,sc proprie & vstate, necessaria quidem sunt, sed tamen eorum praece pis Grammatica liant,non oratoria. Adiuuatur etiam persipicuitas fuga & deest natione septem vitiorum, quae obscuritatem pariunt, ut si homonymiam in di
cendo fugimus, idque in singuli. Verbi , &in coniunctis, de quibus lege Pa bium libro septimo, si nimis tot fiam periodum, quo in genere interdum mihi Titus Liuius videtur esse paulo Obl curior: si nimis reductam Allegoriam. qualis est illa Horatil, O nauis referent in mare te uoxζω Si dissipatas & male cohaerentes sententias,quales sunt morionum & stultorum: s p aepostera tempora, ut si quae prius gesta sunt, posterius : aut quae posterius,
prius exponamus, quod tamen interdum permittitur poetis: si confulione personarum, ut si singulorum hominum nomina non satis apertE distinguamus: si perturbationem ordinis, quod vitium in dicendo longh omnium maximum est: sEd horum septem vitiorum duo Grammatica sunt, Primum & secundum, te sum solum Rhetoria, reliqua deinceps quatuor dialecticae methodi. ir Luetu, sustu. & Cn.Pomponius obscurὸ dicebant in foro & caussis ciuilibus, qui, peeeabant contra legem dialecticae methodi,quae iubet unumquodq; suo loeo de
ordine dicer c contra Gram maricam & Rhetoricam,quae verborum eligendorum & collocandorum sciennam profitenturi de his Cicero in Bruto scrit, i, licet non in hanc eandem sententiam, Cn. mponius lateribus pugnans ne tans Gnimo Ace acerbus,criminosus,multum ab his aberat. L. Fusius tamen ex accusatione M. Aquilii elegantiae fructum ceperat.
' dirum Alaticet, quonia haesitis Istero, vobis quidem
certe maioribus molem oeputida videri, ad relin G au- Nn a
544쪽
quanto odiosiora pergamus. qui vides, inquit Antonius, quam alias res agamus,quam te inuiti audiamus qui adducipessiimus de me enim conjcio relictis Pt rebus omnibus te sectemur te augiamus: ita de horridis rebus nitida , de ieiunisplena, leperuulgatis noua quaedam est oratio tua.' Tutiles enim inquit, tonitartes eaefuerunt duae,qua mogo percucurri,uelpotius penepraeterj, Latine loquendi,
planes aecen d reliquaesῖnt magnae,implicat variaegraues,quibus omnis admiratio ingeni', omnis laus eloquentiae continetur. Nemo enim Ἐnquam est oratorem,quod Latine loqueretur,admiratus sis aliter,irrident nos eum ora
torem tantummodo,sed hominem non putant. mo extu
lit eum verbis, qui ita a isset, ut qui adessent,intelligerent quid diceret sed contempsit eum qui minin id facerepotus Jet in quo igitur homines exhorressunt' quem stupefacti di
centem intuentur' in quo exclamant' quem deum,ut ita dicam inter hominesputant' ' Qui distincte,qui explicare,qui abundanter,qui illuminate oe rebus oe verbis dicut,
O in ipsa oratisne quasi quendam numerum versumi cora
sciunt, idest quod dico ornate qui idem ita . moderantur, t rerum,utpersonarum dignitatesserunt, ibunt in eo genere laudandi laudis,quod ego aptum oe congruens nominem. Qui ita dicerent, eos negauit a bucse vidisse Antonius js hoc nome dixit eloquentiae seolis esse tribuendum in Quare omnes istos, me authore, deridete at I contemnite,
qui se horum, qui nunc ita appessantur, Rhetorum praece
piis omnem oratorum vim complexos esse arbitrantur, nesadhuc quam personam teneant, aut qui profiteantur,intelligerepotuerunt Uerum enim oratori, quae sunt in hominum vita,quandoquidem in ea'ersatur ora nati ea ea
545쪽
IN IIL DE ORAT. 469e ubiecta materies omnia quaesita audita,lecta, slutata. tractat agitata esse υ debent. ' Est enim eloquentia una quaedam de sῖmmis virtutibus,' quanquam simi omnes irtutes aequales oepares: sejtamen est jecies ali magis formosa illustris: sicut haec vis, quae scientiam complexa rerum sensa mentis consilia sic verbis explicat,*t eos qui audiunt, quocunque incubuerit,possit impellere: quae qua maior est vis,hoc in magis probitate iungendasumm uerrudentia: quarum virtutum expertibus idicendi copiam tradi erimu'non eos quidem oratores efficerimus, ' sed is rentibus quaedam arma dederimus. 8 Hanc inquam cogitandi pronuntiandii rationem, vims dicendi, *eteres Gaecisapientiam nominabant. hinc illi Lycurgi, hinc Pittaci, hinc Solones: ais ab hasimilitudine Goruncani nonri, Fabriciν,6atones, Scipiones ferunt,non tam fortasse doctioia
impetu mentissimili, voluntate '' Eadem autem alprudentia, sed consillis ad vitae studia δὲ ari, quietem ais
otium secuti, ut Pythagoras, Democritus, naxagoras, argendis Auitatibus totosse ad cognitionem rerum transtulerunt: quae Vitapropter tranquillitatem, O propter ipsius sientiae fluauitatem, qua nihil in hominibus iucunHus,plures,quam utilesiuit rebus publicis, delectauit stas ut ei mdis 1e excellentissimis ingeniis homines dedisserunt, ex se summa facultate vacui ac liberi teporis mulio frura, quam erat necescido S mi homines otio nimio oe ingenise uber
rimis afluentes. - udas ibi esse, ac IV mda . inusia naa duxerunt '' retus quidem illa doctrina ea
dem videtur . rectefaciendi, oe benedicendi magistranes disiuncti Actoresseedydem erant via Ap certores, ars dicendi ut ille apud Homerum Phoenix,qui Ie a Pelea
546쪽
ira um efficeret oratorem verborum, actoremque rerum.
SHVt homines labore asi uo quotidiano assueti, cum tempestatis cossa Fereprohibentur,adpilamst, aut ad si aut ad tesseraι conferunt,aut etiam nouum sibi si alia quem excogitant in otia ludum sic illi a ne tippublicis tanquam ab opere,aut temporibus exclusi, aut voluntates
seriati, totos si al, ad Poetas,al ad Ceometrahat, ad usicos contulerunt: at, etiam, ut dialectici, nouumsibi ipsi sudium tu lumi, pepererunt: ais in js artibus quae repe
taesunt,urpuerorum mentes αἱ humanitatem fingerentur, ais *irtutem,omne te M ais aetate ιπι consumpseunt.' Sed quod erant quidam, ji multi, qui aut in Republica propter ancipitem,quae nonpotest essestiun faciendi ἀ-rendis sepientiam forerent, ut Themistocles, ut Pericles,
Ut Theramenes: ' aut qui minus si,in Republica versarentur,m ut huius tamen eiusAm sapientiae doctores essent, *t GuiasThrasymachus, secrates: inuentisimi qui quum i doctrina m ingen s abundarent,a re autem ciui li,ma negotirs animi quodam iudicis abhorrerent hanc di
cendi exercitationem exagitarentati, contemnerent: quo
rum princeps Socrates fuit, is qui omnium eruditorum testi
tate, cogia, quam se cumque in partem dedisset, omnium
fissa typrincepi haec quae nor πυnc quaerimus,mactarent, agerent,docerevi, quum semine appellarem μυ-no,quod omnis rerum optimarum cognitio, al, in ip exemtitatis, philosephia nominaretur, 'ε hoc commune nomen
547쪽
nium variosisermoves immortalitati criptissis Plato tradidit, quum ipse literam Socrates nullam reliquist. Hineae filium istud extitit quasi linguae ais cordis, sertam sine, inutile, reprehendendum, Vt ali1 nosserere, al, dicere docerent. Nam quum effient plures orti fere a Socrate,
quod ex illius variys diuersis, m in omnem partem Alsius; distulationibus abus aliuI apprehenderat , prosiminatae
Νnt quasi miliae dissentientes intersi, multum disiunctae γ di lares: quum tamen emnes si phil phi Socratiscos oe dici *essent, cresse arbitrarentur.
a Traia situs ad tertiam elocutionis virtutem sestiuis & urbanis sentetiis exornatur: Crassus enim moc estrae gratia seipsunt extenuat , quas indigna auditusnt ea,quae dixer dicturusve sit,st Antonius εἰρον tata iocum hunc alio loco eludit: argumentum Antonii cst a repugnant Ens: Nos caeteris rebus relictis teipsum lectamur: Non igitur inuiti aud mus. a Crassus continua ronis fratia comitarat duas superiores virtutes cum duabus reliquis sequentibus argumento disti militudinis: Fac les sunt illat & peruulgatis,hae vero disticiles do adm rabiles. Qui locus illustraturalia dissimilitudine: Lat nE &pmji eue dicendi magna laus non est: Ornatὸ vero 3 apcξ dicendi summa etiam admiratio. Quae dissimilitudo disiunctis & separatis artibus verE quadrabit . nam ut Rhet rica & Dialectica Gramniaticae praestant, sic ornatus qui Rhetoricae proprius est,ti decorum quod Dialecticae est,maiore in honore I unt,quim Latinitas,quae est
virtus Griunmaticae artis: aut peri cultas, quae est virtus cGmmunis multarum
artium&peruulgata. 3 Ornatus definitio i ut debeo apispicuitate disti
guttur, vitiosa esl, quia perspicuitatem etiam comprehendit: nec vero si, ri 0 nate dicas, perspicue etiam dicendum est, sequitur ut in desiliendo ornatu Rhetorico, mentio ulla perspicuitatis facienda sit : Perspicuitas enim non est den tura & essentia ornatus, quemadmodum neque copia & abundantia rerum: o natus igitur des niendus fuit ex modificatione verborum singulorum & consor 'matrone coniunctorum, in quibus consistit omnis laus eloquentiae, id est,t Gloricae elocutionis. 4 Laus decori magna quidem est,& magnopere laudabilis, neque tamen oratoris propria, aut rhetoricae elocutionis: decorum enim g neraliter ex dialectico iudicio deducitur, specialiter autem ex omnium artium scientia & usu: omnes enim artes docent aliquid, quod apte & decore fat: in di- .cendo autem considerare quid rebus quid person is,quid locis,quid temporibus conueniat,non est oratoriae artis,sed dialeti: cae facultatis &prudentiae. s Cras sus nondum incipit de ornatu praecipere, sed longa disressione quasi tempestate aliqua abreptus excurrit in communem locum ae philosoplva oratori necessaria a trinum i situr rhetorum molae irridentur,quae eloquetiam sine Philosodia.
548쪽
tradunt: argumentum intelligitur a repugnantibus: Orator debet esse in omnium rerum sic. ent a versatus: Non igitur solis rhetorum scholis & praeceptis contentus est. Quo nomine oratoris Crassus ut in superioribus dialogis, virum politicum definit actorem ciuilium caustarum, multis artibus & disciplinis instructum S orna tum: Oratorem hominem unius generis S artis vere Sproprie no definit: ex qua vitiosa definitione natus est error viticisae de multiplicis de confuse artis rhetoricae, quae in suis praeceptis plus habet alieni,quam iuidi proprij. .6 Proximus locus de doctrina eloquentiae confirmatur ab adiunctis: Eloquentia una est de summis virtutibus: Haec igitur reliquas artes in se complectitur. 7 Virtutes omnes aeque virtutes sunt, iura species generis sui naturam ex mquo participant, aequales autem inter se non si int, seu aliae aliis maiores & illi striores,ut iustitia maior &praestantior est sortitudine: quantitas igitur aduentitia quaedam res est,quae per omnes gradus comparationis ducitur parium, maiorum, minorum, in quo btoici hallucinati sunt. 8 Orator sine rerum prudentia comparatur homuri furioso gladium & arma gestan ti, quia orator im Probus& nequam eloquentiae instrumeto abutitur ad perniciem Reipubl.&multorum ciuium. 9 Vetus sapientiae Seloquentiae comunetio repetitur ab antiqv illimis temporibus,&illustratur variis exemplis Graecoruna &Romanorum, voi Lycurgi, Pittaci, Solones Coruncani, Fabritii, Catones, Scipiones, per sim ecdochem eleganter &venuste dicuntur pro Lycurgo, Pittaco,Solone,CoruncanΟ,Fabrit. Catone, Scipione: in quibus si on summa suit prudentiae&eloquentiae pers cti t mediocris certi: adumbratio: de tribus illis Graecis quantum &con silio &cloquentia valuerint, historici sat s multa scribunt. Cicero susi': catur Caium Fabritium fuisse disertum, quia sit ad Pyrrhum de captiuis recuperandis missus orator. T. Coruncanum, ubde Pontilicum commentariis longe plurimit in ingenio valuisse Mideatur: idem M. Catonem non sollim bonum ciuem, aut senat rem, aut imperatorem, sed etiam oratorem dic & P. Africanum imprimis et quentem. Io Exempla sunt superioribus disti milia veterum philosophorum, quia publicis&oratoriis studiis se totos ad contemplationem rerum contui
runt. Itaque eorum inertia factum est, et ab eloquentia populari studium sapientiae distraheretur.Pythagoras philosi,pliariis est mea parte Italiae,quae dicebatur
magna Graecia, Democritus apud Milesios, Anaxagoras Clarom en ius captus contemplatione rerum naturalium Publicani &priuatam rem adeo neglexit, tinterroganti cuidam, Nullane tibi Patrix cura est y dt crit, Mihi vero patriae cura, &quidem summa est, ligitum intendens in elum. II Vetus artium con- Lib. s. d. iunctio, Homerico exemplo Phoenicis confirmatur, qui apud Homerum ait se Peleo Achilli inuen i comitem datum elle ad hellum Troianum,ut esset ei & ora tor verborum, d actora erit m. id est, et eum eloquentiam similiter&sapientiam doceret. versus Homerici sint,
Id est, Me tecum imisit relem eques obrutres amis,
Tempore quo Ththiam re inuisere iusit Atridem
tam iuuenis nondum esses Martem expertus acednm,
549쪽
Nec cetius, qui bomiiusfaciant Hirtute decoros. Hac ratione comes tibisum datus ais magister, Ut verbis rhetorseres,vita m moribus actor.
11 Haec similitudo declarat quomodo sectae sint variae artium distinctiones, id est, variae, Sc diiunctae professiones, o alii aliis in artibus & studiis separatim Glaborarint,alii in poesi,alii in Geometria,alii in Musica, alij in Dialectim,&c.r3 Plutarinus Themi uocii neque eloquentiae, neque doctrinae magnam laudem tribuit,sed impetum naturae vehementem ad res magnas capessendas & serendas: idemque imbit Thucydides lib.a. Socrates in Phaedro Platonis ait Periclem caeteris praest liseonatoribus, quod is Anaxagorae physici auditor fuerit, a quo censet eum iam alia praeclara quaedam S magnifica didicit se uberem 5 scecundum suisse, gnarumque quod est eloquentiae maximum quibus orationis modis quaeque animorum partes pellerentur. I heramenes,Agnonis filius,inter Primos extitit eorum, qui popularem statum dilioluerunt, vir neque ad dicendum, neque ad intelligendum inualidus,ut ait Thucydides lib.8. I 4 Sophistae Rempub. non attingebant,ut Gorgias Leontinus,Thrasymachus Calchedonius, Locrates Atheniensi, sed in seliolis iuuentutem docebant, pollicebantarque s pientiam regendae ciuitatis, id est,eloquetiam & scientiam moralem, poliritam, oeconomicam. Is Hoc loco per milai mirum visum est, ista dici contra Socratem a Cicerone praesertim,qui libros Platonis lectitauit,ubi tantum abellat S crates diuortium eloquentiae F philosophiae secerit, aut coniunctam &mutuam harum artium exercitationem improbarit, ut contrarium prorsus ipse sentiatdceonfirmet: in Gorgia reprehendit oratores sultemporis, qui tantu diserti es lent, non etiam boni di sapientes: itemq; sophistas,qui sine vera philosophia rhetoricam traderent salsam .& improbam,quama ocat corruptelam iustitiae: in Phaedro disputat eloquentiam sine philosophia perfectam non esse,&Periclem caeteris oratoribus anteponit, lubdeloquentiain cum philosophia copulant. Quae cum ita sint, Socrates pace Crassi dixerim dissidium linguae & cordis non fecit,nec lios sapiendi doctores Alios dicendi ei se volui immo vero sophistas, qui id sacerent perpetuis disputationibus suis exagitauit.
' oprimo ab se Platone. Eristoteles Nenocrates
quom alter Peripateticoru, alter ca emiae nome obtinuit: 'sin e ab Antisthene, quipatientia m duritiam in Socraticostremone maxime adamarat, Oni,primu, deinde Stoici ' tum ab ristippo, que id e magis τοluptariae di utationes declarat, sirenaicaphilosophia manavit: quam ille S rimposteri simpliciter defenderat: θ qui nunc voluptate omnia metiuntur, dum vereculus Hagunt, nec Agnitati tisfaciunt,=ua no a pereantur: nec voluptate tuentur, qua
amplexari volunt. Aureut etia alia generaphilosophorum, quise omnes fere Socraticos esse ilicebant, J Eretricorum,' Inrilliorum,' Megaricorum, rrhoneoru Iessea ho- Oo
550쪽
rum xi O, distulationibusβιnt iam diu fracta oe extincta. Ex illis autem quae remanent aphilosophia quaesis pit
patrocinium Ῥoluptatis, resimi cura videaturerocul aseu tamen ab eo viro, quem quaerimus, oe quem authorempublici consit, ω regendae Huitatis ducem, sintentiae atque eloquentiaeprincipem in Senatu, inponuli,in causspuIlicis esse olumus: nec*ssa tamen ei phil ophiae fet iniuria a
nobM. Non enim repelletur inde , quo aggredi cupiet,sidi hortulis quisetfιis, 'ubi vult, ubi etiam recubans molliter m delicate nos auocat a rostru a iudiciys,a curia, fortas Lia sapienter,acpraestertim a Republica. Uerum ego non quaero
nunc quae sit philosephia *eri ma,sed quae Oratori coniun
cta maxime. Quare istos sine sta contumelia δmittamus. Sunt enim Ioni 'viri, oe quoniam sibi ita vigentur, beati' ' tantumi eos admoneamus, ut illud, etiamsi es xersiimum, tacitum tamen ' tanquam Ῥlerium teneat, quo ι
negant *ersari in Sepublica,clesapientis. Nam si hoc nobis atque optimo cuiquepersuaserint, non poterunt ipsi esse, id
quod maxime cupiunt, otiosi. Dorcos autem, quos minI me improbo, gimitto tamen nec eos iratos vereor,quoniam
omnino irasci nesciunt: atque hanc ab 's habeo gratiam, quod selim ommbus eloquentiam, virtutem,a aptentram se aixerunt. sted utrumque est in his, quoil ab hoc quem instruimus, oratore valde abhorreat, vel quod omnes qui sipientes non sint mos, latrones, hostes, insanos esse dicunt, neque tamen quenquam essesapientem. Ualde autem ea
absurdum, ei concionem, aut Senatum, aut ullum carium hominum committere, cui nemo illorum qui adsimi, satin, nemo ciuis,nemo liber esse videatur. '' ccedit,quo dormnonis etiam genus haben artas e flubtile , ω certe acu