Audemari Talæi quem Petri Rami Theseum dicere iure possis, Opera elegantioris methodicæ philosophiæ studiosis pernecessaria. ..

발행: 1575년

분량: 791페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

641쪽

plicantur. quid Ari telis de loci re argumenti definitisue

In logicis libris qui extant, nihil. 7 Pr. nia locorum diuisio in instos die trin: ecti, assiimptos salia & inepta ea: non enini loca, id est, Praecepta inuenti nis haerent in quaestione,autexui niccus aisumuntur, sed argumenta tysa. Itaque clarior es et diuiso, si nomine argumenti hoc pactofieret. Argumentorum at .a in eo de quo agitur, haerent: alia extrinsecus as uniuntur: argumentum eminest propria orater es,quam top:ca doctrina praeceptis suis explicare debet.

In Rhetoricis libris non locos,sed probationes diuidit in timέχνους S id est, artis ciales & expertes artis: a quo quidem Cicero in hac partitione gens

rati non dissentit, led in reliquis minoribus lectionibus cum Aristotele non consentit. In log cis auri ni mistotelicas nulla talis est locorum partitio in inte nos & externos.

' Sed assia' totum, de quo disseritur, tum definitio a bi

betur, quae quasi inuolutum euoluit id de quo quaeritur. Eius argumenti talis est formula: Ius ciuile in aequitas constituta lys, qui eis Iem cuiuitatis sunt, ad res suas obtinendas. Eius autem aquitatis utilis est cognitio: utilis est ergo iuru cimb cientia. ' Tumpartium enumeratio, quae tra ctatur hoc modo, Si neque censiu, neque τλῶ ,nec testa mento liberfactus en, non est liber: neque en ν uta earum rerum non eu igitur liber. ' Tum notatio, cum ex νi ve bi argumentum aliquod elicitur, hoc modo, 6 3mbae lia Sentia asduo vindicem asti tuum esse iubeat, locupletem iubet locupleti. Locuples enim assiduus, ut ait Melius, appellatus ab aere dando. Tucuntur etiam argumenta

ex js rebin quae quodammodo assectae sunt a i id de , quo quaeritur. Sed hoc genus in plures partes di inbutum est.

Nam alta coniugata appellamus,alia ex genere,alia ex formula,alia ex similitudine, alia ex disserentia, alia ex contrario, alia ex agiunctis, aba ex antecedentibus,alia ex consequentibus,alia ex repuguantibus,alia ex causiis,alia exesectis,alia ex comparatione maiorum,aut arium,aut minorum. Noniugata dicuntur, quae sunt ex verbis generis eius lem. Eius m autem generas verba unt,quae orta ab

642쪽

Π M. T. CICERO sa rio, varie commutantur, Visapiens, sapienter,sapientia haec 'verborum σν γλ dicitur, ex qua huiuscenios est a gumentum , Si compascuus ager e l, itu en compsere . y genere P ducitur, Quoniam argentum omne m lis ri legatum est, non potest ea pecunia, quae numerata δε- mi relicta ess, non esse legata. Arma enim a genere, quo agfluum nomen retinet,nunquam seiungitur. Numerata autem fecunia nomen argenti retinet, legata igitur videtur. forma generis, quam interdum partem licet nominare, hoc modo, Si ita Labiae pecunia legata ea a viro si ei viro materfamibas esset si ea in manum viri non conuene rat, nihil debetur. Cenus es uxori eim L ae una matrumfamilias, earum que in manum conuenerunt altera earum, quae tantummodo uxores habentur. Quis inparte

cum fuerit Fabia, Igatum ei non Videtur. similitu ine,hoc modo, SI aedes exesae corruerunt, vitium,efecerunt, quarum Uufiuctus legatus est, haeres resiluere non debet, nec reficere: non magis qua eruum relituere,si is cuius Uus ructus legatus es, aeperi sic cis Alferentia, Nis i*xora vir legauit omne argentum quod tum esset, idcirco quae in nominibus fuerunt,tegatasimi. Multum enim differt,in arcane positumsit argentum an in tabulis debeatatur. V Ex contrario autem sic, Non debet ea mulier,cui vir bonorum pyorum usum ructum legauit, cellis urnarns olearipplenis relicita, utare Uahe pertinere . Usus enim non abusi s legatus est. Easunt interse , contraria. ' Abadiunctis,Si ea mulier te lamisumfecit, quaest capite nun quam diminuit, non videtur ex Hicto Praetoris secundum eri 'Τ tabula possesso dari. adiungitur enim, ut secundum seruorum,sicundum exulum,stecundum puerulorum tabu

643쪽

bus autem o con siquentibus, repugnantibus hoc modo ' antecedit Pus,es viri culpa factum est diuortium, etsi mulier nuntium remisit, tamen pro hbem manere ni-hιl oportet. cosequentibus,Si mulier cum fui et nupta cum eo quisum counub ius non est, nuntium remisit quoniam qui nati sunt, patrem non siquuntur,pro liberis manere nihil oportet. ' repugnantibus, Si paterfamialias uxori ancillarum Uim Eum legauit a filio, neque a secundo haerede legauit, mortuositis mulier a seimstuctum non amittet. Quossent mel testamento alicui datum est, i lab eo inuito cui gatum es,auferri nonpotest. Repugnat enim re se accipere, γ inuitum reddere. efficientibus ca siti hoc moJo, Omnibus est iusparietem Arectum asspar:etem communem agungere , ν solidum, vel si nicatum. '' es si quis in pariete communi demolienis

'' damni infecti promisterit, non debebispraestare quo oris

nix vis, fecerit. Non enim eius vitis qui demolitus est, damnum factum est sed eius operis vitio auo ita aedificatum est, ut 'Ilendi nonpositi. '' Ufectis rebus, hoc modo,

u fuerunt , viri fiunt ritis nomine . Ex compar ii ve autem omnia valent, quae sῖnt eiusmodi, Quod in re maiore valet, valeat in minore '' ut si invidesnes noureguntur, ni aqua in urbe arceatur. Item contra, Quod is minore valet, aleat in maiore. licet idem exemplum conuertere. item, Quod tu repari valet valeat in hac, quae parest ut ' quoniam Uus authoris, funi biennium est, se Otiam aediῆ. in lege aedes no appessatur, stat caeteraruommu,Iuaru annuus est Uud Ialeat aequitas, quaeparib.in

644쪽

sso M. T. CICERONI scausis paria iura desiderat. '' Quae ausem extrinsecus assumuntur, ea maxime ex authoritate Eucurritur. Itaque Craeci tales argumentationes αυπνους τocant, id est, artis

expertes: ut lata respondeas, 'Τ Quoniam Publius Scaeuola Usilum esse ambitus ae lium dixerit, quodparietis com munis tegendi caussa tectumpro ceretur, ex quo in tectum

eius aede is quiprotexisse aqua defuere id tibi ius esideri.

I Iocorum, quae sequitur,enumeratio dupliciter vitiosa est:prinatim quia redundans : hac en ina detracta nihilominus persecta esset reliqua topica doctrina: deinde quia argumenta legitimo ordine non disponuntur: in otiant squidem do trina ratio ipsa & veritas praecipit, ut a prioribus natura & antiquioribus O diamur: at cauilarum, & ei sectorum,&reliquorum simplicium argumentorum natura prior est Sc antiquior desinitione: definitio enim ex his eiscitur: rc definiendi ratio nisi haec Prius intellecta sint,intelligi non potest. Itaque argumenta hoc ordine proponenda & declaranda erant, et simplicia praecederent,& ex antecedentibus consequentia intelligerentur, ut si ni caussae, facta,subiectaadiuncta, distentanea, comparata, notatio, coniugatio, diuiso, definitio, testimonium. te: Argumentum quod totam rei,de qua agitur,vim explicat, triplex est, definitio, partium enumeratio, & notatio. Exemplum definitionis pertinet ad laudem

iuris ciuilis: svllogis naus est simplex primi generis: Cognitio aequitatis constitutae his , qui sunt eiusdem ciuitatis, ad res

suas obtinendas est utilis: Scientia luris curalis est cognitio aequitatis costitutae his, qui sunt eiusdem ciuitatis .ad res suas obtinendas: scientia igitur iuris ciuilis est Hilis. mod autem attinet ad exempla earum legum, quae citabuntur a Cicerone, in uniuersiam hoc meminerimus, quamuis in Pandectis Iustiniani aliquid earum simile reperiatur, easdem tamen omnino lcges non inueniri:praesert in cum minime citentur in Pandectis Iustita: ani veteres illi Iuri conlulli,qui ante Cicer nem,uel tempore Ciceronis suerint: sed hi qui post Ciceronem sub Imperatori bus vixerint. et Hoc ar umentum est ex loco diuisionis, ubi ex pari bus nee tis totum negate concluditur: sillogisnuis est connexus primi modi.Seruus autem tribus modis olini domini voluntate assequebatur libe ratem, es as censu, cum nomen eius inscribebatur in tabul s censoriis: tunc enun taciuis Romanus fiebat,&liber: alias vindicta, cum apud Praetorem capite raso percussus manumittebatur: alias testamento patri familias iubentis teruum uum feri liberum .De manumissionibus nati rasi ribuntur libro o.Digestorum. ψ Probat exclymologia nominis Assiduus lege Actia sentia dandum ei Ie vindicem locupletem

locupleti, id est, poni irem di fide udorem, .ai torem, ru: dam interpretantur, quas hac lege sancitum esset, ut it cupies locu picti. c lienis in iudicio adesset,& locupletis cauisam vindicandam sulciperet: Gellius tamen cap. . O. Lb. in .hac legem non Aeliam Sentiam nona: na sed ait suisse legem duodecim tabularum his verbis scriptam:

sirius vindex asiaeuus esto:

Proletario citii vitiati volet viii ex . sto.

645쪽

te dictus est ab assibus, id est, aere dando, cum id tempora Reipublicae postularet:

aut a muneris pro familiari copia iaciendi assiduitate. s Argumenta ad quaestionem assedia, id est, non plane totam naturam rei de qua agitur, GPlicai tia diuiduntur in tredecim species: quae ut propositae sunt,exemplis illust antur: sed hic modus loquendi, Argumenta ducuntur ex rebus assectis, ex forma,ex genere,ex contrariis, licet obscurus sit, Latinus tamen est & usitatus: hoc enim genere loquendi significatur, Argumentum affectum esse ad aliquam partem quaestionis, esse geuus, esse sormam, elle contrarium: quomodo dicimus hominemelle ex genere animalium,& Ciceronem esse e Romanis, id est, hominem esse Gnimal, & Ciceronem esse Romanum. 6 Coniugata in dialecticis dictitur per metaphoram sumptam a bobus sub eodem iugo semel deuinctis: eaque sub e dem themate posita,ut sub verbo sapere,sapiens,sapienter, sapientia. Quanquam ipsum etiam thema coniugatum dicitur esse iis, quae ab co deducuntur: ut m- Pascere Scompascuus. 7 Enthymema primum fit ex propositione & conmplexione: Omne argentum legatum est mulieri: Ergo pecunia numerata est eidem legata. Quod enthymema illustratur theoremate dialectico: Species a genere nunquaseiungitur: quod huic quaestioni parum congruit: species enim perpetuo genus inirmate concludi o item genu ς speciem,nisi sumatur uniuerse:deinde allumptio additur cum iterata complexione: Pecunia numerata est argentum: Haec igitur mulieri legata est. Citatur tamen in Pandectis lib.34.tio. Vlpianus aliter sentiens: Cum aurum. Inquit,& arsentum legatum est,quicquid auri argentiq; relictum est, legato continetur, siue factum,sive infectum sit. Pecuniam aulcm signatam placet eo leg to non contineri. Item paulo post, An cui omne argentum legatum est,ei nummi quoque legati esse videantur,quaeritur: ta ego puto non ci,ntanei i: non facit Eenim quisquam argenta numero nummos computV. 8 Quaestio est, an ratione eius testanienti Fabiae legata pecunia esia viro,si ea ni erfuni iri σι ι JPecunia Fabiae legata st: quae resutatur duobus modis, Primum destia: tione matrisfamilias:

Fabia non conuenit in manum mariti: Propterea matersa liis non est. Deinde a contrario, Fabia tantum est vXor.

Non igitur mater semitras: Nec tueo ei pecunia egata est. In hoc autem exemplo Cicero deceptus est: non enim a specie ducitur argumentum,quamuis generis species numerenturi argumen una enim a specie diicimus, cum ex specie penus concluditur &probatur quod hic non sit. 9 Hic ex simili simile demonstratur: Non restituitur semus usus ructu legatus, si periit: nequet g tur aedes v Miructu lega ,s corruerint restitui debenti h uctuario: de quibus ita scriptum in in Pandectis lib. . Quoniam omnis fructus rei ad fructuarium pertinet, rescere quoque eum aedes per arbitrum cogi Celsus lib. I S.D gest.scribi hactenus tamen, ri sarta tecta habeari. si qua tamen vetustate corruissent,neutiquam cogi rescere. io In hoc exemplo dis smilia sunt, argentum suum,&argentum quod est iii credito: & eloqu)tur Vlpianus in Panue: .lib. . gento omni legato quod suum esset, sine dubio non debetur id, quod in credito est: hoc ideo quia non vide ur siaum esse, quod vindicari non pollit. ii Argumentum ex conmariis hoc inodo tractaturi. Vsus omnium bonorum legatus est ri: non ig tur abusus, qualis est vita de olei, quae utendo consumuntur: est enim

Proprie usuEructus ius rebus utendi fruendi salua rerum substantia.Vlpianus ra

646쪽

matio maioris concludatur hoc modo: Aqua in urbe arretur, snes igitur etiam in urbe regantur. 13 Probat aede, usurari b. ennio,quia suridustiaennio vluc Pitutastinatis igitur cum xd bu , ut Par cum pari comparatur: quia utraq; ros est immobilis. Tale est illud pro Cecinna, Lex iubet, uim S authoritatem fundi te biennium: ac xtimur eodem iure in aedibus,quae in legibus no appellantur. Porro lege duoaecim tabularum res mobili, uno, immob iis duobus annis vlu- capiebatur: led usucapronis tempus est ab Imperator bus ampliatum, ut videbis lib.7. Codicis. Σ Cicero dist.nctius & apertius hic loquitur, quam in prima

Partitione, ubi locos exu.nlec is assumptos d:cebat: mel .us enim argumenta dicuntuι extr. alecusas uinpta. aeterlim argumentationes hic vocat argumenta &probatione,: cἰtin tamen argumentatio potius sita umenti dispositio, et argumentum : Aristoteles i.Eb.Rbetorico ad Theodecten frobationes expertes artis desini quae troia inuentu .atura nobis, sed citin extra sint, aifumum ut teste crueiatus, scripta quae de in tio falsi ei i. quia si orator, id est, caussidicus hac primam Partem dialecticae teneat, praeceptis huius artis tam adiuvabitur ad inueniendareui monia, et rel. qua argumentorum Genera: &liticator no minus sirpe caussas& effecta deferet aia Orato: in . restimon a. Σ3 Qu.est io est, An liceat tibi conimunem par etem tecto latius proiecto tegere: qu.e desn tione ambitus aedium Per authoritatein Scaeuolae confirmata proba ur. Scaevola enini defini bat ambitum aedium, quantum communis parietis tecendi prat a tectum proiicerct scd ea tamen cautione, vis illicidium non in v cini , sed in tuum tectum dependeat, & aqua non in vicitu, sed in tuam Partem recipiatur.' Dis igitur locis qui int expositi,adomne P ar umen rum reperiendum tanquam elementis quibus am lignifica rio m demonstratio datur. trum igitur buctenus sitis es Tibi quirim tam acuto'tam occupato puto. Se quoniam auidum hominem ad has discedi epulas recepi ,sic a ripiam , ut reliquiarum silpotius aliqui quam te hincpatiar non satiatum d cedere P. Quando ergo Inres id e eorum locorum quos exposivi ,sea quaedam membra ha

be ea quam subtili Aepersequamur primum de ii a d sinitione dicatur. ' fefinitis est oratio quae ia quoId finitur, explicat quidsit. 3 Definitionum autem duo

fiunt genera prima i. tanum earrem rerum quaeserni ab rum earum, quae inressiuntur. Esse ea dico,quae cerni tano

xephssent: visunJum,aedes, parietem, Olbcisum, mancipium, pecurim,s pessectilem, penus, caetera. quo ex genere quaedam interdum nobis de longa snt Non esse ra su ea Eico, quae tangi demon raroe nonIssent tarni tam am-

647쪽

ne id qui te itis est. Quorum maiorum nemoseruitutem seruiuit. abest etiam nunc. sivi capite non sunt diminuti. hoc fortisse satis est. Nihil enum video Scaevolam Fonti Leem ad hanc definitionem addidisse. haec ratis valet in viros genere definitionum ueid quod est, siue id quo inte igitur,defutendum est. ' Fartitionum autem o IL

usianumgenus quale esset, edimus sed quia interjedisse

rant, planius dicendum est. In partitione quasimembra

caetera. In Lusiioneformae sunt,'' quas Cyraeci ἰδεας Ῥο-cant: nostri sui haec uerte tractant, Peries appellant, non pessime id quidem ess inutiliter ad mutandos caseus in dicendo. Nolim enim, ne si Latine quidem dispossit,s ecierum steriebus dicere, sepe his casibus 'utendum est: viso

mu formarum τelim. 6um autem 'viros verbo idem Hgnificetur, commoditatem in dicendo non arbitror negligendam. Cenus G formam definiunt hoc modo, '' Cenis eunotis adplures disserentias pertinens. Forma est notis,cuius disserentia aI caput generis, γ qua fontem referri potest. 'Τ Notionem appello quoil Cyraeti tum ε-u ,tum dicunt. Ea est in sita ante percepta cuiusque serma co gnitis enodationis indigens. Aormae igitur seunt hae, in quas genu ne ν iuspraetermisone diuiditur: visi quis ius in legem,morem,aequitatem iuidat.' Hormas qui putat idemese quodpartes,confundit artem, oe similitudine quadam conturbatus,nostis acute, quae sintscernenda, i inguit.'' Saepe etiam definiunt γ oratores, poetaeper translationem verbi ex similituiline cum quadam fluauitate. Sia ego a vestris exemplis nisi necessario non recedam. '' Solebat igitur uilius collega o familiaris meus cum de littoribus

648쪽

quod ab hostibus manu capiantur ut scriptum est lib. . Di est. In lege Aquilia de

damno iniuria dato, pecudis appellatione neque serae bestiae continentur, neque canes: sed tantum quadrupedes, lux gregatim habentur,quales sunt equi, muli, afim,oues,boues,caprae,sues: nam & hi gregatim pascuntur. Pomponius Supellex,ait, est domesticum patrisfamiliae instrumentun , quod neque argeti aur uesacto vel vesti adnumeratur. Iteni Paulus ait, Supellectile legata hyc continentur,mensae,trapezophora,delph:ca,tubsellia, scamna, lecti etiam ina entati, culcitrae,toralia, mappae villosae,vasa aquaria, pelum, a liram inaria,candelabra,luce nae, trullae: item vasis aenea vulgaria, id est, quae non proprie essent loco attributa: praeterea capsae, armaria: sed ibiat qui recte putant capsas & armaria si librorum aut vestium, aut armorum gratia parata sint, non esse in supellectile, quia ne lix quidem ipsae res,quibus attributae es en sit pellectitas insti umento cederent. L

beo ait or: ginem futile sit pellectit: s, ludit Olun liis qui in legationem proficiscerentur, locari solerent,quae sub pellibus vii sorent: lege Lb.; .Digest.Penu lGetata contineri, quae esui potui que sunt. Quintus Mutius scripsi lib. r. iuris ciuisis: vi. Oleum,vinum, garum,muriam,mes, acetum, triticum iordeum eguine: in cella penuaria,carbones,ligna,ilius,ceram,unguentum, chartas epistolares,

dores,vasa penuaria, sine qui Dus penus haberi recte non potest: lege ra.Diεest. Ex rebus incorporeis, quas vulgus putat non esse, quia non cadunt sub visum, aut tactum, pleraeque etiam definiuntur i Iureconsultis, ut a Modestino destri tur usucapio, adiectio dominii per continuationem posscssionis temporis lege defintii: vide librum i .Digestorum. & Tutela, ut ait Seruius, est vis ac potestas in capite libero constituta ad tuendum eum, qui per aetatem sua sponte se desindere nequit ut e ciuili data & pcrinisa. Paulus libro Digestorum, Gens in familia est eius de Originis & nominis locietas nulla diminui:cine capitis interrupta, ut gens Claudiorum,gens Scipionum,gens Valeriorum.Asnatimest coniunctio per virilis sexus cognationem. 6 Haec definitionis partitio est imperfecta, ut ipse Cicero paulo post indicat, cum ait, Sunt S alia genera definitionum: sed ad huius libri institutum illa nititu pertinent. Desinitio fit per partitionem, custi

omnia membra colligimus & cnumeramus ad rena propositam explicandam: Per diuisionem cum omnes sol mas complectimur ad explicandum genus.multatis vero praeterea modis definitio seri potest, is ex genere & proprietate ex communium frequentia, ex contrariis,ex similibus, ex caereris argumentis instis. Eodem fere modo Papinianus lib. i.Digest.Ius ciu: le definit, quod ex plebiscitis enatusconsultis,dccretis principum,aut horitate prudentium venit:sed Ciceronis definitio latius patet ad res quoque iudicatas,&adius non scriptum, quod versatur in consuetudine&aequitate, quae seueritatem iuris mitius inter pretatur. Hanc definitionem Pomponius explicat t. lib. Digest. de origine iuris Lex est generale iussiam populi aut plebis rogante nugistratu,ri ait Capito apud Gellium lib. io. Senatusconsultum est,quod senatus decreest: nam quia dissicile plebs conuenire coepi populusq; inulto dissicitui in tanta turba hominsi, neces sitas ipsa curam Reipub.ad senatum deduxit.Ita coepit senatus se interponere: Rquicquid constitum et, obseruabatur: idq; ius appellabatur Senatusconsultum. Res iudicat ut ait Modestinus lib. 1 Diges .est,quae finem controuersiaru, pr nuntiatione iudicis accipit, quod vel condemnatione,vel absolutione conti iasit. Iurisperitorum authoritas nata est ex prudentia respondendi: nam legibus dii decim tabularum latis euenire coepit , ut interpretatio desideraret prudentium authoritatem,necessariamque disputationem sori. Edicta magistratuum sunt repraetoria, tui iura reddebant,& et scirent ciues quod ius de qua re quisq; dicturus esset,seq; praemunirensi edicta proponebant, quae ius honorarium constitueriit. Mos,est consuetudo,quae,ut ait Vlpianus,pro iure & lege in his quae non ex scripto descend sit, obseruari sistet.Aequitas est,cum quid praeter legem scriptam, vel morem communis utilitatis gratia statuit . nam benignius leges interpretandae

649쪽

s64 M. T. CICERONI s

sunt,quo voluntas earum conseruetur. Vide lib. i.Digest. 8 Desinitur abali nat O per duas abalienandi species, quarum una sebat nexu: id est, imaginaria venditione,adhib iis quinque testibus, & eo,qui dicebatur Itbripens: ubi emptor eiulinodi verba proserebar, A o hoc esse meum iure Quiritum, emptum hoc aere deinde libram percutiebat & aes dabat venditori tanquam pretium. Altera Grat cessio in iure apud Prietorem, cum praesentibus partibus emptori rem vinii canti praetor addicebat. Ius enim interdum locus appellatur apua Prietorem, in quo ius redditur,ut scriptu est lib. i.Dixestia 9 Hoc salsiim eu, quia proprium est topicie disciplin. Y, omnia definiendi genera declarare: nec ad ullius praeterea artis institutum do trina desinitionis spectat. Io Hoc praecipit Aristotel. p. I .lib. 2. posteriorum analyt corum,ut ad inuestigandam rei propositae definiti nem multa communia funiatur, ex quibus tandem aliquid efficiatur proprium. Hoc item praecipit ante Aristotelem Plato in Civili iure,& in Theetheto: bc Cicero in Partitionibus idem praeceptu adhibuit, Non dubium est,inquit,quin definitio declaretur genere &proprietate quadam, aut communium frequentia, ex quibus proprium quid st,eluceat.. ii Caius, Nihil aliud,inquit est naereditas,

quam successio in um uersum ius,quod destinetus liabuit. Pecuniae autem verbum, ait Vlpianus, no solum numeratam percuniam contine ver ina omnem Onan: no pecuniam, id est,omnia corpora: nam corpora quoque pecuniae appellatione contineri nemo est qui ambigat. Le e lib. so.Digest ir Ad illuurandam doctrinam definiendi partitio distinguitura diuisione: quod illic totum integrum in membra, hic totum generale in species distribuatur: quae distinctio melius traderetur in genere argumeti topici, ubi de partium enumeratione axitur. In omni siquidem arte singula genera sim praeceptis suo loco & ordine disti notis explicanda sunt:alioqui confunditur&perturbae legitima ordinis disposito. i3 Plato & Aristoteles olim degeneris parte loquuntur,liant proprie vocant εἰ et . Ideae auteni nomine communiter significant,vel omnem notionem&generalem,& specialem, et exemplar aeternunt earum rerum, quae natura constant. Itasuevidetur Cicero parum dili venter in veterum philosophorum libris fgniscationem huius nominis, Idea, obseruasse. i Genus apud Dialecticos significat alias notionem generalem ilias rein notione generali coinprehensam: cuinq; definitur notio ad plures dii serentias pertinens, di fierentiae per metonymiam dicetur pro rebus disserentibus,& id intelligi potest ex i. lib.de Orat. c imair, Genus id esse,quod sit i similes coni munione quadam, specie autem disserentes duas aut plures complectitur Dartes: dc Aristoteles in Tosticis, Genus,ait, est, quod de pluribus specie dicteretibia, in quae ilione quid est dicitur: sorma autem. est notio specialis, cuius disserentia ad genus resertur: diseremia enim speciei, ut aiunt philosophi, de potesilate soneris educitur: quia disserent. a specialis, sicut ipsa species, sub genere comprchend.tur. Is In Lucullo&Tusculana prima

ἔννοιαν, id est,notionem interpretatur,ril anteceptam amnio re. quan dam insorinationem siue ant: c pationem, sue praenotionem : ait hoc verbum ab E picuro notiatum e se,c a nemo antea ita nominasset. Porria I xc vnterpretatio ducta est ex Menone Platonis ubi Socrates di 'Putat fieri nullo modo pol se,

ut a pueris tot tantarumque ierunt in litas. N quasi coni si natas in animis not mnes haberemus, nisi animus Antequam corpus intra fet, n re iam cogniti ne via su 1 sse . io Plato in ciuili ci ocet nomen panis latius patere, quam tormς:cialitaverba iunt, Verumtamen hoc diligenter ob cruaro, ne ex st .n es Hac unquam

aliquid certum non audiuit se. So. Qvγle: studi H O. Npectent&Paltem inter se diit erre. So. Quomodo3 HO. Quicquid est alicuius spectes, e us deinpare quoq; si ne et e et citius species eme icatur: artem verbei se spec. em non est necesse. ar Aristotele, lib. 1. opico tr. iii lat onem probat ad disputanduin: ad definiendum vero ib. 6.non probari qui . tran latio sit obscura: nec tamen a Cicerone talianti di quia ille de accuratis eci naoi οἱ luctu, tac de orator is & roe licis

650쪽

ociet,id est,uulgaribus,& ininus accuratis definitionibus loquitur. 18 Celsus, Littus,ait,cist quousque maximus fluctus a mari peruenat: idque Mareum Tullium aiunt,cum arbiter est et,primum constituisse. Iabolentis lib.sc.D gcst.Lit. tus publicum eis eatenus, qua maxime fluctus exaestuat. Aquilius autem littus des mebat, tua liueius eluderet,id est,quasi ludedo spatiaretur. Ietaphora si impia a gladiatoribus, qui clim vicerint, eludere solent. I9 Adolescentia definitur itos aetatis per metaphoram firmi tam ab arboribus & herbis, quae prius flor scunt,quam trucius aedant. Et Cic. LPhilip sic ait, Gratia aetatis flore, non specie virtutis collecta Et Virgilaib.7.Aeneid. ante urbempueri, o primaeuosore iuuentus Exercentur eqnis.1o Senectus definitur occasus vitae per metaphoram sumpta a die,qui paul tim desinit ese,cum Sol in occalum vergit.

quid de Ciceroniana do Irina desinitionis ex iistoteri sumptum eis

Quod a Cicerone definitur,definitio orario, ouae id quod definitur, explicat quid sit, hoc Aristotelicum est: quod praecipitur a Cicerone, ut definitio in uestisetur colligessis multis communibus,m 'u:bus aliquid proprium fiat ioc item Aristotelicum est: diuisiones autem geminae, quarum una est earum rerum quae sunt, vel quae non sunt: altera quae fit partitione vel diu isone, itemque rario Poetica & oratoria definiendi Per translationein, n Aristotelis logicis libris nun

quam sunt.

Quod a l definitiones attinet, hactenus: reliqua 'vide mus. ' Partitione autem sic utedum ιa, nullam v artem relinquas: ut sipartiri velis ' tutelas, inficienterfaciosi a Llam praetermittas. sipulationum aut iudiciorum formulaspartiare, non est vitiosium in re infinita praete mittere ab quid. Quod idem in diuisione viti im est. A marum mim certus en numerus, quae cuique generi subj-ciantur partium Astributi spe est infinitior, tanq&am riuorum a fonte deductio. naMn orator,s artibus quaestionis

genere propsto,quo te, ormae ut Obiungitur ab lute

at cum Ze ornamentis verborum scutentiarumspraecipiatur, quae Vocantur φήμαm, nous idem. Res enim est in nitior, ut ex hoc quos intelligatur quod velimus interpa titionem γ Aut ionem interesse. Quanquam enim Ἐocabulapi ope idem valere videantur, tame quia res ilisserebant, nomina rerum di are voluerunt.

SEARCH

MENU NAVIGATION