장음표시 사용
301쪽
plicare eius, quod ad littera Christus Dominus significate voluit Parabolae enim ab ipso adductae, Proprie sumptae orationi ad aptantur: qua ratione oratio non est simplex desiderium, sed potius expressio, manifestatio desiderij
per verba interiora vel e X teriora.
Tertia expositio commodior, verior alijs videtur,
quam sequuntur Chrysostomus i Theophilatus in illa 2. Chusis
verba Pauli,Siue intermissisne i &Cassianus collatione. O. Theophitit. collatione a 3. docentes, illis scripturae sentent ijs, quibus Cassianus. edocemur, vel se in per vel sine intermissione orandum, nihl aliud commendari nisi perseuerantiam, lassiduitat cmorandi quam maximam habere possimus. Id enim proprie declarant Parabolae de vidua. apud iudicem instante, de amico tres panes importune postula a te. Quo ruin exemplo, non solum certis horis, sed omni tempore, oblata occa sone, tum Dostu, tum interdiu orationi vacare debemus. Et sorte D. Augustinus masilius hoc ipsum volunt, per continuum dc siderium . Nam quantum ex ipsis colligi potest, non loquutur de deli detrio ita metaphysice,&stricte,ut excludant loquutionem, siue es amorem, petitionem. Et sic Augustin. intelligit per desiderium, continuam orationem mentalem. De quo omnino videndus, attente legendus' valdensis, ut supra.
Iam ex dictis it prima propositio . Non est impossibille
in lege Domini meditari,& die ac nocte semper orare , tu in modo hoc intelligatur secundo aut tertio modo ex dictis. Hec conclusio constat ex aut horitate aestimonio Patrii, praecipue eorum, quos nuper citauimus. Et maxime confirmatur: quia Regala nostra non ita stricte loquitur, ac scriptura sacra nassi cam de oratione, regula vero de oratione meditatione vicissim facie da loquitur multo aut e fana id est, allici vado meditari taliquando orare, qua semperorarec me itatio sit quaeda speculati uacd sideratio, quae innobis plus perdurare facilius exerceri potest, quam oratio, quae est quaedam petitio. Igitur si scripturae Christi Domini consilium siue praeceptum de oratione non est impossibile tu eo sensu quo predicti Patres X poniit,multo minus
credendum est,i possibilon esse iugem haeditationili vel
302쪽
cim; serat in nem: quam uri si mathemat te eloquamur , neutrum semper eκerceri possit. Nam, ut re te Cassianus dicta collatione 2 3.c. v. Quis liquam inuentus es t , qui nunquam n liam
cibi, nstrum indumenti, aliarum e rerum carnaliumgelserit curamsnunquam defratrumIubceptione, de loci commutatione, de cellula, Irructiori esse licitus, opem aliquam humani concupierit adiumentis Et in hoc sensu loquitur primum arguis mentum, quo probatur , impossibile esse nobis hac coria pom fragilitate circundatis, ab hac caeseiti theoria siue contemplatione aliquando non diuessi. Secunda propositio .ld quod Regula praecipit de meditatione Moratione continua , intelligendum est de conti innuatione ierpetuitate morsi, in eo sensu, quo loquunt ut Chrysostomus, Cassianus, ct Theophilatus, non Uero de mathematica thysica continuatione Ita eX presie huc Regulta nostrae articulum interpretatur noster valde iis.cle sacramentalibus, titulo. o .c. 76. numero . . fit Patet prim I i uisus tuo: quia cum Regula semper praecipiat orare, neque ultu in tempus speciale designet, manifeste pro omni tenipore, tadiurno,quam nocturno,nos ad orationem hortatur. Secundo quia AEgypti Monachi, ex quorum instituto nostram Regulam promanasse ia5 dubito, ut eκ Cassiano pluribus locis conflato omni tempore orationi vacabant . Tertio quia in hoc sensu nostra Regula ante mitigationem, ut eκV valdense constat fuit intellecta, post rcformationem ut omnes nos testes sumus in eo de sensu semper recepta est. Et deniq; e med ijs, quae in Regula apponutur, praeci-Pue vero e cotinua in iugi cellulae custodia,qua ad assidua quoque orationem praece scii dubio ordinari probauimus, aper te colligitur, mentem ipsam Regule fuisse, i me intermissione eo modo quo possibile est, adorationem is editatio
Ad Primum in oppositu Respodetur, id non esse impossibile, si intelligatur de assiduitate morali Patres Vero, qua docensent esse impossibile semperoraredoquuntur de continuatione mathematica, qua ratione pia ceptum est omnino impossibiles non vero primo modo , quia se possi- . bile
303쪽
b: le est, varijs mollis adimpleri, vel uic ditando,uel orancta, aut diuina scripturae vel aliis scient ijs ei deseruunt ibctis studendo. Modus tamen apta ord compendiosior, quo Patres utebantur, ut huic praecepto satisfacerent,eiat frequens,increberrimus breuium orationum, quae iaculatoriae vocantur, usus. Hunc que fuisse morem antiquorum Monacho
rum D. Augultinus dicta Epistol. ad Probam, cassianus r. rum
lib. a. institutionum c. ao. docent. stram ob rem, ait Cassi Mius γ ais
Vtilius censent, breues quidem sed creberrimas orationes sic ri. Doc quidem, ut Irequentius Domitium deprecantes, iuuirc ei cohaerere possimus. Illud ero, hinsidiantis iaculat se insit gere nobis tunc praecipue cumGramas insistit, succinta breu ta ratemus. In quem Cassiani locum valdensis de Sacra m alius
metita l. titulo . cap. I a. num. v. aduertit, omnes istis ora. tiones, non Obstante intermissione ista frequenta, post una constituere orationem per se, quemadmodum ponunt Logici una speciem quantitatis discretae simpliciter per se una. Ad Secundum argumentum susticiebat Ecclelies tot lunuliorum Potificum autoritar,qui nostram Regulam cofirmarunt. Sed, si omnis scrupulus auferatur, facilius illud soluamus dicentes, quod quamuis actus interiores risia possint nobis absolute praecipi, neque aliqua lege mandari possest ius tamen nos libere aliquo voto ad eos obligari, Mali cluam egem amplecta ubi hi praecipiantur: c utrumque horum contingit in professione, Ostiae Regulae,in qua ex duplici capite ad ea, quae in ipsa praecipiuntur, siue interiora
sue exteriora sint, obliga suur. Primo quia profitemuria, be-dientiam secundum Regulam. Εκ hoc cap. tenemur ad omnia Regulae praecepta, ut communiter Doctores docent. Se cundo quia etiam si votum non intersuisset, nos libere sub hac legeac Regula cum vivere decrevimus, ex consequenti etiam oluimus omnes eius leges c mandata in suo iobore Mut, ut in ipsa iacent, acceptare. Ad Tertium dicimus, nouum non esse inter monachos institutum semper orandi imo, Cassiano teste collatione. o.
cap. i. Omnis Monachi finis cordisque perfecti ad iugem at C Bocque indoretiam rationisperseueraιtiam tendi Noe quantum
304쪽
humanaefragilitati conceditur,ad immobilim tranquillitatem chris Lopere perfecto in Matth Homii: 8. Nou si ita si qui Iuloidum caelum arioseliarum choro, tin remus. Et infra loquens de assidua illorum Monachorum oratione ait. Nesae enim quando ieiunanto vigilant, acare pon diem denum
existimant sed noctes quoquesacris imitis Vigo, dies
autem ia orationibus oer manuum operationibus conjumunt. Gre . Nitra sit Gregorius NaaianZenus lib. . de reconciliatione, Deside
rabam inquit videre Sanctum illum psallentium chorum gloriam serentium De in Ecclesiia,cupiens picere illos , qui in lege Domini meditantur die ac noele, exultationes Dei suntino ut ture eorum, qui ad exemplum, cmmunionem melio, is ita caeteris omnibus vivunt te is Dei, arque Euangeli, christi taciti praedicatares. EX quibus sit,cur.ui lianc perutiagileinque solicitudine Diuinis orationibu meditationibusque vacandi nouiter a nostra regula non tu ille e X cogitata, sed olim fuiste ad inuentam, simulque cum monastico instituto ortali quamuis libenter fatear, nulli bi in D in ordine nostro saltem cum rigores Per modum praecepti permasiste.
V dietis constet, orationem ac meditationem potissimum esse nostra Regulae finem, iton est dubium, qui ad eius obseruantiam maiori oblisatione, quam ad alia media vel praecepta Regulae, teneamur: sic maiori conatu ad illum nitendum est diligenter, quant9m fuerit ex parte nostra curantes, ne inc Paces
305쪽
De expositione ex Regu c. s. 8y
pat ex Sc inhabiles reddamur ad huius finis altequutionem.
Vnde pretes dubiu inquirit, que, Squa zaerit sc obligatio. Pro parte negativa in Primis urget commune illud Theologorum axioma,quod sinis praecepti non cadit sub praecepto, ac proinde videtur, quod finis Regulae non cadat sub illa, neque sub aliqua alia obtigatione Pro huius resolutione scienduin est, finem alicuius preicepti duplicem esse, alium speciale , alium vero generale, qui comunis est omnibus praeceptis,qualis est charitas. Et quidem sinis hic posterior non continetur sub praecepto quolibet,quamuis omnium sit finis: quia licet actus omnii viris
tutu ordinentur ad charitatem, hic tamen finis non copre.
henditur in quolibet speciali praecepto nec legis diuinei neclium anae Etenim neque ab homine, nec a Deo punitur,tanqua praecepti transgressor, qui parentibus debitu honorem impendit, licet hoc faciat absque charitate,& Dei dilectione, ut notauit D.Tho. Praecipue l. a. q. Imo .art. o. Finis ve S. Tuom.
ro praecepti specialis sub praecepto continetur, t in praecepto peculiar in speciali diligenda Deum, eκplicat idem D.
Tho .in dicta quaest. IOO. arto o. Et hoc et quod communi ter dicitur,praeceptum continete finem pro Nimmia,non tamen remotum,ut e D Tho. manifeste deducitur,&praecipue probatur e q. .art. . ad primum a. a. ubi ita scribit. Stib ir.ecepto, Juod datur de actu alicuius virtutis,no cadit modus, uebabet ille actus ex alias perim voluntate et cadit tamen sub praecepto modus ille,qui potinet ad rem propria tartutisAbi D.Tho.per modum acrius intelligit eius circunstantias, quarum Pratai pua est circultati asinis siue obiecti, quae in moralibus coinciduldc in specie . quod sinis pro X imus Religionis siue Regulet,etia si neque Regula ipsa, neque statuta Religionis obliget
ad culpam mortale,cadat sub graui obligatione, docuerunt Antoninus 3. P. Sumni aesti l 6. g. r. Turre crem .in prooemio C. Antoni. Regulae D. Benedicti O.Tho. non obscure signissicat. a. et Turre crem. q. t 7.art. 3. ad secundum, manifeste ibi Caietanus: in D. 2 Om. ter iuniores,doctissimus Bane a. a.quaest. 3 .art. 3. dubio Cottψ'.
3. docet, in suo ordine eum Religio suin peccare mortaliter, οπος qui fit incapa vel non conatur, cu possit, ad praedicanduet quia hie est suae Religionis sinis di haec igitur vera sunt, T a Per
306쪽
aperte colligitur, non esse lutum in conscientia, qui in nostro ord me non contenderi esse e X peditum tiabilem reddere ad meditationem irationem. Sed quia Ii .ec prima facie, scrupulosius dicta videntur oportet, ad sedandas conscientias, ea nos amplius explicare,docentes , qua ratione facienda sit haec eκ peditio. Tunc igitur nos habiles expeditos reddidisse dieemur, qua do, quantum in nobis suerit, ea impedimenta tollamus, quae nos ab oratione meditatione praepediunt ea inquam quibus spontanee non bis aut iterum,sed iam quasi innata consuetudine retinemur. Nam de illis,qu:e ex obedientia contingui, impedimenti, non et multum curandum ut infra dicam. Praeterea etiam quis, quantum ad priscias attinet ad orationem habilis dicetur si praedictis adhuc ligatus vinculis siue impedimentis , ad meditationed orationem quoquo modo aspiret, eam scilicet desiderando, aliqua ex sua parte adhibendo media ut est lectioni deuote vacare, aut horas acostitutionabus orationi deputatas non uiterimittere. Ex quo in sero ,eu, qui ab aliqua passione ita se vinci superata permittit, ut deinceps animulae mittat medit .m di orandi,saltem eo modo, quo nunc di X an peraculoso statuversari: quia, quantum est e sua parte,destitit ab intentione consequendi proprium linem. Sed quaeret aliquis,an satisfaciat quis huic obligationi,si tempora ad mentalem orationem determinata cum alijs adimpleat , alijs vero temporibus nullam de meditatione ra
quii tutas, &certas ora di horas, o praetermittit: Saa ex Ponunt illud spret oranser Ora . Sed certe hic eNpositio noxnultu littere quadrat. Na ut duM r. pro b auim ChrsDiis illis parabolis,quibus costinauit hoc dictit, iacire, de vidua in state apud Iudice S de amico media noete petet tres paries, non solucertis horis, veru etia omni oblata occalloiae die ac nocte orationi vaeadu elle ostendit . Deinde quia nostra Regula nocertas determinat horas, cu id facile pollet: sed indit criminati ita die ac nocte praecipit orare. Praeterea,
307쪽
etia quia praedicti patres loquuntur coratione Qς-li,que n.M h
non pote i csse perpetua: no vero de me tali ut recte ad notauit valde sis de sacramentalibus tit. .c. 3. Nam ment/l sis', 'ina, posse esse continuam docuerunt Augustinus, alij patres,
ut supra. Nos vero hic loquimur de mentali. Quare aliter,& melius dicendu est,eu, qui horis designatis orations cui aeteris assistit animo, intentione orandi, etiam si alijs temporibus orationis vel meditationis no recordetur, nostro Regulae scopo ct sini quoquo modo dicet non plene satisfacere: quia hic o seri edit inhabilem ad regulae finem consequendum, licet ad eum non tendat persectiori mo dcti quo potest. Sicut cui e proprio instituto co- petit predicare,si ille intentione habeat pridi cadi, a istiualiter te instruendi, licet non ita ut posset vivit ad ij studet, literis vacet non rula de reddit inhabile, sed potius aliqua ratione fit aptus capax. Ita in nostro proposito'dice du est de eo, qui in tutione habet, si posset,semper ora di,&aliqua- do orat Notandu eli ante, quod hic dicet no esset tra ressor sinis Regulae, quia ad eius uis impletione sustitit intentio e Xequendi illu, sine dubio peccaret venialiter, in qua tu tris
preditur Regu irasceptu, qua statuitur, ut omni tempore Orationi, media tibii vacemu .si Dico secti do, probabile esse fratres laicos no ita utricto ad bratione minua teneri, sicut clericos S chorastas. Ratio est quia ossiciu laicq ruineoru destinatio poti est, laborib' 'in anu ui et alus' ercit ijs orp6rilissius deseruire, qua orirre aut c5teplar D&ho com niu Religion colit ecudine seruatur, ut hi ad nainisteria viista activae praecipue recipiatur. Et ob hac ratione alibi nos docebimns, nos osse ad arctiore religione intuitu maioris
perfectionis tral ire: quia in unaquaque Religione eudesco Pu habere debet,scilicet, opera vitae actjitae quae eoru es si 'ς nis principalis. Et ob id docuit Sylvest. velles Mora Da
tres laicos peccare mortaliter, si in 'iinisterijs vita activae
neglige ter se gerat. Veru quicquid sit de hac re opinione Sylvestri adhuc probabilius existimo, eos ex vi nostrae Regulae aeque ac caetero choristas ad oratione teneri. Tu . quia in regula arcuae omni bit indici tua latitarinatiuit,&O
tione receptu est, eos que ac reliquos ad oratione obligari.
308쪽
Vnde ad rationem in oppositum adductam respondetur, eam pocedere de sine mediato, S remoto, non vero de proxiino ac immediato. Tum etiam argumentum non ur. get quia illud Theologorum Axioma intelligendum est de sine aestuum moralium.Nos vero hic non loquimur de sine adhinum, sed M si in status a Professionis in inicies de quo noster sermo procedit.
vsque ad. a di cundum constitutionern Sanctos a. c.Io. rum Patrtim , 5 consuetudinem
s. Fraue. . nibu β, diebus in quori vigilij praedictu nu- naziu statuimus duplicari: ut dicatur P N. vici
has L. leptae apiςm eadem dicatur oratio in nudibus Matutinis an alijs quoque Horis
I, Qui horas Canonicas cum clericis dicere norunt, eas dicant se-
l Os tas em mentulem, de vocali sermone Regula iri attine, vestime se rei sis infit ad illam c. n Juderit E iis verbis. Et in eadem EMesita. 6ΔΕ
309쪽
De expositione tex. Regul. c. 7. ass
et deuotionem acrius excitamus. Et ob id docuit etiam Casii a C sis' sinus. vi. c. praecedent adnotauimus, Tuisse morem antiis
quorum monachorum, breues quidem oc crebre trimas orationes iaculatorias sundere: nam non solum interiori mente, sed etiam corpore, lingua debitae seruitutis obsequium Deo reddendum est uare oratio vocalis valde utilis ad exercitium mentalis, imo necessaria Sobligatoria est, quando ex praecepto Ecclesiae vel alioru Superioru, certas
preces recitare iubemur, ut in praesenti. c. Regulae praecipit. Erc hoc c. tria eliciuntur. Primu quod ta clerici,qua reliqui, qui horam officiu nouerunt, ad eius recitatione tenentur. Secundu , quod osticiu diuinii in ordine recitandῶ est secuitu constitutione sanctoru Patrum.Tertiu, quod Fratres Laici, vel hi, qui horas Canonicas nondum recitare noue
runt, tenentur earum loco certas orationes vocales in hoc cap. annumeratas dicere. Hi, qui horas canonicas cum clericis dicere norunt Circa priora verba, nempe. rascanoni cmnotaricham est. Primo,certas
preces, quae in septem partes principales diuidi solent, nempe in Nocturnas,o laudes, Prima ,Tertia, seXta,&Nona,vesperas, cla Copictorium, appellari Moras Canonicas, Scidi. uinu o tactu. Ideo autem orae Canonicae dicuntur, quia certis horis iuxta Canonu sancitiones recitandae sunt. Dicitur
praeterea officili, Diuinii quonia proprium eli munus clericor ud Monachori ad Deu per certa Matuta tepora orare:& quia in ipso continetur id, quod facere erga Deu debemus, ob id appellatur olliciu & insuperadditur, Divinum, quia in eo diuinae laudes continentur. Et hoc est, quod Regula intelligit per horas Canonicas.
Secundo in illis verbis, cum clericis dicere norant, Dubium se offert circa eorum sensum litteralem. Videtur enim ex his
verbis colligi, quod qui officium diuinum recisa re nouerit, siue clericus siue laicus ad illud teneatur. Na absolute Regula inquit, Qui nouerit.Ergo si Laic nouerit, obligabitur. Respondetur olim, in nostro ordine, neq; in alijs Religionibus loquor nuc de illis, quae a multis retro seculis floruer ut)no fui sie inter Monachosaaicoru&Chorittar ut nuc ad inueta di itinctione. NEque enim aliquis ex antiquis reru Mona
310쪽
chalium scriptor Iiuius rei mentionem aliquam faciti sed omnes indiuere ter ad Religionem admittebantur. Et inter hos, qui legere aut intelligere horas nouerat . ad earum reci
tationem tenebatur: qui vero hi eras ne iciebat,eticulabatur
ita credi potest,quod si quis litterarum ignarus adnuite, batur,&as postea temporis discursu litteras didicisIet licet eo tempore, quo eas ignorabat, ab ossicin persolutione excusaretur,postea vero olficio diuino cognito,eκ vi Regula ad illud tenebatur.Iam vero in religionibus omnibus inducta est consuetudo, ab admissione aeui pore pio bationis monachorum,alios choro. ωhi chorastae sue clerici allos vero monaster ij obsequij corporalibus ciuiti l dici nuncupantur deputari.Illi ad Horarum persolutione , hi vero ad certas vocales preces earum loco tantum adstricti sunt. Secundum ergo hunc Religionum morern interpretanda, b seruancia Regula est. DeHoris canonicis plura a nobis dici possent: sed quia tatum quae ad nostrum propositum necessaria sunt, in hac
tractatione edere curamus rideo his praetermissis, ad ea, quei potissimum Regula: eXpolationi conduculit, deueniamus.
RI MD certum est,maκime fuisse ra ioni consentaneum,& ad Eccles a sacram poliis
tiam conducens. aliquas initituere S designare personas,quibus proprio munere an cuberet, ut quotidie Deo totius Populi nona
ne psalmos,&Iaude oratibnesque os erret Nam si respublica temporalis homines habet institi e mancipato , qui noctu diuque ad ciuitatos custodia excubantri cur etiam Eccles a quae spiritusis Ac sii:blica est, noli ha