장음표시 사용
451쪽
De exposi. Regut circa exhorta I T
Vnde, non solum sub labore manuum comprelaendii turaries mechanicae,quae licite a Religiosis e Ner centur, ut sutoria, textorix, aedificatoria, fabrilis lignaria vel ferraria, de agri cultura,de quibus Diuus Basil .m Regu. J.interroga fasilius. tione 3 8. Diuus Benedict. . 66.suae Reg. sed etiam alia mi senedictus rusteria, in quibus praecipue labor corporis eXercetur, ut sunt alia oliuia Monasterij, Vt Procuratoris, Oeconomi, ikiri se Ostiarij, Sacristari Infirmarij, denique omnia illa ministe ria, quibus licite taculares victum luerantur. Et ob hanc rationem ad manuu labores reducuntur lectiones quaecunq; sive Theologiae, siue Grammaticae nam lingua in hoc casu ut docet Diuus Tho. nomine manus comprehenditur.
Quare Religiosi, qui annuos redditus habere non pollunt. licite ob hos labores possunt eos acquirere. In celebra dis aut e diuinis ossicijs si lingua laboret, oui ata me principaliter hic attentio mentis deuotio consideratur, magis ad laborem menti operationes hereducuntur: quia in lus, oportet, ut a principalio iri fiat denominatior qua uis maXima parte de lavore ni anuu in sensu in quo hiellaquimur habeant. Et obite hac parte orationes Lex tua litia lucratiuae sunt victus,cc labores manuum dicuntur. Qtu vero labores Religiosis maxime conueniant hoe praecipue pensandum erit e X fine, S Resulis uniuscuiusque instituti. In uniuersum tan ei omnes praedi et laboran 'di modi conuenientes sunt , ut ex Diuo Basilio, Cassiallo, ali I. Beneclicto, Hieronymo, Francisco, Augustino, de operi ψ eneri Ius bus monachorum Alcetis illigere, quorum alii aliquas eu Casianus. pr.rdictis artibus, alii allas commendante quamuis Cassia in ομει rvis, collat. 24 ca ira affirmet, AEgypti monachos agri duiustinus: culturam ob distractionem, quam causat, non Nercuisse Franciscas. suius rei causa inquit Tomnem maenae habitationis gratia deuitamus: qualentesque naturali amaritudine arenas, perustas salsia inundatione restiones cunctis mundi huius opi
solitudinis declinemus, eieria nequaqua vos ad quHUcq cultura distentione ubertis salinatura Ubiiciter, per vaviens ab
452쪽
di, redderetur esseta. Haec Cassianus: qui ob predicta incomoda, AEgypti i/atres talum eos labores,' Et intra cella in perfici pollent,elegisse testatur.Tractat vero de hoc praecipue lib. D. c. o. Et omnes Patres in hoc conueniunt, ut illae artes siue labores inter Monachos κerceantur, quorum exercitium spiritus prosectum non impediat. Inter quos, sagilius. omnium optime Balilius his verbis docuit Communire Dia arres eligendae sunt quae pacem ae tranquillitatem irae nostrae ccnseruant, neque multo negoci ad parandum propriam materiam, opus habentes, neque multa obcitudine ad ea qua Iacta sunt vendenda. Item quae nec congressus irorum ac mulierum indecoros aut nocivos nobis papiariae in . aediscatoria, fabrilistisnaria temqueferearia, oe agricultura, quia necessaria ita sunt, a nobis, ejc non possunt:praeterqu; bi aut tumultus nobis inducant, aut iraefratrum nitatemd rabant. ruiuiit a necessario deuitemus,praefere ire artes, qua nobis Titum indistractum , Domino assidentem conseruantis quae neque a Psalmodia, neque oratione, neque relicuo bono dilciplinae ordine nos abstrahant: asioqui Ῥbi priucipale institutum non laeditur, agri cultura praeferenda est. Ηα Baserisardus situs , Bern,irdus quoque in Episto ad fratres de monte
Dei operandum 1l inquit aliquid manibus , quod hi -
. . ritualibus sud3 dueritationem cooeruet is nurriar. Et in se a Non spiritualia exercitia sunt propter corpora haJed cor- ιν alia pν te spiritualia toe Iic tum in adiutorium spiritua li,studi necessaria situr on tamen ad hoc atquesemper conue
hire videntur omnia corporalia exercitii, e qua ii sti iritualibus propsiorem 'vitantur' re limilituQuem Dcus jacsificationem θῖritualem meditari quodscribatur, et scribere quod ieetatur Hactenus Bernamus es iiii iriter labores manu uui, studium scribendi alijs preser re videtur quod an
453쪽
Denique Hieronymus ad Rusticum, inter alia opera cla Hieronimus. bores, quae ibi de Monachis refert, Scribebantu inquit libri, ut pis manus operarentu cibum animus lectione
Ex his ergo Patrum testimoniis hoc unum colligendum est, in quo omnes conueniunt, eos labores a Religiosis assumendos esse, qui spiritum laeuotionem non κtinguant: qui animum non distrahat: ac denique tales, quo ritin occasione saecularibus immisceri non cogantur. Et ratio ipsa demonstrat: nam cum ii labores ad maiore spiritus profectum assumantur, eorum utilitas pensanda est ex ordine ad hunc finem . Quare in tantum hoc laboris studium utile erit,in quantum huius finis assequutioni non obstet. Et quamuis hic labor ad omnes Religiosos pertineat prin- 6 ianui cipaliter tamen iunioribus utilissimus est. Vnde Cassianus lib. o. ca. 22. PEgyptios monachos profectum sedulitate operis metiri solitos esse,comemorat: ut supra retulimus.
Au modo sit laborandum, ut laborisfructibus non frustremur Z
X dictis facile licet colligere, ea ratione modo labores suscipiendos esse, ut fini ad quem destinantur, conueniant, hoc est, talilo licitudine & studio fiant,ut antirum non dissoluant neque ab oratione distrahant. Quare Diuus Franciscus recte in sua Regu P. Framisi. ea. i. sic monet. Laborent fideliter, deuore, ira, quod octo secluso orationis deuotionis spiritum non extin uuant, cui debent caetera temporalia deseruire. Haec Frasci laus. Et constat etiam ex his, quae praecedenti dubio diximus. Sed qua ratione id fiet, ut laboribus intentus quis spiri tum non e X tinguat opus est eκplicare. Diuus Basilvis in Regu fusI. interro. r. ita esse labora dum docet, ut Interim
454쪽
tua,n bibo epossibile, riles erit adsidia aedificatIonem, sin minus corde in Psalmis, bdim iis se tu us catl-tinui eum collaudemus: Tela scriptu 1 ad Ephis. s.
erat iovem inter opus expleamus, Gratia quide agentes ei, qui ire mauuum ad vera dedit, sapientia mentis ad capiendum scienti.im. Et in se a. orantes autem dirigantur opera ma-ntιum, utrarum dicopum complacentia erga Deu sic enim animi intentisve acquirimus, bi in naquaque actione successum operis a Deoperierimus, ct gratiam ad Lone ei, qui dedit,serso eximus scopum complacentiae erga ipsum obseruauerimus. Namsi haec hunc modam ion habueriat, quomodo possunt titu contingere ea, quae ab Apostolo dicta sunt prima ad Ihessalon. s. nepedndesinenter orare: istud, Nocte, die operantes Hucusq; Basilius ivli recte docuit,
tuin quotmodo laborandum sit, tum etiam quomodo connecti pol sint ..ec duo, labor assiduus d oratio ac meditari ustinus io coinet inua. August. in Epillo laad Proba monet, in omnibus negoti j sin curas , qua se offerunt, ne oratio tepescat, oportere certis verbis animu subinde excitare fit idem, deo polibus monachoruc. i p. ait. Catica diuina catitare etiam
manibus operantessi cile possunt, O , labore ipsum tanqua diuin Zeleumare consolari. en 'noramus, visices quibus vani ratibus, pleruxq; etia turpiturinibus theatricaruJubulara donent corda Glinguassara, cumanus ab Opere non recedat' Quid ero impedirderuu Dei operante manibus, in lege Domini meditari, Psallere nomini Dei altissimi Maec ille. Diuus dissurus Isidorus i. a. te officij cc. Poperatur aure manibus ea, quibus
corpus pasci possit , a Deo mens impediri non possit.
Cui πηi. Haec de ino irachis suae aetatis, duare Sanctus Cassianus in
collatione Abbatis Isaac, Nuru peja a Credienda esse sinit
nisi 'rius illa communi Ecclesiae oratione, Deus in adiutorium me; mintende, Domine ad adiuuandum me Festina arma remur. Plura de hoc noster tradit valdens de Sacratuen nutrius talibus titulo I .c. 3
455쪽
oportet etiam,vi labor cu fructu , tilitate fiat, operates neque ignauia nec nimia solicitudine affici. Na ignauia sit num est animi torpentis: Solicitudo vero, si nimia it anirmi in perturbat, ut docuit Diuus Bona uentur in pistola ouisa uta. ad qtiendam Magistrum in nominatum. Et id ei ia c. c. sue: Rei ille in hoc proposito plura damna refert. Alia etia tradui a Regulae Beati Francisci expositores in dacto c. i. m. ni tamen,quae circa hoc dici possunt, praedicta Diui Basiti lententia. si recte perpendatur,comprehenduntur. Illud tamen unum supellioribus addendum est, illis laboribus in aetis studendum it e,qui intra cellae ambitum , aut saltem utinalteri claustra peragi possunt. Et hoc praecipue in ordine nostro. Nam alias hi labores saepe filii actionem pariunt, cuspitatun non raro e X tinguere sole nr. Non tamen ob id subditi, si alii labores eis ab obedientia iniunga
tur, eos contemnere, aut non recipere audeant: scit recte
Diuus Augustinus ibde opere monachorum, Cιcius exauditurun obedientis eratio, quam decem millia contemptor v. Lunt ni id itiini'ait sus:lloi et O . oboi ui
Ehoc dubio copiosius disserit Diuus Tho. D. IIum
a. a. quaestio. 47. arti. 3, . G in libr. contra
impugnantes Religione c. noster ual haltius
densis in Doctrinali latet antiquae, lib. q. arti. I. ca 3 2. praecipue aril. 2. v c. i. v b , dii maliorum Patrum sententias refert, urana innuum labores suis monachis iniunXcre, me urini huius .ca.
Regule nostrae,& omnia eius verba refert nouissime fere otiines huius temporis controuersiar ij, inter quos Docti istine Bellar miniusto m. i. lib. a. de Monachus a capite sessimis i.)de hac re suffect optime tractant. Nos vero breuiter aliqua constituamus.
456쪽
Primu est. Religiosi ex lege naturali vel diuina, praeel
se Loquendo, non plus tenentur manibus laborare, quam saeculares. Probat hoc Diuus Tho. ut lupra quia labor manuum vel ordinatur ad victu ui quaerendum , cx sic nuru Ius tenetur laborare, nil qui aliunde non potet tesultentari vel ordinatur ad excludendum ocium , S lic aliis laboribus occupati, a Labore manuum eκcusantur svel ordinatur ad eleemolynam faciendam S sic labor manuum non cadit sub pracepto, nisi interueniente aliqua neces ita te, cui sub praecepto aliquis subuenire teneatur: lic non magis obligat Religiosos, quam saecularesci vel tandem potest Orditiari ad macerationem carnis, sic etiam non cadit Lib praecepto,cum multis alijs ijs caro reprimi ac macerari possit. Quare , si Religioli κ propria Regula non obligentur; e lege diuina vel naturali non magis laborare tenentur, quam saeculares. Sub hac ratione Diui Thom com Prehenduntur innes aliae, quas in hoc propolito caeteri aut hores formare solent.
Dico secundo. Fere nulla est Religio, ubi aliquis manuulabor non praecipiatur, ibi omnes ferme Religiosi non laborent, vel aliquo labore partim manuali partim spirituali, ut sunt qui diuina peragunt ministeria: vel aliquo labore manuum, ut sunt reliqui coenobiorum minittri, suas nauentu munera exequentes, ut recte annotauit Diuus Bona uentura, in qu stionibus super Regula Beati Francisci quast ira.dum ait, . Atias autem omnes, praeter infirmos , laborantis alij
obedientia minis traηtes cuidam, quisciunt aures mechanicas profratribus exrraneis exercentes, sicut mutuo cooperan
tu interieformicae apes quidam per obedientiam missi, diuersa terras perambulant, cum nuntios alios idoneos non habeamus: sic nudus impuηe permittitur ociosus.
Dico Tertio. Ille qui in Religione non laborat, neque abj spiritualibus minister ij deseruire vult si per luat uirosessionem ad haec deputatus existat, ut sunt omnes chori
457쪽
Clior istae vel minister ijs corporalibus, quales sunt laici,
qui ad haec munerae sua pro sessione dedicantur Peccat mortaliter, α facit contraiultitiam . Quod euidente4 κca ratione colligitur quia per professionem sit quidam contractus inter Religiosum in profitentem per quam illa Religioso omnia necessaria tam ad victum quam ad vestitum promittit ipse vero exercere suum munus, ad uod per professionem deputatur. Quare auat r. a. I. Nauarrune ratione nulla Io. docuit materiam principalem voti
solemnis eorum,qui ad chorum sunt deputati ,esse in seruire Religioni in spirituatibus minister ijs. Et de laico idem
omnino videtur dicendum cum potissima materia solem nis voti illorum suerit,exequi corporalia minit teria,Vt nos late e Sylveitro, tali scin 7. de horis canonicis diXimus. Ex quibus constat, eo se iustitia teneri, actibus suae professionis in Religione exerceri, ac laborare.
hoed dices. Quando ista laborandi ignauia erit graue peccatum Respondeo , quod in Chora sic, quando officium diuinum cum alijs, nulla legitima causa uu peditus, eXcosuetudine omiserit recitare: aut Missa celebrare, i sacerdos sit: dc alias obseruantias Chorasta ruin omnino S ex consuetudine negleκ erit. In laico vero , quando nullo modo laborare, neque aliquo alio ministerio voluerat occupari. Ratio est: quia Religio eos ad haec munera sub conditione coferendi illis neces lari. recepit. Et hoc est, quod Diuus Tho m. a. a. quaestione. 87. arti c. q. ait de Religio iis, qui . Nomas absque necessitate ocios in monasteriis ex Eleem Olynis vivere volunt, eos scilicet yillicite facere Sentit ergo D. Thom .eos peccare Sc cum materia grauis sit, peccatum erat graue&lethale. Ubi Diuus Thoria refert Augultinum deoperibus monachorum, de his Relisiosis loci uentem, Si no Iunt Oper.iri,nonnianducen his verbis tignis candi, monasteria eos alere non teneri, quia ipsi nolentes laborare pactum in professione statutum irritum febere. Et conrirmatur: qua si Religiolis laborantibus,&sua munera obeuntibus, Reli rici eis nece Taria denegaret .sime dubio Praelati morta-Jite peccarent, non alia ratione, nil propter 'um pactum tacite miro sessione initum ergo, ii ipsi nota a
458쪽
borent, mortaliter peccant, dum ex bonis monasterissum tari volunt. Hos autem peccare ratione candali, docet ideo nomas. Diuus Thom. dicto. artici . ad quin turn dum ait, Idem a
scandalum imminere posse de huiuifacultatibus communibus Ociose litur. Quae Verba Pro ociosis fratribus valde notanda sunt. Id autem iii hac re etiam dissicultate non caret, animiliter ii ratione ingratitudinis peccent Quia, cum vavant de Eleemosynis,quae a si delibus ea in tutione dantur ut inquit Diuus Thom .ut supra ut ipsi Relistio si liberius Religionis actibus in sillere possint, quorum cupiunt esse participes, cui temporalia ministrant, videtur, quod hanc interitionem defraudent, is consequenti quod a retributione collati benefici j nempe fleemosynarum deficiat, ac proinde ingratitudinis culpam incurrant dii hoc dubio Diuus Nem. Tho m. bidem censet, Monachos a Religiosis actibus' deficientes, illicite ut Eleemosynis, propterea quod ea intentione a fidelibus dantur: ubi Caieta. ii ter prelatur, Diuum. Caietanus Thom loquutum suum de peccato ingratitudinis: seiose ibi late docet, quemlibet Religiosum , qui Religionis actibus, qui sunt sub prae cepto, non studet, peccare inor taliter in oratitudinis peccato i vero desciat tantum ab
actibus,qLi non lunt sub praecepto peccare venialiterie cato ingratitudinis S hanc Calet an Doctrinam coannui D. Grego niter receptam, ideo. Pro qua facit Diui Gregorii dictum lib. 2. F pili .ca. χ. Vbi inquit. Considerate,'nrumpecc.t-ttim est,n t ex aliena Matione Deus sibis alimoniam tra; miseritin os mandata Dei discere negligatis.
Nobis vero in hoc non placet sententia Caietant, inquantum asserit,transgredientes praecepta. quae sunt ii Religione, peccare mortaliter peccato ingrati tu drivsso venia.
liter vero, alia mandata praetereant pNam vel Caietanus loquitur de eo, qui transgreditur unum aut plura praecep ta , bc in hoc casu non video A qua parte incurrat peccatum ingratitudinis, si alia adimpleat, quibus ulli cienter benefacto ribus retribuit: vel quia semes, per breue tatnen tempus, omnia transgredia ur, c cin hoc non est notabilis ing
459쪽
De exposi Regu circa exhorta. s
titudo. Quia cum alijs teporibus exercit ijs Religionis studeat,sus scienter acceptam Eleemosynam compensat vel denique e consuetudine omnia sui muneris ministeria omnitit,ci turi non contra gratitudinem, sed contra iustitit, ut supra diximus mortaliter peccabit. Quod ea ratione confirmatur; quia vel saeculares Eleemosynas conserui. v x ligiosi liberius suo muneri ac professioni incumbant, Sc tunc, si ab huius adimpletione de fictant, non contra gratitudinem , sed contra ultit: am peccabunt ves Eleemosynas praebent, ut temporalia metentes spiritualia percipiat. tunc etiam si e consuetudine aliquis Retritiosus in particulari sua munera negligat i adhuc no peccabit mortaliter, pecc/to ingratitudinis quia licet ipse a retributione deficiat, totum tamen corpus communitatis nunquam a retri inbutione descit. Quare , cum communitas sit quae propriὸ beneficium accipit ipsa quoque retribuere tenetur. Et sic in omnibus Religionibus fiunt sacrifitaia,Orationes, ciliae
Pro benefactoribus oblationes. Quare cotra gratitudinem Religioli ociositati vacantes mortaliter non peccant: quamuis forte a veniali non excusentur. Peccant tamen
ut dictu in est contra iustitiam, si aliquo labore vel corporali vel spirituali, eo modo, quo supra X plicatum est potissimum vero fratres laici, laborare non student. Diuus Augustinus c. ar deoperibus Monachorum eos obligat Amistin ad operandum: de quo videndus et V valdensis in Doctri r Menis. nati, ut supra a. 3o.c Bellar mi dicto ca. i. versic itaque, sellarmi.ri,saltem hos fratres,a labore manuum excusare non au S luser.ent: Sylvet t. Uerb Hora). F. 3 ait, eos esse in statu peri culoso, quando circa eXercitia corporalia sunt notabili . ter negligentes Eedictis ergo constat, qui sint, qui laborare,& quibus laboribus in Religione teneantur.
460쪽
uarta Tars De silenti Fratrum.
pra&, quemadmodu Propheta testa- tur, Cultus iustitiae silentium est iisi se tμ ituitus, In siilentio&spe erit fortitudo ves- 1. L, tra. Ideoq- statuimus, ut dicto Completorio c. cu admo silentium teneatis, ' ad Prima dictas eo ue
vst ' sui Ahio ver,tepore licet silenti no na-
chorum beatur obseruantia tanta,dulgentius tam a
Secμηd multiloquio caueatur. Quoniam sicut scri-- -c tum est,&non minus experiantia docet Inibinens ca multiloquio peccatum non deerit:&,Qui in Α ' Α s consideratus est ad loquendum, sentiet ma-
RE . . la. Item, Qui multis utitur verbis, laedit ani-nacbarum c. mam suam:& Dominus ait in Euan stelio, De quocunque verbo otioso, quod loquuti fue-
' in homines, reddent rationem de eo in die
Iudici j. Faciat ergo unusquisque stateram verbis sui , sifraenos rectos ori suo, ne sorte labatur in lingua sua,&insanabilis sit casus eius ad mort custodies cu Propheta vias suas,ut non delinquat in lingua tua: silentium,in quo cultus iustitiae est, diligenter