Petri Velleii Gueuarae ad legem primam Digestorum libri VI ; eiusdem Ad titulum de officio Praesidis commentarij, De diffinitione Doli mali, liber singularis

발행: 1569년

분량: 208페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

AD LEGEM PRIMA M.

potestate,ut lib. 3, eth. cap. de electione nos docet ractoteles Uuo sit it spuprema virtute'atque ultimum bonum finem mel imus:quinimo nisi quod recte honestes Volumus, velli nos non putat idem philosophus quicquid restudioseui si modo studiosius sit) velit, setolutate feste abseque dubio it ud impliciteris re vera bonum esse

scribit eodem libro. 3 cap.de voluntate. Si igitur quicquid studiose voluntate est assectabile, no minus simpliciteris re vera bouum est,qua idquod habitu,etet electione geritu involuntate ergo non angustior,quam in ipsio habitu reperitur is titia candia sima Sirtus. ua ratione arbitror i ti-i tia disti se S Thoma, babitum secundu quem perpetua volutas suum unicuis tribuit:iurisi consultu autetustitia appetiasseetolutate si cor,tu praedurita ratione, tu etia, quod legumlatoribus ta Solutas,qua actinconsiderada Laserami anas amedas,qui est finis iurisciuilis,olatius infra dicemus. Si enim suis terminis non co- tenta volutas elutifa punitur, ut in c. nuper, es in c a.de bigam.s inplerisique volutas pro facto reputatur, non minin cum de iustitia,iniustitiaue agitur,voluntatem qu habitum considerare

62쪽

derare oportet uuod Asic est Meti me iurisco pultus Verbum Coluntatis posivit, jιb quo habitusime teretur. 2 Lasi Voluntati legibus praemia ,

a pana constituitur, j retae facientespramys afficiendos,fsceleratos homines morobo se ciues miscutis,sdam coerceudo acuerni gemus Praetereasi volutas, vitam robauimus bom est Is omnes enim ea,qua bona videntur sequautur fugiunth cotraria qua costans perpetua Soluntas erit Jabitus erit, quando de habitum a ebiamus,anim aut corporis cou tantem abse&tam aliqua tu reperfectionem,ut virtutis,aut artis alicuiusperceptionem, stabitus animi,aut corporis est conritans es abs tuta aliqua in re perfectio, habitus quidem zirtus eri quodnemo euertit. Et inde est,quod non indocte Agarcus Fabius Victorinus notabat,ab ori totele,atque a Cicerone,in bonis frequentius habitu ni, qu min malis,licet etiam iuveritate malorum quo se habitus,ex eo nempe,quia habitu dicimus ab eo, quod habere voluerimus, natura otenostra talis est, ut nunquam mala velimus. Nam simul atque obiecta sepecies est cuiuspiam,quod bonu Uideatur,

ad id adipiscendum Nessit g natura. Id cum

B con

63쪽

AD LEGEM PRIMAM. D.

constanter, rudenterstit,eiusmodi appetitionem appellamus voluntatem. Igitur de prima adultimum, uictans, sperpetua voluntas suum mistribuendi,virtus iustitia erit. Vuam argumeΠmtionem, quo facibus iste igatur,paulo adhuc breuius colligamus. Coctans, ct perpetua molutas habitus ent: sed in habitu inest virtus .ergo con tam, sperpetua volutas est virtus. Ita dum deprimo adsiecundum, desecundo,adtertium argumentamur, lud quod me est,extrema inter se recte coiungit Catem quod cε laus,et perpetua volutassis habitus,argumentis a diffluitione concluditur,fI ab annotatione,quae firma est,probant Bartabo, Alexander,la seu, Felinus, Euerar S,Can tiuncula,s concorsdoctorumsententia. Esse vero hunc Oe imu huius disto Pisuis sensum, et lex ipsis verbis clarissime olet. Iustitia sinquit)est costans,&perpetua voluntas. Umbus verbi H ositio aperti me notaturrissequetibus vera, habitus,dum ait, ius suu cuit tribuens. Sedes aliter adhuc rem i tapossemus considerare. Ofeadmodum bou vel mala, Urtute ac citia uulgo

siensu mutire qui uapoterit, setasolum modosiu

64쪽

prsequi,amare,alsamplectissikmmodo toluntate potest. Sensus enim cum modice capaces sint, facile implentur , alia uro neque possunt, nisi qua sensibilia sunt bona, squassensusiudicat conuenientia deligere. Voluntas vero quae, Ut supra diximus,infinita capacitatis ent,s duratiomsater-

,cum sit potenti s a corporesepara&lis,s in

aeternum perma ra,virtutes amplectitur,atque amatis Desti re quantulibet praecedentisaciatur, ni ummo bono Uuoduo de ea voluntate nne i- Πν est, sensui mancta est,et adsensustudicium mouetur,haec enim Socatur appetitus sensitium nquo homo,cu brutis animantibus conuerit. Sedde ea,quasuperior, coluncta est cuintellectu, per qua homo id quod intellectur iudicathonu, amat,sprosequitur,maudat xecutiom:causas tomum virtutu,rusvitiorum causὼm aute dico saluasemper qua patri luminu adhiberi es reuerentia,a quo omne datu optimu,s omne donuper fectum essefateor,atseliaprofiteor Ex eo igiturquod talia in nostra essepote te,ues peccare quequἄmsi sensionedicimus,uirtutisisco tia, et firmitate ex hs rebus opinamur costare,quibus

osseus est, s quas approbauit, Elad cosequitur,

P a natione

65쪽

ratione Soluntatis homine posse mererietes noumereri,dignumiferi ramis eupana. Cateromo ro animalium nucu retributione bona, Imala dignum fericum meritum,s demeritum, ramium,spunitio Egis Aetim habeat L ent actualiberum dominia: Giqin: Glibere sic rimpositquifacit,hoc sum si velis,non facere: am ut D.Augusti saubb.aa.contra Faustum,iustitiamsi esset in mobmmte,non esset in poteritater porrosiinpotestate no e stet, nutast raram uulgast a tusta esset. Unde vitio deducituri .in. c. nasci. JU.dint. simc sciendum y q I.sSex Lutate sc. merito, si C. AD IIq. I. Ex eodemo uente derivatur noxales actiones,tot Pittas uadrupes pauperi fecisse dicatur. Vbi niuntur quidem animalia brat non quod actuseopanam vilam meruerint. Nec dici potest animal iniuriam fecisse,quod sensu caret, inquit Vlpianus in Uedssi. S. igitur F adle loqui. s tua. I. s. aup to quaaepasse. cua enim in eo culpa sit,cum isua mentis nonsiti quemadmodum si quadrupes damnum dederit, Aquilia cesset,amsi tegula ceciderit. Sed ob idleges ciuiles etia in bestias animai H uertunt,quod talis puniti potius ad dominorum

ipsorum

66쪽

cam Udelicet possessores diligentius suammenta obseruare, uel um dicitis obtemperare. ua etiamtione, stri ordinis, patres amfli mi, iustisi

mo decreto, vostra 'perior, aetate, la in quibus Misoedusset Vulabantur Luod vero is, qui cum iumento coit imuicum ipsaramento combuntur, ob idium,etiam druina Hs onunt,yrimum St D OAugustinus lib. a quastionum in leuitietuis,hue refertur ira.C. mulier qua accessu I r q. r.quia tali otio contaminata ecora, indignam refricat facti memoriam: deinde,meo iuditio,tat magis ab 's deterreantur rationalia animalia, cum s in irratio-bilibus bestiysialem Videant capitalis sententia seueriam exerceri vindictam. Po Ir mo apte ab Io Ulpiano iustitiam appellatam moluntatem, inde quoque probari potent maxime, quias in reliquis Ortutibus toluntas consideratur, ulto quidem magis in ipsa iustitia consideranda est: qua cum non solumflbi edetia a s laboret, unicuis quod suum est tribuam id autem e ceremsi voluntate

nemoposit, cuius enim tanta Sis est, authoris

67쪽

sperpetua toluntas suum cuique tribuendi, mirtus itintituerit. Sunt enim in nobis opinio, conatus

appetitus,s decimat o Non sunt aut im nobis corpine pessis loria, s principatus,si modo Epicteto credendum est uodsi corpus no est m uobis, seootius Ut GPlato ait cut 'tors bula: iis animus corpore mitur zeluti instrineto,adeveragenda,quae intellictus ametenda voluntatiproponit,virtutem nise in his,quae in nobisseunt,nemo sindio na mentis collicabis Nud nunc reflat tractari qualiter haec constans,etperpetua Solunas, tribuat

mnicuique quod ovum est. Uuod uide princi pio,orum, dis tandwm esset illudi rimis quarer sis iuvestigare conuenis et, quid fit homini a naturatributu,cuius muneris colendi, ef iciendi causa nati, sin luce editissimus, quot coniunctio homi qua lunulis cietas inter ipsos, qualice ni iucundissima cosiderationis, s cogitationispulcherrima, cum tam e nossint omnia hoc tepore dissereri,ut quo ordine capimus, ergamus, ad i huc ab Vl iam no apte scriptu Sidetur,cu de Uena iustitia loquatur, in cuique tribuere. Sut namquepriuata nusia etat urased aut meteri occupatiouom qui quouiam vacua venerunt,aut victorias

68쪽

, Ut qui belli titiount,aut Iege citione,conditisue orae. Namma iuriscon multo dicitur in Lex hoc iure. .de m sit e stur. Ex hoc iuregentium scilicet, in tr tu talunt bella,discretae gentes regna codita ,dominia distincta,agris termini positi edificia collocata, comeritu, emptioneS,Venditiones,locationes, coductiones,obligationes instituis. Intelligeta est ex eo, quia suu cuiusquest,eo , qua natu fuerant com nia, quod cuique obtigit, idques tenere conuenire': eo

siquissibi usan Aviolare ius humana societatis: eam vero reis,qumadcomunem um hominu natum genuit,comunitate necessaria esse, et comunes militates ferre decere. Na queadmodutheatrurium sit comune,recte in dici potent, eius esse eu loc quequi'; occuparit cisSrbe mundoue comuni,no aduersatur ius, quominus suu quidque cuiusque sit c qui erosine detrimeto comodari test, id tribuatur Sel ignoto, cu et qua in terris gignutu ad um hominu creata sunt oia, et homines geniti hominu causareti linterseas

ali, dessep et empq:aliquidad comuneutilitate asserret. Sed et aliter quo ι no absurde dici pos

se prima ua cosideratione dest,tur e naturalipri

69쪽

istularia dominia di*ncta Nam 2 principio id partistio*Misanta est uod ru consonatpradicta distositioni,ex hoeiurora Miam adhuc to

nem,talem cogitabam Ratio, uanaturaliter ommissunt comunia,non inteiligenda est. Ut exempli minis me erim modo nemo ilium araret

mo streret,nemo domum ad caret. Intelligedum est omnia,inet niuersumscilicetc derata,omum es eodem modo. delicet om lateri continc Iometit inon iasib ili sed communitati hominAsa,

70쪽

unaram,quodpropriis is titia munus est Cumis,siurium, aciudicio scopus. Π ire odedum erit et,qui rempub. administra se um ut qui s tem a neque de bonis priuatom aliqua diminutio sine quis per aduersari,si potentia diprimatur,ue quis iniquuluc aut damnumsentiat, nepotentiores miri humilior; rijs aspiciant, umedefensiores eoru caluniosis criminibus insectenturi nocente et i docemur ind. nec quicquo mei si

terpretationifatisco Dat, quod Lactatim lib. X. e. de aureos'culo ages,non exi memin,iuquit, nihil omnino tuncfuisse oriuat ed mor oetico si gunat ut intelligamus tam Meralis se homi nes,m natas sibi fruges no includerent, nec Dis absconditis incubarent,se auperes ad comunem oesumρησr' laboris admitterent. Vuibus ita eae δἰ positu,quandoquide dicta 'pra,mhocitistitia .re uis virtutibus morali aedi ex ., obiaque praeclari Minter termesse quodnosolum sibi a m B i .

SEARCH

MENU NAVIGATION