장음표시 사용
301쪽
conditionatum, ante decretum Dei erit determinate ve-
Haec dicta sint ut agnoscat Lector, quam infirma sint Aduersariorum Argumenta, quae in gratiam scientiae mediae ex Scriptura depromunt ι nam nisi sere gratis illis concedamus, dari certam, & Deo dignam nutusmodi conditionatorum scientiam; vix ullo legitimo Argumento id conficere possunt. Hoc tamen partim probato, partim concessi,, sic argumentantur. Huiusmodi futura coit ditionata Mequeunt nota esse Deo in decreto efficaci, Serraedes niente: Ergo sunt vera, & scita, ante decretum, vel ex supercomprehensione, vel ex lege, &c. Probant minorem: nisi Deus cognosteret futuram poenitentiam Tyriorum , patratis apud ipses miraculis , quae apud se eclita vi ierant Iudaei; vana suisset increpatio istorum , prae Tyriorum malita: quia non deerat illis iusta evcusatio poenitentiae dilatae , aut repulis, quod scilicet illis desit essicax decretum omnino necessarium ad poeniten .am agendam. Confirmatur : comparativa increpatio iusta esse nequit , nisi sit aequalitas : alias iniuste increparetur seruus unus prae alio, qui mille aurin receptis , totidem fuerit Iucratus, cum ille centum comparauerit, quia plura non receperat. Maior autem est inae ualitas, orta ex essicaci
decreto , quam quae nasti posset ex dispari pecuniarum rama : quia seri potest ut qui centum nummos receperit, sua industria lucretur plura centena ; nunquam au tem potest contingere, imo repugnat, ut cui defuerit enficax praedefinitio ad poenitentiam, a peccMis resurgar sicu ti cuiataerit, non potest illum sitoriam peccatorum
non poenitere. PARAO RAPH Ff TERTIV s.
aesulio Argumenti ex comparatione Iuda orum eum Tyriis.
Ο N est dubium quin illud Argumentum sit ex tota Theologili dissicillimum: sed quatuor nobis suppetunt grauissima, quibus eleuetur, eaque paucis perstring M; Respondeo itaque primo eamdeni dissicultatem
302쪽
sibi obiecisse D. Paulum ad Roman. 9.& ex illo D.Angusti num & D. Prosperum.Nam cum statuisset hanc veritatem:
Ergo rasius mult Deus miseretur, ρο ν em vult, indurato
statim obhcit sibi, quod ex Aduersariis retulimus t d eis Daque mihi. quid adhue quaνitur Z Et respondet Volun sati enim eius quis rasi tit Z o homortis quis es qui respondeas Deo. Vis obiectionis eadem prorsus est, Cum rem Iata ex desenseribus scientiae mediae, sed paucioribus ver- . bis comprehensa. Darsa dieis mihi qώid adsue qώarimis Quorum sensus est, inique arguor quod non reupuerim di adiecerim peccatum: hoc enim mihi imputandum noni
cst, cui defuit gratia emcax, citra quam impossibile est
meam vitam corrigam, & in Deum referam.
En tota ratio iniustae querimoniae, quasi reprehendin queat peccator in malo pertinax, cui denegata sit gratia , natura sua essicax: & tdm tantum iusta sit expostulatio Cum omnibus confertur gratia communis sussiciens , quam quisque ex innata ilbertate reddat emcacem, aut linessicacem.quid vero D.Paulus ad hanc dissicultate3 Non
dignatus seluere,sic arguentem reprehendit,ό homo nu--' ex qui responde νυ Deo P ouasi deterreret a tanta proniiD 'ditate scrutanda, quae tamen modica, ac fere nulla esse . si renocari posset ad voluntatis humanae consensam prae- 4
uisiam , aut dissensiam. Unde desumitur grauissimum Ar- . umentum contra scientiam mediami vel latuit Paulumiscrimen gratiae faciendum ante omne decretum Dei u ex praeuisione consensus . vel illud Mysterium illi innotuit, sed tacuit sela admiratione contentus, quasi imp minetrabile, ut inquit D. Prosper i. de vocatione sentium LCap. et r. consessus hanc quaestionem, nec per liberi arbitrij velle, aut nolle Ibluendam: vel reuera ita solui posse existimauit. Si duo priora velis , suspecta imb damnanda est ea Theologia, quam D. Paulus ignorauit: si postr emum asseras, reum illum peragis, detentae & oppressae veritatis, & pr uaricationis caulae Dei, quam cum vno ver- ubo tutari possiet aduersiis impios , Irassus est in graue scandalum incurrere. Eitissem criminis conscios Tabebit Augustinum de D. Prosperum, 'quorumluc primu sto, libro de correptione & gratia, docet cur corripiendi sine
peccatores,si a gratia Dei donari debeat , H-
303쪽
Huic primae responsioni addo secui dam: rationem humanam , dum altiora se quaerit, per praerupta incedere, di in eos se induere laqueos , quos aliis instruit. Quare hoc Argumentum Aduersariis omnino ibi vcndum est. Qiramuis enim doceant Iudaeos, &Tyrios, pari Physicὰ grava fuisse praeuentos, non tamen negant, longe dispares moraliter, & ratione benefici j: quia Tyriis erat conferenda , consentanea eorum ingenio ,& corporis, atque animi affectibus , ut ex Vasque , vel ex Suare, ea temporis )ifferentia, eoque rerum ordine erat impertienda , ut infallibiliter consensus voluntatis sequeretur. At contra
Iudaeis exhibita fuit, nulla temporum, assectitum , habita ratione, & iis circumstantiis, quibus praeuidebantur dissensuri. Si ergo iniustam reputant increpationem Vnius prae alio, qui non sit par auxiliis & beneficii gratiae, inique reprehenduntur Iudaei exemplo Tyrio rum, cum isti gratiam congruam , alij incongruam e
. Si dicas iuste reprehensos Iudaeos , non solum quod ex maiori malitia repulerint gratiam oblatam; sed quod illit nihil defuerit eorum , quae necessaria erant ad posse , nec
alius de Deum debere captare eas tantum occasiones, quibus praeuidebat consensuros, nec in illis collocare unquant 'qstibus non erant consensuri: quia gubernator uniuersalit sttilis ubi muniuit singulos facultate ad agendum necessa
'ria, ad arbitrium ipnus pertinet, finis tamen hoilesti Causa, congruas quibusdam seligere occasiones, ut de istis melius mereatur , quam de his quibus auxilia dat sunficientia quidem, sed incongrua, id est, in actum secundum non proditura.
ouod illi ad suae sententiae defensionem, & diuinae proni Miae causam asserunt, licet nobis usurpare: & iis detri. aut similibus responsionibus Argumentum contra nos in . structum infringerer & hoc est tertium quod promisi me praestiturum. Atque ad id ex Salmanticensibus, & Ioanne a S. Thoma, tria obseruanda sent, primum ut iusta sit delinquentis increpatio, tria necessaria esse : Irim b velimet aliquod ossicium,quod debeat,& quod possit implere . 're tamen non impleat: unde inserunt ad iustam obiurgationem minime requiri decretum essicax, qtrod tet
iam ciui iMem tollit ad obiurgationem . & ponit ne-
304쪽
cestariam : quia infert libere, & infallibiliter rem sarieniadam & implendam. . Non poterant ergo Iudaei obtendere iustam suae pertinaciae, & malitiae excusationem , cum illis tria suppeterent, ad hoc requisita : nec decretum essicax tollebat potentiam antecedentem, quamuis non Pon rei consequentem, id est, cum actu coniunctam. PARAGRAPH vs Q AR Tvs.
, Altera eiusdem Argumenti solutio.
AL et saxu quod ad Argumenti solutionem adden
dum occurrit, maximi momenti est, auxilium eiu cax a sussicienti distingui quidem, non sicut videntur inta inuare Ioannes a Sancto Thoma, & alij, quod essicax tantum actum respiciat, sessiciens vero potentiam , id est actum primum : licet enim aliquo sensu verum sit, videatur tamen commodius, si illorum distinctionem, eaden, Tatione explicemus, qua animae rationalis a gradu sensi liuae, & vegetatiuar ; vel numeri superioris ab inferiori συι 'non se mutuo excludant, sed comparentur sicut inclussim ad incaudens, totum ad partem: quia sicut anima rasio natis exercet munus vegetatiuae & sensitiuae , additque rationis usium,& facultatem,ita mihi Videtur comparanda gratia efficax cum sufficienti, ut praeter potentiam , istius actum secundum inferat certo & insedibilirer: quod prae rer exemplum gratiae congruae . , & incongruae Aduer-fariorum, potest alio explicari aptiore ex D. Thoma de
simplo gratiae sanctificantis, quae ut in anima per moaum habitus resideri habet rationem, & vim auxilij sussicientis, Prout actu infunditur, animamque impellit prior secun dum genus cauta efficientis, posterior secundum genus materialis, & dispositivae, consensu, seu actu contritionis quo recipitur, vim habet non solum auxilij sussicientis, sed etiam essicacis : Ergo utrumque continet, & a sussicienti distinguendum est, ut anima rationalis a sensitiva. Quod' potest alio sorte conuenientori exemplo illustrari, iudicij, & imperij, quo posito sequitur libere conissensias voluntatis, nec potest non sequi sensu corri posito:
illud vero iudicium, & imperium ultimum distinguerem
305쪽
PROB. Ex SCRIPTURA. 21 a generali, eodem discrimine, quod est: obseruatum in te
cedere inter animam rationalem,& sensitivam:& eodem, diueri genere comparationis priorem este, aut posteriorem contentu voluntatis , uti diximus habitum charitatis
praeire consensui, quo recipitur, aut illum sequi. His tertio est addendum ex Ioanne a S. Thoma; peccatorem indignum esse gratia Dei, illique resistere duplici genere impedimentorum : quam doctrinam profundillimam desumit ex S. Thoma 3 contra Gentes cap .s'.& 6o. Primum genus impedimentorum , siant peccata ciuae praecesserunt, vel actualia, vel originalia : quorum licet interdum rationem non habeat Deus, sed summa misericor dia superatis obstaculis , maximam gratiarum copiam effundat in eos qui huiusimodi malis detinentur ι tamen certum est occisione illorum , Deum posse. & in- terdum re ipsa esse parciorem beneficiorum , & auxiliorum, & in illorum poenam recusare gratiam , cuius abces sam alia peccata sequuntur. Sed praeter illud impedimentum antecedens, quod potest multo tempore praeire peccato inde secuturo'; aliud est genus impedimenti concomitans, prius tamen secundum genus causae materialis, ad quoa sequatur primum peccatum. Illud vero Ioannes a S. Thoma vocat impediamentum culpae concomitantis , vel inconsiderationis,
quod prius sit secundum genus cauta dispositivae, seu maiaterialis r denegatio vero auxilij efficacis praeerat secun- dum genus cauta efficientis, sicut dictum est de gratia habituali , & de iudicio ultimo practico, haec vero aistinctio, seu ordo pri8ris secundum diuersium genus, receptum sin Schola Peripatetica, & Thomistica, tanti momenti esse putat Cardinalis de Lugo Disput. g. de pinnitentia, Sect.
7. ut eo constituto , dicat Thomistas , qui eo confugerint. tutos esse ab istis Argumentis, contra praemotionem Sc gratiam efficacem a libertate laesa repetitis. PARAO RAPH Vs QV I N T v s.
VARτ vM ,& vltimum ad illius Argumenti siola
tionem addendum est, quasi interpretavo, vel am-
306쪽
Pliatio primi. Ita enim mordicus suae stientiae mediae aia haerent Aduersarij , tantumque praesidij in hoc sito Argumento , quo illam ex Scriptura eruunt , sibi adesse putant; ut vix curent pluribus aliis Scripturae locis vim inferre:& tanti faciunt querelas peccatorum, ut illis compeiacendis, nihil dubitent totum caput salutis reuocare, seu
diuinae gratiae efficacis, & sufficientis totum discrimen trahere, ab innata libertate qua quisque se discernit, quo gloriari possit. Consecutio est euidentissima hoc AN gumento, quod urgent Salmanticenses Disput. 9. Cum duo partim conueniunt, partim disserunt, ratio distinctionis non potest repeti ut a primo principio, ab iis, uibus inter se conueniunt, & pares sunt: res Videtur elabentior, quam Ut egeat probatione , hec minus certum
est ex Aduersariis communem omnibus hominibus dari gratiam sufficientem , & interdum maiorem reprobis quam electis , & conuertcndis: Ergo, ut inquit D. Augu- uinus de Praedest. Sanctorum cap. s. in ea verba ad Co rinthios. Qui gloriatur, in Domino glorietur: uis enim teaifcemit Z lGLI hsi e Mi tam contrarium est, 'mam da fuis mentis quemquam gloriari , tanquam μή ea feceret, non gratia Der: sed gratia quae bonos diserenit a malis, non qua communis est bonis, es malis. Hoc Argumentum ex Ioco D. Pauli urgent Salmanticenses Dub. I. quem Sp- pressis aliis multis selegerunt, quod inquiunt Trus merita non possit ita benesa ari, si semel admittatur scientia media. Illorum Argumento respondetur accurate toto Cap.
a. Disput. 3. sed quod Salmanticenses dixerisit pro summa modestia , non ita senὸ aluum esse illum locum admissa scientia media: non debuit ipsis , nec causae, quam propugnant, fraudi esse , quasi ille locus parum urgeat contra scientiam mediam, quae in tuto sit, nec quidquam timere a Scriptura possit,illo loco explicato , qui videtur IonsE abesse ab assertione probanda praedefinitionum. Mnisi illas verbis quolibet radio solari illustrioribus , nostris oculis subiiciat legendas, neque hunc,neque ullum G IO-ta Scriptura locum obiici posse qui vel minimum mediam scientiam laedati quasi non possit impeti ex aliis capitiousa praedesinitionibus diuersis, quasi Cap. s. ad Romanos
frauissimo silentio non videatur praedamnata.
Nam licet Argumenta, a silentio, seu ab auctoritate ne,
307쪽
gatiua repeta , videantur esse debiliora - illud tamen ex . Apostolo lesumptum, demonstrativum dici potest, quia suerara aut quod perinde est, si Apostolo nota fuisset haec scientiae mediae Theologia , & aliunde sui defensores necessariam omnino putent, & continuo ad hil eant soluendo, quod sibi Apostolus obiicit, Argumento, repetito ab excusatione peccatorum, defuisse omcio , de in peccatum lapsos,quod sibi defuerit illa voluntas salvans, & gratia efficax necessaria ad salutem, & perseuerantiam, quae praedestinatorum nulli negetur, concedatur reliquorum hominum nemini ι qua ratione, aut qua conscientia potuit Paulus gravi huic sicandalo auertendo, praetermittere nedum idoneam , sed etiam necessariam scientiam mediam , & totam difficultatem admiratione sbluere, & ad omnipotentissimam voluntatem deducere Hoc Pauli si-1entium, grauius, & expressius censeo contra scientiam mediam, qualibet censera, in illam conceptis verbis lata. Nec dicant Aduersarij, hunc unum ex Scriptura locum posse in plam proserrimam plura alia hoc Paragrapho insinuata sunt. Theologi saepe male audiunt, nec interdum
sne causa,quod videatur nonnumquam non omnino abe re sincere. & bona fide. Eam autem requiro in responsio ne ad Argumentum Salmanticensium t ut omittam male
vim authoritatis Apostoli,ut aduersetur scientiae mediae,ad id caput reuocari, ut necesse sit praedefinitiones nostras. eo loco legi, quae tamen adeo longe dicuntur inde exulare, it is qui se ea legere eo uri dicat, quicumque sit , psis etiam faciis Hebraa legere sine punctu. i Sed si Argumentum ex eo loco petitum, nihil habet dis ficultatis contra scientiam mediam , ad quid in eo soluendo tot impletae paginae, &quatuor pluresque responsio nes congestae sunt Nec tamen propositum filii tota suavi, sta magna ex parte enervatum: nam totum robur Λrgumentationis duobus Verbis nitebatur , ex Augustino gratiam communem bonis malisque, non posse inducerct illorum discrimen ad salutem, ex illo axiomate, plurium inter se parium conuenientium , partim distinctorum, causam differentiae nulla ratione assumi posse a communibus notionibus & rebus : 1 quibus tamen verbis , nescio an de industria abstinuerit Λduersarius : sed hoc certum
est, nullo loco legi , quare responsiones nihil esset opus I
308쪽
refellerre, cum praetermissa sit praecipua vis Argumenti. Sed ultro conceditur quod euincit: nam Numero eiusdem Cap. 17. ad finem sic habetur. me proprium est 6-ιerorum ventium, ut antecedem eorum aqualitas post se causa eonsequentis ina uatiratis , neque aliter stat liber eas seu facultas agendi: Ergo prima causa illius excessus qui elucet in actu 1. & passim vocatur consequens, est ipsa creata libertas, & a Deo tantum est materialiter, ac per accidens, ac praeter illius intentionem : a quo non videtur abhorrere, quod lego eiusdem Cap. Numero I . hi verbis. Alaue in eo ni fallor, deceptus est Auctor cum qM. disputamus: quia vide Uentire scribendam esse Deo di
eretionem hane formaliter,'quatenus unus aliquid haser tra alio, non autem materialiter tantum, ita ut seu erat Min quo unus alium excedit, esse a Deo , id est, materialiter, nec magis ex mente, & intentione Dei, quam
ratio minoris boni est aliquid tibi appetibile, aut eligibile prae inaiori bono, quod illi lapius ante ponis. Non detrecto eluditi Lecloris iudicium ad quod fit
prouocatio : idoneane sit ad saluandam , ut p0stulant Salmanticenses Apostolicae sententiae veritatem , haec interpretatio et quae non magis refert in Deum illud Aposto-E,Quis est, qui te discemii Qiram in voluntatem creatam, minoris boni electionem supra magis appetibile: &cum illud Reproborum, ac Electorum discrimen, sit praecipuum ordinis gratiae ornamentum,a causa uniufersali praecipue inspiciendum, non video qua ratione dici possit, adiuina prouideritia esse materialiter praeter intentionem, di cmco modo, ut alias inserebamus ex scientiae mediae Principiis, quam responsionem videtur ferire illud, sim est, M/te cernit PQ d plus habet energiae , quam ut dicii possit huiusmodi excessum, aut discrimen eue a Deo materialiter , & quasi specifieatiue ; reduplicative vero referri in causam secundam liberam , vel potius a nulla esse intentum, sed casu prouenire. Non est melior responso ad 2. Argumentum ex e dem loco Apostoli, quod Inuoluit quaestionem intricatissimam , de emanatione actuum sepernaturalium, a facultatibus nobis congenitis. Et ut rem, cui sedulo expen- Pendendae, opus esset multis libris , breui perstringam,
quantum vis Argumenti exitit, sub hac forma propon
309쪽
PROB. Ex SCRIPTURA. 26x muis in confesso sit apud omnes, quoscunque actus
vitales a stiue a potentia prodire, qua recipiuntur, siue Deo auctore gratiae , siue auctore naturae coagente fiant; seu a .
facultate, habitibus infusis , vel naturalibus instructa progrediantur , triplex tamen a Tbeologis inter actus naturales & supernaturales discrimen constituitur e quorum primum cit, secultatem naturalem comparari ad actus supernaturales, ut potentiam remotam, seu obedientialem, quae legeat eleuatione; ad actus Vero naturales pro-
ximam vim habere : unde secundum discrimen inserunt, Beatos disparis intelligentiae naturalis, quales sunt homo dc Angelus, aequali gsoriae lumine donatos, parem omnino elicere visionem e unde tertium, deducunt discrimen, usum donorum gratiae, effectum esse praedestin tionis, sicut& ipsa dona. Hic est consensus Theologorum , ὸe potentiis nobis innatis, si comparentur ad actus supernaturales , a quo recessit unus Molina, his tribus capitibus a nobis notatis 1 cuius singularis opinio, proinde minus tuta, defenditur a Numero Ι 8. nec opus est singula expendere , quia corruunt explicatione, & deductiono triplicis disseremiae, inter actus naturalis & si1pernaturalis ordinis. Quam vero selida sint haec principia: Argumento est, vix unum Theologorum , excepto Molina, suisse ausum dissentire: unde deserendus est potius , quam defendendus, si nobis sit cura veritatis. Responsio ad 3. Argumentum Salmanticensiunae ro I s. ac duobus sequentibus is nititur disserentia condi-.tionatorum futurorum, &absolutorum , quasi illa prius vera ,& scita sint a Deo, & ex illis derivetur veritas imista; atque ex illorum praescientia Deus statuat, se ita illoVerum ordine constituturum hominem in quo prae- uidit consensum gratiae, praetermissis infinitis circunuam tiis, quibus praevidit male responsitrum gratiae, & ossicio, atque hunc delectam occasionum praxipuum esse beneficium gratiae. Sed quid fiet, si esset conditionatum, nec
priu&st verum, nec scitum quam erit abselutum ν ac PIO- inde istius veritas nulla ratione ab illo pendeat Cormientsine dubio, quaecunque illi prid itati , aut subordinationi.
v luti caduco fundamento astruuntur : ut 'nihil opus sis. singula resedere pluribus , cuin omnia uno Verbo com villantur
310쪽
scientia media sit consentanea principm D. Augustini .ev. Thoma. '
IA M monui id nos ex nostra methodo optare Comm di, ut citra causae dispendium breuiores esse liceat hae parte controuersiae, in cuius examen di id iuro fere ex penditur operis, cui respondemus; nam Ioca Patrum menti illorum certius rimandae, & consequendae , opportuna fiant , quae argumentosa cum Suare Vocauimus . a rue hoc genere locorum seu probationum, breui resbluena est nobis duplex quaestio, demente Augustini cum Adversariis, ubique capitaliter pugnantibus, nempe Moli na, Iansenio , eorumque sectatoribus, hic tamen aduersias nos consentientibus ' PARAGRAPH vs P R MVs.
Non flum Uuffcientia media, sed usa scien
tia media a mente Diui Augustini i est. D. Thoma aliena. DI spvYARr potest ex mente D. Augustini de scien
tiae mediae ussi, & rati8ne: primo an detur vlla conditionatorum scientia ante decretum , quae Deo conue- ueniat, vel reuera nullum agnoscat Deus certo Contingens futurum conditionatum, 1iisi in essentia, & decreto ivt mediis cognitis: vel si habere aliquam admittatur, a Electorum salus &praedestinatio nitatur huiusmodi scientia, eamque adhibeat Deus, siue prouidentiae, & praedesinationi hominum lasciendae , ac dirigendae : Vtrumque contendunt Molina, eiusque sectatores. Primum admittit Iansenius , hamque ait esse mentem D. Augustini, quod se probaturum glori ur, si opus sit lotis & argu mentis infinitis di ideo ex illa scientia media , negotium praedestinationis Angelorum, & status innocentiae, doget iuxta D. Augustini mentem eo Peractum. in re ina .