장음표시 사용
481쪽
MgNs D. AvGvST. EXPLICATUR. 627 Praeficit exercitui, quod speret his armis eoque exercitu
ndoquidem disputationis cursus nos deduxit ad
harua compitationem luculentam, quae mirὸ has controuersias illustrat, non est omnino praetermittenda, aut
obiter attingenda : nec dubito quin Massiliensium vota impleat, ac forte superet , & illorum concordiam cum Recentioribus,& ab Augustino dessensionem demonstret. Nam ex illo exemplo primum colligimus arma militi a4 Pugnam, & imperium duci in exercitum, quibus bene suri praeuidentur, aut sperantur,auxilia esse ad victoriam necessaria, quae verbis Augustini appellanda sint auxilia, sine quibus comparari nequeat victoria, quibus instructi vinci possint: sed tamen si illorum fortitudo, 3c Peritia attendatur, sperari magis possit Delix belli exitus, quam infaustus timeri. Eiusdem generis esse contendunt Massilienses, quaecunque genera auxiliorum, quibus humana praeuenitur voluntas, ut dant tantum post e, non
Velle, aut vincere, sed hoc habeant a flexu voluntatis , α ab usii, ad quem admouent gratiam ex innata libertate. Si hoc concedas Pelagianis, & si amoveas omne auxilium quo ex se essicax: perpetuam inim Augustino inibunt pacem, de necessitate cuiuscunque gratiae; dummodo communis sit & vim habeat a voluntate.
Hoc etiam Pelagia rorum causa superior est illo Regis exemplo; quod cum dubi j sint bellorum euentus, sperare quidem possit, & probabiliter etiam praestire victoriam ex imperio Ducis in exercitum,& ex armis militi collatis,
non tamen certo secuturam: nam si omnino comperta
esset, quis dubitat,quin emcacius Regem moueret ad danda militi arma, & conseremum Duci exercitus imperium: fi non solum sperata esset, sed etiam certo praeuisa victo ia, electionis aut liberalitatis Regiae, quis neget occasionein esse, vel causem λ Neque enim de verbis litigandum est, cum de re ipsa constet, Regem maxime moueri peritia & sortitudine Ducis . ad illi credendum exeret- tum , quem scit bene usurum ad victoriam. Certe nihil aliud contendebant Massilienses , quam ut praeuisus conditionare , vel absolute bonus gratiae communis Vsis,
perinde Deum ad eiusdem vel xlterius gratiae, & gloriae collationem impelleret, sicut sperata victoria ex Peritia
482쪽
Ducis obtinet i Rege, ut summo imperio exercitus praeficiatur. Atque hoc nomine poterat placere maxime Massiliensibus Regis exemplum, quod vellent ab innata Jibertate repetenclum esse bonum usium collatae gratiae, sicut a peritia Ducis recte administratum exercitus imperium ad reportandam victoriam. Disputationem fde mente Augustini eum Aduersariis fastus prosecutus, hac admonitione claudo , non esse censendam&violentam, neque iniquam Domini anorum aggressionem in Molinam , cum desendi non potuerit ab acerrimo vindice, nisi dissimulatis obiectionibus quinque. Ioannis a S. Thom. nec validius depulsis aliis Arguia mentationibus quas hactenus pro virili propugnauimus.
Vindieatur Schoia nostra Augustinus aduersus Iansenium.
HA c τα N v s pro salute pugnatum est contra Recentibres : si1perest aliud minus periculosum prosloria certamen cum Iansenio. Hunc Λuinorem primaastius partis Disputatione quasi bicipitem diximus, x ve- . Iuli dimidiatum Molinae ,& Diui Tnomae asseclam ;& illi quoad statum innocentiae adhaerere, omnia illius ordinis, nempe operationes primi hominis stantis & sani, Angelo-Tum gratiam, &praedestinationem, velle a Deo sciri, diregi auxiliis sussicientibus, nullo efficaci , & sola scientia media exploratrice, quam in totum excludat a redemi piorum hominum salute, cui sola gratia medicinalis, e Icax dominetur: vix adnvssa ulla sufficiente: Idque principiis Augustini adeo connexum putat, ut cum dubitare non posset D. Thomam secus sentire, & in utrumque
naturae tum sanar, tum corruptae, regimen inducere eam dem praedestinationem ante praemia, merita gratuitam,
4c gratiam per se essicacem ι ipsemet, vel aliqui illius Dis cipuli audeant pronuntiare D. Augustini mentem ita incompertam & inexploratam D. Thomae, ut sibi persuadeant ab illo in totum dissentite, neque illi lectum
vnctum nisi in Gratiano , aliisque Theologis Nub
483쪽
MENs D. AvcvsT. Ex PLICAT v x. Qquis , ipsi magis familiaribus quam D. Augustinus & S.
P P.Licet nullum legerim qui ia scripserit,tamen inualuisse videtur apud ipsos haec opinio, quam breui refellendam suscipio , ut Angelicum praeceptorem vindicem ab hac graui inscitiar&negligentiae nota. Nec causam dissicilem ago paradoxum per se incredibile refello. cris enim sibi persuadeat Discipulorum Augustini nobilin mum , dc acerrimum , ita in Augustino veratum D. Thomam, eiusque doctrina tinctumi, & imbutum , ut ipsemet aliquo loco contractum Augustinum appellet nempe quod more Dialecticae, 'uam manu contracta adumbrabant Antiqui, disputare soleat, & Augustinum eloquenaiae & Rhetoricae anu porrecta significatae, viribus latὸ disterentem ad Scholae methodum accommodarit, i nunquam iiisi in alienis operibus attigisse, nec ipsum praece-Ptorem adluisse, vel audiuisse per se in suis libris loquen
Si praeiudiciis rem expendi, Sc peragi placeret, innume- suppeterent, eaque grauit sima, 'uae commentum iis' lud arguant praefractae audaciae, & sacrilegae penὸ temeritatis. Non adhibebo Dominicanorum Distipulorium suffragia, qui Augustinuiti detriverunt, Thomam Bra- ωardilaum, Thomam Lemos, Petrum Herrera, aliosque Plures , qui D. Thomam una cum sancto August. mente& voce loquentem inducunt ubique, & interpretantur; sed minus 1uspecti habebutur extranei Guillielmus Emus. pari Patrum & Scholasticae peritia celeberrimus, Leonarindus Coquaelius non minus affectu, & studio , & Commentationibus in libros de ciuitate eruditissimis , quam professione Augustin ianus.His duobus addo,nihil inferiorem eruditione & eloquentia, licet aliqua parte suorum librorum Censuris Romanis notatum, sed hac parte intactum Thomam Anglum. Hi omnes, pluresque alii concordes putant. dc sequuntur Diuos Augustinum de Thomam, & eiusdem gratiae, ac scientiae salutem, ac pra destinationem Angelorum, beneficio, quo redemptorum libertatem, & gloriam administrare pro comperto ha bene , de suo temmonio calumniam non lecti a Thoma
Augustini long moliuntur. Sed si 'suffrastis doctiorum omni exceptione maioribus fides pertinaciter abrogetur,sidem inuictis Argumentis conficiam.
484쪽
Ducis obtinet a Rege, ut sui ramo imperio exercitus praeficiatur. Atque hoc nomine poterat placere maxime Massiliensibus Regis exemplum, quod vellent ab innata Jibertate repetendia esse bonum usium collatae gratiae, sicut a peritia Ducis redhe administratum exercitus imperiuria ad reportandam victoriam. Dis lationem fde mente Augustini cum Aduersariis fusius prosecutus, hac admonitione claudo , non esse Censendam&violentam, neque iniquam Dominicanorum aggressionem in Molinam , cum defendi non potuerit ab acerrimo vindice, nisi dissimulatis obiectionibus quinque. Ioannis a S. Thom. nec validius depulsis aliis Argumentationibus quas hactenus pro virili propugnauimus.
Vindieatur Sciati nostra Augustinus aduersus Iansenium.
HAc τε Nus pro salute pugnatum est contra Recentibres : superesh aliud minus periculosum pro Floria certamen cum Ian senio. Hunc Ruthorem primaastius partis Disputatione quasi bicipitem diximus, & ve- . Iuli dimidiatum Molinae, & Diui Tnomae asseclam , & illi quoad statum innocentiae adhaerere, omnia illius ordinis, nempe operationes primi hominis stantis & sani, Angelo-Tum gratiam , &praedestinationem, velle a Deo sciri, stregi auxiliis stissicientibus, nullo efficaci , & sola scientia media exploratrice, quam in totum excludat a redemi piorum hominum salute, cui sola gratia medicinalis, e scax dominetur vix adnvssa ulla sussiciente: Idque principiis Augustini adeo connexum putat, ut cum dubitare non posset D. Thomam secus sentire, & in utrumque
Naturae tum sanae, tum corruptae, regimen inducere eamdem praedestinationem ante praeuisa merita gratuitam,
S gratiam per se essicacem ; ipsemet, vel aliqui illius Di D, Cipuli audeant pronuntiare D. Augustini mentem ita incompertam & inexploratam D. Thomae, ut sibi persuadeant ab illo in totum dissentite, neque illi lectum
unquam nisi in Gratiano, aliisque Theologis Antis
485쪽
quis, ipsi magis familiaribus quam D. Augustinus & S. P micet nullum .erim qui id scripserit,tamen inualuisse videtur apud ipsos haec opinio, quam breui refellendam suscipio , ut Angelicum praeceptorem vindicem ab hac graui inscitiae & negligentiae nota. Nec causam dissicilein ago Paradoxum per te incredibile refello. Qitis enim sibi persuadeat Discipulorum Augustini nobilissimum , de acerrimum , ita in Augustino versatum D. Thomam, eiusque doctrina tinctumi, & imbutum , ut ipsemet aliquo loco contractum Λugustinum appellet I nempe
quod more Dialecticae, quam manu contracta adumbra
bant Antiqui, disputare soleat, & Augustinum eloquentiae dc Rhetoricaelmanu porrecta significatae, viribus latὸ disterentem ad Scholae methodum accommodarit ι l nunquam nisi in alienis operibus attigisse, nec ipsum praei eis
Ptorem adluisse, vel audiuisse per se in suis libris loquen
Si praeiudiciis rem expendi, & peragi placeret, innume-- ra suppeterent, eaque grauissima , quae commentum it ' lud arguant praefractae audaciae, & sacrilegae penε temeritatis. Non adhibebo Dominicanorum Discipulonum suffragia, qui Rugustinuni detriverunt, Thomam Bra- Mardinum , Thomam Lemos, Petrum Herrera, aliosque Plures, qui D. Thomam una cum sancto August. mente& voce loquentem inducunt ubique, & interpretantur;
sed minus suspecti habebutur extranei Guillielmus Estius, pari Patrum & Scholasticae peritia celeberrimus, Leonardus Coquaelius non minus affectu, & studio , & Commentationibus in libros de ciuitate eruditissimis, quam professione Augustin ianus.His duobus addo,nihil inferiorem eruditione & eloquentia, licet aliqua parte suorum librorum Censuris Romanis notatum, sed hac parte intactum Thomam Anglum. Hi omnes, pluresque alij coneordes putant, & se uuntur Diuos Augustinum &Thomam, & eiusdem gratiae, ac scientiae salutem, ac prae destinationem Angelorum, beneficio, quo redemptorum libertatem, & gloriam admirustrare pro comperto habent , & suo testimonio calumniam non lecti a Thoma ' η Augustini longE-amoliuntur. Sed si 'suffragiis doctiorum omni exceptione maioribus fides pertinaciter abrogetur,odem inuictis Argumentis conficiam
486쪽
Mass D. AvcVST. EXPLICATUR. 432 gratiam Christi medicinalem & redemptorum salutem Aepraedestinationem in hanc scientiam velut sui originem referendam. Verdm si in principia Sanctissimi Doetoris
accuratius inquiramus, nulla occurrent, quae scientiam mediam sensu Molinae,ad usum, in quem aduocat, non
Duo tantum attingam late superius explicatat nihil apud Augustinum compertius, magisque inconcussuira , quam Deum creaturas in sua essentia, ut causa & medioeognito comprehendere: & res esse suturas , quia ab iliciscitae sunt, non sciri quia futurae: Atqui haec duo indubitata doctrinae Augustini aliae principia convellunt scientiam mediam : Ergo qnidquid ex illa vi exploratrice , Ω rectrice fit, in quocunque rerum ordine, ignotum est Augustino & improbandum. Abstineo a prosequendis fu- Mus his Argumentis, ne actum agam, & Lectori fastidium
Pariam , nullo fructu eruditionis, eadem pluries iterata disputatione, alia tamen forma idem Argumentum instauro. Si Augustino probata fuit sicientia media, illi utaque usum exclusit dumtaxat a curatione naturae corruptae,& admisit ad praedestinationem Angelorum regendam; velim mihi explicari, cui sundamento astruxerit; an su- Percomprehensioni causarum cum Molina ι an legibus Propositionum contradictoriarum de futuro contingenti, ex Suare, & Vasqueet , an veritati ipsorum diuinae menti, ex aliquo alio principio subiectae, & conspicuae λ Nequeeni in credibile est, diligentissimum rerum diuinarum tractatorem , hac scientia usum suisse, & ignorasse, aut tacuit Ie qua ratione scirentur decreto excluso. Quid ad ἱstud responsuri sint Ianset ij defensores,& Diui Tnomae Aduersari j plane non videor quare ne in incertum pugnare,& quasi aerem verberare videar, malo ad ista responsionem exspectare, quam confingere & impugnare ab eo
Eiusdem Armmenti vim alia forma perstringo & reia ponsiones ad iliud quae verisimilius contingi possint,occupo. Series doctrinae Augustini de gratia & praedestinatione hominum , & Angeloium, texi nequit, nisi constituamus cum D. Thoma eiusque Disicinulis, scientiam mediam repugnare Augustino. Vel 1 fatum naturae purae cum
Iansenio , unde ait depromendam, & quasi cudendam
487쪽
clauim auream , qua gratiae, & praedestinationis aream omnia reserentur: Atqui pauciora longε sunt, & obscuriora loca ex Augustino , quibus naturae purae quam qui bus scientiae mediae de futuris conditionatis secluso decr to probetur repugnantia: Ergo ineunda est potius illa via ad mentem D. Augustini indagandam,strata & trita a D. Thoma, & eius Schola cum Estio vi Coquaelio, quam ἱlla noua inita a Iansenio. Minoristem insinuam est multiplex probatio apud Augustinum compertis, de rerira diuini ut in causa, & de consecutione a priori rerum futurarum, quia sciuntur, non secus scitarum quia Ruri 'Lae sunt. . Iis addo tertium: nunquam ab Angustino insinuatam suturarum rerum scientiam a decreto diuino disiunctam
di illi non assectam. Quoad alteram partem Minoris Iansenio defensam, de repugnantia naturae purae et prae ter ea quae dicturi sumus Paragrapho huius Articuli sin. gulari , hoc praeiudicio in antecessum Iansenij unicumsundamentum impugno. Nisi, inquit, Augustinus proba- 'ret naturam puram repugnare, ubique suis contra Pela'gianos disputationibus luderet, principium peteret, Thesim pro Argumento subiiceret, poneret pro consesso, concesso, quod Aduersarij pertinacissimἡ negabant, quod probandum incumbebat diffustino,nec unquam proba . iit. Ne igitur tot vitiis suspicemur libros Augustini la- , rare , fatendum est omninb, negasse statum naturae purae possibilem, idque Argumentis euicisse. Inde vero Iansenius longa deductione, & a satis remoto principio deprompta constituit discrimen gratiar homini lapso,&homini & Angelo stanti necessariae, quod illam essicacem esse oportuerit dominari libero arbitrio, istam stibiici v
luntati , & ab illa in quam placuerit partem deflecti. '
Ad hoc Λrgumentum , quo continetur cauta Iansmi, contra D. Thomam, Respondeo sanctum Augustinum, suis aduersus Pelagianos libris, non egisse Philosephum. sed Theologum , eumque non Scholasticiam, sed ut vocam, Positiuum,cui turpe sit sine lege loqui, sine Script in arguere, nec disputatiqnes reuocasse ad shbtilitates
Scholae, ad apices Metaph sicae, sed ad solida Scripturariandanunta. Nec assumpsisse Probandam repugnantiam
quoad prunam par a duobus principiis
488쪽
naturae purae argumentationibus, nescio quibus, a conue-. nictitia rerum , magis quam a VeIbo Dei Icpetitis e neci
peccaste contra legem di siputandi Theologiae positivae,' sic merito diistae, quod landamenta ponat, non commi-Diicatur, quibuscum Aduersariis agat ex scriptura, dc traditione : inde vero deprompsit Augustinus, quae in Pelais pia nos contorsit Argumenta , nempe hominem rectum a Deo institutum, iustitia' & sanistitate ornatum, ad sui Authoris, nedum imaginem, sed etiam ad simili rudincni cssormatum, Angelos etiam in veritate illius . beneficio stetisse, a qua suo vitio exciderint. Hoc posito iundamento , non probando rationibus extra verbum Dei, quia solo verbi diuini testimonio ni titur ; caetera, quae urget contra Pelagianos deduxit inde.& prosecutus est nullo petitionis principi j, & Thesis in Argumentum assumptae vitio. Ergo nihil Augusti nugPeccauit contra disputationis leges , dum Argumenta iii 'Aduersarios expedit, non ex status naturae purae repu- gnantia a scripturae testimoniis aliena : sed ex institutio . . ne hominis, & Angeli in gratia conditi, ex traditione comperta , quam dum allirmiet in Aduersiarios, qui illuni negabant, intorsit Argumentum ineluctabile non lamento rationum Metaphysicarum , sed verbo Dei constituende naturam hominum & Angelorum cum gratia conditam. Licet nihil vetet omnipotentia Dei, condi puram. sapientiae tamen ex bonitate infinita visum fuisse natutam humanam & Angelicam condendo, Vtrique naturae gra- riam largiri , quona suo posterorum damno, primus homo amiserit. Christi 'critis restituendam , quam ex Angelis plures se tuarunt, & promouerunt ad gloriam , de illorum nonnulli abiecere, nunquam reparanaam. Ergo ex tota Augustini disputati unum serie contra Pelagianos, nihil potes, colligi, quod interpretationi mentis illius ex D: Thoma receptae obsit, vel faueat nouae a Ian senio inuectae .Argumentum hoc attingit Thomas Anglus opiis. culo cui titulus : Mens Autiaini deg tia Adamι Hypoco Sext. & cum illo Pater Gonetus Disputatione citata quinta de voluntate Dei, Articulo ultimo ad finem Paragia Phileriij verbis elegantissimis & essicacissiimis, quoruni vim ,seu elegantiam nostris Argumentationibus expreta
489쪽
hane fusius prosecutus sum, alia capita quae ipsi latem tendum paucis ,& noua methoilo perstricturus.
aliis SS. Thoma cr Augustini principiis de . monseratur illorum concordia de gratia primi
CIT A T I authores quibus quartum adde in eandem sententiam Ysambertum j & prae omnibus susissime Pater Gonetus viginti Argumentis concordiam Ss. Thoriae & Augustini,quoad subiectam thesm probant, & om-mia si re quae dici possint occuparunt. Ne igitur actum agam, atque ea scribam, quae apud ipsos extant ;collecta ab illis in certa capita digerant,ut quae in eis desiderari sor-xὸ posset methodus a morosioribus adhibeatur. Quidquid in hanc rem dici potest, reuocatur ad tria principia, a Sancto Augustino, a Diuo Thoma constituta passim ubi de gratia agit, &paucissimis verbis collectari perstri.
I. 2. quaest. 3o'. art. 2. Primum principium, idque Generalissimum repetit ex siib ordinatione causarum secundarum in agendo, a primo mouente & applicante: aliud sngularissimum desumit ab aegritudine Naturae, peccato primo hominis & originali corruptae r Tertium inter haec duo extrema principium statuit, a praestantia donorum, & operationum supernaturalium extra, captum,& vires cuiuscumque creatae naturae etiam. integrae p'si-
Ex his tribus principiis, apud utrumque gratiar praece. ptorem receptis, velut ab instructissimo armamentario, depromuntur quaecumque in hanc rem afferri possunt. Ex primo quidem pendent tria a priori, &septem apois steriori, quae habet Argumenta Pater Gohetus articulicitati Paragrapho secun io, quae omnia ad hanc sormam a euocaentur. Si discrimen constitutum a Ian senio, inter gratiam Angelorum, & primi hominis stantis & lapsi obtineat , ruit subordinatio 'causiarum secundarum a prima gente uniuersalissima. & vim stiam ad Omnes modos si forinalitates entis exerente, & creaturae verribili Partu
490쪽
tipatione immutabilis boni, ut loquitur August. Ench. cap. Io 6. adiutorium praebente : haec a priori desiimuntur tria Argumenta a posteriori, & in conuenienti. Eodem spectant septem quae illis annectuntur : si gratia primi hominis, & Angelorum, eorum arbitrio subdita sit, & ab illa determinanta, ordo naturae integrae decederet ordini naturae corruptae; quia isti dominaretur gratia, illi subderetur. , & veluti otio expectaret, aquae motum, ut loquitur Iaii senius,& vltrd concedit libro de gratias aluatoris cap. 3.
Deinde contra Ian senium urgent quaecumque ipse in Molinae gratiain siissicientem , & a voluntate creata suspensiam congerit absurda, quae' nequeant admitti etiam de Angelo , & homine stante, quale est illud primum , eo statu innocentiae utriusque naturae, superfluum ac penε stultum fore, a Deo petere donum perseuerantiae. .denim 'Mitim , inquit August. cap. I 8. de Natura & Gratia, quam petere , visera ν , quod habes in tua potestate e Stultὸ ergo Φo statu petiissent a Deo homo, & Angelus , gratiam ad vincendas tentationes , & ad perseuerandum Iaecessariam , quandoquidem penes ipsbs erat, eorumque subdita arbitrio. At secus sentit Diuus Thomas prima parte quaest. 9 . art. 4. ad s. ubi habet B damo non fuisse collatum auxilium ad resistendum tentationi, quia non habuit recursum ad Deum pro illo obtinendor assentit August. libro I . de Civit. cap. II. Quis audeat dicere a-
credere, ut neque Angetras, neque homo caderet, an Dei
potestate non fu e t Ergo non stulta , sed prudens fuisset eo statu oratio ad Deum de dono gratiae & perseuerantiae Petendo , quod videtur ad praecepta juris naturalis pertinete. Hoc Argumentum egregie urget&illustrat Gelasii Papae locus aduersius Pelagianam haeresim tomo 1. Concit. Pag. 2s7. Si in Vsis primu hominibus, dum fia nimium
felicitate confidunt, G tantam Dei gratiam in vacua- recipientes, non orando quod utique nunquam fecisse referantur δε nee de perrepsis gratias referendo, nee ut eadem,ntemerata durarent, incolumes constare nequiuerunt a Manto magis post prauarrcasionis mi m , in quam maia sui eo dentia Creatorent nullatenm inquirendo, le- Maliter inciderunt, ab se diuino munere suis viriba