장음표시 사용
551쪽
Ita quidem, ut sub tali ratione , vere V ex cena inten-rione, ta recte atque εω , De veor 3psum peccam in se, tanquam obiectam quoddam materiale immediatim , & per se suae voluntatis, & ad illud , etiam interdum hominem invitet, atque stimulet. Hocque sensu interpretatur hic Theologus, in rimanda haereticorum mente versatissimus, Antiquos Haereticos Simonem Magum , Lutherum , Bucerum , Philippum Melanchthonem , a qua Hupierate ait resipuisse, sed illi Caluinum & Beram mordicus adhaesisse, & fuisse imn tortuos. Quia malum culpae aequant malo poenae : & sicut istud, non solum Deus permittit, sed iustissime & verissime vult, sib ratione boni, seu respectias poenae, ad bonum diuinae, iustitiae, utque adeo ut obiectum quoddam materiale di ruinae voluntatis ; ita planὸ sentiunt, non minos malum culpae quam poenae, sub diuinam cadere voluntatem iidque latis contestatam fuiste demonstrat Pater Coto nus Geneuam plagiariam, corrupto ex psalmo s. hoc versu, quo mam non Deus volens iniquitatem tu es e se enim reddit versio Geneuensis , Quon/am non eis De-c- placeat iniquit quamvis illam velit sensu a Valentia explicato.
Hinc obseruatiam est diligenter a Valentia , Haeseticos& Calu,nilias praesertim recentiores, quatruor praemis sis ad assertionem hypothesibus conueniret quare innuit Antiquiores, Bezam , & Caluinum sonsius in errorem ab eptos. Atque haec fidem astruunt, iis, quae diximus de Caluino , & Beza, a recentioribus eiusdem Sectae Scri Ptoribus derelicto ,& emendato. Idem luculenter confirmat Becanus , perinde ac Valentia, aliis ex Societate Theologis , in concertationibus exercitatior ad uetuis saereticos , quibuscum in Germania perpctuum' bel esum gerebat. Illi igitur, Caluino dc Caluinistis im Properanti impietatem , quae in Deum regerit pecca, xa , perinde 'ac poenas, quod Vtrumque malum ve sit, ut aliquam boni induit rationem, respondet te pide unus ex Schola Caluini, subrnouendam ex- I .s misia i vocabulis , Ultimam ac tertiam partem υλι , ve, in unum Caluinum, eiusque asseclam Beetam redundet infamia huius erroris, quem coeteri omnes eiu-
552쪽
Ex cum Beza siuae impietati praesidium a D. Thomaquaesiuisset h. parte Responsionis suae ad colloquii Monpelgardensis , illud valide extorquet, & eripit Valentia , responsione ad q uintam obiectionem, verissimeque ait D. Thomae senta, dictaque, mεil habere commu--m bla themia Bela Nam I. parte quaest. 4'. art. 1. ad 2. &quaest. '. art. I. ad 3. quae loca citat Beeta, Respondet, non esse controuersiam de ipsa entitate prauat actionis, quam omnes cum D. Thoma, fateniux caderesib diuinam voluntatem , ut primam & uniuersalissimam aeriura causam e Sed distulari de ipsamer deformitate cul-δa, quam D. Thoma orthodoxe negat esse in Deo vlu --δε , seu praeuiol seu simultaneo concursis agat r Et Be- Ris impie in mat, sub commentina, ne o qua ratisne
loni , a Deo esse , cum contendit, Deum illam desermita .rcm melia, nee solum vello fremittere.
Vides igitur interpretatione unius E Societate Neo Iogi, & in Controuersiis exercitassimi, quo haec tandem deducta sit , nempe non minas malum culpae, quam pomnae, aut quodlibet etiana aliud bonum, cadere stib vo 'luntatem diuinam : & ideo Melanchthon, cum in ea esset haeresi, scripsit in caput 8, ad Rom. iniquiae fuisse opus
Dei proditionem Iuda , Ae conωersionem Pauli: quod retractauit. Ex eodem peIuersissimo errore , Caluinus, non alio ordine reprobationem ad 'am aeternam,
quam qub praedestinationem ad gloriam disponit: quia
perinde censet ad reprobi poenam Deum peccata ut media velle, & eligere, uti bona opera ad gloriam conia sequendam. Aqua impietate obseruauimus, nec abnuit Valentia, recentiores Caluinistas ablu,rrere. re si graue suturum sit contra charitatem peccatum, Caluini Discipulos a Magistro quo Valentia 6us mentem exponit sens ad nos desciscentes repellere ; nescio quo nomine appellem Ecclesiae portionem non contemnendam , id totam Dominicanam Familiam , quae multo latius pateat, Scholam D. Thomae, pluresqile alios Catholicos, obtorto collo ad Caluini impietatem trahere, & protrudere, aqua ne dum illi omnes, sed eius Discipuli, & ipia rael Caluinus, stante natura humana di Λngesica, longusimὸ recesserint. Itaque, ut rem luculento exemplo illustrem, & concludam, interprete
553쪽
DE pu L sto CALVINIS MI. 699 Imatia, his in rebus fide dignissimo , perinde Deus ad
omne peccati genus, etiam cum difformitate sumpti, comparatur , uti ex Theophilo Raynaudo post Origenem alias obseruauimus, nos habere ad mendacium, alicuius commodi de utilitatis causa honestatum : veperinde Deus quodlibet peccatum velit, & ad illud nos vigeat, sicuti licet nobis fraudem illam piam dc menda
cium fucatum viarpare. Praesumma decretorum Pontificiorum reuerentia, quae
prohibent certam haberi fidem Pennae Diario, caput maximε controuersiam, in quo posita sit essicacia graeiae disputare, aliosque secus sentientes damnare . ab his omnibus abstinui, multaque alia rami , quae ad Congregationes de Auxiliis spectabant, aliunde excer-Pta , quam ex Poennae scriptis, ne ex illo hausisse vi derer. QMd Cardinalis Perronij sensum, de his Conistrouersiis, audiui a viris fide dignis , omnino aliena, ab his quae de illo relata iunt, seu minus vera sint, quae circunferuntur, seu malauerit sententiam. Petri Lebos.su . scriptum quo propositiones plures Molinae a Consultoribus damnatae continentur, cuius copiam mihi ficturus erat vir quidam Religiosissimus,unde potuis.1em hanc Disputationem locupletare ; ne quidem legere, aut videre mihi permis: sed non credo mihi fraudi fore, alit vitio versum iri, si superiorum ex Societate Scriptorum testimoniis, aὸdam postremum ex Ripal-da tom. 2. Disput. II . Oct. q. num. 33. quo mirum
in modum Caluinismi inuidia anostra familia, & Schola depellitur, huius accusetionis origineRipaldae verbis explicata, quibus ingenuε fatetur , aliundE quam a vero, id est, a dessensionis, aut verius ultionis necessitate,
aut aestu repetitam. Ille igitur loco citato, sic. rem ordine narrat. Ean-
εώι ri,ari .e sermonii ui ci scriptis, everunt, norare sententiam iliam l Molinae Pelagraenam ... contra Nostri, ut notam Pelsiani ni sua sententia vitarent..abiiciebant opposita noram Caruinimi. Eiusdem Disputationis & sectionis num. s s. stribit, sexaginta Molinae Propositiones in Congregatione de Auxiliis fuisse dam Maias. Ouae laudando candore scribit Ripalda, certus
554쪽
Ium, nos sponte, nec Vi etiam tormentorum dicturoephites eiusdem instituti, sed profundioris calliditatis Theologos. Ad quid enim duodecim hallucinationes, tanta vi eloquentiae, Salmanticensibus , & Ioanni a S. Thomae impactae sunt, & quae scribunt insomniis, de fabuli e de Pitagorae peregrinatione ad aTrontem Carme tum accensita sunt 1 niti ut falsi sitspicio crearetur alia caua , iis quae exerte & ingenue scribit Ripalda , quibus fimilia habet sito Apparatu Pereretius , ut inde agnoscas interdum vitilitigatum esse his Disputationibus , de
rebus certis, & indubitatis. Hoc etiam monui alias Lectorem, & titerum mpniis tum volo, meis responsionibus demendendam suscepisse nostram sententiam , non iuxta mentem aut interpreta aionem Tuuisiij & Anonymi ι sed ad Salmanticensiuna. α Ioannis a S. Thoma sensiim. ' Hinc factum est ut Disputationes posteriores duas, exactius expenderim tPrimam vero contra Tuissium vix attigerim, & alte, iam contra Tiphanum delibauerim tantum ι quia non erat mei instituti, nisi Scholam nostram tutari, Ac mihi graue damnum, aut vituperium impendisset, si haeretici vindicem egissem. Quod ad Tiphanum attinet, uno aut altero concordes, cum pluribus dissentiremus , vix aliquot harum Disputationum partes decurri. Et si quae Obi octa sunt, quae perinde illorum, ac nostram sententiam lacesserent , communis tantum deffensionis iure ac momine, per transiennam depuli, quodlirahit meum con
Addo etiam aliqua constulld praetermissa, aut leuius perstridia, quod 1cirem Patrem Gon et operose iis resi γndisse, multis suorum librorum locis. videri poteritomi 4. Disput. 6. Art. 6. Parag. 2. & sequentibus,ubi su- soluti Argumenta ex Disputatione I. cap. 6. quibus probatur libertatis essentiam constare indifferentia absoluta, quae temperari nec afinis ordine, nec ab immutabilitate, nec aliunde possit, citra libertatis excidium, de quibus nos tota Disp. I. Consuli potest idem Author eiussieni Disputationis Art. q. paragr. a. ubi mentem Anselmi delibertatis ratione explicat, de qua nos plura eiusdem Disputationis See . r. v bi explicatur Anielmi de libertate de
tuo . & diuisio in tres gradus naturae &c. Multis etiam
555쪽
'accurate depellit Tom. 3. Disp. 8. Art. . paragr. IO. Caluini simi consortium, ab extirusta libertate , aut laesa diuinanii stitate,ex praevio concursu ad quuscunque actus μ quia bus abstinui, & malui, quid noui a Terre,quam ab illo erudite tradita exscribere eandem Vbique ut spero aequitatem seruaturus; quod nonadmodum dissicileagnoscet, quis quis S. Doctoris, ne dum hoc Argumento, sed aliis omnibus quae versat, in exhaustam Vbertatem explorauerit: ea enim est eius ingenij, & doctrinae copia in exhausta , ut ea quae hinc deprompta sunt, pars minima sint. eorum 'quae eruenda' iupersunt. Quod vero ad istius de scientia Dei dissicultatis, dignitarem & amplitudinem pertinet, vix materiam subigere , ne dicam exhaurire licuit. Sed cum retractandum sit a. nostrae Theologiae Analvticae libro, nec iam dictorum iteratione fatigandus ct Lectoris animus, noua S. Doctor seppeditabit, quibus has dissicultates insuperabiles iterum mollire tentabimus. Ad huius disputationis calcem visium est pauin' cis aperire, quid nostra Theologia Analytica D. Thoma Magistro itemur,
556쪽
. Theologia Scholasticae, Controuerse , Ethicae , , Scripturarum studium Uum D. Noma Magistro.
ELICITATI imputo; Chr stiane & erudite Lector , quod a priuato Instituti Religiosi ac bonae mentis studio, quo nihil prius Mantiquius nobis eae debet,) si quidoth reliquum fuit, si quid subduxi temporis; id
totum lectionibus Scholae, aut concertationibus aduersus haereticos huius regni & saeculi , aut ad popului: concionibus, mihi impensum abierit; non alio consilio aut operae pretio,quam ne frustra aut falso Diuorum Dominici & Tlso-mae Discipulis annumerarer. Neque enim ita aut mei coecus amor, vel suscepti laboris ignoratio mihi imponit; quin aperte agnoscam & prae me feram , nedum multiplici huic Theologiae docendae, sed vel Vni addiscendae, longissime me imparem; meque temeritatis arguam , quod has omnes Disciplinas uno titulo iunctas susceperim explicandas. Verum ad-
557쪽
uersus has proprii sensus, aut publicas accusationes me in tuto esse credam , Sc etiam largε solabor , hac una deffensione e me ultra facultatem aliquid tentasse , & infirmitatis oblitum,
ne officio deessem, & in nomen quod profiteor in Dominicani &Thomistae Theologi negligentia peccarem. Magnam plane nobis Perso .
nam imponit D. Dominici institutio & D. Thomae Schola ; quorum cum alterum fidei zelo de potestate Petri , alterum Pauli Sapientia Deus donarii ; quas uterque Apostolici Spiritus impleuere partes,filiis haereditario iure vel onere datae sunt ; quas nisi spurij & degeneres esse velimus , summa cura nos obire, ac illis immori oportet. Et quamvis nullum Christianae Pietatis & Sapientiae munus in his praeclarissimis. Ducibus desideres: praestant tamen & praelucent maxime, Scholae Magisterio, Haeresum excidio dc victoriis, ac Verbi diuini Ministerio. In uno D. Thoma Platonem & Aristotelem Christianorum omnia Lycea & Academiae amplectum tur,tanto consentu,ut omnes sibi assertum velint. In D. Dominico Parconem & Vindicem acer rimum agnoscit Ecclesia, tum illustri Titulci quo eius institutum ornauit, tum truthoritata collata in haereticos inquirendi. Itaque tria haee exercitationum genera, quae vel ad palaestram depugnam in Scholis sub umbra, vel sub sole aduersus haereticos , vel ad concionatorium munuΕ pertinet, tanquam Patrimonium Parentum labore partum, & per Decetarum manus tradi tum , sibi colendum ac fruendum , quisque DO-minicanae de Thomisticae Familiae Alumnus, iurE' Ii iii,
558쪽
vindicare potest. Nos etiam Illustii mimortim Procerum filii, quamvis abortivi haereditatem adiuimus ; quae nihil decrescit fratrum numero, nec sic diuiditur ut exiguum in singulos cadat: ad unumquemque tota peruenire potest , sicque indiuisa partibus vix seiungitur , & tam tota omnium est,quam singulorum cuiusque instituti.
e forte Titulum nostri operis ab audaciae , 5 temeritatis nota, Vindicabunt apud cordatum Lectorem ; quod maiora nedum meis, sed etiam humanis viribus, in me recipiam praestanda. Quis enim, non dicam studio & diligentia, sed cie cogitatione quidem consequi, vel
amplecti possit,vastam illam .druplicisTheologiae & immensam amplitudinem, quam sue lut Oceanum in scrobemὶ in angustias alicuius Compendij derivandam , & cogendam aggredior 3 Sed qui hac Censoria seueritate mecum agunt i certὲ de rigore remittent, si attenderint harum Disciplinarum cognationem, ac necessitudinem penh indiuiduam; ut breuius omnes assequare, quam singulas secteris. Totas quidem stancoreuenientia Partium: quas si diuiseris,non debilitabis modo, sed labefactabis. Neque enim credas velim, Theologiae vitam ει rigorem constare vilissimorum more serpencum, qui victitent etiam disiecti: sed nobilis-smorum instar animantium, quae diuisisse,nnditus peremisse sit. Ac multo erius in hanc fa- ram Doctrinam, quam in humanam conuenit,
559쪽
quod de Philosophia Tullius : difficile in ea esse,
pauca ei esse nota , cui non sint aut pleraque aut omnia; nam nec pauca , nisi e multis , eligi possint: nec qui pauca percipit, non item reliqua eodem studio prosequetur. Nec facile potero inuidiam Tituli amoliri, nisi quam animo concepi, liueis Sacrae Triaclis Theologicae cognationem in omnes vitae Humanae Sc Christianae usus in diuulsam , tuis oculis serudite Lector) subjecero. Non dubito , omnes quibus disciplinarum Encyclopaedia absoluitur . scientias & artes maximis in totum ge- .nus humanum meritis abundare & variis exuberare beneficiis. At quis neget vel unam Theologiam plura reliquis omnibus, vel commoda Reip. conferre vel subire discrimina ; & uti latius usu patet, ita dignitate ac meritis praestare 3 Quas singulae curas aut laudes partiuntur; una Theologia auctas exaggeratasque habet omnes,& ad cumulum multo plures addit. Depellit Ars Medica morbos corporis : Iurisprudentia γlites motbis longe grauiores dirimit & compencit: Sospitatem illa , pacem & tranquillitatem ista mortalibus aegris impertitur. Haec beneficia, licet per se maxima, si Theologiae meritis conferas , modica sunt ac pene nulla. Quid enim corporis incolumitas squae operae pretium est Medicinae in ad salutem animorum quos Vna Theologia curat 3 Quid temporaria Reip. tranquillitas quam Iurisprudentia semotis litium tumultibus, seruat & tuetur in ad aeternam Ecclesiae pacem , quam depulsa viriorum & haeresum
peste sancit ac firmat Theologia,At Iuris pru-
560쪽
verb, Vasquem, & Delugo quoad Theologiam contr6hersam tacite vincet: quia in Germania Ingol stadij magnam vitae partem detriuit, & cum Lutheranis, ac Calui. nistis diu multumque est exercitus hoc bello,a quo alij in Hispania, & Romae sere semper versati, cum longius a
fuerint, vix cum haereticis manus conseruerunt. Nullus vero dubitat, quin peritia disputandi, sicut & militandi , usu, sub sole magis, quam in umbra concertationibus
Audiamus igiturValentiam hac de re luculenter disputatem cum haereticis, quorum vires cominus explorauerat,& mentem accuratius inquisiverat. Ille igitur Disput. quaest. pullisto 3. assertione 4ata de malo culpae statuit, Deum nώlio modo νd meae neque per se neq- per ac dens; neque sibinde ad illud concurrere ; cum eadem sit Concursus & voluntatis ratio , & illum. ista metiri oporteat. Hanc ergo sancit Conclusionem, communem apud omnes Catholicos, nullo excepto, contra Caluinum, MCaluinistas. Sed antequam ad confirmandam assertionem accedati
obseruandum monet circa constitutam Propositionem, quatuor conuenire inter orthodoxos, & Haereticos, Praesertim recentiores s ut per parenthesim notat) de no controuersiam esse. Conuenit primum inter omnes malum culpae, qua malu est formaliter, nec sub humanam, nee diuinam voluntatem cadere. Secundo, omneS probant distinctionem actus peccati, ut est quid positiuum, ut subest malitiae peccati, quasi pars materialis, ad quam
nulli negant, Deum ut primam & uniuersalissimam causam voluntariε concurrere, quasi ad effectum omnipotentiae. Consentiunt tertio malitiam culpae, in se nulla ratione in diuinam cadere voluntatem , nec praece pio aut ednsilio posse probare indicere&suadere, Quarto denique consentiunt, peccatum aion posse in diuinam voluntatem sic reserri, ut peccare & mala agere di
His qnatuor omnium con su teceptis , unum ex Valentia superest capiat, quo totam cum haereticis controuersiam reuocat: 'νum scilicet malum estpa in diuinam voluntatem cadere psit, sub aliqua ratione boni, qua continentur aliquo re pectu peccati, ad quodpiam bonώm: Iea