장음표시 사용
561쪽
Ina quiIem, ut sub tau ratione , vere o ex cena inun-rrone , ta recte atqMe εω , De- eot 3psum peccatinis in se, tanquam obiectam quoddam materiale immediatum, & per se suae voluntatis, & ad illud, etiam interdum hominem ita uitet, atque stimulet. Hocque sensu interpretatur hic Theologus, in rimanda haereticorum mente versutissimus, Antiquos Haereticos Simonem
Magum , Lutherum , Bucerum , Philippum Melanchthonem , aqua impietate ait respuisse, sed illi Cesuinum & Beram mordicus adhaesisse, & fuisse imn tortuos. Quia
malum culpae aequant malo poenae e & sicut istud, non silum Deus permittit, sed iustissime & verissime vult, sub ratione boni, seu respectus poenae, ad bonum diuinae, iustitiis, utque adeo ut obiectum quoddam materiale di- uinae voluntatis , ita plane sentiunt, non minus malum culpae quam poenae, sub diuinam cadere voluntatem , idque latis contestatam fuisse demonstrat Pater Coto nus Geneuam plagiariam, corrupto ex pialmo s. hoc
Versu , quo mam non De- volens iniquitatem tu es r se
enim reddit versio Geneuensis , Quomam non e 3 De-x- placent iniquit ι; quamvis illam velit sensu a Valentia explicato
Hinc obseruatnm est diligenter a Valentia , Hae licos& Caluin illas praesertim recentiores, quatiant praemis sis ad allertionem hypothesibus conuenire: quare innuit Antiquiores, Bezam , & Caluinurit longius in errorem ab eptos. Atque haec fidem astruunt, iis, quae diximus
de Caluino , & BeZa, a recentioribus eiusdem Sect ar Scrii ptoribus derelicto,&emendato. Idem Iuculenter confirmat Becanus , perinde ac Valentia, aliis ex Societate Theologis , in concertationibus exercitatior aduersius haereticos , quibuscum in Germania perpctuum' bel
lum gerebat. Illi igitur, Caluino & Caluinistis im
Properanti impietatem, quae in Deum regerit pecca-xa , perinde 'ac poenas, quod Vtrumque malum ve lit, ut aliquam boni induit rationem, resporadet lepide unus ex Schola Caluini, submouendam ex Q ciat .mni ui vocabulis ψ vltimam ac tertiam partem tins , ve. in unum Caluinum, eiusque assectam Bezam reduci det infamia huius erroris, quem coeteri omnes eiu-
562쪽
DEpML sio CALVINIS MI. 699Imitia, his in rebus fide dignissimo , perinde Deus ad
omne peccati genus , etiam cum difformitate siumpti, comparatur ι uti ex Theophilo Raynaudo post Origenem alias obseruauimus, nos habere ad mendacium, alicuius commodi & utilitatis causa honestatum di veperinde Deus quodlibet peccatum velit, & ad illud nos urgeat, sicuti licet nobis fraudem illana piam& mendatacium fucatum usiarpare. Praesumma decretorum Pontificiorum reuerentia, quae
prohibent certam haberi fidem Pennae Diario, caput maxim E controuersium, in quo posita sit essicacia graeiae disputare, aliosque secus sentientes damnare 1 ab his omnibus abstinui, multaque alia tacui , quae ad Congregationes de Λuxiliis spectabant, aliunde excer-Pta , quam ex Poennae scriptis, ne ex illo hausisse vi derer. Quod Cardinalis Perron' sensum, de his Conistrouersiis, audiui a viris fide dignis , omnino aliena, ab his quae de illo relata sunt, seu minus vera sint, quae circunferuntur, seu Imitauerit sententiam. Petri Leboia su . scriptum quo propositiones plures Molinae a Consultoribus damnatae continentur, cuius copiam mihi iacturus erat vir quidam Religiosissimus,unde potuis. sem hanc Disputationem, locupletare ; ne quidem le-Rere, aut videre mihi permis: sed non credo mihi fraudi fore, alit vitio versum iri, si saperiorum ex Societate Scriptorum testimoniis, addam postremum ex Ripal-da tom. 2. Disput. II 3. Oct. q. num. 33. quo mirum
in modum Caluinismi inuidia a nostra familia, & Schola depellitur, huius accusetionis origineRipaldae verbis explicata, quibus ingenuε fatetur, aliundE 'uam a vero,
id est, a dessensionis, aut verius ultionis necessitate, aut aestu repetitam. Ille igitur loco citato, sic rem ordine narrat.
εώι priua que sermoni i ta scriptis, coemni, no. eare sensentiam uiam s Molinae Peia enam ... contra Nostri, ut notam Pelsiani , sua sententia vitarent..abiiciebant opposita noram Calmnismi. Eiusdem Disputationis & sectionis num. s s. stribit, sexaginta Molinae Propositiones in Congregatione de Auxiliis fuisse dam natas. Qitae laudando candore stribit Ripalda, certus
563쪽
Ium, nos sponte, nec vi etiam tormentorum dicturor
plures eiusdem instituti, sed profundioris calliditatis Theologos. Ad quid enim duodecim hallucinationes , tanta vi eloquentiae, Salmanticensibus , & Ioanni a S. Thomae impactae sinat, & quae scribunt inimniis, de fabulis de Pitagorae peregrinatione ad montem Carme Ium accensita sunt 1 nisi ut falsi iusipicio crearetur aliqua, iis quae exerte & ingenue scribit Ripalda , quibus similia habet seo Apparatu Pereretius , ut inde agnoscas interdum vitilitigatum esse his Disputationibus , de
rebus certis, dc indubitatis. Hoc etiam monui alias Lectorem, & iterum mpniatum volo, meis responsionibus demendendam suscepisse nostram sententiam , non iuxta mentem aut interpreta-aionem Tuuisiij & Anonymi sed ad Salmanticensium.& Ioannis a S. Thoma sensum. Hinc factum est vi Disputationes posteriores duas, exactius expenderim i primam vero contra Tuissium vix attigerim, & alteia tam contra Tiphanum delibauerim tantum g quia non erat mei instituti, nisi Scholam nostram tutari, & mihi graue damnum , aut vituperium inagendisset, si haeretici vindicem egissem. Quod ad Tiphanum attinet, via aut altero concordes , cum pluribus distentiremus , vix aliquot harum Disputationum partes decurri. Et si quae obiecta sunt, quae perinde illesum , ac nostram sementiam lacesserent communis tantum demensionis iure ac Moinine, per transennam depuli, quod Ilithil meum consilium remorarentur.
Addo etiam aliqua con sult 3 praetermissa, aut Ieuius perstricta, quod scirem Patrem Gon et operose iis resi ondisse , multis suorum librortuo locis. videri poterit omi 4. Disput. 6. Art. 6. Parag. 2. & sequentibns,ubi fia-sὸ soluit Argumenta ex Disputatione I. cap. s. quibus probatur libertatis essentiam constare indifferentia absoluta, quae temperari nec afinis ordine, nec ab immutabilitate, nec aliunde possit, citra libertatis excidium, de quibus nos tota Disp. I. Consuli potest idem Author eluciem Disputationis Art. 9. paragr. 2. ubi mentem Anselmi delibertatis ratione explicat, de qua nos plura eiusdem Disputationis Seiff. r. ubi explicatur Anselmi de libertate delinitio , α diuisio in tres gradus naturae &c. Multis etiam
564쪽
accurate depellit:Tom. 3. Disp. 8. Art. 4. Paragr. Io. Cal-υini simi consortium, ab extincta libertate , aut laesa diuina fati stitate,ex praevio concursa ad quuscunque actus μ qui bus abstinui, & malui, quid noui adserre,quam ab illo erudite tradita exscribere eandem Vbique ut spero aequitatem 1eruaturus: quod nonadmodum dissici leagnoscet, qui quis S. Doctoris, ne dum hoc Argumento, sed aliis omnibus quae versat, in exhaustam Vbertatem explorauerit: ea enim est eius ingeni j, & doctrinae copia in exhausta , ut ea quae hinc deprompta sunt, pars minima sint. eorum quae eruenda: superstant. Quod vero ad istius de scientia Dei dissicultatis, dignitarem 3c amplitudinem pertinet, vix materiam susigere , ne dicam exhaurire Iicuir. Sed cum retractandum sit a. nostrae Theologiae Anal Vticae libro, nec iam dictorum iteratione fatigandus sit Lectoris animus, noua S. Doctor sappeditnir. quibus has dissicultates insuperabiles iterum mollire tentabimus. Ad huius disputationis calcem visium est pau-
cis aperire, quid nostra Theologia Λnalytica D. Tho Magistro meditemur.
565쪽
Theologia Scholasticae, Controuerse , Ethicae ,-Scripturarum studium essum O. Noma Magistro.
LICITATI imputo; Christiane & erudite Lector , quod a priuato Instituti Religiosi ac bonae mentis studio, quo nihil prius &antiquius nobis esse debet,) si quidoth reliquum fuit, siquid subduxi temporis; id
totum lectionibus Scholae, aut concertationibus aduersus haereticos huius regni & saeculi, aut ad populuil concionibus, mihi impensum abierit; non alio consilio aut operae pretio,quam ne frustra aut falso Diuorum Dominici & TRomae Discipulis annumerarer. Neque enim ita aut mei coecus amor, vel suscepti laboris ignoratio mihi imponit; quin aperte agnoscam& prae me feram , neddm multiplici huic Theologiae docendae, sed vel Vni addiscendae, Iongissime me imparem; meque temeritatis arguam , quod has omnes Disciplinas uno titulo iunctas susceperim explicandas. Verum ad-
566쪽
uersus has proprii sensus, aut publicas accusationes me in tuto esse credam , 5c etiam larg solabor , hac vita demensione : me ultra facultatem aliquid tentasse , & infirmitatis oblitum, ne officio deessem, & in nomen quod profiteor in Dominicani &Τhomistae Theologi negligentia peccarem. Magnam plane nobis Personam imponit D. Dominici institutio & D. Thomae Schola; quorum cum alterum fidei gelo &potestate Petri , alterum Pauli Sapientia Deus donarit 3, quas uterque Apostolici Spiritus impleuere partes,filiis haereditario iure vel onm edatae sunt 8, quas nist spurij & degeneres esse velimus , summa cura nos obire, ac illis immori oportet. Et quamvis nullum Christianae Pietatis & Sapientiis munus in his praeclarissimis. Ducibus desideres: praestant tamen & praelucent maxime, Scholae Magisterio, Haeresum excidio victoriis, ac Verbi diuini Ministerio. In uno D. Thoma Platonem & Aristotelem Christianorum omnia Lycea & Academiae amplectum tur,tanto consenis,ut omnes sibi assertumvelint. In D. Dominico Paeconem & Vindicem acer rimum agnoscit Ecclesia, tum illustri Titulo quo eius institutum ornauit, tum authoritata collata in haereticos inquirendi. Itaque tria haee exercitationum genera, quae vel ad palaestram Sepugnam in Scholis sub umbra, vel sub sole aduersus haereticos , vel ad concionatorium munuΕ pertinet, tanquam Patrimonium Parentum lavore partum, & per Decessorum manus tradi tum , sibi colendum ac fruendum , quisque Dominicanae & Thomisticae Familiae Alumnus, iure Ii iiii
567쪽
vindicare potest. Nos etiam Illustiis imorum
Procerum filii, quamvis abortivi haereditatem adiuimus ; quae nihil decrescit fratrum num oro, nec sic diuiditur ut exiguum in singulos cadat: ad unumquemque tota peruenire potest, sicque indiuisa partibus vix seiungitur , & tam tota omnium est,quam singulorum cuiusque instituti.
fortὸ Τitulum nostri operis ab audaciae , dc temeritatis nota, vindicabunt apud cordatum Lectorem ', quod maiora nedum meis, sed etiam humanis viribus, in me recipiam praestanda. Quis enim, non dicam studio & diligentia , sed ne cogitatione quidem consequi, vel
amplecti possit,vastam illam .druplicisTheo
logiae & immensam amplitudinem, quam sue lut Oceanum in scrobem) in angustias alicuiuς Compendii derivandam , & cogendam aggredior 3 Sed qui hac Censoria seueritate mecum agunt i certὲ de rigore remittent, si attenderint harum Disciplinarum cognationem, ac necessitudinem penh indiuiduam; ut breuius omnes assequare, quam singulas secteris. Tota siquidem stan coiruenientia Partium: quas si ἀiuiseris,non debilitabis modo, sed labefactabis. Neque enim credas velim , Theologiae vitam ει rigorem constare vilissimorum more serpentum, qui vii hitent etiam disiecti: sed nobilis smorum instar animantium, quae diuisisse,nnditus peremisse sit. Ac multo berius in hanc fa si in Doctrinam, quam in humanam conueni
568쪽
AD NOVAM TAE L. METHODUM. s siquod de Philosophia Tullius : difficile in raeste,
pauca ei esse nota , cui non sint aut pleraque aut omnia; nam nec pauca, nisi e multis , eligi possunt: nec qui pauca percipit, non item reliqua eodem studio proseqDet Ur. Nec facile potero inuidiam Tituli amoliri, ni- quam animo concepi, hujis Sacrae Triaclis Theologicae cognationem in omnes vitae Humanae dc Christianae usus in diuulsam , tuis oculis serudite Lector in subjecero. Non dubito , omnes quibus disciplinarum Encyclopaedia absoluitur, scientias dc artes maximis in totum genus humanum meritis abundare & variis exuberare beneficiis. At quis neget vel unam Theologiam plura reliquis omnibus, vel commoda Reip. conferre vel subire discrimina ; & uti lati Is usu patet, ita dignitate ac meritis praestare a s singulae curas aut laudes partiuntur; una Theologia auctas exaggeratasque habet omnes,& ad cumulum multo plures addit. Depellit Ars Medica morbos corporis : Iurisprudentialites motbis longe grauiores dirimit & compencit: Sospitatem illa , pacem & tranquillitatem ista mortalibus aegris impertitur. Haec beneficia, licet per se maxima, si Theologiae meritis conferas , modica sunt ac pene nulla. Quid enim corporis incolumitas squae operae pretium est Medicinae ad salutem animorum quos Vna Theologia curat 3 Quid temporaria Reip. tranquillitas squam Iurisprudentia semotis litium tumultibus, seruat & tuetur) ad aeternam Ecclesiae pacem , quam depulsa vitiorum & haeresum
peste sancit ac firmat Theologia At iurispru
569쪽
dentia Patronos peragendis reis aut insontibus tutandis instituit, Iuri probe administrando Magistratus efformat, regendis imperio populis aut Principibus consilio dirigendis Politicos docet: nullum est hominum genus , in quod illa Bene ficiorum a Iurisprudentia , velut a perenni sonte, non profluat ac derivetur vat leta , & multitudo. Verum licet hac gloria efflorescat: Theologiae
sponte concedet; seu beneficiorum in eas numerum,seu attendas magnitudinem .Illa forum caure
fidicis,Tribunalia Iudicibus implat. Haec Ecclesiastes sapientissimos & altioris ac interni subsel- iij iudicesEcclesia ministrat.IllaRegum ac Imperatorum edicta,sapientum cosulta commentatur:
Haec in Scripturis Sacris , legibus diuinis interpretandis tota versatur. Illa populis Praepositos, Regibus Consiliaris ad Reip. tranquilfltatem Commodat: Haec pastores ac Principes Ecclesiae ad aeternam omnium salutem e sinu suo largissime effundit. Illa iuris humani, fidei publicae
propugnatores contra malas astutiae Ut nequitiae artes armat: Ista sortissimos fidei diuinae Pugiles haereticorum furori ac vesaniae opponit. Hac luculenta Theologiae caeterarumque scien tiarum collatione constat, quam arduum sit, quIm immensum munus, quam humanis viribus impar, Theologiae studiosi aut Profestaris Has enim omnes , quas enumeraui, & multo
plures partes implendas habet: si cui desit, ossicio deest quod siuscepit, & quod ipso nomine Theologi profitetur. Hinc popularem & cransum nonnullorrum errorem refellas , qui Theo , lagiae unicum aut certe praecipuum munus cene
570쪽
sent, quibusdam immorari,ac pcne immori disia putationum tricis ε, quique praestantissima omnium Disciplinarum ad ostentationem subtilitatis & scientiar, non ad vitae legem, abutuntur. H is unum studium , litigare r sicut quibusdam canibus, latrare. Si ab Disputationis & Scholae distinctiunculis ad grauiora negotia, ad curandos animos, ad docendos aut regendos populos, ad interpretandas Scripturas , aut ad refellendos haereticos auoces: videas loquacissimos in concertationibus Scholasticis,in concionibus vel mutos , vel inepto , se ridendos propinare. Videas in otio littetario &in umbra pugnacissimos, in luce aduersus haereticos inermes & ignavos ad
mul 1erculae impetum turpiter arma & clypeum
abjice, .Videas in Aristotele acutos,in Paulo vel Salomone interpretando plumbeos,aut stupidos haerere ad aperti loci sensum. Illi Theologiam honestius neglexissent, quam vendant: cuius sanctissimum nomen quasi Disputare, non vi uere aut aliud serium agere doceat J passim apud
sapientes traducunt. At verus Theologiae alum nus , etsi argutias non nesciat, in his tamen operae pretium non ponit: sed per omnes amplissimae Disciplinae partes late vagatur ; atque illa Duce & Magistra, Scripturae sciasus rimatur Scaperit, haereticorum refellit insaniam, salutaria documenta seligit, quibus populos imbuat, &ad omne munus Ecclesiasticum ita versatile ingenium parat & etarmat, ut illum Ecclefia loco teli promptuarii,& armamentarij repositum ha beat. Vides hic veris coloribus delineatam Theologiae Tabellam. Fateor me qualem cum