장음표시 사용
201쪽
a 38 M. ANTONII MURE Trietem sequuntur, vitii aliquid inesse arbitror: neqtie Victorii aut scripturam, aut interpretationem ea in parte probo. Ille enim legit: Es7 ψεκτω του σω- τος
αν. quibus ex verbis quam sentetiam efficiat, ex ipsius commentario petapici potest . ego autem ita legen
cum enim dixistet, ad ἐυγηρία ιν concilrrere oportere tum corporiS, tum fortunae bona: causitan statim ad didit, cur utraq; necessaria essent. nam &nisi qui prospera utatur valetudine, integrisque sit corporis viribus, is vr α αε i. sit, fieri protius non potest:& cui parum amica fortuna sit, neque vacare molestiis pote rit, neque diu vivere. multa enim fortuito obiici pos sunt, quae partim magnas & graues molestias asse arant, partim etiam vitae spatium contrahant. hoc est igitur quod ait, ανευ ουγε δ πν,8 m Zπιονδααένειν οἰόντε εινω. EOdein prope modo memini correctum olim esse ab Io. Aurato, homine doctissimo, mihique amicillimo , versiim quendam Callimachi ex hymno in Apollinem: qui cum vulgo ita legatur:
legendus est, ut is, quem modo dixi , vir eruditisti mus admonuit, hoc modo: EG si ευυμνω . τ ανου ρεα φοῖβον ἀείδει hoc enim dicit poeta, neminem este usquc eb rudem&indisertum , cui non facillimum sit laudare Apotilinem . nam ita multa in eo laudanda esse, ut nemini,
ne infantissimo quidem, qui eum celebrare instituerit, deeste posit oratio.
202쪽
Conatim emendandi duos locos e tertio libro e si potetis Se arte dicendi. C A P. V II I.
S v M M v M studiium adhibere debent, qilicunq. aliquid dicendo persuadere meditantur, in ipsbdi,
cendi artificio occultando & Obtcgendo. natura enim comparatum est,ut facilius assentiamur iis, qui ita vii naturae impetus fert, loqui videntur, quam illis, a quibus naturalem illum cursum arte quadam insecti Opinamur. etenim Veritatis, ut ait Euripides, simplex est oratio. quo fit, ut quicunque ab illa naturali uia plicitate discedunt, veniant nobis in suspicionem, qtiasi decipere nos, ac circumscribere moliantur. S
pienter igitur a dicendi magistris praecipitur, summam artem in arte dissimulada sitam esse . quod Ariastoteles libro tertio his verbis complexus est: Διο δειψ μὴ δεκειν λέγειν , ἀωυα
cουλευον --. RUF verba exponens optimus interpretum, ait, verbu- alio quodam modo accipi,quana plerun J. Qieat. chim enim usitate dicatur pro eo quod est criminari, aut calumniari, hic valere idem, quod male animo affectos esse . ego autem, quod bona ipsius venia dictum sit,ntiquam id verbum eam vim habere arbitror: neque sane eo loco quem ipse ex Plutarcho protulit, lectarationem illam ullo modo confirmari puto. potius au rem crediderim, erratum esse a librariis, qui ναι scripserint, cum scribendum esset ii λα ἰνδ. ac
ne illud quidem pigebit admonere paulo supra eum quem modb recitauimus, locum , Vbi in vulgatis ii 'bris legitur, is S mu ἔλolim, mihi quidem legendum videri, ἐν γ Dis λογι
203쪽
. ipsa enim orationis ἀκολουθία, nisi valde faulox, aliter constare non potest. iam ctratus locus e primo Topicorum Aristotelis.
Quo D AM loco e primo Topicorum Aristote lis, vis particulae non satis e Latinis interpretibus percipi potest: ubi sic philosophus loquitur: Mu
enim vertendum est, ita ut i Ili faciunt ad genus, ad euentum, ad definitiones: sed, aduersu Hoc enim docet philosephus: quae argumenta affer ri solent ad docendum aliquid non este alicuius rei protrium, aut euentum, aut genus, eade valere aduersus desinitiones. Nam ut, si quid non reciprocatur , proprium non est, ita neque defini tio. & si ceatur, genus non esse id, quod in desinitione pro genere positum est: ipsi quoque definitio perimetur. quinetiam si quid ostedatur eorum quae ad definien dum adhibita sunt, ini υπάρχειν,tolletur dcfinitio:chni in tollendis etiam euentis eadem ratio valeat. est au tem ita dictum ος, ut in illis Λε ίνην τὴν Φιλυμπου επις ολὴν,&similibus. Sic & libro secundo jάτὴν θέαν vocavit ea, quae ad Oppugnandam θέαν
Comedim ct istuctratus locus e secundo Topicorum.
S i QIANDO thesis nobis aliqua impugnanda sit, quae sterilis, ut ita dicam ,& ieiuna sit, neque magnum ullum habeat campum, in quo excurrere posta sit oratio: qua ratione huic incommodo occurrere
204쪽
ac mederi debeamus,copiose Aristoteles libro securi. do Topicorum docet. inter cetera aut m qiuae ponit apta & accommodataad orationem in planum ac pa- tentem locum ex illis angustiis educendam , vafrum
ouoddam & callidum artificium detegit, quo sephi stae uti selerent ob idque lociam illum sephisticum
vocat: enim planE,non τροπω,co loco legenduvidetur. id erat huiusinodi.habebant sephisbe media talos ac paratos multos diuersis de rebus communes locos. in iis & ornamentorum &argumendoruOmni Mnere abundabant. ergo si fonsi in sitis illi, quaestio inciderat quaepiam,ast qua ipsi tractandani minus instructi forent, quacunque via poterant, ab ducebant disputationem a re proposita ad unum ali quem e locis illis communibus, in eoque postea seseiaistabant. Id quatuor modis fieri potest. quor iri priores duo neminem dedecent: tertius habet ali quid sephisticum: ideoque parcὰ ac modice eo uten aum. quartus autςni continet apertam significationem impudentiae . quare totus sophistis relinquendus est. Primus modus est, cum eorum quae a nobis: sumuntur ad euertendam thesin, aliquid negatur ab adi ersario. ita autem res seri, ut ad id ipsiim. quod negatur, tractata luna instructiores simus, quam ad eam, cuius caussa id silmptum erat, quaestionem tunc enim licebit , diis hominibusque approbanti bus, quanta maxima poterimus orati nis ubertate ac copia vcrsari in eo confirmando quod negatur . Ex empli causta finge, disputati inter duos de summo bono: quorum unus in voluptate illud ponendii esse defendat: alteream sententia impugnet. hunc autem ponat is, non valde tritum esse in parte philosophiae , quae format motas : se in physicis egregie ex-
205쪽
is1 M. ANTONII Mva Ffiercitatum . nempe igitur ad propositam quaestionem, quae ethica est non poterit ei magna vis argumentorum suppetere . quod si quid physicum ageretur, habe et, ubi facultatem ostentaret sitam. accingit se tamen ad disputationem: in eamque ingreditur hoc modo. Motionem omnem imperfectium quiddam esse. quare voluptatem, cum motio sit, esse etiam imperfectum quiddam: neque dignandum siluanii boni nomine. Neget ille alter, quod prioris syllogismi ii itio sumptum est. Omnem videlicet motionem esse imperfectam quis inficiari audeat, voluptatem in pugnanti licere, traferre orationem ad demonstrahe dum id quod negatum est ξ pandet igitur vela, &emersus ex illo, in quo deprehensiis crat, fietu, inexplicada vi ac natura motionis, plano mari seretur. quippe. est enim ea tractatio Physicorum. Altera ratio his verbis ab Aristotele exponitur: ο-ως
τουτου si ἀνιυρεθεντο , ὁ -ἀνωρει retiquae verba magnum negotium facesserunt Alexan- ro.itaenim suae vocemus maditum illum interpretem , si non sito, at usitato tamen nomine . cuius quae hoc loco sit --χαδε, videre est. ego autem, cu' ab eo dissentiam, non constitui sententiam ipsus refer- . petant eam Mibro, qui volent. meam proponam: Vt, cui placuerit, eam sequatur. Primum igitur Aris notelis verba iotegenda censeo: Osti Aς θ α' 'γω ν π aha si ' κειμένου πιι 1σαφνω , ἀνωρίδ'
ρῖοι. In quo, nequis forte aliter putet, profiteor, me Unam tantum litteram ex me mutare esse ausimh. nam quod pro επι γγην, si ru si απι ι γῆν, c iniectura ductus, ut verum fatear, feci. πο--ου, ubi L .
206쪽
go legitur , apud Alexandrisin pperi. idque melius visum est, propter id,quod sequitur: ἐτο
qua scriptura est. vi apparet ex eodem Gneco inter prete . unam autein litteram mutare, non nimis ina probum, neque inuerecundum esse arbitror. Nunc
dicam, quam stibesse his verbis sententiam putem In.illa superiori ratione, abducebatur Asputatio ad. antecedentia: hic ad consequentia abducitur . est enim, si non satis multa nobis occurrant argumenta,
tuae propriὶ pertineant ad labefactandam thesin: vi
enaum esse; num quid ex ea consequatur, quo multis argumentis impugnare possimus. licebit clatio eb cia lucere disputationem: cum, si quid alicui consequens est , everso eo , id quoque unde consequitur corritat. Exempli gratia . si quis disputet aduersus - eos, qui animos cum corporibus interire ccnsqnt: &ostendat, eo , quod illi volunt, posito, Omnem cui tum diuinum, atque omnem. gionem funditussiblatum iri. Deinde nactus dicendi campum,osten dat, quanta confusio ac perturbatio omnium rerum, quanta generis humani miseria & infelicitas conse cutura sit, sublata religione . quae si vel cogitatu horrcnaa sunt : exterminanda quoque est mentibus hominum opinio illa, quae animos mortales facit. eodem modo licebit, disscrentem adversus ne sitia tem fati, ostendere, si ea sit, sileruacaneas esse leges: tum disputare amplξ ac copiose de legum dignitate, ac pretestantia: & quantopere sint necessariar ; utpoto quibus, tanquam neruis, hominum si,cietas deuin ista teneatur. Hanc ego Vrmanam esse Aristotelis. sententiam existimo: eamque facile ex ipsius verbis Hici, d eum, quem dixi, modum emendatis. Ter L a . tiusmo-
207쪽
16 M. ANTONII MURE Trtius modus est, cum videtur quidem is, qui dispui t onem alio derivat, necessarib id facere: neque ta- , men ficit . ut si quis disputaturus de motibus animis repetat sermonis . principia ab iis, quae de motu apud Pnysicos disputamur . videbitur enim guditoribus non acutissimis aliquid, quod ad rem faciat, dicere: cium de motu utrobique agatur. ac tum maximh, si aduersarius eorum aliquid negauerit. Illud autem praeteriens admonebo: in hocsseco explicando, ubi apud Aristotelem legitur , - λο επαγωγι mihi legendum videri, in ἀπαγωγῆς - rtus modus est, qui neque necessitatem , neque necessitatis similitudinem habet ullam. quale sit, si τῆ ἀναπι inter disputandum exciderit soloecismus, aut falsi s historia, aut aliquid tale tu inco eum Vrgeas. Emendati loci aliquot e libesto si Ciceronis 2 e petitione consklatus.
NVNc, quia non omnes eadem iuuant: estque
ramus paullisper Aristotclem: & alios leuioris operaescriptores, quoad possumus , adiuvemus. Est autem in omni re laudabili atque honesta, etiam non consedi cuta operis effectione, Voluntatis laudanda propen so. ac quoniam M. Tullii libros a mendis iam alita quot vindicauimus: voluimus quidem certh, inetia Tullio eius fratri praestemus idem ossicium: & quem illius unicum habemus de petitione consillatiis com-imentariolum accitratissmE atque artificiosissimὸ scriptum, operae aliquid in eo purgando sumamus.
Igitur ex ipso quidem limine ac vestibulo mendum
208쪽
unum sustulimus iam, iis in scholiis, quae arino in Propertium edidimus . cum enim Vul ita legatur, Etsi tibi omnia suppetunt , quae conseroi ingenio , aut υμ homines , aut diligentia possunt . docuimi vocem, homines, temere additam, & illud, qui , σπιλ-ς positum esse . paulo post autem ubi
fratris amicitias generatim enumerat: ita legitur. Deinde 'amicorum multitudo, or genera appareant. habes enim ea , qua noui habuerum : omnes stre publicanos, totum stre equeBrem ordinem , multa prae terea municipia cetera. quo loco, quin isti H ορες, qui praeclaras suas ulos as ubique infercie bant, verbum, sitio addiderint, neminem ,consideratare, dubitaturum opinor . Nam qui
tandem illa noui h abuerant RVt quid magni erat. ea habere Ciceronei' quae noui habuissent ' Noui igitur, priore Hllabas odii ha legendum est: ut sit L α ἔγωδε .: non autem a a vi ναί. leuiusculum hoc est, quod dicturus stim : sed dicam
tamen . nulla est enim tam parma macula, quam, non
pulch, in sit, E bonis libris eluere. ubi ergo est , Iam P. Valbam , L. cosium: pio, legendum puto, Nam. Illud grauius. quod cum expositisset mul tas caussas, ob quas Antonium Cicero pro nihilo p tare deberet: de Catilina ingrediens loqui, ita sci ibit. 4 Iter vero, O boni, quo 1 leudore =rimon,
nobilitate eadem . num maiore 'non: sed virtute.
Iidem autem illi stercores glossegraphi, quos glossis
suis aliquid aliud sacere, non libros contam nare oportebat: ad illa verba . Frimum nobilitate eadem, auctarium addiderunt , qua Catilina. atque irasile ehardi, ut non animaduerterent , de ipse Catilina ser- monem esse. Nam illa, quae sequuntur, Quamobrem
209쪽
ii s M. ANTONII MURETI qui inanius umbram suam metuit, corrupta esse vi ctio: quomodo emendari debeant, non video. nil
mihi quidem in mentem aliquid: sed nihil satis firmi. nemo autem, qui praestat quod potest, quis lquaedam non possit, reprehendendus est.
eodem libella emendati aliquot loci.
NON eos modb, qui corruptos praestantium scriptorum locos emendant, praeclare operam suam ponere arbitror: versim illos quoque, qui, cum aliud nihil postlint, eos indicant; troponunt enim hominibus ingeniosis, S copiosa veterum codiciam su- sella ite instructis, materiam, in qua se exerceant: eos l. ex itant ad aliquid excogitandum . quod nunc faciam : locumque indicabo Qx codem isto libello, qui sine dubio comiptus cst . quomodo corrigi de at,aiuinabit fortassis alius. Deinde ut quisque opti mi maxime domenticus, ut is amet, quisque estissimum esse te cupiat, valde elaborandum puto: tum ut tribules, ut vicini, ut clientes, vi denique liberti , po AZremo etiam struitus . Vibius periodi prima pars ita deformata est, ut, quid sibi velit, suspicari potius, quam intelligere, liceat. in extremo autem, ubi est, ruitus, legendum censeo frui tui. Sequitur: δεῖ fre omnis Armo ad frensim Iamam a domesticis ema nat austoribu3. quae verba ut integra & incorrupta sunt, ita deprauata & male distincta, qu* sequuntiir. Dei ae innituendi 1 aut cuiuscunque generis amici ad speciem hominis i stris honore ac nomine: qui etiam A si rogandi studia non nauant i tamen asserunt peti-ibri aliquid dignitatis adiustitiam obtinendam. gistratu , ex quibuι maxime consilei, deinde tribunos
210쪽
plebs ad coinciendum centurias homines excellant raria, imbuent centuriam , ct cetera. Spero , omnes homines mihi assensuros , nullam omnino idoneam sententiam ex iis verbis extundi posse. Ego autem puto eum facere tria genera amicorum: ununi, ad speciem : alterum , ad iustitiam obtinendam: siqui forte competitorum malis artibus eum deiicere moliatur: tertium, ad conficiendum centurias, ac , ne
longum faciam , ita legendum censeo: Deinde instituendi sent cuiusquegeneris amici. speciem, homines illusi es honore ac nomine: qui etiam, buffragandi
Hudia non nauant,tamen asserunt petitor aliquid disgnitatis. E G iustitiam obtinendam, magistratus: exquabus maxime consules, deinde tribuni plebis. ε, consciendum centurias, homines ex genti gratia. Illud autem, um tribuent centuriam, alterius periodi principium est. quae ne ipsa quidem vitio vacat. Hai id ita multo infra, in eodem libello ita legitur: Et omnino, quoniam eo genere amicitiarum petitio tua maxime in
tiataeu, quod causarum don lanibus adeptus Ego pro initiata, libenter legerim , innixa . Paulopbst: Et quemadmodum memini, quod nulla in re istis unquam mole tu suisti,sic cura, ut interigant, omnia te, qua ab istis tibi deberi putaris, ad hoc tempus resti uasse. sed quis est, qui clim illas sermonis sordes videt , ε emini, quod nulla in re sisti moleaus istis, non clamet,δοτε αοι λεκα ii ν Z Vox de is, abest a qitibiis dam olim imprinis libris. unde mihi verisimile fit, ita legi debere: Et quemadmodum nemini usta in re unquam molestu fuisti,