장음표시 사용
261쪽
xi 8 M. ANTONII M. v REO LIB. VIII.
De lege quadam Perserum humanitati,plena.
M VLTAE olim apud Persas leges fuisse tradun tur: ex quibus facile intelligi potest, singulare quandam eius gentis sapientiam titille . Atque earum in Unam nuper cum inciderim , quae neque multis, nisi me fallit animust cognita est, de dignissima quae cor gnoscatur ab omnibus: iudicaui non ingratum resis qui haec legent,si eam hoc loco proponerem. Erat igitur apud eos ita constitutum, ut cum quis in iudicio argueretur aliquid feciste contra leges, etiam si liquido constaret,eum culpae asti nem esse,non tamen statim condemnaretur; sed prius inquireretur dili gentissime in omnem illius vitam, inireturque ratio, plura ne turpiter & flagitiosE, an bene laudabilite que gessisset. tum si vincebat turpium numerus,condemnabatur: sin praeponderabantur honestis turpia, absbluebatur. Cogitabat enim, humanarum virium non esse, rectum cursum perpetuo tenere: habendos pro bonis viris eos, non qui numquam peccarent; sed qui saepius honeste agerent. Hanc ipsam legem ego ab iis quoque, quom in manus hi libri venient, obseruari summopere cupio: ut ne statim eos reij-ciant ac condemnent, si quid in eis a me peccatum deprehenderint. nam si, ratione fideliter inita, maiori
tum equidem , quin rehciantur, & sordeant, non
262쪽
I. C. AC C I VIS R. VARIARUM LECTIONUM
LIBER NONUS. e genere quodam loqμendi quo in magni amoris gnificatione veteres utebantur.
NTE R omnia loquendi genera,quibus veteres mirificam quandam vim amoris in aliquem sui exprimebant,
illud mihi excellere videtur, quo significabant, cupere se, si quo modo id fieri posset, annos sibi ad viuen
dum constitutos conferre ac contribuere cum eo
quem diligerent, ita ut quod ipsis superesset vitae,eius pars aliqua ad illius vitam adderetur. Ita blanditur anui cuidam Tibullus inue diu mo it,mihi dulcis anm.proprios ego tecum, Sit modo fas, annos contribuisse velim. Ita apud Plautum adolescens quidam amicae, quaecum ei dixisset, Cur tu obsecro immerito meo me morti dedere optas' hoc ab eo responsum fert; Ego te ' quamsiintelligam deficere vita , iam ipse Vitam meam tibi largiar,fest de mea ad tuam addam. Atque hoc in consiletudine positum fuisse, ost undit Seneca in libro De breuitate vitae, his verbis: Dicere solent eis quos validissime diligunt, para tos fartem annorum suorum duc . Et ex illa
263쪽
lege quadam Perserum humanitat plena. ,
M VLT E olim apud Persas leges fuisse tradun tur: ex quibus facile intelligi Dotest, singulare quandam eius gentis sapientiam titisse. Atque earum iii unam nuper clim inciderim, quae neque multis, nisi me fallit animust cognita est , & dignistima quae cognoscatur ab omnibus: iudicaui non ingratum fore iis qui haec legent,si eam hoc loco proponerem. Erat igitur apud eos ita constitutum, ut cum quis in iudicio argueretur aliquid fecisse contra leges, etiam s1 Iiquido constaret,eum culpae assinem esse, non tamen statim condemnaretur; sed prius inquireretur dili gentissime in omnem illius vitam, inireturque ratio, plura ne turpiter de stagitiose, an bene lata dabiliterrue gessisset. tum si vincebat turpium numerus,con-emnabatur: sin praeponderabantur honestis turpia, seluebatur. Cogitabat enim, humanarum virium non esse, rectum cursum perpetuo tenere: habendos pro bonis viris cos, non qui numquam peccarent; sed qui saepius honeste agerent. Hanc ipsam legem o ab iis quoque, quom in manus hi libri venient, obseruari summoperE cupio: ut ne statim eos reij-ciant ac condemnent, si quid in eis a me peccatum deprehenderint. nam si, ratione fideliter inita, maior
tum equidem , quin reiiciantur , & sordeant, non
264쪽
M. ANTONII MUR ET II. C. AC CIVIS R. VARIARUM LECTIONUM
genere quodam loqμendi quo in magni amorisfia
gnisicatione veteres utebantur. CAP. I.
NTE R omnia loquendi genera,quibus veteres mirificam quandam vim amoris in aliquem sui exprimebant, illud mihi excellere videtur, quo significabant, cupere se, si quo modo id fieri posset, an nos sibi ad viuendum constitutos conferre ac contribuere cum coquem diligerent, ita ut quod ipsis superesset vitae,eius pars aliqua ad illius vitam adderetur. Ita blanditur anui cuidam Tibullus: Vine dit,inquit, dulcis anm.proprios ego tecum, Sit modo's, annos contribui se velim. Ita apud Plautum adolescens quidam amicae, quae cum ci dixisset, Cur tu obsecro immerito meo me morti dedere optas' hoc ab eo responsum fert; Ego te ' quam si intelligam descere vita , iam ipse, Vitam meam tibi largiar,Gr de mea ad tuam addam. Atque hoc in consuetudine positum fuisse, ostendit Seneca in libro De breuitate vitae, his verbis: Dicere solent cis quos validissime diligunt, para tos se sartem annorum suorum dare . Et ex illa
265쪽
aro M. ANTONII MURE Trconsuenidine triumphantibus imperatoribus occinebatur, De nostris annis tibi Iuppiter augeat annos. quod relatum est a Tertulliano. Sed & sanctissimus, pariterque disertissimus scriptor Gregorius Nazian - Σenus ita locutus est in oratione ει ι ζαοῦ, ον. Καὶ
Istust tm Horati' ex Odis locus. '
C v M tanta esset apud veteres infamia eorum, qui abiecto clypeo fugerant, quosque contumelios C n mine , Ut notum est, ρι - εις vocabant, quid in mentem venisse dicemus elegantissimo poeta Horatio , eam ut notam sibi ipse versibus suis inurere voluerit 3 Nota enim sunt illa ex oda ad Pompeium
cum Philippos ct celeremfugam Sensi resim non bene parmuta: Cum stacti virim, is minaces Turpe solum tetigere mento. An id ei ingenium fuit, ut non in alios modo, sed in seipssem quoque, libenter dicta diceret,vinetaque,Vt alibi ait,ipsemet caederet sua An in homine minime militari, Mercurialique potius quam Martiali, ne que ad uinx, sed ad amores, & ad pocula, & ad libros tractandos nato aperta illa& simplex timiditatis sitae professio iucunda potius quam ignominiosa estZ Nam quod eum quoque ipsum ad quem scribit, in eiusdem culpae secietatem vocat, vidcri potest fecisse Xenaeneti Atheniensis exemplo, cuius est nobilis illa responsio ad ciues suos obiurgantes eum. quod fugisset, . Omnino
266쪽
tamen verisimilius esse arbitror, Horatium hac quo- in re Archilochi, ad cuius se imitatione studiose comparauerat, similem esse voluisse. siquidem dc ille. ut alia turpiter a se facta, quod apud AElianum legimus, praedicauerat, ita clim in proelio aduersus Salo Thraciae populos eadem ratione expedijsset salutem suam, notum id posteris suo ipsius praeconio esse voluit : cecini tque hoc modo:
Ita enim eos vetitus lego; & si aliter Alciatus. sed J ille bello ferox , ille tyrannorum exactor Al pus, quem etiam apud inseros, ut hic ait, canentem pugnas & exactos tyrannos mirantiar Vmbrae, non ita fuit prodigus animae, ut non fugere aliquando ira luerit, quam mori: qui dc ipse', ne hoc nescirem iis, versibus id suis madauit, ut auctor est Herodotus in Terpsichore : in quo malitiam quandam Herodoti notat Plutarchus. ita ut vidcaturi; φιλοψυχin poetarum quasi quidam morbus: possintq. ad multos corum accommodari, quae apud Homerum Veneri
Ταυται z hiii , ψ ἀ Ἀνη πάντα Emendatus versus ex Apinaria Plauti, O Demdam Appulei' in Floridis. C A P. III. L O c v s est Plauti in Asinaria ita scriptus in omnibus, quae mihi quidem videre contigerit, exemplaribus. .
267쪽
μoficiscis. hoc nunc dixerim. nemo etia mea usuit ferito meo. neque me Athenis es E alter hodie qui 'qVam , Cui credi recte aeque putent. In quem homo eruditissimus, & de quo inter eos qui poetam illum emendare aggressi sunt, propemodum dici potest, οἶας υδ, nccc notauit. Mendum hoc est,& in nostro scriptura deprauata, etiam interpolatione litterarum: quaeramus ergo emendationem. Ego autem,quemadmodum ei loco medicina facienda sit, iamdudum reperisse mihi videor : in quo, num quid ipse me fallam, alij iudicabunt. Vetus cratopinio, periculum esse aliquod a fascino, ubi quis impensius aut laudaret ipse se, aut praesens ab alio laudaretur. Eius rei caussas, quoniam alij & curiosἡ
quaesierunt,&copiose tradiderunt, nunc persequi non est operae. Sed ex ea opinione receptum erat, ut
in laudando plerunque adderent vocem praefiscine, auipraefiscini, qua inuidiam & fascinum a se amoli renitu ac deprecarentur. Quale est, quo etiam hodie utimur, Dicto absit initidia. Est autem prae ine,aut praefiscini, idem quod πηο ασυνίου. Cum igitur magnisce de se locuturus esset veterator ille, cuius ea apud Plautum verba sunt, quasi inuidiam a se amoliri cupiens, ait, Traefiscini hoc nunc dixerim. Neque enim dubito quin ita legi oporteat. Huius Vo- Cis citantur exempla haec a Charisio. Titinnius in Sotina: Paula mea, amabo pol tu
Ad laudem addito praefiscini, nepuella 'scinetur. Afranius in Consobrinis: scis habitum ita ut nunc obtinet, praefiscine.
268쪽
Sed & apud Appuleuim multo eruditiorem, multo que pluris faciendum scriptorem, quam vulgo p tant , locus est eiusdem vocis ignoratione corruptus libro tertio Floridorum. Igitur, quod di desectuerat,quodque re vera arduum nobis exi rimabatur, a
tum et sepopulo , placere ordini , probari magistratibin, principibuη, H,praesi siue dixerim ciam quodammodo mihi obtigit. Praefiscine enim , non praefusiue, eo loco legendum est. Iampridem haec scripseram, cum ad me Tibur allatae sunt litterae ab Oberto Giphanioli mine in primis erudito, in quibus scriptu erat, Q vulgo apud Gellium libro decimo Noctium A ttica nim, & ejus libri capite xx iri t. legitur Histini de pristine, in Veteribus legi , prae cini, &praefiscine certeque invetere Macrobio quem mihi commodauit Hercules Clofanus Sulmonensis, ubi illa omnia ex Gellio, ut selet Macrobius, descripta reseruntur, legitur cine &D--dcprauatis quidem, sed tamen manifestis rectae scripturae vestigi j s. De loco quodam ex Odis Horatν.
OMIN osvM esse crediderunt veteres illi, verae religionis ignoratione Occaecati, occlursum serpentis, viam qua quis iter facturus esset quasi dissecantis; que ea superstitione dictum ab Horatio est, Rumpat 2serpens iter in titutum. apertius autem etiam idem cognoscitur ex Heliodori suauissimi scriptoris, Ethiopicon libro lettio ubi ita
269쪽
xies Sed hoc am nihili est,quod ipse quoque
non inuitus fatebor, aut, si non prorsus indignumerat quod notaretur, reperietur cerre, qui vel a se iampridem animaduersum, vel etiam e scidis atquoaduersariis suis i me subiectum elle contendat. Emendati locm ex Politicis Aristotelis.
ARisTOTELEs septimo Politicon quorundam errorem notans, qui felicitatis caustam non in virtute,sed in opibus ac copiis esse censent, ait pcrinde eos ridicule facere, ac ii, quod musicus aliquis bene caneret, eius rei caussam non in artem, sed in lyram referrent. Id autem his verbis exprimit: Διοὐ νομί-
της τε χ νmς. Qiribus in verbis,ut illud praeteream, quod legi malim aut αἰπωWra, aut εἰπς si κιθαρίζειν, aliud mihi multo grauius subesse mendum vi
cnim veteris musici proprium nome ruit: quilita boni, nihil ad rem: hoc enim tantum significat Aristoteleso Lamprio sene canat, id non lyra, sed artificio ipsius essici,& ridiculum fore, si quis id non artificio
ipsius, sed lyrae tribuendum esse contendat. Lampriautem mentio est apud Platonem principio Mene-xeni: ubi Socrates ait, facile esse, Athenis Athenien ses laudare, non ei modo qui praestantes magistros nachiis sit, quales ipse habuerat, rhetorices quidem Aspasiam, musices vero Connum: sed ei etiam qui minus bonos, ut musices Lamprum, rhetorices Arimtipsontem.
270쪽
tiphontem. Hunc Lampruin Athenaeus, non sano consuetudine muscorum, abstemium fuiste ait: pi fertque in eum amara quaedam dicta veteris poetae Phrynichi,quibus ait,lugere gauias mortuo illo aquae potore, quem etiam vocat mirificum artificem lugu- .sre quiddam & querulum concinendi, Musarum aridum & exsiccatum cadauer, lusciniarum sebrim, Plutonis hymnum. Eius igitur, quicunque tandem fuit, iampridem apud Aristotelem oblitterata me moria, reposita a nobis ac restituta sit. De locis aliquot Plauti ex P dolo.
. IN EpTE' post tot emendatores etiamnum lacitur locus hic e Pseudolo Plautina,
Phoenicium Calidoro amatori Νιo Per ceram est linum litteram interpretes λSalutem mittit, ct palutem abs te expetit. Non enim linum legendum est, sed lignum. nam in , tabulis ligneis cera oblitis veteres, ut notum est, scri bere selebant. Tabulas igitur ipsas vocat lignum. & sic loquuntur iuris auctores cum bonorum possissionem contra tabulas vocant contra lignum. Quod
autem in eodem illo diverbio scriptum est, sesque id futurum unde unde dicam nescis:
Nisi quia sturum ea: itas ercilium Iulit:& apud Theocritum, oculu, dexter lit: e stulta illa 'veterum superstitione ductum est, qua credebant, si pars aliqua corporis filapte sponte suoslijsset ac mota esset, eiusmodi palpitationibus aut prosperi aliquidia aut aduersi portendi. S. Augustinus linro secundo De doctrina Chr ana: His adiunguntur millia ina-