M. Antonii Mureti Variarum lectionum libri 15. Ad Hippolytum Estensem, cardinalem, ac principem illustrissimum

발행: 1580년

분량: 467페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

M. ANTONII MURTirtur adsidua attrect atione marmora super quibus a b sidue alea luditur. Vix ullum reperiri posse versum in omnibus antiquoruna poematis puto, quem tam multi tam varie interpretati sint.. Non modo, pro, non modo non , sepe apud reteres

legi, idi loquendigenu a Graecis ductum esse.

C A P. VII.

Nor Avs RAT iampridem Paulus Manutius, non mod), pro non modo non, sipissime apud veteres legi: id sie &ego postea libro primo commentarioram in Catilinarias confirmaueram, & alij homines eruditissimi sito calculo comprobarant. Sed incide runt nuper in manus meas, cum in taberna quadam libraria otiosus sederem, ibique cum amicis aliquot cruditis hominibus colloquerer, notae cuiusdam san ddocti ac diligentis viri in scripta Ciceronis, in quibus, quodam loco vehementer nosti una Omnium irico iudicium improbat, & illis omnibus locis, quibus nos ad id confirmandum utebamur, n gationem ad dendam esse conte dit. Ego autem, si quis aduersiis veterum cons retudinem multorum librorum consensit testatam, opinione quadam, ac iudicio suo, aut etiam rationibus quae speciem aliquam probabilitatis habeant, nisi vati, non sane propterea cum eo altercabor, neque pugnabo. sed tamen non protinus de sententiadem e r. Scio enim in omnibus

linguis multa dici, quorum ratio non constet: sed in usu loquendi, ipsam bene loquentium consiletudinem pro ratione habendam puto. Congeram i hic huc aliquot Ciceronis & aliorum primae classis scriptorum loca,quae ipse in optimae notae iseris, ita prorsus, ut subhciam, scripta legit ut cis inspectis hac

de re

302쪽

dere ab hominibus eruditis iudicetur. Cicero in epi stola ad Lentulum: Non moro pramys, quae apud me minimum valent ne periculis quidem compulsitiostis. Idem ad Paetum: Hoc tamen scito, non modo

qui consilique non intersum , ed ne principem quide ipsi m: scire qui uturum sit. Idem lib. decimo ad Atticum:

Regnum non modo Romano homini, sed ne Perse quidem cuiquam tolerabile. & eodem lib. Alfihi non modo ira s i, grauissima iniuria accepta , sed ne dolere quidem impune licet. Atque hi omnes loci ita leguntur etiani in libris proxime a Victorio editis, quos ex optirnis omnium exemplaribus cum fide descriptos elle constat. Idem libro tertio in Verrem: IVoluerunt eos insuis rebus ipsis interesse: eorum animos non modo lege noua eo ne nomine quidem legis 'uo commoueri . Idem libro primo in Catilinam agis , nihil moliris, nil id cogitari, quod ego non molo audiam , sed etiam videat planes sentiam. Idem pro Sex. Rostio Amerino: Προι tantum acinus commiserunt, non moὰo si ne cura

quiessere, sed ne spirare quidem sine metu possunt. Idem

pro CUM: Haec genera virtutum non solum inmor συλ n. Dis seu vix iam in libris reperiuntur . sed & in ea dem oratione in libi is veteribus ita legitur: Huiu obe rit tuu maledi tum ut i Au, niti non mstd,si licione, stans in amia quidem eIZ aspersim Z Et libro primo

De orato o: Neque silum .inscientiam meam, sed ne re

rum quidem magnitudinem perspicit . E i libro secundo De Osicqvi Quod is firmiore Mnimo Jacient, quia nou do illa inuidetur arati , verum etiam seuetur. Et libro tertio: Etenim si is qui non deflendit iniuriam, ne ας

pro ' i Si asilis eum p. test, iniusteyncit, ut i, rimo libro di serui , qualis babendus est is, no i modo repe sit, sed etiam adiuuat iniuri ara' Varro libro primo

303쪽

r1s M. ANTONII MURETI De rerusti : animo inquit Agrius tuam

non modo istud sublatum en , quod ludis Ci ensibus no amisimi curriculi fine isserit quadrigis: sed ne i d quia i m vidimus, quod in Ceriali pompa silet esse primum

Liuius libro xx'v. Postremo ita assuetudine mali esse rauerant animos ut non modo lacrimis, iustoque covpi ratu prosequerentur mortuos, sed ne esserrent quidem, . aut betelirent. Haec , inqNam, omnia, aliaque eicisDdem generis plurima ita in antiquissimis libris scri pia sunt, quorum tantum consensum pro nihilo purare, hominis esse ingenio sito praesidentis puto. Praesertim cum Graeci quoque ita loquantur, apud quos, ΟΠ ΟΠ, - ἴπως, interdum valent, non silum: in-Jerdum, non plum non: quod & docuit, & multis praestantissimorum scriptorum testimoniis confirmauit decus . atque ornamentum Gallio nominis Gulielmus Budaeus in commenta ijs linguae Graecae.

De loco quodam ex secundo Te ogkθι.

piendum sit, quod ait Cicero libro secundo De os cijs: multa saecula expecti Masisse ι . Pontio Samniissastrtuna reseruatim et ad id tempuου quo Romam donis

accipere coeperunt. Bellauit enim cum Romanis' Pon .etius anno ab urbe condita CCCC xxx II. lex autem

Calpurnia de pectin's repetundis lata est anno

a C C Irri. ut sifaeculum sit centum anno uiri,quomodoaccipiendum, & Grammatici veteres docent, & ludorum fecularium appellatio confirmat , non tota duo secula ei expectanda fiterint. Sed certesec tum interdum est γεδεὰ t os endit & Naeuius , qui Nesto m, vicist apud Gellium , tris eclisenem vocauit ,

304쪽

int , ex illis videlicet Homeri versibus:

γες autem triginta annorum est. Itaque illi Homerici vel sus ostendunt tantum, Nestorem, Oim illa loqueretur , sexagenario maiorem fui sse : quamuis illic quoque pro centum annis accepisse etiam

veteres Latini poetae videntur. - : i

i stratus locus ex Oratione pro Flacco

C A P. I x.

M i R i pi CE ab cit,& penuat cinio in orationerro Flacco vim, & auctbritatem plebiscitorii nisi te psephismatum , quae fiebant in Graecia, qu0d in eis neque per capita, neque per tribus, neque per cen riirias. exquirebantur sententiati; sed per praeconem ς licebatur, ut qui ita sentirent, manus tollerent: atque ita clamore multitudinia,S: Ciblatione manuum de rebus grauissimis , temere, & inconsulte accerne - batur. S ic simi, ait summus orator, expressa ista praeclara, qHae recitantur , psephismata, non sententijs, eq. auctoritatibus declarata non iureiurand* cqn stricta; sed porrigenda manu, profundendoque cla more multitudinis concitatae. Et paulo phst: Porre-.xerunt manus: psephisma natum eia . Atque ob respi, cientes apud Arist phanem aiunt, vi dendum sibi esse, quomodo manus tollere se anx. . ad confirmandum videlicet id quod Praxagora pro '

305쪽

M. ANTONII MURET 1

Et si Victorius libro duodecutio Variarii lectionunt alio id referendum putauit Huius autem consuetudinis Sc apud Aschylumin Supplicibus mentio est:

Vbi etiam scholiastes formulam verborum ponit,

quae in elusinodi rebus praeconi usitata erat,αρατω ταιοτω θύ- δ κεῖ. Meminit alicubi Scholiastes Nicandri. , . Emendatus Plauti Dcim in Epidico. . o

S T v x et , qu am consuetudo est ignavoniin,' nullius pretu hominum, ur cum quid ignaue , indecoreque fecerunt, si ostendere polunt magno alicui, ac pro atra viro idem quoquo modo contigisse, satis id in ille aut ad defensionem, atque excia sationem aut etiam ad gloriam,&comnundationem arbitren tur. Sic iocatis alicubi Martialis, luendani qui malos versus faciebat, etiam laudandum esse dicit, quod ea in re Ciceronis sinit is sit sic inepti olim quidam cuillud impedimentum linguae quo Demosthenem laborasse legerint, imitarentur, germani sibi Demo- .sthenes videbantur . Sic Platonis pauloelatiores humeros, Aristotelis unam παυλο ητα, qui studiose e fingerent , multi erant. Et apud Terentium Thrasi clim des meretricis oppugnaturus,loco sibi cauisset, Idem, inquit, hocce Drrhm 'Ectitauit. quasi eadem ratio Pyrrni fuisset, quae tum erat illius. mn eadem' fabula cum de deditione cogitaret,iana l. se impura anulierculae in sentitutem mancipaturus csset, uu

minui,

306쪽

nus, inquit, quam Herculasseruiuit omphaia i Est autem horum consimilis locu & apud Plautum in Epidico, ubi seritus e militia rediens , de herili filioqui arma aut amiserat, aut vendiderat,ioqucGs, ait,

id ei gloriosiim sole: nam idem olim etiam Achilli contigisse. Notum est autem,ut, interfecto Patroclo, ad Troianos Achillis arma peruenerint. sed Plauti iocus in omnibus vulgatis libris deprauatus est . ita enim legitur: Sta quid ais ' TA. quid rogat Z ε p . et bi arma si mi, Str tippoclii

T H. Pol ista ad hones transgerunt. E P. arma neγTH. cst quidem cito. EP. Serioue dicis haec tuξ T H. Frio, inquam hoges habent. Ep. e Edepol facinus improbum. TH. AEt iam a te alij fecerunt idem. . ieritiati in res hon l.

sed pro alii, sine ulla dubitatione legendurn es chili unico i, propter versum, ut Cepe apud Homerii: quod & ea quae statim sequuntur, manifestb decla rant . QMd autem statim subiungit, se putare arma Stratippoclis fabricatum esse Vulcanum , quonia ad

hostes travolaverint: eb pertinet, qubd η αςοτευκτα plerumque animata erant: ut illi tripodes, de quibus apud Aristotelem primo Politicorum, quos ait Homerus δυεQῖς ἀγῶνα. libidine Eunuchorum verum esse qu da Teren'tio dictum est. . CA P. X I. NON vanum est quod de Eunuchis audisse se ancilla Terentiana dicit, cos amatores csse mulierum maximos . neque enim quibuscumque amputaritur

R 3 testes,

307쪽

161 M. ANTONII MURETI

testes, in eis libidinis ardor extingititur: immo verbcrescit,& in tenditur ii, ijs qui exsecti sint iam puberes : ita ut olim libidinosae mulieres, quae tamen pa rere nolebant,cupide eis,ut in illa clinopale indomitis &indefessis ad libidinem suam explendam abuterentur . Idque hoc etiam tempore metuens imma nis de barbara gens Turcarum, quibus Eunuchis uti ad mulierum sitarum custodiam volunt, eis non te sies modo, sed de caudam, ut ait Horatius salacem ferro demetere plerunque selent. Multae enim alio qui facerent idem quod Gelliam quandam facere se litam est Martialis. Verum autem esse, quod modbdicebam,& exempla declarant, ut Phavorini philo sephi, qui eunucnus cum esset, in adulterio deprehensiis dici vir: &grauissimi, ac sanctissimi scriptoris Baslij confirmat auctoritas, qui hac de re ita scribit

Atque hoc ipsumtiane Satyrice exsequitur Iuuenalis his versibus: Sunt quas eunuchi imbellas , ac mostiaseniper cula delectent desteratio barbae: Et quod abortivo honen ira: ista voluptas

. A Summa tamen,quod iam calida, ct matura iuuentre

Inguina traduntur medicis, iampectine nigro. Ergo expectatos, ac iussos crescere primum Testimus ,postquam coeperunt esse ἴ libres, To Dis damno tantum rapit Heliodorus. ι

308쪽

Euripidi unus,Ciceronis ex epistolis ad Atticum d uisci emendati . . CAP. AII. E n v n1T Ε' sane, hi selet,emendauit iampriciem locum Euripidis ex Hippolyto coronato doctissimus homo Vie prius. In quo cum vulgo legatur,

monet ille pro α legendum videri quo nihil verius dici potuisse censeo. Sed tamen scrupulus re sidere adhuc aliquis potest propter syllabae modum, qui obstare, atque impedire huic mutationi videtur. Aτ φnim priore syllana producta dicimus , ε Συ correpta. Auctor huius rei Eustathius, qui exponens illud Homericum,

α . Neque tamen propterea non illa. recta ac vera est emendatio. tante in immutandus est duarum vocum ordo, ut ita legatur, TIλεον α πς υπ ἴ πειρω ν;

sed huius ipsius vocis ignoratio corrupit etiam se cum quendam ex epistola prima libri decimi ad Atti cum, ubi, cum vulgati libri ita habeant: m cesin qua nunc siimus, mortis in har: mihi quide dubium non sit, quin legi debeat, Haec est αm: L significat autern aestum quendam animi nihil quod satis probet reperientis. Est etiam incadem epistola locus superuacanea vocum aliquot adiectione deprauatus, quem ira hoc loco descrinam,ut ex veteris libri mei auctorita te legendus est: Nihil video quo istorem, ut quod iam. I mem

309쪽

r64 M. ANTONII MURETI

putem feriphse: sed tamen hoc ipsum ei Z rnum O πα-

ranni ,si is aliqua de is bona deliberaturus sit. Hanc scripturam qui cum vulgatis conseret, de eius integritate dubitaturum non puto. Eae Amphitruone Plautina ioci aliquot emendati.

C A P. XIII.

A p v n Plautum Alcumena cum dixisset, multo plus esse in vita molestiarum, quam Voluptatum,neque scre quidquam boni cuiquam obtingere, quin aliqua statim molestia consequatur: sibi is suo ususe emplo cognitum, ac compertum este dicit: ego,inquit, id nunc experior de me, atque ipsa de me scio. sed in meo vetere libm, multo,ut mihi quidem videtur, elegantius scriptum est Nam ego id nunc experior domo, ais ipsa de mestio.womo enim dixit, , ut cum Graeci dicunt, οι dii α μαργυς, de coqui se ipse indicat: & cum quod cuiusque proprium ac suum est,id οικεῖον vocant. EO-dem autem illo in diverbio cum Amphitruo ab exe citu rediens, ita salutasset uxorem:

mphitruo uxorem sistat latim steratam suam: vim omniu Thebis vir una esse optimam diiudicat: uami adeo cives Thebani vero rumificant probam: Valuistin' uer expectatus ne aduenio' neque illa quidquam responderet, qudd virlim a se paulo ante abh se, seque ab eo illudi arbitraretur: iocans, qui cis adstabat, seruus Sosia,

..... . . . haud, inquit , vidi magis

Expec titum: eum salutat magis haud qui qua is,

quam canem.

310쪽

bi illud, haud vidi magis, venustissime dictui est, ex contrario intelligendisin . Sic in Captiuis: te suu dalem esse aiebat. Haud vidi magis Et quidem Alcmaeo, atq, Orestes, GT Dcurgi postea. Vna opera mihisunt sedales qua irae. Et in Poenulo: At amans per amorem siquid feci Milphio, ignoscere id te mi aequum eH. Haud vidi magis.

Et ego nunc amore pereo . sinere verberem'.

item ut tu mihi ircisti ob nullam noxiam. Pos3 id locornm tu mihi amanti ignoscito.

simile illud Ciceronis pro Sextio: SH enim homo iste populo Komano deditus. Nihil missi maxis. Quod autem in illo Amphitruonis, & Alcumen colloquio ita vulgo legitur, ' . . Obsecro ecastor, quid tu me deridiculi alia , Sic salutas,ais appestas, quasi iam non Oide si V nunc primiι recipia, te domi, huc ex hostibi tigAlfi me nunc proinde appellaου, quasi multo post vi

deris' moneo , horum quatuor versuum posteriores duo

neque in meo illo vetusto libro legi, A plan) otioses

videri. Et aliquanto inferius, ubi vulgo, Si obsequare, et n' resoluas plaga: melius in illo, Sι obsequare, una te absi as plaga. Multis autem versibus interiectis, Iam illud non placet principiam de osculo. perge exsequi. non ut in vulgatis, pergam exsequi: est arinem exsequi. narrare, Neque indignum puto quod no tetur, verbum capere, Graeco more, positum iso pro eo quod est coarguere,ac conuincere: in illo ver

SEARCH

MENU NAVIGATION