장음표시 사용
421쪽
PARS TERTIA. 4 iiuullitatem repetebant ex eo capite, quod ad Pam Praesul eae odio et indonatione devenisset. Ut probarent se non eme ad nutum amovibiles, allegabanti' veterem Rotae decisionem, qua curatus quidam remotus, fuerat in cura reintegratus; 2' plures canonistas, a quibus
tradi eontendebant, beneficium quodlibet curatum esse hoc ipso perpetuum ; 3' quosdam textus juris, et duos praesertim
ex Tridentina synodo. Ut probarent curatos, etsi ad nutum amovi biles, non posse sine causa removeri, allegabant Sacrae Congregationis Concilii decisionem quamdam in causa Ferrariensi anni 1629, qua declaratum est cappellanos amovi biles de quibus agebatur, non posse amoveri Sine causa; necnon aliam decisionem, qua declaratum fuit de quodam monialium consessore, ad ipsarum nutum amovi bilem, non posse ab ipsis ad libitum et siue
Quae omnia Hispalensium curatorum allegata rejecta sunt a
Bola, in tertia decisione, dici 23 junii 1642, in hunc modum :a Curatos Hispalenses, non acquiescentes decisionibus coram a me factis, placuit tertio audire : hodieque proposita causau tertio, Domini steterunt in decisis. . . Sententia vero retua tegratoria unius curati ad curam data in veteri summario, a n. 22), nullam vim faciebat. Quia euratus ille non fuerata remotus ab Arehiepiscopo, sed spoliatus a beneficiatis et eat a pellanis, ut patet ex ejusdem lectura. Unde merito potuitu petere reintegrationem, ex traditis per Botam secisione i, si de Restit. ποι. , in antigvis ubi expresse firmatur, quod lima benti administrationem seu prioratum amovi bilem, nullum a competat remedium restitutorium, si removeatur per Ab u hatem deputantem; secus vero Si ab eatraneo.
α Auctoritates Romani eousillo 356, n. 6ὶ, Seraphini deeiu Sione 950, n. 1ὶ, Bellamem ..., Cassadi. . ., quae in SubStantiau nihil aliud probant, quam quod regulariter status beneficii u eurati est perpetuitatis, admittebantur : non tamen per u hoc tolli dicebatur, quin cura, quae residet penes Praelatum.
422쪽
a rium, Hostiensem, Ancharanum, et alios, in praeterita de-u cisione) cumulat . a Quibus sane nec textus in capite Unico, de Cappellis ni a naehorum, uec textus concilii Τridentini in capite i 3 κ seM. 24 , pro perpetuitate curatorum adducti, repugnant. α Nam quoad textum in capito Unim, satisfacit decisio Ca-α valli 350, n. 4, et 389, n. 3. Ad textum vero concilii plenea dicta secunda decisio S Circa secundum , cum pluribus Se-α quentibus ; quae responSiones brevitatis causa omittuntur. u Praesertim cum hodie curati sui spalenses , tacite admissa a conclusione circa amo ibilitatem, ad duo potissimum recuru rere denuo viderentur : nempe ad illud, quod remotio salu tem fieri non possit sine eo usu: innixi potissimum declara-u tione Sacrae Congregationis Concilii in una Ferrariensi de si anno 1629ὶ, quam solam hodie de novo asserebant : alte-u rum, quod in praesenti casu remotio facta suerit eae odio velu indignatione : sed neutrum relevare visum eSt. a Etenim quod vicarii amovi biles in curatis removeri pos-κ sint ad nutum, etiam absque causa, firmarunt Domini in prae- terita decisione. . . Praedictaque conclusio roborata fuit, nonu Solum rationibus, quibus nunc nihil pro parte curatorum Hispalensium) respondetur, sed etiam auctoritate ejusdemit Sacrae Congregationis Concilii, in una civitatensi relata per α Garciam sparte I, c. 2. 94, in addit.); in qua expresse cen-n Suit, vicarios, a capitulo ad exercitium curae deputatos, K. removeri posse ad nutum ipsius capituli, ab ordinario verou nisi ex causa. Ponderando igitur verbum ad nutum, quieu liberam voluntatem importui, et dictionem vero, quae estu adversativa, neceSSario innuit, capitulum deputans possu
v Non obstat autem allegata Sacrae Congregationis Concilii K declaratio in dicta Ferruriensi. Nam Iicet in ea censuerit
423쪽
u inde tamen aliquid contra conclusionem in praesenti casua firmatam inferri potest : quia, ultra quod ipsa Congregatios id totum arbitrio et prudentD Ordinarii remittit, terminia sunt longe dispares: nam ibi non eonstabat quod ii cappelu Iani essent amovi biles ad nutum ipsius Episcopi. . . Neque eo a casn docebatur de quasi possessione removendi ad nutum et sine causa, prout sit in praesenti ed Su. . . . Sicuti etiam altera declaratio in una Hispalensi dea anno l626ὶ non ita universaliter proeedit, sed in casu spe-α ciali monialium. Multa enim considerari possunt inconve-e nientia, si permittatur monialibus remotio confessariorumn seu curatorum ad earum libitum, quae minime locum habentu in Archiepiscopo, cui cura principaliter incumbat anima-
a Demum non obstat praetextus indignationis ... Satis justamst reddi illius indignationem dicebant Domini. . . α Et ideo merito standum esse in decisis, utraque parto in- a formante. η Iomo l, partis is Reeentiorum, pag. 240.ὶ
ouomodo resolvonda vi domur quaestio, an paro hi ad nullian amovi hiles possint sine musa revorari.
PROPOsITIO I . - Εst de essentia manualitatis, ut possit ben Diatus legitime revoeari sine eausa. - Beneficium manuale de
finit Gonetaleχ : u Illud quod non consertur alicui in perpea tuum, sed ad nutum conferentis vel alterius; ut pro tibito u illius amoveri possit quandocumque et quomodocumque V u luerit. s In regulam 8 cancellariae, glossa 5, 3 6, n. 2. α Manualitas, inquit Lolleres, quae juri Monsultis dicta est m a nuunt i retio, nihil est aliud quam rei, ut juris nostri, a a prehendendae abducendaeque facultas. . . Ex quo intelligitura illud esse benescium manuale, quod superior, qui illud
a contulit, pro libito ad manum suam potest revocare. Ο De Diuiti eo by Cooste
424쪽
Re benefletaria, I. l. q. 33, v. l.) Ex his et similibus definitionibus constat, per manualitatem unanimiter intelligi facultatem illam revoeandi ad nutum; et nullus est eanon ista, qui pro manuali habeat beneficium, si fieri nequeat ad nutum revocatio. Imo omnes manualitatem et remeabilitatem aia mutum pro una eademque re habent. Uude primo negari nequit, de e sentia manualitatis esse, ut possit beneficiatus ad nutum re
Iam vero revocabilitas ad nutum secum necessario infert revocabilitatem sine eausa; quod sic probatur : qui jus habet aliquid faciendi ad nutum, jus habet illud iaciendi quando
vult, et ex libera voluntate : a Id enim importat verbum ada nutum ait Garciasὶ; et patet ex ipsa significatione vocabuli, a quod accipitur pro voluntate; et verbum voluntas importata liberam et absolutam voluntatem, et non regulatam. n De Benefletis, parte i , e. 2, n. 85.) Ιd pariter aduolat Boissen-stuel. Postquam enim beneficia manualia definivit: a uuae nona conseruntur alicui in perpetuum, Sed ad nutum conferentis. v vel alterius; ita ut beneficiarius pro libitu ipsius amoveri K possit, o subjungit in hunc modum : a Additur notanter inu data definitione ad nutum conferentis ... , hoc est ad liberama ipsius et absolutam voluntatem, et non neceMario regula-
a tam : id enim importat ly ad nutum n tu tit. 5, libri 3 decret. , n. 43 et 45 . Ergo habere jus aliquid faciendi ad nutum, est habere jus illud saciendi pro libitu, seu ex mera voluntate. Ergo jus revocandi ad nutum est jus revocandi pro
libitu et ex mero voluutatis arbitrio. Sed jus hoc modo revincandi, idem est ac jus revocandi, sive aliqua causa reVOeatio nem exigat aut suadeat, sive nulla ejusmodi causa interveniat : aliis terminis est jus revocandi sine causa. Quae argumentatio sic breviter contrahi potest : est de essentia manualitatis ut possit fieri revocatio ad nutum; sed jus revineandi ad nutum, est jus revocandi sine causa: ergo de essentia manualitatis est, ut legitime possit revocatio sine causa fieri.
425쪽
eatus, nequit e queri, nee jus recurrendi habere, ea eo titulo
Od jus ipsius in beneflcium violarum fuerit. - Sequitur exeonclusione praecedenti : nam revocans sine causa utitur jure suo, ut pmbavimus: non autem uteretur jure suo, si violaret
jus henoseiati in beneficium, seu quod idem est) si benefi-
elato jus competeret, ut nonnisi ex certis musis amoveretur.
Idem sequitur ex eo quod talis benes latus non habeat jus retinendi beneficium, nisi usque dum remeetur; si quidem non ipsi consertur in perpetuum, sed ad nutum, id est, donec amoveatur. Quod sic exprimit Murenius : a Beneficiatus enima non potest possidere tale benesietum, nisi pro tempore quo a non fuerit ab eo revocatum; quia Solum pm eo tempore fuita Oncemum : ergo revocatione facta, nou habet jus diutiusu illud possidendi. Et hinc spoliatus sine musa beneficio, nuba lomodo potest eontradicere Prielato spolianti; quia nullam inu tali spoliatione patitur injuriam; neque returrere ad sup a riorem, ut injustitiam reparet; sed ad summum ut impediata malitiosam revocationem. n Forum beneflciule, parte l , q. 72, n. 2.
PRO siTIO III . - eo quod revorans sine causa agat eae pravo motivo, non sequitur eum non uti jure suo, aue injuriam tmeere revocato. - Εquidem qui revocaret absque ulla causa honesta et rationabili, peccaret: a Tum quia generale est, quema libet obligatum esse in suis actionibus habere sinem e honestum; tum quia variatio rectorum solet esse ecclesiae a damnosa; adeoque ut hujusmodi periculum honestetur. a gravi causa moveri debet Praelatus ad amotionem . . renius, Ioeo citato, n. 3.) M a fortiori peecaret, si ageret ex aliquo sine graviter pravo. Nihilominus etiam tunc bene elato nullam injuriam saceret : quia nempe pravus per seuon est nec injustus aetus revocandi; et jus habet hunc actum ponendi; et revocando utitur jure suo. Quod autem pravum sibi mponat finem, et si e peccet, id sit per accidens, nee facit ut injustus erga beneficiatum evadat revocandi aetus. Solent canouistae rem exempla illustrare : si librum, verbi
426쪽
gratia, tibi commodaverim, possum illum, quando libuerit, a te repetere. Statim autem ac repetii, sinitur jus tuum librum ulterius retinendi. Accidere autem potest, ut librum repetam absque ulla rationabili causa; imo ex pravo sine, verbi gratia, ex odio interea contra te concepto; et tunc procul dubio peccabo : id tamen non impedit quin utar jure meo; nec tibi injuriam facio librum commodatum repetendo, etsi alias ob pravum a me intentum finem coram Deo reus factus sim. Equidem similitudinem illam, ex commodato desumptam, non putat Lotterus sub omni respectu quadrare revocationi ad nutum, de qua agimus : sed, sicut pluribus doctoribus, ita et mihi videtur recte adduci.
PROPOsITIO ID. - Generali regula , quod revocans sine caum
utatur jure suo, apponenda est Meeptio Areo, nisi Ob peculiares circumstantias amoto inde obveniat notabile damnum, ab amissione beneficii diversum. - Probatur 1' doctorum auctoritate. Superiori siquidem paragrapho vidimus, exceptionem hanc a multis adduci. Si nempe amotio sine causa seri nequeat, quin redundet in amotum infamia aliudve notabile damnum, existimant cessare in superiore jus hoc modo amovendi; et a tali amotione patere recureum. Et haec opinio communior videtur. Probatur 2' ratione. Etenim jus habet beneficiatus, ne superior ejus famam laedat, aliudve grave damnum ei inserat sine causa. Si ergo tales sint circumstantiae, ut tale praejudicium ex amotione oriatur, jus superioris amovendi siue causa per accidens suspenditur et cessat. Eliditur scilicet obligatione, qua adstringitur superior lioece damnum clerico non inserendi, absque sussicienti causa. Quod etiam ex supra allato rei commodatae exemplo palam fieri potest. Quamvis pecunia
summam, amico meo commodatam cum clausula donec repetam, possim pro libitu et sine causa quando voluero repetere. et sic repetendo utar jure meo, nihilominus si tales emerserint circumstantiar, ut commodatum statim reddere nou possit quin fame pereat, hoc ipso praepeditur et suspenditur meum jus repetendi sine causa; quia nempe ex lege chari-Diuili od by Cooste
427쪽
tatis teneor hoc tam grave amici mei damnum praecavere. Diximus autem in thesi, notabile damnum, ab amissione ben fleti diversum. Nam per solam beneficii ablationum nulla ol si injuria, eum illud retinendi jus non habeat, nisi donec rex
PROp ITIO V . - Generali regulae, quod revocans sine causa utatur jure suo, apponenda etiam est eaeeptio : nisi sequatur damnum tertii notabile. Probatur l' doctorum auctoritate. Nam .
ut superiori paragrapho retulimus, existimant inulti fieri non posse revocationem sine causa, quando inde exurgeret magnum parochiae praejudicium; et in hoc casu dari locum querelae et recursui ad superiorem videtur sat communiter recepta opinio. Probatur 2' ratione. - Etenim jus quod habeo aliquid peragendi pro libitu et sine causa, statim praepeditur et su penditur, quando inde oriretur damnum tertii : ob eam nempe Iegem qua obstringor, non inserendi damnum tertio, sine causa. Notetur tamen in hoc casu clericum revoeatum queri apud superiorem non posse, quod Sine causa revocatus fuerit, sed dumtaxat ex eo quod damnum parochiae sine causa illatum suerit.
PRoposiTIO VI . - Ouando tales sunt circumstantior, ut ana tio merito praesumatur steri ea odio, Me ipso cessaι jus superioris amovendi sine causa. - Probatur 1' doctorum auctoritate.
Etenim in apponenda hac limitatione praecipue eos concordare reperies. Dum nempe regulam ponunt, posse fieri revocationem Sine causa, statim addere Solent, modo tamen non fiat ex malitia. Quod intelliguut de malitia, quae vel aperto pateat, vel merito ex circumstantiis praesumatur. Et tunc amoto patere recursum concedunt; et, Si probetur a recurrente malitia removentis, debere remoto beneficium manuale restitui. Quam hypothesim de revocatione ex odio ideo ni vent, quia praecipue agunt de revocationibus regularium quae per eorum regulares superiores fiunt, et frequentes esse
428쪽
TRACTATUR DE PABOCHO.tate, id eontingere posse. Quoad Episcopos Vero casus reum eationis ex odio fere chimericis accensendus videtur. Probatur 2' ratione. - Nam revocatio quae merito prae umitur ex odio facta, scandalum ex hoc ipso excitaret. Porro tenetur Superior, ad vitandum scandalum, sibi alias licita omittere. Unde jus revocandi sine causa suspenditur et ce sat, quando imminet ejusmodi scandalum.
Praemissorum applieatio par his amo thilthus Callia, . qui de xmitores
i ' Εος esse ad nutum Episcopi amovi biles, seu eorum benescia esse manualibus accensenda, jam probavimus sparte t. seci. 3, cap. 7).2' Hinc quaestio, an possint revocari sine causa, non alitPrquoad ipsos, quam quoad caeteros manualia henescia obtinentes resolvenda est. 3' Attenta autem communiori doctorum sententia, videtur dicta quaestio, quoad manualia beneficia, resolvenda in hunc modum : Primo, exceptis nonnullis casibus, fieri potest revocatio sine causa, nec ab ea datur ad superiorem recursus. Et haec generalis regula fundatur in ipsa manualitatis natura, estque omnino certa, et communiter ut talis recepta. Meundo, excipiendos esse a dicta generali regula nonnullos casus, etsi forte nequeat ex ipsis juris textibus rigorose deduci, ob communiorem tamen sententiam doctorum, qui has limitationes. ex quadam si Ve scripta Sive non Scripta aequitatu apponendas existimarunt, necnon Ob consonam congregationum romanarum praxim, videtur admittendum. Tertis, casus autem, qui, juxta dictam canoni Starum sententiam, excipi solent, sunt
sequentes : si amotio sat ex odio aperto, vel legitime praesumpto : si cedat in infamiam revocati, vel notabile ipsi damnum, ab amissione beneficii diversum, inserat: si cedat in Diuitiam by Corale
429쪽
damnum tertii, praesertim parochiae : si uota soleat supcrior revocare Sine causa; quia tunc redit casus damni quoad famam. In his ergo casibus probabile saltem est, non posse Episcopum sine causa revocare, et dari sic revocato recursum ad superiorem. 4' Quod autem nunquam et in nullo easu fieri possit remotio sine causa, et quod a remotione sine causa semperdetur recursus, ego prorsus salsum existimo. Elonim sat communiter quidem doctores Sentiuut, excipiendos esse Supra enumeratos casus; ast simul regulam generalem, quod fieri possit sine causa remotio, ut certam defendunt; quae regula
prorsus evanesceret, Si in omni caSu daretur, contra revoeationem sine ea a lactam, recurius.
5' Si quis e dictis parochis amovi bilibus Galliae sine causa removeretur, quin Simul alteri parochiae vel muneri praeficeretur, posset ad superiorem recurrere : tunc enim graviter laederetur ejus fama; quia ex gravi culpa remotuS censeretur. 6' Εxtra casus supra exceptos, Episcopus parochum amo-
vibilem transferens ad aliam parochiam, aliud ve explendum ossicium, ex illa sola ratione, quod id bono dioecesis regimini conferre existimet, non tantum utitur jure suo, Sed et coram Deo Ιieite et laudabiliter agit: si quidem, ut supra tradentem Murenium vidimus, causa haec pro justa et honesta haberi debet. ' Si parochus, ab Episcopo suo revocatus, existimet se esse in casu legitimi recursus, ipsi incumbit hoc probare apud superiorem. Debet nempe probare factam fuisse revocationem. vel cum detrimento ipsius famae, vel cum altero notabili ipsius detrimento, vel cum detrimento parochiae, vel quod absit) ex odio. Episcopus autem non tenetur pandere qua ex causa remotionem secerit; quia per se, et nisi intervenire albquem ex catibus exceptis probetur, potuit remotionem etiam sine musa facere. Id sequi videtur ex modo traditis circa manualia beneficia notionibus. 8' Omnino falsum est, praelatos Galliae parochos, qui des-
430쪽
strvitores Vocantur, non posse parochiis suis privari, nisi ex gravi eorum culpa, et servato ordine judicii. Si enim id verum laret, jam non essent ad nutum amovibiles, et eorum beneficia, non manualia, sed perpetua forent censenda; quod nullatonus sustineri potest.
9' Tandem conqueri nequeunt dicti parochi deservitores, quod Episcopi, cum possent deputare in perpetuum testante Cardinali de Luca , illos omnes revocabilitati ad nutum obnoxios relinquant. Huic enim querimonide si e respondemus: est regula apud jurisperitos recepta, non posse beneficiorum naturam, eorumque leges fundamentales ab Episcopo immutari; sed ad hoc pontificiam requiri auctoritatem. Unde he- nescium quod semel tanquam manuale erectum est, jam nequit ex ordinarii decreto perpetuum fieri, nec Vice Versa.
Vido id stabilitum supra sparto i hujus tractatus, secl. 3. cap 7 . Non ergo potest Episcopus beneficium manuale alicui
conserre in perpetuum eo sensu, quod tunc manuale osse desi
Sed neque eo sensu quod sic deputatus in perpetuum ad beneficium manuale, jam nequeat a deputante revocari ad nutum. Imo etiamsi promissionem et juramentum adjecisset Episcopus de nunquam revocando tali beneficiato, adhue posset eum ad nutum revocare. Et hanc esse communiter receptam doctorum sententiam ut palam laciamus, disseren-tom hac de re Leuronium adducemus. Quaestionem sie ponit
Forum beneficiate, parte t. q. 73J : a Quid si Praelatus, cui
a pleno jure subest manuale beneficium, promiserit se nona revocaturum 2 n Et respondet : u Adhuc revocare illum η p se valide, cum per hane promissionem non mutetur na- et tura beneficii, quae est, ut pro Voluntate conserentis remo- t veri possit. SancheZ, l. 7, in Decalvum, cap. 29, n. 125.
u pluribus id probans: Gongalo2 ..ὶ Neque etiam fieret inu hoc casu revocatio illicite, cum haec promissio, utpote cona traria naturae talis beneficii, Vires nullas habeat, non secusa ac promissio non revocandi testamentum vel precarium ... Disiligod by Corale