장음표시 사용
121쪽
ipse intelligit ibi per iustitiam: quando dicit, et peccatum est
eat Elia iustitiae debitae inesse. Iustitia multis modis accipitur. Primo capitur iustitia, ut est una uitriis moralis, quae inclinat ad reddendum unicuique quod suum est, ad honeste uiuendati nemini nocenduin.de ista iustitia, non est hie ad proposituista non facit sermaliter peccatum.lit dicit doctor, i ista potest capi,& habitualiter, de actualiter .Habitualiter pro habitibus generatis exactib. iustitiae, cui actiis sunt iustitia actua. lis. De ita iustitia morali non ea hic aliquo modo ad propositum. Ideo dicit doctor, p iustitia de qua est hic sesino: puta quod est debita inesse actui: non est nisi consormitas ad recta rationem. Ita u quando dicitur peccatum est caretia iustitiae debitae ineste, di ei carentia rectitudinis, di consorinitatis ad rectam rationeni, sic uidelicet, P actus nunquamsicitur et leniat ut,uel peccatum, nis uia debet fieri consormiter ad rectam rationem, ec non fit. Ita quod ii quis peteret ; dic mihi, quid importat peceatum de signiscato ibi mali dico, i nihil est. nullam rem importat; sed importat solum carentiam conformitatas, seu rectitudinis ad tectam rationem. Dico ultra, F peccatum est unum con notativum, te silpponit semper proa , connotando illum actum habere careii
tiam rectitudinis ad rationem rectam. Per hoc possunt solui multae dissicultates.Prima: utrum peccatum iit a Deo: dico Pista est sinis ter concedenda,peccatum est a Deo: oui a b ruod est petatum, est Moductum ed bene uerum est, quod octores dicunt, quod Deus non est actor mali, uel peccati. Et istud debet intellisi, quod Deus nunquam incitat ad pecca tum, seu ad male agedu, sed bene diabolus est auctor peceati.
Alia diis cultas. utrum Deus si causa peccati et uel uolens pereatum Respondetur, P non. N hoc patet per unam repulam logicalem:quando sunt duo termini conotativi, primus appellat suum significatum ad iacere connotato alietius ter mini. Exemplum. uolens, peccatum, ly uoles, appellat uolitionem terminari ad illam catentia,quae nihil est. Ideo istae sint salsaeSed dices, bonitas ergo, non est nisi contarmitas ad tationem rectam.uerum est,ita'actus noster est bonus, quando sit consormiter ad tectam rationem' Dices ultra ista conformitas quid est Respondet doctori quod non est nisi respectus conuenientiae ad rectam rationem. Dicit ultra, et est respectus realis,di extrinsecus aduenienx. Patet: quia ista colormitas non ponitur, positis extremis et iamio potest eae actus:& tamen actus non erit bonus. Sed arguitur scampossibile est, quod actus sat consor miter ad rationem,quae est recta, nisi ut bonus: ergo nece illario postis extremis. ponetur conformita, . Responcretur, Pposi loquocunque actu, etiam posito illo quod est recta ratio, potest non esse conformitas immo torsan malitia: ii Deus oppositum praeeiperet:quia esset ratio,& actus, & tamen non edet
consorinitas quia esset contra uoluntatem Dei.
Dicit ulterius doctor, Tite est dicendum, deueritate propositionis,quae est adaequatio significationis, vel conuenientiae ad rem tignificatam. Notum est quod ipsa propositio, tires significata per propositionem, possit ni manete, & tamen non erit ueritas. Lxemplum. ut si illud quod est propositio poneretur in lapide, illa qualitas mentalis est,& res signis cata est:& tamen non est ueritas. Dicit ultra doctor, quod ex istis sequitur,quod peccatum pro significato ior mali, non est nisi catentia talis conseimitatis ad rationem rectam.
Dici t ultra doctoria, omnia ista multum possunt uideri, satius nosti serent, sicut motu . puta, motus aliquis se fit, Pona pars est uelox,&alia tarda. Etiam actus nostra possent beseri, τ una pars es et bona, de alia mala: uidemus clare,uit Iud quod prius erat bonum, posterius erat malum. Ibi tansit doctor diis cultatem:virum unus actus possit ense successive bonus, ta malus Dico u, sic, ut prius visum est :ruta de actu imperato, seu exteriori: quia acius exterior potest successive est e bonus, de malu . ut litet moloire ad ecclesam propter Deum : & in medio itineris vadi optem anagloriam: illa ambulatio est bona, de mala, succcniue. tamen simul noli potest esse bonus,&malus. Ex tuo sequitur &clDoctor noster exletaone praecedenti insere aliqua corol.
Primum eorollarium est per modum quaestionis. Quaereret aliquis, utrum eum iustitia morali possit stare, v aliquis fit maluis ut puta est unus iudex qui habet habitum ivllitiae: v-
Irum flet,u iste iudex iaciat multa mala: Responde: doctor et ab quas proposiIlono.
Stat aliquem habete habitum uirtutis aequisis, ec in mestis actibus male aetere. ut ex multis actibus istius quadrages mae acquiremus tiabitum temperantiae: de tamen multos malos actus facient multi post quadragesimam:erso die. Et ponitur ibi retula doctorum modernorum. Actus nunquam repugnat habitui:ergo possunt esse etiam actus opposita,cum habitu. Unde actus repugnat actui: ti habitus habitui Siaacius non repugnat habitui: Lem hoc respiciamus expo
Ex isto insera doctor ulteriu , u stat aliquem esebonsi habitualiter,sui multas malitias habet: immo qui damnatur,&perpetuo damnabitur Vult ergo doctor habere,quod in bo iutate habituali,stant malitiae actuales.
luseri secun doctor noster:et quilibet actus malus habet
propriam malitiam. Ita quod si tint duo,uel tres actus mali , tot sunt malitiae. Probat doctor . actus malus, est malu quia caret rectitudine, seu consormitate, quam deberet habere ad
Ex isto potest inserti eorollarium.Quod nunquam duo actus sunt mali eadem malitia: ergo actus exterior, ec interior qui sunt mali, non lunt mali eadem malitia. Ex isto sequitur aliud egregium eorollarium Quod in mouente, remoto ad male agendu, non est una malitia: sed duae malitiae. Vt ego duco socrum ad lupanar :quilibet nostis male agi quia quilibet nostrum sornicatur. Et si dicas, ipse ducit me. uerum est. ergo tu non peccas . nego consequent an .
immo ambo peccant duabus malitiis Et ratio est: cuia quan tuncunque aliquis moueat aliquem ad mala agenuum, set per est libertate tua ad lic. uel sic agendum.
I Aliud quod malitiae dce.liauaeriti vidiauaerit ibi doctor noster unam quaestionem:quomodo peccata diuerunt ad inuicem; de quomodo unum peccatum est grauius alio. Respoiulet doctor primo ad primam quxstione. per aliquas propostiones. Prima propositio est philota. priuationes distingustur per habitus: s sic est, F malitiae non sunt, nisi priuationes bonitatum, seu consoriaritatum ad rationem tectam : ergo distin uuntur ad inuicem. sicut distinguuntur illi bonitates, reco- formitates. Exemplum. cecitas, de surditas, i unt duae propriae priuationes.quomodo distinguunturi sicut uisus, de auditus, qui distinguunt ut specie: ergo etiam prauationes illae. Et dicit doctor noster,quod distinctio priuationum, i emper debet attendi ex distinctione habituum. Ita us habitus distinguuturgenere, priuationes etiam distinguuntur genere: si specie, speciei si numero, numero. Dices. ergo peccata distinguutur tor- maliter per ist.uptivationes, seu malitias.uerum est:quia uitium est v iti uin per malitiam: de ista malitia non est, nisi carε-tia consorinitaris,quae deberet inelle. Dices contra: uitia distinguuntur ad inuicem per eouersionem ad creaturam: quia communiter dicitur,2 peccatum est aversio a Deo, de coverso ad creaturam. hoc eii dicere, ut ille qui peccat, dimittit Deum, de capit creaturam pro domino. ergo peccata deberct distingui per istam conuertionem. Respodet Goctor,quod certe uerum est, quod illi qui peccant saltem mortaliter, dimittit Deum, dc accipit e rear utam. Dicit secundo doctor, quod licet in peccato mortali conuertamur ad creaturam placen do creaturae: puta onux alteri, tamen distinctio peccatorum non prouenit ex illa conuersione. Dieex sorte:quare est, quod non distinguuntur Per istam conuersionem ad creatura.quia conuersiones sunt ipsemet uitia .unde dico,nuod conuerta mordinate in creaturis,non est nisi uelle complacere creaturae rubi non debemus sibi complacere. te illud uelle complacere, est actus malus.Ideo est peccatum. Sequitur corollarium. Quod uitia, te peccata distingusit ut ab inuicem, per proprias malitia quae sunt carentiae. CTertio allaret Eced Quaerit adhue unum, quod est pulchri usu quomodo unum peccatum est grauius alio peccatos Respondet docior, secun dum et actus caret maiori, uel meliori colubrmitate, quam alius, secundum hoc est actus peior Ita ae s quis quaerat:qu te istud peccatum est maiust quia tu poteras ponere, de dehobas ponere maiorem bonitate in illo, quam in illo actu . Ideo iste actus est peior.Exemplum, ponamus casum se: unus qui est bene dotatus ingenioralius non est ita dotatus cisti duo peccant:qui magis peccat certe ille qui est magis dotaliis: quia
poterat ponere maiorem bonitatem, quini alius. Ex iso sequit,u quanto possumus ponere maiore bonit rmata
122쪽
Ex isto sequitur qualiter omissiones, se se habent, P una. ea linior alia. Vnde grauitas omissionis non attenditur secundum bonum.Quod posset esse, sed secundum bonum quod ii esset tune:ut die domini ea debemus diligere Deum: e. audire missam: tamen Sortes omittit: iste peccat peccato omissionis:& sunt duo: tunc die qui erat magis dispositus ad amandum Deum, magis peccat: sicut clerici docti, prudente magis
peccant omitte o,quam ignorantes.
Dices hie ceti E non possum bene cognostere istud: quia si
quis diceret mitii, cellic tria peccata Idololatria, periuris, di odium Dei,uelibrnicationis,& furtum. Quomodo debeo cognoscere,quod unum peccatum est maius,quim aliud Dico, quod secundum,quod maior fit iniuria Deo,sibi, uel proximo secundum hoc est maior grauitas.Vnde idololatria, dimittit Deum, Fc accipit pro Deo suo aliud.ita est maxima iniuria.Periurus uocat Deum in testem per tali itatem:qui odit Deum vult Deum non esse.ubi est maior iniuria uelle Deum mon e illa:& practica in temetipso, τ esset maior iniuria, uelle te non esse, quam solum nugari de te. unde per idololatriam cupimus alium Deum: & dimittimus Deum, per periurium est nugari de Deo, quia est adducere Deum in teli imonium salsum;&odire Deum, ea uelle Deum non esse. Tune cogitemus secundum quid fit maior iniurias de notum eis, F per odium Dei. unde in fornicatione simplici. iolum iacio iniuria Deo dein surto, facio damnum proximo meo, pueris,& Deo. Ideo furtum maius peccatum eii, &breuiter iecundum illa debemus aspicere grauitatem peccatorum, de
Quid ergo adimit peccatum s Doctor noster ex praedictis
insert unam conclusione, τ daemones continue peccant. Etiasi semper odiunt Deum. de breuiter nullum auum -- ει ινρος num iaciunt.
Tunc quaeritur.Quomodo potest hoe esse. v daemones eotinuὸ peccent Et arguat ut se. N daemones continue peccat et seaueretur, quod natura eorum semper diminueretur. patet: quia peccatum semper diminuit de bono eius: ergo si contι ri peccarent, dic. Respondet doctor per aliquas propositiones.
Pilina. Daemones sunt substanti spirituales, quae non ponsunt diminui, nec corrumpi, niti a Deo.
Sequitur aliud corollarium .Quod nullum corporeum, si cutisnariues aliud, potest diminuere,uel corrumpere iubilantiam spiritualem. Sequitur ultra, Utieet peccatum adimat de bono,iam e n5 adimat, neque diminuit aliquid de substantiadaemonis. Item causa eontingens conti menter plures essectus, non corrumpitur ab illis ei ctibus:sed uitia quae sunt actus uoluntatis, coat ingenter eontinuatur ab ipsa uoluutate: ergo non diminusit naturam uoluntatis:ubi sunt differentiae. Prima supponamus cum omnibus sanctu,&doctori, u daemones continue peccant:utrum imputamur ad aliam, de aliam poenam,sse 2 p na eorum augeatur continue Respondetur ae non. Et ponitur talis propositioiicet daemones continue pe et ecca eontra uoluntatem diuinam, tamen ista peccata non imimi r putantu. ad poenam:quia sunt in termino. Modo ubi lignum ας - ceeiderit,ibi permanebit: supple quo ad meratum:uel deme- ritum.Similiter dicam uide atis, qui semper bene agunt, . sed non immutabiliter: auia sunt intermino. Dices quando cunque daemones peccant,aliquid poenae habent quod nώ habebant ante. Patet: iuia quodlibet peccatum, est pena sui, uelit ius,qui iacit peccatum, ut iuristet dicunt. Le ita elLT quod libet peccatum est rina sui. Pio colutione oportet deelarare e quomodo quodlibet preis itie eatum est Pisa sui adeo dicit doctor. P quodlibet peccatum est poena sui: quia quodlibet adimit de bono.&quia adimit de bono,eil incommodum:&quia est incommodum, ideqdicitur poena sui. Dices quomodo peccatum adimit de bonos vaecarum Respondet et peccatum adimere de bono, potest intellipitra ---. d. siciter. vi mod0, Ψ adimat de bono, quod insuit, & senosiam: est intelligendum eundou non potest tripliciter intelligi, αδεο - adimit de bono .quod inest, de se non est intelligeri u Ter tio,ux adimat de Dono,quia inescit, di iic est intelligendum. Unde actus uitiosus est semper priuatio coni brmitatis ad rectam rationem,quae deberet ineue:erso adimit illud bonum,
quod deberet inesse, cum sit priuatio. & ite propter hoc peccatum uidetur esse semper ineommodum illius. cuius est Dices: peccatum adimit ex bono quod inruit. Paret tia uia adimitsraiiam. Respondetur,Puerum est. P peccatum adimit gratiam: sed propter hoc peccatum non dicitur esse grauius. Pa-
ut:quia tunc peccatum,quod adimit statiam, edet Graui M, o iam se eundum peccatum quia secundum peccatum non a-
Ex quo sequitur. τ peccata non habent suam grauitatem eo'adimant de bono, quod insitit, sed quod inesset. Ex quo sequitur,l daemones,quando continue peccat, scia habent, ae continue adimitur aliud, α aliud bovum, sup ple quod inesset. Praeterea hie probat doctor,quod actui exterior non addit
malitiam super actum interiorem, Sisor maliter sic argumentatur,actus exterior, non facit aliam separationem, seu auersionem ergo no addit aliam malitiam alio actui interiora. Respondet doctor primo declarando quid sit aversio.&quid stauerti a Deo. Unde dupli iter aliquis auertitur a Deoaed tar Dula re
maliter,& uirtualiter. unde peccatum, auertit a Deo dupli-- Cit .Primo contrarie Secu udo negative.Contrarie, noledo, μ' i AE .
seu odiendo Deum. Negative, omittendo diligere Deum, quando debet eum diligere. Ex quo sequitur, t auersos uisse formalis a Deo, aliquando est actus inliquando est omissio. Alio milli ali- modo quis auertitur a Deo uirtualiter; quia habet aliquem piad . actum uoluntatis, non m eontrarietur dilectioni Dei, seu bene tepugnat dii oni Dei. sicut omnis actus contra praec plum diuinum, sic se habet, licet non contrarietor dilectioni Dei: tamen sibi repugnat: sicut ueste mirari: uelle iurari, noli contrariatur dilectioni Dei; licet repugnat ei est a
Ex quo sequitur,v quicunque sicit contra aliquod praeceptum auertitur a Deo uirtualiter.
Ex quo sequitur,l auerti a Deo non es nis lacere aliquid
contra praeceptum aliquod Dei. Dicit etiam . quod auersio accipitur pro actu malo, sue sit primo malus, sicut actus uolatatis,sue iecundario malus, sicut actus imperatui. Ideo actus talis exterior, dicitur auersio, capiendo aueisionem lais pro
D eLARAT hic quid sit libido. utrum libido, se aue --
so sint idem. d. declara-Breuiter est notandum, quod doctores crepetunt libidinε tur.
pro actu uoluntatis immoderato,& inordinato, circa materiam temperantiae puta circa cibum, potum, & eoitum. Ideo libido est ictus uoluntatis inordinatus, circa cibum, potum, di coitum.
Ex quo inseri doctor quod libido, & peceatum, non eon uertuntur ad inuicem:quia multa sunt peccata,qui non sunt libido. Ex quo insertiui libido,& auerso non conuertuntur ad inuicem:quia omnis auersio,ea heccatum: sed non omne peccatum est auerso. patet devenia Finaliter doctor vult soluere, quae tangebantur in secundo articulo. I ita utrum actus exterior sit imputabilis alia imputabilitate,ab actu interiori. Respondet, quod imputabilitas eortesatiue se habet ad ordinabilitatem: unde per quemlibet actum bonum homo ordinatur ad aliquod bonum: ergo etiam e quemlibet actum malum. ad aliquam pmnam: non dico ad aliam, di aliam p xnam:sed ad unam, & eandem poenam . 'Lt ideo est resolutio doctoris, quod scut actus exterior est Olus propria malitia. Ita est imputabilis propria imputabilitater seu non ad aliam poenam. Dicerent tamen aliqui, quod
actus exterior ordinatur ad aliam punam , quina actus interior Probant:quia damnati postulem iudicii, patientur corporaliter ω non nisi propter actus malos quos exercuerunt carca corpora eorum tergo i si actus exterior ex ordinantur ad
aliam pinnam. Respondetur, quod uerum est, quod damnati patientur corporaliter post diem iudicii. N in hoe eonueni sit omnes doctores:& sacra scriptura. Di eo secundo, quod hoc
non est propter actus exteriores , qui exercebantur circa illa corpora: sed propter actus interiores; puta propter malam uolitionem. quod probo; quia multi damnati te furnent, cum aliis eorporibus, quae habebant in hoc mundo. Et si dieas: actus exterior non habet imputabilitatem, nisi propter inte riorem: ergo non erit alia imputabilitas ab actu interiori. Aroumentum est solutum.& magis est in oppostum: quias habeat imputabilitatem,&habeat peractum interiorem, ni bilominus habet talem imputabilitatem, di non aliam, qMmactus interior: quia tunc actus interior, esset causa suae imputabilitatis. non est dicendum. Restat soluere argumentum: & inmatur se. Nihil diei. tui esse bonum, uel malum, nisi si uoluntarium Sed actus exterior, non est voluntarius ergo non erit bonus neque malus. quod di
Respondetur, quod aliquid dicitur tribus modis volunta- ω- ra rium. Primo: cuia est aliquid , quod est in uoluntate, disie a
123쪽
habitus,&Qui di passione ,sicut tristitia, delectatio
sunt in uoluntate:omnia talia di entur uoluntaria. & sic elux exterior non est coluntatius Secundo modo dieitur uoluntari urn,quia eii uolitum. Et ite omnis res uolita, idest supra, quam cadit actus uoluntatis dicitur uoluntaria.& isto se eundo modo, non oportet actum exteriorem este uoluntari v. Tettio modo dicitur uoluntarium quia eii imperatum a uo liuntate, de est in potesate uoluntatis . di sicacius exterior. eduoluntarius; quia est in potestate uoluntatis. de cum hoc im peratura uoluntate. Ex quo infert doctor P nuquam aliqui ga s exterior dicitur esse bonus. uel malus, nisi quia subiacedde quandiu subiacet actui uoluntati : imperatur a uoluntat ideo si aliqui aetas exteriotes sunt, sua non impetamur a uoluntate; ut non sunt boni, nec mali.ldeo dicit, uti seorsum tanta uolantate, non erunt botii, ncque mali. Ideo tium bo-m, quia imperantur a uoluntate.
sythaee de quaestione decinis octaua.
m VAes Tio decimanona, in qua quaeritur. Vtrum in Chri naturae humanae ad uerbum, sit sola depet eniti turae humanae ad uerbum. Vnde ei notandum, Fina quaestio, est quaestio de incarnatione uerbi diuina. Et nihil aliud uult habere, nisi et natura humana unitur uerbo diuino. Et quid est ista unio, qua natura humana unitur uerbo diuino.
Pro declaratione istius quaestionis notandum est, in tria doctor uult taeere in ista,quaestione. Primo uult determinare de ista unione naturae humanae ad uerbum. Et ponit primo talem propositionem. Ista est de fide, v na nere. - tura humana es unita uerbo diuino, Si merὸ creditum eia . M sed quomodo sit nobis uera:utrum sola fide: uel quominios Dico τ sola fide.lilius probatur per dictum Ioannis. i. in quo dicitur. Et uerbum caro tisum est. Dices:quid est dicere,uer bum caro facitamesi s Primo capit ibi carnem, pro homine. Ita quod est sensis, uerbum eato iactum est, idest uerbum fictum est homo.Vnde uerbu, filius Dei, semper suit filius Dei, non semper svit homo.suit homo quando assumpsit uaturam
D Ex isto infert. Pro maiori declaratione.est notandum, v toz xa disti cultis istius quaestionis st,quo modo humanitas se habet ad uerbum diu tuum . Et ponuntur aliquae propositio
Prima. Humanitas nunquam est uerbum diuinum, &nunquam est concedendum. Ben E est tamen concedendum,quod homo est uerbum diuinum & imaginemur per quandam limilitudinem. Albedo eonuenit parieti. 5c per hoc paries est alia tamen albedo nunquam est paries. Similiter humaui: ax conuenit uerbo clauino, id est unitur. de propter hoc uel buni est homo: di tamen humanitas non est honao: neque uerbum di
Ex quo sequitur corollarium. Quod filius Dei non semper fuit homo: sicut iste paries qui nunc recepit albedinem, non semper tuita bus. Ista bene eo editur Filius Dei inc preens e homo. Sed ista non conreditur. Homo ine pit esse filius Deiruuia sensu, est, filius Dei habena humanitatem , ince pitellesIius Dei. quae est salsa. Seduitur ulimus. in fili ui potest esse, & no esse homo. sevi ruit in triduo quia fuit situ, Dei: de tamen non suu h
mo:quia humanitas erat corrupta.
y ; sta Nunc principaliter quaeritur. Quid est ista unio,qua narii
miis. ra humana unit uet diuinosi espondet doctor per aliquasnopoli iones. Prima proposito.Ista unio non est inhaerentia naturae humanae ad vel buni, idest non est imaginandum, rhumanitas inhaleat, uel informet uerbum: Falium est. 8c ratio huius ecti quia omne illud ' d inhaeret,uel inibimat aliquid, sic seli bet, ut illud aliquid,eui inhaeret, uel informat, semper est inpotentia ad illud. Modo uerbum diuinum, non est in pistentia ad aliquid recipiendum . Vnde infinito repugnat potentia
lita acia Secunda propositio. Narnia humana non solum se ita t
uerbum diuinum secundum unitatem aggregationi . ideo noti est imaginandum,u, huiuanitas,& uerbum da uinum, faciant unum per aggregationem. quia sic facit unum cum p
xi di si titu sane , a tainea paternoa est homo, rater usi in incartiatus; sed solus situr. Unde talis unio a gregesIoes
inter quaecunque distincta estiqui a quaecumque distincta, possunt sicere unum per aggregetionem. Dices t quid ergo erita ita unita, Respondet dietor,il est ibi unitas in lanis. Et ponit unam regulam.Quod unitas ordinas semperest utritas p is serioris ad prius. Et dicit doctor breuiter, ae ista unio naturae humanae ad uerbum, non uidetur esse,niliunio sustentanti . ad sustentatum: uel melius sustentati, ad sustentans.Vnde ira tura humana sustentatur a uerbo diuino:quia natura humna non est in proprio suppostoabstetatur ergo ab alieno sup posito, puta a uerbo diuino. ideo solum ea ibi unum suppou- tum in duabus naturas. puta inpropria natura nempe in deitae Ieria in aliena natura,puta humanitate. Et ideo ide est Deus,& homo: Deus per suam propriam naturam et scilicet deitatem. Et homo per humanitate,quae, sibi unitur. ideo est Deus quae euhomo. R. elinquatur ergo,quod ista unio, est uniosu- Dentati ad sustentans.natura Iumana sustentat ut a uerbo diuino, tanquam abalieno supposito: istam uni em doctor uocat unionem ordinis, puta posterioris, ad prius, quod dictiunidem est. xtitur una parua quaesto pro maiori declaratione. humanitas unitur uerbo diuino; uerum est . di istaea eredita. quo uni tuae umorie quaero quid sit illa unio. utrum sit humanitas, ii et aliquid aliud s Respondetur,u' neque est humanitas Deque uerbum diuinum . nam potest esse humanitas sine ista unione si uerbum dimitteret iliam naturam humanam. Etiauerbum diuinum potest esse sine hoe, ut terminet istam uni
Dem. Bleuiter ergo, ista uiuo non est, nisi respectus extrini cus ipsius naturae humanae ad uerbum diuinum; qui respectus uocatur unio: uocatur dependentia naturae humanae aduer- bum diuinum:vocatur respectus sustentati ad sustentans.
Ex quo sequitur,* uerbum seu stium Dei incaritati,non est nisi filium Dei terminare istam dependemiam, uel union naturae humanae ad uerbum. HG- hae Ex quo sequitur,et uerbum incarnari non est aliquid reri. pereata quod est uerum dicere,natura humana unitur uerbindiuino.& tamen uerbum diuinum nihil recipit; sed praecis ὀterminat istam benedistini unionem, ol nulla est similis ita
Ex quo inseret doctor, τ licet naturae humanae ad uerbumst unio, & dependentia:tamen ipsius uerbi, non est aliqua v-nio, neque dependentia ad naturam humanam. Ex quo se luitur corollarium, V ista unio no est relatio naturae, seu aequiparentix:quia sumnitas bene unitur uerbo, tamen uerbum non unitur naturae humanae. sed bene terminat unionem naturae humana Ideo quando dicitur, quod filius Dei assumpsit naturam humanam, idest terminat unione naritae humanae ad ipsum uerbum. Ex quo inseri doctor, quod is a dependentia naturae humanae ad uerbum, non est dependentia causati ad causam. Cuius ratio est: quia ista dependentia ut eausati ad causam terminatur ad tres personas quia tres person causam:quia opera trinitatis ad extra sunt indiuisa:& hoe est dicere, quod impossi et bile est, quAd una persona causet aliquid, quod non causet quaelibet persona diuina. Vnde opus ad extra est opus totius trinitatis.Et quia istam dependentiam tres personae, non ter minant. ideo ista dependetia, non est causati ad caulamat si dicax situs Dei terminat istam unionem naturae linuranae: de istud terminare est agere ad extra:ergo tres personae leoninabunt aces pondetur hic, quod istud terminare, non est agere.
quid ergo est istud termitaret istud terminare nihil aliudqvim aliquid referri ad illud. Modo humanitas per ista uni
nem qua est unita, refertur a d uerbum diuinum. Ex isto inscit doctor noster, quod ratio terminandi istam . unionem, di illud quod terminat immediate istam unionem, ternis ista non erit aliquod communem spersonis: quia tuncq Lelι- ν - ---bet persona terminaret,quod estialsum. --.
Dicit ergo do ior, quod illud, quod terminat istam unionem , est persona uerbi, pura filius Dei. Et ratio terminandi est ipsa filiatio quae est lucommunicabilis. unde in filio, est deitas,& est filiatio: deitas communieabilis est tribus; Ideo non potest esse ratio terminamsi illam unionem . secundo ea ipsa filiatimquae est incommunicabilis:& est ratio terminandi istam unionem: de ex istis constituitur fili ut in diutius, puta ex deitate,&filiatione per se constituitur illius. Hie dicitur quod licet de locior tangit hie aliquas di
cultates de ista incarnatione uerbi diu uri. Et quaerit primo, utrum aliquid communem diuinis, posset eneratio temu- π ama --
ndi uiam benedictam unionE iraturi humanae ad uerbum , νε--
124쪽
nihil aliud est quaerere, nisi.utrum aliquid quod est eommune in divinis, primo per se terminet istam unionema e*5cia det doctor noster, a non id est nihil commune in diuinis tremiura se primo terminat istam benedictam unione. Probat doctor, ista mutati . quia si aliquid commune in diuinis terminaret istam unione
sequeretur, quod sicut illud eommune esset in tribus personis, ita quaelibet persona, esset homo:& sic patet esset homo, quia est haereticum ideo illud quod primo, per te terminatistam benedictam unionem, est incommunicabile, singularis
o Luaiio varionis, qui dicit,quod non est in conueniens alia
quid commune tribus personis,secundum quod aliter se habet in una per solis quam in ali terminare istam benedictam
unionem.Dices quid est illud commune Respondetur essentia diu in secundum * aliter se habet in filio, quam in patre,
Ex quo uult habere iste vario , quod essentia diuina sese habens. ta, sicut se habet in filio.est terminus istius uni
v tribrati. Contra istud arguit doctor, te sermatur se argumentum.... Essentiam diuinam aliter seliabete in una persona, quim mali non potest sacere nisi distinctionem originis: ergo non potest ponere disti notionem terminandi istam benediciam unicinem.ui dedistinctio originis,est distinctio personarum. Ec nos ub illo termino personarum,sed sub termino productionis:
siue aditu siue passive: practiceimis se: pater habet deitatem sirim habet deitatem: spiritus an s habet deitatem et utrum eodemmodo Dico et non: quia pater a se habet i si iux a patre:& spiritus sanctus a patre dc filio, idest ab utroque. Sequitur ergo, τ .inentiam diuinam aliter se habere in una pers na, quam in alia, solum facit distinctionem originis,l. distiu-ctionem prodii soliis amu uel passiuae. Ex quo sequitur hic fractio capitum nominalium de signis originis Mic quaeritur parua quaestuo. nos bene seimus, & est
creditur u solus filius per se primo terminat istam benedictam unionem utrum essentia diuina per se primo posset terminare istam benedictam unionem si es iidetur de mente doctorix. pse. Non dicitiquod terminet: sed potest terminare per se pomo. Et tunc dico,u sicut illa essentia esseon tribus, -- , quaelibet persona taee homo: non primo terminat et illam unionem:sed aliquid quod est in ipsis, puta essentia diui
n inco ulterius,ui tunc ei et unio naturae, ad naturam, im
mediat ὀ Sed tune eii dissicultas, utrum essentia diuina esse: homos quia essentia diuina non uidetur esse suppositum.Re spodetur hic, in illa essentia diuina esset homo: quia illa eseatia diuina est ultus,qui est homo. Tertium sequitur Ne.JQuaerit hie doctor quid est ratio terminandi istam unionε his io; Se supponamus creditum, putau filius terminat ita QMonen, Tune quaero quae est ratio soritialis, quare fili in ter- minit istam unionem Nam cognoscimus, illius est una persona unum suppositum increatum singularisIimum, di incominu ni ob leSupponamus est iu leonstituitur ex deitate, ει filiatione.Tertio supponamus,u, filius importat ista duo,
puta deitatem,ti filiationem, deitas communicatur tribu, Inliatio est lucommunicabilis est enim proprietas hypostatica
idest in immunicauilis de singularis. une quaero,quae ratio
est, quod filius leonina , ta non pater notum est, quod non est deitas, cum deitas iit in patre, ceut in filio:Relinquitur ero, Miau. go, quod ualptastiatio.Tunc ponamus talem conclusionem . blius terminat illam unione. εἰ tiliatio est ratio formalis terivinandi istam benedictam unionem, & non est ipsa essentia diuina, per argumentum iactum: sequitur ergo quod aliquid per sc incommunicabile, est ratio ibi malis terminalsi inani Mnionem . Non dico quin aliquid aliud posset per se primo
Contra. Arguitur se Si pater assumeret humanitatem. set homo seut filiu t ergo esset eadem ratio terminandi illa unionem naturae lino an et in patre, di filio. Respondet doctorpet aliquas propositione . Prima propolitio. Pater posset assumere naturam huma- Loturo nam, se ut tibii :&esset homo scut filius tamen ex hoc non Ait sequit ir , quod in utroque esset eadem ratio terminandi . . istam benedictam unionem: sed esset alia, di alia ratio termitiandi.
Ex quo potest inserri quisa istae duae uniones, alterius, de
alterius rationis essent, cum rationes sint alterius, & alterius rationis.
M ibi dissicultas patu istium pater postat actumue illa, te eandem humanitatem, quὶm situs asiumpst i qu5d nillil
aliud est quaerere ius, utrum duae, uel tres per x possent assumere eandem naturam. Doctor est singularii in ista opinione, nendo propositionem negativam.quod non. Etha bet istam propolatione: auod impossibile est,et aliquid aequaliter,&totaliter,dependeat a ducibus. sicut dicit, quod impossibile est, quod unus effectus idem, aequaliter de totaliter, a duabus causis totalibus causetur.
Ex quo sequuntur multa corollaria , qudd Deus no pos et cete, quod una eadem albedo limul,& leniet, inhaereat tui- 'D obus subiectis. Secundo sequitur, quod impossibile est, V ead anima simul, Sc semel in tinet plura corpora. Tune ponun- . c -
eur quatuor propositiones de mente doctoris. Prima, unde effectus non potest esse a pluribus causis totalibus Secunda,duae personae, non possunt assumere eandem naturam.Tertia, idem aecidens non potest esse simul in diuersis subiectis .Quarta, una& eadem anima non potest inlot mare plura corpora. Dico ultra pro ista materia ponendo talem acones onε de mente doctoris,licti plutei person . non pos- ' msistit assumere eandem naturam, tame eadem neribita potest simul assumere plures naturas, puta naturam nominis; de sic erit homo:naturam equinam; desie simul erit homo equus,
de lapis .patet de filio Dei, qui astumpsit naturam hominis, de
De secundo articulo principali in isto arti io uult ostea dere, quod non repugnat personae filii terminare istam depEdentiam, de pereoni equens s bi repugnat assumere istam naturam humanam. Deberet aliquis . dico et personae filii rei' gnat terminare istam unionem,diceret haereticus, persona filii est infinita, ideo sibi totaliter repugnat terminare istam v-nionent. Ideo nunc uolumus probare u personae filii nonr pugnat terminare istam volonem. Et Grmatur se argume tum. Si personae sui repugnaret terminare istam unionem,
uel esset inquantum persona, uel inquantum est persona diui P na, uel inquantum est haec persona. i. persona filii Sed nullum istorum est dicendum et probat.Nulli independEti,tepugnat 4 Ex ς - . terminare aliquam dependentiam. Sed si sit independens independetitia propria hiri, non repugnat esse termina alicuius dependentiae.Sed illius in diuinis est independes di habetpropriam, independentiam, puta proprietatem personalem, s. fi liationem,quae est ratio tarmesis suae independentiae:ergo sibi non repugnat terminare dependEtiam puta unionem. Sue
ibi aliqui termini declarandi. Prinio quid est dependens, de
quid independens. unde dependens est, quod est alterius naturae ab alio, Sehelesie ab illo, uel conseruari ab eo.Mndo filius non est alterius naturae a patre ideo filius non dependet a patre: luia in tribus personis est una deitas qui tui eorollariu ' τ fi ius in diuinii totaliter est independes. equitur ulterius, quaelibet creatura est dependens a Deo: quia quaelibet est alterius naturae a Deo,& habet esse, Se conseruari a Deo. Se qui iuri licet una persona in diuinis habeat esse ab alia, tamen una non est euectus nec causata ab alia. Cuius ratio est; quia interea usam, ta euectum, semper requiritur distin tio is naturae, quae non conceditur in diuinis:tame est ibi uera productio. ita et filius est productus a patre. Diceret aliquis. Dico tibi et filius non est independens. de nego tibi tuas conclusiones. A rguit ut sic, filio in diuinis repugnat omni impersectio ergo sibi repugnat dependentia consequentia probaturi quia dependentia importat imperfectionE. Diees,dico tibi cr nam de sic arguo. si dependentia importaret imperiectionem, hoc
esset quia dependens, haberet esse ab alio: sed hoc non: quia filius nabet esse a patrea es det doctor primo, quod ad hoe quod aliquid derendeat ab alio, dux conditiones requiruntur. I rima, quod si essentialiter posterius illo a quo deperi. Duae . det Meunda, quod sit essentialiter imperfectius illo a quo dependet. Ex quo sequitur eorollarium, quis d filius in diu in , non potest dependere: quia non est Posterior essentialiter patre.
neque imperfectior patre: quae conditiones requiruntur ad illud, quod dependet Dices, stius importat unam imperi ctionem respectu patris. probo, filius importat filiationem. quam non importat patet.Tune arguo sic. uel filiatio impose Vitarat persectionem uel imperiectionem . Si tu dicas periectio' md cum.
nem ergo filius haberet persectionem unam, quam non haberet pater.si imperiectionem. hoc es pro situm. quod illius με. s. m. erat impersectior patre.Respondet doctor per aliquas propo- Miu.
Prima propositio. Quaelibet persona in diuinii, Libet sui
proprietate promiam:ut pater, paternitate, filius, filiatiouu
125쪽
Di mussanctus spirationem passivam: & istae promietates,
cantur proprietates hypostaticae, seu hypostases, res est entitates incommunicabiles, ex quibus cum ei lentia diuina, consti tuuntur tres personae in diuinis. Alia propositio. I iis tres proprietates, formaliter, neque persinionem, neque imperi iovem dicunt. Primo non dicunt persectionen , quia una perlinna esset persectior ali neq; impei sectionem; quia tunc una personaei et imperfecta.
Toni. - Vlterius notandum est quod omne illud quod per se est mri, firma- diuinistic se habet , quod repugnat tibicininis imperi orti nec pose sed ex isto no sequitur ergo illud est periectum. Ex quo sequirimi F. c tur, ristis proprietatibus, repugnat in persectio : ted ex isto impersectis noni equitur, ergo dicunt imperi reti mem Ex quo sequitur, A. d. t. ouod in filio nulla inuenitur imperiectio. Primo filiatio nodicit imperstationem: neque ipsa datio, neque ipsa persona constituta ex illis:& dependentia dicit imperiectionem, puta posterioritatem ab alio, Nimperfectionem respectia illius a quo deridetaergo sequitur, ut nullam imperfectionem importat:ergo est independe
dens Dices non Aquitur , ergo tibi reputat terminare istam dependentiam die. Arguitur sic. Filium ti terminare istam dependentiam & unionem, nullam im persectionem dicit in filio. patet seu uia insito, istud terminare, nihil penitus est, neque addit potentialitatem, ad illud
recipiendum : ergo non uidetur qualiter dicit impersectione in filio Dices .ergo dicit persectionem . respondetur F neque persectionem,neque imperiectionem. Contra ii iam rationem obiicitur: & primo contra maiorem, & ior matur sic argumentum .sa independentia per te, est ratio quare indepemlem potest aliquid terminate, sequeretur, ut independens hac dependentia pollet terminare istam dependentiam: sed hoe est falsum, quod ostenditur uuadrupliciter. Primo, quaelibet substantia est independent independentia qua accidens est dependens. ec tamen non potest termina. re omnem dependentiam accidentis. Probat doctor. lapis no potest recipere prudentiam, neque sapientiam: est tamen independens independentia sapientiae, de icimtiae. Pro declaratione istius eii notandum, ut accidens duplicε dependentiam habet, quidam habet M subiectum cuius, per mouum inli aerentis, quia inhaeret uel quia natum eli inliste- p re subiecto. Secundo: quia habet dependentiam sustentati ad sustentans:quia subiectum dicitur. substare aceidenti. Modo novam est, u) multae sunt substantiae.quae non potiunt tenvi nare qua nubet dependentiam accidenturno tum est, ut albedo non potest inhaerete anaelo.
s. - .- solutione respodet cocior ad ista, te uult soluere istud bisaia m. dicit. T dependentia capitur dupliciter primo capitur Armaliter, ieu pro s guis cato ior mali: alio moi, ---ἔ do potest capi matςmalit cr, seu pro hi nificato materiali. un- ιιι dis ita. dςppudentia pro ibi mali signiscato. non est nisi respectui re unius ad aliud. ista dependentia sic sol maliter capta distinguitu iacui alii rei pectus, puta penes terminum: ite uidelicet, lomnes depcnuentiae, quae sunt ad diuersas res alterius rati
nix, semper sunt alterius rationis. utules pater allumetet humanitatem, do spiritus sanctus aliam humanitatem, illae uniones essent aeterius rati ix.Dicit ultra doctor, i ad hoc, ut respectus distinguatur non oportet, u te minetur ad plura que1int eiusdem rationis, s ed et terminentur ad aliquod, τ uirtualiter,& eminenter contineat rationes distinctionis. Ideo quaeritur haec: Si essentia diuina assumeret plures humanitates, utrum illae uniones quibus uniuntur illa humanitates. essent eiusdem rationis uidetur u sc : quia termitiantur ad
idem puta ad essentiam diuinam. Ideo dicit hic doctor, quod
aliet lux rationis essent, illae uniones: quia terminarentur ad unum terni inum. puta essentiam diuinam, Quae eminenter in. --σ ratione, di tinctionum Sed dices quid est eminenter Minali via conti et alico Teiicile persectius alio, di ideo essen
tia diuina cui inenter continet lapidem quia est perfectiori
' pide. id est quam lapis, de quodlibet alio. sequitur ex hoc, Pista eminentia,est eminentia persectionis. Ex quo sequitur. Τista est exponi bilis,essentia diuina eminenter coiitiner omne
s. Alio modo capitur dependentia materialiter: & tune dico, v non in aliud, quam iptum dependens. Et ponit doctor pro riones. i ima. Dependentiae materialiter captae. i. ipsam et dependentia, dis in guuntur ab inuicem sicut, de alia entia puta per An ἀυ- suas diti erentia .uel modos intrinsccos λιμ uum Vtrum quodlibet creatum dependeat a Deo.Respodetd
L. Aia a ctor, i duplicis sunt dependentia. Quaedam sunt eiusdem raI Dotrus puta quae immediathuel mediatu, ab aliquo depen dent. Alia sunt dependentia alterius ronit , puta quando una
dependet mediate. α aliud immediate Exemplum. ubi pater de sua paternitas, uel albedo, climilitudo. a bedo immiai te depidet a Deo se a producitur a Deo, ut Deus pollet producere albedinem,nihil aliud producendo: ita timilitudo albedinis mediate solum dependet a Deo: quia similitudo non potest produci a Deo, quin aliud producatur. Ex quo sequitur fallitas Franci ici de Maronis qui dicit, ae Deus posset iacere relationes ii ne suis ita amentis. Isti, positis, ponit doctor aliquas propolitiones. Prima est ista. Non sequitur: hoc est independetis: ergo P teli terminate omnem dinudentiam Et ratio est, nonne per- δε- sona in ditiinis eu inde intens s Dico quod se: utrum pos-iit terminare omnem dependentiam accidentis c Respondetur, quod non .
Alia propositio. hoe est independent independentia tali indepeti lentis: ergo potest terminate omnem dependentiam cuiuslibet talis dependentis, fisa est. I ertia propositio, independens, potest terminare aliquam
Qua tapioipositio a insependens simpliciter, potest median mediate omnem dependentiam terminare. Dices
peisona in diuinis est independens simpliciter. uerum est, de amen non potest terminare omnem dependentiama ei pondet doctor, ae ammo, inediate, uel immediate unde Deus dicitur sic teramnare dependentiain accidentas mediate: quia termanat dependentiam prioris, puta iubstantiae. Et dicit doctoru ista apparent uera, si ista propositio concedatur, omnis en - .litas, respectu cuiuscunqueentitatis, eu prior, uel posterior. probatur se : sectet aliqua talisqυae non habet et entitatem n tu ordine uniueis. uel connexionem cum alia, illa esset ua ua in ordine entium ut dicit Aristo, ita meta vitea: uuia io 'sa superflueret. α UEx quo uult Aristo an isto xij. metaphysi. τ ordo omnium
e ιum,lic se habet, in unum estprim, de aliud posterius: debet ilia prioritas eapi quo ad periectionem, vel ιπό ' imperiectioicebatur. P in possibile est inuenire differentias species aequalis perieci ouissum bene sequatur: dι- , ninguitur specie: γ utius est persectior alio.Quando igitur arguitur, dicit doctor, F per illa, saei liter soluuntur argumeis. Primo quando arguis, independentia concludit terminare dependentiam: ergo independens hac indupenderia potest terminare omnem dependen: ia. consequentia nil valet: quia tale independens, potest ineludere aliquam imperiectionem , propter quam sibi repugnabit terminale dependentiam. Dices ἀia solutio, non est ad pi positum: quia nos i uimur de persona in diuini quae non ineludit aliquam imperiectione. Dicit ductor, i ii uelis loqui de independenti simpliciter, coiequentia nihil valet, quia independetis simpliciter, novi in - cluditur in antecedente. Dico ultra,quod persona in diuinis est indepedens simpliciter, e etiam proprietas personalis, puta filiatio. Sed exilio non potest inferri ius, u potest terminare omnem dependentiam mediate, uel immediate. ec hoc est quod dicit doctor in textu. Aliter posset concedi consequent. per boc patet solutio ad G -- instantias. Doctor noster intendit soluere aliquas rationes de Damrinesma independentia, quaerendo, utrum bene sequitur, hoe est .is indete independens tali dependentia i ergo potest terminare talem tam . dependentiam. Et arguitur in noti sequatur, subsunt in est in dependens sie,s nullomodo dependet sicut accidentis . ueruest,ec tamen non potest terminate omnem dependemiani accidet s. istud est solutum,qui adicium est, ut non oportet, in dependens posset terminare omnem desinodentiam, sed suricat, P terminet aliquam dependet iam mediate, uel immediate. unde accidens habet duplicem habitudinem ad subiectum quandam informantis ad intormatum, istam non potin habe re rei pectu alicia ius personae in diuinis, quia nihi uis potest inlittere. Alia est iuuentati ad sustentans, te ista est in diuinit.
humilitas unitur uerbo diuino, non per modum inhorrentis, sed per modum sustentati,ad sustentans. Ex quo sequitur, ut torma quae inhaeret, dat denominationes, se praedicationes ita 'l non unitur per modum sustentati adsit stentans.
Soluit iecundam instantiam, aliquid est independens inde sedentia qua totum dependeta partibus, de tamenon potest Gie minare dc Mentiam totius, patet aceidEs de ente limpii G ', ei, quod non habet partis. sed utrum posset terminate depraieetia alicuius tot ius dico et non rima nunquam erit totum. Dicit coctor, T argumetum solvitur sicut primum: quia non
126쪽
Nndentiam: sed citam dependentiam Angelus potest tennianare reipectu ala cuius creaturae t Dicit . uoctor quod potest terminare dependentiam minus nobilis, ad magis nobile et quia uetum est , quod angelus est nobilior aliqua em e terse creatur Mergo terminabit dependet mam &c. Ex quo uult ha ini Hi tere bere do riu om ne periectius, terminat dependentiam im-- ' de persectionis ad ipsum. Dicit doctor pueronaesi, quod ange rodemiam ius qui est multum per secius, non potest terminare omnem de imperfectio pendentiam causata, ad causam quia n6 poteti esse causa omnium causatorum .sed dices hie, nonne angelus potest causare omnem rem minui nobilem ipso augelo Respondetur D - σε demente doctoris, primo nullam iubitantiam , angelu potest causare.
secunda propositio. Non sequitur lioe in imperfecti ut
zelo:ergo angelus potest hoe producere: & dico hic, taliqua entia sunt i et sectissim licui sunt matella, de horma, di tamen non possunt nisi creati. Secundo dico, quod sunt aliqua entia etiam persem, quae non pollunt esse nisi per ereationῆ: ergo agentia creata non respiciunt nisi entia medi 'quae non
ha ni tantam impersectionem, nec tantam im Periectionem.
Dicit ulterius doct.quod iam dictum est,quod auela potet
b. ne terminare aliquam dependentiam causati, puta impotectioris de minus nomii .
ad quartam rationem dieitur &e. IDoctor uult soluere quartam rationem & ista quarta ratio est de proprietate filii, puta de sitatione: de quaerit hoc, utrum filiatio in diuinis sit dependens, uel independens. Respondet doctor per aliquas propositiones. Omne independes
simplici Ier, potest terminare aliquam dependentiam: aliter non uidetur qualem connexionem habent inter alia entia.
Sed dices quam dependentiam potest terminatos Respondet docto siquisa potest terminate dependentiam cautati ad causam. d dices quid de ista proprietates i utrum ilia liliatio ex natura sua, & ex natura rei, sit independens iimplicit eis. l. auia di i sti pondet do r. quod aliquid dicitur independens duplici inin id. v uo modo quia nullam imperfectionem importat, ut ii Dridisti dis bς Cnon dico Propter hoc, quod habeat periectionem, quiasticii. r. Misitam impuriectionem importat. Ideo dico, quod proprietates iudiuinis, sunt entia indepodentia non quod sint tor naliter perieti ora aliis; quia nullam imperi ectionem impotetit: . i. - sed quia, nullam imperfectionem habent Et si dicas, nonne
νυ mmim, omne eus importat aliquam persectionem nonne est magni-αμαι iis . tudo intrinsecareis certe ita est, & quodlibetens habet allia p. mi. . quam quid ergo de istis proprietatibus in diuinis sic pondo tur quod ista falsa est, omne eiu ex natura ici habec aliquam
ς Per hoe excluditur &cit Quaerit hic doctor, supponendo quod est de fide puta quod' stius terni.nat unionem naturae humanae.Tunc quaerit, ut iaproprietas in diutius, puta siliatio, terminet aliquam unione,
sicut ipse filius, ite, ut ipsas liatio sit homo, sicut filius Respodet docior hie, quod filiatio sicut uisum est, nullam imperie ei ovem dicit, neque ei am aliquam perfectionem:& quia nodicit in periectioncm, non repugnat sibi quin terminet illam. benedictam unio item . Sed dices ad hoc quod aliquid termi-' net aliquem dependentiani , portet Tu essentialiter prius illo, Nperlecti utilio sed proprietas in diminis,scnsi est priore lentialitur aliquo: ergo non terminabit illam benedictam
. Pro declaratione istius argumenti, dicit doctor quod duplex est dependentia et lentialis. Quaedam est quidditativa,m simpliciter inter duas naturas:& sie est notum, quod proprietas silii puta silaatio. nullo modo potest esse priores- lentialiter aliquo. Et dicit doctor lite , quod in tribus pers
nis in diuini ,eu tantum una natora, puta una deitas in pse
ire.& si io, de spiritu sancto. Ideo tantum est una priora insessiantialis isto modo.Vnde est hie notandum pro tota istam a. immo pio tota docti ina docioris, quod natura est cui-
non repugnat communicam saltem,tanquam quo. Modo suat ioni in diuitias, te pugnat communicati,quia per se primo est incommui icabilis filius est incommunicabilis r& liliatio est
masita per te primo incommunicabilis:hoc est quod uolebat habere ἰH μαι - . Aristoteles: quod formae se habent ii ut uulneri: se uidelieet. mo. in V sicut numeri scin habent, tunus est persectior alio.Ita nas. Et suum turae lic se habet, quod imponabile eliduas naturas esse qua hi a. ia periectionis Ideo illud dictum Aristotelis, debet intelligi filias, L. quo ad periectionem tormae , idest naturae. secundo capiturr ιών duili priori seiscutia is generaliter, pro quibuscunque quaesie semiri habent, quod inu ippugnat impellectio, suc ut natura , siue non sed se est qudd filiationi repugnat imperfec ii , licet sernia ter non si natura. Ideo res,ectu cui uicunque potest habere prioritatem ellentialem .modo inter filiationem , ta naturam assumptam. est prioritas uetitiali sata per hoc soluuntur multa dicta philosophorum. α doctorum . quae uidentur Gnare, τ prioritas essentialis, ibium est inter duas naturat: didico lite unum; quod ista prioritas eis entialis, nihil penitus est, nisi unum esse persecti u , alio secundum naturam. Modo in diuinis uua periba aiion est periectior alia essentialiter: a se se quia non habet naturam periectiorem quam alia quin in ea. f ωμα, etι
Ex isto dicit doctor, τ sicut dictum est de ista prioritare ecsentiali, dicatur de dependi mia eisentiali sicui deiidet, quod De et dis
dependentia eissentiatis proprie dicta, non eum ii ii iter duas essem tarnaturas: large capta, potest elle inter aliqua, quorum unum L. c. 'non casor maliter natura, re aliud eli natura: ut dependentia sua iratura humana dependet a stiatione est dependentia e entialis large capta. Dices quicquid dicatur hic adhue non uenies ad solutionem .ego quero tibi solum hoc utrum filiatio possit terminal e istam unionem, puta naturae humanae ad verbum. Et arguitur et non, termutans aliquam dependent. a. est semper persectius illo quod terminat : sed ii latio indiui- nis nullam persectionem dicit. Respondet doctor aperiendo duos modos. Primus est, P millo modo terminat. tenendo qsptius dictum est.* ad hoc F aliquid terminet, oportet ν ut
perlectius illo quod termin lac credo Pilaeti, lista tiliat non minat illam unionem. α credo quod icta esset salsa: s- aiatio est homo. Et ille modus est uerus. Aperit alium modulti dicit quod ad hoe quod aliquid terminet aliquam dependentiam non oportet quod dicat aliquam periectu nem: sed sufficit quod tibi repugnat impersonis, icet persectio non eo uenia tim. ideo poteri terminare: α pet hoc patet ad illudqadicitur coatra minores . unde aliquid dicitur periectum dum . . .
pliciter uno modo quia sibi repugnat ini persectio. Secundo: quia est idem eum periecto Et lissis duobus modis, filiatio est periecti unde filiatio est filius,uera est Sed existis duobus no .
aequitur, quod sor maliter si perfectum. secundo potest propositum sic declarari sce. Humanitas
est unita uerbo diuino. utrum sit se unitas ster diuino,sicut humanitas sortis unitur Sortis Respondetur u non:quia humanitas unita in uerba diuino, tanquam suppolito alieno: α accidentaliter sibi aduenit,ti distinguitu ea uerbo diuino. Primo erat uel bum d. vinum antequam suisset homo. Ideo iactus est homo: incipit esse homo uero umora iactum est. ideo alia est falsa: illius. in diuinis, est humanitas. quia humanitas distinguitur a filio in divini, sicut ista estialsa. album eii albedo.sequitiit quod filius in diuitiis potest desinere ei se homo: tamen non potest desinere eis e uerbum incepit ese homo perhumanitatem; sed non incepit ese per humanitatem, sed humanitas conuenit Sorti per idem itatem,&tanquam suo proprio suppolito. ideo lata est differentia in modo quo humanitas conuenit filio in diuinis, de Sorta. unde non sto eu esse Sortes sine humanitate.& filius in diuinis poteste lesbie sua L manitate, sicut serit in triduo.
Lx quo sequitur corollarium. Quod homo, sortὰ dicitur aequi uoce de filio in diuinis, se de sorte Ista est contingens, si
lius in diuinis est homo:& est pratili ratio denominatiua: delicet homo supponit pro filio in diuinis, connotando eum an suinptia e naturam humana tameti ista est esse utralis, tres
Dicit ultra doctor τ aliqua natura propter eius impetis ctionem. tibi repugnat communicari tuo proprio sui sito, sicut sunt naturae accidentium: sicut albedo non poten communicari suo proprio supposito: boc est dicere. utrum posset communicari alicui seu posset suere aliquid album, per identitatem Notum est quod non mam facit parietem album n Atamen per identitatem : quia distinguitur a pariete. Ex quo inieri doctor, quod sunt aliquae naturae sicut natu: rae ac cidentium, quibus repugnat habere proprium suppo
Ex quo insere ut erius, quod qii xlibet natura, benὸ dependet a supposto:sed no a proprio supposto: humauitas alsum d-pta auertio diuina, dependet a veita tanquam a supposito alieno:etiam albedo dependeta pariete tanquam a supposito se iis is lalieno: Zc humanitas advendet a sorte tan3uam a supposito proprio. Sed dices qui deit natura m deprauere a supposito ... kespondet doctor L ae naturam depen lete a supposito, noest aliud, quam naturam communicati supposito.ldeo uidea. mus quot modis continuaricatur natura suppositi iam declarauit
127쪽
rauit quomodo,tripliciter, puta per identitatem, ut humanitas sortis Secundo, sicut accidens subiecto ut albedo comis municatur parieti aer tu , sicut natura in alieno suppostorti sic humanitas communicatur uerbo diuino:& Loc uult habere doctor: quod ills naturae quibux conuenat communicati tarmaliter, non possunt esse ivpposta:quia suppo tuum quod est incommuiricabile, di tanquam quo,& tanquam quod.
Contra praedicta iacit doctor aliquas paruas instantiis, uolendo probareu nulla natura humana pollit uniri uerbo di-Γ-uo in uino. Et sol matur sic argumentum Nulla natura unitur supposito extrinseca, nisi permodii minior manti, sed natuta humana non potest informare suppostum diuinum: ergo non potest sibi uniri. Respondet per aliquas propositiones. Prinia omne informabile, dicit impellectionemrita P sequitur.hoc est insistimabile, ergo est imperfectum: quod ' atast, patet:quia omne insermabile. dicit potentiam Ualia ἔμ' reeipiendum:& omne quod habet potentiam ad aliquid recipiendum dicit impersectionem: Sed sic est ui periona niti, nullam impersectionem dicit :ergo non est insormabilis. Ex quo sequitur corollarium. Quod filius in diuinis, non potest aliquid tecipere: sicut materia recipit sormam: nee sicut subiectum recipit accidens.
Ex quo sequitur aliud eorollarium. Quod uerbum diuina
non accepit naturam humanam,scut subiectum recipit accident, uel sicut materia,recipit ibrmam: ergo aliter accepit. Dice, quomodo uerbum diuinum accipit naturam humanam.
Respondet doctor noster, quod accidens duplicem habet ii V bitudinem ad subiectum t quandam habet per modum inhaerentis, seu informantis, ad subiectum.Ista semper dicit imper
' o . sectionem in utroque extremo, puta in illo cui inhaeret, di in accidente. Ideo is a non est quaerenda in diuinis . nihil enim est quod possct informare, uel inhaerere alicui personae in diuinis:quia dicit potentialitatem: Alia est aecidentis ad subiectum quae est per modum sustentati ad sustentans, seu posse-rroris,ad prius, ista nullam dicit impersectionem: sustentare accidens non dicit imperfectionem: sed in t mari accidente, dicit impersectionem. Tunc dico natura humana assumpta a uerbo diuino, non conuenit uerbo diuino, in prima habitudine, idest per modum in imantis ad informatum: Sed conuenit sbi per modum susentata , ad sustentans . Sed dices quid est illud sustentarer Respondetur quod illud sustentare non
est nisi terminare unionem qua natura humana illi unitur. si ue inibimet eam siue non: N i sudes de mente doctoris. Di. eunt tamen aliqui, quod istud sustentare naturam humanam,
est supplete uicem proprii supposti. unda natura assumpta non ι si in pt irrio supposito. Ideo ibi positum diuinum sup .plet uicem suppositi proprii : istud non est multum benedictum; di i sua uidetur opimo D. I homae ut postea declarabitur. Lt illud ostendo : quia ego illi aeto,quid est supplete uicem proprii suppoliti:de iacto oportet, quint ueniant ad opinionem Mota,quod nihil aliud est quam terminare unionem
naturae : quod nihil aliud est , quam naturam uniti illi sup posito. Praeterea di retur S cJ Diceret aliqui , dico tibi quod non oportet quod accides Melindata inhaei eat alicuutanquam supposito. quia potest inhaerere alibi risinu. cui singulari,& non tanquam supposito: quia stippositi nisu . I addas prasngulare , non reddit nis duplicem negat itinem incom-s pr*- μ mumcabilitatis, puta quod non est communicabile nec tan-
quam quo, nectaquam quod . Libreuiter istud a sumentum να quaerit unum, Vtium dependentia accidentis positi ultimate terminari ad aliquod si gulare,quod non tarsuppositum. Dices V se. Nam multa accidentia immediate inhaerent animi, quae anima non est suppositum igitur.
Ad secundum potest &Glsilii se Respondet do r ad istud argumentum per aliquas propo a tata stiones. Prima. quod aliquid dicitur communicabile dupliciter,
o I tu id di scilicet tan tuam quo,& taquam quod .Vnde illud est commu-- nicabile tanquam quo, quod potest alicui inhaerere: di se omni .asile dra ne accidens est communicabile tanquam quo: quia est illud se ais, quo subiectum est tale:& se natura humana non communica rure iri tur uel bo diuino: quia non inhaeret uerbo diuino. Alio mo- cui ilicibi do tanquim quod ,seut est tarma totius. Li dico hic, quod D. Brin toti ut est, qua aliquid est tale per identitatem eum inlo. Exemplum isortes est homo, quo humauitate, quae est ea dem cum foris. Ex quo qixeritur humanitas communicatur uerbo diuino, utrum tanquam quo, uel tanquam quods Respondetur tanquam 'uo: quia per naturam numatiam uerbum diuinum est honio. ii a humanitas non est eadem,tum uerbo diuino.
Dieit ultra doctor quod impossibile est, quod aliquid sit incommunicabiis istis duabus incommunicabilitatibus, &Pst mei se singulare: sed est simpliciter suppositum . ita quod ii qui, quaerat, quid facit esse suppositum Respondetur,uid
plex incommuilicabilitas, id est quod sit incommunicabiae,&tanquam quo, di tanquam quod. tanquam quo, quia non potest alicui inliaetere tanquam quod,quia non est communieabile per identitatem. Dicit ultra doliar, quod aliquod singulare est bene communicabile.& hoc dico tam de singulari in accidentibu t. quam de singulari in substantii ς; Ideo nullum tale est suppostum. unde omne illud de quo uerum eis dic re, 'est communicabile, n gandum est,quod illud sit suppo situm: tunc dicit ultra doctor.Si aliquid tetminetur ad singulare quod scilicet est alicui communicabile, tune illud nunquam ultima te dependet ad illud. sed ad illud, cui illud singi . lare est communicabile. Exemplum, albedo habet dependentiam ad sumi sciem:super scies habet dependentiam ad subiectum . ideo ultimate albedo terminatur, de dependent ad suum subiectum. Diceret aliquis,quare est,.sortes est sciens, cum sese mano inhaereat sertis Respondetur hie: quia sortes ultimate ternumt depe entiam,si. ut & immediate anima. Dices eo
ita arguitur lic. Aliquid habet dependentiau, ad singulare: de tamen illud singulare non habet dependentiam ad illi id , cui communicatur. Respolidet doctor. Ψ aliquid potest habere habitudinem ad aliquod singulare:& illud lingulare est eom-mu uicabile alicui: di tamen non habebit dependentiam ad illud, licet tamen illud quod habebit dependentiam ad si gularem. non terminetur ultimate, nis ad illud, cui communicatur illud singulare. Exemplum: humanitas sortis communici tur sorti, ut in m habeat cepe etiam ad sortems Dico quod non; sed habet veram identilitem. Tune aliquid poterit habere dependentiam ad humanitatem, de humanitas non habebit dene emiam ad illud, eui eommunicatur.tamen illud quod ha bit dependentiam ad humanitatem, non te minabitur ultimate,nisi ad illud, cui communieat ut humanitas:licet humanitas non habeat dependentiam ad illud Ideo breuiter uult habete hie doctor pro repula, quod quando aliquid habet dependentiam ad aliquod singulare, quod lingulare est
cc mniunicabale alicui, nunquam ultimate dependet, nisi ab illo ultimato:istud posset clare practicari in matella nostra, de humanitate assumpta a verbo diuino uua est uera uerbum diuino, seu Christus est mortuu : Christus est homo: Christus eli compositus ex anima, di corpore : Christus habet neruos, di uenas, Se ratio istorum est, quia omnia ista ultima te d pendetit ad uerbum diuinum, cui communicatur natura hu
Et cum arguitur, quod &e.JQuaerit doctor pro Glutione huius at umenti quid addit
suppositum ultra singulare,di quaeritur ile. Filius Dei aiIumpsit naturam humanam,assumpsit naturam singularem: uti si assumpsit suppost unis Et arsuitur, quod sic. quicquid est suppositi, assumpsit uertium diuinum:ergo assumpsi suppositum accidens probatur ile. Si uerbum diuinum dimitteret nue naturam humanam nonne ibi esset uerum suppositum utique. uel utrum esset ibi natura humana sine supposito proptios Respondet doctor per aliquas propositiones. Prima propositio suppositum, est terminu 3 connotativus:& supponit pro illo pro quo supponit singulare : sed aliquideon notat, qui ui singulare. N propter illam connotationem, aliquid dicitur suppositum: ta remota ista con noratione, amplius non erit sinpositum Dices quid connotat dico P coninnotat,quod nullo modo est communicabile neque tanquam quo, neque tanquam quod: Sed ce est, u natura humana est unita uerbo:eu iam coni municata uerbo; &quando uerbum divinum dimitteret illam non esset aliquo modo communicata, nequc tanquam quo, neque tanquam quod ideo esset tile uerum suppositum. Ex isto ergo sequitur,et suppostum nihil positiuum .dieit nullam entitatem importat id tra singulare . Sed dices, quare ergo omne sngulare non eii suppost unis Responuetur:quia suppositum aliud connotat. quam singularer puta connotat duplicem negationem, s. ae non est communicabile, neque tanquim quo; neque tanquam quod . Dices sagulare;& sup stum, importa ut unam, S eandem rem polia tuam . ergo quicquid ternu est gulare, etiami ua
128쪽
teminabit si stum te contra. Et ultra: quiequid ultimata
terminabit suppositum, ultimate terminabit singulare:eigor -πιοῦ nisi e dicebas. Respondet doctor quod ultimate terminare, duo dicit. Primo dicit, quod terminat dependemiam
uis duri Meundo dicit, ' sic temtinet illud, v nihil ulterius terminet illud. Ista propiatio ultimate, potest terminare aliquid, & est
i propolitio eoponi bilis exponitur per unam copulativam, se, hoc terminat dependentiam huius,5 nihil ulterius terminat dependentiam huius : tune dicit doctor noster, ut ominare conuenit alicui ratione positivi. Sed ultimate terminare, conuenit ratione n tionis. i xemplum, filius in diuinis ultimare terminat dependentiam naturae humanae s quare terminat seu,quae est ratio terminandi, aliquod postiuum, puta filiatio, quae est ratio ultimate terminandi: quia eli filius in diiu- ω,& incommutabile. Ex quo sequitur, resia est ratio terminandi,& alia termi-murandi ultimate et quia ratio terminandi est semper aliquod positiuum: ratio autem terminandi ultimate semper est ali- , qua negatio puta quia hoe est incommutabile. Ex quo iniseri do Dr,quod non es ineonu emens, P aliqua negatio prius eo uueni ac Micui, quam quod conue arat te iminare aliquam dependentiam. Exemplum, ue homini prius
uenit non esse irrationale,quam comaeniat liba terminare da pendeat iam albedinis . patet: quia illud, pura uox esse irrati
nate, sequitur ad istam homo est homo. ut homo est homo, ergo homo non est irrationale. Tettio secundum aliquos declitatur propositum sic; doctor nosteruuli declarare primo quod quaerebatur,pata quo modo filius in diuinis terminat utam. idest ad unionem Dicit sanctus Bomas ec Guillerniux vario, quod terminat istam
mitificiis dependentiam; quia verbum diuinum, uiti ualiter, c eminen F.Thom. O ter, continet Omnem creaturam et ei potest terminare om-κα mi nem dependentiam cuiuslibet creatu . R espondet doctor
R. ob alia ibi prima ratio uidetur descere , quia istud non concludit: ----- quia diceret aduertarius quod peri cura filii non eoihinet uir
ω. tualiter Omnem creaturam, ratione Propriutatis personalis.
puta filiatioui, sed salum ratione essentiae diuinae. ideo si argumen im coneluderet, concluderet solum et ei sentia diuina posset terminare omnem dependentiam ereaturaea de istud est ueram. Probant tertio isti: quia quaelibet natura creata est in plena obedientia essentiali respectu per uae diuinae:et o persona diuina potest terminare dependentiam creatu . Respondet doctor per aliquas propositiones. Imma propositi 1. Omnipotentia, est communis tr ibus personis, ita quod una persona non est magis potens quam alia.
νμες-- contra Amanum qui dicebat, et pater erat potentior filio: quia producebat filium. Am domo Secunda propositio. Creaturam esse in plena obedientia respectu persoriae diuitiae, hoc conuenit sibi ratione omnipotealiae: sed ista omnipotentia est communis tricius persbnis, ut dictum est:ergo ista dependentia quae est respectu perso , terminabitur ad tres personas Huc d est falsum. - . Ibi est diuicuitas in ista propositione imata,quod creatura est in plena obedientia resphiusaei, It uod Deus potest
se facere decreatur quicquid tibi placet tale inper iuste taciet. 'is est uetum ut patet: Deus potest facere de natura quicquid tibi placet. ec si dicas, non potest facere hominem ei se asi
num .uerum est,u, non potest facere eum asinum; go nou potest sicere de creatura dic. uego consequentiam quia nunquasibi placet, quod impossibile est, idest nou uult,l homo sit asivus: quia in unum impossibile. Ex isto sequitur ulterius, quod obligationes nostraenoque
N neque αἰ sae, debent esse ad impossibile: sed ad illud quod possumus ii ne detrimento nostri .ec non solum ad illa, , Is quae possumus, sed ad illa quae possumus secundum commune
timationem hominum quia Christus.xl.diebus & noctibus nillil comedebat, neque de die neque de nocte, siquis uel et tu soblisare, utrum deberemus facere:dico π non: iuia communiter non possimus facere.vnde scut libet casumpst:ube o re potest dimittere. ba temo articulo. In isto tertio articulo uult doctor τὸ nisis arisia noster Ostendere, quam naturam assumpsit uerbum diuia Pro euius solutione ponuntur aliquae propostiones. d. narti a Prima. Verbum diuiuum assumpsit natu iam' humanam:
-a ὰ quia factus in homo Secunda propositio. Verbum diuinum assumpsit naturam humanam lingularem, unam numero :& hoc est quod dicis Damalceos, quod acu sit naturam humanam in MI
mo, idest singularem, seu quod idem est, indivisibile in plu
si autem propria &αIDices, uerbum da uinum assumpsit naturam humanam singularem ergo aissumpsi naturam h lanam perscinatam,sue Is supposita tam .patet, per sana litas non addit aliquid ultra lingiuaritatem: ergo si assumpsit uaturam sineu latem,assumpsit naturam personatam, uel suppositatam: illud arguntentu est certe inquisitiuum. Et quas principale punctum lectionis nostra puta et cognoscamus ditarentiam inter singulare, suppostum, se personam.
Est autem dubium&ciladeo hie est dubium, an personalitas, addat aliquid potitiuum ultra lingulare. supponamus hoe eum omnibus docto. tribu , natura assumpta a uerbo diuino omnino est singulitii. ideo non est persona: &si dimitteretur a uerbo diuino, esset persona: utrum tunc esset persona per aliquod post iuu, quod, prius non habebat Pro declaratione enim istorum respondet doctor ibi, retest igitur diei, si nostra natura est perso ta &c. Res videt doctor per aliquas propositiones. Prima. Natura humana quae nunquam fuit persona, potest incipere esse persona,& per nullum positivum. pavet sic. si uerbum diuinum dimitteret nunc naturam humanam assumpta, ipsa esset uere per uata, idest esset uere persona: & tame per nihil postiuum. Nam ostendo sie: quicquid positivi dieit natura humana, omne illud assumpsit uerbum diuinum: ergo si natura humana quando est personata. importaret aliquod positiuum,quod prius non habebat, illud positiuum: non situm a sumptum a uerbo diuino. quod est salsum. Ex quo sequitur unum corollarium. natura Eumana est persona,& non per aliquid potitiuum. Ex quo sequitur aliud corollarium, mi steterminus perso-
na,est terminus connotativus, praecise suppones pro illo pro
quo supponit sugulare.Sed aliud coimotat. Ex quo sequit ut filii tas, Se satuitas aliquorum qui dicunt, quod sta non est concedenda, natura humana singularis,ea suppositum.sed dico quod ista est vera. Et si arguas, perso
conuolat aliquid auod non con notat suppositum: ergo non est uera nego consequentiam. Petrus est bus , praedicatum connotat, ubi subiectum non coimorat: te tamen non sequitur,quin si vera.
Potest autem intelligi &αJPro declaratione istius notat libertim aliquid est communi A deabile tribus modis. Primo: quia actualiter communieatur. Secundo: quia potest communicari. Tertio: quia natum est iri
communicari. Per oppositum aliquid dicitur incommunica- iii. bile tribus modis,primo: aura actualiter non communicae ur. secundo:quia non potest communicari.tertio: auia non est natum communicati.Declarat doctor per exemplum animi e parata actualit non communicatur:quia a iusit et non in format aliquod corpus. Dices utrum aliqua natura creata sit
incommunicabilis. ut ly incommunicabilis negat potςntia, idest quod non possit communicari, id cui repugilat potentia: eomunicandi, idest utrum ista sit ueta:aliqua est natura creat qua non potest communicari Respondetdoctor ponendo talem propositionem negatio potentiae communieand nulli R :
naturri creata conuenit ista est falsa: tura creata non potest se creser communicati: ideo sua ut radictoria est uer omnis natura
creata potest communicari et probat doctor istud , quaelibet --ura creata est in plena obedientia respectu Dei, ut faciat de ea quicquid non implicat contradictionem: sed non impliacat contradictionem naturam creatam Hiimi a uet diui
no,ut prius probatum eiu endo natura mea est eius sem rationis cum natura humana quam uerta diuinum assumpsita ergo si illam potuit assumere, quare non Dilum a sumere
Ex quo sequitur, quod si uerbum diuinum ira assumet naturam lapidis, uis, equi. cii, terrae: sicut assumpsit natura humanam suam tunc eis et lapis,uel bos, uel equus, uel asinus, vel coelum, sicut nunc dicitur homo secundum naturam hi
Dissicultas est de incommunicabilitate aptitudinis. Arguitur se. Nunquam aliqua natura creata potest e persona probatur: nam ad hoc quod aliqua natura ereata sit persona due negationes requiruntur scilicet, negatio incommuiueabilitaris actualis:N aptitudines isti puta quod actu non .communicet utauee quod si nata eommunicari r di quaeli eoatura creata vara inause communicati.& ui se Ebinermisc
129쪽
go nunquam aliqua iratura creata erit persona.
Respondet doctor ad istud a reumentum, in optime concludit istud argumentum, P quaelibet naturanumana, nata stsustentati in se: dc in suo proprio supposito. Et quando dici Qergo nunquam potetit ei e persona Nego consequentiam.&ad probationem quia ad hoc ν sit periona: torret P non fenata communicari .uerum es letheciu suppositi extrinieci. ergo adhoc et aliquid sit persona, duplex negatio rι qui titur: p ut a quod actualiter nati communicetur : neque quod natat e communicari respectu supposti extrinseci. Dices:natura hamana assumpta a uerbo,nata est communicari uerbo diuino. Respondetur quod non quia ipsa bene communicatur: sed ipsa non eli nata communicari uerbo diuinor est bene nata e municari ipsi suppotito. Dices, et sci natura humana assumpta a uel diuino , uiolentatur in i ita assumptione I atet: quia hoe est contra naturalem inclinationem suam. Respondetur ad istud argumentum. Non sequitur, hoc est contra naturalem inclinationem propriam huius , inquanti m huius: idest talis naturae:ergo Oiolentatur. Potest Loe declarari in naturali Maqua ad sugiendum uacuum, ascendit.& tamen non uiolenter. Cuius ratio est:quia maiorem inclinationem habet quaelibet res naturalis ad conservationem totius, cuius ellpars:quam ad tuam propriam: quia quadra conseruatur tot si, conseruatur pars.Ideo ou do aQua ascedit sursum ad sigiendu uacusi minis naturale hoc est, quam ii descideret deor, i . Ad propositum. Potentia obedientialis creaturae respectu Dei, intim rus sta conuenit creatura, quam sua propria naturalis inclinatio: erso quicquid sit secundum istam potentiam obedientialem respectu Dei nunquam fit uiolenter . Dice ranima separata,utrum sit persona uidetur quod sic. quia ipsa
non communicatur: neque nata eii ccmmunicari supposto alieno: sicut narura in ea ergo erit uere persona Respondetur hie,v quaelibet natura creata qua pol esse pars alicuius, uel
a se,uel per accides, nata est eommniticari supposito alieno. Ex quo sequitur quod quaelibet tot masnbs tialis:&quodlibet accidens rarum est core municam supposito alie Muta nullum illorum potest habere stippos tum Ploprium: nec in se susentari. Ideo inivit doctor, ut natura humana est persona: quandocunque non communicatur supposito alieno e quia quando non communicatur supposito alieno, suppostatur suppolito pi optio.Sic non eii de tormis, di accidentibus: auia
non habent supposta propria. Ad illa igitur quae probant &c.J Doctor uuii iespondere ad aliqua prius mota de personalitate: puta per quid persona est persona. Respondet doctor per aliquas propositiones. Prima. me illud quod is smplieiter persona, est pers Da per aliquid posituum . Vnde illud est persona simpliciter,
cui conuelit uiit tres negationes, scilicet, Don cc municatur,
non potens ciaminumcara , dc non est nata communicari. Et isti tres nefariones solum pet sona diuinae conueniunt: quia quaelibet alia res potest communicari:ergo tibi non conuenit negatio illius possibilitatis. Per hoc soluuntur aliquae diis euuates. Prima. Vtrum sicut si lius a sumpsit naturam huma. nam per quam sinus es homo, potuit astumere naturam ha tris in diuinis, sint quam iactus fulset pater, in divinis Respodetur u non uia quelibet rsona in diuinis est indet Edens omnino, di incomunica bilis: quia per illam triplice negationem. Dicit ultra doctor,quod creatura solum est incommunicabilis secundo quid: quia solum secvndum duplicem negationem, siue, secundum duas negationes: de non seeundum tres negationes:puta secundum actualem di aptitudinalem di nosecundum ne gationem possibilitatis: quia quaelibet naturaereata, potest uniri, uerbo diuino: ergo tibi non conuenit illa negatio non polle unita ergo non est persona, secundum duplicem negationem: sed solum secundum duas.Tunc dicit doctor noster, ii od illud quod est persona simpliciter, idea secundum triplicem negationem, est persona ex natura rei, Zeratione alleolus positi ui: hcut personae in diuinis . Vnde per
illud per quod utius es filius; per illud es persona: puta per filiatione in . 'imiliter per illud per quod pater eii pater, per illud est persona: puta per parernitatem. ita Quod si quis petat: filius in diuinis non potest communicati, id est non potest ac
sumi abalia persona, quare quia est omnino incommunic bilis ratione cuius ratione filiationis.
Dicit ultra doctor noster quod illud quod est persona s eundum quid . id est persona Lecundum du icem nuarione, est solum pQ sonat otio negationis: sicut qualibet natura
ereata.Probatur:PIa, quicquid est positivi in natῆr, eretis
potest aitumi a uerborergo ratione Mitaui non erit persona. Sol uitur ergo quaestio ubi quaerebatur. utrum persona est
persona per aliquid positiuum s Dico P illud quod est persi sum na simpliciter, est persona r aliquod posti usi, di illud quod an posse est periona secundu quid, eii perlo na solo per duplieem nega fitione : quia ista est vera: semper natura creata, potesta sumi. t rivi Existis sequitur, quod poliquam uerbum diuinum potest assumere Omnem naturam creatam, omnes istae sunt possibiles. Angelus est homo, Angelus est lapis. Patet: si Deus haberet naturam humanam, de naturam Angeli ista esset uera .ho mo est Angelos. od oseudo: quia sicut assumEdo naturam humanam, iactus eii homo, ita asumendo naturam Angeli- eam eis cietur Angelus. Tune arguitur sic. Hoc est homo demonstrando, filium, de hoc est Anselus: ergo homo est Angelus. Sed caute uideatur pro quo supponut Angelus de homo:quia pro eodem suppon. nunt :puta pro filio in diuinis aliud in connotant quia A nge lux supponit pio verbo in diuinis,connotando ipsum assumpsiste natura Angelica : ec honio supponit pro uerbo in diuinis, connot do cu assumpsis e natui a Lumna. Et sensus istius
est: homo est Anselus, est iste, filius in diuinis habes natura humana,est homo: illi ut in diuinis habe, natur. Angeliea est Aapelus. Ista belle est impossibilis Angelus, est homo ubi ly Angelus supponit pro supposito cieato Et ly homo. Vnde si pater assume et naturam Angeli:& filius natura humana. vita ista esset uera: homo est Anselus Dico ui esset salsa: quia sensus esset: suppositum filii habens naturam humanam, est suppositum patris habens naturam Arepeli. φPxii noc responditur ad primi tonem rubi arguebatur.Nihil potest esse persona per neratiotiem: quia nefatio est semucoicabilis ex natura negationis: ergo nihil poterit esse periona simpliciter per negationem. Argumentum istud concluditu erui puta τ nihil est persona simpliciter, per aliqua negationem: sed aliquod post tuum: sicut sunt personae in diuinis. Dicit ultra doctor, τ no est inco ueniens, ut aliquid est hersona secundu quid per aliqua negatione. ti dicitur sic persona secundu quid dupliciter. ila imo: quia illa triplex negatio sibi noco uenit Sedo diei turpeisona secundu quid quia stante illa negatione, non p5t edicari. Lxemplum. Natura huma ina est singularissima di suppositum ut eis supposita, no com- . municatur alieno suppolito: ec state ista negatione, non potesse persona simplicitet. in pol esse persona simpliciter: putas assumeret ut a uerbo , sed tunc non estet alia urgario: quia tunc supposito humano non communicatur:& natura humana non est persona persenalitate propria,sed alicua. Per idem ad aliam m/iorem e l . Te sina ta Respondet doctor ad aliam conitimationἔ. ponendo tale proposition em nulli simpliciter repugnat quod depcdere, nisi per positivum:ad quod politiuum tres negationes sequutur,' eodem modo scut dictum elide coni municabili.Sed independere secueu quid,couenit alicui per negatione: sicut cratur Ex quo sequitur corollarium. Quia incommunicabilitas, sola conuenit alicui ratione positivi. Ideo non est proprium alicui, nisi ratione entis potitaui: sicut est in diuinisci inco- municabilitassetadum quid ,est bene propria alicui, ratione negationis puta creaturae. hinc a pparet quomodo aliquid est incommunicabile simplicitet; de aliquid iecu udum quid:& iudependens simpliciter:& sen incatum quid.
De secundo igitur De r. adsFin aliter doctor noster intendit respondere ad quaestionem 1 in. motam; in qua quaerebatur. Vtrum uerbum diuinum restit nisu massumere naturam humanam. Vnde articulus fidei est, Phlius να ι, De assumpsit naturam humanam. asstra. δε- Sed arguitur se. Natura humana non potest uniti suppos- νὸ in urito diuino: ergo maledicis. Antecedens probatur. natura hu- Primari mana est natura substantialis, idest quae est substanti tunc sic ira e coinatura substantialis dat esse sinplicuer illi, cui aduenit: Sed forim. natura humana non dat esse simpliciter uerbo mino: ergo noaduenit uerbo diuino. Suboturni solistione est notandum:quod istud argumentum sum senuis. ptum ab Aristote ini.degeneratione. ubi ponit disterentiam
inter subsutiam, di accidens. Subitantia, dat esse sinplicueri Ero Et accidens, dat esse secundum quid. PVlterius est notandum P multisco tisatura male tutellexe natura D rum Scotum in isto passu; di in tertio.verum est quod dicit in mana Lug teitio, V substantia dat ei te simplicitet: ibi glosatur: dat esse se substantiale.Sed no uult dicere, et det esse limpliciter primili sin disequia ant ceu m naaura humana unqu mi luet unita uerbo viti
130쪽
uobsi erat .eque natura humana no dedit eε primsi supposito Ex quo sequitur, v per hoe P illius in diuinis sa , est homo, non incepit eue, iaceonceperit ei se homo.
siquis quaerat Sortes eii homo: quo natura sua, id est per suam naturam:puta humanitate.Sed humanitas dat esse simpliciter suppolito diuino, idest esse substantiale: e no n esse simpliciter primum ' Et ecte substantiale, est esse secundum quid; puta elle homo.
Secundo arguitur. Natura mea non est unita uerbo diuino: ergo nuda natura est unita uel bo diuino. Antecedens est notum .dc consequentia probatur . quicquid naturae tisibilaniatiae habet una natura humana, habet di alia: uel simile, id est eiusdem rationis rergo non eii aliqua ratio, Psaliqua natu inhumana uniatur uerbo diuino, quare mea non unit ut verbo diuino.
Pro solutione argumenti est notandum .ae istud argumentum cogebat Occham in suo. ; .ad ponendum respectus. Et arguitur ista Natura humana est unita uerim diuino; Senihil habet aliud quam habeat mea: ergo mea est ita bene unita. sicut illa. Respondet ibi Occham, i natura humana unita uerbo diuino, actualitei habet respectum, ideii unione distinctam realiter ab illa natura humana.& illam non habet natura mea Et in hoc bene dicit, de sequitur magistrum iu . Viterius est notandum, V natura humana, tripliciter se habet, respectu dependentiae. Primo, quia actualiter dependet. Secundo: auia pol depcudere. Tertio, quia nata ea depudere.
Vnde ponitur talis propositio Illud per quod conuenit naturae,et nata iit dependere, uel posse dependere; illud couuenit cuilibet eiusdem rati onis . . illud per quod actualiter dependet, non conuenit euilibet eiusdem rationis. Exemplum. Capiamus albedinem in sacramento altaris, ista albedo irata
ellini, aerete ita quaelibo poteti inhaerere. sed nis sequitur.aliqua actualiter inhaeret: et asta actualiter inhaeret. vl:erius est hie notandum, Quod non uult hic dicere, ut dictu e .u: natura humana xssumpta a uerbo diuino, habeat aptitudinem, T unaatur uerbo diuino: Sed beoe est nata communicam proprio supposito. Bene habet mili bilitatem eommunicari iupposito diuino ut Qualibet natura creata. Habet tamen quaelibet natura aptitudinem ad subsistetidum in proprio supposito, sed non i u alieno. Ex quo sequitur,li natura humana, actualiter unitur uer- diuino, di ipsa actualiter habet quod non habet mia: puta aliam unionem quae est in natura humana, di terminatur altielbum. Nulla alia natura habet smilem unionem.
Arguitur sic.Quael bet natura humana tamam praesentialietatem habet ad uerbum diuinum, sicut illa quae eil aliunipia rubeor ergo scut per fiam habet et sit homo. ita perquam in t aliam habet deli ominationem; ta sic lapis dabito denos lauationem. similitet Angeius. Respondet doctor per aliquas propositiones. Prima. Qitae libet creatura magis intime est praesent uerbo diuitio; quam sit alicui creaturae praesens. Lx quo sequitur ae anima mea est magis intime praesens Merbo diuino, quam corpori meo. Patet : poll)t no esse presens corpori meo. Ec tamen non potest elle,quin ei scipi seni Deo. Alia proposito. Non qualibet praesentia creaturae ad uer bum .dat denominationem sibi. Hodoc est dicere, v solum illa
natura dat denominat ionem ipsi uerbo, quae unitur uerbo in unita em persone. dest secundum unitatem suppositatem. Ex quo ieieitur,s' praesentialitas intima ad uerbum diu . num, non sumcit ad hoc, P det denominationem vel bo diuino: d requiritur illa unio natura ad uerbum diuiuu in unitate suppositi. Modo notum est, ut solum una natura creata habet talem unio m ad uerbum: deiic solum denominationem habet a tali natura.
AD argumentum principale quid dicendum Ct: uide in
Lt haec de quaestione decimanona. QIA sTro vici EsIMA DE HIss Is NOTANDA .m V x x R i T doctor conlequenter in hac D. quaestione.
- Virum sacerdos obligatus ad dicendum missam pro
duobui; si dicat solum unam mi illam pro illis duobus utrum S. Uti mu satis iaciat. Hoc est 'auxi eie, lite sacerdos promist dicere vi pro isto promisit alteri etiam dicere una missam pro ruta uinctic do uua aueam pro istis duobus, ac uitetsc.
Pio deelatatione est notandum et ibi rapitur sacerdos specialiter, pro illo qui potest celebrate mitiam. Ulterius est notandum .u aliquis dicitur esse obligatus quadrupliciteriscilicet, ex uoto, lege promissionis, lege gratitudinis, de auctoritate superioris unde lege gratitudinis quilibet cu- nostrum obligatur, benefacere benes cienti. quia rad une declaro ulterius,* sacerdos obligatus est diceremis p. ii crisam, uel ex uoto, uel expromissione, uel ex lege gratitudinis. Lxemplum: quis uouet dicere missam inhonorem Virgim Mariae iste est obligatus dicere missam ex uoto secundo, promitto sorti eras lina die hoc iacere;ego sum obligat ut facere pro isto, lege promissionis. Et disserentia ea inter uotu, re promissionem .votum est promissio facia in Deum, uel in alique Dis renit sanctum, uel sanctam, eius.Sed promissio facta in creaturam, uocatur uera promissio: istis duobus modis obligatur sacerdos. Dico ultra, Plege gratitudinis obligatur quis Exemplu, ut sortes dat mihi sex paruos aleos,eii benefactor meus, nonne lene gratitudinis obligor ei notum est quod se. Sed dices: ego tu in oblisatus. sed non sum obligatus dice te mi illam: sed dicam de protundis: R.espondet ut hic, F communis usus h
minum in dando, debet respici: de communis interpretatio, di intelligentia hominum Et eum communis interpretatio
est et dicam musam, quando dant ut sex albi quare teneor dicere mi isam .ic sic de aliis. Sed dices uolol aliquis ueniat ad me rogando quod dicam unam missam pro eo:& nihil dat mihi, de quo tristor. utrum tunc ego lim obligatus dicere missa pro eo Respondetur ae praecepta a istinatiua obligant pro illo tempore quod determicauit ecclesia. uel pro tempore pro quo aduenit necessitas. Prinio ecclelia non determinauta P tune ego debeam dicere mi ssam pro eo. Ideo uidendum est, an sit necessitas et tunc debeam dicere misiam pro eo quod si tune non dicam missam pio eo , iste tune peribit. Similiter debet declarari, quomodo tenetur ad subueniendum alicui
uitae corporali. Notum est, quod ego non teneor subuenire allevi, nisi in tempore necessitatis Si tamen extra tempus necessitatis datem eleemosinam:bene sacerem. Qisatto aliquis potest obligari auctoritate superioris, Dei, uel hominis su -
Ex quo sequitur u si superiores nostri obligant nos ad di .cendum missas; licut epit copus, papa, c. pricipit, 23 quilibet sacerdo dicat unam missam utrum teneamur s Res adeo uisie, sed quilibet superior respiciat sua inpoteitatem: de noaddat onus oneri, excedens suam potestatem. Ulterius eli notandum. r isti termini differunt, obligari,scteneri . Teneri enim, est iuperius ad obligari. Unde dieit de Aliaco:ui obligari, est teneri ad aliquid faciendum, uel nonia dimis. ciendum. d dices.quid est teneris Respondet de λliaco . tentri,est habere praeceptum de aliquo iaciendo , vel non sa-ciendo a superiori, de illo quod est in potestate illius cui piae
Ex quo sequitur: ut istud est specialiter tenendum de istis
terminis,scilicet, teneti,& Obagar ι. not.
Dico ulterius,ae iste terminus tenetur. aliquando dicit obligationem:& se proprie capitur, Aliquando dicit decet iam, de honestatem, de non obligationem. de in hoc deficiuut muruti dicentes esse peccatum , ubi non eli peccatum. dc dicunt, tu teneberis sacere. Exemplum Crastina die No sum dispolitus ad dicendum missam: non sum tam ea alias obligatus si non dicam, ut tum ego peccem
Ex quo inuitur cotollarium.Quod quando in aliqua propositio ae inuenimus istum terminum, tenetur: uideamus ii supra hoc cadat praeceptum: li non, decentia, dc honestas eis led non obligatio, sicut in casu dicio. Hie praemittendum est unum hoc Sccii ostquam doctor noster mouit quaestionem de missa die&da e nunc uult uenire ad decisionem quaestionis. declarando Primo, cuius ualoris est ipsa missa.
Et pro declaratione dicit doctor, quod missa non selu habet suum ualorem ratione illius qui dicit missam, sed etiam misi . celeratione operis operati, idest ratione passionis Christi. E aviis. Optum , Petrus dicit missam pro Ioanne: dicit doctor P illa riri. μβί. . missa habet ualorem ratione operis operantis,id est ration ς xl his christi. hus qui dicat mi gam:& ratione operis operati, idest uirtute passionis Christi .Et ad declarandum, ponat ut casus. Quod sacerdos sit maliis, di in peccato mortali dicit mi isam 8ro aliquo utrum ista missa ualeat Respondetur quod mi is a dicta M ,,ai. . a quocunque, sue a bono, sue a malo, semper ualet ratione ι-αν operis operati, idest ratione passionis Christi. pasi miri quo sequitur corollarium.Quod male dicunt illi qui di tim b.