장음표시 사용
221쪽
eentis,* in saeramento baptismi imprimitur character, ergo
non est rei terabile. Patet, quia character indelebilis est. Sed haec ratio petit principium,quo consequens non est manifessius,quam antecedens, quia non habemus aliquam auctori. tatem, perquam dicatur, quod ebaractet imprimitur, immo
v sacramentum baptismi irre iterabile sit, manifestius est,st quod conseratur character. Dicit ergo Motus. P baptismus est irreiterabilis, cuius ratio est institutio Christi, qui Chrisus instituit Se uoluit se . si dicatur nonne possunt aliquat congruentiae, quate baptismus sit irreiterabitis.Dieit ut quod pollunt esse duae. Prima, quia per baptismum deletur peccatum originale, quod peccatum postquam in deletum, nunquam contrahamus,nec reuertimur in illud, ergo nec baptis. mus debet rei terari. Secunda congruentia, quia per baptis muni remittuntur omnia veccata,& omnis pinna, dummodo non sit obex. Sed si baptismus rei teraretur, nobis esset ei. uus. & occasio multorum peccatorum , quae nos faceremus,
ergo congruum est quod sit irreiterabile. Et si dicatur,eodem modo povom dicere de sacramento p nitentire,ergo erit reiterabile. Dicitur, quod licet per sacramentum ponitentiae dimittantur peccata, non tamen dimittitur totalis poena,
sed mutatur mina aeterna, in poenam temporalem. Ideo indulgentiae illae, quae dicunt remittere omnem poenam, sunt saliae . Similitet istud sacrametitum fit cum maximo labore,
di maena, ideo non est de illo dc de sacramento baptismi ea.
Ad argumentum principale, cum arguitur sicSacramenta eucharii Liae est rei terabile,ergo di sacramentum baptismi. Pro sol ut ione nota, quod in sacramento eucharistiae mutita fiunt. Primo Ipsa eucharistia seu ipsum totum sacramentu, quod idem est quod illa rotuditas sue albedo, i apor, di color. Illa accidentia dicuntur sacramentum, de non uerba. Dicit ut ultra, quis d postquam ibi est sacrametum, si ego rei terem ista uerba, hoc est enim corpus meum, etiam nihil iit, dicendo illa uerba, re quo ad hoc sacramentia eucharistiae est irreiterabile, ciuia nunquam debent dici uerba secundo super corpus Chrisui. Secundo est usus in sacramento, di isse usus est iterabilis, quia omnis homo pol reitetare quo ad usunuimmo aliqui bis
in die adeo quo ad usum est rei terabile, sed non quo ad uerba isicut uec baptismus, immo dicens peccat.
CIRca hoc membrum huius sextae distinctionis quaeritur, quam poenam meretur ille qui teiterat sacramen
tum baptismi. Vidimus in praecedenti quaestione qualiter saeramentum
baptismi est irreiterabile, cuius ratio erat sola uoluntas Cliri si instituentis.
Nunc quaeritur qua poenam ineuireret ille qui iteraret baptismum, i qui bis baptizaret, uel ter. Proiblutione nota, ν sacramentum baptismi potest iterari dupliciter.Vno mi, conserendo, & hoc dupliciter, uel conserendo multis, uel uni. Sacramentum enim potest iterari circa plures personas, unam post aliam, te hoe est licitumSed iterari quo ad unam personam, est illicitum, di peccat bis recipiens in aliter conti rendo bis peccat. Vnde quilibet istorum modorum potest intelligi dupliciter. Vnomo conserendo scienter, uel ignoranter. Alio mo suscipiendo scienter, uel ignoranter. ignoranter adhuc dupliciter. i.ignoratia iuris, de ignorantia iacti. unde duplex en ignorantia. .iuris, ec est habere ignorantiam alicuius quod ius praecipit, uel prohibet, ut ius praecipit non iterare baptismum. Ignorare ergo hoc, est noniore hoc, tamen natus est scire. Ignorantia potest capi dupliciter. o mo priuatiue. Alio mo contrarie. Privative non est aliud nisi catentia scientiae . Et isto modo pueri habent ignorantiam istam. Alio modo capitur contrarie, di tunc non est aliud, quam aliquis assensus erroneus circa aliquam conclusionem, ut iste ignorat hoc, id est habet assensum erroneum de ista propostione,uel de hoc. Iteium nota, quila duplex est ignorantia iuris, scilicet iuris ciuiu ,εc ius is canonici. Ius canonicum est illud.quod institutum est ab omnib. Episcopis, Cardinalibus, de Papa. Aliud est ius diuin.m di haec sunt euangelia, dc smilia. Alia est iunorantia facti. ta lixe est ignorare hoc ese factum, uel non eue sactunii u t noro .utrum baptiuatio sit iacta circa me, uel non.
mum. Ad hoe respondetur per aliquas propositiones Prima est. Ius diuinum prohibet suramentum baptis. mi, iterari, quia sic Christus a principio baptismum insti
secunda propositio. Ignorantia iuris diuini non excusat a peccato, nec a poena instigenda pro tali peccato. Exemplum, ut s quis ignoretiri Cacramentum baptismi non debet itera ii, talis non excusatur a peccato, nec a poena, quam habebit
pro illo peccato Alia propositio. Ignorantia iuris eanonici non excusat amena pro peccato incurrenda, ut est praeceptum, quod ne mo percutiat clericum, Se ego ignoro illud ptaeceptum, Sc percutio cleri .essicior excommunicatus, de ista est exin, qua incurro, de ero punitus per ecclesiam. Lx quo sequitur unum corrotarium, qudd ignorantia ρου nae non excusat a poena incurrenda, ut scio Ψ est praeceptum de non percutiendo clericum, sed ignoro utrum detur pomaet illa ignorantia poenae non excusat me, si ego eum percutiam. Secundo sequitur, P ad hoc, τ aliquis incurrat 'Enam can
nicam non requiritur aliqua scientia iuris.
Aduertendum ulterius,quod poena canonie aliquado aaditur cum poena quae debet ut pro peccato mortali, ia hoc ut illud prohibitum magis euuetur, ut hoc est praeceptum. Non
percutias clericum, non solum ei de iure canonico, sed de ruinte diuino, quia est contra charitatem fraternam. Nam debeo diligere proximum scut meipsum, si eum percutiam,incurratrix am diuinam, quia pecco mortaliter raciendo contra itaud praeceptum diuinum. Diliges proximum tuum, de c. Simi liter incurro ponam canonicam,quia uere et O excoicatus,Seministras. ero irregularis.Vnde poena canonica no est nisi quaedam irregulariis . Vnde iri gularitas non est nis inhabilitas ad suscipi elidum, uel ministrandum sacramenta ecclesiastica. Ex is , ut si quis ignoraret, quod interficere hominem non et ccatum, dico quod talis ignorantia non excusata peccato mortali, quae est mirabilis poena, ut siquis occideret unum hominem debet ire ad exponendum se morti pro fide, de si talis interfectus haberet pueros, debet illos nutrire, ne que ςxcusatur a poena canopica, quia effectus est irregul uis, id est facius est non idoneus ad suscipiendum, ues ad conserendum sacramenta ecclesiastica, dc sic eum poena diuina, incurritur inua canonica. Diceret aliquis de ignorantia tutis dixi
Nunc consequenter dicendum est de ignorantia iam,& primo de scientia ponitur talis casus, quod si aliquis iuuenis bapti tus uelit iterari, de iterum bapti Zetur, de tam recipiens, quam conterens sciunt hoc esse prohibitum. tunc dicitur,
ambo essiciuntur irregulares, sed hoc potest fieri dupliciter Nam sinam seste sat, maiorem incurrit irregesari ratem, quam si occulte faciat.Vnde aliqua est irregularitas a qua potest episcopus absoluere. Alia est aqua solus Papa potest a a soluere, ut de homicidio. Debet etiam intelligi, si talis iteratio non fuit eum dubio. id est si fiat absolute , quia si rei ter a- , Mi. 'tio seret cum dubio, non incurreret irregularitatem, uel talis iteratio fit cum ignorantia simpliciter facti, ita quod ego
ignoro utrum sat baptizatu 1, dc sacerdos ignorat etiam. Dicunt decretistae,.suscipiens incurrit irregularitatem , t iantamen conserens. Patet per decretum. Nam qui bis baptizati non indigent taeniter quia est ignorantia facti,quia emetuatur irregulares, in magna necesIitate forte non incurreret.
Sed Scotus,non est eontentus, te uula habere,quod si e se rens non incurrat irregularitatem, nee sit scipiens.Ideo in eoia dicit Scotus, quod nemo essicitur irregularis , nisi trussa tice sacerent. si dicatur quid respondebitur ad illum casum canonisi dicatur quod nullus potest infigere irregularitalia toti ecclesiae uis sit totius Geleliae eaput. Sed ille, qui secie illum casum, non erat caput totius ecclesiae , quia erat solum episcopus, quate non potest infligere. Vnde dieit Motus, in si sint aliqua opitula in decretis non eonfirmata per conclusi, nullo modo ligant, nec obligant nos. Et s dicat ut Theodorus ille episcopus non potuit concedere ius,uerum est, sed ipse tamen mani sestat, quod Papa codidit ius. Ad hoc vicitur, ut glossa nobis non ostendit, quod
Papa condidit, de sic patet, quod nec conserens, nec recipiens incurrit irregularitatem , dummodo ipsi ignorent, reeipiens quod sit baptizatus, de eonserens, quod non st baptietatus tunc tales iterando baptismi sacramentum non incurrunt Ir tetulatitatem.
222쪽
aeantum ad ultimum pri ne ii ale hui ut seditae distinctio.
nis de cli attere, quaeruntur aliqui quaestiones. Prima. In baptismo an in primatur citaracter . Et arguitur . 'urid non, quia circuncilio non impressi characterem, ergo nee baptismus. nsequentia pater, quia circuncisioni succedit baptismus inremmium contra eundem morbum, eri o utris.
ue comperebati milis uel idem essectus, & se fuissent eius:
em rationas, Stane sequeretur, quδd circuncisus non suis. set baptizandus, quia duo accidentia solo numero dissereti ii idest eiusdem rationis uel speciei, non possunt esse in e
dem subiecto.Consequens est falsun Igitur. In onositum sunt aliquae auctoritates. Prima est Dion si quae nat in talibus, uerbis: accedenti ad baptismum ab Hierarcha, idesta summo sacerdote, suscipienti raptismum eo
sertur ssnaculum Sed illud signaculum non est nisi character, ergo sulcipienti baptismum consertur citaracter. Alia est a ctoritas Damasceni dicentis, quod per sacramentum baptis mi fit suaedam regeneratio, & stilium , sed illa regenerata odi sigilluni,non est nisi character, ergo suseipienti baptismum
datur character. Ratione patet, quia baptaimus est sacramentum irreiterabile, ergo imponit aliquem essectum indelebilem, ad ostendendum irreiterabilitatem.Sed ille essectus non est nisi character. Igitur suscipienti baptismum , datur cha
Pro solutione huius quaestionia duo uidebimus. Primo
quid sit character. Secundo uidebimus utrum characteri
primatur per baptismum, uel illud quod signitieatur pet in
Pro solutione primi ponitur haec propositio , quaestio an est, uel si est, nihil mani set: um presupponit, nisi quod per nomen significatur. Vnde quisio an rit,uel si es, solum quaerittit tum illud quod per nomen signiscatur possit esse in in
Pii, idest habere uetum esse reale. vii de de omni illo quod per nomen signiscatur possumus, suaerere utrum iit. Aduertendum estertiis, quod iste terminus character, trias Dificat, uel tripliciter accipitur. vro modo accipitur pro
figura, se, quod charactet & figura sunt tetmini synonymi.
sic, quod utimur isto nomine character, pro figura quemadmodum literas uocamus characteres, vocamus etiam fguras quae sunt propter aliquam distinctionem, uel innum quo Bestiae uel homines unantur, uocatur character, ut quando aequus lignatur eum ferro ignito, ec se non capitur hie in xacter. Secundo modo capitur character ut idem est, quod G
um, sic, quod character, di signum, sunt nonyma. Ex quoi equitur, quod cum qu ibet sacramentu sit sinum, quoslibet potest dici character. Et se in ista innis ratione magi
per ien entiarum, multoties loquitur de eharactere, di scrion capitur adhuc.Tettio capitur secundu quod theologi soliti sunt capere, pro quodam ligno speciali, imple a in suscipiente saetamentum irreiterabile distincto a gratia, ut an baptismo, uel in sacramento ordini , villud spirituale de Let esse aliud a gratia:& sic ea pitur, hic character. Aduertendum tamen est, quod istud donum recipitur ali quando ubi aliud donum spirituale, puta gratia nullo modo recipitur, scut in scio, uel ini illo qui peceat mortaliter reci Piendo aliquod sacramentum iri ei celabile. Pro declaratione nota, quod quinque sunt proprietat Meharacteris, quarum duae sunt sibi eommunes,le euilibet sormae. Prima e quod charactet est forma assimilativa, uel assia militiuus, se, quod baptizati dicuntur esse similes Minoia non per gratiam sed per characterem.Secunda Oroprietas est, ὀ dest serina distinctiva, iacit enim distor ptivatum a quolibet non baptizato . Nam baptiratus recipit characterE, ac nullus alius recipit . Sunt aliae tres *eciales. Prima est , et character est signum rememoratiuum sacramenti suscepti Secunda est, quod character est fgnum eonformatiuum Christo, cuius sacramentum suscipitur, patet, quia Christus baptixari uoluit ideo per characterem consermamur Christo. tia est,quod character est signum obli atori si, obligatu r enim
suscipiens ut si dispositus ad seruandam testem q uam prosetetur per istud sacramentum Esellis omni patet, quod character non est aliqua uirtus theologica, non in gratia, seucharitas, nec est fides, nec spes, patet, quia eliaracter recipitur in aliquo, qui nullo modo recipit istarum gratiarum, puta in ino, qui ostendit se esse in gratia, & est in peccato, nulli infratiam talis recipi nec fidum, nec spein. Nam quando
Deus in undit unam uirentem iniundit omnes,&quando reeipit characterem reciperet alias uirtutes nati poneret Ooice. Item character eli signum indelebile, uirtutes autem tune d lebiles,quia per peccata perdimus omnes uirtute, .Eά ivo ic-quitur, T per nullum peccatum mundi deletur character, ut peceet homo baptizatus quantumcunque uoluerit, lem permanebit character in eo, idest nunquam deletur. Et depa et
quid signifieet character. Restat nunc uidere de seeundo principali in quo quaeritve
utrum in recipiente baptismum conseratur character. lae isti
dubio sunt duae opiniones. Una est quae dieit, Unullo modo
confertur character in suscipiente bapti: muni. Et prociaturhaee opinio duabus rationibus. Prima ratio. In aliis consecta. Primatii ab homine, quando consecratur non impri nitur chara- nis κε anxcter,ergo nec in homine Quando baptizatur. Patet consequetia, uia alia consecrata ab homine, quoad actum consecra--ι-tionis, non distinguuntur ab inuicem, ergo in illo actu eonis. bariam. . erationis si unum non recipit character , nee aliud ant cedens patet,qui aquari localix, uel aqua benedicta, uesecelasa, consecratur, non recipit aliquomodo charaderem, ergo nec homo consecrando recipiet.Αlia ratio est talis.Sequendo rationem naturalem, non est ponenda pluralita, sitie nec ei litate, idest nisi apparea tyluralitas illorum ex notis per rationem, ergo in sequendo hdem, non est ponenda pluralitas. n: si pluralitas illorum appareat secundum fidem . sed secundum fidem non apparet nec est manifestum ponere characterent illum ergo non est ponendus character ille in baptirato. Er. Pper fidem non appareat talis pluralitas, patet, quia sacra scriptura, nusquam exprimit, nec sancti dociores explicite hoedi eunt,nec istud habetur euidenter ex ueritate sacramenti baptismi, qui veritas eos stit in duobux,scilicet in uisibili, quod est sensibile, puta aqua, uerbis uel in ablutione, di in invia bi-h,ides in gratia, de in istis duobus consistit tota uetita saeramenti baptismi ergo male ponitur istud tertium, scilicet etiaracter. Eu alio, Dicitur, τ sancti explicite ea primunt, Uin saeramento baptismi datur character. Et isti rancti sunt Damascenus,& Dionysius. Primo enim Dionysiua Cauessit dicendo, accedenti ad baptismum ab Hiera resia, idest lummo sacerdote suscipienti baptismum, consertur signaculum. Secundo I amascenus expressit, I per baptismum, fit qui am regene- is
ratio, eo sgillum,quod spissum non est nisi character. Respon o
dent illi qui tenent , quod non coni tur character iti bapti simo,st ille auctoritates sunt uocales. Seeundo dicunt,t nihil iaciunt ad propositum illorum, Qui adducunt eas. Tettio di-
eunt talea auctoritate non adducuntur ad intentionem
auctorum.Primo auctoritates illi nullo modo exprimunt ibi mari. a. eharactetem, ergo sunt solum uocales, eum illos terminos, pura eharacterem non exprimant, sed alios terminos exprimunt scilicet una exprimit fgnaculu, εο alia sigillum, de omnia ista patri per expositionem Vercelleniis cap. 2. Ecete. Hi . In quo capitulo erunt multae auctoritates expolitae, & iste no iamini expo fitae de charactere,ergo illi qui adducunt eas, non adducunt ad propositum ipsorum. Seeundo non adducu-tur ad auctorum intentionem. Vnde inprimitiua ecclesiaca xliquit addueebatur ad baptizandum. Hi et archa, i. magnus sacerdos,im nebat manus super caput, te praecipiebat aliis Medo tetis, re sacerdotibuli in scri vetur de familia Christi. Et illa impositio manualis, uocabatur signaculum a Dion in . Et istum modum seruauerunt graeci ergo noluit Dionysus exprimere characterem, per illud signaculum. Et per hoc siluiturquedam auctoritas Damascem quae uult dicere, m accedenti ad sacramentum baptismi, eonserebatur elux super caput Similiter soluitur alia auctoritas Damascent,quae ma- 'le allegatur, Si punctualiter. Nam in uno uersu ponitur un para, di in alio alia.& qualitereunque punctuetur noluit habere Damascenus,τ suscipienti baptismum, detur aliquod si num Nam sacramentummet est. ipsummet i illum, per qd
istinguitur baptiaea tu, a non baptiχatis. ergo non est aliqua auctoritas,quae exprimat euidenter, τ in sacramento bapti Gini etaracter imprimatur. Hoc etiam eonfirmatur.
Doctor noster uult Lic probare. quod in sacra meto baptis c. Dina
mi non imprimatur character. Et arguitur primo sic. Augustimis qui tantum tractauit de sacromento baptismi, nunquam tractauit, nec determinauit de eharactere, ergo iste character non est ponendus. Vnde per characterem intelligimuxd num supernaturale distinctuni a gratia causatum a Deo, r ne euius baptismus fit irreiterabilis. Et istae rationes uolunt
probare,qubd non sit ponMus eharacter. Et s dieitur, quod Augustinus mitiquam determinauit de isto Maaractere, t/ED. Petintitar.Τomam. G i num
223쪽
nunquam negauit.Respoli letur quod in tali materia,que est tantae nece imatis,& investiuationis, nou sufficit nonne i se, sed oportebat Augustinus intellexiiset illum characte. rem ibi imp imi, quod alicubi expressiliet. Unde A ugustinus bene dicit, Quod duo sum in sacram ei to baptismi, scilicet unum sensibile, scilicet sacramentum e
terius, tires sacramenti, puta gratia. Tamen ipse nunquam
aliquid dixit de chaiactere, ergo non est ponendus character, quia Augustinus non dixit, P Ha ino recipiente baptismum,
Item de conseo distin L colliguntur omnes auctoritates quotquot sunt de sacramento baptismi, sed in nulla illarum
exprimitatur, ut in baptismo conseratur citaracter, ergo nota
debet poni cbaracter. Secundo principaliter arguitur sic. Nihil frustra ponedum
est in operibus Dei, di in operibus naturae quia Deus, de natura, nihil iaciunt frustra, sed si character poneretur, poneretur millia, ergo uon est ponendus. Minor patet, quia si ponere tur, hoc marime euet, ut esset qui am disposito ad gratiam,
sed hoc non, quia uel hoc esset Oc parte iuscipientis baptismum, uel ex partea ei. Non primum, qui a s suscipiens sit s- ne peccato mortali, est summe dispositus ad suscipitaum gratiam.Neque secundum, quia agens increatum, idest Deus, est tantae uirtutis, T potest causare,& dare gratiam sne charactere,ergo non est ponendus talis character, ut disponens, nec a
ho modo diceret aliquis. Dico quod ponitur, ut sit disposito
permanens ad effectum, per aliquod tempus praeceden effectum, idest gratiam. scut in ficto aliquo, ut postea possit recispere gratiam.
Sed contra, quia Deus potest sie assisere specialiter alleui ficto quod sti one deposita det cbi gratia .ergo non debes
ponere illum charactetem, ut sit disposito permanens. Item quandocunque aliquisiecipit characterem, Sc no gratiam, nunquam datur sibi pratia, tu si per poenitentiam. ergo poenitentia quo ad hoe, erit sussiciens ad dandum gratiam sine charactere, ergo talis character non est ponendus in baptismo.Antecedens paret,Nam uel ille,qui reeitit sacramentum est paruulus, ues adultus. Si paruulus, quandocunque recipit sacramentum recipit gratiam, si sit adultus,& ponat obicem, non potest s. disponere, nisi per poenitentiam. Igitur. Scotus probat, i non se ponendus character, propter allia quam eonditionem, seu essectum.
Vnde quinque sunt conditiones characteris. Duae generales.Prima erat ibinia assimi latiua Secunda erat distinctiva, tase de altis, ut supra patuit. Et prim8yrobatur, T non est po-nedus character,eo P baptizatus asu miretur bapti 1ato,& di. singuatur a non baptirato. Nam ad hoc vi aliquis assimiletur alteri, uel distinguatur ab alio, non requiritur aliqua sernia inhaerens, ergo ad hoc,Ψ aliquis assimiletur baptizato, Sedis inguatur a non baptizato, non tequiritur character. isi
tui non ea ponedus. Vnde bapti Zatus, solum per baptistium potes eouenire cum alio, eo is alter est baptizat ut, de disserta non baptizato. Patet in religionibu a iam professus, assumi latur profesta, & distinguitur a non professo, di non per aliquam formam inhaerentem. Sed hoc erit per illos actus mei, quia No sum baptietatus, de alter etiam. Et ii quis dicat dico, τ oportet ponere characterem tanquasgnum obligatorium, quia sumus obligati Deo. Sed contra hoc arguitur sic,quia aliquis potestolaitari aluteri,sne serina inhaerente,ergo alicuis potest oblsati christosne charactet e. Antecedens patet. ali uis iaciens homagium, obligatur seruare fidelitatem illi cui facit homuiu, ianoe non faciet per aliquam sormam inhaerentem, ergo
elimactet non debet poni a te professus, obligatur seruare praecepta superioris,& hoc sine forma inhaerente. ceret aliquisu talis e acter est ponendus, tanquam signum rememoratiuum sacramenti.
sed contra hoc arguitur se. A ebaractet esset pone dus h mo,hoc esset yp exedientiam huius sacramenti, uel propter habitudinem ad aliquos alios, scd neutrum istorum, ergo noptimo quia multa alia periectiora recipimus,quam sit bapti simus, ec tamen non ponimus aliquod i num rememorati usi eorum. Patet am recipimus fidem, spem, di charitatem, &quodlibet istorum est periectius sinpliciter sacrameto bapti Gini, igitur.Patet, quia sacramentum baptismi pro denomin to, non est nisi ablutio, fe uerba simul, uel est respectus idnis, sed ista non sunt ita persecta sicut donum Dei. quod est fides, uel spes. Igitur.Nee secutulumcpropter habitudanem ad aliis quos alios, pura ut alii cognoscant habentem citatactei a non habente, quia uel e siet in comparatione ad Deum , uel in
comparatione ad proximum. Non primum, quia Deus ita bene cognoscit habentem ci Matierem, seut non habentem, quia omnia alia cognoscit. Nec est ponendus in ordine ad
proximum, quia ua esset in habitudine ad beatum, uel ad da- . natum . In ordine ad beatum, ut scisaeet beatus habcret aliquem fradum beatitudinis, propter characterem, quod talsum est,quia Matus maiorem gradum gloriae in centuplo ha beret per hoc, quod cognoscit te esse ingratia. dccharitate, si in receptione baptismi, & tamen propter actum charitatis, non ponitur character, ergo nec propter bapti ima debet poni.Nee debet poni propter consutionem damnati, quia danatus maiorem confusionem & tristitiam habet de cecidisse charitate, & gratia, quam de non recepisse baptismum, di i men propter cecidive acharitate, non ponatur characto, e so non debet poni propter susceptionem baptisni. Arguitur ulterius. Si poneretur character, maxime esset, quia nabens characterem ordinatur ad maiorem gloriam . quam non habens, puta bapti rati,quὶm pagani, lea hoc non, quia tunc sequeretur, quod sacerdos ordinatetur ad malo. rem gradum gloriae,quim quicunque alius, quia habet choracterem confirmationis, di baptismi, deo dinis, ergo haberet plures gradus gloriae, quam rusticus, uel alius' iecularis, ruta habet tres characteres, sed hoc non, quia multoti est ici sunt sanctiores sacerdotibus. Item sequeretur ,-Christu non habuisset illuin gradum gloriae,quia non sint baptizatus nisi baptismo Ioannis qui baptismus non conserebat cha racterem, nec gratiam, quo est falsium Item arguitur. Stat aliquem recipere sacramentum baptisnu de peccat ergo non est u risimili, T tunc Deus conserat sibi unum donum spirituale. Antecedent patet de ficto qui ostendit se esse in giatia, de tamen est in peccato, peccat in recipiendo baptismum, tyi non est dicendum, I, Deus det donuspirituale, igitur Item omne donum Dei, uel est gratis datu, uel donum gratum iaciens, sed character nqu potest est e donum gratis datum, nec gratum iaciens, ergo non potest ellis donum Dei. Pro declaratione nota, et omne donum Dei, uel est gratit or Mid datum, uel eli gratum iaciens. Donum gratis datum est, quod .
datur propter aliquod bonum ecclesiae , vel propter aliquod traiis data bonum suseipientis, sicut scientia, di donum linguata Ll hoc velo. donum, seu hac gratia, quod idem est, receterunt apostoli in s. v. die Pentecostes, di hoe tropter bonum e sae, ut ecclesia multiplicaretur. Aliud est donum Dei gratum faciens, re est illud quo homo acceptatura Deo, sicut gratia praecis di charitas.Nam per gratiam, te charitatemaumus accepti Deo, character autem non potest ese aliquod istorum. Non donu r
ii datum, quia non est propter aliquod bonum ecclesiae, qui nullum bonum est ecfusae ut iste habeat caractetem, nee s biips habenti est aliquod bonum, nee est aliquod donum prata
iaciens,quia per charincrem, nou magis acceptamur a Deo,
quant ii non haberemus . Igitur . Item s estet ponendus character, niaxime esset ad ostendendum, suod bapti sinu esset irreiterabilis, sed hoc non, quia chariser ipse est formnia delebilis, patet, quia non maius. est Deo delere charactet rem, quam creare, sed Deus creat characterem , ergo potest delere ipsum, immo facilius potest delere, quam creare, ermnon est pouendu . Restaterso soluere auctoritates probantes,P in sacramento baptisina consertur character,quia tam ε solutae sunt, quia
sunt uocares, de male allegantur, di nibit probant de illo quod
Adrationem eum arguitur se. Baptismus est sacrame tum irre iterabile,erso imprimit cliat acterem, uel signum indelebile.Dicitur quod baptismus est irreiterabilis, quia iniu- tuens,scilicet Christus, se uoluit. Item si probaretur baptissimum esse irreiterabilem, propterea quia imponit lignum in delebile, non bene probaretur, immo melius probaretur per
oppositum, quia nullum est tale signum, quin Possit deleti, si
quod melius probaretur sacramentum baptismi non esse reiterandum, quia iam ille actus transiit. Modo Deus depotentia absoluta, non potest sacere pistaritum, non situ. pr
Ad quaestionem potesta iter dies. Vidimus in praecedenti Ad ε lectione,quod suit una opinio, quae dicebat, a non erat pons ni a rdus charactet in baptismo. Nunc vult duo tacere. Primo diri. ponit unam opinionem. Secundo Aluit rationes illius opse
Pro opinione illa, dum duae propositiones.
224쪽
Prima propositio. Charaeterem inesse ipsi animae per suseeptionem baptismi, non potest iobam, necesse sit rationem naturalem, nec in imium ali, nec in particulari.
non possit probari in uniuersali, patet quia non potest probari, quod necesse ut illam tamiam inesse ammae , ergo non potest probari uniuersaliter, quia probare characterem uniuersaliter inest e,non est nisi probare, et necessatio insit animae, sed hoc non potest probari,etiam in particulari, patet,quia probari hoc modo eli probare, per experientiam ipsius animae, di per conditionem ipsius atras, sed hoe non potvit probari.Igitur cocluso vera Adametendum tamen est,quod conditiones actus per quas possumus aliquid probare, non sunt nili intensio ει remiuio, ue uidelicet, i quia ille actus est intentior nunc quam prius, adeo possum arsuere aliquam se rinam esse in me, de quia iste actus est remissior nile quam prius erat,ideo possumus arguere aliquam formam mihi deesse. Samiliter patet, quia non pos sum probare gratiam esse in nobis, ergo nec characterem. Secunda concluso est iii Characterem inise iis animae n5 potest 'ari ex manileste creditis, nec ex his quae sunt de su stantia Mei, nec ex his quae continentur in scriptura. Tertia propositio. Non est impossibile characterem inesse nostrae anime. Patet conclusio, quia non repugnat ipsi animae recipere characterem, seu tale donum spirituale. Similitet norepugnat quin ipse deus pollit tale donum creare in anima nostra, quia non repugnat anime, ergo noulio vera.
Et si queratur non uosunt aliquae auctoritates sanctoria quae ostendunt characterem inesse animae nostraes Resp5deo, quod paucae iunt auctoritates quae ninnifeste osteri sani characterem esse in anima nostra. Est tamen unaquae est ipsius Augustini, uae videtur hoc multum mani teste probare, di est haec . satis
urat ouem,quae Bris charactarem minicum acceperat vomentem ad salutem ab errore corrigi, characterem tamen in cadami meum agnoscet,quia uidem charactetem multi lupa Lapisi gunt,qui intus uidentur Haec August. contra Do natatos libro sexto. cap.vij. Unde per lupos intelligit hae teti- eos, id est quod haeretici imprimunt eharacterem is haereti cis. Respondet tamen Scotus, quod certe ista auctoritas non
cogeret homines, per hoc quod dicit ae lupi lupis infigunt ata
quod diceretur,u opitur ibi inamicter, pro Macramento
iunt. Ideo per illam auctoritatem non potest sumi eter pron,quisd in baptismo conseratur character quia semper glusatur de baptismo. Le ii quaeratur quid est dicendum de charactere. Respondeo
per talem propositionem. Quod de sacramentis, de de donis, qua dantur in istis sacramentis, sentiendu est scut sentit Romana ecclesia. Sed Romana ecclesia sentit, P in bapti seno confertur,emo sequitur,quod est ponendui. Reiblutio doctoris patet, quod Romana ecclesia, hoc sentiat per duo dicta: dicit. Primo quidem Innocentius tertius extra de baptismo,&
ius eminu dicit, quod qui ficte ad baptismum Meedit irata.
ctere mehristianitatis impressiim recipit, ergo ita est ponendus Hiaracter, ut fictus se ostendens non esse in peccato mor tali,qui tamen est, de recipiens sacramentim baptismi reeipit
Aduertendum tam eo est, qudd istud distam Innocent ij posset glosati de baptisino,se, quod esset sensus, qui ficte accedit ad bapti sinum characterem suscipit id est saeramentu bapti iami icipit. Ideo adducitur secundum dictum quod est: tune
characterem sacramentalis imprimit operatio, cum obicem uoliantatis contrariae non inueniae obsuentem,& hoe dictum
uidetur vere probare de characlare sicut hic loquitur, ac non posset glosata de baptisino, go tenendu est, sic ut ecclesia te ne quod confertur chara r. Imaginandum enim est, minbutismo sunt duo essectus, te in sacrametis irreiterabilibus,
scilicet gratia, Ze character, Ec isti effectui se habent sie, Auraeharacter ipse aliquando praecedit gratiam, quia fictus recipit
characterem, de non gratiam, nisi perpetnitentianti Tame multoties simul reperiuntur isti esseias, de hoc maxime inpar ulis,quia paruuli non possunt ponere obicem. Vnde characterest unum domum spirituale distinctum a gratia,impressum recipienti sacramentum irre terabile. Et si quaeratur, utrum sint aliquae congruentiae per quas ali quomoco postumus ostendite characterem conferri in baptismo in nobis. Respondetur, quod tres possunt poni congruentiae. Prima est, quod confruum est adsermam periectam ponidi quam dispostionem, ingratia 'uae datur in baptismo, est Mna perfecta forma,ergo congruu eu, suod ad ipsam ponaturina diu positio praeuia, quae non cit Aucharacter, ergo chara cterem poni eongruum est. Meunda eongruentia est ista.Congruit enim Deum non instituisse sacrameta suae iis uana,quia tame multoties essent uana nili imprimeretur eliaracter, ergo congruum est characterem imponi. Minor patet M. Nam ca- hiatur scius quidam, talis recipit sacramentum baptismi, turi aeramentum baptismi in isto ficto esset uanum, quia nullum essectam Laberet, nisi potieretur character, quiano reeipit gratiam. Igitur esset uatium,quod nemo diceret,ergo congruum est ponere charactercm. Tertia congruentia est ista. Co mi ereceptum in familia christianoru distingui ab alio per aliquod sibi intrinsecum, sed Ilud intrinsectim non potest ei se nisi character,ergo congrim,quod recipiamus characterem, de peripia sum distinguamur a Iudeis, de Paganis. Igitur Et si dicatur, dico, Quod illi qui recipi utitur in familia christianorum possunt distingui per actum praeteritum, scilicet per receptionem baptistat, alij uero non. Dicitur, quod istud bene posset fieri, tamen congruentius, Eeperiectius fit per aliquid intrinsecum,& illud non potest ei se nisi character. Isitur est ponendus. Aduertendum tamen, qu bd tertia congruentia est magis rationabilis, quia est magis specialis in sacramento baptismi. Aliae tamen duae habent probabilitatem, si Ponat ut character
tali modo scut uidentur Ostendere. Et si quaeraturi utrum si aliquomodo rationabile ponere characterem. Respondetur per talem propolitionem. Rationabile est, quod quando ab eodem agente causantur duae tormeordinatet non ex aequo, id est non eiusdem rationis, quod una
sit dispositio ad aliam, de per hoc patet, quod prima congruentia est rationabilis.sed in sacramento baptismi eausantur duo effectus, per auctoritatem eccles scilicet gratia, de character, ergo una debet esse dispositio.
Et si dicatur quae illarum debet esse dispositio Respondeis
tur, quod semper imperiectior debet ess e disposito ad perfectiorem . Modo e haracter est imperfectior quam gratia, et goecharacter erit dispositio gratiae, dc non e contra. Aduertendum tamen est, quod non probatur, quod opo teat ponere talem formam, tamen tenendo, Se supponendo, Pponatur, sicut ecclesia tenet, tune probabitur, ux charactet 1. habebit, ut dispositio ad gratiam. Ex omnibus istis dicitur,aeptimae duae congruentiae paru probam, quod debeat poni character, probabunt etiam Je quolibet saeretinento,qiuod debeat poni character, quod talsum est de saeramentis re iterabilibus. Patet, quia in talibus sacramentis datur gratia. quae est i ,rma perstat ergo eo ueret, quod poneretur aliqua disposi tio, lux non potest eue nis character. Igitur. Seeunda etiam
congruentia manus probat, quia tune sequeretur, quod s- eius recipiens sacramentu mitentiae,ellet in eo uana, quia non recipit gratiam,ergo esset uanum recipere sacramentum poenitentiae, uod tamen eii falsum, peniteris fictu , est qui recordatur de aliquo peccato mortali, de non confitetur. ideo secunda congruentia non est ei sicat,sic ergo teneatur conclusio propter auctoritatE ecclesiae prius adductam, scilicet, quia sentiendum est de sacramentis, quemadmodu Ecclesia Romana de ipsis sentit, de iudicat, sed ipsa semit, de iudieat . quod est ponendus character, ergo debemu hoe tenere, dc non propter aliquain aliam rationem.
Ad argumeta alterius opinionis &e. Vidimus qualiter erat una opimo dicens, ut nullomodo miseratur eKaracter in suscipiente baptismum, re probabat istam propositionem duabus
rationibus. Prima ratio talis est quia malus eonsecratis ab homine,quando eonsecrantur,n n imprimitur tale donum, seu character ergo nee in homine imprimitur ea racteri paret,quado consecratur ecclesia uel calix, dce. Resp5deo ad Loe quod non est simile de aliis coiseratis, de de homine, cuius ratio est quia alia consecrata ab homine, non sunt capaeia, id est non
sunt nata recipere characterem, aut tale donum sequitur ergo arsumentum parum ualere
Et si dieatur contra, homo aliquando in baptismo non reeipit istam gratiam sicut alia consecrata, meo sunt similia. Adhoe dicitur Hudd no sequitur, quia,quod homo non recipiat istam gratiam,est ex deiectu ipsius,quia torie est fictus, uel ponit obicem. Et si iterum arguatur, nomo non magis sormalia ter reeipit gratiam uel characterem quam alia consecrata, e ro in hoc sunt similia, puta in receptione. Unde hoe nihil aliussi vult nisi, utrum sulceptio talis gratiae, uel characteris. conueniat homini in primo modo dicendi per se, de hoe est eo uenire formaliter. Resp5deo cocedendo antecedens, quia nullum illorum formaliter recipit, ergo in hoc conuenit, cocedo, quia non recisi untur lor maliter, sed diuinguitur init . quia
225쪽
homo est rapax gratiae dicharacteris, ubi alia conseerata nonisint capacia. Igitair. Ad secundum argumentum eum arguitur sic. Sicut sequendo rationem naturalem non iunt ponensa plura, quorum necessitas non apparet secundum rationem natures em die. R
spondetur ad hoc, quod licet non pollit euidenter probari ex
creditas , nec ex a riua ratione naturali, quod character recipiatur in baptismo, tamen est necessitas ponendi,quae necestita, est propter auctoritatem ecclesiae, ta eccletia hoc se nite de charactere. Diceret aliquis utrum sit eredendum ecclesiae. Dicitur,quod ii Viide dicit Augu. Euangelio non crederem nisi auctoritas ecc Ciae compelleret me. Et sinuaeratur utrum iit magis credendum ecclesiae quὶm Euangelio, cum ecclesa possit errare. E uangelium notia Respondetur,quod ecclaua potest capi multipliciter. V modo accipitur pro loco in quo conuersantur hueles, de illi tali non est et edendum. Alio modo capitur pro ι peciali collegio sacerdotum,& lic omnes ea nonici alicuius ecclesiae dicuntur ecci
sa, & ista adhuc poteti errare. Alio modo capitur eccletia pro collegio omnium clericotiun in mundo existentium, ut si omnes Heraci sacerdotes,& L piscopi, essent simul, dc sic non capitur hic, quia potest errare. A io modo capitur pro congregatione Ommu sdelium in hac uita existentium,ectic ad nucnoli capitur hic quia ut sin. etiam poteli etiare, licet nouerrauerit, ut dicit Christus, quod fides eius non deficiet. Alio modo capitur pro congrcgatione omnium s de tum iam ui . uentium, quam mortuorunt, Δ sic capitur hic . Ilio modo caput eccletiae Christincti. α sic magis credendum est eccloliae quam Luai,gelio, ideli toti quam parti . Ad aliam tali Oilein cum arguitur. Nihil frustra ponendumen in operibus Dei, dc naturae, quia Deus de natura nihil ta-eium stultra ergo charactu non eli ponendus, quia sevistra poneretur, quia uel poneretur,ut dii positio ad statiam, de hoe dupliciter. Vel ex parte dantis, uel expat te sulcipientis ut dictum est prius. Respondetur,quod de potentia ausoluta, Deus potest eausare gratiam, non causando characterem, nec aliquam dispositionem ad gratiam. Secundo dicitur, quod laetis de sua potentia absoluta, potest causale ceucius charecietis sne ipso charactere.
Tertia propositio. De potentia ordinata tenetur Deus causare gratiam mediante characiere , non tamen requiritur
tanquam dispositio ad gratiam ex parte agenti . ii cuidelicet, quod sit quis quoddam medium inter Deum, de characterem,ad causandum ipsam gratiam, sic, quod character habeat aliquam qualitatem ad causandum gratiam. Sequitur ult rius,quod requimur character ex parte suscipientis. Nam s scipiens se habet ad ista duo, tanquam ad duo dona, quorum unum non recipitur sine alio. Et si dicatur, utrum talis character sit rat io recipiendi gratiam. Dicitur, quod non, quia sine chara tete adhuc requiritur gratia, sed bene est dispositio praeuia. Et cum ulterius arguitur, effectus characterisIcut allimitate, de lacere distiti. sui ab alio possunt ei se peractum transeuntem , ergo non est ponendus cnaracter. Respondetur, quod licet per actum transeuntem posset quis conuenire cum baptizato , de distingui. non baptizato, tamen periectius est,quod distinguatur, de conueniat per aliquod intrinsecum, puta per characterem Et cuni alterius arguitur. Fictus potest recipere gratiam per pom-tentiam, de tamen non datur character, igitur. Dicitur, quod de potentia ordinata, nunquam datur prima gratia, reis mediante charactere, prima gratia, est gratia baptismi. Et cum arguebatur ultei ius, quod ii ne charactere potest quis esse obligatus.ut professus suo praelato, ergo ad boc,quo limus obtigati Christo, non requiritur character. Respondeo, quod quia potest esse obligatus per actum transeuntem, tamen conuenientius est ec persectius, quod obligemur per aliquod i
trinsecum, quam per aliquem actum transeuntem. Ad alia argumenta, cum arguebatur. Si cliaracter poner tur tanquam signum rememoratiuunt, uel po ueretur propter excellentiam ructamenti uel propter Labitudinem ad aliquos alios. Non Primum, quia multa alia recipimus persectiora,
quam sit bapti inius, ut patet de fide, spe, de Charitate. Non secundum, quia uel iac esset ex parte Dei dantis, uel ex parte recipientis, sed nullum est dicendum. Igitur. Respondetur per aliquas propositiones. Pram Signum tememoratiuum . non solum est proptet itilos qui per tale lignum ducuntur ad rationem signati. sed etiaest propter recipientem tale lignum. Non dico, quod chara-- pouatur tanquam siccum rememoratiuum recapientis, solum.& non propter alios, quia ponitur et ira propter lim
Sed quaeritur, utrum ponatur tignum rememoratisium propter excellentiam huius sacramenti s de arguebatur de tide. spe, de Charitate, quod sunt perluctiora illo dono. Dicitur, Ῥde illo, uidebitur iri quaesti Oae sequenti . S uaeratur utrumi pectu Dei uel proximi possit potu signum rememoratium Dicitur. quod sic. dc cum arguitur. Deus potest cogito ere omnia sole tali signo, ides haractere agitur. Dicitur, quod iiorum est, quod cognouit hue charactere, sed etiam coguoscit cum charinere. Similiter dicitur, quod in baptismo ponitur hoc lignum rememoratiuum, εc pro beatis, de pro danacis. Et cum arguebatur de Christo. quod tune non babuisset illam gloriam, quis non fuit bapti ratus uili baptismo Ioatinis. Re isto eo, quod in natura sunt duplices periecitones quedam iutit secundum quid ,.quet supplent quasdam imperiectiones. Aliae sunt limi Iiciter conuenientes ipti natur ,inquantum talis natura. Dicitur ergo, quod character, est periectio secum dum quid, supplens imperiectionem alicuius, qui non ei me secius. Et quia Christus suit persectus, non portuit, quoiaba beret illam, scilicet characterem,quia non eu perfectro simpli.
citer. Li cum arguitur ulterius, Deus non dat aliquod - - . . .
Dum seirituale peccanti mortaliter, sed recipieti, baptismum ''
aliquatino peccat mortaliter, sicut fictus, ergo tali non dat Deus charactetem. Respondeo per hane propositionem. Deus iadat aliqua ado donum spirituale peccanti mortaliter, de hoc - , , est, ne lacramenta ostentiamur ei leuana. Modos in sacramen i 'to i, aptismi non reciperetur character, e set uanum, quia fictis, iciuaptismo niti l reciperet. Et cum arguitur ulteri πιι , . tiqvxculaque Deus sanat, per tecte sanat, ergo ii aliquem sanat caudia characterem, perlatae sanabat , exsci dabat ei gratiam. Rei pondetur concmendo antecedens , ted negat ut conse
quentia , quia Deu uou sanat fictum, sia periecta dispositum
ad gratiam . Si dicatur contra, uidetur, qudd Deus non det donum spirituala. nisi det omnia dona cons uentia ad illud donum, innamia. quia in operibus Dei non est sperare dimidia dona. Respondetur per talem propositionem, quod licet in actioniburben placitis circa petionas priuatas non conterat Deus dona pertinentia ad lalutem, nisi periectu lanando illam personam, tamen in actio libus de remediis uniuersalibus ad salutem, que . ni modum sunt iacramenta, non oportet, quod si aliquem
talici, quia persecte sanet. 5c si det unum, quod det omnia
alia dona consequentia. . Cum arguitur u laetius, si characteresset donum spirituala, uel esset donum gratis datum, ues eo Dum pratum iaciens, idest esset propter bonum ecclesiae, ues propter bonum personae suscipientis, sed neutrum istorum uidetur, ergo non est honendus character. Respondeo,quod . est propter bonum sui cipientis. Ideo est donum grati, datum, ' non, quod sit propter bonum ecelesiae. Dicitur tamen , quod
non oportet, quod icci Hens, recipiat alia consequentia, quia est donum uniuersale, quia multis estis ab ipso conuenit, scilicet cuilibet recidenti baptismum. Cum arguitur, si character ellet donum si rituale, ellet lignum indei bile, sed hoc
non, qiua Deus potvi ann lare eum. hcut creare, ergo non
est ponendu . Respondeo , quod character dicitur lignum in- Q-- delebile, quia per potentiam creatam , nullo modo potest d
leti. Vlterius dicitur, quod est indelebile, quia per Potenriam ιών si μ, Dei ordinatam. nunquam delebitur ab anima nostra. Et si a sui tui contra hoc, gratia quae est persectior essecius, deletur in nobis per potentiam ordinatam, quandoqais peccat mor taliter, ergo de character . Respondetur, quod nunquam ali- quod donum spirituale datum a Deo, deletur in nobis nisi de meritorie. Sed character nullum actum demeritorium habet,
per quem yossit deleri, sicut gratia. Ideo nullo modo potest
deleri vix hoc sequitur contra beatum Thomam, quod in s creatariae amentis non est ponenda aliqua uirtus supernaturalis. quia ι. s. o. non posset deleri per potentiam ordinatam , cum illa uirtut δε εον -- L non habeat aliquem a m demeritorium per quem posset de- μ ε . u. Ieri .Res inquitur ergo, quod Mopter auctoritatem ecclesiae tenendum eii, quoa in tapti ino consertur character. itur. Ad argumenta principalia: cum priano arguitur 1ie. In s tu mis circune ilione non dabatur character,ergo nee in bapti lino. m Y4si i et consequelma, quia bapti sinus sequitur circuncisionem. , Patet antecedens, quia si inicircuncisione daretur character. non est et postea rebaptirandus, sed hoc est falsum, igitur. Respondetur primo secundu Sanctum Thomam, τ in circum .eisone nullo modo recipiebant charactere, sed bene Pratiam. Et si dicatur contra eum, tu domine dicebas, quis daticia
226쪽
racter. Dieitur quod habebat essicaciam tanquὶm instrumentum ad gratiami &non tanquam dispositionem ad gratiam. Baptismus autem habet eis caelam ad gratiam , & tanquὶm . . iustrumentum, di tanu dispositio. ideo est maioris emeaciae.
Motus, quod in circuncisione dabatur uere ch
racter. Ulterius dicitur,quod characier, ui recipiebatur in cir cuneisione,erat ei uidem rationis eum illo,qui recipitur in ba se et Hismo.Tertio dicitur, quod circuncisus, qui postea baptiza- ur,possibile est, quod non recipiebat charinerem, quia ha - bens aliquam persectionem, non plus est in potentia ad illam Hi iactu uem Sed circuncisus habebat characterem, ergo non recipiebat charactetem in baptismo. Sed dicitur ulterius, possibile est, quod recipiebat postea characterem eiusdem p tionis,nec eii inconueluetiri quod aliquis reciperet, ex habe.ret duos citara teres eiusdem rationisi, quia unus perficiebat alium,dumnodo ponamus characterem ei se respectum. Dicitur ulterius, T dato,P citaracter iit forma absoluta, adhuc b Hiratus poterat recipei e characteiem , qui perficiebat chara
cierem receptum in circuit ιOne.
Ad secundum argumentum,cum arguitur sic. Propter ch ritatem, hesin, dc spem, quae recipiuntur in anima, non ponitur character, ergo nec propter receptionem baptismi. cons
quentia patri, quia sunt persectiora, quam sacramentum baptismi, igitur. Respondetur per talem propositionem . quod man oportet omnem perfectionem , quae datur a Deo habere
tale signum, uel characterem, sed sussicit, quod pellectio perquam quis ordi patur ad aliquem gradum ecclesiae habeat taelignum .Modo per illa tria scilicet per sdem, spem, di charita.
tem,nos non ordinamur ad aliquem gradum ecclesiae, sicut or ... di namus per baptismum, ordinem, de confirmationem Et istis tribus conuenit chara ,& in lius tribus recipimus characterem,& illa tria sacramenta sunt irreiterabilis, & sunt trespersidiones per quas quis ordii tur ad alique gradu ecclesiae. Ad ultimum inim arguitur.Si charam reis et ponendus, uel .sset substantia,uel accidens. Non substantia, quia aduenit subiecto post suum esse eompletum.Nec accidens. eum sit inde. lebile, igitur. Dicitur, quod de potentia ordinata, character
est indelebilis, sed de potentia absoluta, est desebilis, di potest deleri, ergo relinquitur quod character in aecidens indelebile, de potentia Dei ordinata, sed est delebile, de potentia Dei absoluta.
tio,quid sit character.Vtru sit aliqua forma absoluta. Postquam in praecedenti quaestione uidimus, utru in baptismo imprimatur character,ia diximus ae sic, solum propter auctoritatem ecclesae sic dicentis Nune cosequenter quaeritur, utrumcharactet sit aliqua sor. ma absoluta.Et arguitur, quod non, quia secundum Plitioso
sium secundo Ethieorum tria sunt in anima, scilicet potet tia, passio, di babitus. Character non est potentia, nec passo,
nec habitus,ergo non estissima absoluta. Et quod non sit potentia, probatur, quia potentia naturaliter ineui animae, ii cui intellectus, de uoluntas,sed character non conuenit animae naturaliter, et go non est potentia. Nec est passio, probatur ,
quia passo solum habet esse in fieri, sed character est hae per
manens, quia remanet in anima quandiu erit anima. Vnde passio animae. non est nisi tristitia, uel gaudium. Unde passio-- sunt,quae actias consequuntur, ut nolle, sequitur tristitia, de
uelle Gaudium, bc nulla passio est tarma manem. Nee est habitus, quia habitus est secundum quem habes bene uel male potest operari i sed per characterem nullus bene uel male operatur,ergo character non est habitus, character enim novi principi iam ala cuius operationis bonae uel malae. Non bonae, quia
character potest si e eum peccato mortali. Si ergo illa divisio Philosophi evacuet formam abiblutam in anima, sequitur rhostum, quod charactet non est habitus, & per consequem usi
ut forma absoluta. Nec per characterem aliquis male opera tur, quia est donum divinum, de spirituale, ergo per ipsum nul
In oppositum arguitur probando,quisd charactet si forma laluta,quia charactet est dispositio ad gratiam, quae est for
ma absoluta , ergo charactet est forma absoluta. Item charmoet est principium assimilandi bmihatum baptizato, ergo uidetur,u est iorma absoluta. de maxime uidetur esse qualitas,
quia secutassi qualitatem aliquid dicitur simile, uel dissimile. Hie dicitur dec. I Pro solutione huiut quaestionis sunt
duae opiniones. Prima est opinio sancti Duamae, quae stat in hae conclutione. Characiet clitorma absoluta. Probatur haec TA. conclutio quatuor rationibus. Prima ratio est haec. Ad solam 1. ει-H. Glmam absolutam est mutatio: sed character, permutatione aequiritur,eiso character eil ibmia abioluta. Maior eli Phil sophi tertio Phyticorum Minor patet, quia ad illud est mutavitio personae,quia habet suam piopriam uouitatem, sine nouitate alicuiu alterius, ergo ad Lata aerem ell mutatio. Patet minor, quia character in aliquo acquiritur iane hoc, quod aliquid aliud aequiratur. patet de ficio baptiχ ato, ita illo solum acquiritur character, non gratia, nectide .ilao ista ratione nota, P ad aliquid esse motum,uel mutationem, nillil aliud est , quam ipsum per mutatiotium , uel permotum acquiri, ut quando dicitur ad qualitatem ea per se nio se
tu , dest qualitas acquiritur per motum. - νε Secunda ratio licitat matur. Relatio non est iandamentum relationi , quia tunc et set procelsis in insultum in relatio αι-bus, sed character estiundamentum niti. tarum relationum, ero re s o non est relat ossit ultra non est relatio, e go est forma abibat Patet minor, quod cliat aeter iit tundamcntum relataonis et quia in charactere fundatur significatio. quia character eit i gnunt rememoratiuum faeramenti suscepti, igitur. Item in
charactere fundatur ii militudo. Nam per cliaracterem baptizat ut est similis baptizato . Item in charaoere sui datur obla-gatio ad Christum. Nam talis baptiEatus, est obligatus Chri-1io , de illa obligatio est relatio, ergo in charactere iundautur multae relationes, ergo character non est rela tio. Tertia ratio. Non est potestas, nee acii , nec passiua, idest non est principium producendi, ergo non et lactiva, neque po- test esse ratio recipi di, ergo nec pactua.Sed character est potessas. Nam per characierem quis eii aptus, de potens, se id neus,ad alia sacramenta recipienda, ergo tu potentia passu Item chararit sacerdotalis .eu potentia actiua,quia habens illum est potens audire consessionem, ta abibluere, ergo chara cier est torma absoluta. de non relatio. hirta ratio est hac.Sicharacter ei et relatio, sequeretur . . a su in quolibet sacramento,conferretur character. Patet, quia in quolibet sacramento ei relatio quaedam animae suscipientis ad actionem, uel passionem sacramenti. Sed si character es set relatio, sequeretur 'in quolibet sacramento contertetur citaracter. Ideo. Aduertendum tamen est , quod Scotus non est contentus de opinione S.I homae . Ideo primo impugnantur roties, M N primo ostendit, quod opinio a nomae contiadieit sibi pii. P h. Et arguitur secundum dico tu, characi et est signum,pet Thomam,ergo non est forma absoluta. Patet coniequentia, quia adquiditatem. f. rmae absolutae. non poteli pertinere aliquis respectus, ergo si charactetiit torma abiblut non erat lcgnum, quia signum est respectu a. icuius signantis adsignat uti , et contradicit tibiipsi. Antecedens patet, quia I homas dicit, character est lignum communioni, fidei, de sanctae ordinationis datum ab Isierarcharii ergo dimittat charactere per signu, e sisnum est de quid. late charactem, de est respectus. Sedum aiotina absolutam suaqditate includit respectu. Igitur. Lisi dicatur quando dicitur quod character est innum, noponitur ibi lignum, ut iit genus characietis, sed solum, ut te
Contra hoc arguitur. Quia si s pnum ponatur ibi solum lo-
eo generis, sequitur quod non aliter poneretur in diis niti nec Earacteris,quam lubrinum in diis nitione accidentis, scilicet ut subiectum,quod est falsum. Patet, quia respectus 1 on potest esse subiectum formae absolutae. ergo lignum non bene ponitur loco genetis, ut subiectium, ergo contradieit tibii pii. Secundo arguitur contra Thomam. Non est ponenda Ru talitas sine necessitate, ergo quando aliquid ponitur propter aliud, non debet poni maioris persectionis quod reo uiratur ad illud. Sed character ponitur propter quinque tacetus quos habet, ergo non debet poni maioris pellectionis, quam ilia quinque requitat. d tenEdo, ut sit res eius, illa quinque adhue salua tur, ergo character no est ponedus forma absoluta. Restat nunc ibi uere rationes beata Thomae,quae probabat, quod eharacter est forma absoluta. Dicitur ergo ad primam rationem,cum dicit, quod ad sistam sol mam absolutam est per - .se motus, seu mutatio. Negatur ista maior,quia est falsa. P tet ratione primo, pro qua ponia et sunt aliquae propositiones. o Plima propositio. Respectus non magis potest intrinseo conuenire fundamento, quam, quod necessario ponatur po 'i M
227쪽
ex νseeunda propositio. Respectus non potest conuenire Lindimento, terim nocircunscripto, ut iamilitudo non posset conuenire alicui ast edini, nisi ellet alia albedo, nec deus Eoi potias ei facere,quia est de natura res Pectus,quod habeat iii amen
Tune aisuitur ite. Ad illud est per se motus vel mutatio, Ppotest habet e propriam nouitatem, patet,sed aliquis respectus potest acqucri alio non acquisito. patet de respectu extrins cus adueniente. Vnde iste respectui extrinsecus adueniens est, qui non non itur necessario potito iandamento, di termino.er. go potest acquiri,dato,quod sundamentum, uel terminus non acquiratur, ergo potest habere propriam nouitatem, ergo si possit habete Hopriam nouitatem, habebit mutation m. Aduertendum,ae aliquando respectio dicit ut extrius E aduenire subiecto, ubi intrinsece aduenit hindamento . Exemplum, ut si int duo sacerdotes celebrantes, ibi sunt duae hostis, ergo duae albidines, & duae similitudines. Nee illae similitudines fiunt in subiecto, te ii tamen poni illa ii militudo, dato, quod subiectum non ponatur. Item duplex est respectui, scilicet intrinlecus adueniens. Vnde respectus intrini ecus adueniens est, qui necessario ponitur posito iandamento, determino in quacunque di iramia erit, ut paternitas, iliatio.Sed te spectus extriniecus adueniens est, qui non nece istario ponitur polito sutidam o, de termino, sed requiritur approximatio. Ideo sex uuima predicamenta sunt respectus. extrinsecus ad
Secundo arguitur se. gens naturale no potest agere de nouo in aliquod passum, niti ac nouo ponatur aliqua forma, uel in ipso, uel in passo, uel nisi si de nouo habitudo agetis ad pas. sum, sia nee primum, nee secundum requiritur, ergo tertium requiritur, puta, quod sit havitudo agentis ad palsum, re ultra requiritur habitudo noua ergo talis habitudo potest acquiri per motum, uel per mutationem. Patet, quia ipsa est noua, ergo no ad solani sorma absolutam eli mutatio. Et ut non requiritur primum, nec secundum, patet. Nam ad hoe , quod ignit agat in lignunt,non requiritur,quod isti is recipiat aliqua tormmam abistulam de novo, nec requiritur, quodlisnum seu passum recipiat aliquam tormam quia per altionem ignit eam recipit passum, erso ad hoc , quod actio noua sequatur, requiritur , quodnabitudo prius praecedat, ergo potest terminare actionem patet etiam experientia, quia activo e
dem modo se habente , di passivo eodem modo disposito, lisuerit aliquod impedimentum, per remotionem illius impedimenti, nihil aequiretur, nisi habitudo agentis ad pallum,ut e
eelignum di ignis,quae sunt bene disposita ad agendum, di patiendum, si ponatur impedimePtum, non agent, ii remoueatur agent, per habitudinem nouam,quam prius non habebant, igit ut talis habitudo potest terminare actionem, patet etiam auctoritate Philosopita quinto phy si tu, qui dicit, ν ad ubi est
per se motus, sed ubi non est torma absoluta, ergo maledictu est,quod est forma absoluta, cu iit respectus. Ad secundam rationem beati Thomae quae est, quod relatio non el: sundamentum relationis, sed charactet di relatio, igitur,dicitur,et maior est tauissima,immo dam primo, quod relati dicit Scotus, potest esse tundamentum relationis realis.
Secundo dico et quilibet relatio realis potest esse tandamenturelationis realis. Icrtio dico, quod quaelibet relatio realis, potest esse sui ametum relationis rationis. ergo nisi or eli iMia. patet hoc aitumptum Nam yroportio, eit relatio, di i men supra proportionem sui datur alia relatio , quia sun datur similitudo, uel proportionabilitas. patet. Nam unus ad duo, est una proportio, di duo ad quatuor est alia proportio, de una est simius alteri, ergo in relationibus sun turret tio. Unde proportionabilitas est similitudo unius proportio. nis ad aliam ut similitudoproportionis, quae est unius ad duo, cum proportione quae est duorum ad quatuor. Et si dieatur si militudo non potest luti dari in proportionibus, ergo male di eitur,et una proportio sit smilis ait et t. Antecedis patet,quia similitudo solum iandatur in qualitate. Nam dicit Philosophus in praedicamelit is, proprium eli qualitati secundum eam
iutule uel dissimile dici. Pro solutione huius nota, P similitudo stricte capta solum
sandatur in qualitat tamen similitudo large capta potest iundari in omni illo, quod habet modum alicuius tomiae, siue sit qualitas, liue qualitas, liue quicquid si dummodo habeat moeψm formae seu accident s.
Ex quo sequitur,quod smilitudo in quolibet accidente potestiuiam. Secundo sequitur, ui Cmilitudo in qualibet disicictia assen, tiali, pote sendari. Tertio sequitur, et similitudo in qualibet propria passion spotest iundata . Nam omnia illa hal ne modum formae, ergo uere potest sindari limili: udo. Vnde si deus faceret Ioannem. N Petrum, sine accidente, adhuc ellent similes, quia ei sent ii .ntile, similitudine essentiali, ut dicit scotus in primo,quia esiuemunt in duabus Grini uel habentibus, modum formae. Pa tet secundu correlarium quia Petrus,& Ioannes, similes sunt in rationabilitate. ii militi ine large capta. Patet et ii tertia, quia si essent dii risibiles,conuenirent in risibilitate, igitur patethoe exemplo, uia licet id , de diuersum, proprie conu niant subitantiae, tamen in quolibet prςdieamento possunt inueniri. Vnde omnia indiuidua alicuius generis, uel speciei, di
euntur eue eadem identitate essentiali. patet, quia omnia talia conuenium in alia quiditate. Lin rationabilitate. Item licet aequalitas stricte sumpta solu inueniatur in qualitate, tameaequalitas large sumpta, reperitur in quolibet predicamento. unde duplex eli quantitas, scilicet molis, ut est longitudo, latitudo, profunditas, motus, uel huiusmodi. Alia ei quacitas vi tutis, di est perfectio intrinseca entitativa alicuins rei. Ex quo sequitur, v quilibet res mundi, siue incruata, siue creata, habet quantitatem uirtutis. Ex quo sequitur,quod aequalitas in qualibet re mundi potestiundam, di etiam luet
qualita .cuaeritur ergo hie utrum character possit dici innum. Et videtur, P non, quia dicit Augustinus de doctrina ciuistiana, in signum est, quod praeter notitiam quam ingerit sensibus,aliua iaci cognitionem venite. Sed uera, quod character nullam notitiam facit in sensibus cum non sit sensibilis, ergo character non est i gnum. Pro isto argumento nota, quod duplex est signum,quoddam est signum sensibile, de de isto dicitur. Uistud praeter notitiam qua ingerit sensibus, tacitum ire in co-εnitionem alterius . di de isto intelligit Augustinui. Aliud est
lignum large carium, ex cuius notitia postumus uenire in no
titiam alterius, sicut ex posteriori in prius,& sic dicitur, quod
char 1eter est signum isto modo, immo forte quaelibet res muri di dieitur signum isto modo, quia ex notitia euiuscunque rei, possumus uenire in notitiam alterius rei. Similiter, ex notitia characteris, possum uenire in notitiam saeramenti, ergo est signum. Vnde si quis per sine cognosceret paternitatem, etiam cognosceret, T actns generativus praesuit in patre, ergo pater initas diceretur elle iisnum, hoc ni o eapiendo lignum. Similiter character ducit in notitiam bapti simi. Ex isto dicitur, Pcharacter potest esse respectus;& cum hoc eriti vere signum, de poterat siuidate relationem rationis,ut patet de paternitate. Cum ulterius arguebat sanctus Thomas, quia charactet est fundamentum obligationis,ergo est i ma absoluta. Dicitur. τ ad hoc, ut aliquid sit iandamentu obligationis, non oportet ς sit aliquid absolutum, aut aliqua forma de nouo adueniense patet. Nam aliquis ex solo uoto poteri oblisare: dato,u nulla tot ma abs Quia ibi de nouo adueniat, ut patet de homine faciente, hontagium, qui obligat se seruare hdelitate superiori. N tamen nulla forma de nouo sibi aduenit, igitur. Ite petrus, erfitiationem quam habet, obligatur ad dilemonem natura. em patris, et o talis obligatio sundatur in filiatione,ergo talia
sum est,quoci quis obligatur per formam absolutam. Ad aliud cum arguetat sanctus Thomas,quia si una relatioeeet uandamentum alterius ei set proeessus in insmiam. Dicitur, quod in relationibus realibus non est procellas in inlinitum, quia se deueniendum est ad unam, quae nullo modo potest esse fundamentum alterius, seu tin aliis accidentibus, e ueniendum est ad unum quod non sit subiectum aliorum . Se cundo dicitur, P non est inconueniens in relationibus rationis, di in secundis intentionibus, este processium in infinitum; quia istae causantur per lum actum intellectus, igitur potest eisinoeessus in infinitum. Tertia etiam ratio non ualet &e. Vidimus qualiter doctor
noster soluit duas rationes sancti Thomae. Nune solui e tertia. quae talis est. Nulla relatio est potes , sed character est pote .
Pro tolutione, nota talem distinctionem, et potestas potest eapi dupliciter. Vnomodo pro illo , quod est principium nr ducendi vel elieiendi aliquem actum. & pro illo, quod eli r 'tio receptiua alicuius. Et de ista ponitur naee propositio, quod nulla relatio dicitur isto modo potestas,necae potestate secapta hic loquimur. Sed isto modo intellectus, & uoluntat die tur potestatis,Alio modo capitur potestas pro potestate miniseriali, quae mhil aliud est, quam aliquid, per quod aliquis esti tuam ad aliquem actum merxendum, alta per quem uia
228쪽
idon ad aliquem m reeipiendum. puta sacramenta, sacerdos habet holeratem ab episcopo ad audiendum cous iasionem,& absoluendi ini, e ista est potestas secundo modo capta,& de illa hic loquimur. Similiter haberis characterem est in potestate ad recipiendum alia sacra meta. Vnde notum est, Ubaptiratus, nullum actum exerce potest quem prius exercere non potuisset, Similiter sacerdo; nultu actu exercere tque prius exercere no potui ilit, sed non licite exercuisset.Sed per prate qua aliquis habet, non acquiritur aliaua qualitas qest productiva alicuius actui, quia tunc hodie eitemus torti
res quam heri,sia per illam potestatem sumus idonei, & hoe
possumus Aeere licit E. Ex hoc sequitur, v non oportet tale potestatem es e aliquam formam absolutam realem. patet pet in ipsum Thomam,quia Thomas habet, quod episcopum eis non dicit aliquem ordinem supra sacerdotium, & tamen episcopus est idoneus ad exereendum aliquem actum, quem facerdos non posset exercere, ergo habet aliam potestatem, te tamen nulla serma absiaura in eo acquiritur . ergo illa potestas non est serina absoluta. Item aliquis iudex habet potestatem sententiandi .ubi heri non habebat, quia hoc acquirit hodie, & tamen nullam formam absolutam acquirite igitur si non acquiratur sol ma resoluta sussicit tamen, quod talis p testas sit respectus, uel realis, uel rationis. Et cuOd hoc sit 5
3 elat, ς talis potestas sit res usostenditur. Nam notum est, L Misi. i. 9' filius inquantum filius, habet aliam maestatem in domo. , quam non filius, sed lite potestas non ea nisi filiatio, quae est
latvini , in nisi respectus, icitur. Similiter defiestate nepotis,ergo sussicit, πιθι is ira P i tres pectus. Ex omnibus istis apparet quid dicendum est. de potestate confirmandi, sententiandi, ordinan consecrandi,& de ala js. Et est sciendum quod omnes tales non sunt nisi respeculi rationis. Et hoc pr at probabiliter, quia sunt
causati per actum uoluntatis alicuius superioris uolentis ista Mile talem actum exercere, ut Petrus ualit ad ordines, di episcopus dat sibi potestatem audiendi conseisionem. No enim tri sibi caput, nec aliquid aliud, sed respectum rationis, quia, quias talis possit exercere talem a m , Quem prius non terat exercere. similiter patet de aliquo puli te qui esset di. sans ad centum leucat a rNe,& rex diceret euo uolo, τ talis iit iudex, talis non aequirit aliam sor m absolutam, ted solum respectum. Vnde per hoc,quod aliquis habet talem te seqctum, a ius eius acceptantur, ubi ab alio non acceptarentur.
Aliquis dicitur idoneus ad aliqui lucradum, ubi tam cprius non, erat idoneus. o patet si iudex aliquem iudicaret, sententia eius esset rara apud regem, ubi sententia alterius non esset rata,& se paret secutio rationis beati Thomae, quia non
loquebatur de ista potestate seeundo modo capta, di tam ε de isto secundo modo capta loquimur hic. Thomas arguebat deprima potestate puta de principio productivo actus, uel pro ratione receptiua alicuius. Nam capimus potestatem secun do modo,pro idoneitate quam aliqui h. et ad exercendum
Ad quartam rationem beati Thomae: cum arguebat sic, inruolibet sacramento acquiritur quidam relatio,sed si charaiser esset relatio, aequireretur chalami in quolibet saetamet dieitur, quod hic ratio contradicit prima: Nam dicit in ista relatione,quod acquiritur relatio in quolibet sacramento, uel ergo talis relatio acquiritur cum thrma absoluta, uel sine sarma absoluta. Si sine forma absoluta, et eo sine aliquo alio,ergo tririo erit terminus mutationis, quod est cotta primam rationem, in qua dicebatur, quod ad Dalam formam abesto,ergo riurio erit terminus mutationis, quia est cotta primam rationem, in qua dicebatur, quod ad Dalam formam ab Diutam est mutatio. Si cum sorma absoluta,ergo in quolibet sacrameto acquiritur forma absoluta, uel ergo illa forma est character, uel oriratus. Non primum, cum non in omnibus sacramentis acquiratur characteti si secundum, sequeretur, Ralle ornatus est et indelebilis, di sic contradiceret illa ratio, pri amentis acquiratur characteti si secundum, sequeretur, Ralle ornatus est et indelebilis, di sic contradiceret illa ratio, primae rationi: Respondetur ergo, qudd ista ratio nihil probat, nisi, quod non quaelibet relatio est character, di hoc bene concedimux. Non obstantibus ictis rationibus quae non concludunt, potest dici probabiliter, citaracterem esse quendam respectum extrinsecus aduenietem ipsi animae, causatum a deo .c- 4 1 mediate in susceptione sacramenti irre terabilis.
sed his testant duo dubia.. imum est,quod erit sundamε- . tum talisa e ctus seu chara laris: Meundum dubium est, si
ebat aerii ni re ectus, ualiter diuinuuntur ad inuicem.
ς Pro nuno dubio dicunt aliqui puta et boma ,quod actus suis
. h. sc Monis sacramenti, ut transit in proicatum, sundat tales ..., . ,- pipiau .sia contra hoc argui sco us tribus rationibus.Pri' iis maratio fui ' Mi aliquem re in m. di ipse rejectus, d - ' bet eis elaeodeni subiecto, ista tali, ab tio, de te pinus alti
non sunt in eodem subiecto. quia ablutio est in corpore, iaetiaracter eii in anima, e go iste actus ut transi in praeteritum, 1 bKaam- non potest ei ciundainentum characteri A cundo non en , mis dabis.
non potest esse illudamentu alicuius entis ueri. sed ille actus, ciuita arout transit in praeteritum. i.ut iam praeter iit, est noti et is, ergo i . non potest ei se Undam iam alicuius entis .c. characterit Tertio, ti talis respectiis fundaretur in tali actu susceptionis sacramenti ut praeteriit, sequeretur,'ia is respectus esset indele bilis totaliter,& inum abi. is etiam cccundum potentiam dei absolutam patet consequentia,quia ille respectus est simpliciter invariabilis, sed si sic tales respectus iundarentur in tali a- ,ut praeteriit,&udamentum,& icini inus essent simpliciter inuariabile , patet,quia deus non potest facere actum praeteritum, ut praeteriit, ei se uariabilem, iritur . si dicatur contra, mi liiij r
uia dieit Aristoteles quinto methas uscae,quod pater Pas f. --ἔia. iundatur ingenuisse. patet quia dieit ibi, quod pater dicitur eo pater,quia generat, & hoc non dicuret, nis quia paterni - S.I-- tas undatur in illo actu ςenuive. Dicitur, quod nunqua silemens Philosophi, quod paternita, sandaretur in quoda actu, scilicet genuitse,sed velle uolebat habere,quis d paternitas acquirebatur inediante illo actu genuisse. Et s quaeratur quid
i nandamentum paternitatis, dicitur, quod potentia generatiua alicui us, damentia paternitatis, ut ego genero ista, ego habeo potestatem generandi, in qua potenetia tundatur, patern las . si diceret aliquis, potentia non est uisi respectus,
4:rso si paternitas fundetur in potentia . sui abitur in respectu. Dicitur, quod potentia capitur dupliciter . Uno modo pro per se liguincato, A se non dicit nisi ordinent ipsus aget eis ad adium, de sic bene concedo. V potentia non est nul r spectu , te se non capitur hic. Alio modo capitur porὀtia proi pia abibluto, S: pio lignificato materiali, uel pro substrato.
t. s.c. st quid absolutum, in quo absoluto iandatur paternitas, εο isto modo capitur hic, de ii on primo modo. Vide in quialibet. Aduertendum tamen est, quod ista se habent per ordinem,
generatiuu, potens generare, generans, de pater. Multi enim sunt generativi, qui non possum generare . Similitet multi sunt potentes generare, qui non generant, sicut sunt multi sacerdote ,& te. igiosi, de isti habent magiium metitum, quia sunt passio nati ait tale uitium . de tamen re sequant se. 4ertio multi generant, qui non sunt patres. ut quando quis habet societat .m uxoris,dc immediate deponitur ei caput, fepostea mulier orit, ted quicunque est pater generauit. A simili in proposito dicitur, quod character si ea respectus, uerὀsundat ut in ipsa enti inde animae, te terminatur ad deum. Eth de solutione primi dubi j. s. i. s. in
secundum dubium est, qualiter digemant isticharacteret tenendo, i sint respectu . Respondeo. τ eodem modo dacit ut, . sicut sedem solutae absolutae. Nam sessent sorma absolutM . h. amiis x distinguerentur se ipsis, de hic unietur doctor noster nomina-lizare, dicendo, qu5d una res distinguatur ab alia, seipia. Vnde aliquid distingui seipso ab alio potest dupliciter intelligi, quia per nullum extritu ecum, ab alio distinguitur, di scissi. 6 ab alta. charactere . disti neuuntur se sis, ut Sortes disserta Platone. ει ι Aliomodo aliquid dicitur dinume ab alio et aliquid intrinsecum, sicut sortet disseti a Platone per di fierentiam indiuidualem, de hoc vult scotus. Et si Quaeratur, quare erso sunt ρονι inmaiantum tres characteres, vel quot cinis Respondetur,uν tan- etiar αν. . tum sunt tria sacramenta in quibus recipitur character, Sc di-' 'H.
euntur irre iterabili f. baptismus, confirmatio, de ordo Ina- ι i, ιιι M. liis autem sacramentis non recipitur character. Et si quaera- μνα ..tiatur quare in istis tribus recipitur, Ec nnu in aliis. dicitur. an aliis
quod solum in illo recipitur character pet quod suscipiens aequirit aliquem gradum in familia Christi, sed solum in illii tribus saeramentis acquiritur gradus in familia Christi. iritur. Vnde suscipiens baptismum, ei semir, de samilia Christi. Si
militer per confirmationem,esscitur miles ad de dendam
fidem Christi, de per hoc 'aliquis recipit ordinem, essicitur later ad gubeinandum populum. In aliis autem sacramentiri scipienς, nullum gradum 3cquirit, ergo per sacramentum charistiae non aequirit aliquem gradum in tam ilia Christi, nec characterem. Similiter per hoc, quod aliquis multiplicat personas, non acquirit aliquem gradum in familia Christi, et
o per matrimonium non acquiritur character. Similiter perhoe, τ aliquis reconciliatur deo, nullus gradus acquiritur, erio nee character, sed solum in illis tribus acquiritur alas gra- O .us, ergo solum in eis imprimitur tharaeter. Ad quaestionem Diest dici. Nune consequenter scotus res adet ad quisbouem istam. utrum character sit forma a
229쪽
soluta, uel respectiva. te primo ponitur hae e propositio.Si eut
non poteti probari per rationem natura. em, nec ex mami est creditis, v intula eptione sacranienti conferatur atrato ina, tuam gratia, sic non potest probari per rationem naturalem, uel ex niam iuste creditis v character Isit forma abs tuta, vel respectiva. scd utrunque est ualde probabiae. Tamen magis declinat Scotus ad dicendum,ae est sorma respectiva, qua
quod sit forma absoluta, licet hoc non possit probari aliqua
Aduertendit in tamen quod characteri multipliciter capto
multa: proprietates tribu urit ut . Prima tribuitur, quod cnaracter ligniscat gratiam ex institutione diuina, Nesticaciter. Secundo tribuitur rationabiliter characteri, quod lit disposiatio ad gratiam,&hoc tenent omnes doctores. Tertio rationabiliter tribuitur ei, quod sit lignum rememoratiuum sacramenti cuius est. Quarto , quod sit signum obligatorium ad ipsum Christum. Quinto,quod sit princibilum altimi latiuum di distinctiuum,& hoc rationaliter, siue ut forma absoluta, a ue respectiva. Sed quaereret aliquis, tenendo, τ character sielo a absoluta. quaeritur,quae forma absoluta erit, utril qualitaς,uel quantit xs, vel subitantia, omnis enim sorma absoluta est aliqua istarum trium. Respondetur, si omnes tenente , quod character sit forma absoluta, tenent, Ψst qualitas Sed quaeratur nunc, in qlia specie qualitatis erit postquam est qualitas: Respondet Richardus de media uilla, et est qualitas, sed non est in praedicaminio qualitatis, ergo nec in aliqua specie, quia naturale,&supernaturale diiuerunt plusquam corruptibile, di incorruptibile , & haec non sunt in eodem genere per Philosophum, ergo nec naturale de supernaturale eruiit in eodem genere. inaracter est sorma supernaturalis, quia a solo deo potest creari, ergo non est in eodem pridicamelo. Pro illo argumento siue pio ista opinione notandum est, comi ptibile,& incorruptibile no ede in eodegenere. Et notada, et
duplex est genus .i logicum,& physicum.vnde per genus phys cum,nihil aliud intelligitur, qua ipsa materia prima. Vnde
quaecunque eo ueniunt in materia sunt in eodem genere physico,i.omnia quae sunt materialia, di sic, ellum, terra, homo ,
de omnia talia sunt eiusdem generis, te sic dicitur, v cortur tibile di incorruptibile non sunt de eode genere siγ sico,qui non conuenium in materia, quia incorruptibile no habet materiam. Vnde omne habens materiam, est eorruptibile, di se intellistitur dictum Philosophi,quia non conuen' ni in materia. Aliud es genus, quod uocatur logicum, I perhoe nihil aliud intelligitur, quam aliquid commune pluribus distere tibiis specie sicut animal, quod est comune boni, equo, homini, di uocatur penu logicum,& smiliter substatia. Et de isto pene te logico cicitur, ν corrii ptibile, & incorruptibile posisunt esse, di sunt de eodem gener eclogico, quia homo, di angelus sum in eodem genere, quia homo & angelus sunt in emdem pri dicamento. . substantiae. Secundo dicitur,quod naturale, & tute maturale sunt etiam de eodem genere logico, patet, quia hdes infusa, di acquisita sunt eiusdem pri icamenti, quia depi dicamento quavitatis,& tamen fides infusa est supernaturali ,&acquisita est naturalis, igitur . Ex quo sequiatur, quod naturalitas,& supematuralitas, nihil uariant, quatum ad genus logi m. patet, quia naturalitaς, supernatu. ralitas,iunt proprietatis conuenientes alicui sistum in ordine ad agςns. Vnde illud dieitur supernaturale, quod a solo
deo potest ei sedc illud dicitur naturale quod ab agente naturali potest esse ea iste comparatioties ad agens, non uariant aliquid a pridicamento, quia res non sunt m proicamentis secundum comparationes, sed secundum suas proprias quiditates, & naturas .
Ad argumentum Richardi, dicitur, quod eorruptibile, de
incorruptibile, non sunt eiusdem generas Phylici, sed bene iusdem peneris logici igitur. Aliter dicitur ad quaest onem,quδd cliaracter, secundum, Zest principium transfigurandi. i. principium obligandi adfuistum, est in quarta specie qua'it alis Sm secundum,quod es principium assimilandi, est intertia specie qualitatis. de secundum, et est potestas, est in secunda specie qualitatis,& s eundum τ inci stio ad gratia, est in prima specie qualit tis,quae uocatur dispositio, di secundum quod est permanes, de immobilis, est ita prima specie, & habitus. Et dieit Scotus, quod nihil est hoe dicere. Nam licet aliqua forma habeat di
uersas Sc multas proprietates. secundum quas conuenit cum
multis specie ε qualitatis, tamin propter hoc non sequitur sit in diuersis speciebus qualitatis, eum non sit per se di quidnatiua illae in optietates. Vnde uitii capesse io alio prPdicamento, nisi per sest tale prsi eamentum. Nam nihil ea
per se in praedicamento subitantiae nisi siquiditatiue substantia. Similitet nihil est per se in presicamento qualitatis, nisi
iit qui ditatiue qualitas. Notum cst ergo,qcharacter nou est
per se potestas, aut disp*:tio &e. Seό diceret aliquis aliqua
est sorma quae secundum d uersa, proprietates est ita diuersis jeciebus qualitatis, ergo male dicitur, quod nihil est in prε-
dicamento nisi sit qui ditatiue illud, patet antecedens,quia ea
Iaditas, & stigiditas. sunt in diueriis speciebus quilitatis, sed hoc non potest esse nisi secundum diuersas proprietates. R spondetur, quod diuitio qualitatis qua diuiditur in quatuor species qualitatis, non est diuiso generis in suas species, sed est diuisio alicuius in suos diuersos modos aliquarum specierum. Modo dicitur, quod non est inconueniens aliquam ean dem qualitatem habere diuersos modos, diuersarum specierum . patet . Nam caliditas secundum quod est permanem, nabet unum modum qualitatis, sed secundum quod ealiditas potest inserte passionem, est in tertio modo. i. in lettia specie. unde omniaquet sunt permanentia, & cu esse
ficultate mobilia a subiecto,sunt in prima specie qualitatis, te secundum, quod est principium agendi, est in s unda specie qualitaris. Alit et respondeo, st character est in quarta specie qualitati quia est si ira, &quarta isecies est lotia, te
ei rea hoe aliquid,constans figura. Sed eontra hoe arguit Scotus, quia res Q collocatur in pridicamento propter metaphoram , sed character solum diei. tur figura metaphoricἐ. unde s aliquid esset colloc dum in protometo propter metaphoram, tenuitur, v Christus esset in diuertis predicamenti . patet,quia dicitur petra, di se esset in piseicamento substantiae. Atquando dicitur, luxu era. &se esset inpri icamento ualitatis, quod tamen estialsum, igitur non est ponendus citaracter in quarta lpecie qualitati . Respondet ergo doctor noster, dimissis istis opinionibus, τ si character sit serma absoluta, est in prinis specie qualitatis, uel in seeunda. patet, quia character est potentia supernatura lix,& etiam disposito & habitus, ideo tenendo, quod est tarma absoluta, debet poni in prima specie, uel in secunda, immo in utraque, & nullum eii inconuenien3. Et si arguatur. In secunda specie qualitatis non est nisi potentia naturalis, sed character est potentia supernaturalis, ergo non ponitur in seeunda snecie qualitatis. Pro de larati ne nota, et per potentiam in proposito non intelligitur aliqua potentia anima, sicut uoluntas, ues intellectus, uel potentia auditiua, quia tales sunt uerre substatiae, sed
per potentiam, intelligimus illud quod est principium alleuius actur, uel principium resstendi primo motivo ita, quod per potentiam, intelligimus quandam habilitatem ad aliquid faciendum, uel non faciendum Ad argumentum ergo eum dicitur, in seeunda speeie nou ponitur nisi potentia naturalis, etiam dicitur, v sicut in prima specie qualitatis ponitur scientia iniusta, se acquisita, ita in secunda ponitur potetia naturalis,dc supernaturalis. Si character etiam ponatur in prima speeie ut Labitus, quia dedissi cili mobilis, non potest improbari. Vnde habitus capitur dupliciter. Uno modo pro qualitate generata ex loquentati ne actuum, & se nocapitur hic,& se character no est isto modo habitus,eum non a uitatur isto modo in nobis Alio modo capitur pro quacunque forma ouae est dedisti cili mobilisa si biecto disie capitur hic, chara , & isto modo non potest improbari, ut lit habitus. Sed contra hoc arguit Scotus quadruplici ratione . Primo
serieuitur. Charinerest potentia supernaturalis, ergo non est habitus, consequentia patet per simile, quia potentia nain tu talis,non potes esse habitus naturali , ergo nee potentia super naturalis habitus supernaturalis:Respodetur adhoc,quodn5 est smile de potentia supernaturali, ει habitu supernatiiserati te de potetia naturali, te habitu naturali, qa habitus naturalis,addit supra potentii naturale facilitate,& pristitudii nem ad operandum, & hoe non addit habitus si, pernaturalis super potentiam supernaturalem:. unde habitus supernaturalis nullam promptitudinem de facilitatem ficit in illo qui halist habilii. Ex hoe senuitur, v per hoc, u, at i quis habet inaritatem inlusam, non uicitur magis promptus, seu militatus, ad diligendum deum, quam ante fuit,quia si isti proprietates
conuenirent habitui supereat rati .sequeretur, aenos cognosceremus nos habere gratiam,&charitatem. Vnde dicit Scotus, quod potent a naturalis, in qua naturaliter polsumux in actus nostros, hoc autem non sequitur inpotentia furema .
230쪽
seeundo a Itur se. aractor est dispositio ad gratianuergo non est habitus. patet, quia nihil idem dieitur dispolitio te habitus. Respondet Lotus, quod non est inconuenio aliquid esse habitum in se & dispositionem in ordine ad aliquid aliud, idest per quod disponitur ad aliud patet, Nam
habitus tramissarum in ordine ad habitum eonclusionis,u catur dii politio,& tamen in se uocatur uere habitum, ut iste syllogismus demonstrativus, Omne animal rationale est risibit omnis homo est aui mal rationale, ergo omnis homo est ri sibilis.Vnde allensus maioris & minoris uocatur habitus,qui dieitur intellectus. M lite habitus uocatur vere habitus in i sed inordine ad assensum,quo assentio confusioni, uocatur
dispositio: igitur. emo arguitur se. Omnis habitus, disponit ad bene uel
male operandum, sed character non disponit hoc modo, et co non est habitus. Respondeo, quod maior est simpliciterialia,sed bene eocedo, quod omnis habitus qui acquiritur ex mi actibus, disponit ad bene Oi erandum . Et omnis habitus qui acquiritur ex mali disponit ad male operandum, de omnis habitus qui inclinat ad operationex quae sunt indifferentes, ita nec sunt de se bene nec male, ita, ut vult dicet M Utriplex est habitus, quidam est qui inclinat ad bene operandum, alius qui inccnat ad male operandum, aliuς qui inclintrat ad operationes quae nec sunt boni, nec malet, ut fricatio
barbae eli operatio,quae nec est ua, nec mala. de habitus acquiritur ex stequentatione actuum. Cum ergo arguitur. Omius habitus disponit ad bene uel malὰ operandum, hoe est salsum. Et si dicaturai initus supernaturalis non est habitus ui-clinant ad uberationem malain,qui datur propter periecti . hem reeipientis. Respondeo, quod habitus supernaturalis ben E potest esse dispositio ad aliquem Mim,sed nuqua est principi uelicitiuum . Vnde characier, potest esse dispositio remota ad actum gratiae, sed non potest esse principium elicitiuum actus. Unde ad hoc, quod qualitas supernaturalis eliciat dilectionem dei, requiritur charitas iraturalis ut principium eliciendi actus.
Quario arsuitur, sici omnis habitus disponit saei liter ad operandum, ita character non disponit hoc modo, igitur, Dicitur, quod maior debet intelligi de habitibus acquisitis, de
non instati unde ouatuor sunt proprietates h bitus, scilicet promptitudo,habilita delectabilitas,iacilitas, di expeditio. Vnde per habitum prompte homo operatur, se habiliter, delectabiliter,saciliter,& expedite. sed isti conditiones conueniunt habitui acquisito,& noa misso. Ad argumenta principalia quaeda enim sunt quae probant, in charactet est sarma absoluta,quaedam probant, quod sit respectiva,& quia utraque pars potest teneri ideo omnia debemus soluere. Et primo illa quae probant, quod sit torma a soluta, α quia omnia quae iunt in anima, uel est potenti uel Cio, vel habitus, sed citaracter nullum istorum est, igitur: spondetur, quod illa maior est simpliciter falsa. Nam quoti: at est forma absoluta, di tamen quantitas non est principia alicuius operationis realis, potest tamen aliquad producere, scilieet intellectionem,quae est operatio intentionalis. Item secundo si e et serma absoluta, tequeretur,quod esset in praedicamento qualitatu, sed non uidetur in qua specie, igitur.
Dicitur , quod iam uisum est, quia potest eae in prima, uel
in secunda. Item tertio arguitur sciomnis solum absoluta habet aliquam propriam operatione, sed character non est poticipium operationis alicuius, igitur. Dicitur quod maior estidia, quia quantitas est forma absoluta, di tamen non est prineis tum alicuius operationis readii. Unde secundum Scotum, Omne ens reale,Due absolutum, siue respectivum . est eausa partialis suae notitiae. Ideo dicit, quod quantitas no est principium alicuius operationis realis, bene autem intention lis. Aliter, quod quantitas bene est principium alicuius operationis,curus est principium, uetast sussiciens, uel potest eueptinet pium, quantam ad dispositionem. Item omnis serma
absoluta, est delebilis, sed character non est delebilis, igitur: Respondetur, quod est delebilis per potentiam dei abs ta, sed per potentiam naturalem, uel potentiam dei ordinarum, est indelebilis. Ad alia argumenta probanti quod non sit respectus, quia character est dii insitio ad ratiam, et eo non est dispositio. patet quia dispositio, di illua cuius est uis stio, sunt eiuslem generis. Respondetur, quod uerum est de dispositione naturali, di non de dispositione supernaturali. Item charactet est principium assimilandi baptizatum Christo, ergo est quali-
-. Dictum eo, quod in quolibet genare potest inueruti simi
litudo,&aequalitas, non tamen iandatur super qualitatem. Sed ubi est iubiective charaster: Res deo, quod totquot suerunt doctores, tenent, quod in anima.
CIrea istam distinctionem, quaeritur ultimo. utrum chara .cter iit inessentia animae, ut in proximo subiecto. Et arguitur, quod non. Vidimu in praecedentibus, qualiter probabiliter poterat teneri character Eeis e tormam absolutam.&re. spectivam, de sue si una, ii uetit alia, uidimus in qua specie qualitatis poterit poni. Nunc consequenter quaeritur hic utrum character iit in essentia animae, ut in subiecto proximo. Et arguitur, quod non,quia dispositio,&torma ad quamdisponit, habent idem subiectum proximum, sed character est proxima dispositio ad fidem, & fides est in intellecta , ergo& character. In oppositum arguitur eadem uia, quia character est dispositio au gratia gratia est in essentia allimae seue uita,quia eiusdem est uita prima. te secunda, ergo character est in essentia animae,quin est uita spiritualis.
Hic ns T una, opinio, &GJ Pro solutione huius quaestionis nota, quod quicquid teneatur, quod uel charactet se forma absoluta. uel res ii vaeum charactet sit accidens, e sodebet esse in subiecto. unde omnes doctores conueniunt in hoc, quod charactet si in anima, Dubium tamen est,ut rust in ipsa anima, uel in intellectu, uel in uoluntate. O . . Pro ista quaestione su dux opiniones. Prima est Dum o Thomae quae ilat in tala propositione,quod scut gratia est in ' 'essentia animae.on entitate ipsius animae, sic characio qui est dispositio ad gratiam erit in potentia animae, di non in esse ita animae.
yro ista opinione nota, quod sanctus Thomas ponebat gratiam in ipsa entitate animae, non uoluit enim concedere, P s: in uoluntate, sed in ipsa essentia animae. Vlterius nata, et Thomas posvit potentias alumae elle accidentia, ita quod in ttellectus, diuoluntas, sunt accideati quia distinguuntur rea liter ab anima, α realiter accidunt ipsi ammae. Si quetratur a
Thoma, in qua pol ita animae erit character, dicit, quod character non potest esse in utraque potentia animae, quia character est ibrina simplex, quae non potest esse in duobus subiectis, sed est in intellectu. Et si quaeratur, quare mestus est in intellectu quam in uoluntate. Dicit, quod ebaracter est figuratiuus trinitatis et eatae ad trinitatem increatam. Sed imago trinitati x mereatae magi v consistit in intellectu , quam in v
luntate. Dicit enim Thomas, quod inestus est, quod sit in intellectu , quam inuoluntate, quia intellectus, est potentia sortior,quam uoluntas, qMaabin intellectu sicut a radice otitur uoluntas. n. suis
sed Motus arguit primo probando, quod character non sit D. ini mellectu. Nam dispolitio ad i. rmam, non est in aliquo po a M. steriori,quam sit ipsa torma, sed intellectus est posterior ipsa
anima,quia est accidens, ergo subrecium est prius accidente.
ergo si intellectus est posterior charactere, no est iii intellectu, quia character non eli in aliquo, quod est posterius ipsa serina ad quam est dispositio. Consequentet ostendit Scotus, quod ratio per qua Thomas probat, aetharacter est in intellectu nihil ualet, immo magis per illam rationem sequitur oppo .stum, puta, quod idem si susceptiuum gratiae, & characteris. Nam selma, di dispositio ad illam sermani, magis uiden- ..- itur esse in eodem susceptiuo, quam in diuersis, ergo ratio illa non ualet. Item notum est, quod habitus supernaturalis, de .i acquisitus, sunt in eodem sui ceptiuo, ergo rationalibus esset dicere, quod character, & gratia sunt in eodem susceptiuo, quam in diuerss. Item perrectio naturalis, primo inest alicui,
quam persectio supernaturalis, sed intellectus est persectio naturalis ipsius animae, gratia de character sunt persectiones supernaturales, ergo intellectus prius inest ipsi animae, qua gratia, uel character. Et si primo insit intellectus, non uidetur inconueniens, quod character, de gratia in sint ipsi potentiae, animi, puta intellectui. Ostendit etiam Motus, quod ratio quam faciebat beatus Tliomas de uita spirituali, non con- tuaru -- cludit,
Pro quo nota, quod duplex est uita spiritualis, quaedam est obiectilia, de ista est ipse deus, in auo satiatur quaelibet potentia. Alia est subiectiva, & ista est duplex, quaedam est habitualis, de haec est ipsa liaritas,sive gratia. Alia est actualis, de ista est dilectio dei super omnia. Probatur ergo, quod ratro beati Thomae min irat et de uita spirituali. Arzu