장음표시 사용
331쪽
tune effectus esset persectior, etiam omni eausa una uo- ea, quando simul praedi duae cauta concurrerent ad pro ἀductio item unius euectus,quod tamen est salium. Sed ante. cedens patet . quia dicit Aristi . meruli. Poportet omnem
ordinem acci Sentalem reducere ad aliquam causam peti ctiorem toto illo ordine Cuius ratio eli, quia oportet i dii sermitas uniformis, reducatur in causam uni bimem . extra illum ordinem, di persectionem. quae quidem causa regulet totum tuum ordinem,quoniam videmus, F ii capiatur ordo generabilium, di corruptibilium .aliquorum ei uide ιpecier, ibi est de inuenitur distor mirasumsermis, idest dita inlitas
illorum, quae sunt eiusdem speciei,quia unum generatur, &xliud corrumpitur. Ideo dicit Aristoteles, ut propter istam
distor nitatem, oportet ponere extra illum ordinem una causam Deriectiorent, quae regulet totum illum ordinem, & iit
cauis continuitatis, de uniformitatis in continuatione gene in ionis, de corruptionis, ergo relinquatur antecedens veru,
videlicet quod si praedictae causae coneurrunt ad eundem estectum,aequivoea eii persectior uni uoca. vii non omnis causa aequivoca possit producere suum euectum sine uni voca, hoepto uenit ibium modo ex impersectione alicuius causae aequivocaes robat doctor, quia licet De iis possit producere omnem essecium sine causa uni voca, non tamen ibi quies caula aequivoca potest producere animal periectum dicet bene imperionum , ergo quaecunque cauta, aequivoca, quae
potestine tam sine causa uni voca, est snipliciter peti ctior,quὶm illa causa aequivoca, quae solum potest in essectu mediante uni uoca: Ex quo inseri doctor corollarium, causa aequivoca totalis, habet duplicem potentiam causamatis in effectum, ut est Deus gloriosus una, quia potest producere esse tum eum causa uni voca,& sine ipsa Secunda est,quia ipsa continet totam persectionem,quam continerent mulit a liae causae aequivocae,licet tint largioris periectionis ipsis causis uni uocis, & quam continet omnes causae univocae . Ex quo concluditur, in quandocunque ad aliquem effectum concurrunt dux causae,uidelicet aequivoca,&uni voca, mutuo ea est simpliciter persectior. Et si dicas intra textum, contra.
sol,& homo cou currunt ad generationem hominis, di ibi est causa aequi uoca,& homo est uni uoca. ergo sol est perfectior ipso homine.Sed consequens est salsum .ipitur. Respondeo,u in productione homnis duo sunt consideranda. Primo. productio ipsius animae intellectiliae,&quoad hori dico', et nec sol,neque homo concurrunt. Secunao est consideranda productio formae corporei tatas disponens ad animatum, tuc ho mo erit agens aequivocum,& se ratio non procedit . uel dicas,et ipsaniateria est imperiectior ipso caelo, deiicerit ρομα---δε sca us composito ex materia prima, dc forma corporeitatis, quod tamen compositum non est homo. Ex quo apparet, v ilia ostis . lud Aristoteli secundo physicorum dιcentis,quod sol de ho, mo concurrunt ad producendum hominem non habet veru,
. nisi dispositu ATertio sic arguitur. Pro quo est supponendum, et siquid . potest iuue esse alicui dupliciter. uno modo sor maliter, alio modo enective. unde illud dat esse est ue alicui quod producit illud. Sed illud dat esse iot maliter alacui, quod est aliquid per quod aliquid eil tale. Exemplum primi, ut Deus: exemplum se eundi, ut anima intellectiva, dat esse sat maliter homini,quia per ipsam homo sor maliter est homo. ergo supponit hoc, et dare esse ibi mali te est periectius, quam quod-eunque dare effective. Tunc amuitur sic Si serma eausae aequi uoce daret esse sormalit ei alicui,non daret sibi persectius esse,quam ipsamet habere, M per consequens 'habetur,s causa aequivoca non potest dare alicui perfectius esse, quam ipsa habeat.consequetia prima probatur per suppositionem, quia dare esse formaliter est pellectitit, quam dare esse essectaue. Sed ii daret illud. non daret per se is esse, quam baberet, ergo nec si daret i- sud Et si dieatur,vsuppositio non probatur,uidelicet,ldare esse formaliter sit pertissitus, quam dare esse essectine Ideo
ratio nihil cones italespondet doctor probando illam suppositionem, quoniam non est possibile, aliquas modus dandi aliquod estestiua perlectus, sicut modus dandi aliquod essessit maliteriste nee ipsa egentia diuina uotest dare alleui esse a se in quocunque genere cause, perrectius, quam si esse, quod ipsa dat tiar maliter.emo cippositio est vera. Quarto arguttair ad idem, di cmo unum causatum, citius peti duo licet sit fimplex, tamen recundum intellectum,dividatur tu duas partes, quarum una uocetur A, Scalterais, deinde capio causam quiuisam, per te impersectiorem tuo effectu deinde capiatur persectio essectus iv qua aequatur eausae,
it dictum est, desit A, di illa perfectio in qua cxcedat causam sit B. tuite quaero a te per argumentum inquisitiuum, uel B, periectio erit a se, uel a nullo, haec ditiun strua non potest nefariSi altas, v producitur a praedicta causa. Loe est talium, quia effectusn est improportionatus praedictae caui,. i. exce dat praedictam ea uiam in periectione ergo B non poterit produci ab illa causa.& per consequet .serit a se, uel erit dabilis esiectus .cuius nulla causa praeceilem, omnia illa sunt inconuenientia, Ex istis quatuor ratiouibus patet, quia praedicta propolitio est uerisIima, uidelicet imperfectius, non potest producere perfectius. Deinde doctor ponit tertiam conclusionem responsum,
ad quaestioliem principalem, quae est talis: A ccideiuia separata possunt habere actionem ituentionalem , qua produci tur itectes, Des cognitio,&actione ni realem , qua produci tur aliquod accidens. i. accidentia in sacramento altaris, possunt habere actionem intentionalem, de realem respectu accidentium ac si essent iu subiecto. Et hoc quantum eli ex natura sua,nili esset aliquod impedimentum. Ex quo sequitur , F doctor non uult habere,u iicut illa albedo, quae est in eueharistia poterat in subiecto caulare sensationem, ita etiam potest omnino extra subiectum, di i cui trigiditas uini pote rat causare frigiditatem quando erat in uino, ita etiam post quando est separata a uino. Et probat doctor issam conEutionem arguendo per istam maximam cuιuscunque actionis, Al k-a
aliqua serma est totale principium activum, illa si esset per L. i a se sub modo debito quo ad agetidum, potiet ei e principiui is paeiusdem actionis, uel liba I maiis. Exemplum, ut ecce calidita tem, quae est in igne,que quidem est principium totale acti aptatio. eriuum producendi ealiditatem. Nunc doctor dicit in sua ma MMipiis xima, in si praedicta caliditas esset per se separata abiene, si iesset sub ino quantitativo, adhuc pollet producere cilia ita ire. Dico not.li esset sub mo quantitativo, seu sub debito mo enitiam indo agendi quod idem et quia est princi piu in doct.sco. et ad hoc, et aliquod agens naturale agat, requiruntur duae condi- Prinopiationes. Prima,F iit quantum Secunda, a sit sub modo quantitatiuo, idestu, si circumscriptiue in loco, tune subsumitur sic.Sed sic ell,l qualitas est principium totale, quando est in
iubstantia,tam actionis realis,quam actionis intentionalis,
ergo dato, et iit separata 1 sub iantia, polito et sit pura qualitas, & in quantitate sicut de iacto est in laciamento, poterit habete eandem actionem quam habebat in substantia. consequentia est nota , sed maxima probatur,'quia totala principium positum sub ratione, qua ea principi uin, potest principiate, idest producere illud cuius eii principium, crgo cuiuscunque action .s aliqua forma, est totale principium activum, eiusdem actionis, uel sibi similis, usa forma si ellet per se sub inodo debito, poset elle principium
Pro declaratione autem minoris extra textum nota quia d. qualitates illae corporales, ut albedo, di conlinii es non sunt totalia agentia, nisi nunc in producendo suas species. cuius ratio est,quia ad productionem sensationis, siue notitiae, sensus concurrit secundo modo. Ideo praedictae quia itates, ut albedo non possunt aliud agere,nisi producere suas species. Et
isto modo intelligit doctor in maiori, F qualitas est principium totale actionis intentionalis. Et liqvsras,quomodo intelligat, et sit totale principium actionis realis: Respondet, et intelligit tantum in actione transeunte in pallum, quo niam in talibus actionibus, qualitates sunt tota agentia, ut patet, quia quando producitur caliditas in ligno nullo modo agit sorma substantialis, hoe patet in accidentibus uini in sacramento. Ignis producit calorem silia totale principium est ealiditas i us ignis. Et similiter dicatur, quando producitur stigiditas a uino, puta quod nullo modo talis producitur a sema substantiali uini, sed totale principium activum eius est frigiditas vini. Ex quo sequitur indoctor intelligit, u praedictae Qualitates sunt agentia totalia in actione redtranseunte, sed non in actione reali immanente,quonia semper in talibus actionibus, serina substantialis est totale prin-
cipimn productivum,quia iguis producit in illo in quo pe -
neratur caliditas seipso, actione immanente Armam substa
tialem,cuius principium est sernia substantialis ipsius ignis.& non ali ua Qualitas. Ex quo sequitur primo , T duplex est tu Δν- actio realis, scilicet immanens, di transiens .imma est quaa- tgens producit aliquid in seipso. Secunda qua agens producit aliquid in aliquo extrinsecoaex quibut oninibus sequitur, mni ordoctoris est uera, videlicui, et sic est, aequalitas in
332쪽
r incipium totale tespectu actionis transeuntis realis, de est
principium actionis intentionalis, in quantum eli principiuspecierum sensibilium, idest uisibilium, quam minorem probat doctor duabus rationibus. Prima ratio est ista, ciuia per
hoc, P praedicta accidentia separantur ab illis subieciis, non aufertur quin possint babere easdem actiones,qua habebant
quando erant in subiecto. ergo accidentia separata existentia in sacramento, poterunt este totalia agentia actionis realis, di intentionalis . consequentia est clara, sed antecedens patet quia quando illa accidentia sunt in subie , faciunt uuum ens per accidens eum subiecto non est principium agendi ine emordine,cum tale sit per se unum. igitur subiectum nihil facit ad actionem illorum accidentium, cum ipsa sunt per se unum,di per consequens ablatio subiem , nihil aufert de principio per se agendi. Pro deesaratione istius textus, quia dissicilis est. Notandum .i illa causae dicuntur agere in eodem ordine, quae sese habent, quod una non dependet ab alia in agendo,ut se ut
causae ei uidem speciei,qua alio nomine uocantur causae ac ei dentaliter subordinatae,quia una tantum potest augeri insuauit tute, quod se sola producat este,ctum aliatum, licui eum sunt tres homines trahentes unam nauem, Nde istis dicit docior,quod nunquam ens per accidens,est una causa, ut est sit biectum,& albedo, quia talis causa, est semper per se u na. Aliae sunt cause,quae agunt in diuertis ordinibus,& sunte ausae essentialiter subordinat quae sic se habent,quod una dependet ab alia in agendo. Et in isto ordine non est incoaueniens quod ens per accidens sit causa: idest, quod ens per accidens contineat aliqua agentia. Quorum unum dependet ab alio in agendo Ideo propter hoc doctor arguit, q praedicta probatio minoris inhil valeat, quia facilli aliquis respodet et ad illam probationem 'uod licet subiectum non eon. curreret eum suis accidentibu i in eodem genere accidentali,tamen concurreret eum illis in alio, idest . quod licet subiectum & aeeidentia non sunt eausi accide aliter subordinat ,
tamen sunt eausae essentialiter subordinatae, quia unum de pendet ab altero in agendo, licet non e eontra. Ideo doctor
addit secundam, ideo possunt causare producendo in subiecto te non e contra.
Secunda probatio minoris est talis. Illa forma est totale gens, quae est principium assimilandi sibi passum. Sed se est,
quod ptaedicta accidentia sunt sormae, quae sunt principium assimilandi sibi passum, non tantum in actione reali transeu te in contrarium, ut patet de stigiditate uiui. sed etiam in actione intentionali,erso illa accidentia in sacramento sunt principia totalia agendi . consequentia est nota cummai ri, sed minor patet, primo de actione reali: quia torma, quae producitur in aliquo ab illis accidentibus, assimilatur formae producenti.uerbi gratia. Frigidita quae produciturabace dentibus uini in uino totaliter est similis stigiditati producenti, seu existenti in accidentibus. Secundo probatur de actione intentionali, quia capiatur illa albedo, quae est in s cramento: tunc licet illa albedo no roducat omnino sotinam sibi similem,cum sensatio non ut totaliter simit sal dini, tamen aliquo modo est smilis, quia est repti sentativa albedinis. ideo albedo quantum est de se, totaliter est productiva sensationum, sicut trigiditas trigiditatis uini . Eisdie x,quod hoc est salsum, quia potentia sensitiva eo neutriead productionem ipsius sensationis. ergo n5 sola albedo producit illam totaliter. Respondeo negando consequentiam , quia licet seeundario coneurrat: hoe non est nisi ratione periectionis ipsius sensationis, quae est perfectior ipsa albedin e. Ideo propter illam persectionem quam habet sensatio, ultra albedinem requitur,quod si consensus ipsus potentiae sensitivae, sed eum hoc stat,quod ipsa a bedo quantum eii de se, producit illam.igit ut ista accidentia in sacrameto sunt principium totale agendi:ergo ut se,possunt habere inione tea lem,&intentionalem, quas poterant habere in subiecto, er po terti a conclusio vera. Coni ta i stam, iee. JDoctor noster in hae parte mouet aliqua dubia circa ea, quae dicta sunt,quorum primum est circa ultimam conclutionem,quo accidentia sacramenti passiva habere duas actiones, uidelicet realem, S: intentionale ut frigiditas uini, teret diuellas, pos int eausare suas sensationes. Contra a puit doctor probando,quod non sit possibile, quia tue seque, retur,quod praedicta accidEtia essent asentia uoluntaria,& gentia ex electione,&deliberatione,sed hoe est falsum igitur. 2t, quod sequatur,probataquia Mens natiuale qua tinest de se, uni Briviter agit: sed si illa aetidentia habent, uel
habere pollunt diuersas actiones,non sunt agentia uaturalia. immo libera. istud argumentum habet pro tundamento ii .lud commune dictum:consequentia probatur,riuia Laee est differentia inter agens liberum, di naturale,quia agens naturale, semper agit uniformiter,& agens liberum potest agere di Ormiter.
Secundo se arauit ad idem,quia ubi est idem agens, ibi est eadem actio: sed ite est, quod praedicta aecidentia sema sunt
eadem agentia:ergo sequitur, quod semper habent ealdem actiones:& per consequens maledicitur in hae conclusione, quod possit ut habere diuersas actiones.sonsequentia est ela.
ra cum minoria sed maior patet per commentatorem.iij.-li,&mundi, commen.lxxiij. ubi dicit, si una natura, de acta ouna, dic.
Ad primum respondet doctor,quὀd supponendo, quod a - - . .ctio, sue sit in patio, uel in agente, quod dicetur in quωstio-
ne prima distinctionis sequenti Seeundo dicit,'credo esse uerum, quδd actuo dicit quendam respectum extrinsecus aduenientem . Tettio supponit talem conclutionem,quandocunque formae producta in diuertis passis, sunt diuersae, ea. rum passiones simul diuellae.
Ex quo uult habere doctor.ui si praedicta aeeidentia producum diuersos effectus, ut puta frigiditas producit seisiditatem , di etiam sensationem, sequitur,llunt ibi diuersae actioneM N per consequens diversae palliones probat e do .cior confii mando suam conclusionem,quoniam clartim est , u passum receptiuum formae secundum esse reale, ideii pases lini receptiuum frigiditati, non est reeeptiuum sensationis, secundum esse intentionale. ut patet per Atistoteleui secundo de anima.quoniam ot sanum, se subiectum contrarisi non sunt receptiua formae, secundum idem elle eo, quod unum recipit intentiona itet, de aliud realiter, ergo claret I raedictumasens, puta frigiditas, non agit in aliud, de ina iud idestot sanum, S subiectum eontrarium, actionibus exusdem rationis. immo aesionibus druet satum rationsi, de per consequens, sicut erunt ibi duae actione . ita ei iam et sit duae passiones diuersae, curn agens agat in palsum , secundum rationem eius recepturam. ut patet per Arissotelem, secundo de anima,ubi ait, qui id actus activorum, sunt in patiente bene disposito. Ex quibu elicitur talis eoi elutio. Ddelicet
accidentia separata possunt habere diuersas actiones, ut dictum est in tertia con lusione. Ideo ad primum argumentum respondet doctor,negando cosequentiam. de cum probatur, dicendo agens naturale quantum est de se, agit uni tormiter, c agetis liberum potes agere difformiter, si ista agunt di iasor ter, ergo sunt libera. Respon et doctor per talem di- .stinctionem, quod agens aliquod dicitur agere difformiter ι
duobus modis. Vno modo diuersitate disparationis. Alio
modo diuertitate contradictionis. a
Vnde illud agens dieit ut d uertim de agere diuersi Iedi O iluis
Orationis,quod potest prodυcere tales plures actus,&dι- uersos quorum unus non eii alius Sed illud agens dicitur agere diuersitate contradictionis, quod approximato iuri pas 'io, potest agere, de non agere, de similiter aliquod agens dici . tur agere uniformit .duobus modit. Primo modo: quia nouit effectus contradictionis. Alio modo: quia non potest
Ex quibus Hiritur corollarium de mente doctoris, videsi-cet, quod hie est dissereni ia inter agens natu rate, de agens li. rum' uia agens naturale potest agere diuersimode diuerilaate dii parationis .eo quia potest produeere diuersos effectus, secundum diuertitatem passivorum , ut patet de igne , ut cateiacit ceram de durefacit lutum, sed non potest agere
iuersimode, diuersitate contradictionis , eo quia approximato sibi pauta non potest non agereSed agens liberum, potest agete diuersimode, ut puta diuersitate disparationas, lecontradictioni quoniam potest producere diuersos essectus disparatos, ut sunt ueste, re nolle: dc potest asere diuerstate contradictionis, Se quia potest uelle, de non veste, di lieet sibi approximetur passum potest non agere. Lxistis patet ad argumentum quando se arguitur. Acci.
dentia praedicta agunt di imiter igitur sunt aventia libe ra.distinguo antecedens aut agunt dist, ter ua imitate disparationis, Et sic concedo antecedens, 5c nego consequentiam, quia non sequitur, sicut non sequitur, non apit secundum electionem.ergo non agit secundum diuerso turmas. patet de sole, ede praedictis accidentibus. aut tu intestigii,
quodHunt ditarinitate conuadictionis, sic concessa con
333쪽
Quarti . Duodecii e . t Tertia. Ἱ80
sinuentia. nego antecedens, & etiam seeundum aliam parte
antecedentis .non sequitur. Agens naturale agit uniformi . ter. sed ista accidentia non agunt uniformiter. gitur. Respondeo distinguendo maiorem,aut quod agat uniformiter. id est necessario pasib sibi approximato,& sic concedo illam et ego minorem .uidelicet, quod accidentia non se agunt, uel in iligis,quisd agens naturale agit uni imiter, qu semper agat eundem eisectum, uel smilem, di se No aute cedens:immo potest agere agens naturale diuersos esse os, diuertitate disparationis, ut dictum est,ta sic patet staticio
Ad secundum argumentum quando arguebatur plotan do, quod illa accidentia semper habeant eandem a tionem, unius agentis,eu tantum una actio, igitur. Respondet negando maiorem, quod unius agentis et tantum una actio, quo niam aut illud agens est limitatum in sua uirtute activa in suam actionem iicut est una sorina: di sic concedo, quod unius agentis est tantum una actio, uel illud agens, non est sic limitatum,& sic nego illam propositionem, quoniam ilia accidentia non sunt determinata ta limitata ad habendum unicam actione quoniam unius principia activi,post uni esse multae di inciq,actiones sermaliter, α ad Commentatorem dico,quo intellexit primo modo. Contra,doctor noster mouet aliud dubium contra tertia conclusionem, ultrinam, quia illa tertia conciusio uidetur contradicere aliis praecedentibus.ergo est male posita. consequentia liquet. Et antecedens probatur, quia in ista coclusione dicit didor, quod acculentia in facramento pos. sunt in omnem actionem in quam poterant quando erant in subiecto. Et in una alia conclusioue di m eii, quod accides non potest generare substantiam sed illa uidentur repugnare igitur antecedens patet, quia bene sequitur .Possunt habere omnem actionem, quam poterant hal e in subiecto. et .so pollunt corrumpere sor uiam subflantialem, patet conto quentia, quoniam illa acidentia quando erant in su ecto poterant corrumpere omnes qualitates ebuseruati uas illiust sermae. Et ultra possunt eorrumpere formam, quando sunt in subiecto, ergo possunt etiam corrumpere extra subiectum. consequςntia paret per ter iam conclusionem, quia ita pol
sunt in omnem actionem sine subiecto, sicut quando erant insul lectoaetulitii praedicta accadentia possunt corrumpe re, sed cum corruptio non sit in nihil, nuta tune praedicra ac eidentia possent annihilare,quod est fusissimum, qui, tu possent creare. ergo possunt in substantiam, di in accidem , quia illa accidentia non possunt producere accidens sine sit biecto, di per consequens esset substantia. N iis habeo , quod pridim accidentia possunt generare substantiam, de sic coacluditur, quod tertia concluso contradicit primae. 1 Ad istud dubium respondetur negando, quod sua tritia concius inreprenat,seuc'ntradicat aliis praecedentibus. Et cum probatur,quoniam accidentia existentia in sacramea,to, possunt generare sutiliantiam negatur,ec cum probatur.
uia possunt corrumpoe sormam subitantialem. ergo posse, vivonerare substantiam. Respondet doctor, quod radis ficultas istius dubii, seu rationis, stat in ista propositione, uidelicet,quod accidentia poeunt eorrumpere formam sui sanitatem, seu substantiam quando sunt in subiecto: Ideo doctor dat duas Glutiones,ad hoc ,quae ins ei ueritate non saxulaciunt quousque subiungit triam ideo pro prima solutu, ne, pono talem conclusionem, accident separatum,nuli modo potest corrumpere substantiam . Rei pondet emo doctor in prima solutione negando consequentiam. cmus rhtio est,quia quaelibet substantia det ei nat sibi aliquaqua- . litatem conseruatium se ipsus. Ideo requiritur ad hoc . quod accidentia corrumpant illam qualitatem conseruativam Mipsus, quod etiam habeant adiutorium ipsus substantiae, quos stantia resilit iv corruptione qu tatis contet uati sui ipsius .ec non tantum ipsamet qualitas. Et ideo sequitur, quod accidentia existentia in subiecto podunt producere, de etiam corrumpere substantia de n5 illa, quae sunt sine subiecto, quia illa non adiuuantur a subiecto. Et si probes per tertiam conclusionem, quod in omnem actionem
in quam Iinui int in subiecto, potant etiam extra subie-Gam. Respondeo, quod uerum est, quod possiant in omnem actionem in quam possunt,sine utorio sibiecti.& nisin aliam.
. Dicit doctor, qu ista solutio in seipientibus declarabitur,di ad argumentum dico, quod non sat iacit. Ideo data iam istutionea Respondeo agitum, M. nsequentia. quaa
do arguis: bene sequitur Aceldentia entii tincta subiecto ponrunt corrumpere iubilantiam. gitur leparata.lcespondet do or, ponendo talem propolitionem, quod licet accident aconi in ira pollini corrumpere sub Lamiam , non tamen se, parat quoniam sequeretur.uitu maximum inconueniens, cilicet, quod pollent generare iubii intiam, quia aie ataue batur tu assumunto. 'uod generatio non patest a corrupti Q ne ie/arari, idest,quisd nunquam aliquod agent naturale aliquid cfriumpit,uis ut aliud generet, cum omne anens natura citui per accidens corrupat aliquid, pro ii to est impossibileida, la intcφt producete i ergo possent aliquid eorrupure, severarem subitantia. uel accidens Non secundum . quia accidentia,non habet ei tu itaturale, per se de sine subiecto, Se apparet, quod gwctarent substantiantiquod est absurdis. timuim .igiturast iecunda Glutio consuit in hoc uidelicet , accidentia nou possunt pria ducere substantiam, eo quia si ii pollent eam. uerate. c quia ista solutio est,ia adductione inconuenientis,ideo nou latissaeit. Ideo doctor noster ite- 3. stinctis. rum arguit, confirmaudo ero postulam uolendo probare, T iaecidens possit producere iubitantiam. vel Amram substantialem , quia potest corrumpere gradum ineo ossibile nisi mae subitantialia, idest quia potest corrumpere illum gra dum,quo corrupto sequitur corruptio,ibrina: stibilantialis, ut imaginemur, quod aqua determinat sibi certam iri ditatem, bc etiam alia naturalia, uacorrupta, necesse est id sana corriampi ed sic est, quod a quodaecidens potest eo frumpere illum gradum quo corrupto sequitur corruptio illius formae ergo aliquod accideri . potest penerate substantiam:consequentia est nota cum maiori, sed nilaor patet, quia si non inet uera, imi ueretur,quod per alteratione nun - . quam induceretur aliquis gradus incopollibili. io ae su iuantiali, quod tamen est taliam , quia tune sequeretur, a quacunque alaeratione finita circa aliquod palliam, adhuc non corrumperet uolla forma sub lautia lix, & per consequens per nullam alterario uena corumpentem, pollet c tria 4ipi. quod tamen est sa sum. ta contra experientiam,qui acta irum est,quod potest fieri talis alteratio, cum qua non stabit 'rma iubstantialis, de pet consequens eum accidens pollo facere omnes tales ait elationes, ut caliditas'. sequitur, quod
misit corrum re substanti .Respolia et doctor ad hoc M- . ni. c. agumentum, cuius sundamentum ei quod per alterationem. σvim potest introduci liquod repugnans tormn lubri trita ... biam uilis ita,' u per in dictam alterationem possit serina subita. imus totaliter eonu napi, ponendotalem propolitionem ne i t. l..iso satium praedicti fundamenti, quae est per se nota, nunquam isti fouea alier an potest introducere gradum incompollibile altera-itomi. minquam caliditas, sue aliquod accides, seu illud quod alterat . quant viri est de se sic alteranda non potest corrum-ipere alteratum ta substantiam. Ex quo patet ad formam, iu, minor est talia doctor probat suam suo postionem, in alte ran ut alterans,in moueni: alteratum, eumaule, sed ue est. 19 mouens,per motum non potest introduc e aliquid quos :est 4 om bila mobili, quia tunc mobile non eis et, quod tamen est talsum euin maneat mobile sub toto motu, igia iatur sicut mouens non potest introducere aliquod inconi csbile mobili, ita necaueram in uantuin alteraris , potest v -r 'troducere aliquid incompossibile alterato, pura subitantiae . amo propositio est uera: consequens, ec consequentinu.sed extra textum potera fieri ista probatio clarius, quia bene sequitur .hoc alterat seu mouet, demousitando alteram; igitur hocicineratrum est.& ultra alteratum est. ergo non 'producitur aliquid quod repugnat eius existentiae. quia tuc a incompos I bilia essent simul puta alteratum,& illud quod re gnat eius exulemiae,eiso hoc habetur, in inerans, per alte irationem, non corumpiti stantiam puta alteratum . qum niam tunc esset,&non esset. Secundo probat doctor praedictam propositionem, uideli-ὲcet, in alterans inquatum a terans non possit producere aliquia incompossibile alterato, de arguit se: nsiquam prius ualtura corrumpitur per aliquid posterius Eed si est . in fornix, substantialis est prius natura quam omne illud quod prodiicitur per alterationem emo forma substantialis,non cor mi pitur per qualitatem, siue per liud quod producitur per alte rationE: confria uentia nota, sed est minor probatur, quia Om nis substantia prior est accidente. Sed per alterationem no
Moducitur nis accidens, puta qualitas tantum, ergo forma rubstantialis,qirae est prior omni aecidente non producitur, per alterationemagitur maxima est uera uidelicet alterans,
ut eram, dic. quod uitur, Mod cum quacunque
334쪽
terationa stat sol nis substantialis , 8c pereonsequens minorpta mi argumenti est salsa, cum suis probationibus in qua dicebatur,quod aliqiud accidens ut vi qualitas potest eorra pere grisum quem sibi determinat lorina, quo eorrupto cor Imripitur forma. Ex quo sequitur secundo, quod forma s -- stantialis non corrumpitur ab accidente, nisi dispolitiue ,
quod nihil aliud est dicere, nisi quod accident disponit alterrando passum,& praeparando ad corruptionem formae sub D sin stantialis. Et ii quaeias, quomodo sit corniptio ibrmat substam iu tialisa e ponda doctor per talem conclutionem. Corruptio imae substantialis fit a substantia, quia nulla corruptio ibomae substantialis potest fieri nisa Mantia, scut nec eius oppositum, idest forma introducenda, non potest introductira nisa ima substantisi, ut ecce ignem, di ecce lignum,dico, quod caliditas ignis alterae lignum, sed per illam alterati
nem nunquam potest corrumpi lignum, sed solum corrumpitur a forma substantiali ipsius istu .Et si dicas contra, calis . . ditas ipsius ignis potest corrumpere illum gradum qualitatis quem sibi exterminat ibi maligni, sed in illo instanti in quo corrumpi colis gradus qualitatas corrumpitur sorma ligni, igitur formaligni potest corrumpi a caliditate ignis. Rodi uti . spondet doctor, quod nec caliditas, neque aliud quale, potest Dis p. i.n ςorrumpere illum gradum eo quod substantia retiliit, te nide. -- ρονι p est producere substantiam nili dispolitive.1. dispoot adii, , nendo ad generationem substantiae. Extra textum tormo in ει, temtationem elicitam ex dictis a doctore, protando, Fnu jo modo accidens potest corrumpere sormam substantialem Min. Si aliqua qualitas liue accidens posset corrumpere illum gra ua ι. qualitatis conseruatiuum ipsius subitantiae, quem tibi: determinat praedicta subsaim secueretur, quod postet eo rumpere substantiam, sed hoc est stilum agitur illud ex quo sequitur,quod sit falsum, patet, quia sequeretur,qu6d agens naturale, puta illa qualitas corrumpis generaret Iubilatiam: probatur, quia iniustanti in quo corrumpitur ille gradus, corrumpitur fore substantialis, de generatur alia, sed hoc est inconeniens, & quod in eodem instanti corrumpatur illae gradus, & sorma,& generetur alia, deesaratur per significationem temporis pridi alterationis .uerbi gratia, utere ignem qui approximatur Mus, tunc aqua approximatur per , certum tempus. signetur illud,&st tempus unius horae, ω corrumpatur usque ad pradiditam gradum ouem fibi de te minat forma subhantialis, tunc per illam alterationeni nota corrumpitur stigiditas quam sibi determinat sorma substan- .i malis aquae. o posto &admisib,deinde quaero, post illamo . . alterationem qualitas ignis habebit ne aliquam actionem, Dei noni dicas, quod sic, ut notum est, igitur aliquid inti utripitur,& non nisi trigiditas,puta praedictus gradux, quem sibi
determinabat tesma substantialis aquae, corrumpit etiam sorma substantialis aqua Leonsequentia patet, quia ii
aliquid frigiditatis corrumpitur, iam ibi non erit nisi illas hoditas, quam sibi determinabat forma substantiali ta non
sit per casum visisse gradus.&eo mi pitur ultra aliquid ius mi , ergo corrumpitur ille gradus, secundum se totum di non est ibi corruntio successu sed inflantanea, corrum Pitur ergo ille gradus minstanti.Nam omne illud quod Ox- rumpitur,secundum se totum,in instanti eorrumpar ut
liter dicendum est de illo quod sic generatur. Sed contraho dc JNunc doctor iacit duo artumenta. Otra reselutionem praedictam ali delicet contra illud quod probatum est, quod accidens nullo modo potest producere substantiam, neque
Et arguitur primo seSi accidentia separata possent eo rumpere substantiam, sequeretur unum i Missim, igitur. quod sequatur patet, quia sequeretur, quod accidentia ignis elementaris in tota magnitudine, si separantur ab ipso igne, MPoneretur in medio illorum una parua pulta Mum, quoda a non corrumperetur ab illi sed hoc ei inconueniens. igitur. Respondet doctor, de ponit talem eo lusionem; Si accindentia ipsus Cnis elementaris remanerent sine subiecto, non Ment in potentia corrumpendi unam guttam aquae. Probat doctor auia maxima inpluloseplina quod nunquam aliquod agens naturale corrumpit aliquid, illi ut generet aliud, quo in suis actionibus semper intendit aliquid producere, di non corrumpere, si ergo pi dicta accidentia eorrumpe rent praedictam guttam aquae, hoc taet ut generat et aliquid. sed non petierarent iubstantiam,ut probatum est, neve acciden qua a corrumpitur, ergo oportet dicere, uel quod ma
sopida, dare si licet materiam sine forma, uel, quod ipsa M-n hilarem illam guttam, Se hoc non eum nullum agem naturale possit ann nihilate, neque aceidentia iacere sine subie .cto, nee in materiam primam simpliciter resoluere. ideo eo
cedit doctor illatum in probatione consequentiae, di nesit consequentiam.quia nou.s tam illud non est salsum, neque absurdum,immo empsa ueritas nota per se. Et s dios contra. Hoe est absurdsi,& contra sensum. Re tam aspondet doctor, ut non uideatur contra sensum, concedit, quod ii illis accidentibus approximetur substantia, tunc eorrumperet tir, sed non ab aliis accidentibus,sed a colo latum, quod est agens uniuersale. ad quod agens naturale consueuit relligere,&hoc apparet priccipue eum forma ibi intro lueetida iit imperfecta, Nner consequens stin virtute coelii tota sitet. Et si dicas, quid si forma, uae est in illa materia aquae in 'troducenda sit ita persecta, quod coelum non habeat poten cottam, ut potiti'sam totaliter producere.Respondeo, quod tunc recurrendum esset ad primam causam, puta ad Deum ipsum simplicitti, quia tunc Deus introduceret illain sorma, ad quam agis3 naturale disponit, puta prie dicti accidentia. Et li dieas,quod hoc est iugere ad miraculum. Respondet doctor negando istud,quia impotentiam naturae Deus ordina. uit supplere. Nam aeus iecit tale pactum eum natur quod As ipsa disponeret ad introductionem alicuius sorinae, quae Dima non posset produci a natura, ipse Deus ii ipseret, in ia roducendo talem sormam, S hoc tollit miraculum, quo si iis cmam ea quae Deus iacit per aliquod pactum generale, nonii int dieenda miraeula, licet sani supra corium naturae.hoedeelaxat dotior exemplo,de amni arioli e corporis organici quia eo, quod ipsa natura hoe tacere non potes, Deus sup
plet impotentiam naturae, iaciendo an in rationem, sed pro pter hoc talis animmo,non dicitur miracia uni.
Ex quibui intestinodioe mi Mideo quia tota natura non sutaeet et ad generationente Hellenti, tormae, natura ipsa di neme, Deus nipplet impotentiam naturae, produrendo it
Ex istasbluti ebibestiis, uis forma substantialis potest
generari a coelo, etiam corrumpi ab illo,& si non nisi a I eo
tune ab ipso Deo. Et quia nullatalis potest generati ab acti- dentibus, ideo nulla ta is potest corrumpi ab illis. Secunia at orio tot ad idem .probando, ubdaccideri tia ' sunt corrumpe sibi antiam, quia laene sequitur. Ac .cidentia possunt eorrumpere illum eradum ultimum sumi determinat sibi substantia. ergo potant corrumpete substatitiam. consequem Laeti nora,quia ad ebriit; ionem istius si adus sequitur corrup io ipsius substantiae, nimo in eodem in fami corrumpitur sitius. 4meeedens probatur,quia acciden tia podiund in oti,inem sodum, quem tibi determinat rinae subitantiali, vel ad L, qu se Silon. tot Pro solutione huius almum cipi suppouitur alis dissiti i rictio extra textu n. uidelicet, quod aliqui gladiis dicit ut proximu eorruptioni duobus modis. Vno modo in ordine ad ac impetitem. Alio modo in ordine ad corruptionem . Vnde ille gradus uocatur proximus eorruptioni in ordine ad L .eorrumpentem,qui sese habet et sagens up xuiuetur, primui est qui cor impitur μι-ax ἀα-His notati dico, i, doctori uitur hiem hae solutione
Pro sesuticine argumetiti ponit doctor talem propositi
neni. Nullus est gradus in alterari cive. ad uitem nec uario sequatur corruptiosormae substantialis. sed seei indum diuersitatem alterantium, gradus est proximus, uel ti.
Proculus declaratione notat doctor, quod alieran po- λι-ata testeste duplex quoddam est,quod sic se Set, ui agit fauet
eum alteratione, & eum Loe habebit rationem comi ptivam
illius gradus,quem sibi determinat sernia substanti lie, ut si
ignis associet ar aquae tune caliditas alterabit aquam iussi eieret:talis alteratio in dispositiva ad eorruptionem,ci tune est aliquod agens: puta igni , qui potest corrumpem ultimum gradum,qui determinatur a forma substantialia deo ille gradus alterationis, id est illa frigiditas corrupti, est proximus gradus tune corruptioni Sed aliud est agens, quodpotest alia terare pastum, sed non in ita potem, quod possim psum cor mimpere, seu , quod corrumpat illum gratam,quem sibi is terminat forma substantialis . Lide istis dicit tacto quod
qualitas corrupta per tale agem. non erit Proxima coro tuto
335쪽
demina, sequitur destructio latuis. Alitis es vados qui uo.tatur moxinuocotrusia penta. dc est ille quo corrupto nihil anet, scitat irrumpe ad uti qui Mir, quod concinii od tum est, quod aliquia gravi est proximus comi isti omini Jmo nostin alto,idia respectu unius est pro
iiuus o Maisistit Hima subsbinii tu, si quidem solistio ibi holluus in in in is ut eiura pareat, eo, a tur aqua. Pax conuης sistitu citatem decim 'aduum de qui lateruian tibi res siqua quatuor prata bigiditati ta quod.
x ir ωρμ uicini rodibili sint ratio est,quia ad hoc .l corrusratu . qua, nariis portet tuis, ire trumpatur A, uri aliqua pars eius .ia iseolis gradus ibo uorati a doctoribus, ut bilis, eo quia in eo tanquam iv reicio consiliat conteruatio ibi inae subitant iuxtaquodli aliquid eius destrueretur. necessc ς is ι inam submoti deuotariti. Deiode de alia
decem gradibus iiividitatisqonsi et aquaaeparatur sex, ita π ilia insidua, iit ut se reuocetur n. tune dico, s si illa i rigidi in u, eo riumpatur seca ndum se,ia quamlibet D
temiuiritus aqua est in pinx ad corrumionem. Ideo talis stigi, ut o binocatur proximus gradus corruptiosas. Sed
ista elidus tentiai et it siditatem M&B,quod B sola eorrumpitur, per inerationem sui iant alam, seu A, pre iis siue forma subita in corrumpitur. N ita dicit doctor inlittera, Uuigidios B, est Madus in cio tione, qui .est pro irmus corruptiom, de me iuppla, si ibuit agens , mi possiti rigiditatem illam comun per .a ludo applicando ad
dieit doctor in litetar Respondetur ad it tri rgumenti, negando, ut licet accidentia in sacra uto possiit in quemlibet praeum,sicut prius,quod possint in ullamum suu is deter uat, quoi iam si accidentibus separatis alteratu tur aqua usque ad gradivn: qui alias ipsis, issent buxii, lubiecto esset pro nu corruptios ivnon proptere corrum, Peretur ultamus gradus ab i iis . quia Uine corrumperetur alorma substantiali ipsiui sume i ta non ab ipsis, meneo.
v ipsa separatano Labent neq; si ibi aliqua forma iii inantia
iis aqua potest corrumpi illa gradux, ideo non possint cor, inmine illuni et ut dicit doctor. si ille gradus corrumpe ruri piis ci dentibus agentibus, non esset niuab aliquo ex. iniec t.hoc non euet ab illis , sed torte ab alii uo 'sente, uel laduce ite illarismia,ad quam materia illa in dispotita, per praedicta Meldemaa. i Ideo ad formam a Sumenti iam Mar antecedens. de cum se batur, ita: tu negatio consequetia. sed contra hoc adb argui Docior noster inagix inquitendo oue iacit duo aroma a potativa. quod accidentia separata sunt produc substantiam inose . Aeciden a separata pollunt in ali actionem incompossibilem se is substantiali. i. posivit laetbere actionem eorruptiuam alicuius, quo corrupto; corrumpitur lorma substantialis eoii sequentia est nota. Sed anteco, dem probatur,quia dictam est a doctore superius in tertia tacuisione quod possunt in omnem actionem etiam extra sunbiectum quam possit uin subiecto. sed Gest, vaecidanti comuncta subiecto poll.nt eorrumpete aliquam qualit iis, qua comipta, corrumpetur forma iubilanti assue tutetiam . qualido luntreparata : Respondet doctor ad hoc u πη um negando ante en de curri probatur, respondo: per tauni concluson Uicut accidentia s arata non postitu mimpere subitantiam , ita nec aecidentia subiecto conium
xx quo sequitur.Ψ scut accidentia separata non posui ui 'rumpere illum gradum qualitatis quem tibi determinati. maiubstanti alit, ita nec conis icta posunt illum coli vivis, re. Hoc patet per exemplum quoniam sicut caliditas separanta ab igne non potest corrumpere sormam subi auxialem aquae, neque gradum quem sta desertainat tori viae, it nee coniunctamni poterithoe, uel illud. Et siqux Manuet corrumpitur ille gradu :Respond4o,iquod albima portiali igitis . quia mitido illa accidentia quae alterant ii sutiam n in possitnt corrumpere sibilantiam, tum illa substanto mimpitur ab illo, cui illa praedicta accidentia in ict. Et per eoiaequem praedictus gradus corrumpitur ab illo mi praedicta madetura inhaerenu , α perconi equem praedictus
- ., gradus corrumpitur abali iia . . A Item secundo arguit illactor probando, τ praedicta ac
ire nisi dentia possunt eorrumpere illum gradum quem sta steterminat torina subna, i ,ει perinate lucus possuu mi
quo me naturali esteiusdem speciei. ergc accidemia. quae possunt coitumpere siqvos gradus qualitatis per esistatio
tum .positam corriimpere omnes iiiva. pio fata, eorrumpatur ultimio ergo per consequem subi lautia corrumpit ut,
iure sollitione huius argumenti. quaeritur quos gradus det termino sibi aliqua sunta substantialis, 5 quos nos: tia acia an teiusdem speciei eum iri, quo non detu- iuri sibi.Respondeo dupli eue distinni eii .uuia compas 'do ilicri gradus in ordine ad seipsos, dicit, piunt eius e sp3 mei essentialiter, quia omnis siluiditas, est xiii idem spectu es curialite cum qualibet isti lauate. Sed comparata ii, G η εριιos gradu in ordine ada: iri,dicit doctor Nixod patium dieci alteruas, dei alteritis ratio iis,qui agens corrumpens non potest corrumpete alium . di quodlibu agem comici, a peti, unum potest comimpere S alium. E cmpium primi, v de ac 'dentibus, quae potiunt corrumpere nuru gradus p ter ultunus Exemplum secundi.ut ibinis substantialix sius cum suis acciderimum. potest corrumpere omne gradR .i deo secundum istam ibi utionem , respondetur ad ML men tum disti neuendo maiorem dc t comitqucus tr dcc.., es aliter respou doctor planius. qua os itatis rutri a iiii accidentia, inu utrum praedicii cradus mi eiusdem speciei, istinguendo, aut comparando. dus dure emit ritum, de . sic notum iuus sint eiusdem speςiei, uel comparando illo
ad se.& ad subiectum di sis dicit.quod non sunt eiusde spe etes Atratio es quia illud si ibiectum determinat sibi aliquos iitimi madeo in ine ad subiecirum , suiu aliutius spui ei.
tunc ad formanti Si intelligatur imprimo modo, mi rcilia est, qua dicitur in argument agens eiusdemi pici test coitumpere o nuia quae sunt eiusdem i recipi. Sed in tesulsatur maior primo modo, tunc est tilia, quaa non sit aveivide rationis Exonutibus elicitii quod resolutio G rys,
in hac materia est ita, quod nullo modo tornia tali mi hil que gradus qum ipsa de liminat, dic seruati qum sui
bstati aquae est ior ad rei st dum, quam ct illa Oliditas ad amodum,dc ideo in quam ii ac lusi 'corrumpet Elii d eas quare illa Gratia eii tomorad ruisse um. Respoudet
doctor ponendo regulam. andocunque ' paratio unius
adussi ad altersi actu um,ilbid quod periis iis secundum. entitatem inues oeundum per onE nati sae, est per: Miusim diim actam, de ui mutum. Sed sic es V subitantia est per stitia, ripis accidetixeagitur soliua sublimisi tu habet maiorem uirtutem almist dum,quam caliditas ad agendum conseque uia pater, qvia aqua est subriantia, cal aetasinae ciden . Ex quo potest sumi probabilis re ponsio ad quaestio- - - nem qua soleti aerisu hac materia, ut licet, a quo caus - vat ut isa ea lidito quam sibi determinat istina subitantialis i 'Respondeo, qui causatur ipsamet sublunti quae habet illam qualitatem a uiustatio eli,quia non ita reineret, u in rei pro eius conseruatione, nisi ipsamet causarς ut substantia.. Me Gargiri octor probando, φ non in eodem in anti corrummur ille gradus ultimus conservativus subitan Medi illa, probo Ru prius comimpatur substanti quia re
336쪽
diuntur sed se ille gradus qualitatis quein sa, i determitiat forma substantialis posterius generatur, qui in ipsa sub stanti cum sit acciden .ergo prius comampitur.Et ultra, igitur larma substantialis primo corrumpitur, N non nisi ab alterante,ergo corrumpit ir ab accidente, de sic babetur intentum, et etiam torma iubitantialis die.Respondet doctor, ae maior est uera tantum de illis, quae continentur sub eodem genere, ut pura, sub substitia, illa quae posterius generantur,
mimo corrumpuntur, item patet in generatione hominis, quia anima ultimo loco produeitur, bc tamen est illa, quaepti ux desinit informare, modosiam di ille ultimus gradus, non ium eiusdem rationis,eum unum iit substantia, di aliud te idens. ideo non oportet licet unum generetur posteri ut
ψ alio et propter hoc prius corrumpatur. Et cum inscrtur prima conicque nria,negatur.&cum inseretur, ergo non eorriimbitur in eodem init animi Natur El. Ex quibus apparet, T re' solutio do tis adhuc remanet sirobabilis .mdesieet, ν nu tum accidens separatum,nec tuens in subiecto, poteti corrumpere substantiam, neque stadum qualitatis quem ipsa
ic doctor noster quaerit duas quaestiones quarum prima ess,Vtrum illa qualitas quam tibi determinat torma iubstantialis generetur ab alteraute, ut alteram est, uel generatur a generante, ut generans eli, de similiter de corruptione quo ritur: ut a corrumpente,ut corrumpens est,ues ab alterante,
ut indueem formam oppositana. Rei pondet doctor ad prim 1 ponendo talem regulam,ex quo sequitur solutio quilitonis: effectas proprius cause aequivocae, secundum speciem. in quolibet indiuiduo causatur ab aliquo indiuiso causae qui meae. declaratur ista regula exemplo, ut ec igida tatem.tunc dicit, τ est dabilis aliqua frigiditas,quae non causabatus a trigiditate,& dicatur de aliis, quia aliter edet deuenienduin inlinitum in frigiditatibus, ergo deueniendu est ad aliquaeissam producentem illam i igiditatem,quae non produce. tur a tristiditate, se talis trigiditas causa in ameiditate, umcatur ellectus proprius causae aequivocae.Ita P aicit nunc doctor, τ effectus proprius caulae aequivocae, qui est eiusu speciei in quolibet vimuiduo, causat ab aliquo individuo musiadem causae aequivocae, puta substantiae ipsius aquae.
Dieit nunc doctor. v in quolibet indiuiduo eius de sp ieiesi aqua, priaucetur trigiditas ab aqua.quod probat doctor,
quia indiuidua eiusdem speciei, non necessario requirimeta
liam,& aliam eausam digerentia specieaeulato, quia adproducendum aliquem effectum ei uidem speciei, in alio su scit V si causa productiva illius enectu , quae causa sit eius de ipe ei cum alia causa. Cui ut ratio est, quia ubi nque estprii ripium agendi, ibi potest esse actio, sed si sit eausa eius de species eum illis, ibi erit principium agendi, emo potet neue actio, eiusdem speciei, productiva in s ei uidem in specie. Tunc doctor eum illa maiore,s eu responsione iniso, i gradus quem sibi determinat forma substantialis producitur . forma substantisi, se ratio est, quia bene sequitur.aliquis a dus quem sibi dete minat aliqua sorma substantialis, prodi ei tui ab aliqua substantia, ergo quilibet gradus quem ii' determinat forma substantialis, producitur a substantia. Consequentia patet per regulam docioris, sed antecedem patet , quia aliter esset procellas in infinitum in illis qualitatibus. t si dicas,dato, et ille effectu, puta ille gradus quem tibi determinat forma iubstanti alii, posset produci a causas qui uoc tamen non est negandum quin producatur ab unitio .Respondeo negando illud. Ee ratio est, quia eausa Mui uoca temper est actualior, c persectior ipsa in agendo. ideo dato, p in causa uni uoca posset producere illum esse iuni. tamen quia eausa aequivoca eii perrectior in agendo, praeuenit causalita
causae unitio . Contra. ergo. si ta ι hiatis quem tibi do ' terminat forma substantialis prodii tui a substantia, no pro
dueitur per alterationemret,incedo consequent an .ergo a tutatio non habebit terminum preductum ser alterationem. Respcinis et doctor distin uendo de thrmino, aut terminum intrinseeum te sic conceditur, Unon habet. aut extrinsecs,
- si & Hieri uiseneris, disie negatur, immo se e babui, e E sum, ut ecce tinem qui agit in lignum,ute imis alterat ii,
num alteratione unius hora,tunc quaerit arg. Vtrum an in fianti tetminante horam,r linquatur: sibi aliquis terminus alterationis i aliqua qualitas introducta per alteratione , quae quidem terminat alterationem et Respondet doctori Tnon. oniam ii: a alteratio non habet aliquam Qualitatem in li
spo rio xcrauno.Cuius ratio est, qui in tuo instanti in quo
deso it esse alteratis fornia ligni de it esse, te introdue turiorma ignis. ideo cum praediata forma non maneat, sed cori sipatur a forma ignis. alia qualitas manet illi in illa parie. Exsu equitur,v alteratio non habet protermino caliditate, seu aliquam qualitatem aliam, sed habet alium terminum extrinsecum. N alterius rationis, puta formam si bstantialemi ius geniti Ideo dieitur, Sterminus alterationi est gen ratio. i. ibin a substantialis, non tamen intrinsecuri dii in ba
betur,st praedicta qualitas, siue gradus, quem sibi determinat Grma lubstantialis, producitur a substantia. Et si quaeri, a qua, utrum a substantia generante substantiam, uela substanxia genitas es pondet disor subtiliter, * lieet posset delendi probabiliter,u' generetur a substantia generante, probabilius tamen diceretur, v produci tuta substantia genita, tas est imaginandum, Finitio instanti in quo aqua producituri uel generatur, aqua producit suam frigiditatem, quam scilicet determinat sibi propter suam conteruationem, Et se producit xlla accidentia, secundum exigentiam requisitam ad suum esti,&ad suam conseruationcm.1 rocinus probatione ponitur talis maxima quando aliquod agens habet aliquod passum sibi immediatum contu n cium,tanto caeteris paribu immediat, agit quanto immediat tu est ei coniunctum.sed respectu illius qualitatis, ipsa substantia habet passum immediatius approx natum, Ze coιuniim quam subsaluia generans, ergo cui carius agit te spectu illius qualitatis,quam sibi determinat,quam generat.
Et si dicas et licet illa qualitas pollit produci a substantia genita, tamen dico S praeuenitura generam Respondet do
oor .ae hoc nihil valet, ni generans iit eiusdem speciei, cogenito. licet prius existat, quam genitum, Ereo quia praec. dit ipsum duratione,non ea tamen propter inlectiores sentia iter,cum sint eiusdem speciei, deperiectioni , N pas ahabet , mediatius genitum,probabilius est dicere, st taliuqualitas producatur a substantia genita, qMam a generante . Doctor dat exemplum de uoluntate. quae producit uolitio in seipsam.& hoe ideo quia habet passum immediate columctum. gitur maxima, in Uera.
Ex hoe igitur habemus responsonem ad primam quxstionem,quando quaeritur, a quo producitur gradus quem detesmniat sibi forma substantialis quoniam secundum doctorem Producitura substantia.i. a firma substantiali illi ui. bis patet a quo occilDoctor noster in hae parte dicit, ex dictis patet aquom dacta iam , siue gradus corrυmp tur, ut secunda quaesti quaerit, datoris solutiones. quarum prima nihil valet. ili cet, ae qualitas sue ille gradus que hia determinat forma subsutiali corrumpitura ibrat aeuius est, ut gradui quem tibi de temtinat aqua ad conseruationem sui. Dicit acta solutio , eiurumpitur ab ipsamet aqua,sed non apparet uer . quod'rat et extra textum,qui aula,quantum est de se, magis habe seruare illum gradum trigiditatis,qqam eorrumpere, eo quia conseruatio sui Mependet acoseruatione illius gradu e igitur aqua non corrumpit illum gradum. Meunda iolutio i ius ualet,& dicit φ ille gradu siue qualitas conseruatona,corrumpitur per accidens a corrumpente ipsam aut am.
io videlieet.quod ipsa subitantia, quae corruuipit iubilaatiam aquae corrumpit de per accidem ilium gradum conser Ex quo intert doctor disseuntia interpriedicta qualitaten
si gradum generare de cormn per quoniam generatur in ipsam et substant a cuius est, di sic no corrumpitur, immo ab
alia corrumpitur praecedetemnit taedeo quia dium est. Ῥpit icta qualitas siue gradus producitur ab ilia subitantia
nita ut puta trigiditas eonseruati ua aqua ab ipsa aquaaia doctor uouer quaerit utram producatur 4 raliquam muta tionem: Respondet. in non quia adhoe. et aliquid mutetur. oportet , τ prius facie at aliquam formam quam deinde a mittat,quia mutata est aliter se habere nunc,quam prius Sed xdicta qualita non aliter se habet,quam muri cum prius no habuerit esse. igiturno producitur permutationem: iam nis, oci ista cimum uentia non ualet, hoc nunc habet aliq ram ius . d.sua f-Quam prius non habebat ergo murat ut ad iliam sarma. sed -- oportet addere hoc. s.ct hoc prius erat igitur axitus sequi turis substantia aquae non mutatur recipiendo suam sciem inimiint . quiditatiue in illo instanti, in quo generat ut . Et ratio ecti estis ια
quia substantia aquae prius non sitit. amem quae dicta sunt, dicit iDoctor recapitulat succincte, quae dixit dinose, dicens
337쪽
Quarti . Duodecim aer Tertii. I93
re aliquem tradum ineomposibilem se ae substantiali.
recundo patet. quod ille gradu qualitatis quem sibi det etiaminat istina substantialis, solum totiumpitur a io ima aqua corrumpitur substantia cuius in gradus, di hoc peraceidens. Tertio patet, quomodo praeaictus gradux producitur , forma genita, Ee tum a generante. 4 arto patet, quod aecidentia nullam actionem habent respectu iuuitan-t- generandae neque corrumpendae in subie , nec extra subiectum. Quinto patet , quomodo accidentia separata an sacramento altaris, habent omnem actionem quam poterant habere in subactis, videlicet realem transitivam, dei
Ex quibux inseri doctor torollarium, quod non omnis substantis eorrumpitur. quia introducitur aliquis gradus ineoni possibilis. tantia:tit dicit corollarium, sequeretur
suod incompossibilia ellent simul, sed hoc est salsiam, quod
sequatur. deduco, quia bene sequitur per te domine M ' te, producitur gradus incompossibilis iubilantiae, urgo producit ut in substantia . uel in aliquo alio ab illa, non autem in alio , quia tunc nihil est et o ictu. ergo praedictus gradus' producitur Mi ipsa substantia, di pet consequens balno, lancompossibilia sum simul, eum perte ille gradussi'ncompo I. balis substantiae, di sic Erobatum est, quod timul sit
cum illa , ideo pono pro ositionem oppositam: uidelicet, ruod nunquam aliqua subitantia corrumpitur, eo quia pro-ucitur aliqui nauus incompossibilis sibi. Cuius ratio eiu quia si aliquis gradus eorrumperetur, maxime esset ab alterante, ut alterans, sed hoc ea sum, cum nunquam posterius possit corrumpere prius. Sed se est, quod alterans, ut alterana est, habet tantum producere formam posteriorem ipsa serma, puta qualitatem, ergo habet corrumpere subsutiam.Et si quaeras quid ergo di uetum est ad illam maximam philosophiae, videlicet, quὁd omni subitantia ideo coitum. pitur,quia introducitura livid incompossibile tibi. Respondeo, quod est uera quia uum aere ut uuam corrumpit, nisi
- - . v - producendo aliquid incomposito desubitantiae. Ideo uico, Piouum sorma subitantialis nunquini eorrumpitur, nisi quia init ducit ut sibi aliquoia incompossibile. Eis quaeras quid est tru l .Dico quod non est aliquii gradus di est a gemin substantialis,quae est incomZombilis cum forma corrupta, di non est imaginandum quod sit at sua qualitas,quia dato quod penitum habeat aliquam qualitatem quam sbidet ei minat, tamen illa qualitas non producitur a generante, sed ab ipsemet genito. Et ideo havetur intentum , vides cet in corollarium sit sessum, puta quod ii siquam eorrumpitiat sorina subtantisti, nisi quia introducitur aliquis gradus , uel
Et perhoe patet ad instantiam, tecia Doctor hie soluit unam instantiam, quae nosset fieri , adprobandum, Paccidens possit corrumpet e substantiam, Marguitur stati accidens non posset eorrum re substantiam:
hoe ideo esset,quia esset imperfectius ipsa substantia, sed hoe
est salsum: igitur, minor patet,quia impersectius potest corrumpere persectius, ut patet det experientiam de aqua, qux corrumpit ignem, cum ipsa ut impersectior igne, qui est perfectior inter omnia elementa. Pro Alutione huius argumenti,qui itur,utrum ista pro . - postio sit uniuersaliter vera, τ imperfectius non post cor
rumpere persectius.Pro solutione est notandum, quod duplex est imperfectius eomparando ad persectius, quoddam
est eiusdem seneris eum persectiori, uoddam uero no Vnde nota, quod persectius, di impetu us,sunt eiusdem generis, quando reponuntur in eodem praedicamento , licue ignis. & aqua. sed tune persectius.& imperfecti ux, sunt sterius generis, quando reponuntur in diversis praedicamen eis. ut sub antia, & accident. Hoe notato ponit doctor no
sset duas propostiones . Prima. Imperfectius eiusdem se in M. neris secvncum speciem, potest corrumpere persectius, ut aqua corrumpit ignem . secunda propostio . Imperfectius alterius generis,n potest eorrumpere perseius ,ri accidens non potest eorrumpere. Et ratio, quia nihil potest
eorrumpere, nisi aliquid generet, si ergo posset eorrumpete substantiam esset,ut aliquid generaret Sed eum non miast generare substantiam , sed solum accidens , uidetur per eonsequens , quod illa substantia quam eorrumperet enset quasi anni hilara. Modo ad argumentum dicit doctor, rimissa ratio non est de perlectiori, di imperfectiora eius em generis, quoniam concedo , quod aqua corrumpae
aquae, ideo ad aquam eorrumpere ignem, non sequitur im
ectius generare persectius, ut uis interre in argumento, cuti ad hoc. ae est accidens eorrumpere substantiam. Sed e tra textum probo ,τ maxima doctoris .uidelicet,l impers ctius non p. test generare per initis sit filsa , di suppono le-cundum philosophum, F omne minium . est perfectius ipso Uemento, tuc sic: aliquod imperfectius generat persectio se: ergo maxima falsa, ni equetia patet, de etiam antecedens: quia ignis de facto generat cinere , bc cineres sunt unum mixtum:ergo generat persectius se consequentia tenet per i uppositionem quia omne mixtum est periectius elemento: ergo maxima ea falsast pondeo et, non est aliae uatio nisi dicere,' igais non et eausa totalis ipsorum cinerum sed taneum a sposititia,&-coelum introdueat ibi formavi substantialem, di ite maxima erit vera.
Poteli et lain dici, Sctat Hie doctor adducit aliam rationem , quare imperfectius secundum genus, seu quis dest eiusdem generic potest corrumpere perlectrus secundum speciem, & non persectius alterius generis, uia inter pertinius & impers. Duc eiuslem penetis potest ei se repugnantia formalis, sed inter persecti ut
de imperiectius alterius generis, est tantum repugnantia uirtualis.Vnde illa dicuntur repugnare se aliter,quorum ununatum est corrumpere aliud. Ne non se habent, sicut superiustitia et ius, ut i suis, ScaquaSed illa dicuntur repugnare virtualiter, quaeue se habent, qui unum se hau , ut priusti aliud, ut pol erius, de unum natum est eorrumpere a liud, Be non e contra, ut sunt aqua. de caliditas, sue sub stantia, de acciden . quoniam aqua est prior ipsa qualitate : ideli caliditate , & potest ipsam corrumpere, de non e contra. Ideo bene dicit d i , quod inter persectius,ri imperfectius alteri ut generis , est repugnantia uirtu Is , de in tali x imperiecti ut , non potest eorrumpere periectius , ut caliditas non potest coriumpere aquam de ratio ea , quia nullum posterius, potest corrumpere prius.
Item tertio. de talPostquam doctor noster soluit duo argumenta eum suis
replicis, nunc vult solvere tertium argumentum, Sc arguit tertio volendo probare, quod ratio quae data est superiuς, nihil valet,uidelicet quod accidens, non potest corrumpere substantiam, quia non potest ipsam generare. Tunc Mar- uitur. Agens naturale potest coriumpere qualitates in-em existente , ut mica frigiditatem uini, & sic de alti . Sepotest introducere 'radum repugnantem illis. Sed eum hoc amen non potest producere ibi aliquam semiam substan tialem, cum ibi non sit materia ex qua genetetur, igitur parixatione qualitates separatae seu accidentia possunt introd cere inpasim gradum incompossibilem qualitati, vel gradui ultimo, licte non possunt introdueere formam substantialem, te per eonsequem habeo, quod ratio est nulla, quod ideo acciaens non potest corrumpere sobstantiam,quia no a potest ipsam producere. Respondet doctor ad argumentum concedendo,V species uel qualitates possunt corrumpi ab Liquo agente creato, sed qualiter, de quare hoc fiat, diceturia conclusione sequenti, Ze etiam qualiter ex praedictis aliquid generetur , uel nomita ae istutio huiux argumenti relinquitur usque ad articulum i equentem
Doctor hie iterum format aliam rationem probando, Taecidens possit corrumpere substantiam se arguitur se. A ridens potest corrumpere gradum quem sibi delet minat sorma substantiali ergo potes corrumpere sobstantiam consaquentia est nota, quia ad corruptionem illius, sequitur eorruptio substanti sed antecedensprobatur, quiali praedictu gradus quem sibi determinat subitantia separaretur ab ipsa, ec poneret ut in quantitate, tune accidens posset corrumpere ilium gradum.Sed sic est, ouod aceidem non minorem habet activi atem respectu illius, quando est in substantia. Et se habetur intentum, P talis gradus potest eorrumpi a qua-l tale, de per consequens sorma substintialis. Exemplum P teu poni de caliditate . de seipiditate,etiam separatis per potentiam diuinam a substantia, de postis in quantitate, Ze cuboc, v caliditas sit intensior. ς Respondeo, ree.J Doctor nostraria det ad hoe argui ponendo talem conclusionem: Si caliditas ignis, di sti eiditas aquae separarentur a suis sublutiis, Se ponerentur in quantitatibus,ut argumentasipponit ulla qualita .q esset intensior, posset corrupere si .
338쪽
Mevi, , diere quis d licet illa quxit ille graddocti toparatus a labii aut in , &positus in quantitate posiet coitu inpi ab accide ite, tamei, non sequitur, quod etiam qualido ea in subsiauta cuius ratio est, quia aliam rei itin-tiam habet, & aliter conteruatur , qtiando eli in substantia , qua inqua. do est in quantitate Ideo ad se anilespondet,
ιιι iis ιμι ucsan O conlequent .ain, quia licet accidens non minorem
mi a se μι hac eat activitatem rei pectu praedicti pradus, quando est te, aratus, Quam quando est in subiecto suo , tamen non quitur quod si poterat ibi corrumpere illum , quod possit mi Mao a hie, ta ratio est, quia ibi non pugnat pro iploqii accitas , sicut ilic substauria , quando substantia illum gradum tibi Sub Iant a determinat, quemadmodum iubstantia ignis,uel aqux quive ait con retistit mirabilitet, quod talis gradus noli corrumpatur, eo maria qua quod suum esse dependet ab ilio, quoniam licet iubstantiata rara e '- ις iis licin necessario determinat sibi ultimum gradum carens 'Lditatis , &supiuinum, linino sit in ipsis igne coiit ingenter, qua de cauta , ii ipse supremus gradus caliditatis nohurier. . eliau uiciens ex su ad tetinendum sigiditati, non ad uuabitur a substantia, eo quia non necetiario determinat ita luna, sed requirit illum, tamen unci sie est de gradu insimo ipsius cauditatis, quoniam licet de te non pollet tacere res-ncn iam meo, quia necessario determinatur a sibilantia ignis, propter sitam com cruationem, adiuvabitur , & d ιetide iura pio, quoniam niagri potens est ipsa sibilantia ad relistendum quam ipsa iragidita , seu aliqua ualitas, ad agendum, s.ui vcndendunt. Ex quibus primo i uitur, quini nuua qualitas requiritaliam qualitatem ad suum es se immo indissetenter s. habet ad qumlibet. secundo Quitur, quod licet quantas, i tuo trigialitas, siue caliditat sculper sit ae rualis activitatis , non tamen semper potest ascie, quia aliquando impeditur, ut patet . quia licet pol.
sint cori uia pere te, quando sunt inquantitate tantum, tamen non qua qai Ara est in substantia. Tertio sequitur, quod idem a iis .itim semper habet eandem iniuitatem reiquetu eiusdem pals , licet bene respectu tui ipsius. Quarto: equitur, quod licet grauitas se aequalis in aliquibus, non in ien semper descendit aequaliter. Quinto sequitur ex dictis , quod nulla qualitas, bue nullum accidens potest corium peius utillantiam, nec penerare, siue sit in si biecto. sue extra iubis cirum . Ex quo sequitur corollarium, quod sesct uita Loatia consecrata ita magna, ut una domus, dicaaciet ι per muscam non corrumperet illam , sed si eo rumpei et ur. hoc esset ab alia causa ibi corrumpente . Ex quo ie..uitur, quod ii una mulca cadat in calicem . de ibi corrumpatur ab accidentibus, non corrumpitur ab eis, sed ab alia causa, quoniam nulla substantia animara , uel inanimata potest corrumpi ab accidente, secundum do tem. Lx tuo patet, quod adeo talis causa, quare substantia non potest corrumpi ab accidentibus, non est illa quae aissu tur, sed quia generaret aliquid, di quia tion potest illam penerare, etiam non potest eam corrumpere, ita necesse eu, quod ad corruptionem substantiae, sequatur generatio alte .rius subsantiae mediate, quia quando homo moritur non immediate sequitur generatio situstantiae. Ex quo patet quod illa causa non est bona, nec ibi ficiens ratio adhoe, quod dicatur accidens non posse eorrumpere substantiam, eo quia nullum in. sci sectius potest eorrumpere periemus, quia clarum si, quod ibitis corrumpatur ab aqua, quae tamen est imperiectio. ipso . Lx qui versos equitur, quod si quaeras, quare est, quod accidens non potest corrumpere substantia.
quoniam tunc agerent in instanta per alterationem, quod est' iau. m. quoniam regula est in philosephia, quod quandoeunque accidentia inuemunt resistentiam in passo . non pos sum agere in iustami, sed tantum successi υὸ, licet qua do non inueniunt resistentiam potiunt uere in initanti,
quod declaratur quasi per similitudinem de lumine silis, qui ibi potest caulaie lumen tuum in inedio in insanti, quando non inuenit inipedimentiam , sed quando niti: ν inuenit resistentiam , semper agit successive . Ratio
Hismation. cunda quate substantia non corrumpitur ab accidente est, mn GH iam quia regula est , quod nunquam per alterationem corrum 'tinatura Pitur alterat uim , sed accidentia non .pollunt agere, nisi is per alterationem, igitur per illam non possunt eortumpe-ie alteratum. Et si iuxta probatioris res ridicos et per se nota trim b ttit lici via bene irinitur neci etia agu retro aliquid alterariar. de ultra, aliquid ineratur ergo illud est alteratum. N ult ra, ergo alteratum est, ergo imp .cat contradactionem subilantiam corrumpi per alterationem, quia tunc ipsa esset
de nollesiet simul.Lx dicti potest patere, quod s fiat si ira
ratio ad probandum. quod accidenx posset corrumperet ab stantiam di uon possumus dicere, quod illa comaptio itata forma substantiali illius cui inhaeret, semper recurredum est ad causas superiores, aut ad Deum, aut aditam, vis nonα-tur, quod a caliditate serta comburacii r palea tunc clarum est, u ista palea non corrumpitur a sorma substantiali serra, neque a caliditate, eigo ab at in alia causa illic eoncurem te. Et ii dicas, hoc est fugere. Respondeo nisando, quonianatura uniuetialis,puta coelum asit ad pyendum imp. tentiam agentis particularis. ideo si maucia ea disposta, Magens partaculare non est susiciens ad 4 utroducendum iri. mam agens naturale uniuersale, immediate sui cotieutro supplendo. N per hoc dicendum est ad illas experientias , qui apparent uel de accidentibus in saeramemo , quia uidereiit ut corrumpere substantiam, uel posse, quod tamen est sessum,sed bene disponunt, de immediate loquitur corruptio ab alia causa,puta ab uniueriali. qua supplet descetum particularis.
Et si quaera , utrum 'vando ignis agit in aquam , si tu illo
instanti in quo aqua dederet corrumpi, Deus remoueret e liditatem au ipsa igne, ipsa aqua eo Draperetur, uel noxia radicas quod se sequitur,quoue duas. luet non tot aut , saltem partialiter eorumpit aquam ι dicas, quod nouequitur, F caliditas non corrumpat omnem ii igida tatem aquae , men absurdum. Respondeo, urat: casu posito, nil ita minus illa aqua corrumperetur, tamen non in dacendum ut aliqui
Scottiis male dicunt, Residitas partialitur corrumpit sub stantiam. Et si uelles dicere, uralloeasu postri aqua non cor
rumperetur.non sequitur, propterea ca.iditas non ii causes a corruptionis, quia hocprouenit eo, ignis, non rem
in suo proprio elue. i t ii quaeras ultra: utrum omne pro tesiit persectius suo essectutive producto. Respondeo omitii, di asMninctioni is post cine cinelusone, omne agens xquiuo . votism ista cum est periecti luo esteitu, inaniligendo dexotali sed non l. eri pos omne agens est periectios suo passo,quia ignis agens in me, Βιων -
non est persectior me. Et finaliter proiita conclusione, quia fictis, s multa dicia sunt de ilis gradibus quos sibi deterni inani Qt- - in
mae substantiale . ad sui conseruationem, ponitur regula in se. philosophia.iauod: ibet et naturale determinat tibi aliquos incerto gradus qualitatis,quibus destrucis quo ad. minimam ' tu ris partem eorum, destruitur torma subitantialis, cuius sunt, seu em naturale cuius sunt.
Ad principales rationes, te eqNunc testat soluete argumenta, quae uolunt probare, de . . non Omnem actionem quam possunt habere accidetitia in ta niti biecto possunt habere extra subiectum. Primo uc , destructo priori ei sentialiter,destiuitiae posterius: sedile est, mella. est prius ellentialiter quam apere ipsius accidentis, ergo destructo esse ipsus accidentis destruitur ager e ipsius. Le concudas totum argunteiitum dicendo, quod nihil est contra te. quia in sacramento esse accidentis, non dest uitur Cout rarconfirmando argumentum esseaeeidentis . n. iiii aliud eli, quam inesie illorum, ergo destructo e se eorunt elimariuea pete, etiam destructo inesse ipsiseam , destruitur agere. Respondet doctat ad hoc argumentum dando i luti ne , ri,iari&in rei ueritate uescio qua de causa, quia argumentum estiam solutum per Loe,l negatur illud aifumptum, videlicet m esse accidentium, nihil aliud est quam suum inesse.Sed pro
litera intellige da .ponam solutiones doctorix, quae sunt tres, quarum prima est, & duae primae coni istunt circa maiorem argumenti . rema uero circa illud quod dicitur, inesse est iux, Quam apere. Pro duabus primis solutionibus quaeritur talis quaestio, uidelicet: anilia sit uera, scilicet destru- A indacto priori ellentialiter estruitur posterius. Respondet dor est, ν minactor distinguendo , quia aliquid dicitur prius alio duo---bbus modis. uno mcdo smpliciter, quia est illud a quo simplieiter dependet aliud inest e, de de isto priori concedo maiorem. alio modo aliquid dicitur mus alio non
simpliciter, sed secundum quid , eo quia licet prius h
bet esse , quam aliud, tamen aliud non a pendet ab eo: -- claro. quoniam aliquando ita est, quod causa habet tres , uel quatuor est etius ordinatos, ita quod non potest Π
ducere securidum, nis prius Hoducit M tW
339쪽
Quarti . Duodecimae. Tertia. Isr
s eundus dependet a mimo, non eo auia accipiat esse a priis mo, sed eo quia primus plius habet tae, quam secuti dui , 5c isto capiendo prius, praedicta maior est iis a. quia destructo priori essentialiter, non destruitur posterius, quia possibile est aliquando causam exare in effectum posteriorem,licet impediatur a primo. Seeundo ditur alia solutio ad illam maiorem eoncede do illam, uidelicet destructo priori essentialiter,destruitur po sterius: uerum est,nis sit aliquid prius illis, uidelicet priori, de
posteriori, odi uppleat euectum illud prioris, ii teli, in proposito, quia Deus gloriosus, qui est simpliciter prior ipso' priori,& posteriori . qui supplet uicem istius prioris, uideliscet substantiae. N licet sit prius inesse, quam agere: tamen gasupplatur uicem iubiectum, accidentia possunt hoc agere,licet non insunt alicui subiecto.Ideo negatur, quod destrii
priori,videlicet eorum inesse, destruatur eorum agere . Sed
ad νιλυμ istae duae solutiones non placent doctori. Primo non me et in a Dos. prima,quoad illud. ouoia dicebas, quod erat possibilexiqua se causam exite in effecium posteriorem, non producto primm . Miso.' quoniam inter illos est ordo essentialis,quoniam hoe est sal sum. probat doctor, quia sicut dictum eri io ptimo, quando cunque cautinata est producere duos inmus essentialiter ordinatos, non potest operati, seu exire in Hectum posteri eo a .rdi tem, nisi prius operetur esiectum priorem. Ex qua regula eli arto 4M citum est primo, quod spiritus lanctus non potest spirari,
seu a af nisi a patre, e filio simul. Et r hoe patet quomodo doctorum dat eausam, quomodo necesse ei , quia prius sint tres ne γυίδ ρο - sotiis in diuinis,quim habeant aliquam operationem ad ex
Mor tra. cuius tota ratio est, quia pater in divivis, natus est pro
'Ma ducet e suum,de pater, di filiu3, nati sunt Priauore spiritu My- pater de filius,& SA. nati sunt producere ad ex- a creaturas. Ex quo eoncluditur et noessarium est, v prius in diuinis producatur filius, de spiritus sanctus,qiam Deus. dueat aliquam erraturam.Ex quibus concluditur, et si no iiteilectus prior,non erit posterior, de per consequens relinqui tur solutio praedicta dubia, de salia. Secunda solutio non placet doctori, euius rationem assi- mi, quia licet Deus dicatur supplere vicem obiecti .seu su biecti in hoc sacramento, non tamen dicitur supplere inhaerentiam illorum accidentium ad subiectum , quoniam nulli in rent, de qua inhaerentia agit in argumento diςς o,' . quod est prior ipsa actione accidentium ad extra.Ets dicasn gando,*non suppleat,immo supplet in Loe, videlicet P. conteruat illa sine tibi ino: Respoudeo ad hoc, ut hoc nihil est dictu, quia conseruare illa Meldentia in eue, nihil aliud est,quam ivpp.ete uicem obiecti.Ideo doctor dat aliam solutionem ibi ad inrinam, dic. Graia Aia Pro cuius declaratione quaeritur, 3 utrum inesse accide m. tis sit prius, quam agere. Respondet doctor ponendo talem conclutionem, inhaerere,seu inesse, ipsius accidentis, non est prius essentialiter, qui, ipsum agere, de hoe loquendo de inbarentia essentiae, quoniam in tentia aecidentis ad qualitatem, uel quantitatem bene estprius ipso agere. ideo coctor negat maiorem argumenti. Respondeo ad sol mam, quoniam inhaerere alicuius accidentis alicui substantiae non est prius ipso ageret licet inhaerere quantitata sit bene priuia ius ratio est , quia accidentia non possunt agere vique hoc, quod inhaereant quantitati. Et s quaeras rationem,
quomodo inesse substantiae potest dici prius, quam agere. Respondet doctor, quod hie sunt duo respectus, uides cedinhaerentia, & actio, qui .quidem sunt extrinsecus aduenientes, ut istorum respectuum, qui est magis iacessarius ea prior, sicut inesse, de ideo agere, praesupponit inesse. Sed -.- eum hoc stat, quod actio necessario , εο essentialiter prae D supponat esse iptiua sermae activae, quae debet agere. Et quod iste respectus qui est, inesse, seu inharentia, magis necessario inest accidenti,quam actio, patet, quia nullum agem n
tui ale potest imp te quin accidens inhaereat, de tamen potest uene impia re, quod non uxi, ideo uidetur magis necessarium , seu minuι eontingenter conuenite illi, quam iste.
Deinde doctor eonfirmat primum a mentum, sica suendo. Inhttentia est propria passio ipsius accidentis, quae conuenit immediate ipsi accidenti. Et agere est unum accita dens per accidens:idest est unum accid ns, auod sibi contingenter conuertit,igitur praedictis accidenti non conu rut agere,nisi prius inhaereant subiecto, Mequentia est nox quoniam omne illud, quod contingenter eonuenit ali
m, pia iuronis ut quod necta uio uui conuenitised pro
pria passio necessario conuenit illis, de agere contingenia
Pro solutione,quaeritur:vmim ita sit. m quia inhaerentia immediate conuenit accidenti, et agere: ideo inhaerentia necessatio praesupponatu pii agere.Respondet doctor, quod
non oporteret, quod illud, quod immωι a ius conuenit alicui, praesupponatur illi,quod mediatius conuenit, ii illud immediatius non est aliquo modo eausa, respectu mediatioris, quoniam ad hye, quod aliquid praesupponatur alteri, tanquam immediatum mediato, requiritur unum 1 storum, uidelicet, vel quod immediatius sit causa mediatioris, uel acti-ua,vel receptiua uel saltem essectus necessario propinquior causae utriusque:hoe est,quod illud quod immediatius inest,
sit effectus, qui siese habet, quod necessario praeacquiratur ad hoe quod alter effectus sit. Sed eum inhaerentia respectu ilitii quod est agere nullam illarum eonditionum habeat, sequitur,quod non oportet,licet immediatiui conueniat ae cidenti, quod tamen praesupponatur respectu illius, quod est
agere: ita quod non uniuersaliter ualet ista eonsequentia: hoc conuenit immediatius huic quam istud:ergo praesupponit tibi laeet Optime ualeat hoc praesupponitur illi,eanquam
immediatum mediato ergo producit illud, uel recipit illud. ves est primus essectus, sine quo non potest produci aliud. Ex quo sequitur, quod inesse accidentis, non praesupponit age. rer licet prius conueniat Leadenti, quia ista consequentia
non ualet Inhaerentia conuenit aceruentibus immediatius,
quam agere:ermo producit agere, uel est estinus primus, ii ne quo non potest produci agere. Ex qui is equitur solutio Inlaemii,
ad argumentum negando malo rem,quia inhaerentia non est non eri r . propria passio accidentis: mmo sicut agere est accidens per pria accidens respectu accidentis , ita etiam inhaerentia . Due acii ι , Inhaerere, ec ideo non neepilario eo auenit accidenti, immo sed Aa
Secundo arguitur. Aecidentia separata non possunt age- Mam. . igitur in sacrame ito nullam actionem habent, nsequen haec νη tia .is nota, quia ibi sint separata .Sed antecedens patet, λuctoritate Aristotelix primo metam amo est supponti,sedae r. Q.: tia separata non sunt suppositum, igitur non eompetit sibi agere. consequentia est nota cum maiori , sed minor patet,quia dissilutio supposti non coniseriit aecidentibu , e
go non sunt supposita: antecedent patet,quia suppositum est ture sngulare,quod non est pars alterius neque innaeret, neq; μmμμ .
Datum est inhaerere,nec in solutat, neque natum est informare, neque sustentatur neque est natum sustentari, nec est te
liter in pluribus. Pro declaratione praedictae disinitionis. Nota primam partieulam illi epositam, uidelicet quod non est pars alteri ut. ' rq Sequitur quisadigitus, uel aliqua pars eorpori, non est MI
sippositum , neque totum residuum corporis, cum sit pars alterius. Dicitur nota'ter neque inhaeret. Ex quo sequitur, Iod accidentia non sunt supposita, quorum sunt in syiaeo. Dicitur neque natum inhaerere, igitur accidentia separata , quae sunt nata inhaerere , non sunt supposita. Dieitur quod non in rmat, quia anima non est suppositum, prout est in corpore.. Dicitur neque natum inQrmare . quia anima separata est nata inser mare , ideo ipsa non est iuppositum. Dicitur neque sustentatur . Ideo numanitas a mpta a uet non est suppostum, eo quia sustentatuea umbo, neque compositum ex humanitate,& disserentia in
diuiduali, quod suit as. mptum a uerbo est suppositum. qa nata est sustentari. Dicitur non est realiter in pluribu . ideo essentia diuina non est suppositum, qu ia est realiter in tri- bus personis. Ex ista dissinitione sequituurimo, quod aliquia est nune suppositum, de potest non esse suppositum, ueti Deus saceret , quod natura mea eum differentia indiuiduali assismeretur a uerbo, tune sustentaretur , ideo noueniat suppostumAeeundo sequitur,quod aliquid non est nune suppoutum, de postea erit,uel potest esse suppositum eo quia
prius est , vel erat pars , εc nunc non est pars, hoc pa- tet. ponendo quod residuum hominis, stilicet Sortis uocetura excepto digito eius . tune clarum est , quod a non
est suppositum, quia est pars, ee per consequens illa est sit na est suppositum, quia regula est , quod omnia nomina propria, sint nomina suppositorum: deinde scindatur Sorti digitus eius, tune ista est uera a est suppositum: patet, quia illo casu post o. ista est ueta, a est bortes ergo a est iuppositum. s. Aurum si
Sed pro solutione istius secundi argumenti . Respon- ει-- madi doctor n gando antecedens, dc cum probatur aucto-
340쪽
ia ruritate Aristotelis. dicit Avi salie allegatur ibi, quoniam ibi non habetur,quod a Lo sit tantu suppositi, immo si bene
acciperetur, inueniretur, quod actris, e tantum circa singularia: Ex quo dicto in fert Arisu, teles, quod expertus est di-ῖnior artifice, quia artis ex respicit solum quasdam Gulas uniuersales, sed expertus scabene agere circa singularia. Ex quo sequitur,quod licet Aristoteles dicat, Pactio sit circa singularia, licet dicat, h obiectum a ionis,ca silvulare, ex hoc tamen non debet interri, P illud quod a it in singulare. Et ideo doctor noster quaerit, ulule locus, &c. idest unde , leat ista consequentia,acitio est circa obiem singularia, ergo est lius suppositi, uti agenti Ex quo inieri doctor, u proicia propolitio, nonas uinitura thuusopho in praedi loco. Sed si quaeras an praedicia proponti sit uera, sue sit dicta arbi olopho,tiue non, licui iacet. Respondet doctor distinguedo, laetio est iuppositi,aut tanquam illius, quod ultimate denominatur ab actione,& sic concedo, aut Ψ sit solius si p- positi, dc sic nego. Pro quo notandum est qualiter debent seri istaedenominationes.Dieat doctor , quod hoe potest intelligi ex illo, Utat dictum in primo libro de diuersitate abstratarum. Leut in hoc aliqualiter notitiam habeas dedictis, notes, quod
abstractorum quaedam abstrahunt a tundamento, deas ubi cto, ut ecce ignem, Necce calorem ignis.ignis calefacit mediante caltate, tue ignis uocatur subiectum calefactionis. sed calor uocatur fundamentum eius. Modo dicit doctor, quod hie possunt formari aliqua abstria si abstrahunt a calore, qui est fundamentum, ec ab igne qui est subectum. de taliter importata iunt,quod non uere praedicantur de calore, ne que de igne. uerbi gracia, ut eo terialitas caletiiciendi, in unu
abstractum,quod abit ahit a iundamento, di a subiecto, quia non uere praedicatur de calore, neque de igne:quia iliae sunt salsae,calor est potentialitas calefaciendi, ignis est potentialitas calefaciendi . Aliud abstractum potest ibi formati trucidyr dicatur tantum de calor tised non igne. dc tune tale abstra ut i subiecto, di non a frundamento. LMmplum: ut est potentia ealeficiendiiquoniam ista est uera:calor est potentia cales elendi, licet ista sit falsa, ignis est potentia cateia tendi.
Deinde in illo exemplo est unum concretum, puta potens caleficere, de istud denominat igem:quoniam tua est uerarignas est potens calefacere. Ex quibus patet ad propos tum, quod benedicit doctor, uidelicet, quod suppositum denominat ut ultima denominatione:quoniam tenuest illud quodvitiin deno natur potens calefacere. Ideo ad propositum in actione potest sumi unum concretum, quod praecise denominaret calorem: ut istud, uidelicet caleficitio, quoniam ista estuet calor ealefacitriluod est idem dicere, calor est potentia calefacie LEt deinde est unum concretum denominans ignem: puta calefaciens. go dicitam doctoris est uerum: uideucet,l actio est suppositi, ut est illud quod ultimo denominatur .cuius ratio est, quia ultimo denomnatur. ut attribuatur luppolito, σω non accipitur, &cdHie doctor noster dicit, quia secundum eommuniteri quentes non solet dari concretum in actione, nisi tantum illud,quo denominatur suppositum. Sed postea dicit doctor, quou concedit, quod quantumcunque denominetur sormae actione, tamen semper ultimate deueniendum est ad suppositum,puta ad ignem,quod denominat ab actione. De claro, nam doctor uult remouere per hane instantiam, qua dicunt isti.Contra,denominatur tantum agens, puta igni per concretum,sed tu ui quod etiam calor, ergo male. Respondet doctor, quod bene stat, quod denominatur, puta ignis vitimate,& calor non ultimate.ideo negat .consequentiam. Sed dicti ei,tu dicis adeo, quod communiter actio habet unum concretum, quod denominat suppositum, puta cateiaciens, ergo habeo intentum, quod accidentia saetamenti in
eucharistia no dicuntur agere,pat et,quia tu dicis ,quod suppositum solum denominatur ultimate, ergos illa accidentia agentia denominarentur, essent supposta. Sed consequens est falsum. igitur. Pro solutione uidendum est, an sit postum solum den minet ut ultimate ab actione, uel eum etiam stat, quod fbrina posset denominari ab actione ultimates Pro quo intelligendo respondet doctor, quod sorma duobus modis, potest consderari. Vnomiao sub ratione sortitae, unde tunc forma dicitur habere rationem sormae supposti, quando informat aliquod subiectum, quod denominatur ultimat dis actio it ratio est, quia eum praedicta ibi ara iust aucti, denominabἰtur si videlieet agent, seu ab actione ultimusicum inhaereat .i. eo v illud cui inhaeret, denominatat ut sie. Alio modo potes eonsiderari serma non sub ratine soti supposti,quando non inhaeret, neque natarmat, ut sunt acci dentia in sacramento Eucharistiae. Et de istis dicit doctor, meum non habeant rationem sarmae, possunt optimὶ denominari ab actione, eoquia habent rationem supposti. Ex quo I: et ad argumenimn negando consequentiam,re eum pro I mst 'atur,di eo quod non ibium suppositum denominatur uitia ocu- σμmate agens ab actione, sed omne habens modum suppositi. P μή is ,
Ideo nuo consequentiam, quia non sequitur, habens moda oo suppositi: ergo es suppositum. Et ratio est,quia licet torma habeat modum suppositi in hoc tantum, uidelicet quod non inhaeret, non tamen habet in omnibus,quia non Labet in hoc. ν non sit nata inhaerere, immo licet non taliae reat, est tamen apta nata inha: rm.Ex quibus inseri doctor,*per hoc, ut dicit formam habere rationε suppositi, nihil potitiuum intelligit ultra essentiam elux,sed tantum Lutelligit, Upraedicta aecidentia non sunt in subiecto. Deinde docior eonfirmat secundam rationem,sue secun dum argumentum, uolendo probare,quod accidentia insa- βε eum se amento, nullam actionem habeant. Et hoe auctoritate Boe nnu Zala.
iij diectis in libro de hebdomadibus, quod in omnibus citramum differunt,nuo agit, di quod agit . Ex quo vult habereapse Boetius, quod in Deo non est diud, quod agit, te quo D DOMI agit, sed ipsemet Deus est. quod agit, di quo agit. Secundo vult habere,ouod ineleaturit, aliud est, quod agit, de aliud quo agit idest, qu aliud est ereatura agens, di aliud illud quona,sed sc est, s sorina quae est nata esse quo, respectu ium Onis,non est quia syectu actionis, neque potest esse, O MI so solum suppositum est agens ed accidentia non sunt
posita,ergo non possunt agere. Minor patet quia tunc 'o teret haberent, mediante quo agerent, & hoc diminum ab ei ut patet per Boetium.
iv Iuo solutione quaeritur: utrum dictum Boetii si verum, videliceri quod in creaturis, quod agi di quo apit diuerat. Respondetur,quod Boetius no vult dieere, quoia illud, quod
agri, tu stinguatur realiter, neque quod sint realit et dimini, quoniam claruinest, et anima nostra per intellectum agit. Ita . Guianima est illud, quod agit,&intellectus est illud quo agit, idest mediant eouo producit intellectionem. Modo elatum est,* illa non distinguuntur realiter, sed vult habere Boetius,* illa,quae sic se habent, disserunt aliquo modo,uideli-eet,vel ibim aliter, uel ratione, uel ex natura rei. Ex quo i fert doctor, ui praedicta conficinatio , nihil habet contra ipsum .Et negaturna inor, uia illud,quod agit, di illud quo sit,differunt aliquo modo, seu distinguuntur aliquo modo, non tamen propter hoc sequitur, Paccidentia in saeramento, quae sunt entia simplicia sine materia i. non composita . . .
ex materia,&ibrina, habeant aliquid aliud di Ilinctum rea. liter ab eis,quo agunt: immo ipsamet accidentia sunt illud, quod agit, te illud quo agita Et aliter loquendo.&e.JEt confirmatur hoc exemplo de anima,quoniam exeo 'anima est illud quo homo, est homo Ideo anima non potet besse homo: et go, simili, forma seu accidenti quae nata sene esse quo respectu actionis, non potest esse arens, iue non possunt esse agentia, quias accidentia sunt illud quo ipsamee gunt:ergo ipsa non arunt .Respondet doctor, γ illud exemplum non est ad propolitum, eo quia se transfert de quod, de quo in essendo, in quod,&quo in agendo. rio eui ut declaratione est notandum, quod humanitas includit totam quiditatem homini , de quod non est disti cta aliquo homine, nisi sorte tantum ratione, i d duplicia sunt quo,& quia, uidelicet in agendo, & in effendo,
quoniam in essendo inuenitur, quod, & quo: illud enim est quod in essendo quod est: sed illi dest, uo in essendo, duo aliquid est. Ex istum, ut homo est,quod inessendo, seu ita lud quo homo est homo in inendo est forma, puta anima intellectiva, respectu hominis, est quo partiale hominis. Unde duplex est quo hominis, uidelicet partiale, & t tale , quomam si quaeratur quo homo est homo totale, vel quod est totale quo hominis, di eo quod est ipsa hu-- M.AE
manitat i sed si quaeratur de suo partiali, dico quod .st aipsa anima intelle a . Ex quibus sequitur, quδd eo ne euntur istae duae propositiones , homo est homo , huma- parau. nitate, se homo est homo, anima intellectiva. Et hoc est.
quod aliqui dicunt,quod duplex est Arma in homine, uides cetiocina totius, di is a partis: Letina totius importatur