장음표시 사용
351쪽
iam , et eorrumpatur ab agere creato,a quo ergo corιupitur,ti a quo producitur, vel g neraturiequens. Respondet doctor, et iamnediate illa noua,
quantitas producitur a solo Deo, & si dicatur: ergo est ibi miraculum: Respondet doctor distinguendo, ut sit miraculu, aut novum, Si se negatur, aut miraculiam antiquum . di sic conceditur. quoniam eadem voluntate qua Deus disposuit Eucliari itiam ei se in ecculta,disposait, etiam ipsa met sacere illas actiones, circa praedicta accidentia. Et si quaeras, quare hoe fecit Deus. Respondet doctor, P ratio huius est, ut meritum fidei non disti uatur, nam si vidissemus illas species non
transiriutari propter quamcunque actionem agentis naturatis.Tunc saltem docti viri cognoscerent euidenter ibi sit biectum non elle, di tunc tales non Laberent meritum fidei, credendo in illum,quia viderent per experientiam. Ideo dicit, quod si ponatur una holita an igne, μ comburatur, illa comsi rima bustio non est ab igne, sed a Deo.Lt etiam si rarefiat hostia,
ita quod acquiratur noua quantitas non producitur ab igne...,--a- ωι a Deo. Lis quaras,an iste modus ducendi possit impognari. Respondet doctor, quod non, quia si se, vel hoc esset pera Dotieῶ- sensum,vel per rationem.Non primum,quia iste modus sal- . . omnes istas experientiariqvie sunt circa istud laetame tum auon secundum, quia si se, hoc ideo esset, quia negaret aliquam actionem agentis creati finiti, sibi convenientem.
Sed hoc non negat do r, ut declaratum est ergo ita opimo, sue isse modus non est impus bilis.
In hae parte ponit doctor alium modum respondendi,
tenendo praediciam opinionem de rarefactione, videlicet, uod acquiritur noua quantitas. Et iste modus es cum cuius an doctoris, qui. vocatur Thodatus in quarto sententi rum distinctione. Io. articulo quaest.3. qui tenet modum νηνεμ quem tenet tunc Buri damas, quod per rarefactionem non rinem nν acquiritur noua quantitas tota , sed quadam pars rem αι - - εν ii et cum praecedente fc hic est modus commemtoris Auetrois, & tenendo istum modum , ponitur talis concluso. mar μαμ eirca saeramentum Eucharistiae potest fieri motus rare sed factionis, per quem de per accidens acquiritur noua, qua titas, tuae unitur praecedenta quantitati, quemadmodum mus gradus uniretur altera , di hoc tamen acquiritur in subiecto.
Pro euius intellectione debes notare, quod isti qui tenene istum modum, ut Buridanus, & alii, dicunt, quod qualitas suscipit magis, di mimis, de intenditur per gradus qui recispiuntur in eodem subiecio. Et si quaeras a tenente hunem eum.dicendi, utrum postquam species saeramenti sunt rare- fictae, di quantitas est noua ibi acquisita in subiecto , ut di eis corpus Christi se sub illa quantitate noua. Respondeo extra textum,quod se. Et si dicas:erso est miraculum. Reis spondeo negando consequentiam. Et latio est,dicit iste in cus, quia quantitas adueniens de novo, quas adgeneratur praecia enti quantitariat si quaeras,quare dicit, quod adg neratur Mespondeo, qu4 irratio est, quia quantitasse paelix,
habet modum similem, sicut praecedens,& ideo dicitur adgenerariau hoc est, quod solet data a doctoribus, quando fit
nutritio fit nutriti partis adgeneratio,eo quia fit iuxta positio illarum partium cum aliis, qvia iuxta ponuntur aliis.Et si dicas,quod hoe etiam est nouum miraculum videlicet quod et illa quantitas adgenerata,habet similem modum essendi, si- cui praecedens. Respondetur negando illud, quia non tam oculum nouum immo antiquum, quia scut dici solet itisententiarum,quod eadem miraculo quo verbum diuinum assumpsi naturam trumanam, eadem virtute disposuit assumere partes, quae de nouo agTenerantur ex nutrimento,
re unitate perionali , sue ad unitatem personalem. Ita eodem modo dicitur hi rgo eodem miraculo quo qua titas est separata a subiecto , puta piaecedens, factum est quod quicquid est pars eius quantitati sit separatum,& per consequens eodem miraculo. Num ut e qua disposuit esse
sub quantitate praecedente, decreuit sive disposuit esse sub
Ex quo sequitur, quod ista opinio dicit, quia non oportet,quod pi icta quantitas de nouo acquisita, consecraretur, de per hoc soluerentur instantiae quas facit doctor in pret edentibus' Contra hoc: doctor in hae parte insat eontra ictum modum dicendi , quia uidetur a ficultas una , quoniam
ponatur casu , quia ponatur una quantitas in isto vitro,
clarum est, τ illa quantitas de nouo adueniens; non habet
conmilem modum essendi quem habebat quantitas consectat ruoniam illa erat in subiecto, de ista non: ergo,no oportet quod quantitas, quae de nouo adueniret, haberet similem modum essendi, sicut illa quantitas consecrata. Nec
Diende doctor secundo impugnat istum modum dieendi, quo ad similitudinem illam quam dabat de uerbo diuino assumente naturam humanam, quia praedicta similitudo, nihil ualet. igitur. Antecedens patet, quia pars de nouo adueniens siue de nouo genita, bene habet smilem modum essendis. t totum,quia ex eo, quod natura humana est assiimpta a uerbo, bene cinoriet,quod pars de nouo genita, per nutrimatum,habeat similem modum essendi bunianae naturae, puta, quod ita pars generata sit assumpta a uerbo, sicut tota natura humana idest oportet, quod una pars accipiat esse simile alteri, sed quantitas de nouo adueniens, quae habet esse , perrares actionem specierum,&quaotitas praecedens, est pars unius quantitatis.ergo non oportat, quia illa quantitas de nouo adueniens, habet smilem modum essenda sicut pars prius existens , quia pars prius existens non erat pars aliis cuius nouae quantatatis . quoniam licet ista pars de nouo aequisita accipiat este simile toti, sine nouo miraculo, puta esse sine subiecto,ut prior quantitas, tamen non habet mile esse alteri pasti sine nouo miraculo, di ideo iste ni dus non potest ibi euadi quin sit nouum miraculuan , qua
Et quia raritas,&clIn hac parte doctor tangit unam dissicultate contra quato tum modum dicendi de rate factione. Pro quo notandum est.quod doctor imagi iratur,qvAd perrare sectionem acquiratur una qualitas noua, quae uocatur
raritas, deissa talis raritas accipitur in subiecto composito ex quantitate praecedente,& sequetite. Eac quo sequitur,quod prius natura debet esse illa quantitas, quam raritas,cum prius natura sit iubie m. quam accidens receptum in sublino: et . Ex hoc habetur coita istam opinionem, quod prius natura quantitas illa, qua componitur exadueniente, & praecedente sit, quam raritas. quod
tamen est fusum , quia se prius ei et efffectus , quam
Nota, quod ista particula duae est in isto textu uidelicet quod raritas est inquantitate sicut pars in parte, est obscura. Ideo debet se glosui idea sicut forma in materia,eo qui αἱ ma, di materi uocantur partes uni compositi Pet ac
videns Breuiter ergo in hac parte doctor nocter accinit ad soluendum unum dubium,quantum ad istam tertiam mutationem,quae fit circa species saerametiti, ut si quisquaerat a doctore,quid dicendum est silli species rarefiant, Maequi-xatur noua qualitas an talis creabitur a Deo, uel causabitur ab agente naturali. Ad hoc, respondet doctor, quod oportea dicere unum illor in siibdistilictione , uel quod mi antitas
nullo modo ponatur uirtute agentis creati, ut dictum elain primo m Morecitato, uel si causetur ab agente creato.
dicendum est, biod agens creatum non requirit passim in quod agat.
Dicit primo doctonquasi dissimulando, quod primum aD
patet. improbabile, puta, quod illa quantitas non produca tur ab agente creato, sed a Deo. Sed secundum potest declarati aliquialter, quod agens creatum potest producere qua litatem sine subiecto, di quod non in uirat pastum in agen do. Contra quod se arguatur,quoniam se dicere, est deiuvere iundamentum philosophiae naturalis. quoniam omnes Philosophi ditant,quod in transmutationes quiritur subiet ni ut primo phylicorum, primo dese ratione, ergo hoc non est dicendum. Secundo sic hoc dicere, elidicere contra
sensum, Sc experientiam. erso non est dicendum. Antecedena patet,quia omne agens habens in uirtute sua acuti aliquem
euectum, si non impediatur, potest producere illum ess ctum.Sed nos videmus per experientiam, Prud agentia creata non possunt producere stos essectus e pasto quoniamsi non si passum, V snon agit, ergossatum est,quod agentia ereata non habent in uirtute sua activa totum effectum quem producunt, immo ipsa agentia dependent in agendo a passo. Lx quo sequitur corollarium, quod agens creatum nutulo modo potest aliquid agete, seu tabue aliquam actic nem, sine subiecto, quia si sic, etiam concederetur, quod .
352쪽
Quarti . Duodecimae Quarta. 2O9
substant Ialem, sine materia, quod manifessiszmὰ apparet salsum. Sed diceretur ad instantiam praecedentem rationem doctoris, di daretur una euasio, auoniam quando dicitur, quod agens creatum requirit paviam, respondetur, quod
verum est, nisi si aliquid supplens vicem passi, siue sumecti. Modo Deus ibi supplet vicem eius, quod probatur,quia scut Deus potest supplere vicem ipsius iubiecti , quantum
ad esse accidentis in sacramento . ita potest supplere vicem subiecti respectu agentis , quantum ad productionem illorum accidentium. L. t per consequens erit motus line subiecto.
Sed se est, quia Deus de facto supplet subiectum in sacra
mento Lucharistiae quo adesse quietum , ergo etiam potest sup tete illud, quo ad producit illorum accidentium , quia adi luxum illorum perit arefactionenia consequentia est nota cum minori, sed maior probatur, di est quas conlirma tio argumenti , magis videtur causa requiri ad effectum. scilicet producendum , quam quod requiratur, quod concurrat cum alia causa ad causandum, sed siceii,quod Deu potest supplere causalitatem causae secundae , ergo a fortiori potest iacere , quod producatur esse s a causa secunda, puta ab agente naturali, dc non fiat aliquod adiutorium,
patet per eamplum, ut capio 1 nem qui producit calidita
tem capio passum, quod palliam dicitur eausare, idest concurrere cum ipso igne, ad causandum essectum, tunc dico, quod magis dissicile est supplere totam causalitatem ignis, & passi, quam supplere causalitatem utrius, tantum
sedile est, quod Deus potest supplere totam causalit tem ignis, di passi timui idest potest producere illum egestu , qui producitur ab igne, & pauis: ergo Deus potest sacere, Rimantat causalitas ignis, di removeatur causalitas pasti,
di per consequens habetur, quod Deus potest supplere vicem passi. Ex dictis Orieli itur talis eo luso, quando dicitur eo
muniter,quod agens creatum non agit sine subiecto, debet
se intelligi, vel se,uel in aliquo supplente vicem subiecta.Modo diciti ita modus, quisd quia Deiri potest supplere vicem
sutriecti, remanente activitate agentis cieati , ideo tale a
iens, potin ag re sine passis, quoniam non magis depen-
et causa a concausa, quam effectus causatus, ab illis duabus
Sed contra hoe, test eontra hane responsonem, .l Qt o Docior noster auuit, quo dissum est illud, quod ait vini. turi: uidelicet, quod Deus potest supplete causalitatem subiecti. ναιε μι --Ptuno se. Causalitas subiecti no est aliud,quam receptio M. formae, sed sic est, quod impossibile est Deum recipere ali quam tormamzergo imponi bile est Deum supplete causalita tem subie Notandum est,quisd ex maiore istius rationis, soluitur dabitatio aliquorum, quoniam aliqui volunt probare, et aqua non sit subiectum ea oris, propter ho quia uidetur, quod subiectum habet eausalitatem respectu sui accidentis,sed aqua non habet causalitatem respectu caliditatis, ergo oon ea subiectum caliditatis.Resto et breuiter, quod eorum imagi. a. natio est falsa, quoniam imaginantur, quod causalitas subie- . . . G sit aliquid aliud 1 teceptione formae,quod tamen inlata. sum, quoniam aquam habere causalitatem respectu calidita tis,no est aliud,quim aquam recipere illam caliditatem, seu ruri, is illam sermam, quae dicitur caliditas. Ideo maior argumenti isto tum est sinaaiai dicas contra, Aristaeicit quod si ectum in triplici genere causae concurrit ad suum accidem, si ve respectu sui accidentis, videlicet in genere cause finalis. materialis,di essicientis,emo male dicitur: Respondetur, v subiectum concurrit in genere causae materialis,quod idem est dicere subiectum ieeipit accide . Sed breuiter respondeo, quod illud dictum Aristi, telis est verum, di debet intelligi de subiectis respectu accidentis sibi comat talis, quoniam aqua habet quandam stigiditatem sibi connaturalem, quae stigiditas dependet ab ipsa aqua in triplici genere,causet. Primo in genere causae essicientis, quia proaucitur ab ipsi et aqua
secundo in genere eausae materialis, quia aqua recipit ilia Dia est. 3 Iam qualitatem.
Tertio in genere causae snalit, quia praedicta stigiditas, non est, nisi propter esse ipsius Nuae .sed dico tamen,' inu scita, subiecti, ut subieGm,no eli,nis recipere sarma. Ideo
Deus nonpotest supplete illam, ut me di tes rensio assii,
mat. Secundo probatur idem, uidelicti quod si aetent natu ἡrale producat accidens sine subiecto hoc erat per nouum imraculum. Et per consequens illi qui dicunt .P agens creatum Producat ibi quantitatem,sine subiecto, non possunt excusa re, quin Deus iacit ibi miraculum. Et arguitur ii Agens creatum requirit passum, siue subiectum, ut concausam,supple in ratione recipientis: ideli agens creatum, requirit subieciuiri, quod subiectum dicitur concur recum ipso agente, eo quia ipsum subiectum recipit so mam: ergo it Deu suppleret uicem subiecti respectis agentis creati,erit nouum miraculum, sed sic est, Nin actione non concurrat totaliter ases creatum respectu effectus: ergo oportet redire ad primum modum dicendi. videlicet,milla quantitas producitura solo Deo, di non ab agente creat . De quarta transmutatione. In hae parte retiat videre demur unutaticiae,quae uocatur transmutatio ad quantitatemper augmentationem, primo quae est augmentatio.
Pro quo est notandum, v aliquid dicitur transmutati secundum quantitatem duobus modis. Vno modo per augme-tationem, uel diminutionem, proprie dicitam , α isto modo dico, quod hic nihil est ad peopositum,quia circa istas species non potest esse augmentatio, vel diminutio proprie dicia. Naisto modo solum inuenitur augmentatio, be diminutio, nrebus animatis, cuiusmodi non sunt ills species Notandum ei pro declaratione textus , quod auementa tio proprie dicta est conuerso nutrimenti in subitantiam
aliti plusquam fuerit deperditum de substantia aliti. sed diminutio proprie dicta eli eorruptio partium ipsius aliti plurium, quam fuerit, vel sit amen eratici. Secundo modo cap tur augmentatio. N diminutio large, ut augmentatio dicat appositionem maioris quantitatis, idest nouae quantitatis. Et
de istis est uidendum, scilicet de transmutationibus, quae sun per appositionem nouae quantitatis circa praedictas species iii sacramento,ues per eius ablationem.
Et primo ostendit doctor de diussione:itaui de ipsa quaeritur talis quaestio,&ponatur casus,ux hostia diuidatur probo , P nihil ibi diuidatur, quoniam si aliquid diuidatur in
duas partes, quaeritur utrum ibi deperdatur aliqua quatita .rio cuius declaratione eli notandum, quod es ibi diis illas non parua inter doctores, uidelicet quid ibi diuid tur de proiatur, quod nihil ibi diuidatur, quia si aliquid diuideretur sti, vel diuideretur,quando est, vel quando no est: quando est quod probo,quia quando totum diuiditur, partes mus sunx discontinuae, ta per coitiequia diu tuo in uullo recipitur.
. Pro solutione huius argumenti videnda est quomodo fiat icta diuisio pro quo ponuntur a doctore aliquae Hop
Prima propositio. Ista mutario non est proprie mutatio eiusdem iubiecti, idea illa diuitio non est aliquis motus, uel aliqua mutatio quia non recipitur in illo toto, quod diuiditur, is subiecto. Probatur illa propositio extra textum:putaquando fit illa diuisio, totum illud, quod diuidit ut no Meo quia paries non sunt continuae.Et ii quaeras,quid est ergo adiuitio acespondetur per secundam propositionem. Diuiso accidentium est reductio partium in actu,quae prius erit inpotentia in ipso toto.i.n5 est aliud,q reducere hartes seorsum discontinuas,qine vi ius erant continuae in ipso toto Vnde dieit doctor, ut quando ills partes erant in toto, eon pondibant totum, eo quia ills partes continuabantur ad inuicem,
de ex hoc sebat unum totum intestate. Et sic secunda propositici doctoris vult habere,ae diuisio non est, nisi reductio itularum patrium,quae prius erant indistinctae, & continuatae, ad apstimet,disco tinuatas, de distinctas, ad inuicem. Et si quirat quid est subiectum lianus diuisionis. Respondet doctor Ptertiam prodi sitionem,quae talis est. Istius diuisionis subi ctum sunt istae partes, quae prius habebant continuationem, S postea discontinuationem. & sunt subiectum huius mutationis, quae vocatur diuisio. Vnde eaedem partes omnino secundum eandem entitate postiua, qui prius erant in toto G tinuae ad invita. sunt postea in actu extra totu. Lx quo sequicu si qratur in quo recipitur diuiso dico m in rarti&diuiss. Ex quo sequuntur duo corollaria . Primum quod illet
partes transinu tantur a tiarn a ad priuationem, Puta a eoi tinuitate ad earentiam eontinuitatis. Secundum coros
rium, quando fit ista diuisio , non est generatio , scd est quasi corruptio sine generatione, &hoe ideo est, quia illa
entitas ambaria partium pris 3 iuit, antequa in esset diuisor
licet consuerit eodem modo, sciit quando facta es diviso, D. Pet.Tatar.Tom.UII. S 3 quia
353쪽
quia prius illae partes erant eaedem sue praecisio ,sue separatione, de nunc sui it cum leparatione, ergo corollarium estuarum, uidelicet,quod fit ibi mutatio a ducontinuatione adnesatiouem continuitatis , & π hic est corruptio tine seneratione. Et ii quaeras,utrum illa entitas, quae prius eratapula militas totius, quae erat ante diuisi meai,maneat iacia diuisione. Respondet doctor per hanc propositione Illa entitas totius, quae praefuit iii lutina, non manet facta diuisione. Lx qua pro Potitione uidetur sequi extra textum,quod tota integrare realiter di itinguitur a suis partibHuod patet, quia doctor dicebar prius,quod eadem entitas penitus, qui priu erat ante divisionem, manet post diuuionem, de nunc vicit, quod istitas totius non manet. Ideo oportet dicere secu eum dociorem, ut entitas totius non est entitas partium. Ex dictis iniert doctor conclusionem resolutoriam ad quisionem,qua quaerebatur . Vtrum diuiso faciat quantitatem non manere eandem, uel mutet quantitatem. Et dicit, ' ista transmutatio, non requirit quantitatem manere eande, I quendo de identitate,quae est continuitas. i. loquendo, de
quocunque postiuo hic, de ibi, licet aliter se habent. Lx quo patet, ν uult habere doctor, aequando quaeritur,
qualido diuiditur totum integrale, sue quantitas, utrum m neat eadem entitas poti diuitionem, licut ante:di singuo, aut maneat quo ad omne positiuum excepta continuitate, de scdico, u ue,aut quod maneat eadem quo ad illam continuitatem, de lic dico, ut non,quia illa continuitas non manet . Et ii quaeras, quae eli illa continuitas. Respondeo, P secundum reales,eit quidam respectus, sed secundum nominales est unum taliter se habere. Lx quo textu uidetur sequi de mente doctoris, quod totuintegrale non dicit aliquam entitat em,tealiter diuinciam a suis partibus simul sumpti .patet, quia dicit,u per diuitiovἡ nulla entitas postiua uestruitur,excepta illa cotinuatione: ergo si dices, et per diuisionem corrumpatur illa entitas totius, iam doctor dicit talsum, o uia tuc aliquid post ruueorrumperetur, de si dicas quomodo cocordabunturina textus
Pro solutione nota, T iste passus declarat praecedent em, qui secundum, quod ibi et communiter diei a doctoribus Idelitas totius integritatis,non est nisi partes continuatae. Ideo quando dicit doctor, quod ista tertia entitas. non manet, in telligitur de ista continuitate , quae etat ipsius totius lute
gratis, qui non manet quod patet, quia ipse dicit deinde , milla cout inuitas non manet, sed omne illud, ab illa manet
Ex quo sequitur de mente doctoris in isto pastu, quodU-
tum integrale nou dicit entiatem distinctam a suis partibus smul sumptis, ex quibus componitur. I De approximatione autem dico dee.JIn hae parte doctor quaerit de approximatione, secundum quantitatem: de qua quaeritur,uitum approximatio secundu quantitatem uariat quantitatem. Respondet doctor per tale propositionem . Quando unum quantum apponitur altera quanto per continuationem, forsitan nullum subiectum m net ident, nisi illae partes,quae id inuicem continuatur. Immodico extra textum, quod manent illa quanta tales quae cominuautur secundum eandem quantita em penitus, ata, quod nulla noua entitas acquiritur, excepta continuitate, quae est unus respectus, de unum taliter se habere. Ex quo sequitur secundo, quo ad diuisionem, quod tio uariatur quantitas quantum ad aliquid positum,immo manet eadem, licet non idem identitate continuationis tamen ita quo ad omne positiuum eius excepta continuitate. Ex quo inieri doctor, quod ista dassicultas in quaquarimus de subiecto istarum mutationum, est communis inu-n tione unius quantitatis ad altera, seu in continuatione, de diuisone illius quantitatis.quoniam s unio, uel diuilio, est transmutatio, Quaerenti de eius subiecto: Respondet doctor, quod nihil commune mauet, nisi entitas partium distinctarunt, seu non unitatum. . Ex quo insere doctor,quod diuersa est mutatio. laedam ea diuisio, de mutatio privativa, i continuitate ad continuitatem, de quando est unio, est mutatio postiua,a non conti nuitate partium ad continuitatem. Ex quo sequitur,quod illa entitas quantitatis,quando est, unio partium ficta, habet aliquid ante unionem, quod non habet quando est divisa. uidelieet habitudinem unatorum,
seu continuatiouem corian ad iuuacem qua , qua Et si arguas, loci Nunc doctor arguit probando,qu5d non sit ossibilii eontinuitas, de hoc maxime si ponamur puncta, patet sic Si eo lotinitatio est possibilis:ponamus , quod quantitas consecrata continuetur alteri non consecrata, ut puta ponendo vinum
in calice, tune sequitur, quod esset aliquid, quod esset insubiecto, de extra subiectum, scit hoc est impossibile: ergo,quod sequatur, probo, qui ai continua sunt illa quorum ultima sunt vistim, idest quando aliquid idem est principium unius, Ee finis alterius: quemadmodum sunt puncta, de superficies, quae puncta continuant partes lineae, de superficies partet
corporis tunc volo, τ illi quantitares, quarum una est consecrata, di inera non . continuentur per superficiem, ita v qualitas consecrata sit continua per dictam luperficiem quantitati non consecratae, quo Ho,quaero a te, cum praedicta suterficies se unum accidens, aut est in subiecto, vel extra &iectum, de non potest dici, quod sic, uel se, determinate,e eo est in subiecto, te extra sumectum,quod erat probandum. Ninor patet, quia bene sequitur, continuat illud, quod est in subiecto, puta quantitatem non consecratam: ergo est in subiecto continuat consecratam, quae non est in subiecto, ieitur non est in subiecto: gitur habeo, in in tali casu, si esset ea bilis continuitas, sequeretur,quod idem ei set in subiecto, de non in subiecto,quod est manifeste contradictio. Dicit doctor ad argumentum responsiuum quaere. Sed dico extra textum,euadendo argumentum, negando quod sequatur illatum, di cum probatur, negatur mitiori immodico, quod talis superficies, determinate loquendo, esset in subaude eum arguis, est finis, seu continuat 'uantitatem tionexistentem intubiecto, concedo, de cum infers, ergo non est in subiecto, nego coni quentiam, quia ista consequentia novalet, non est in subiecto ratione huius quantitatis, argo Meil in subiecto,qui s non est in subiecto ratione huius quantitatis consecratae, O tamen in subiecto ratione huius quantitatis non consecratae cuius est finis, seu continuans.
Posset diei,5 c.s Et si quiras.Vtraim diuisio, siue tractio istarum specieriim, si mutatio, siue motus localis, qui fit suceeisue in ipsis temporibus diuersis. Respondet doctor. quod non, nili minus
probabiliter, quia si diuisiost motui iocalis etiam continuatio erit mytus loesis, quod tamen est salsum, quia licet per motum localem sit continuitas, non tamen fit con tinuitas, quoniam continua sun rilla, quorum ultima suntvmam, sed conta sua sunt illa, quorum ultima sunt smul. Ets quaeras,quis ergo motus est continuatio. Respondeo u sunt quaedam mutatio ues, quae fiunt in instantuquiali dic tur , quod sunt motus, non inuenietur, sub qua specie in '
Ad arsumenta principalia . Ista argumenta uolunt probare, quod omnes transmutationes, quae postunt feti circa praedicta accidentia Eucharistiae, necessatio requirant, quod eadem quantitas maneat,de hoc est uerum, si non requireretur, quod maneret eadem quantitas:iam sequeretur, Tages et tum posset agete sine subiecto, quod est italium: igitur argumenta concludunt. Et si dicas eur ergo Motus soluit ea, si eoncludant verum.
Respondeo quod ideo soluit ea, quia ui 'ntur ista argumenta praetendere, quod de ratione morus si,quod sit iii subi cto,quod est filiis quoniam lieet eo ne amus, quod agensereatum non potest tacete motum sne sit bucio, tamen pro pter hoc subiectum non est de euentia motu . quaa Deuς ' restia remoriim sue subiecto. ut quoddam absolutum, de ruantum non dependetis, quod non poster. si subiectum es et de esientia motus, ideo cum primo arguitur,tam motauquam mutatio necet Iario requirunt subiectunt. de praesuppo nunt illud, ut patet per eorum dii sinitiones tertio, de lex Physicorina .m se ei quod transnutatio, quae potest seri ab agente cieato circa illas species, uel est motus, uel est mi tatio, ergo non necessario requititur, quod maneat eadem 'ua ta ergo est ibi subiectum. Pro solutione nota, quod si argumentum intendit probore, quod de ratione motus est quod sit in subiecto. Respodeedoctor negando minorem: immo ponit doctor talem postionem. Non est de esientia talis, uel talis entis quod aliquid moueatur per talem motum , ero Deus potest iacere morum, quo nihil moueatur . similiter dieo, quod Deus potest dacere mutationem absque subiecto idest a
354쪽
Quarti . Duodecimar. Q arta. In
per ipsam , ita non est det tione moliri, Paliquid moueatur perapsum, immo Deus potest facere motum,qui sit quaedam entitas aptitudinalis , scilicet ad insor mandum,& sit actitatis in essendo. Et timidit et dicatur de mutatione,pura i aliquid potest mutari, de erit mutatio,absque hoc,* aliquid denominetur ab alla, uel aliquid dicatur mutari, di absque hoe et pet illam aliquod aliter se habeat,quam prius, actualiter in euendo. Sed eonita determinationem doctoris arguo τ mutatio etiam, per potentiam diuinam,non possit elle sine subi , quia per do rem est unus respectu Lemo non poteti esse ne suuiecto, & per consequens male dicitur ut se. Et si dieri negando ut secundum doctorem si respectus, probo sic ratione, quia uel mutatio est tantum substantia, & hoe non, cum senerat io non sit res genita. ergo mutatio est res mota, uel est quantitas:sed hoc non, quia omnis quantitas habet mutatione in instanti,quae sunt indivisibiles . di per consequens omnino habent uel sunt sine partibus, vel est qualitas, sed hoc non,quia est indivisibilis . Ideo relinquitur u est respectus,&per consequens, non potest esse sine subieM: Respondeo P duplex est mutatio.Quaedam est successivae di quaedainstantanea.Successi ua est ipsemet motus, qui motus eii quaritas successiva, sed mutatio instantanea est reductive an praedicamento quantitatis, di per consequens in eodem praeda camento in quo est naistus. Ex quo sequitur, ui simplieiter est negandum, quod mutatio est relati ossit si dicas ouisd secundum Scotum est 'res tioAENO. Respondeo quod Scotus uult habere, quod ipsim conconuinciar tespectus : sed non uult dicere, quod ut respectus. Secundo arcuitur per Aristotelem septimo Methaphysices: Illud quod generat semper generat aliud compositum, tune ite, uel illu) est substantiale, laecidentale. ut puta illincompositum est qirantum, uel non quantum. Sed quocunque modo dicas, requiritur, motus sit in subiecto . Minor patet, quia secundum Philalaphum ibi, oportet semper priexistere materiam quae uansinutetur ad torinam, ut fiat copositum. igitur: Respondeo ad argumentum v, licet neutida Philosis medet neo ium, motum esse in subiecto, eo quia ipse concedit compositum esse terminum allevius mutationis tamen secundum fidem, te veritatem, hoc non est necessarium, immo potest esse motux sine subiecto. Temo arguitur. Agens naturale non potest iacere augmetationem, vel diminutionem circa istas species in Luctar ni cum hoc non conueniat nisi rebux animatis: igitur praedicta accidotia non possunt augeri nec diminui: Respondetur ad istud, distinguendo, P non possunt augeri, necd. mutuiae auctionem di diminutionε proprie dictam, Et se eoncedo. Vel Rauctionε de diminutionem in proprie dicta,Ec sic nero.
quoniam aliae transmutationes eo ni fieri circa illas it caes ab augmentation de secundum i te secundum accido secundum se,ut diuiso, de continuatio: secundum.accidenhut tarei actio, Se condensatio. Ex quo sequitur , ut licet isti species non possunt augeri, proprie loquendo, tamen potant transmutaria quantitate minori ad maiorem,& e conuerso. Notandu es Finitaqmouetrineipaliter sunt tres dissi cultates motae.quarum prima est de toto integrali, utrum stinguatura fuit partibus simul sumptis. Et omissis argumetis ad utranque partem : tenendum est firmiter secundum opimonem nominalium, de Thomistarum, P totum int grale nital aliud est quam suae partes smul sumptae, quod mamconcedo de mente doctoris subtilis, cui aliquando uidetur sentire oppositum et Respondetur ad nocidininguendo aut proprie de augmentatione proprie dicta de sic conceditur, aut improprie de augmentatione improprie dicta de sic nego I uoniam si 'transi nutationes ab atamentatione posiunt seri euo istas stecies ece. Vide siperius post te
tium argumentum usque ibi. Notandum et .v in ista qone. Et mi ita sit veritas. obatur aliquibus rationibus riti quia si totum integrale dieeret unam tertiamentitatem realiter distinctam a suit partibus, sequeretur π uirtute agentis naturali ,naturaliter idem postet redire post eorruptionem eius,quia est siliani, quod sequatur, patet: quias capiatur pinea aquae, de diuidarii r in duas, tunc Earum est in dei ruetur ipsa emia entitas resultant ex illis partibus, de deinde si media partes reunirentur, iterum reProducer tur ista praedicta tertia entitas quae fuerat eorrupta. igitur
Hςmnitium ruralitet redint.quod est savium Mesido sie quia sequetetur F esset aliquod aceidens quod
non esset in subiecto, neque extra subiectum, sed hoe est falsum. Igitur quod sequatur, patet: quia uolo et quantitas separat cout inuetur quantitati non separatx:tunc ex illis duabus quantitatibus uat una tertia entitas realiter distincta ab illis, tunc quaero an illa eii substantia, uel accidens. Non tu stantia,ut notum est:neque etiam accidens. Et si dicas, v sit accidens. tune sabeo propositum,quia quaero a te tue, in quo subiecto euilla tertia entitas: utique in nullo. quia licet una pars quantitatis sit in subiecto, alia tamen non: ideo illa te Da entitas non est in subiecto, neque extra subiecium. Secunda dissicultas. An diuiso, sit motus loealis. Se respondet doctor, Unec diuisio, nee augmentatio sunt motus localis .lunt autem quaedam mutationes. una privativa, dc alia post tua Sed de coiit inuitate,est magna dim cultas , de V continuitas, dc distantia sunt duo opposita: de distantia non potest fieri in instanti:ergo nec eo tinuitas. consequentia tenete quia compositorum est eadem disciplina Sed anteeedens patet,quando quam tur a Gregorio in primo utria aliquid inu. tetur a continuitate, in distantiam, in inllanti, uel tu tempore Sidicitur vin instanti. hoc est falsum: quoniam tequereruturi instans esset diuisibile .patet, ut sint duae mutationes in eodem instanti, una mitior alia minor.tunc si ista distantia non est ilia:qua sit alia minor:ergo prius ivit illud quod mutatur in minori distantia quam maiori. Et etiam sequeretur ae uirtute agentis naturalis aliquid mutaretur ni initanisti.quod elisis Si dicas P in tempore. ergo in hoc temporeiae perditur continuitas, ec ultra, ergo par spost partem, leper consequens discontinuitas, est una pars continuitatis, Se
adhuc est alia,& est dii lans, etso idem timui est continuum, de distas, quod est impossibile solutionem quaere nisi dieatur ad argumentum, F continuitas deperditur in instanti, licet non in instanti acquiratur distantia, ita i non valet ista eonsequemi Non est continuum.ergo est distans, uel ergo di si immo sunt ponendae ibi duae mutationes. una priuatiua de continuitate, de ista est in instanti. Alia est post tua ad distantiam: de ista est successiua , di sic aliquid erit quod non est uti um,ueque distans, te per consequens illa non sunt
Tertia da Testas est de rare lactione . Se condens tione de qua suae modi dicendi quorum aliqui sunt i a in
Primus modus in antiquoria Philosopliors, m sita positionem corporum sub ilium dic. ille modus ni et ut patet in quarto Physicorum. Secundus ni claus indo ris, Uperrare iactionem aequia ritur raritas, di per coitilensationem densitas: quae rarita , dc deustas,ia quadam qualitates Sed ille modus non vi tui verus quia qualitas per se non facit occupare mai rem locum: sed raritas occupat maiorem locum. ergo talis non est qualitas.
I ertius est litatalli qui dicit et acquiritur una totalis ualitas, de deperditur praecedens. Sed iste modus dimittendus si quia tunc scqueretur ut argutum est, I per horam infinita: quantitates aequales deperderent tir,. etiam sequeretur se cundo. quod semper ad acquistionem novae quantitatis, s queretur acquisitio Omnium accidentium liue quantitatum quod est contra sensem, de experientiam.
Quartus modus dicendi eli ipsius Buridani, qui dicit, Pper rarefactionem non deperditur quantitas precedens, ita manet eum acquisita de nouo. di licet iste modus sit sustentabilis.tamen immur talias quia tune oportet, quod conc dat penetrationem dimensionuuineum quantitas de nouo ac qualita recipiatur in eodem subiecto eum praeeilε te. Et etiahabebit eoncedere quod quantitas suscipit maius, de minus, quemadmodum de qualitas. Quintus est aliquorum modernorum dicetium quod petrarefactionem acquiritur maior distantia partium ad inuice. Et hoc videtur uelle Aristoteles in praediramento quantitatis,quando diuidit rarum, de densum : sed iste modus non uidetur assertauus. quoniam per condensationem, partes alicuius continui hunt immediata si mi ad inuicem. emo non possunt esse magis propinquErespodet iste modus, quod haec prima pars te secunda, non efficiuntur imme satiores quam ante.sed Mima secunda,lertia, dc sexta de nona, se se habent inter se alite quae responso in rei ueritate videtur in intelligibilis eo quia tua luatur,u prima Ec secunda partes sint propinquiores, absque hoc, p prima, de secunda parte sine
spinquiores, ic etia absq; boc et prima, de secuta partes fiat.
355쪽
m. Sextus modus est probabiliori uidelicet, v residensatio carerii nem & rarefactionem no acquiritur aliud nisi alius di alii, mbabilior ordo partium ad partes loci.quod probatur, quia per condera. Hiam1 sationem , naries iam eniciuntur tibi propinquiores quam D Sis . ante, in ordine ad se inuicem, eo quia semper sunt eontinui,
di in ordine ad locum: sed per rarefactionem partes est citi turdillantiores in ordine ad locum, & hoc dico ut elide me te boti. quoniam ii se dicebat in praecedentibus loquendo defigura corporis Christi in Eucliaristia, V possibile est in maneat ile ordo penitus partium ad se inuicem,& Ψ sit alius
ordo partium ad partes loci.quoniam notum est, v s ego i ae iam digitum meum curuum, tune idem est ordo partium digiti curui, di recta in ordine ad se inuicem, sed non in ordine ad partes loci. Ex quo patet si quaeratur, utrum per con. dentationem partes eis ciantur propinquiores quam prius, distinguo:aut inordine ad se inuicem,& sic dico, P non: aut inordine ad partes loci, di sic dico, i M. Et si dicatur,u, perraret tionem partes efficiuntur dilia natores in ordine ad locum, sed non in ordine ad se inuicem. Lx quo sequitur ut cω densatio est motus: quia partes effetuntur propinquiores in ordine ad locum, seu ad partes uaci, di rarefactio est motus: quia partes raret acti essiciuntur distantiores in ordine ad part loci.
CIR e A istam distinctionem quaeritur quinto de trans.
mutatione corruptiua. Vtrum sit possibile cito Eucha. istiam seri transmutationem corruptiuam illorum accide. tium.i. utrum illa accidentia sacramenti Eucharistis post intcorrumpi. Et arguitur pro parte vera,P sc iuoniam accidiatia Eucharistiae possunt frangi, & digeri . ut patet ad se sum, & patet per quandam glo. primae ad Corinthios. I . Sed sic est quod per nutrimentum conuertitur in ' suta stantiam rei nutrienda . ergo praedicta accidentia polunt
Pro solutione huius quaestionis primo addueitur opinio beati Thomae.pro qua opinione ponitur . talis conclusio uandamentalis,quam posuerunt omnes antiqui doctores, & est, esse subsissens quod conuenit illis aecidentibus separatis. est consimne illi esse, quod habebant illa accidentia, qua oetant in subiecto,& sie illa accidentia nossunt corrumpi duobus modis. Primo per corruptionem substantiae panis , cum delineret esse substantia panis, delinerent esse illa aecidentia. Secundo propria corruptione ipsorum , remanente substantia panis,ergo,ia quando sunt i me subiecto, pollimi cortum-pi: consequentia est nota, cum minore, sed maior declarature quia sicut per alterationem sequitur generatio alicuius . ita secundum Pliilosophos, in instanti terminante alterationem generatio est, sicut est corruptio termini alterationis. idest sicut corruptio est aliquando in initante terminante alter tionem.Ideo per alterationem, possunt corrumpi accidet
tia in subiecto existentia illis duobus modis. puta per desitionem substantiae cui inhaerent, Ze pet alterationem. Ex illa maxima infert beatus Thomas duo corollaria. Primum quod e Ie illorum accidentium separatorum tollitur eisdem passionibus, quibus tollerentur praedicta accide
Secundum,si eodem modo corrumpuntur accidentia ea tra subiectum existentia ,sicut Di sunt corrumpi in subiecto. Et si quaeras, nonne aliquo alio modo corrumpuntur illa incidentia: Reipondet beatus Thomas, P etiam ex parte quantitatis possunt accidentia corrumpi, dc ponit talem t gulam in Philosophia, una quaeque res corporea habet quantitatemita' in tantum potest seri diuiso,u species non remanebue& se per consequens corrumpentur. Ex quibus batitur, aerii biis modis posunt corrumpi accidentia separata. Pro quo notandum est,u, accidentia separata tribus m dis possitnt eorrumpi uno modo per corruptionem subiti, puta per corruptionem illius quantitatis. de tune desine essu in sacramento ta ui non remane,int ibi . Secundo in do potest fieri corruptio illarum qualitatum per propriam eartim corruptionem,manente esse dimensiue. idest manen te ipsa quantitate,& similiter frigiditas, ec sapor.Tertio modo potest fieri corruptio illorum accidentium per corrum
tur tunc numperentur praedicta accidentia per talem diis uitioneni. cus e set ii diuisio esset in partes: non ita paruas quod si esset ita bstantia panis non corrumperentur accidentia diuisione, de inlioc conlistit opinio D. Ihomae. trauia conclusionem doctor noster arguit.
Pro euius declaratione declaranda est una distinctio. eduplex eli accidens. Quoddam est ibi subsistetis,quod est subiectum aliorum accidentium. ut est qua uinas.Et de isto dicit beatus Thomas, ut habet esse virtute substantiae: aliud est ibi a idens non subsistens: sed existens in alio, ut albe sapor. Et de isto dieit beatus Thomas, s habet elis in quantitate . ac si esset in substantia.Ex quo sequitur m ina opim o uult habere, quantitas illa, habet modum subitantiae, de hoc eos est subii stelis, 3c aliae sualitatet habent esse tu quantitate
sicut s essent in subiecio. ontra hoc arguit doctor, probando τ non eodem modo tollatur siue corrumpatur esse qua titatis,sicut esse substantiae. Et arguit primo inquirendo iii quo consistat illa conformitas:quia uel ista coniis itas consistit in aliquo post tuo nouo de hoc est falsum, quia nihil de nouo aduenat quintitati per hoc a separatura substantia. Sed si ista consormitas contistit in aliqua ramatione, putam non inhaerere actu, ita P uis dicere,*ilia quantitas habet esse contorme substantia,eo quia sicut subflautiano inli et, nec etiam quantitas. ontra. Illa consermitas in negati Ono, non sufficit ad hoc, ν quantitas eodem modo corrumpatur seut substantia. igitur male dios.consequentia patet.antecedens probatur, quia substantia, nunquam corrumpitur, ni iaquia est, ibi aliquod pastum: ta P suo stantia quae corrumpitur, semper habet duas partes. unam quae est materia, de alii, quae est torma. ita τι unquam agens naturale corrumperet illam sultantiam, nisi pro quanto est ibi materia, in qua debet recipi alia ior .sed ite elin quantitas, millum passum habet. i.nullam materiam, propture ae non iubaeret: ergo noa eodem modo corrumpitur. iicut substantia, de per consequis maledicit beatus Thonias. Meundo arguitur, quaelibet substantia composita, necessario determinatii, aliquam propraam quantitatem, de hoc est maxime verum secundum Thomam , qui tenet Ψ substati non corrumpitur, nisi ad corruptionem quantitatis. Sed si a V quantitas non necessario determinat sibi aliquam qualitate ad hoc.*st: ergo dcc Rei pondetur u quantitas ex se,nullum gradum qualitatis dcteminat: immo est indis sistens ad quamlibet qualitatem. ergo sequitur ut quantita non habet esse consorme substantiae. eona equentia, eii nota cum maior sed minor est maxima communiter ab omni. t eo est . te maxime a beato Thoma. igitur,lc
.i Doctor noster in hae parte ponit Hiam restautionem Procul ux deis aratione est notandum .u, i pe dictum est: de Mantitate dux sunt opini Q.Vna P quantitasirealiter di stinguitura substant racta. Ecfecundam istam opinionem qum est coetiaris, de realium, ponitur talis conclusio. Accidentia Eucharistiae possunt coriumpi, de hoc maxime intelligendo de illii accidenti Mad quorum corruptionem non sequitur corruptio quantita lixat ratio est, quia dato. v illa accideri tia corrumpantur, adhuc non sequitur,st Mens naturale agitime subiecto ueri iam illa corruptio,adaueriait in subie io, puta in qualitate. Sed alia est opinio nominatium,quod Q . titas non distinguitura subsantia, neque 1 quantitatibus.
ideo secundum eos duplex et iurant iras. ἰξω in sit eadem cum substantia. Alia est quantitas qualitas. quae est eadem realiter cum qualitate. Et secundum illos, ponitur talis conelusio, iue propositio. Disse, te est istos posse saluare, et aliquod accidetix Lucii artitiae possit corrumpi ab aliquo age te naturali: Cuius ratio est,qiua secundum istos, omnia accidentia sunt sine subiecto.Et si dicas contra necis e G albedinem esse in quantitate:negoti mino dito, quod albedo est ipsamet quantitas. Vnde nota quod multi istorum nominalia dicunt quod nullum istorum accidentium potest corrumpi nisi a Deo: quia aliter annihilatur ab Mente natu:3li , de per consequens agens naturale posset ereare. quod ramea
Tamen ad quaestionem &e lL octor noster in hac parte vult probares illa accidentia possunt corrumpi ab agente naturali, de hoc sic, uirora agentis nondum nuitur propter hoc quod accidensis sine subie m:sed se est quod illa acciderias essent in iubiecto, possent corrumpi ab agente naturali ergo etiam quando sum sepa
im: Respondet do in diluuii tuam x ui M.
356쪽
non 'eonfudit: quasi di ret: nihil uitet, & ratio est, quia ad hoc v agens ara non susscit sola uirtur ipsius a tis , sed ortet quod agens habeat passum sibi pro 'oriationatum. Modo dico, quod Quando issaaecidentia separantiara subiecto, non est ibi aliquod paliam,& ideo non Dossunt eorrumpi quando sunt suis subiecto, stetit quando sunt in subiecto.
Doctor in hae parte re luit materiam . pro qua resolutione quaeritur, utrum ab agente creato possunt eorrumpi illa accidentias espondetur distinguendo, quia aut tu loqueris de qualitate, aut de ualitatibus eristentinus in quantitate. Si tu loqueris de qualitatibus existentibus in quantitate, distinguo, quia duplaees sunt tales qualitates . Quaedam sunt γα non consequebantur iis ani substantialam quando erant in subsantia ita v illis corruptis, adhue mansisset suta santi Et de istis dico, i bene flatiunt eorrumpi ab agent et
creato.Et hoc maxime tenendo opinionem communem. vi
delicetu, quantitas realiter distinguitur . substantia, quia tune in rati actione agentis creati, ipsa quantitas mutabitur ab una qualitate in aliam, remanente semper eadem quantitate, quia non est necem, P propter quameunque alterationem uarietur quantita et Aut tu i ueris de illis aecidentibus quae consequebantur tarmam subitantialem, quando erant in substantia, quae sunt talia, P ad earum corruptionem ne cessario seeuta iai siet eorruptio talis sorinae. Et de istis dico. quod non possunt eorrumpi ab agente ereato.Cuius rati est,quia tune ageret sine pila, ut patet, quoniam in illo instanti in quo corrumpuntur illae qualitates, eorrumpere tur quantitas: ergo illa aeuo agentis naturalis esset sine
passo. Ex quo sequitur, quod ii, qualitates a solo Deo eo
Pro cuius declaratione dicit doctor, τ Deus sie instituue seruare in Euchari ilia illa accidentia e subiecto, quan diu manent ibi qualitates natae perseere substantiam iam ea uersam, quam determinabant ante. Contra. Diei edoctor, in ista litera saluatur Eucharistia posse desnete esse actione agetis creati, e go oportet in concedatur de mente sua, τ proictae qualitates quas sibi determinabat Grina substantialis, desinant esse aerione uentis naturalis : Respondet doctor, in isto talia viliane intelligendil, et dico, ipse loquitur de actione dispositi ua. Pro cuius declaratione notandum est,u imaginandum est seut dieebamus in materia de eorruptione formae substantia
tialis,&mstea tabctantia in instanti terminante alteratione eorrumpit sermam substantialem, & accideria quae determinat s bi, Ita etiam in proposito dicendum est videlicet , Pagentia naturalia alterant illam quantitatem donee ad illas qualitates quas sita determinabat semia substantialit, & eoerumpit etiam quantitater Et ut diemus in quaestione sequεri, Deus generat talem substantiam sicut nata est generari, in te agentis naturalis s esset in materia. Et in hoc stat tota materia huiusquaestionis, di etiam tota resoluti Respondet doctor et non est mirandum,quδd eadem uolimrate a liqua qua Deus uoluit Eucharistiam essu in ecessia, uolait sit illam non manere nisi quandiu tales qualitates natae per- Mere substantiam iam conuersam,maneant,quandiu manet
quantitas quo sta determinabat istina sub tialis. Ex quo
solvitur quaestio extra textum, quando solet eommuniterquiri, quomodo est possibile quod eorrumpatur ibi aliquod accidens,de tamen eo ut Christi non de tesse smpli iateribi, in Eucharistia sit aliquod aegregarum ex omnibus illis accidentibus: Respondeo quodi est, quia habeo re istutionem euod Eucnaristia principaliter eonsistit in quantitate, se Valatatibus,quas sibi determinat forma substantia
charisia desinit .sia non est sede albedine, di aliis qualitatibus aut tu loqueris de quantitate.&de ista dico, quod non potest corrumpi nisa seri Deo ut dictum est in quaestione praeceviti, quia si eorrumperetur , creatura, iam ipsa ageret, ne subiecto,quod est inconueniens. Ad rationes Nune restat luere argumεta uolentia pro bare, τ illa *ecidemia non possunt eomim P. Primo se a suetaturalia accidentia non positi ni corrumpi. igitur male di inesta ons uentia est nota de antecedem probatur.
Ita nulla sema immaterialis potest eoitumpi, sed illa aecientia sunt isti immaterialis ergo non ponunt corrumpi.
sequearia ea Mita,ec minpiis; pet auctorem. 6. prim piorum,dieentems, istina est quid simplex; immateri sesi.m esse in materiali consiunx: Respondet doctor ad hoc argumentum negando antecedens. de cum nrobaturi Respo det docior negando minoiem, de auctor sex principiorum loquatur de sorniis rei pectivis,de quibus ipse tractat. nos auteloquimur de formis absoluti . Et confirmatur per Boetium incentem v torina simplex subiectum esse non potest. N per consequens quantita , non potest esse subiectum aliorum acacidentium,eu tit torma limplex. igitur nulla aecidentia possint corrumpi: Respondet doctor breuiter, et Boetius intelligit de ima quae est purus aetas,de ita intelligit performa simplicem ipsum Deum,qui Deus non potest esse subiecta. i. non potest recipere aliquod aeridem, quia non est natus perseere materiam. Et quod sic intelligat patet, quia ibi exemplificat de Deo. ideo negatur minor, quia quantι- tax non est purus actus seu se a simplex eo modo quo est Deus. Meundo arguitur sic secundum Philosophum Materia est qua res tot eu esse,&non esse, sed se est v, pixdicta accide tia non habent materiam .ergo non possunt non esse siue corrumpi: Respoudetur breuiteri undum philosophum. Nunquam aliquid proprie loquendo potest corrumpi, nis habeat duas partes.' uariam una sit materia, quae uocatur poco ia,&alia forma, quae uocatur actus, ex quibus fit totum G positum di ideo Gundum philosophum aceidentia, no mi sint corrumpi. Et siqua ras:quo medio Aristoteles pone e hoe : Respondet quod ex eo quia est talis ordo ea ularum in agendo, qui ordo non potest uariari secundum ipsum, tamen secundum fidem,& ueritatem non est rieteste in quandocunquest eorruptio, quod tit ibi materia prima. Deo da, tot non habeant materiam primam, tame nihil minus posc
Temo se arguitur.Si ista aeridentia eorrumpuntur, auν est in aliquid ,aut in nihili non in nihil quia tunc agens naturale annihilaret, quod est falsum. non in aliquod, quoniam uel illii desset si bitantia, uel accidens.non primum: ut patet, nee ieeundum:quia tune accidens non ageret : quod est sataesum, igitur non corrumpuntur: Respondet doctor, eo ra- puntur in aliquid puta in qualitatem aliam eontrariam , ita quod si eorrumpantur ab agente creato. una qualitas cotra ria produceriar ex alia.Et eum inter . ergo tune axens natura Ie lareret accidens sine subiecto: Respondeo quod non sequitur, quia qualitas noua habet idem sobieetsi licui prima, puta qui itatem.& ideo eorrumpitur.Si autem intelligas in argumento de corra ptione quatitat ni cuiuς non an gnatur in Eucharistia aliquod ii biectum,& se argumentum nihil tia te quia illa non eorrumpitur actione naturali ista ta istum divina .ut declaratum est. Ex quibus sequitur,quod aliqua accidentia possunt corrumpi in Eueharistia uirtuteasetis creatri, ut sunt illa quae sunt in quantitater ut in subieci . & alia qua non nisi uirtute diuina, ut simi quantitat, Ecqualitates tuae quaslibi determinabat quantitas eo auersa. Si edictunda Nominales nullium accidens potest ibi corrumpi nisi Deo: quia secundum ipsis nullum eorum est ibi in subiecto.
v I τε Mo quaero utri in aliqua transmutatione secta ir stafi.
citea Eucharistia Metae si iubstantia aliquam redire
Pro solutione huius quaestionis:Norandum est primo, P Aritia mistatio quare ista quaestis mouetur a doctoribus est quia uide niti. mus per experientiam, quod si hostia dimittatur, uel diud ret, generantur ue et, uel aliqua alia Ideo rationabiliter quaeritur, utrum talia generantur actione diuina, uel quom --- . Pro parte uerale assirmativa, uidelicet, quod sit noua substantia. Arguitur duobus argumentis. Primo se. ne sequitur, istae species possum nutrire ergo possunt eonuerti in substantiam aliti:ergo ex eis potest genurari substantia consequetia patet quia ad iter nunqaim trias mutλretur.& ultra.ergo noua substantia rediit . Consequentia patet,quia aliter non possiet ex eis generari substantia, cura non substantia, non potest generari substantia, igitur de primo ad ultimum, ne sequitur possunt nutrire, igitur ne cesse est nouam substantiam redite . antecedens patet persiosam. super illud apostoli . Allux quidem esurit, alius ebrius est et ubi habetur, quod praedictae species possunt
secundo cimos videmus per experientiam quod se illi species
357쪽
Seo.aν Pisi V e.corrumpuntur.&generatur igniti igo nece de eu nouam subitantiam redire ad hoc, i fiat talis genriatio cum ex non substantia, non possit generari sobstanti Similiter videmut per experientiain,P ex eis, puta ex accidentibus,senerantur aliqua ammalia per pu resecti uiri ut vermes . di similia. Sed hoc nullo modo heret nisi rediret ibi nova substantia . ergo necesse est ut redeat ibi noua subitantia.
rio solutione huius quaestionis uanuntur multae odi illo. nes, ad uidendum si redeat aliqua substantia uirtute ciuina. Et primo ponitur opinio Innocentii Papae quae habetur de oracua millae parte tertia capitulo de fractioile. qui respodee ad quae ilionem ponendo talem propolitionem Substantia parus redit prope traliquas transmutationes quae sunt circa Euchari itiam quam propositionem probat innocentius papa quoniam in hoc sacramento sunt duo, puta accidentia, Meorpus Christi. Corpus Christi habet rationem ii utrimenti spirituali stant diu, quandiu species habet rationem nutrimetieorporalis . tamen quando istae species desinerent habete rationem nutrimenta eorporalis, puta quando si e uetest i ubilus iubilant ia panis, & vim, illi iubitantiae inconuenit nutrimetitum corporale, clarum est Φ tune corpus Chri tu, d sinit ei e ib ut nummentum spirituale.Sed ite est detinente Eucharisti ,corpus Chri iti iri desinit ei lo: ergo redit ita stantia. Et si dicas w oportet ponere miraculum quo ad hoc, quod eorpus Chriiii ita desinit esse: Respondet Innocentius negandoauius ratio est, quia Deus μι nitituit,quod corpus Chritu desineret est e. quando uidelicet illae species no essendconuenientes ad nutrimentum. 6 deo non est miraculum,
Et si di eas, saltem habeo quod hoc est miraculum, uidelicet. quod delinente eo pore Christi, ibi ei se, a suculat liue redeat noua substantia panis: Respondet Iunocent ius uegat L quod sit utiraculumis uia Deus sic instituit, uidelicet, Pnunquam accidentia essent sine subiecto, nisi in Eucharistia. Ideo iustum est, u desinente corpore ortiti ibi esse, redeae substantia, sine miraculo, ut illa accident se nou remaneant
metor noster in hae parte arquit contra Innocentium papam. Et pro intelligentia argumetorum est notand . quod Ilinocentius non negaret,quin ita generaretur noua alia substantia a pane: puta uersi eriti huiusmodi: Ideo docior at pnit contra eum scisi iubstantia panis redijt, aut erit in illo insati, quando uermes generantur. φ ueno m. Non est dicendum: primum, quia tunc sequeretur contradictio. puta quod ei cepanis, de quod non esset panis.Quod eis et panis, patet, & Pnon esset pani , probatum quia materia eius inibimaret ut ibema, uerim ergo non esset panis, dc perte, est panis ergo est
panis.& non panis Si d eatur quoa illa subsutia panis, actione diuina redit antequam gςueretur uermis,tunc imuerentur duo inconuenientia:ergo non est dicendum illud quod sequatur primum, patet, quia sequeretur, quod non tamdiu maneret Eucharistia,quandiu manerent species illis non corruptae. Consequentia patet, quia si substantia panis ibi redeat,&praedicia accidentia informant illam. Ideo accidentia non corrumpuntur,ia tamen desinit esse ibi Eucharistia, de
tune sequeretur quod illud principium omnium doctor si e set iasiam,videlicet,quod quandiu maneant ilis species non corruptae,manet corpus Christi uel oportet dicere, quod simul cum iυbstantia panis, est ibi corpus Christi:quod est salsiun manifeste.Secundum inconueniens: quia tunc sequer tur,quod non oportet ibi subiectum redire.patet: quia agens quia potest in unam partem motus, potest in totum motu,
di in Ierminum, quoniam non magis repugnat una pars motus uni suscepti umquam alia, sed uo magis repugnat illis speciebus una pars adierationis quam alia,quandiu illa species non correm litur simpliciter: ergo agens in primam parte alterationis,potest, Nin quamlibet partem.ergo dum manet
illa alteratio, non est necesse illim substantiam redire. Declaratur hoe quoniam si aliquod agens potest alterare liquod passum, usque ad duos,& usque ad tres, di hoc quando nulla pars repugnat ipsi susceptiuo alterationis. Sed ue est , quod nulla pars alterationis, repugnat illiu speciebus,cu superius dictum est si , quod quantitas est inditarens ad omnem alterationem,lta quod non determinati bi aliquem gradum quanti tuis, pio pter quem repugnet ei alterari. ergo agens potens in primam partem, potest etiam in Quamlibet parte,
t iam redire sed illa manes usque ad illud instant in quo geneiatur uermis ergo illa substantia non redit antequam g
Sed ad istud, sec.JInctor respondet ad argumentum ex parte Innocentii, Pprobabilius est dare primum membrum, uidelicet quod prae a - dicta substantia redit, antequam generatur uermis . Et cum e u raro infers quod sequeretur primum inconueniens, quod princi- i-- pium doctorum esset salium . puta quisd tadiu manet eoteus n. Ut Chri ili sub illis speciebus, quandiu manent illae species sine corruptione Rei ndet quod non eii inconueniens rimmo praediitam principium est falsum quoniam diceret In centius,quod ad Koc quod corpus Christi maneat s ub illi, sp ciebus, duae conditiones requiratur. Prima, quod pridicta accidentia maneant sine eorruptione.secunda quod tales maneant separat ita quod sint sussicientes ad nutriendum eorporaliter.Modo diceret ipse, quod potest seri talis alteratio
circa illas species ipsis manentibus incorruptis,quod non eia sentia scientes aci nutriendum,& tunc nou esset ibi corpus Christissi x quo interi doctor.quod tenendo istam solutione, dii hcile ei set dicere, quanta alteratio requiritur aut equam substantia redeata Ad lecundum inconueniens respondet Innocentius quis dpropter totam illam alterationem quae praecedit corrupti nem specierum, non oportet sibilantiani redire: sed propter hoc uidelicet ut vermis generetur ex illa s ubi tantia di pro .pter iubilantiam quae debet generari. &quia non potest redire in illo instanti in quo est corruptio, oportet quod te deat ante ipsum patet , quia si oportet: tune smul elu et, de non est et . Ex iius infert doctor,quod patet: quod illa spinio in sua responsione non alii ae sui ficientem rationeni, si-iue causam, quare redit substantia panis, quoniam secundia aplum Innoeentiu oportet concedere quod agent naturale pollet alterare illa accidentia. uique ad illud instans in quo idebet generati uetinis: et illo concello, non uidetur ratio, ,eut substantia panis habeat necessario redire: Et ista opi. nio non satisfacit. igitur deueniendum est ad I ecundam
Consequentet doctor noster ponit opinionem sancti Thoos. Mamae, qui ponit talem propolitionem necesse est, quod redeat . m. D. materia, ad hoc Ῥ ex iliis generetur uermis .ssit si quatra ut a M. ab ipsa 'uae materia debee esse illa Respondet ponedo duas propositiones. i ima Non est intelligendum τ redeat eade materia n
mero quae fuit an nihil at λ: ut puta illa materia que prius erat materia panis cuius ratio est, quia quod,est a ina satum,no potest redire idem numero.
Secunda propositio. Non es intelligendia, τ materia quae
prius fuit conuersa in corpu Cbini, redeat:quoniam illa materia non potis redire nili rediret panis. Sed ille panis non potat iterum redare, nisi iitrum corpus Christi conuerter
tur in panem.sed hoc est impossibile.ergo di illud. Ita uν uult habere Dahomas,u' pauis non m redire, nisi per coituet couem alterius in ipsum. Sed oportet istam opimonem intelligere.&e. lDoctor uin ibi habete, v ista opinio non habet multimprobabilitatem.Vnde oportet sibi dare aliquam probabilitatem.& ess sie imaginandum secundum istam opinione, ae ibi redit noua sutilantia a Deo creata. Et si dicas,ur erit ibi mraculum:Respondeo, tibi, u non erit miraculum nouum sua antiquum,quia eadem dii sitione, uolitione qua Deus disposuit noua accidentia manere sine subiecto .disposuit saluare illas dispolitiones, Nactiones quae suerunt circa illa accidentia,& hoc ne, perderetur meritum fidei: ita et ponitur nouam materia redire, ut salvetur actio naturalis. qui posset fieria ibi esset panis: Namsi non essent illet actiones. nos
Dideremus ver experientiam, τ non fierent si niles actiones,
sicut filia edet panis.& percomequem perderetur meratum fidei:cum docti uiri perciperent, ut ibi non esset i stantia, potius experientia. quam fide . Et ut non ponatur illud
inconueniens ponitur ibi nouam materiam redire. Et si quσ-ras, quantum tedat de materia:Respondeo'tantum , quos nec niuis,nec minus, sicut fuit materia pania, qua ruit commersa in corpui christi.
Contra hane opinionem doctor auitit, do praecipue cotra s a. principalem conclusionenuinqua dimi atuta homM,N nare si tibi noua materia, tunc sic au ita noua materiar itis inultimo instantiquando Siseraturninia substantia, ptin
358쪽
uarii. Duodecimae. Scyta. 2 ly
m dam se sunt insisti . tauermis, aes reditante ultimum in statis. Non est dicendu , in redeat ante, quia tune sequerentur duo inconuenientia. Urimum m manente ibi Lucharillia, eis et ibi materia cum corpore Christi quod inconueniens schola ne a Sessum inconuenien quia tuc talis materia esset sine forma, Moul
que introducatur serma, quod est smplicitet immisibile, apud Thomam,quia principiu est apud Thomistat, P Deus
non poteti tacete materiam sine larma. Cuius ratio est,quia materia est pura potentia : Et dato adhue materia posset esse laue rura,hoc non posset esse sine nouo miraculo, 1 ed non sint poneuda talia noua miracula. Igitur nullo modo est dicendum ui redeat illa materia ante ultimum instans, in quo debet generari noua substantia Si dicatur, τ debet redire in ultimo instanti, in quo debet generati noua iabitantia: putauermis, hoc est falsum, quia tune irustra poneretur redire, ad Loe, T aetens naturale generet ex materia: quia secundum beatum Thomam , agens naturale non generat nisi de materia quanta Sed sic est, u i ponatur redire in illo instanti, in quo generatur uermis, iam tunc sequeretur, ae agens naturale non ageret de materia quanta in illo instanti, quiar tantum est de se non est quanta in illo instanti ergo male icitur quod in illo in tanti praedicta materia redit . Secundum patet, ui sit salsum,quia secundum Thomillas, re Nominales,nunquina eli generatio tarmae substantialis, sine corruptione alicuius alterius, sed se est, quod si in illo instanti
in quo producitur serma Libstantialis uomu,rediret male ria, iam produceretur aliquid, de fieret generatio sine corruptione alicuius alterius imae, cum ibi nullast alia forma quae expellatur. ergo male dicitur, o redeat in illo instanti. Notandum est extra textum . τῖicet sit principium apud Thomitas, re Nominales et nunquam potest fieri ceneratio alicuius sermae substantialis, tum fiat comptio alterius sermae substantialis, hoe tamen est saliam secundum Motu quoniam clarum est quando anima intellectiva inducitur in corpore organiae ato, non corrumpitur aliqua serma : immo iis a subaeuitialis quam inuenitaput a serina corpore tat s
Meundo notandum est, Ii est principi si apud Thomistas,&Nominales, w nunquam agens naturale generat niti de materia quanta.Cuius ratio est seeundum eos, quia inam diate recipiuntur accidetia absoluta in materia prima. Ideo quando accidens generatur, prius illa materia est prima, qagens generet .Ex quo inserunt, et nunquam agem naturale agit an materiam nudam, sed semper in materiam quanta Sed secundum Scotum oppositum est uetum, quia ipsa qualita de accidentia ipsa, non recipiuntur immediate in male ria prima,sed in composito ex materia,& Mima substantiali Ideo quantitas non praesupponitur formae quae generatur immo in illo instanti in quo tarma generatur, quantita ρος cedens corrumpitur,& ipsam et tarma producit quantitate, secundum sui exigentiam.& hoc eis quod dicunt se istae, Pagens naturale,agit in materiam nudam: eo u prius natura inis at materiam quam sit ibi quantitas.
i octor consequenter arguit eontra unum quod dicit be . tus Thoma uidelicet v materia anni bilata non potem redire, nec materia conuersa in corpus Christi probrao, quod possunt redire. & primo ui annihil ara potest redire, nihil sequens nihilationem materiae est eiusdem rationis cuprecedenti creationem materiae: sicut terminus ad quem anni bilationis, de terminus a quo et eationi x. Declaro istam maximam,&capio illa materiam, antequam creata suisset a Deo illa erat nihil. deinde capio istam materiam 'tue nunc est an
iubilata, uult liabere doctor, ista duo nihil ut ita loquar
sunt eiusdem rationis ergo infert ut eadem est distantia m-teriae ad nihil praecedens creationem, di ad nihil sequens an- nihil ationem,ed se est*Deus poterat producere illam materiam antequam crearetur, ergo etiam ipse Deus potest ei producere postquam anni hilata est Cosequentia patet. quia eade potentia q potest septa primam distantiam, testetia supra secundam, quoniam evius est create. eius est annitul re, di teparare. Secundo areuitur sic. Materia annibilata, non est magis nillil nos anni hilationem,quam ante creationem, ergo etiam post anni hilationem, potest eam reproducere. Consequentia patet , ouia unum non malis includit contradictionem uim aliud Sed unum non includit.ergo nec aliud. Sed secacium, putam Deus potest sicere materiam,prius conuersam
pus ritu redire eandem mcorpus a numero, proba ur. quia corput Christi non aliter se habet per hoc u panis conuertitutin ipsum, quam e conuerso:ergo sequitur P panis coi uerta in corpus Clarissa eo modo quo in i plum conuersus est poteli redire idem tiumero quoniam corpus Christ. non habet a i entitatem propter hoc, etiam panis non habet aliud elle. Eo sequentia patet,quia sicut in habetido in se istam entitatem. post conuersionem, corpus Christi non aliter se habet positi . tie. ita in non habendo illain, si palus rediret, non haberet se aliter priuative. Notandum v commentator per dimensiones intermina , ri a reas in materia , secundum aliquo non intelligit nisi parte, . Ν integrantes ipsam materiam, ita ae secluta quacunque Gr. ma, materia prima habet partes integrantes,que partes sic se . habent,v una ntarmat aliam . N alia aliam . Et 1.hae partes, dicuntur dimentiones interminatae . quoniam n Cn tern inatur in se, absque quantitate, neque sint longae neque lais ne 'que pro sui s, ita τ uocantur interminatae: eo F sunt ii ne aliqua quantitate .secundum uero alio , per illas non intellisit nisis materia quantum est de se, non terminitur ad certam exleusionem, ita liton est tantum extenda quin adhue postit extendi secundum exigentiam formae, ita P imaginantur isti, F parui melius pollunt intortiore,&
Tertia opinio,&c. Jconsequetiter doctor adducit opinionem Aegidii, de Roma, pro qua ponitur tali propolitio. sue talesundamentum. 'In materia senerabilium, de corruptibilium, oportet in tetit - .Leredimentiones interminatas ante aduentum tormae subluti alis.Cuius ratio eit,quia aliter non posset intellisi diuisio. materiae,quoniam in una parte introducitur una sernia, alia. sorma in alia, alias non ponerentur dimentiones. Et si quaeras quando aduenit sorma in materia, quid sit de illis dimetilio nibus: Respondet Aegidius P illae dimensiones interminate. recipiunt esse terminatum post aduentum priniae sermae, teste commentatore in substantia orbis, dicente , dimetitiones. interminatae praecedunt Mimam in materia, terminals vero, sequontur eam. Ex quo sequitur ae demente: Aegidii, di comentatoris, est m illae dimensiones erant post aduentum ranae in esse completo, di perfecto. Cuius ratio est, quia ieci inidum ipsum,omne illud quod intelligitur esse in materia ante aduentum cuiuscunque sol mae manet , adueniente Grina. uius ratio est,quia prius noli tollisit, aduentu posterioris. Ideo habito isto iundamento, Aegidius iacit talem quaestionem: Respondeo ad propositum . Utrum matera a redeat, ad . hoc .P uel mi Γetieretur, sicut materia prima mediantibus illis dimentionibus incompletis,recipit L nam, sicut etia in istae dimensiones teparatae in sacramento altaris, puta quan-.titas, eo F habet elle contarine male ae possunt reciperet lotinam substanti alam absque T adueniat materia de nouo. Vel saltem dicit Aegidius est dicendum unu subdistinctione. vel aede nouo aduenit noua materi quae insor matur sermauerniis,&hoc propter naturalem concomitantiam formae in mater a. vel dicendum est ae uirtute diuina illa quantitas separata habet modum materiae, ιta 2 ex ipsa, ει sernia fiat compositunia Secundo arguit contra Henricum, quia post quod ali quis nutriretur ex illis accidentibus, puta,quod aliquis puer semper nutriretur ex hos ij consecrati tunc sequeretur , T partes carnis sex g eneratae ex hi , non ita erunt verae partes earnis, neque ex partibus essentialibus carnis compositae, sicut partes alicuius alterius, immo essent alterius speciei
quantum est ex parte materiae. sed hoc est falsum. Ex quo sequitur quod talis puer sic nutritus no resurget et nisi homo compositus,ex dimensione . di se a substantiali, quoniam videtur quod talis esset totus componi bilis dimentionibus, . . siue qualitatibus ergo illa opinio relinquitur tanquam salsa.
Doctar conseque inter adducit opinionem Richardi demedia uilla. pro qua sequitur quaestio prius recitata, siue propo di sita: s est possibile. v ex praedictis accidentibus generetur uermit: Re ondet Richardus ponendo talem prosinsitione. I ntransubstantiatione.eoicati it per ereationem ipsis accident Lbus possibilitas transmutabilis, non tantum in istinam, sectet in infimu gradum actualitatis. i in ipsam materiam. Ex qua consulione elicitur, et vult habere Ricbardu , T p xdicta M. . .cidentia possunt transmutari virtute agentis naturalis tu serniam, uel in materiam primam:& hoe propter illam post bilitatem quam Deus communicat eis. Ex quo inscrtu' praedicta accidentia resoluuntur postea in materiam primam, relice propter possibilitatem piadactam sibi dasam. quo ρο-
359쪽
opinio quae es quarta, & opinio Thomae, didit, P
materia redit, sed non immediate a Deo, ut dicit illa opinio Thomae, sed uirtute agentis naturalis. Contra hoe,&c.J Doctor impugnat tribus rationibus quae nihil ualent Ideo relinquuntur hic. Secundo: arguitur se secundum omnes. Notas praesupponitur in Theoti,gia, quod creatur a Deo, non poteti haberi per generationem, eiso Ricbardus male dicit, P ma Ieria producitur ab agente naturali, quoniam dicit uirtute agentis naturalis illa accidentia mutantur in materiam primam.
Secundo sie: Dato quod dicis, in illo instanti in quo generatur uermis producitur noua materia a Deo, adhue agis
naturale nullo modo potest introducere formam substantialem in illo. igitur per te male dicis.antecedes probatu quia principium est apud te,domine Richarde, di apud Thomam
vadens non potest introduceresernia, nisi in materia quanta, sed talis ritateria de nouo producta a Deo non est quanta. isitur nullum a ns naturale posset introducet e formam
subitantialem in ill AI Dico e go ad quaestionem,&e.J Consequenter positis opinionibus praedictoriam doctora
doctor noster uult ponere suam resolutionem, concedendo, et transmutationes requirunt eandem substantiam redire.& sic primo praemittit talem distinctionem, transmutationacirca Eueharistiani possibilium, quaedam stant in Eucharistia
ipsa manente,ouaedam uero non . De primis dicit doctor uniuersaliter, τ nullae tales transmutationes requirunt subitaniatiam redire neque oportet π ibi redeat aliqua materia vi tute mi, neque uirtute agentis naturalis. De illis aut e traia mutationibus quae non stant eum Eucharistia, ipsa manente.
dicit doctor oesunt duplices, quia quaedam sunt quae non requirunt substantiam redire ex pacto , quaedam sunt in
quibus corrumpitur quantitas, de in illis necesse est substantiam redire.
Pro cuius declaratione ponit doctor Nositiones: Prama,
manente Eucharistia, non est necesse subitantiam redite, quia tunc ex illis accidentibus, nihil generatur: ergo, patet: quoniam omne agens quod potest in aliquam transmutationε.
potest in terminum illiuVransmutationis di si habeat susceytiuum, non magis repsi as termino,quam motui. Dcclaro istam propositionem, S suppono,ae per omnem motum acquiratur una sorma,&in ultimo instanti illius motus, sorma est acquisita.Verbi gratia, ut ignis producens caliditate. in aqua, tunc in illo instanti terminante calefactionem, ealiditas ista est acquisita, isto talis caliditas vocatur. termi
His notatii di , ν prima ratio doctoris dicit, et s ali
quod agens possit in totum motum,etiam potem produc re terminum illius motus, si talis terminus non repugnat su-
ieeptiuo illius motus: idest passb:dicit, pro tanto, ιγ s aliquid stat,&aliquid alterat aliquod passum, et in instanti. τmitrante illam alterationem, forma quae debebat produci at, Illo agente, non producitur, hoc est, eo * passum usi est susceptiuum.rt sic praedicta propositio manet vera, uidelicet,aaeus quod potest in aliquam transmutationem. etiam potest in terminum illius transmutationis, si habeat susceptiua non magis repugnans, quam motui, idest sormae, quim alte rationi: Sed sic est,Vin transmutationibus in quibus potest agens naturale, agit clica Eucharistiam. i. circa quantitatem: ergo agens staturale potest in totum motum, & sus eptiua n5 repugnat termino immo posset suscipere illum: ergo producit illum terminum, seu potest, in illum terminum. Et ii diea :dico tibi um susceptiuum puta quantitas non potest suscipere terminum illius motus,puta totum calorem, uel irisiuitatem.Contra, probo Tite,quia sis pedictum est τ sustoptiuo, puta quantitati non repugnat recipere temtinu: quia quantitas non magis determinat sibi unum gradum ea liditatis, quam alium ergo tibi non repugnat quicunque gradus, Aper consequens habemus, τ manent e illa quantitate, siue Liactaristia,non est necesse ponere subtantiam redire, per qua
Lx hoc infert doctor corollarium, ut per istam probation εprimae conclusionis potest probari tertia conclubo quae talis est, intrasmutatione corruptiua Eucharistiae. dum modo ibi maneat quantitas quaest iubiectum transmutationi , non necessario requiritur substantiam redare, quae condusio probatur.
Nola tamen 2 doctor capit in illa conclusone corrupti nem improprie pro putrefactione, ita Φ uult habere, et, quἔ-
do illa quantitas, sine Lucharistia fraogitur taliter, τ maneae quantitat quae sit subiectum tractionis, non requiritur illam substantiam redire.et agens potens in motum istius transmatationis, poterit in terminum, quae tras mutatio est deductio partium in potentia diuersarum,adactum.&per coasequetit
Secunda conclusio, quandiu manet Eueharistia. i.quandiu 'manet corpus Christi Lub illis accidentibus, non est necesse substantiam redire. Probatur,quia quandiu est corpus Chri- Ωι,accidenti sunt sine subiecto sed quandiu accidenti aiunt sine subiecto, non est necesse nouam subitantiam redire. Dicit doctor, deponit remam conclusionem,inquastatre Tertia re. Alutio materiae, quandoelinque corrumpitur Eucharistia, siue per alterationem, sue per motum factum in quantitate, de iacto redit noua substantia, hoc est substantia compositi, cui tali aceidentia conueniunt, siue quae nata esset assici illis aecidentibus , de hoc est in instanti corruptionis un- mediate Deo. Hic conclusio tres habet partes .Quarum prima est, quia quandocunque corrumpitur Luchariata, siue per motum, sitie per alterationem, de facto redit noua substantia, quae pars hiobatur. Deus gloriosus innituit accidentia nunquam est. sine subiecio, nisi in sacramento Eucharistiae, ergo disposuit,veesiante Eucharistia, no sint species sine subieta: ergo eorruptis illis accidentibus, sue corrupta Eucharistia , cum ubdeam is noua accidentia: oportet dicere, quod est ibi noua substantia. Secunda pars eonelusionis est, ui talis substantia debet esse talis, nata sit a mei ab illis accidentibus nouis. Et ut sit c 5
Posita: probatur,quia non uidetur, v substantia redeat, nisi illa quae nata sit assici illis accidentibus nouis, quae videmus post corruptionem Eueharistiae, sed talis substantia quae nata est astici tilibus accidentibus . non est nisi composita, cum accidentia non possunt recipi in materia prima tam tim. igitur de iacto redat substantia composita,cum accidentia non pota
sunt recipi nisi de sacto redeat substantia comp sta. Tertia pars conciusonii: uidelicet et praedicta substantia
in instanti corruptionis Eucharistiae redit immediate a Deo: quoniam uidem ii per experientiamu, si illa hostia consecrara poneretur in i ne, tune post corruptronem illius hostiae
consecratae ibi est ignis adeo dicit ista pars'ille ignis sue ii 'ia substantia i nis non generatur ab igne , neque ab aliquo agente naturali t sed generatur immediat ea solo Deo, quia 'agens naturale non habet sussicientem uirtutem ad producendum illam substantiam compostam. o oportet i illa 'immediate producatur a Deo. nsequentia est nota. A nt cedens patet, quia ibi non est materia,de qua agens naturale potest producere substantiam eompositam: Nam agens naturale non potest aliquid producere, nis materia praesup
sita. erso cum ibi nO nrxsupponitur materia, non habet suia
scientem uirtutem ad producendum substantiam compositam,& per consequens,roduci tura Deo immediate. Ex hac particula, de sua probatione, sequitur unu eorolla- D-ν Grarium extra textum, Deus gloriosus non creauit siue pro- πωπιι -- duxit totam materiam primam in principio mundi: sed ad in tam inar huc producit de nouo materiam primam , in cotvuptio- ν--Π-zne Lucharistiae, quoniam quando producitur illa substantia composita immediate a Deo, de componitur, etiam materia prius producitur, prioritate naturae, ex qua componi . tur illa sub titia. Ex quibus omnibus relinquitur eonclusio doctoris uera, uidelicet F quando corrumpitur Eucharistia, redit noua substantia, quae substantia est composita ex materi a, de forma quae materia redit uirtute diuina, de non uirtu
Ex istaeoncluso ne ponuntur aliqua eorollaria. Primum, Inim. non bene dicebat Innocentius, quod praedicta substantia est quando pra dicta accidentia non sunt eorrupta. quod est retiari ιτ salsum,quia non redit nisi post corruptu nem illorum. na e Secundum sequitur contra Sanctum Thomam, Fibi re- ωει sedit materia nuda. ut ipse dieit siue per actionem diuina, vel νε i.
creatam. Et ratio est, uia tunc ages naturale non posset V re in eam, eum secundum eum non possit agere nisi in materia quanta, quod negatur de illa maioria. Se pereonsequens, sup uum esset dicere Tredeat ibi noua materia , O Mens naturale non posset agere in illam. Tertio se si itur contra Amidium, P male dicebat, dicendo P dimenso nes,sive quantitas ibi existens, intormabit ut forma substantialia
360쪽
Quarto sequitur u male dicit Ricardus, dicendo quod
quantitas conuertitur in substantiam , propter possibilitate sibi a Deo communicatam. Quae autem,ece.lan hae parte doctor noster respondet ad unam quaestionE: quod s quaeratur eo,quod dictum est, quod redit noua iubila
a composita post coruptionem accidentium, qui ergo transmutatio requiritur ad corrumpe udum illa accidentia. Re
. spondet ad biu ponendo duas responsione . iarum prima est talis, quelibet, transmutatio perquam non induceretur aliquod incompos libale yani, sibi esset, no corrumpit euchartitiam, seu sub altis uerbis, per nullam talem transmutatione, qua non induceretur aliquod inconi posibile pani: li ibi esset,eortum puntur illa acci aentia. Ex quo sequitur, quod doctor vult tabere. nos debemus diliuenter anima duertexe τ traiiii nutationes quaecunque sunt ilis, cum quibus staset iubstantia panis,li ibi esset, et per nullam talem corrum-runtur praedicta accident ia .Prinia est alteratio per qua non delineret este substantia panis ii esset ibi: ideo iteque illa accidentia sacramenti desinerent esse per illam. Secunda transmutatio est i actionis, per quam ii on desineret esse ni blutias anis si ei et ibi.Ideo neque per illa tractionem, accideria desinerent esse, nec corrumperent : Tertia est rate iacito, per quam non corrumperetur iubstantia panis ii ibi elici, dum-- an operillam non introduceretur qualitas aliqua in Om possibilis substantiae panisadeo per auaui eucharistia uo cor
Secunda responsio est. Omnis transmutatio eorruptiua alicuius quantitatis pauis: si ibi esset, eii eorruptiua eucharisiae, siue illorum accideiuium : Declaro,& gratia exempli pomi, T panis,qui prius erat, prius sibi determinabat tres pradus uigiditatis .f. ad hoc, quod tornis pani informaret mate riam, tune dieit doctor, quod ii illisti gradus corrumpereetur,uel aliquid illorum extrinsecum sit separatum a s ubi e-OoIunc eucharistia desinet et eae.i.non amplius cael corpus
christi. Et si dicas uolo,quia corruptis illis tribus gradibus si igiditatis, quo sbi determinabat iobstantia panis,quanda adhaerebat ,remaneat quantitas rima incorrupta..Tunc quaero, tiuum corpus Chri iti sit suo illa,uel non: Respondet doctor, udato, et quantitas omnino maneat eadem, adlluc non erit
ibi euchari ilia, licet dei auo sit ita, quod nunquam dccnet. esse eucbarni quin desinat esse illa quantitas. Proculus res uitione pianitur talis propositio.Eucharistia non consistit in quantitate solum M in quantitate, ta in a lais accidentibus necessario coucomitantibus substantias c5T, L - uersas.Nam istae terminus eucharistia. supponit pro illi acci
nova dentibus ligniscantibus ibi corpus Chii tu contineri. Lis diserto t. cas, qua simi illa accidentia, quae debent fgnificate corpus Christi ibi eis: Respondeo. Usunt illa quae neceilario acceseminabat firma substantialis panis ad hoc, ut inlot maret ina- . t etiam pani Ex quo sequitur,ae bene dicit docior, ui eucharistia non solum consstit in quantitate, quoniam licet pcrpossibile maneret corpus quantum, adhuc non ellet corpus Christi. oportet ergo dicere, Φ ad eucharistiam, requitiatur illa acci lentia, quae determinabant formam subitantialem
pani Ex istis insert Scotus,u si inducatur aliquis calor inco. possibilis substantiae panis,sibi esset, corrumperetur eucha-xima,& me e proauceretur noua sublutia a Deo. Et si dicatur, ae ibi est subiectum, puta quantitas, in qua agens turale potest agere:ergo maledicitur, quod oportet, quod redeat substantia. Rei ondet doctor, quod non est limpliciter necessarium propter actionem agentis naturalis, P re deat ibi substantia, quia quantitas potesses bicctum ies cuiuscunque actionis naturalis: ita T ianis potest mir
ducere in ipsum quantum. calorem; ergo i pia accident in trutcalida, di tamen non essenti nis. Sed quia Deus ordinauit,
sin illo instanti in quo sublimita panis desineret esse simul
sibi esset, etiam desinet et esse sine subiecto illa quantitas. adeo materia sine substantia redit. . . Ea quo patet quid stres littorie dicenduin hac materia.
e ponitur casus ad hoc intelligendum, P approximς
tur ignis hostiae consecratae, tune sunt ibi multa considera da. Primo enim ignis alterat istam quantitatem e cinna
do quo alteraret i ubstantiam panis,s ibi esset, sed per illam
x alterationem siue actione, non corrumpitur eucharistia. ca- do in instanti in quo ignis deberet corrumpete substantiam panis si ibi esset, nihil agit panis, sed Deus Hipplet actionem, quam Suis debebat baber pura quia in illo it ti
pit illa accidentia.Tertio, in illo instanti Deus producit m
uam subitantiam, uidelicet illam quam quis produxisset si ibi esset panis in instanti corruptionis. Et si quaeras, quato Deus faciat omnia ista. Re i detur, quod scut dictum est
in corpore quaestionis, ut meritum iidei non deperdatur. Ad argumenta principalia. Primo arguitur probando, m si mri in transmutatione tacta circa euellari illain, non sit necetae P incipatia nouam substantiam redire. Primose, quantitas separata fiet nouum modum iubilantis. ta in agendo. quam inpatiMo: igitur non est ibi necus e noua substantiam redite iacta trai mutatione.consequentia est nota, quia quicquid , t generari
de iubilantia si ibi esset, poterit Duerari de qualitate. igitur. s t Wrr.Pro solutione huius quaeritur talis quaestio, utrum illud dicitam antiquorum Tituo. orum sit uerum, uidelicet, Thraedicta quantitas separata, habeat modum subitantiae. Rei pondetur dii linguendo, aut i habeat modum post tuu sub stantiae, ita et habeat aliquid positiuum intrinsecu, per quod sit similis substantiae.& se dico, visio modo non est uerum, uel l habeat aliquod negativum, & isto modo babet modus ubi santiae, ita v conuenit cum illa in inauegatione, qui est non eile in subiccto. Modo concedo,quod iue modus negatiuus non iussicit ad hoc, i quantulas iit susceptiua solvis iubstantialis, uel ad Eoe, ae possit esse subiectum communius se, sed lautum modo praecii e potest ei se subiectum illius traiita
mutationis cuius potuit ene prius, esse prius accidentalis , di non substantialis, quia in transmutatione qua acquiritur
iubstantia,requiritur, ouod subiectum primum substantiae
componat, luemadmodum est modo, sed hoc non requiritur in traui ilutatione qua acquiritur accidens,quia in tali,
quantitas bene potest elle iubiectum . Ex quo patet ad tor-mani distinguendo autecedens,& negando consequentiam, cum sua probatione. Secundo arguitur. Age iis naturale debite approximatum passo, naturaliter agit: ergo non requiritur miraculu ad hoc, princitate.
quod agat,& ultra cum iubstantia, non possit redirenis per miraculum:ergo nulla transiri utatio possibilis ibi scri requi in substantiam. Pio ib titione dico, quia non renutritur miraculum ad hoc, qudd agens naturale agat quando habet pallum, sedi non habet passum non pote ii egere ni siler miraculuna Ideo ii agens naturale iton pollit habere pallum naturale, neces se e Ii, quod detur sibi pallium miraculos ergo dico,quod licet ignis approx inlatus Lolliae consecratae habeat pastum naturale. quoad altera: ioncm,tantennou potest ibi. generar
subitantiam, quia non habet passum. qua de causa, Deus iupplet impote utramitaturae,iauat tibi passiim miraculo te, mes o inllanti. pro dueeudo nouam subitantiam, siue mat cria. Et si dicas conua. ergo tu uis habere, quod agens nat ut alege uel et illam subitantiam ex illa materia, a Deo producta. quae quidem i ubi antia apparet nobis generata ex hostia c5secrata. Respondet doctor negando consequentiam. quia in casu posito, ille igni, iiovit et non generatur ex hostia nullo
modo, sed ibbam creatur, a Dco, licet si agens naturale debeat agere, pollit bene cum habeat ibi sibi eciam materiam a Deo datam ex isti enim poterit generate, aliquid uirtute
ista solutione oritur tale dubium. quomodo intelligillud quod dicit dodior uidelicet , quod illa substantia cominpolita sit creata a Deo cum sic ueruin, qu Ad nullum compositum ex materia, talo a creatur, nec pollit creari a Deo.
Respondeo concedendo, quod nullum compos tu possit cream Nullari a Deo. cuius ratio est, quia in creatione nihil praesupponitur. Modo compositum praesupponit materiam, igitur non potest creari. Eis dicas igitur nec albedo potest cicari, cum
praesupponat suas parte, ex quibus constat, quod tamen estialsum. Respondetur,solutionem quaere. Ideo dico, quod praedictus ignis non creatur a Deo. Ad doctorem dico,quod capit creationem pro productione, ita quod dirando diei - ιtur,quod creatur a Deo, idem est dicere, quoia producitur
Secundum dubium est, et no uidetur, quod Deus producat illam substantiam compolitam cum sussicit ad hoc, u Uco ita, in naturale a at in insta uti π in illo initati sit approximitu pas . h.
so. Ex quo sequitur, P nocst inconueniens. Testectus iit co* μaea, mutis agenti. . nillo nune in quo primo est, agat,&producat
effectum. quod patet per Augustinum dicentem, i si sol litisset abxterno, splendor eius etiam suisset absterno. Modo ad propost uni, in isto in eodem instanti, in quo Deus cor rumpit species consecratas, & ibi rioducitur materia pri-D.I'et.Taiar. om. Illi. T malin