장음표시 사용
411쪽
stonem eadem roditi et sis nune ut potest uelle iust si saluari
pr. isto nυne: hie est a mimatio, potest uelle istum non saluari pro alio nune 'ecce negatio.Si uoluntas terminata hoc potest farere, uoluntas interminata cur non potest istud : ergo potest uelis asstinationem alicui pro uno nunc,& negatio-trem 1 li dem, pro alio nune : potest ergo Deus ab artemo
uelle um obligari ad poenam aeternam pro a , id in pro
uno nune, n obligari pro id est pro alio tempore, id est modo non e . ii peccato, de nuando detestatur peccatum, id hoe ni lini duo i, ne,& illud uelle no mutatur in Deo. ituri itis.1,oluntates non mutabuntur in obiecto. Dieit ultra οὐ disserenti aestimer uolutatem nostram, Se antas Dei esto finisi x. Eo quod per uetale tinini pomtur adimatio Sc ne ditio; saltem ii sint obiecti producit in. εο eius bilia ut D uult Pinum esse pro a ,
quitur, qvodii e ties deuoluntare nostra: uoluntas mea vulti me eis doctim , ergo ero docti scium uolo ieiunare cras Bitia non ieiuniso: noruntas utili. uberion ieiunem, ieiu nabo serte. Si Deus vellet Onditionaliter, non Dorteret,
ponat ut ais ario: ueloesiae . t si raditione positi. Exemplum Deu est aetori istorii oli ligati ad pernamine latam proa, si Pet usi eccat. igitist obligatur ad punam aeter muri rupem Deus uuli H inti dii obligari ad poemam nam pro b. si no pinniteat, & selisi irpabit i ii poeniteat. Si alba . . O uinoda si ultavin intompossibilis. Aratntur contra praedict dictum 'do' Deus ab aeterno
uoluit istum obuiati pro a si precet.& iroluit istum non obliqui pro b si pleniteat. Arrumiri te: impossibile est incompossibilia est e statu . ergo impossibile est incompossibilia esse molae mini possibileest, firmationem istam, puta obligari
ad minam aeremam te nefationem illam, liuia non obliga D ad rimam adit am esse iitriuHii Hernitate. Respondet do ciuia est uera .scilicet quira Deus ab arterno uoluit istum obligari ad poenam aeternam 'rectet. Dicit, tra doctor,quod licet ab aeterno. voluit affirmationem, di negationem pro illo,&alio nune, milla tametis prviet istam aErmationem,& nestationem est mutatio in Deo, nec in uetale ipsius M. Declarat primo non est imaginandum, quod ist cessis in Deo actus , ad actum. idest quod nunc habeat
unum uelle Scrost aliud,quia nesse Dei est ipse Deus: oponon potest esse iboessio actus ad actum. secundo non potest esse Mim, ad ipsummet actum pro quanto per actum respicit aliquod aliud obiectum,quia per unum, de idem uelleri respicit omnia obiecta, de per unam, εἰ eandem notitiam, cognoscit omnia,quae notitia est Deus. Tertio non est succensio, nisi mutatio , pro quanto rex ad extra, necedit alteriret. Cuius ratio est, quia ad hoe,quod Deux habeat uelle, nooportet. Tres sint rad hoc, τ Deus cognoscat res, no oportet,
v res sint qa af temo cognoscit re :dico, tamen quod licet nulla sit successio in Deo, laxe in actibus Dei tamen dico, et bene in successio eorum quae sunt obiecta in esse obiectivo. Vnde sopposito isto,puta quod in Deo nulla est penitus su 'cessio, tamen in rebus, quae per unam,&eundem actum tysiis uoluntati diuinae ab aeterno sunt volit , potest esse sue. Ossio, sed non ponitur successio in ueste Diuino,sed ponitur Reeessio eorum, quae sunt obiecta, uia sunt uolita pro aliodi alio nune, idoo in ipsi potest esse lueeessio. Deinde si arguax.Omnia in mente diuiniquo ad obiecto sunt simul:ergo inter ea,quae sunt obiecta, nulla est successio, rata inter ea que sunt simul non potest esse successio. R. ii
emm uerum est,u' omnia entia, quae sunt sueriint. & etunt,
sunt limul quo ad obiici intellectui, se uoluntati diuinae, qalnihil aliud est dicere nisi ivdd eadem uoluntate sunt volita,& eadem cognitione, sunt cognita ergo sunt omnia simul quo ad obiici intellectui, uel uoluntati, quia omnia per e dε uolitionem sunt uolita, di simul, quia ab aeterno, di omnia uniea intellectione simi cognita,& ab aeterno sunt simul, esisse tamen stat,m unum quo ad suum esse, succedit alteri, ruta non sunt uolita pro uno, de eode nune. Dat exemplum octor.None prius, &poster iux necedunt sibi inuicem, Miamen possunt esse smul,quom obiici idest ad Loe,quod est smul intelligi, uel possunt i mul esse uolita eorrelativa, sunt
simul natura, .ssimul intelliguntur, ergo sunt simul quo ad obiici, tamen non sunt simul quo adesse eo milli, quia unum
Decedit inerti ictu patra, licit nulla Minutatio an uti
In re quile diuino, nec successio inam Dei, tamen in rebisisse eo rit . uel uolitis a Deo potest esse successio, D una potest succedere altera. Et licet sunt simul cognita, de uolita non tam eupto eodem .sed pro alio, Natio. Si argua , contra hoc se: ι mper dimentia nostra stat etidato,quod non sit mutatio in uolunta editi tria. tamen ueritae semper stat, et contradictoria uetificantur successive de eodem,&hoenon potest esse, nisi midiante aliqua mutatione verum est dicere, Petrus est obtigatus ad penam trema,
N postea non ess,obligatus ad pinam aeternam igitur stat, erit luccesso contraditior ij ad ontradictorium, &hoeno potest fieri, nisi per mutationem, ergo oportet ponere mutationem. Respor, det doctor, quod hie nou est transitus de eon tradictorio in contradictorium,quia illa non sunt contradictoria iste est obligatus pro a. Nnon est obligatu prob, Ze hie non est, nisi tulis successio uel transitus. f. de obligatione pro a,&de non obligatione pro non est transitus dea ise obligatus, ad non esse obligatum. Amuitur. Petrus est nune obligatus pro ista a, prob, non est obligatus, uel tunc in uno habet obligationem qua prius et habebat,uel non Si no sit destructa, igitur in b, est obligatu ,
ruta habet obligationem quam prius habebat, uel non.Si no . it destructa, igitur in b, est obligatu , quia habet obligation ε . quam prius habebat, ii destituta est illa oblisatio, igitur est mutatio de esse obligationis, ad non esse obsisationis, ergo
Respondetur ad istud argumentum, quod tenendo imim' modum quem aperuit doctor noster,coneedendum est, τ in ma,habet obligationem.& in illa obligatio erit in b, tamen in i - - non erit ouligatus,lieet nabeat illam obligationem,quia i l .FIMausia obligatio licte si in b, non tamen est pio bis est pro alio, l . iam quod fuit, uel pro alio tempore, Se ideo non es mutat o de a . nam, li esse obligatior is, ad non eise obligati is,quia obligatio sy c. in-ι manet,sed non pro semper manet, &ideo non est corruptio obligation 3. 5e u ita iis patet, uolitio per quam causa rite ista
obligatio in iste est uolitio Dei sciuamillam penitus h - βbet mutationem, forespectus eius semper erit ista obliga- tm,polita causa eo in modo respectu alicuius ponitur Or- Φte,s uoluntas Dei spest eodem mor et obligatio ista sila quae est ea retem coibisatio, licet ille non sit semper obligariis. merso a sui tu aste est obligatus ina, uerum est,tiei illam habet obligationem in b.uel non Si dicis,a' non. igitur corrupta, di est mutatio. ascima habet:emo in est obligariis consequentia ista nihil ualet, quia licet habeat obligatio . nemin b. non tamen pro b Contra sorma inest subiectoe, igi tur denominabit subiectum, ergo si sit obligatio. etit aliqui 3: igatu . laicendum et non sunt sussicientes denominare
biectum aliquod, nisi pro tempore. Notandum do tor iste in primo tenet aliam opinionem puta u sit mutatio se ere oblinationis, ad non esse ob iga-
tionis, de est mutatio solum rationis, de non realis, quia nul- D mr uialum extremum est ens rea Mia positiuum. litam opinionem uidetur tenere doctor, di tenendo istam opinionem iis, opor ' tet dicere, τ in transtu de eontradictorio in contradicto- in . ι tenerium non propter mutationem voluntatis diuinet , sed solis ιν tu tram. propter transitum temporis . lustransitui temporis est susseiens ad hoc, ae contradictoria dieane de eodem, ut Petrus nunc est quatuor annorum, prius non erat quatuor annors. vitra est notandum ,π iste totus textu tota ista quaestio, .r
quae est quaestio disputabilis potest exponi de mente doctoris
puta tenendo negativam. Primo τ hie non est mutatio, ae iactiunt duae mutationes,&exponendose, mutatior ali re iudicio meo multi Scot i me tenuerunt istum modum dicendi. Unde demite rationis .non potest simpliciter concedi ipsum esse se eundae intentiones sint, entia rationis sunt, istae sunt alta tenendo hoe diei edoctor noster primo, et hie non est
mutatio, quia ista mutatio est rationis, emutatio rationi . . , . .
non est sicut reliquae res reales. Dieo ultra, quod men d
ctori uidetur esse,quod hie non est mutatio de ea e oblieationit, ad non esse obligationis, q sit mutatio ad infusionem grati , non uult negare quin sit mutatio deesse obligationis. iano es e obligationis,sed uult negare, et ista mutatiost muttatio iusi sonis gratiae, quia mutatio, si est infusionis gratiae, est realis,&hoe est, uod intendebat in principio quaestionis, eum dicit, τ remissio culpae. Ec infuso gratiae, non est una mutatio . Et se in tota ista quaestione possumus trahere quatuor modos respondendi ad illam quaestionem, pu i utrum remissio culpae.&in fio gratia sit una mutatio qua--adius stat uioli inpondendi . Primus modus suhi estiuu M.
412쪽
est, scilieri quMobligatio non eorrumpitiir, quia illa obligatio, quae erat in est in sed non pro b de isto modo beati habent obligationem ad p nam aeternam. quia illa uon est corrupta,& i ilam semper hairent,uerum est, u habent semper, seu non pro illo tempore. Contra totum istum processum arguitur se . Possibile eli Melum pro eodem nunc ui,no exissente tu tempore obli- ad poenam aeternam, di non obligari ad poenam aeterna: irgo cui pro eodem nunc obligabitur ad poenam aeterna, Senon obligabitur. Dices dico tib ,verit in alio, di alio suo. quia quando in obligatus habet unum tuum. 5: quando est carentia illius obligationis,habet aliud suum.Contra ear tia obligationis non habet tuum,ergo quando erit earenti OMisationis non habebit aliud tuum. Et per conseques non erit ibi aliud, ec aliud suum Ideo requiritur,u utrumusculpa, & remotio eulpae habeat unum tuum, quia quum angeli est esse angeli,sed est ter mirus connotativus,supponens pro ipso angelo,uel pro esse angeli, conuolando ipsum angelum assistere alteri, di alteri tempori uero, uel imaginario : Tunes. Mi ad propositione dico,stas gelus pol obligari la penam aeter
F... t. ar. non obligari ad rinam aeterna, de eode tuo. Mano probat,et corrumperetur ebde tri, sed corruperetur in altero, di .itero tempore. pro quanto coexistit alteri, di alteri tri.
Sed esto de e. inierat adhuc doctor noster supposito illo, Pin Deo nulla sit mutatio, nec successio in actibus suis, nu sic salie in Petro .qui est obligat ut, di postea n5 obligatus erit,
aliqua mutatio, salte rationis: Respondet doctor, quando aliquis actu uoluntatis potest esse terminus mutationi , tuc, per ipsim potest esse mutatio in obiecto uolito, ut in Petro saltem ronis, sed quando actus uoluntatis non pol esse terminus mutationis,sicut est actus uoluntatis Dei, in obiecto nuli Ia pol esse mutatimquia ille actus Dei, non potest esse mutationis ubi ab aeterno utui brmiter se habet .lo non est mutatio in obiecto,per illud simpliciter uelle .unde notu est, et actut
uoluntatis creatae sunr terminus mutata nis & sunt uos res
uas de nouo producimus. Fgo intelligo lapidem, est mutatio e non intellisi lapidem , ad intelligere lapidem, di de non uelle lapidem ad velle lapidem. Ideo non se proceditur de non uelle ad uelle in Deo, ergo ad uelle Dei, non est muta. tio: ergo nec in obiecto respectu uelle Dei, sed bene respe
eteaturae, scilicet de uelle creaturae ad creaturam .ieitur
postquam non es mutatio de uelle Dei, id est pervelle Dei, non potest esse mutatio in obiecto uolito : ergo si aliquandoluit obligatio, semper erit obligatio.Et si obiicias. Iustitia punitiva respectu Petri non potest se habere se, quod Petrux si dignus punitione, di non dignus punitione, nisi per aliquam mutationem in ipso Petro, puta , quod poeniteat, de detestatur peceatumat se Deus uult illum punire respectu primi, di non punire respectu secundi: ergo erit illi muta tio . Responde quod uerum est , quod in Petro est mutatio de non uelle, ad uelle,&de non pcinitere ad poenit xe, sed respectu illorum, quae praeeisε illi conueniunt respectu voluntatis diuinae, di a uoluntate diuina, non est mutatio. Modo ista obligatio conuenit Petro lum a uolunt te diuina. Vtrum aliquis te obliget ad poenam aeternam.No: sed Deus solus est qui obligat. Restat soluere argumenta. Diam, ν Ad argumenta ante oppositum. Argumenta uolunt probare,Ψ remissio,& inibito,sunt duae mutationes. A rguitur se. Peccare,& pratiam corrumpi, sunt duae mutationes,ergo a smili nitivo gratiae, di remisto eulpa, erue dux mutationes,& sundatur hoc argumentum in auctorita-
savii ν te Augostini: Respondet doctor primo Peeratum & gratiam . in delege Dei ordinata, ni incompossibilia ad inuicem. Sectris νε ροβ do .Peccatum non est carentia gratiae, licet ad peccat si sequaesionei nata carentia gratiae. ite peccare fit remutatione, puta de voetabiliri illius actus qui dicitur peccatu, quae est uere res realis ad esse illius actus, quia de non esse peccati, adesse peccati: ergo est vera mutatio Item corruptio gratiae est mutatio realis, de esse gratiae,ad non esse gratiae, ergo est vera res realis, di se patet quomodo peccare,est mutatio realis,quia de non esse a tus peceati .ad esse actus peccatiatem, gratiam corrum' i ,est mutatio tralis,sed non si uitur ex hoc :ergo,&expullio culr: sit mutatio, quia expulito peccati non est mutatio realis. ota quod respectus rationis non conuenit rei secundum suum esse reale, sed tantum secundum uolitum , & cognito. Na obligatio ad penam non couenit sorti, nisi ut sortes est cognitus, vel uositus, sed ab aeterno sortes est cognitus. Ecerit , eigo semper manebit illa relatio rationis
quae ei eonuenit ratione illius cognitionis.sequitur, p ees santibus illis cognitionibus, &uolmonibus, stabunt illita
spectus rationis. Unde quando Petrus uenit in b,est obliga, tus ad menam aeter am, Sconuenit ei obligatio ad poenam aeternam non secundum suum esse reale, sed iecundum, P ea uolitus, di cognitus a Deo .vnde uidetur quod Scotus o at
lianc remissionem peccati, eo τ entibus rationis, nco
uenit est secundum adiacens, sicut non sequitur, hoc habet esse cognitum, ergo est:ita non sequitur respectus ration
sunt in obiecto cognito suo modo, ergo sint. Vnde pro illa
tota materia de remissione, uidetur dicere scor. s remissio Peccati . non est mutatio, ex eo, T de respectibus rationi . no rum potest ueris cari, est secvudum Placens. Item uidetur dicere
Scotu quod remissiq petiati non est mutatio, quia inianditur gratia, uel ad inii uionem gratiae, quia ita in usiogratiae Aest mutatio realis,di remisso culpae est eatentia obligationis am
C qui secundo arguitur, ipsius uitii, diu tutis, sun duae
mutationes ergo inlusiones gratiae , de rem Mones culpae .
runt dua mutatione δε- argumentum nihil concludit. N uitium est actus malus. Res hautus genitusex initiis mali ovolo sol nicati, hoe uelle est vitium, di est quod levip. ideo
bene hic mutata oreali . Nota in moralibus, ruiti Mimilliguntur extrematuri tum Nam moralis dicit extrema ut is esse uitioia dc dicit esse peccata,& i: a vitia sunt vera entia realia, quia sit exue uirtutis, quae estem reale. Modo remissio peccati non est ens, deo non est si ille.
Tertio multur sic Dispositionis ad illud cui est dispositio, semper iunt dux mutationes, sed remi illo culpae est dis spositio Adgiatiam, 2 ad infusionem grati aera Respond. v I sitia νε quod nihil valet duplic rationeauim. ratione eulpae non est 'dispositio ad gratiam.Secundo dato, edet dispositio, non tamen sequitur, quod eius esset mutatio,quia non est. DiUt
enim philoi bus .v.phylieorum, quod omnis mutatio . est te esse, ad esse, uel e contra. di nulla eli quae sit de non esse, ad non est taled peccatum est nihil, de obligatio illa est uilii ergo ipsius ad non esse eruti non est mutatio. Nam respectus
Per eadem potest responderi ad quatuor rationes probante quod remissio culps, de insulto gratii non eii una mutatio, quae sunt ad probandam primam conciusionem in principio quaestionis Muam doctor,an haec si concedenda. Renustio culpae in alia mutatio, ab illa mutatione, quae est in uilio gratiae: Respondet, quod nonuic ut non cociatur, Chim raest aliud Sorte. Remistio est alia ab infusione gratiae, quia sic
exponitur. remissio culpa est, quod est talia quia entia ra tionis, non sunt: tamen bene hac conceditur remisito culpae, non est illa inuta io,quae est inlusio gratiae.Non enim iequi tuta remisso culpa plurificatur eo modo quo potest plura ου- cara: igitur distinguitur realiter ab iniuilone gratii, que estres re iis . sed oportet vicere, quod remissio culpae elice res. realis.Non enim sequitur,chimetra non est idem mihi, ergo distinguitur realiter a me. Per hoc soluuntur alia duo argumenta. nam est, tertium adiacensi quod dieit ueram extremitatem rei in rei pectu, non potest dici,de ente rationis.
Ad argumenta post oppositum. Primo probat unum,quod concedimus .scilicet,quod pus peccatum, uel actu transeunt cinihil manet in peccatore per quod dicat peccator, nisi obligatio ad poenam, de illa non conuenit Peti' nis secunda
esse cognitum, diuolitum, a uoluntate diuina, sed una formi. ter ab aeterno Petrus est uolitus a uoluntate diuina pro ta inunc Ideo uniformiter respectu illius uolitionis Petrus se ha bet,& nihil acquisiuit. Notandum,quod res. quae obligatur adrinam aeternam, in uno nunc, & auo nune non obligatur.
non potest diei, quod hic sit mutatio, pro quanto in uno tempore est obligatus, di in alio tempore non est obligatus: Ide potest dari haec tesponso quandoquetritur an si mutatio de non esse obligationis, ad esse obligationis: Respudetur,quos
non per se primo, nec realis, nec rationis, sed bene concomitanter pro quanto est mutatio de uno tempore, pro quo oblisabatur ad aliud tempuKpro quo non obligabatur.Et hoc habetur, hic, nisi dicatur,&c. ecdicitur concomitanter, quia su D. - νisalum comitans tempus est aliud , & aliud Haee solutio est l. Ibona, de euadit tot alteicationes,& nondicit,quod est mu--tatio rationis. Secundo, quod non sit in Petro per se primo. νον remini. sed solum concedituri me--θη
Pto secundo argumento quaerit,&ed eeta, quis tot in
413쪽
se Mum stilosophum finietaphypriora dupliciter. Primogeneratione, Secudo perti onmilaiora generatione, semper iunt imperiusior Patet in generata one horninit, ea semine fit sati uis,
videmindestini persecti .viter illa duo,& inueniet quoden uuid, quod est priuς generatione . sed remissio eulpae est prius generatione inlusione gratiae, igitur remissio euis ea imperi ius generatione, u infusio gratiae est per uia Naiendatio Naevius rei realis , sed uia periectionis infusio gratiae ei persectiori Patet aram insutio uix est periectior, quia
remituo pcccati est cor ptio eatis rationis, puta obligatio,. nis, Nil allogratiae intermisiatiores realis .et ideo magenerationis remissio culpae praecessit, lueet uia periectioim in-Duo gratiae praecedit, non quod iit aute remissionempe
Trum sit ossarium e5fiteri pectata si propriosae toti suo. tem IVosoltitione mi qu stionis supponit p imo dinor, i 'catori necessarium se est ad salutem confiteri peccata sua suo sacerdoti. I suppissito, quaerit nunc do
γ GL Verum e contrario nain tuus a quo non conuertitis subsistendi consequentia est prius prioritate cos seriae, di iis hiscit prauserioritate consequemiae, quia ab ipso non con ueritur sublule si . sequentia.Et i6 qm ut tu hic est aliqua.. prioritas consequemiae. Vnde bene sequitur . ei iniusto gratiae, ergo est rem uso peccata, di sequitur retrii iso eulpat. go die. R rusu precati,di i tuaiso gratit, no sunt e traria
itum latae sina est necesse inerit in inelia suo stas ti-uo vel ii Hi rivi necesse est hominem es. sanum, uel
Grun , quia illa duo extrema ex ratione terminorimi Doniunt contraria tinniediata sed τ sintanconamisit,ilia, solumeu ea ordinatione,Dei,&ubo satis dactio te est uidere, an sit inter istaducuprioritas eonsequentiae Dat tamen unam resulam, communiter consequens cicillud quod ibruitur est imperfectiusquam antecedem , uel quam illud, quod sequituram ederis. Sed remissio peccati impersectius est, quam se intuta gratiae. Et ideo si hic sit, priori tax consequemiae, re- nussio peccati erit pro consequente, dei usio gratiae pro antecedete. Et dicemus,infulio gratiae est remisso peccati, de non e innir proprie non est hic prioritat consequentiae.No
Ex quoi uitur,aetantii duo sunt de iure naturali Dro-
prae, stricto Pura ncipium.& eo uso. pruisi tuum. i. pro imo practu euius a leti saxeausatur ex notitiit terminorum,sima: in peculat iure dicitur esse princisum. Seeun- γda est conclusi,omi deducitur ex tali prineipio. uel ex tali ' νυ spolitionese e ter nota cuius a sensus usi causatur ex nos in . . Gis tutat inom. Principia cognoscimus, induanto terminos cognoicimus, siue in speculatii Is .mis in practicis sed ius naturalem ea se imi enituem practicis. de istud non est prin . cimum pracii eum, omne totum est malu si a parie, sed sp i eulati m. distud. mutes dilige nisu, est principium pia . cti , de est de iurenaturali. Dicit ultra doctorini aliquas, p- positiono esse de iure naturali G priuio de sprie, sed statum . propontiones emisonae iuri naturast. Primo non iunt propositiones,quarum allosus habearu med ante ii otitia temninorum,nec sum conciutiones deduciae ex illis, sed ipsis apprehε sis euidenter iudicamus illa esse e sotinnm iuri naturali. Quaero quae sunt propolitiones qu sunt consonae iuri natural unt op uitio nex tua non e ubicuntnr ex terminis, sed ipsis apprehenss, iudicamus inas esse consonantes iu
ti angelis,antequam peccauerunt, id ite de ordinata Dei lege non sequitiar est infuso gratiae, ergo remisso Necati.nonne augmentatur quotidie gratia in eo qui eontinuat bonos actus tuos, ec tamen non remittitur Meeatum. Et si dicas esse . amicum per statiam, Se inimicum,tiunt contratia immediata ergo imuiro grata iti remissio peccati sunt contraria imni per fit amicus, de per peccatum immi- 1 Respondet doctor eue amicum Deo per gratiam, est ordinari ad uitam aeternan .esse immicu Deo, non est aliud si ordinari adpςna aeterna, ista positant sinul eidE conuenire, ergo non sust contraria immediate.non se ab aeterno. Petrus paest ordinatus ad uita aeterna,& pro, b, non ordinatus sti SED st quaeratur de prioritate,&e.l aetitur ultra, utrum ista duo,remassio peccati,& insisto gratiae, habeat aliquam prioritatem causalitatis ad inuicem. l'rima, quod unutit causa alterius: Respondet doctor, quod non, nisi a solopeo datur:Remissoreccati fit a solo Deo principaliter, a
sacerdote tanquam a ministro. ergo remissio pereati non est eausa in solus gratiae, nee e contra. Si quaeras quem ordinem habent ista. Quaerit finaliter do- ωt: utrum ilia duo, puta, infiiso gratiae, di remistio peccati, habeant aliquor orcinem a uoluntate diuina. o declaratione iam dictum est, τ uia generationi , remissio peccati praecedit quoad intentionem Dei, & agentis in sero.erro praecedit. Vnde omne agens,ordinate agens, primo intendit finem. Seeundo, media ad illum snem: Deus primo quod intendit iacere de homine est sacere beatum, di da. te gloriam,& media ad gloriam, sed insesso gratiae est mediuad gloriam, ec non remitti opeccati: quia multi sunt qui ha bent uitam aeterna in quibus non sit remissio culpae. Et ideo Deus prius intendit se e gratiam isti, quam dimittere peccata, de ideo in intentione, insisto gratiae praecedit. In executione tamen, remissio peccati praecedit insasonem eratiae.
turali sedeste ibitumi uti naturali . Et sic distinguit docreor quid euius tiat utile, est signum uerum naturaliter nobis inditum notiscatiuum uouintatis diuiuae uolentisino teneri ad aliquid tirendum δι non fieridiani pro conseruatione foetetatis humanae. ni dicitur ess si na. i.propolato,nat iraliter nobis inditum. i. assensus principi rum naturaliter causatus ex notitiis terminorum, & hoe est quod incitur, v principia insum nobis a natura. idestillae ipropositione , tu ut principia, quarum assensis causatur in nobis naturaliter . ex notitiis terminorum. Ex hoc sequitur
desectus Giatiani dictis in i 'naturale sunt propositiones contenis in sacra scriptura, & P in isto iure naturali G p test heri dispensatio ab ecclesia, nec a summo pontifice. 8c de isto iure naturali dicitur, Τ moralia remanserunt in ultima lege, & temper eadem immobilia quae fuerunt in antiqua lege sunt in nostra: ita immobilia sunt ista principia, sed illa quae sunt de lege positi uanon. Immo dato quod ista non sitissent nobit data in scriptura. nos tamen veram habuissemus notitiam istorum,qui sunt de lege & iuretiaturali. Ultra est notandum quid si ius diuinum. Undei diuina est signum revelatum ereaturae rationali notiscatiuum uolantatis diuinae uolentis creaturam rationalem teneri ad aliquid iaciendiim, uel non faciendum pro eonsecutione uitae aeternae, per signum intelligitur propositio. Ex quo sequitur,l illa dicimus esse de iure diuino, quae sunt reuerata, uel nihil est de iure diuino, nisi propositiones, Quae sunt reuelatae a Deo.Sed quae propostiones sunt de iure diuino: Resp'ndet doctor ptimo. Omnes propositiones quae continentur in sacra scriptura quae non sunt de iure naturali , neque tanquam principia, neque tanquam eoneluti nes, neque ut consonaei uti naturali dicuntur proprie de iure post tuo. Ex quo sequitur Ψ in sacra scriptura multae sunt propo sitionet quae sunt de iure naturali, de quae possunt deduci
illis. de duae sunt consono iiiri in amarat.
414쪽
ill qui sunt de iure iraturali, non oporteti sint 'bis
latae . quia sunt natia taliter nobis inurae. Et propositiones de iure diuino sunt propositiones reuelatae. Dat exemplum doctor.In ueteti erat,m od Deu 3 erat colandus in inim latione, di oblatione bestiarum, illud uocatur de iure diuino positivo.Quase, quia erat reuelatum in domino , di scriptum in sacra scriptura , ergo erit de iure diuino positivo. similiter Deus eii coletusus in nostris cerimoniit puta in oblatione Euchariistit , dicitur de iure diuino posse tuo , quia habetur in sacra scriptura , puta hoc facite tu meam commemorationem .sed dicit ultra doctor, quia Peu, est colendus in psalmis, est de iure diuino positivo. sic , oportet
quaerere, in quo passu. iacrae scripturae qui ire u inest lest de iure humano post iu lim . esset e ii Nor teret, et posset deduci eq dent e sacria scriptura, uia talia , ex lumine fidei, di tunc erit de iure druino. oicit dia cit, in
ista consequentia non ualet, hoc, non continetur intacta
tere ueniam Deo, deprcham factu. Isbid semper suli in quacunque lege, quia in quacunque lege peccarores tenebantur detestari peccata sua. de petere ueniam Deo, sed st quis te
retur secreta confiteri saceriami, non est uerum. λι similiter &e. Item arguitur sic. Sacerdotes inueteri leto constebantur peccata, ac populus confitebatur peccat sua osterendo aliquid intemplo, ergo eonte ita erat tunc ordinata. de Mistitutaein lege: Respondetur ad istud uod iniueteri lege sacerdotes iaciebant cousessionem si eut bimelo tam -υsicut. Aaron: S alii sacer soles. Ostebant ir pro se, de popu- I lo suo sic dice . Peccavimux male egimus. Et ratio est, quial quam primum peccabat populus puniebatur a Deo.Nuueau an ut tem doni inus ex erit no QNotum est v non est si lueon.
sessio quam iacit nune aliquis sacerdoti. Dieo secundo, ut Im O . Populus constebatur peccata,& aliquos delectus. stilicet devilotas publicor: puta qualo disciebat, uel n5 obserata bat alii
'primi ni si& sciebatur, tu osterebat aliquid pro ex-ζscriptura, ergo non ei d aure diuino. Et reuocata est Paris a piationem ali publici, de non sectet:
contra illum qua dicebat, P ieiunare quadragesimam. inlide iure diuino,quia non inuenitur in acta scriptura. Vnde iliata quae non continent ire i propria forma ia facta ser iptura, sed deducimus eu denter, uel tu ne fidei, ab illis qui iasunt in saetas eriptur sitne de iure diuit - . Ista inde iure diuinoxl ibis habet neruosost , dc uena ktamen inpropriati forma non continetur in scriptus a sacra, sed bene ista Chre
atrasiti, si Item, viliconesu sequens. Arguit doctor et consesso. si desses e naturae, Ilia est de lege naturae. Reus est punie rdus, di ad ii iam reus eu pumcndus , sequiinristae reus de draceuiari. Sed de se et ix non potest accusatre nisi a se , er- .go ipse debet se accusare, te non tuli akeri quil liuilexmus, igo de lege,& iure naturali, tenemur conti; et i peccata fimul stra alteri: Re polidet doctor Lic ad primam rationem. Primo
stus est homo, de distam Chriam est horno sequitur. & m- ii uxu um est quod issam de lege naturali . A evi est Pimiendueitur, Clitii ius habet ne vox. Ex isto dis nisu, aliqviditat, cus, di iudicandus, uel salie mesteonsona legi traturae: maia
quod ius postiuum, ii t. Dona dicunt est Miure diuino, nou debet remanere unum delicium quin puniatur, saltem quia dicunt u iusto iti*u01Maducitur ex his, quae iunt sa- ubi legislator est Histiis tergo teus debet aualcari igitur ista L .E .. erae scripturae. Et laeo dicam, ius canoni iam, est totaliter satis est de lose natur in reus est puniendus se viso diei ede iure diuino. Notandi uerum est, aemulta sunt i r ista propolatio. Reus accusandus, non effde turgit in decreto, quae deduximus exilias quae sunt iuris diuuii , uel sicut alia, qtriano estopus quod ubi iudex firmius cognoscit eatum ali ius. Tiste accusetur coraeo: Sed se est, in Deut i
in saeta seriptura: sed solum deducimu probabiliter, &non
euidenter nec lumine ii dei ideo non iisquitur , Q, sunt de tu edium O. sed ius Scium ecclesiasticum, non loquitur de ciuili est signunia' homine iussi tutum notificativum uoluntatis legislatorii uolentis hominem teneri ad aliquid faetendum, uel non faciendum, pro consecutione uitae aeterne, de ideo conuenit in fine cum iure diuino, sed non conuenit in principio quia est institutum ius canonicum ab homine.
ius diuiniim a Deo. Vnde isti institutiones quae ab ecdicta institutae sun pro beatitudinis consecutione dicuntur de iure politivo eee eliasti unde dicit doctor, i ecclesia multa
instituit propter obseruantiam honestiorem in moribus, &propter reuerentiam maiorem in sacris suscipiendis, di dispensandis. Et ista quae se instituit, uocantur de iure canonico, te de iure ecclesiae.&diserunt a iure ciuili in hoc, quod ius ea ni cum est institutum pro uitae aeteri e consecutione di ius ei uile institutum est, propter coli seruationem communitatis,& boni communis. Et sic, si quis quaerat per quod di singuuntur ista quatuor iura. Vtrum ex parte finis, uel ex parte cuius: R.espondetur, Paliquando ratione linis, aliquando ratione principii .Ius diuinum, de canonicum oueniunt in fine. Ius canoni eum,& ciuile differunt ex parte suis, ta conueniunt in principio. Tertium membium patet scilicet ius canonicum. Ad propositum dico, die. Ponit doctor talem eo usoner Ista propolitio, Peccator tenetur confiteri peccata sua suo sacerdoti, non est de iure naturali.Patet, ista non cognoscitur cognitis terminis:nec deducitur ex illis, nee est eombualestinaturali, τε dicam secretum meum alteri. Vnde quς sunt de lege naturali, uel iure naturali, semper manent, ta suer e
semper sub omni legeasta conieissio de peccatis senda sacerdoti, non fuit in veteri rege, S sic non est de lege naturali. Sed contra hoc arguitur. Consessio fuit delege naturali. ergo male dicis. Antecedens probatur. Conisellio erat tempo ire Adae, ut habetur Gene. . Vbi Deus uocauit Adam dixit. Adam ubi es,& dicit quod si it haec uox increpantis, & uox in uirentis consessionem ab Adam. ergo tunc erat confessio iacienda tempore Adae, di non nisi de iure naturali, igitur eonfessio est de iure naturali:Respondet doctor ad istud, prι- .mo supponendo, T Omma sunt manifesta Deo, & putat ea.& sectet . Secundo. Adam versabatur, aes iactum suum non sui siet cognitum Deo.Tune se Deu quaerebat cousessionem ab ipso Adam ad duo ostendendum : primo ad ostendendum, PDeus bene coenoscebat,& cognouit & omnia, di Ucogia inebat quae Adam secerat Secundo ad ostendendum,m ue -
is cousteri peccata hostia Deo:quod nilui laude his ra
esi summus iudex eiso non est ri,uς, ω fiat accusatia circa euntie Umnia sint, Deo mani stata, dc dominus est per secius . . t iudex:ergo iudieabit nox sue accusantes nos, liue non Idem iis, is licet istast de lege naturae, reus est ac sandus non tamen est id ς lege naturium esset acria satiatus homini deseereti t. c. E quo sequitur, uiri ista admittatur de lege naturae, reus . est aecusan Lis, non potest intelligi, ut sit de lin naturae, ni et si et sit a uiui aut eo tam D ius ratio est, quia Deus est ille qui mi remunerator meritorum, di punitor peccatorum: . ergo iuste tantum est. P eoram eo fiat a uiatio. Et ideo tiui :lq modo est de lege Murae icta.Reus est accusandax homini: bene aut illa. Reus est Meustii dux Deo. unde dicit doctor, P. consteri Deo.non est aliud quam petere misericordiaura , a Deo de peccatis suis. Et isto modo fuit seritata confesso imomni lege ab omni teredentibus Deum esse iustum audi-4. multorem,& remuneratorem, petendo te missionem de
peccatis sitis.& hoc est consteti peccata sua Deo. Lis dicarasta elide te retiatiir ,et reus debet accusari alteri ho ni de peceatis suis. Probo quia in republica humana ista est consona legi naturae . *quis confiteatur peccata
sua alteri indici, ergo in istos oro: Respotulat; ctor primo. Deus est summus iudex remittens peccatum, Sc uindicans μ-οῦν eccatum:e go nullus potest remittere peccatum, necuin --
chore peccatum nisi sit minister istius summi iudici colue e.rim. - eo dices, sed minister non es nis alius homo. Nego. Immo sis in cibis Deus quemlibet hominem fecit ministru in ad uindicandum in peccatum suum&non alium hominem. Et dicit doctor, tu m m. 'Ga secit quemlibet peccatot enim inistrum ad uindicandum c. -diea catum suum taper displicentiam suam, Ecdetestatione M pMea peccati. Et ideo non est opus , Talieri confiteamur. Dices, D-ον .rer te quilibet est minister ad puniendum peccatum suum, ei conseisio non potest esse nobis nociva quocunque iurer ine spondetur in uerum est F Deus commisit honum ilia. bet, ut sit mininer ad uindicandum peecatum proprium, scilicet per displicentiam ,&per detestationem, sed non aliis modis quibu peccatum non est puniendum puta peruerecudiam,di satisfactionem .ied per uerecudiam, & sati facti ε1
punire peccatum, non conuenit alteri, quam peccator . r
quo sequitur eorollam uni,s postquam quilibet est mi nister ad puniendum per contritionem, nullus altius potest Torno:quia quilibet est commisiariuν & ivdex ad puniendum peccatum tuum proprium per contritionem et omnes dolores quot Chrii iux
415쪽
nil iturum quin tuo iudicariau o poteli inn-eium p. tum , ita tu, a potest icii tinnotine peccatum aviariis, nisi iactis iacium inpu- Nico, re cciii Muri er accusativus. Ossies. aliud est de peccatis noluis a crem , quae quo ad odispliceii - ορο
r a. et irri. - iam tenemur,&αὶ Quaerit doctor, i an olito ae in uessis cis secreus fienda sacerdoti, non inde tuo naturai visust de aut epes tuo, ut utram iit ex ordinatione ecci .uci tutonum bt ii is, uel alicui conri moli omini , sciliceri a More, teneatur comiteri peccata duci in no a. est iecit dum quod Hatia , de qua . ut inur, sui uia de Mut po- ex ora nationegenera, ct sae, non enim uidetur edasfiamia ureri ueniasse obii rei omisi ad transuopo Mile, uinati opisti se aliturae uti prae pi da uino in iem tetur. Et B dic ci ita expresse ieeit in ud. de Meti Moninis utriumue lex , dc hic praecipit ut i ita conms omm pondet,doctor m intinium istud iuulet detrimi vatum in concilio sub Inuocentio terito, iam pes,octi in sentos annua Dicatu hietat ab Auguilino de contestione: et erat ad salutem cessima:quod no hecisset nisi hiulei , t Deo; in te igitur eccissa iustituita nquam hoc tu athraedicat uti mutulum a praedecessoribus laesa Dcolpondem commvinum omnes docimex, quod eccbeta nocipraecepit cooicisionem nisi indire re , pro quavio aliquid ad quod requiritur consessio di. pu .c Ri- uionem. de receptio in Leharistiae, ae id o indit αρα- cepit eoas Monem ecclesia seri proprio i et M , umet
Hanc tamen opinionem ultra est aduertendum , ..puis Barptolanuus Brixi . . di i latius eo uot te necintiletiquod consesso ineri, est solum se iore posit suo, Rec iure ecclesiaessit hoc habet de pet dissis principio elotis, ubi postquam disputat quo iure quis Maeatur adeonis si nem: Rei pondet iste doctor, quod uitatur quod ea vi adam
universali ordinati 'Ni cquis tenetur ad conseritonem peccatorum tuorum liendam altendo iure positivomisit: Dicit dolior quod iste nullo modo est tenendus, quod ostenditur quia si turpe esset theologo allegare factam scriptura, di non dicere padum turpe eis etiam gi ouatori canonum cete P hoc eu ex institutione eo iei praecise scilicet, P. taluum conici stode tute ecclesiis leo, de non di te passum ubi ecclesia initituit, di ideo relinquendus est, & ista opinio simpliciter est te. inquenda, puta et conici, io sit ibium fi das et doti de iure ecci euallico. Item haec opinio. Amuit ut se eonfestio esset solum Q. denda ex ordinatione es , non uidetur quomodo 'in s. que tenetur ad conlisitionem , quia par in parent non Libo amperium, go unus propterea non potest obligare alui . . Vnde quicunque iacit iesem,non indetur obligatus ad illa, quoia peceat unLVnde si iuvimus ponti sex committit Samonia, no propterea perdat beneficium sed si pauper euratuis mittit simoniam perdidit curam per alium qui impedit. Nasiimmut ponti lex non subiicitur legi quo ad poenam. laeti, siquitur,quod infideles non tenentur ad contitendum pecca rasu quia non subiiciuntur constitutioitibus e lalix, tui: tur Rhoeetat lum ex inititutione ecclesiae non tene en- . tur confiteri peccata.&illud habetur. i. Corin. s. Ddmibi
de his qui foris sunt iudicaret Quid mihi est iudicare i dicebat apostolus ode illis insidelibus qui sunt excia ecclosam et ibi. Hic sunt muliae dissicultates: mo. Ista auctoritas Omihi est, &c. uuli dicere, quod iiii qui sunt extra ecclesiam. s infideles , sunt extra ecclesiam quo ad institutiones stinas ecclesae , ut ecclesia instituit ieiunium in uigi
Matiuitatis domini, at non tenentur infideles, de dicit textui . Deus autem tales iudicabat, uolens dinere , quod licet non subiiciantur ecclesiae institutionibus, subiiciuntur amen institutionibus Christi .Ec iura diuino.Notum est etiam Pagani,& Iudaei iure cieationis,&iure redemptionis, sumiciunt Deo,& Christo, dominus non solum redemit nos, sed etiam omne adeo dico, quod quo ad prxcepta Dei, s biici tur. i. debent subiici omninus praeceptis Christi. Et quando dicis non sunt oues. Dico quod non sunt oues quoad holonem fidei, de chamatis, sed Litit oues multae 3 prp- ωεtra Dei. Vnde dicit D. Augustin. nulli situ deiiciendi
acclesia, qua hodie sint bases crastipa die erunt ouus, qui
iure divino, mercntur, di contiei Monem non iaciunt ex pec
catent: Respondet doctor.iste glossator imponit Gi ui auiali a minuinuo' et aliquis uactans errore Graecorum qui Mi qua piauerit his inter erro ex Graecorum . puta*non cise confiteantur peccata sua. vltra dicit doctor. dato quia priima et, quod npn est uetum, a sui randum si contuetudinem laudabilem de constendo pecea suadiimiserum, ubi multas alia lauti bis omni icto ontra totam ecclesia u. Dictum est quod baptinauerunt sub istis uerbis. Bapti detur sexuu Christi, de quod nunc baptarant, e utrum peccabant. Diceb x colui quod non iuuenitur passus, exquo habeatur quod p Qt,' a non inuenitur ulia tuerit eis prohibitum. Viae Graeci errauerunt de productione spiritu ia ii, dicentes,quod solum erat a patre,errauerunt crim,quod non to nuerunt pulsatorium, ere erunt in consocratione quia n5 coii crauet dinis ui ierinentato, etiam errauerunt in continentia ,sacerdotes quia noluerunt seruarc coutinetitu in . .
Nec non isti ira aetiis, codi Dicit docior quod non potest esse consuetudo,nee praescriptio contra illa quae sunt de iure diuino . Vnde si sit I
cus, uub patria, iaciens contra ius diuinum, non iacit con suctudinem,&praetcriptionem, ec se si coniemost de iura diu ui , , dato. quod Graeci non sint ulcisi hoe nou faceret consaetudinem in Graeci . Unde consuetudo rationalis eiuquet nullo niciato est contra tu dinimam nec natura ae, conti' autem illa qua sunt metu potitiua, dc contra institutioue -- Eesiae,est eo vetudo. ec coni iuditus Da o positum , ergo
ius posterius potitiuum, abrogat ius praecedens positi umii, sed non potestabrogare ius divinum. Brevitet uidetur rationabilius, fecit vs cure Ex omnibus istis sequitur, quod hi ter tenendum est V ι-ειε .c Alesii odcvda alteri de peccatis suis secretis,est simpliciter de iure diuinossit pro de aratione est notandum, Taliquid dicitur de iure diuino triplicitet. Uno modo quia in licca viui is seriptura, Neuangelio coiitinetur, ues quia habetur ex doctrina apostolor vita vel quia relicium est a Christo apostolis, M. d ut per ipsas talequid promulgaretur. Vnde notum est quia . non omnia sunt icti pia in augelio ad quae obligamur , sed re tiense. vis reuelauit uerbo tenus multa apostolis.ut apostos di a - abitio inuigarent, scilla obligant nos de praecepto iunio, d sit rid ii mla quae a principio ecci etia ab apostolis iuua sunt, qua ' me in si ripturis, iii propria fama non iuueuiuiit, sed pt ncipio ecclesiae.tenueruiu i istam eo nimi cui, de uide id
.cere ni inor, est de iure diuino.
Dacit doctor, er licet istis tribus modis aliquid sit de iura Hi uano, tamen magis eu corroborativum. quod uiae tum , ut M. iiii aliquod euangelio inueniatur,pulas hv λων alteri consteri peccata nostra . Et ideo restat nune 'DUere; ut tu in aliquo passu sacrae scripturaei eu tur uos elic obligatos adeontellionem. Nune utem ovortet aspicere, , lNunc docior noster uult cere quo iure quis tene to c. steti, de ponit hanc propolitionem, in qua conueniunt te omnes daciores, nisi ille glossator. π tenemur confiteri iuret diuino. Dices ubi est pastus in sacra scriptura: Resmodei doctor Uille passus Mat. 16. tibi dabo claues, de quia vitae iu- Oct 3 in . . tuto, quia licet sit promi suo dedatione futura uou tame dat,& uerba de suturo nunquam iaciunt eout tactum v id nationem ii dico dabo tibi cras, promisi, sed non dedi, coautem huiuimodi uerba obligent adservandum promissum, non tamen propter hoc iaciunt donationem. Re rendux est
igitur alius pastus, de dieit doctor , quod propitus passus essilie Io. o. orum remiseritis peccata remi Nun ureis
quorum retinueritis retenta sunt. Dices quod verutri ςst , stunc data est potet M apostolis ad te itenda pecca .uς. Uministrandum sacramentum poenitentiς , sia pro 'er hoς non sequitur.' uod iimus oblitati ad confitendum i cer/bus peccata nostra, sed bene uerum est, quod data est ipiis Nietas ministrandi illud sacramentum, tanquam aliqvi te,& conueniens nobis , non tamen tanqitini illud ad qu simus obligati. Dat exemplum doctor, nonne sacerdoi ha epotestatem ministrandi confirmatiouem,&extremam un-- a tamen nos uon sumus obligati ad illa,cico paritv
416쪽
nobis utilia,sed nos non s uni uc obligati ad susci uendii. L at exemplum doctor Us essent quatuo aut quinque qui haberent potet talem abiesue tisi me a peccati meo, notum est, lvon obligarer confiteri illi, uel illi,sed et in ptate mea eam re itium , qui nulli placuerit,etiam est inpoteitate confiteri peccata mea ii uoluero, quares quia non obligotia confi
Et ita paruo passii uidetur satis haberri u ubi sunt duo, uel tres habentes aequalem potestatem absoluendi, quod est in potestate mea eligere unum istorum quo seauitur,et si hie esset episcopus prininius; Sc
ratus meus. iiii sint tetrauchi meiaeli in potesta mea capere quem uoluero, de quilibet eorum est proprius sacerdos.' Et hoe eonsermiter.
Istud adhuc deelatat doctor, quod propter illa uerba non
tenemur sic conii te peccata. Et arguit scet perhoe,quod di cit.Quorum remiseritis remissa erunt, quotum retinueritis retenta erunt mon dicit illa uerba, eviti praecilione, idest non dieit sub illo sensu, putas non retinueritas,non retent erunt: si non dimiseram non dimissa erunt. Est hic parua quaestio, virum sacerdox potest retinere aliquod peccatum, de remissione non est dissicultas.Et arguatur: si iacerdotem retinere aliquod peccatum est non abs bluere de illo peccato, bc non imponere ponam susticientem pro illo ergo retinet peceat quae non sum sibi conlatia, ut sunt oblita.Respondetur hie, quod Laeerdos,quando non dat enam suffieientem pro peccato, tune non retinet quin a Diuat, sed dicitur retinere, quia misitentiam susscientem non dat pro peccato, te tunc dominus retinet, dando illammmam iusteientem , utrum dicatur retinere , quia re. mittat ad firmiorem . ista materia postea tractabitur. edo tamen quod absoluit, sed remittit ad simiorem ad p nam taxandam. Dicit adhuc ultra,quod precata retinentur,quae non sunt
consessa taeerdoti,sed sunt peccata oblita, tunc dominus retinet ita peccata: non quin ipse Deus absoluat, sed quia oldinat ea ad poenam.& uc duelieiter retinentur peccata.Primo quia sacerdos non dat sufficientem pεnitentiam. Secundo quando peccata oblita sunt. si Licet haec responsio,&clLicet iste euasionei sint munae ostendendo, quod per illa uerba Christit accipite die. ex praecepto non obligamur adeonsessionem,tamen excludendo istis euasiones ottendit doctor propositum duplieiter: Ptimo tali rone illius apoli lis, de suis hieeessoritas data est ista potestas, absoluendi,quae potestas est potestat iurassictionis,potestas iudicanda, di arbitrandi de causi,de qui bii s debet dari sententia, sed non posiunt firmiter iudicare, nisi in eognitis,ergo dando ipsis istam
potestatem. dominus Obligat aliquos ad dicendum causas uas, te reatus suos, ut illi recipiant sententiam, de ut isti exerceant suam potestatem, scilicet sacerdotalem: aliter frustra data esset illis potestas illa,cuius potestatis nullus esset sta ditus.
Aliqui uolueriit hoe eorroborare p Deptin baptismi inq-ctet in ad aliqt est obligatus ad recipi edu baptismi, rnae
tur ut se. N per quae uerba per illa, Euntes baptietantes eos, quia dans potestatem apostolis MEtizandi. lubiecit omnes a d praceptum de suscipiendo baptismum, Eodem modo hic dando potestatem sacerdotibus remittiaipeccata ominus obligat nos ad submittendum nos illi potestati. Istud non est sussicienter dictum,quia per hoc, quod dedit apostolis potesatem basMirandi dicens. Euntes baptitate omnes getes ece. ob id non obligat nox ab baptismum, sed per hociquod dicit:
Nisi quis renatus fuerit ex aqua, dic. Dices ista est optima rsuasio, sed adhuc non concludit,quod teneamur confiteri, Mideo dieit doctor, quod ex illo uerbo, puta,quorum remiseritis, de uno praecepto sumus obligati confiteri peccata nostra, stitieet ex isto uerbo quorum remiseritis, cum additione adimus praecepti, sumus obli pati eonfiteti, Ecdebet ser- mari ratio hoc modo, ac tamentum p itentiae est remediututissimum,& sacillimum ad delendum peecatum, di ad recuperandam gratiam, &iste tenetur recuperare gratiam:igitur icto medio tenetur inquirere remissionem peccato si, Zeacquirere gratiam. Dixes argumentum uidetur cogere,& dico quod tenetur recuperate cratiam, sed non tali medio,qa sint alia media ut confiteri Deo, di contritio.
Contra arguitur se, quando aliquid medium ad aliquid linendum,incertum, dis ac ,α dimittimus illud, capu- Mettum exponἰmur nos petitulo peetandi sed sinit zaelo sacramentum premtentiis,quod est facile. N eapiendo is
tritionem de qua nullus potin esse retus an susticieri: ὀ habuerit,exponimio nos petieulo: optimam uiam, sellic faciamentum pomitentiis debemus ex prie cupio capere. Nisumsis certi, per Mesacramentun vconssequimul renitis nem peccatorum,&gratiam, dum modo no ponamus obitat
eo quod tune cum ponitemus, eum parua diti licentia,' eata nostra dimittunturiviae quanta debeat esse dii; bee tia de pereato ad sui scientem deletionem peccati, qui ho minum seius nullus, sed solus Deus,uel cui Deus reuelaret.&'qualibet det fugere se exponere periculo: ideo debet quilibet capere inam uiam, scilieri ni teciam, de cisti essionen Ista ratio si concluda 3 c. unde notandum, quod qu libet qui se exponit periculo, peeeat,sed debet intelligi periaeulo mentiaunde periculum obruent est,quando itanda naturam humana no est probabile euitare uel non possis sevitate, uel scire, ut si glacies evrrit periluuium, de ego uolotiaste,cito uenient glaeier, quae me secum dueentέ hoc ei, periculum obruetas Similiter quis uellet exinum ieiuu re sine comestione, esset illi periculum obruens. a Dicit ustra doctor,quod ii illa ratio eoncluda tamen aliquis proteruus uelit negare istam rationem; saltem multis est ueri irinile quod iis iuerit institutum, de toptumachii sto,& quod euiutilesie fieri pro multitudine. Nam quandorieunque sunt duo remedia, unum particulare ad aliquem ti amnem, di unum uniueriale conueniens cuilibet, nonne coniueniens ei esse praeceptum uelamem orea illud particulare. si ti ei rex illudsenectae, sed quod peccatum remittatur tum per contritionem,estnna uia multum particularis, 'gia pauca sunt qui habeant talem,sed posse habere remissianem de peccatis perconi essionem est unum generale, eo omnibus potens, quare conueniens est olea illud gelierale esse praee pium re lemmato est quAd quilibet fratiam amissam recuperet per uiam eo nisi sonis sacramentali . Vnde est nota dum quia ut iam dictani est conueniunt omnes doctores ni figliarator, quod tenemur infiteri omnia peccata nostra expiscepto diuino omnia declara ador apud multos consuli est eadem , quod scilicet explicepto ciuino tenem ut conta
eri pereata. i. . Vnde dicit Bonaventura quod ex praecepto diuino, non seri peto, sed inlinuato a Christo apolloli Se ab apostolis ut baliter nobis praecepto, de uerbo tenus, & hoe confirmo Io. est. Multa ouidem, de alia signa seeit Iesus quae non sunt seri
pia in hoe libro. Dicit dominut Getibn, quδd praecepto diuino tenemue
non expres , sed implicite,&secundo praecepto, ut plua ha bemus praeceptum,honora patrem, Ec necessarium non solium matrem creabilem, sed spiritualem scilicet ecclesiam, da ecclesia procepit nobis, de tenemur obedire matri , uirtut praecepti Christi, puta obedite matri, de mater eccita prae cepit hoc, igitur tenemur ad hoc Dicit Petrus de Palude, iure diuino tenemur ad consessonem, et non solumi iure positivo, uod ostendo . Lex positiva non potest iacere praeceptum de illo, quod nullo modo 'Hressumite in suam coenitionem, de in suunt iudicium, sed Gata interiora, putat lε uolitiones sunt peccata. de non possunt uenirem cognitionem legio sit u : ergo lex politiva ad confitendum nos non obligat. Lex postilia ali Quando prohibet secreta :nonne prohibet matrimonia clande utra. de matrimonia illa sunt secreta, ergo prohibet aliqua secreta.
si omnino dicis: dico, in istud praeceptum habetur in saera seriptura Llacobi s. Conntemini alterutrum peccata die. erso ex saeta scriptura habemus . . lPro declaratione istius est notandum , quod beatu Iaco bus erat episcopus Hierosolymitanus, qui episcopiis no erat universalia patriarcha in tota Ecclesia. nec erat prineipsis dignitas in ecclesia de ideo non potuit, tanquam episcopus obligare totam ecclesiam.Dices uerum est. quod a torit te sua non potuit sacere , sed hac promi hauit praeceptum
Respondet doctor, quod non est verum , nam Paulus dodit m tinum cognoscendi promulgatumem p cepti Christi. ec modum e noscendi praeceptum hominis. Unde modus talis erat, quando fiebat promulsatio prae i Christi, prae, cipio non HO, sed dominus, sed istud non inue uitur in Iacobo Sed modus cognoscendi praeceptum hominis erat per di
417쪽
ti tilis Iaeobus non dieit istud promulgando praeeeptum
didritur Oitisti nec dando praeceptum. Quid igitur uolebat habete Iacobus:ibi uolebat duo habete .uolebat incitare homines ad humilitatori, & adcia antatem. Ad humilitatem scilicet ad iugiendum ambitionem, ne aliquis diceret se non esse pre
eator mi, ad fugiendam illam praesumptionent, de sic adducedam humilitatem, dicit conti temini , ideli non dicam uos esse bonos, sed peccatoreo de stis humilet. Hunialis incli- t ad semper existimandum minus de se quinalit, Ecmagis de alio,quam de se, de humus non diceret se non habe re peccatum. Meundo D. Iacobus inducebat homines ad charitat ε perhoe quod se itur, orate pro inimicis ut salvemini r&ideo propter illa duo haee diectat Iacobus . ille tamen de Argent na, di multi antiqui,dicunt coni essionem esse de iure diuinore sundant se in isto pallia.
DE' ECvNDO ARTicvLo, doctor noster iure diuino uel promulgato, in euangelio,supponit et tenemur G steti, uel promulgato ab apostolis,dicit nunc' istud praeceptum multa includit. Primo si quaereretur quis estille qui te
. Respondet doctor,t istud praeceptum includit istam cie.
. assim mustantiam, quis scili e tenetur consteti, ponitur talis pro positio. Quilibet qui commisit peccatum mortale, de quo
con est eo illa talis tenetur confiteri. Dices contra .iaruuli ante annum diseretionis no tenentur eonfiteri, id eii ante decimumquartum annum: Respondetur hie . aliud est loqui
de pueris, de aliud de illo qui eo misit peccatum.Vnde si puerante decimumquartum anuum peccauerit, tenetur conste .ri,quod oportet. Nam ii peccauerit habet usum rationi et, ha- buit consensum. iberationemn, dc uoluntarie peccauit. Dices ultra, ille puer ante decimum quartum annum non habet usum rationis.dico,u immo has tu sumi inis, si pri-
mo emiit, sta in no ha tibus usum rataonis nu est peccato. ει hoc est uod eomuniter dicit, ut malitia supplet aetate, qS nihil iii 1 indieere, idest status in quo est alius capax ad iu ' dieandum de aliquo an si bene, uel male factum. siue hoc ου beat ex ingeniolitate, sue ex dono , ues exemplum, tunc malitia si pset statem. i.estiam in statu in quo est par tu erandi,&discernendi inter bonum, de malum Ex quo sequietur duod siue malitia supplet etatem sue ingenii bonitas ti- ise aetatem peruenerit quii is eognoscit se peccasse, t . net ut confiteri pereat si su et aa et o non impedit ubi supini plet malitia, di istud est intelli uini upcehisi, vel stat ut si sit postum, quia non sequitur quod si aliquisset ingeniosor, uelmprudentior in decimoquinto anno, st alii in vigesimo. quinto anno, quod tune possit ordinari in saeerdotem. quia
Iem impeditur , sed sie non est prohibitum stante decimum
Quartum eonfiteamur, de isic talis statu, voeatur bonito uel
malitia Et dices quomodo debemus eoenoscere nitim stata: spondet doctor, meognoscitur quando est doli ea pax, πι des otii ordinate interrogatur talem de his quae sunt legis nituis responderet bene ad illud. Continet hoc ree si, Ne.Dicit doctor quod istud prae- prum in ludit illud de quo tenemur conlit fidi eas. de mori es, detur de solo peceato mortali non entit .,tenemur. Dices , quis commisi aliqua pereata mortalia, uesaliquod,de quo non est confestin, & tamen non tenetur co-
steti de illo: Patet de peccatis i litis, di de peccati e 'uibus fiori habet memoriam: Respondemus quos teneri e fiteri peccata sua, est diraeceptum affirmativum , men obligat
o Lemper, obligat se et, sed non pro semper. I x quo i qui turiquδd istud non uidetur scissicienter dicti, in quod homorion tenet utconsteri de sectati, suo de quo uor ut me resoriam.Bene uerum est,quod non tenet ut cor, Maera tuc
alia est ignorantia in incibili .s a duod teneMur simplici- verem terisnfiseri, patet quia crassi recordatur, tenetur coni teri, noui obligatione. Ogo prius erat oblitatus eo terit 'Ehes non pro tunc.Ex quo in lunt habere o ire doctores,lii ' bene heium est quod ubi uis secerit diligenter nimisit vec νώ - - eeato suo. et iste ibi oluit de illo peccato oblito a Deo, - - dition a sacerdote, non tamen se absoluitur,quin s re inde tub ossea, teneatur confiteri, re hoe quia centussio non misiiaria res icit actum interiorem, sed de exteriorem. --i, a iis Dices quam dili triam debemus ponere ad se meientem
hibis,da examinationem,u recordationem de peccatis nostri .
- Respondent omnes doctores, uod debemus ponere dili-x. - Ο fis aequalem illi quam faceremus de aliquo
quod nobiscvidi est, de quo esset multum vivum, di noc
debet intelligi semper est is patibus, quia si omnia peccata
essent mihi clara, quam diligentiam debeo ponere ad reco dandum de quam doctrinam uel experientiani, opus arduum
aliquando eli facile. Hie tangunt doctores si peccatum sit oblit si solum ex negligentia,quia non seci : sui scienter inquilitionem e utrum absoluatur a peccato oblito .Respondent communiter doctores, oportet litum confiteri dei ita negligentia, qua eonfessa absoluitur ab illis quae sunt oblita per illam negligentiam, scilicet a peccatis oblitis,&absoluitur ab illis peccatit oblitisi Deo. Et sic volo quod incipio esse eblius, quia uinum i ei pit ascendere caput, uo cognito consteor, di ego absoluor, an postea eum perime sum ebrius uerbero talem, dit se lem, pecto: Non quia causa ea remota. IH
Not ter dicitur hic de peccatis oblitis intextu doct. quia si quit emisit eat ut unum peccatum de sciat se habere aliud monsisti quod tamen non constetur, utrum absoluatur de illo pe cato de quo non confitetur Respondet docto siquod anul- μι- δε- ἔν lo peccato absoluitur,quia tune confessio est divisa. Et dico ac M sesu quod consessio proprie dicitur diuisa quando unum eonfitetur, de aliud non confitetur quod scitur,sue iste coiisiteatur illud quod scit alteri, siue,non, sicut iaciunt .hypocritae qui uolunt laudari de illo quia non habent consteri, conste tur uni unum peccatum, re alteri aliud peccatum, de isto modo debet intelligi diuiso confessionis. Et hoe est quod diei e August.uni eelant,quod alteri reseruant. Est tamen nota 'dum v, illud debet intelligi dummodo non sit aliqua causa, quare non confitetur ista Leerdoti, de Le iste habet peccatum in se tale, quod est reseruatum. Vtrum ille qui constetur peccatum taeendo aliud sine rotione, absoluatur aliquo modo ab illo peccato de quo colensus est: spondetur 'no Conica arguitur sic. Peccatum non impedit quin aliquit possit satisfacere de alio peccato,ivitur peccatum quod tacetur, non impedit quinde alio conieta quis absoluatur. R spondet hic doctor, uerum est quod peccatum non impedie uin limo satisficiat de peccato confesso, de abistuto, sicut victum eis quod ponitentiae possunt adimpleri in peccato moris i. Dico tamen ultra quod nunquim lina temporalis datur pro peccato aliquo, niti prius si commutata petita aeternam temporalem, quod fit per absolutionξ . sed sic est quod ille qui scienter dimittit unum peccatum, facit quod a nultiti, peccato abibluitur. α ideo nullius peccati commutatur poena aeterna in temporalem . igitur poena temporalis
quam dabat pro illo peccato, pro quo non est abiblutus, nil ibiacit ad deletionem peccati ipsius, quia pFa sterna noest initiata in teporale.Na non sum absolutus de illo peccato. Ex quo se luitur Ψ s crastina di i consteter illa duo peccata.& illud quod tacueram, de aliud quod dixeram. Dico, τieiunium ita tum pro peccato conlata, uel aliari nitentia tacta, nihil ualuit ad satisfactionem. Ex quo sequitur,quod illequi se omittit unum peccatum debet confiteri istud omissunt, de aliud quod conlesius me rat, quia a nullo fuit absolutus. Nam posuit impedimen tum tacendo aliud. Dicunt alii quod suis esset, quod die ret, onfiteor de isto peccato, ta quia hera sciens omis istud
Si eontra hoc obiiciatur. Quaerit doctor an aliquis ciuili ter interroganti illum de peccato, teneatur dicere illud : Vi detur, iter quia si non diem ostendit se esse hypocrita, quia ostendit se nom habere precatum ubi tamen habet: Respo eo doctor, non tenetur, ne debet quilibet, ciuiliter, dic te peceata sua quia tune non est perlona, nee est locul, aut impus. Primo non est Ursona cui debeo dicere, nec so- - . inlum peccata, sed circunitantia . Dicit ultra doctor, quod me M. d. non solum tenemur confiteri peccata nostra, sed etiam circu μκui re stantias peccatorum. Hor. sidviae euiter est dicitui Mn, quδd sex sunt circunstantiae ct vim ad bonum actum moralem, sciti et quis, cui, quomodo, quando,ubi, te cur, idest. propterquem finem, de sic sunt or- cree-Π- is natae ad bene vestiendum opus morale. Vnde per quis, in- ua amitelligimus statum personae prisona quae confitetur labet ui- - ridere statum suum, utrum sit ecclesiasticus, utrum set curatu . ni.
hoc est quod communiter dicitur,ae quanto gradus altior est,tanto casus est grauior. minia. Dicit tamen Scotus unum uerum in tertio,' uJd non po--- testinueniri, quod veniale in uno, sat mortale in alio, nisi uaa fio circa illam personam inueniaturalia prohibitio in iaciendo infra a mea cui actum, utrum ego qui sita tu statu maiori, finiens ta- alis.
418쪽
bio m. te pectem mortaliter:Respondetur non. Contra. Berit,ugς in Ο e seculat is sunt nugs in ore sacerdotii blasphemie, Et hoc dico eum Scoto, standalo non dato . Tamen dico, quod ingratitudo est maior in illo qui est in maiori statu, quam in alio: B: sie curatus qui est doctus, de diues,&peccat. magis est ingratus Deo quam pauper, di ideo dicitur quod ista circunstantia quae scilicet est circunstantia peribaae,quae
se se habet quod si aliquod praeceptum no ad it solum respicit inqratitudiuem.Deinde equitur. Cui . id est circa quam Personam peccamus:& per Eoe intelliguntur omnes ire spacies piccati sicut est stuprum incestus raptus, adulterium Staprum cum uirgine, incestus cum consanguinea et adulterium cum maritat , sacrilegium elim religiosa coniectata, istae sunt circunstantia respicientes. Cui.& dicit dod, a quod
proprie iste sunt circunstantiae de quibus debemus confiteri, rura sunt illaeqliae speciali prohibitione prohibentur . Nombium pro Libetur fornicatio, sed adulterium. die. Et se dicit docto quod debr mira confiteri de circunstantiis quae speciali prohibitione prohibentur. Et e dosius circunstantiae uariant simpliciter speetem peccati, tenendo quod dictu est quod omnia quae veniunt post uolo , sunt patres obiecti. Volo habere rem eum.Catharina, quae est soror mea n-ne est aliud genus vel coseti sui peccati ab illo , uolo habererem cum Ioanna quae non in consanguinea mea undedi eit domitius Dorandus, di nona uentura, quod stra taliquae circunctantiae qua non asprauant nis alleviant, ii ut iurari eum manu dextra uel filii ira, hoc nilui facit , nec aggravat nee alleuiat. & illas cireunctantias non oportet eo si teri. Aliqsunt quae a grauant,& ill sunt quae proprie respuetunt tantum.ues tan um. non mutant spiciem, sed aggravant, ut surari centum optus est quam unum turonum, &se tutum
est consteri illa . Aliae sunt quae mutant speciem . desunt illis quxspirituali prohibitiove prolubentur, de sunt
constendae.. Quomodo dicut Jo res, utrum modo naturali, uel modo non natur eum ovibus, utrum cum iuuenibus quos traxerim ad pueata uel altero, Quando, an ii te sesso, uel inruo die. Vbi serte in eeses ues loco sacro, Dicit iste duranus ibi. quod isti qui sic committunt ista peccata. sicut committere incessum, ues stuprum , non solum committunt una peccatum. sed duo peceat quia sunt hie duo: di imitates, una contra illud non m haberi .Secundo contra illud, odest seror, ues a uinitate coniuncta. & se sunt duo peccata secundum, aequi ualentiam Aliquae: eire stantiae alle- urant. ut passio, ignor intia, saltare, ecc.quae excusirit no a 1 toto. sed vi tanto. . Vlara est notandum quod est diuersias inter doctores, utrum consiletudo peccandi, uesperseue aut ira in re cato. Pgrauet peccatum. Breuiter est opimodo rix nolui in. . Uconsuetud' peccati ceturis pacibus quando secundum fiebat uniformiter, sicut primum cum tali conatu. istud non aggrauat nis exitii siue nuta quod committit duo peccata, sed non aggravat se quod secundum sit prauius , quam priuaum. rahoc dicit. cotus in 3 . ubi loquitur de mendacio. Dico tamcnultra, quid perseuerantia, uel consuetis: quae eis: et pars obiecit uete ues interpretatiue, mirabiliter aggravat. Ex et plum, ut illud ueste, volo perseuerare in isto peccato somisecationi, is ud uelle, est pertit. qui istud uolo lati reari Notam et dico verrii j interpretatiue, propter illo qui custo diunt mulieres diab ilicas in domibus suis . nonn* a se habet uelleio: et putatiuum perseuerandi. Tine contra dico. P - ierantia potest capi pro 'iteratione x x unimo partu obiecit: ut uoto pei seuerare in peccato, di se dat exemplum duplicii ς i xt pluin primi ut uolo sornaciviscut heri r tisic sunt carcui horatiae. - ualites. Lem alioves, quae sunt duae ex paris objectuti xx pu et personae, Ea parte obiecti uxhabete fornicariam, di bibise,&eomedere cum illa, est rei ratio ex pa te vix iu,t ratio impat tepe solis, de esit Itone titillationis, ta υidendum est ii det uenit ista titillat conis
communit r. c. ni apo Mi sic, N bibitione, tentationes
etiam ex parte personae sunt apprehensono actuum mulio tum oui aliquando renium. a Dum di quae dimon potest quando, iansmutere in phantasmata nostra. inet etiam Loc praeceptum . cui. c sic quaeritur, euio rt consileri: siespondet quod sacerdoti .ec istud postea Lea tabitur, solus auton facti Lis habit potest tem a
Continet quarto, quando portet . consteri : R. pondent
omne. doctores , quod tu in quoties cavis est in ta a
to mortali. 3: In periculo mortis, ues qui uult exererre in aliquos dignos tune tenetur eousteri, si habeati Merdotem, et ut puta quando qui, uult aggredi mare. bellum , de quando quis uult communieare, iuxta illud; probet seipsum hom- - . .
quando est in periculo morti . N.
Contra tenet Be qualiter:quia eum displieentia, qualiter confitendum est: Respondet doctor, & communiter omnes doctores quod debet confiteri eum displicentia de peccato, uel peccati .secundo eum pro sto non rei terii odi peccat Temo eum proposito suseipiendi satis ficti ema iacerdote de displicentia dicitur, quod oportet quod in affectu uel
e Moea. Dicit seeundo subdoportet habere propositum non te terandi peccata, Sc nunquam recidiuandi in radiiset te, omnes tamen uoluerunt conuenire in hocia dicunt aliqui,
quod habere propositum non recidiuandi debet exponer negative. i. non habere propositum recidiuandi quias haberet propositum, iam nouum peceatum habet et, de ideo di- eunt quod sussicit habere propos tum nou recidiuandia tio dicitur oporteat ut habeat propositum uerum uel interpretatiuum solutat poenitentiam si recipiat . iacerdote m- iunctam, sed non oportet V habeat propositum recipiendi
uirere in isto tertio articulo, uti si clesia sistaseauerit, ueleterminauem aliquo modo ista, quae eont nent ut in isto pracepto , quia quaedam specis cauit, de quadam non, qui non dubia , εἰ dicit quod speci Matio 'praedici imcontinetur in ilia decret si . cmnis utriusque sexus scimiicet de qui , i, quando Ecc. Primo.speelseauiti de qui pota quis est ille, de specifieaula quod si homo adultus existens in peccato mortali, de quo non est Nessus: sc quo adultus non ponitur necesse sed sui scit. . si anini a Disserentia est inter ecclesiam statuere praccirium. cifieare aliquod princeptum, quando sinit praeceptu . aut rita eius est in illo praecepto,ia nulla δ' a.di; stoc AE tur, aeecelesa non potest nos obligare ad pς nam pece et vim tali uel ad peccatum mortale in sui totali prxcepto, i maiio ς r specifieat non facit pr*eeptum ira declarat praecept 9' eut Melcta specificat princ pruni illud. diligo x ηδ De tuum ex toto ei de t ac sic est hie sp cificatio, Qui sis
fitendo in paschate. dicendum ebuod est spmscatio, de ita
419쪽
6 e non mest peceare. quamlo iste inebriat se tueat mortali eriti de ligat se a die doliora , quando debet dicere, in inebriat se nune se teneror dicere horas usque ad horam. de deliine ad horam, non porci quia est ebrius, & ila posti,
ram non tenebitur, bcs non te, et ut ergo propter Peccatu
inoi tale deoMigatur ab eo ad quod priuisenebatur. Dico ergo quod quantum ea pio: Re Mit doctor smne - ta em conclutione de uenialibus non inuenitur aliquis --. . textui, nee in saera scriptura,nee in statutis generalibus clesiis per quem igemur ad consitendum peccata uetita lia. a s diras cotta,habet* deouolibet verbo otioso oportet reddere rationε.uerba otiosa iunt uenialia, ergo de peccatis uenialibus oportet reddere rationem: Re0ondetur Poportet reddere rationem non m consessionem, sed vel pa- riendo, uel orando, duon confitendo. Ex quo sequitur quod uenialia. non eadunt sub praeceptor .lia emuestionis. vltra dico, quod sicut non tenemur confiteria, e vini alia ita non tenemur detestari ueniali unde uisum est, nee tale quia ues sunt partes poenitenti x.contritio, eonte illo.& ia-μνι μι-- insitam ideo ubi non est pretceptum de eontes sone, non est. r. pr cvtaim de contritione, ubi non est H ptum de secunda parte petrirenti it xvo de prima patie.Unde eccletia notitii ut sacramento nitenta , nisi contra nautiae iii: sed nauseagium n quam ut nisi per peccatum inor tale, puta uetoriginale, uel actuale, de contra ista duo, duas lata dedit; otta prinium mustagium est data prima tabula. c plumari,contra secundum secundas mitentialis, disie peccata venialianon iaciunt patina uita ut quia cum peccato ueritat stat uiis animae,scilicet gratia. quo inieridoctor,st aliquis pol mori precata uenies , mi uere saluabitur, di in iste uum habebit ueraeontritione
ideleat illud peccatu ueniale, Nile non est necesse confiter M peccato ueniali de satissaei et non tristando, sed patiem
.i.portando aliquam mitentiam in purgatorio. Dices,
nonne sic in purgatorio poterit detestari illud peccatu ueni te: Dico et si quia poterit habere di iplicenti I, sed illa usi erat dimissiua peccati, quia eii extra statumet Edi, de demerendi.
Vneoue ut doctores oes in hoc, Talaertara corpus, non
jus pol metita,nec bona facete, pol tri pro pati se acMate.
Hic et nouel paruam qonem , postquam ipitur non tenemur eonsteti ven talia peccata,quomodo poliunt delere illa. Rndet doctor, P conuenienter delentur per aliquem bonum in inmutis,ut contemplando Deum,uel dilige ' Deu
ibi mouetur una q5idice .uerit m est, in non tenemur eon
fieri uredetestari uenialia. Vtrum si conniear, uel detestet
uenialia, bene saeio. Ita: sed dicimus,et non tenetur. Dico ultra, τ non est inconueniens, ae uenialia delentur uirtute sa-Hamenti.Vnde licet non teneamur eousteri illa, tamen vim te faciamenti possunt deleri, tamen credo,qprius delen rur ante coniel Monem, ut genuflectendo, se uoledo cofiteri. Siqras, tu dices,t nunquam tenetur cofiteri uenialia. Ar
itiit si Curatus tenet ut coanociere uultu pecoris sui. saliε semel in anno, de non potest eognoscere,nis iste confitea tur,re non habet, nisi ueniali ergo tenetur in illo casu confiteri uenialia.i ridetur et ista qo est magna: io uidendum est qualiter curatus Mat e nos te uultlim pecoris sui. de duo sunt ibi. luimode isto oportet euratu eo oscere uultu. Se Sec do oportet pastorem redderer em de ovibus sim. De primo qualiter curatus tenetur agnoscere uultu peeo ' Hi sui. maerimus ut is stat intelligi quo ad tota interiore, uel quo ad ibi u exteriore. Dicit Gerardui Odonis i ista de-
bEt intelligiallauno τ oportet reddere rone de ovib suis quoad actu exteriore. i. curatui tenetur instruere, corriget e. iuuate, lximos suor, de isi oportet reddererone de ovib. suis. tenetur reddere toneqsio do it ρximos suos, deo secundo dico, ut curatus n5 tei tur reddere rone de ovitasvis quo adactus interior ei. Probo sic. Curatui no tenetur reddere totia
de illi, q non sunt in potestate sui, sed no est in potestate sua
cognoscere peccata interiora utius Patet, et est in potestate sua cosii eo pecca sua, ii uult. ues non conti teri, s non uulta c4ster de se curariis nihil co noscet, de iis credo,T cognoscere vultu peeoris sui, de re ere ratione de ovibus suis, in
telligitur seut dixi. Dices ae dii intelli i. cognoscere uvltare ris per se, uel per alio, ut per uicarium. Leusio non poteacere uicatio suo. Vade dicit doctor, et propter hoc, qa constetur iste ueniali non magis cognosceret uultu sui eo iris quo ad aliquod dandum tememum, qua ni non. unde sietat aliquis sine peccato mortali, sussicit saltem uenite ad
uideo conseientiam meam Gelliantidem mihi eucharisti hcuratus debet contentati, de dare. Dices non est fiet te credendum. Res pondet doctor, rimino. Unde habet extra de ossi-eio ordina, significavit. cofitenti 'mitentialiter, n omnibus credendum est, quia non est uerasmile, ut quas sit immemmor suae salutis.Vnde nunquam est iuramentum dandum es, cui teneor credere sub tecreto eo nisi sonis. Quantum autem de eui. rit docti reui eonfitendum
est. Respondetu ecclesia et i lycis cauit dely cui de dicit
aeritur nune quis est iste proprius saeredox, de tota eun- Gis trouersa in istis conseissionibus audiendis est, propter istud uerbum, proptio sacerdoti. Vnde ut diei tibi doctor in imi. im tiua Gesesia omnes circa quemlibet habebant potestat iaris dictio in in isto soro interiori,ut puta quando votioli pipdieabant per uniuersum orbem, εc discipuli habe ani potestatem a oluendi quemcunque uenientem ad eos, de ideo, tunc non erant determinata ad illam petem, uel ad illam. sea postea ia sunt di mei es, ec parochiae, de sacerdotes designati s ut quo ad di resta, de paroclitas pro tune tamen in tia erunt, de poterant, oes dici proprij sacerdotes. Ecc. ut dicit doctor. verum antequam essent determinati ad istam stentia, vel ad illam, utrum tune poterant dici proprii saceruoles respondet docior, st pro tunc omnes satantes iurisdictione. ordinariam, uel commissam, uel solum ordinariam potera: dici proprii sacerdotes. dato igitur nunc, P es et aliquis qui haberet talem potestatem,pos et absi luere, ut proprius merdos illii di illum, de quemcunque. Cum itaque summu ponti sex habeat hinoi iurisdictione super omnes. Nonne potest dici proprius sacerdos omnium, de cuiuscunq;. de eum possit in .stituere suos commissarios quot uuli. non uidetur, in soli
curati habeat hae potestatia, di ipsi soli sint sibili sacerdotes.
Tune quaeritur, decutrum proprius sacerdos dicatur proprius,quia habet iurisdictionem ordinariam, uel delegatam, uel committam. Vnde dicunt comuniter doctores, m quis habet iurisdictionem abibluendi dupliciter.Vnom o ex iure ordinario, bc communi, de se sunt tretis. euratus episcopus, re Papa. Alio modo quis habet iurisdictionem non ex ordin rio, sed commissam ex priuilegio, saltem dato summo pontifice. Tuc. n.dices utra iste lichaias hae potestate ex priuile
pio dato,supple a summo seti e posset diei 'prius sacerdos
sunt inlita materia quinque assigna da. Primo enim dices,
an summus ponti sex miseliae istud priuilepium , puta adeonfitendum parochia nos meos contra uoluntatem meam.
Dicit doctor, ut non uidetur dei Vari a sum in 'pontis qnpossit date triptivi egia ad audiendum confessione saltemnis qui pridieant. Dices istud est in praeiudiciu curati saltem, tquo ad bona temporane istud uitul ualet, sed potest esse unualiud prae udictu, puta contemptus parochia r si ad curata; l
uue Ψ parochiam possent anti . enter eoufiteri pec a sua, ii m perit et ille ordo hi ei archiatu. Ideo dieit dominui Goson, τ istud priuilegiu non debet din, nisi sit nianis ista, de utilis exigentia propter periculuistius inobedietiae. Vnde dicit docto et tot iurgia, de altercationes proueniunt hodie, intellectu huius capituli inter ordinarios, eo commissarios, quis sit proprius sacerdos. Tunc dico,ui proprius sacerdos, uel capitur hies a prio, ita illi,q noualteri, uel illi, ut nullum alium potest a lue re,sed nullus istyrum odora porcapi,no primo mo, quia pote, constet irini temtario, de cpiscopo, de Papae. Nec secundo mo,quia curatus no solum illum ausoluit, sed etiam omnes alios parochianos.
yx quo sequitur,l proprio sacerdoti capitur,pro habente
auctoritatem absoluendi, ει dicunt communiter, τ intelli tur de habente auctoritatem absoluendi, siue ex iure oldiri xio, siue ex ptiuilegio.
Et si quis de eatem arguitur se. QSindo ecclesi specifico
uit istud praeceptum de cvi. Utrum ante audiebant consessi Des soli praetati, uel ordinarii, an priuileuiati.Si dicas, v soli ordinatij:eigono specificavit: quia de modo capiturna sicut tun si dicas, ut indicturenter poterant, εἰ priuilegiari, te ordinar ij, Papa no habet minorem potestatem,quim tuc,stunc,quare nunc non habet, nisi sorte diem,Vecclesa sp eificauit, quia in primitiua eccloa indiderenter omnes a soluebant, ideo ecclesia determinauit ipsis Mntem dando parochiam, episcopatum,dioecesim. Das 1 v Ro quaeras, utrum quis in aliquo easu lici- Dri te possit confiteri laico, ut uidet ut dicere magister sm-
420쪽
auctoritates habent ut, quod in casu neressitatis qui ilicite potest consteritatem contra A mesturii Alumem conste illaico sic se habet, quod nulla eues utilitas immo immineti ericulum:ergo licite non potest confiteri lateo,s nulla sit utilitas ostendo.Nam constitio alteri facienda est de praee yto, feraeceptum non habemus consteri laico, conses sio est iacienda, ut habeatur absolutio, de hoc non potest socere laicus, eui fieret talis consesso: ergo sistra confitetur
quis ilico. Dices diemquod est utilis , quia est soluere unamioenam qua deletur peceatum,quia habere uerecundiamdc promer hoc utile est confiteri laiciuistud non ualet, quia si
cet liabeatu ierecundia, tamen pericu:um, maiust tum G
quam sit bona illa uerecundia in confitendo laico quod pro - ,hie est perieula diffamationis euod peius est, qui habere illam parvam pena scilicet uerecundiam Ite pol quis habere in recordando de peccatis sius tantam diiblicentiam, aptam habebit uerecundiam coram illo laicoatem ille uieus est indiscretus, nullo modo sciens consulere de pe tis
consesss. Ideo propter ista maior,inutilita non confiteri, quam eonsteri laic Item eofiteri tune oportet Deo. i. petere misericordiam Dei, di habere propositum constendi tempore, te lineo . Et hoc est quod sussicit in periculo necessit eis. non obligat nox Deus ad aliquod impossibile, nee ad aliquod pericustum, sed inest periculum die nationis . Et ideo
omnes opiniones tenentes, quod in isto casu consteri debe-
mul laico,negandae iant. Dico ultra,jsi aliq auctores inueniantur in aliquibus scripturis,illae sunt de licio, sed no sunt auctoritates Orobatae.Probatur, quia illud iactum est, scilicet eonsessio si ici laico: ictae auctoritates probant hoc iacto, idest hoe futile factum, sed non probant, Ψ debeamus hoc sacere. Si dicas contra,communiter dicitur,quod in catu ii cessitatis est presbyter omnii homo: Ad illud dictum, dico, quod est unum dictum uulgare, non est dictum audientium, redi eo, quδd illud estissum. Nam laicus in casu necessitatis non habet auctoritatem sacerdotis.Nam si haberet auctoritatem sacerdotis in necessiste, in necessitate celebraret missam.vnde uun uam summu pontifex posset dare auctoritatem absolue nai laico,qui ai:la auctoritas datur ineoli trione ordinum t Contra arguitur . Laicus potest bucitate, ergo di absoluere.
Lis diceret Manuit.&αVtriim ille qui constetur laico mam am. Iὸ iacit so scio dices, quod non est necessaranni nec utile, De Uini eonfiteri laico Aed utrum malefaciat si eonfiteatur laico: 3. Respou detur, quod hic emnere se periculo distamationis, est male agere: sic est, quod iste qui confitetur lateo expo
nit sis periculo diffamationis.Patet tisi quia non est impolit negavit Christum. se de apostolis qui perdiderunt iidem, alii, ut de Aillato, quod tenemur eooster quando viam
mus communicare , non uirtute illius praecuti. O vi
utriusque sexus, sed uirtute alterius, puta probet seipsum
s ieri antequam ecclesia speciscauea. t istud praeceptum, P. tua. .
uando tenebatur quis confieri peccatas Duo iunt hic mo- , dicendi. Primus est, quod tenebamur confiteri quam pria silansistimum oportunitas adueniebat,& adhuc nune tenemur con. La. steri, quando oportet, scilicet aduenient aliter exponimus
nos periculo damnationis. Alii dicunt, quod quo ad propositum, tenemur confiteri post peccatum, tamen sussicit quoad executionem, di propalationem peccati sua, i emel in anno confitemus e miratis est dulcior, de melior, quia ubi sunt actus penitentiales, p ae non sunt temper ampliandae, sed restri endae. Dices, Petrus fecit nucuuum peccatum . habet c yn propolitum coufitendi in festo Paschalis, moriatur antelestu' pasnae damnabitur an isto calu duo sunt respicienda. Primo est respiciendum utrum omiserit consteti, utrum fuerit hic omissio. Dico quod no est hic omisito culpabilis. Oini Diio culpabilis nunquam est nisi omittamus aliquod pro tempore pro quo tenemur. Ideo non damnabitur propter omis. itionem. Secundo est considerandum, quod illud propositum de eos tendo in pascha est bonum,sed si non habeat nisi propositum illud:di ilicile est quod sic ita intensum, de ita bonii. quod propter illud dimittatur ueccata, de se minua Dei
cognoicit, utrum propositum ut sussicius, scilieri delere ρο eatum. Circa hoc dicit dominus Gerson, quod multum probabile est,quod ii quis habeat detestationem, de displicentia de peccato, propolitum non recidiuandi, di propositum eon-stendi, probabile est et Deus dimittit peccatum. Dices, ante illam specificationem, nonne latis sutilos mel co littera in uita sua: Re ndetur, praecepta euangelicairco est praeceptum conse solus obligant semper, sed uoa pro semper, sed pro tempore neces,itatis, uel pto tempore
det lanato a Deo uel is ecclesia. Et ideo dico, quod uoi ee letiano speciscallet,quod si issemus obligati eonfiteri peccata ubi immitet probabile periculum de morte. Vnde dicit Scotus in a. in materia de praeceptis. Num vim aliquis est oblimius ad aliquem actu pro tempore indeterini irato, quia . sit cibi satus pro tempore determinatis, puta oportunicati bux superuenientibus uel aduenientibu . Meuat soluere argumenta. Ad primum argumentum. Mul q. ti multa peccata secerunt, se tamen non tenebantur confiteri illa peccata, ergo coni essio non est de praecepto diuino. Antecedens probatur pro duplici parte, sicut de Petro, qui
poena isti laico, si revelet precatum meum, qui pinna est imposita sacerdoti, si reuelaret consessionem meam. Et ideo periculosum est se eonsteri laico. Lx isto textu habes doctorit, quod si eonfitens praesumeret curatum suum esse reuelatorem consessionis si ae ipse debet ire ad alium sacerdotem, propter praesimptionem re uelationis. Ec est hie insumptio reuelationis, eo istendo late ergo non debet eos teri raico. Dices, a guttur sic Quis potest petere consilium a laico de peccatis suis, ergo potest inltem manifestare peccata sua a ei pondet doctor. Aliquis p teli praete consilium te mcato, non se prodendo,nec dissa mando se, quia in penetrali potest consulere de peccato in uniuersali, ut dicendo: Domine quid uobi G dcc. uideretur de aliquo qui saceret,iale iactum, Dices ultra, conuenit aliqua do ec ita est,quod multi pauperes laici saltem qui sunt condemnati ad mortem, constemur peccata sua alteri laico:Respondet doctor,duo sunt in istis pauperibus condemnatis Primo est in smplicitas, quae eos excusat. Secundo est Ii
militas, secundum quam aliquid. quod est panitenti u lunt iacere,& ista humilitas istest esse metitoria.Sed in homine discreto qui scis, quia hoc est periculosum, nunquam
debet facere. Deinde quaerit doctor, quando debemus consteti: Respondet dodor,quod ecclesia specis eauit, quM saltem semel in anno, proprio sacerdoti quod debet intelligi, circa sellum paschae Diaei,ordinauit semel confiteri: ergo qui cosestus tu rit in illo sesso paschae illo anno, non plus tenetur confiteri retro in illo caci pollet recipere eucharistiam sine consessione. Breuiter, eo praecepto quo praecipitur semel confiteri in sino paschae, aem praecepto praecipitur quod qui uoluerit
eommunicare,constrariar, de hoc suit dictum in lectione pracedemi,ux quando immineret periculum, uel quando quis
miserunt tunc peccata, de non fuerunt obligati eonstera illa: ergo consessio non est de pracepto: Respondet doctor. Nullus tenebatur ad confessionem antequam conses, io esset instituta: sed quando Petrus peccauit, Be aposciti perdiderunt fidem,iam non erat conismo instituta, sed suit initituta post
resurrectionem quorum remiseritis peccata. ut xenebitur immateria de clavibus. Dico ultra, r antequam fiat siet Histitutio de consessione facta, iam Petrus de alii apostoli defleverae
peccata sua.Vltra mouent aliqui ista dicentescit aliquis p sanus ueniret ad Christianitatem,in baptismo remittuntur omnia peccata.virum teneretur confiteri depeceatis sui e Non.Nam remissa su ut per yrimam tabulam, scilicet per baptismum. Dices esset ne me iussi poset primo consteri antequam ueniret ad baptismum,ut digne posset suscipere baptismum.Resphi detur, ut nona oest,quia omnia sacram ei ta nostra, te iistestas. iundantur sup charactatem baptismi, quo desciente nullum aliud facti in tum potest recipi.
Contra π debeat consten, Arguitur. Quia qui indignet
primim. suscipit faciamentum peccat: iste existens in peccato rii re iusti piens sacramentum baptismi, est indisnus:
Si autem eonsessio suillet instituta, aut equam peccauerundapostoli, tenebantur confitensi dicas. dicit Ambrosus, pcrymae lauant delictum quod uoce pudor est confiteri ubi uidetur, ut sine consessione delentur peccata. Pro declaratione notandum, V Ambrosus peri crym s. in D. intelligit eo nuitionem de peccato. Vult iter uvi dicere, se ista dii licentia potest esse tanta, in peccatum uidetur deso-ie:non uult habere quin adhue tat s teneatur constem, quia oportet satisfacere Deo,& e esiae, Deo per contritior E, Mattritionem, Aesae per confestionem.Vnde si aliquis ex coplexione sua sit sanguineus,qui ' parua re seat re emittat lacrymas nihilominus o uteret consteri:Dices . dicit Ai -