장음표시 사용
481쪽
ex parte serumnon autem esset deceptio, uel pereatu ex parte liberi Iste liber intendit contrahere eum libera, & tamen .il serua. Dico ergo ultra, s postquam cognoscit ipsam esse serur, est in potestate sua acceptare, uel reciamare ae si sciat, te non reclamat, iam ecclesia iudicat ipsum consentire. Sed eit magna dissiculias si manserint simul per uiginti annos,& post uininti annos, liber sciat illam esse seruam habuerunt liberos. Qii id iuris c utrum si reclamet tune ecclesia iaciet diuortium Doctores dubitant de hoc: consilium melius esset,* adhuc de nouo contrahant, quia serua semper illegitima est, donec placeat libero, idest quousque cognoicatur
esse talis, de placeat libero. Ponatur casus,quod est seruus unius domini, & serua alterius isti contrahunt ad inuicem. Vttsi dominus possit miti tere seruum in Angliam, de alius dominus seruam, in Fra clam quo iacto impeditur actus matrimonialis. Volo ae inuitis dominis contrahunt. Dicitur,quod indueedi sunt ne mittant.secundo F non peceant mittendo seruum, & ancillamlhuc,& illuc. Dices prius dictum est, Speccarent mortaliter. Di m est, domi uus uellet impedire seruum pro omni actu, in quo actu seruus est dominus, peccaret. Est hic aduertendum, quΘd iste calus qui hic ponitur a seo to debet intelligi de his,quae contrahunt contra uoluntate domini.Tam eii dicunt multi doctores, v s contrahunt cum consensu dominorum, quod consentiendo in matrimonium consentiunt in actibus matrimonialibus, quod si impediserent, peccarent.
D. Pisistit, o quaeritur. Vtrum aetas puerili 3 possit impedire in , . . , matrimonium Aetas putrilis uocatur statui in quo iuuenis non potest iacere senetationem. Et sic quaeritur. Vt tum si iuucitis contrah ret, esset matrimonium. Vlieritis pro declaratione,communiter dicol doctis res, in duo sunt ad quae non potest aetas puerilis. Primo non potest ordines suscipere,& hoc licite, quod si tamen attentet, uere suscipit. Et ideo circa illam aetatem quo ad Loe. quod est recipere ordines, est simplex prohibitioece essx.Tunciuit dissic uitari utrum taliter iit de aetate pueriti respectu contractus in atrimo tui, ut ruta, si puer contiabat in statu iuuenili:vtiu contrahat, licet de iacto male agat, ει peccet. Reii cuidetur ad ii iam quaestionem: in contractu matrimonii seri per est uera datio expressa, per uerba de praesenti, sed ruet in statu puerili, non habet potestatem generandi: ergo is an noli potest dare ergo nullus contractus matrimonia: is est.& ideo quia non habebat potestatem respectu copulet carnalis, iam non potest date, & per consequens non potest
Ex svo i qui tu τ puerum in statu puerili non posse contrahere, non est propter prohibitionem, uel ordinationem Hesiae,sed eii talione contractus matrimonii, quia in contractu matrimonii datur potestas respectu copulae carnalis, . Nine istam non habet: ergo non potest contrahere. Ex quo sequitur,quisd non est idem de lusceptione ordinum. &de contractu matrimonii, quod iste'uta non possit ea pere ordines, en ex prohibitione ecclesia, V non possit contrahere
mammc nium hoc est ex contractu matrimonii.
Sed quia &αJAipuit uiscipueri possunt contrahere sponsalia,uel facere spontalia:erpo possunt contrahere adinvicem:&intelligitur antecedens dummodo in ipsis sit usus rationis. Respondet doctor non est simile de eontractu, te de sponsa libo .Nam in sponsalit, is nihil datur, sed promissione dandi tempore, se loco: modo de his , quae non tabem ux. no poeseri donatio quae requiritur in contractu matrimoniali. Ratio autem quae ponitur hic,&c. vltra notandum.*aliqui uoluerunt dicere,qu in statu puerili non potest contrahi matrimonium propter desectum usus rationis. Illud non ualeta.hocno quaerimus: quaerimus
liciiὶ . a si possit darepotestatem sui eo tis. Ulterius aduertendum ad hoc,'' licite di ordinate fiant ipsis lia, requiriturus ux1d lationis idea discretio, te ideo paruulus duorum annorum,
ris muri non contrahet matrimonium. - . Si quaeras tempus pueritiae.
Quale tempus est in quo durat ista pueritia uel in quo durat ilia impotentia: Responderiit quod pto uiris, est tempus quatumde a amorum:ita quoa commutat et in tempore praecedenti, non habuerunt potestatem generandi. Pinmma autem in duodecimo: ita quod communiter uon potest esse apta ad generationem, ante duodecimum annum. Vnde dicit D. Bona uentura quod minus tempus requiritur in formina, quam in uiro. I rimo quia in se mina facilius fit resolutio viscositatis, quam in ut o propter humiditatem, quia magis abundat in humiditate, ia non habet uiscositatem ita urinam, ut uir Secundo dicit quia facilius eu pati. quod est mulieris, quam agere, quod est uiri. Tertio quia quanto alio uidest imperfectius tanto magis appetit perfici, di quia mulier imperfectior ell urio:ideo citius, & magis a petit perfici,quam uiri
Vltra dico, quod istud tempus debet intelligi seeundum
communem cursum unde communiter dicitur, quod malitia supplet aetatem, sed proprie non debet intelligi in ista materia matrimonii. Et ratio est, quia malitia, uel bonitas istius non iacit ipsum esse potentiorem ad generationem. Vnde si malitia supplet aetatem, ita & bonitas. unde malitia, uel bonitas non est aliud, quam iacilitas discernendi inter bonum,& malum. Ad argumentum, eum arguitur, quὼd potest ordinari: erseio maritari. Dicitur quod non est simile, quia aliquis pote iluscipere pocestatem antequam possit exire in actum,ud nopotest dare, quod non habet.
I R e , distinctionem trigesimamsepti.
mam, quaeritur.Vtrum sacramentum or-
matrimonium.Vtrum it VM te, qui suscipit ordine .possit contrahere matrimonium post istam susceptionem Primo est notandum , quod duplieet sunt ordines. Quidam non tacri, ut quatuor primi ordinς o dAridis
minores hostiariatus lectoratus, exorcista,&aeolytatu iata, De istis ponitur talis propositio. Nunquam fim prohibi- tum in quocunque statu ecclesiae, quin aliquis possit contrahere matrimonium post minores ordines. Est tamen notandum quod squis constitutus in istis ordinibus minoribus cotrahat matrimonium, perdit beneficium si habeat nec potest suscipere beneficiu,nec potest exercere actus ordinum quos susceperat. ex quo sequitur magnus abusus in ecclesiis. Ultra est notandum quod constitutus in aliquo ordine s ero non potest contrahere matrimonium: immo si attentet nihil facit, & in hoc omnes doctores conueniunt, de omnia iura. Addunt alii illud,scilicet nisi fiat dispensatio Dices unde uenit hoc, quod constitutus in ordine sacro, non potest c5 trahere matrimonium In hoc est controuersa inter docto res non in conclusione, sed in ratione. Primo dicitur, et omnes conlieniunt in hoc, quod iste qui suscepit ordinem c erum, est illegitimu , inhabilis, in idoneus, ad sacrum trimonium contrahendum.
Quaerit ut nune unde uenit ista illegitimatios Respondet Bona uentura, quod hoe iremtex statuto ecclesx, uel Christi: Doctor non est audax impugnare eum in hoe: solum dicit unum uerum scilicet quod secundum non uidetur scilicet,quisd hoe sit ex statuto Christi, quia si item in primitiua clesia matrimonium, Sc ordines sacri concurrerunt,& et1t compossibilia adinvicem. IYo declaratione istius est notandum,quod non inuenitur esse prohibitionem in primitiua ecclesia, quin ille qui primo Π contraxit matrimonium,posset postea ordines suscipere, di e hoc quando matrimonium praecedit iisque ad tempus Cyri in cit,&Innocentii primi, qui aliter tristituerunt puta quod ista di duo non plus es ni compossibilia quam institu tone mort imp dici capere noluerunt: ideo regnum illorum perdiderunt, dein metu', scd
manibus Turcorum inciderim: . Oec dum ales, scilicet nox suscipimus: ideo bene nobis successit. sed non tu ini suit in uentum, u post susceptionemo id in s sacri, qui unu contraxit matrimonium: immo iura sitiit in oppositu . Et i ossibile tri-- -- est, u primitiua ecclesia, scilicet apostoli , uerbo tenus aete-
482쪽
tuto Christi,quii potest dispensare. Vtrum summus Pontifex posset dispensare citea istam materiam Credo quod no, nisi
ut reat imgna necessitas,uel persuadeat magna utilitas. Sed quae ratio huius illegitimationis.
-- redi incit ultra doctor, et aliqui dixerunt, Ψ ista illegitimatio tu, ss se prouenit ex uoto lata in suscipiendo ordines. uel ex praece E iiiiii pio ecclesiae. mio ad reis Sanctus Thomas dicit ex uoto,quod sacit suscipiens ordix re di nes. D. BonauEtura dicit ex ordinatione ecclesiae, iacit uotu continentiae, id est nunquam contrahendi matrimonium. Hoc nihil valet dicit doctor mullus nee eri licite, nec implicite emittit aliquod uotum,quando oppositum illius uoti h bet in intentione,sed sc est, quod ist isti, qui suscipiunt ordines habent intentionem in politam uolo: ergo nullum uotum hic emittunt Si dicas, dico,quod sacit uotum implicite, zura omnes antiqui,&prx deceuores iaciebant uotum insucipiendo ordines, di ideo, quia uolumus sacere, ut praedecessores nostri: deo implicite uouemus.Respondet docior.Primo non constat, Quod praedecet res secerant uotum illud. Seeundo dato,quo a tectis mon propter hoc sequitur, quod obligemur ex uoto non contrahere.Cuius ratio eli,nuquam es o igatio ex uoto aliquo, propter uotum alterius: ergo dato,quod antiqui praedecestares secerint uotum, non tamen propter hoc sequitur, quod simus obligati propter uotum eorum. Item orientale, ius cipiunt idem lignum, id est Oidines,& tamen nullus est,qui dicat, quod iaciant uotum e ideo ista illegitimatio non uenit ex parte uoti, vera, uel intςrpretatiui. Dices dico ergo, quod ista illegitimatio prouenit exsaturo ecclesiae, puta ecclesia praecipit, quod uoueant, uel l
Dicit doctior istud nibit ualet .Patet se . si hoe proueniret ex praecepto ecclesia, sequeretur, uod ille post susceptione ordinum posset eontrahere, licet illicite faceret. Cuius ratio est .Regula uidetur ei te omnium doctorum, quod pracma cust probi bcnt aliquid esse faciendum , quod tamen ii et attentet oppositum male facit. tamen sacit,&istud patet in omnibu prohibitionibus ecclesiae. Ecclesia prohibet, quod ruis celebret no ieiuno stomacho:ta me si attent ei opposito,acit. Ll hoe est falsum in hoe puncto, quia ii constitutu, in
ordine sacro attentent contrahere matrimonium, nihil facit
his ueniat dispensatio. Dico igitur,&c.l , Respondet doctor, qu M uetum est, quod qui est constit
tus in sacro ordine est illegitimatus, ideu inidoneus ad comitati dum matrimonium: ita quod si attentet, nihil facit. Vnde ueniat ista illegitimatio dico quod ex statuto ecclesit, quae ordinauit, quod constitutus in ordine sacro, non continat,& cum hoc etiam si quis oppositum attentet reputat pro non facto. Ex quo sequitur,quod duplicia sunt statuta recissae. Quaedam simplicia, quae sotu prohibent,&qui attentat facere contraria,illa ficit, sed peccat. Alia sunt mixta , quae non salum prohibent,sed eum hoc decernunt factum esse irritum,& d clarat fictum esse nullum: sic est in proposito. Dices: Virum istud statutum fuerit rationabile : Respondet doctor, quod sie.Nam rationabile est,quod suscipiens ordines sacros munditiam habeat, non solum metis, sed etiam
ornas: cuius oppositumst communiter ter contractionem matrimoni j.Vnae congruum est etiam,quod ministrans, uel utens sacrix ordinibus , intellectum perspicacem habeat, diactum set uentem, id est uoluntatem, ec ii omnia impediun
Dices:ecelesia constituendo istud, sacit sacerdotibui m suum praeiudicium , qui non Pollunt contrahere matri
Respondet doctor uolenti, S: scienti, nulla si iniuria, sed quilibet suscipiens ordines scit, qudd non poterit contrahere matrimonium: ideo nunc uoluntarie hoc iacit, & ecclesa. VndE dicit unus doctor deridendo. si cnim sacerdos matrimonium contraheret, uideretur quia filii episcoporum essemus, qui cum satis prouideant nepotibus: adhuc magis prouid reat filiis.
I κ e A distinctionem trigesimamoctau; .
qu ritur.Vtrum uotum continentiae im Pt pediat matrimonium. - ν' Proin tui declaratione, diceret aliquis: ista quaestio est eadem cum praecedenti,
ubi quaerebatur utrum receptio factoria ordinum impediat matrimonium. Proiae aratione illius, ponit doctor duas diuisiones voti,
quae debent reduci ad unam:puta duplex est uotum , sciliceti mplex, solenne. Votum smplex est duplex, scilicet priua imis. tum, di publicum. Ex quo sequitur, quod omne uotum, quod non est solenne, uocatur uotum simplex, siue fiat in publico,siue priuate fiat.Vnde est notandum.quod quando loquimur de Doto continentiae, uidendum est, si illud uotum continentiae sit s. enne, uel simplex. Et pono casum , quod aliquis uoueat continentiam, ides promittat Deo, nunquam contrahere lite est uotum smplex: Vtium illud impediat ma De meo trimonium volo quod fecerit in camara existemiolus adeo i in De tunc respondet doctor. uotum continentiae simplex, im- esse dipedit mirinionium contrahendum, sed non dirimit con- ceruo tractum. Pro deelaratione istius est notandum, quod uotum continentiae impedit matrimonium contrahendum, id est et non licite poteli contrahere post uotum continentiae simplex. Si tamen attentet contrahere uere contrahit, licet peccet co trahendo,& tenet matrinionium. Lidicit Holcot quod de obligatur a uoto, quia eii uotum continentiae simplex, & ita in hoc oportet iniungere personae confitenti, quod peniteat de si actione uoti continentiae. Aliud est uotum continentiae, solenni ratum. Et dico, Tuotum proprie sole uni atur dupliciter, scilicet per ieceptio με nem sacri ordinis, ct per prosessionem ordini ι uetam uel in- μυ terpretatiuam. Istud uotum contine cliae, sic solenni ratum impedit matrimonium contrahendum, &dirimit contra- Duplis te ctum: ita quod si quis attentet contrahere, nihil laeit,&d sere rimit contractum, idest ostenditur hie , nunquam iiii se ma
Dices: in susceptione sacri ordinis semper est uotum continentiae rigitur nune frustra loquimur de uoto continentiae solennirato. Respondetur ad antecedens, quod non oportet: immo recipi eiu ordines sacros eis citur illegitimus: non ex uoto, sed ex instituto ecclesiae. Potest e reo aliqui, esse illegitimus dupliciter, scilicet ex receptione sacri ordinis. Secundo ex prole ilione in aliquo ordine. Est aduertendum,quod in istis uotis non respicitur maior uel minor obligatio respicitur ad quod uotum sequitur maius bonum: ubi est maior causa dispensationis, quod uotum est hie melius idest de meliori bono. Exemplum eii ibi: tes qui uouit uotum terrae sancta,& rex Franciae idem ex simili co tu: ni quo fiet facilior dispensatio cum paupere, quia ad redditionem uoti regis,sequitur malux ita, quam ad redditionem uoti sortis, quia ter poterit conqui ere te tam, e restituete Christianitati, quod uix uel nunciuam potest pauper. Secundo tespicienda est causa dispensationis. vii de ii esset Sortes qui uouet uotum continentiae. & filius re
pii Franciae similiter uouet:cum quo facilior fiet dispei alios Dico quod cum filio resis, quia est maior causa dispensationis in isto,quam in illo. Ecce Sortes cui facit uotum eo tinentiae. viri ' primum obligabit, uel seeundum. scilicet
utrum teneatur contrahere matrimonium, uel seruare eontinentiam videatis quod istorum est de meliora bono. Dico quod seruare continentiam de ideo seeundum obligat: de de obligat a primo,quia est maius uotum.Quare Quia de me liori bono. Per hoc soluuntur dissicultates de uoto,& iuramento. Quaerit doctor, miod masis obligat, uel iuramentum, uel muotum,& pono Mum, quod iste iuret contratiere matrimo sit orionium,& ipsemet uouet continentiam.Qil diutis nonne iu- --αυλramentum magis obligabit Respondetur ut prius, ut uotum Me continentiae magis obliga quam iuramentum mali imonii: Illa alius iacit uotum contrariendi matrimonium, & postea
483쪽
secundum ora se meliori bono, se se tiae debet seruare uo-n liramentum: Et sic oportet uniere materiam iuramenti. materiam uot idest materiam de qua eii uorsi, ut eis de quo hono maiora, uel minori est illa materia uoti de tutamenti. dicit doctor, qudduotum solenniχatur in proses, ue ordinis, quando iacit quia uotum religionis in mam
superioris sui: tune illud uotum est soletiuitatum. Et dicit ultra doctor quod potest solennixari dupliciter uere, ues in- ηγutat ineant ei pretatiue si sit scipiat habitum professorili ubi est disinctio si tiri prolaitarum, di novitiorum. veris
quando post annum probationii , inordine mendicantium. v et .vnde abutuntur illi qui non faciunt disterentiam in- . to uotum talenne, &publicum . Vnde omne uolunt. Quod fit in praesentia aliquorum, uel multorum, uocatur publita. Et illud uotum, quod ut a seipso in secreto, vocatur uotum
priuatum, siue in camara sua, ut promitto Deo tale quid, de si solus, est uotum priuatum limplex, uotum talenue omne,reducitur ad unum illorum duorum, scilicet in intrando religionem, uel suscipiendo ordinet sactos. Potest ei se uotusolanne, & secretum, ut eum episcopus ordinat et aliquem in camara sua ac se omne uotum, et est simplex, uel ibi eue. . Notandum quod uotum solenne, non dieitur solenne, quia publicum, sed quia potest duci in publieum, Ec quia in t iaciendo, secten uotuin se obligat tui, in cuius manibus sa
eo uotu Exemplum ille qui facit uotum continentiae cum
oceptione ordinum. Alimi se episcopo, aliterquini prius erat obligatus, quia obligat se ad obseruandumstatum clericorum, de ubi hon seruaret, episeopus pol Iet eum coetere: ubi prius non poterat similiter est in proteisone, tune est obligatus sero a te, quae sunt Minionis quod tibi non seruabit, cogetur ab illo it cuius manibus secit uotum ad seruandum in quae sunt status reli ioniz.
Nunc do r uult quirere quare est, quis s votum eontine uta tiae solentutatum, impedit mammonium contrahEdum, ses -- im dirimit contractum. Dicit doctor, quod mulii mullax rati 'dis matri nos assignant. Primo ea opinio magistri, puta quod solenne. - , H ara potestinon autem simplexusta ratio nihil valet,quia uotum publicum potest probasi,& tamen non est solenne. Alia ratio Lichardi est, in in uoto solenni, ille qui uouet, dat ius illi cui uouet iis te, ede aliquibulatibus tuis,
tradat ius,quo ad actum voti, ut puta uouet cotii entiam. dat tui illi in euru, manibus uouet, ut erigatur ab illo ad seruandum eastitatem. Da mi ina ei ius in actum oppositum ruauimonio, de ideo non possum mete oppositim uoti,quod tenet, quia hoc non est in potestate mea, sod i ii potestate illius
datum, R ideo quando eret fractio uoti biennii, eo ut a praelato, uel abbate, uel epi sire o. unde dicit do. e, P eum
Doro continentiae priuato quas potin contrahere matrim nium licite dummodo non habeat intentionem ad acta earnalem, quia uisum est, et post matrimonium ratum, potest qι inuito alio intraret ligionem. Dicit timeat ac bari quod si quis post uo una continentiae, priuatum contrahat matrimonium, non peccabit, nisi petendo debitum ' reddendo autem non peccabit rinaliter minis omnibus istis rationibu , t s udet doctor, i uotum continentiae solenne impedit matrimonium contrahendum, & dirimit contractum, &tiud dei e ueniat tota ratio est illegit amatio ecclesis, quia cie sa illesitimauit tales habenter uotum continentix solenni-zatum ad hoc, quod sunt inhabiles ad contrahendum matrimonium, Ne si attentent contrahel nabilitari ut, quia ecclesia illi rimauit illos.
II κ ei distinctionem vigesinan nonam, quaer utrum dispar cultus, impediat mi
est dispar cultus: de quo eis hic ad propositum:unde fidelitas, dc haeres , non iaci sit cultum disparcni. ideo stat esse matrim hium inter fidelem.& lix reticum, nee dissoluitur matrimonium quo ad uinculum,&dicunt aliqui bona quἡd proprie uocatur dis at culius, sot baptizatus, de non baptitatu .circuncisus, ει non esie incisus: lilii Israel, noet ni circuneis omnes: sed aliqui circuircis: i incircuncti ideo inter tales erat dispar cultus. Hic aut duo uidenda: Nota dum Tin quaestione sunt duo mi Winpii ucipaliter uidet aa rimo utrum inter infideles sit matri- sid. ti, semonium Respondet n. icitar. rnon, quod probat triplici-' mairim.
ter cecudum ma bona matrimonii, quae sunt fides , proi . Ralis . R. disicra ineo: uni. i.in dii lubitas. Primo inter tu fideles non dia est fidei ita . Pater, inter Turcos, non est redulita , qu a non ha Mi . . se
Dicit doctor, ut ista ratio nihil valet, cui ui ratio est, quia ii Sob. t tui et ins dele, norest iides quoad Deum. eipem si ei, tamen potest esse lide: iras antet eos, ut patet, quia ipsi faciunt multos contra his ad uiuicem. ubi fideiatem seruant, de ei a in curiis manibu facio uotum. Hae ratio probabilia est di- , cum Christianis. Item non seciui turristi nolinit seruare perfecit docior: pollet tamen caltamniari, di sies eos uotum pri- citus. i. fidem quo ad Deuim articulos: ergo uolunt semate.
ια trimonium sint uotum tolenne. Respondetur, quod non Deest de Deo, te de homine: Votii in semper sipeo, inuatum continentia, tacit uotum Deo: go ipse dat Deo iurre pectu istius seontinentiae, tirespisu actus oppositi, & per consequem illud uotum, uod heret Deo, ita impedi
est promissio deliberata de aliquo si cito facto Deo. Dico ira, et lieri uotum fiat Deo, no tamen Deus uult tibi appropriare tui respectu illius uoti nec respe oppositi. Volo ue ne quod stis obligati, tamen nolo uos neque volu
. . Alia ratio est, recitust alia ratio Ricbatiqui dicit, ci non est idem deuotoson quo ad I eum. 1 uticulos: eFo imperfectius. pacta. Itena fides Dei: icut sunt articuli: lumine ita tura non potest e nosti, tamen fidelita lumine naturali coenoscitur esse seruanda puta tu promicili: go tu toueris rotare. Secundo dieit Ricbar. ae nou est matrimonia inter eos propter desectum boni prolix, qui 1 bonum istolis est. ut educetur proles in eultu diuino, isti non nutriunt par- 'vulo incultu diuino, sed in opposito: ergo inter eos non potest esse matrimo ium. Respolidet doctor, τ hoe non concludit .vii bonum proli, est duplex: luoddam est elle ipsiuς pro lii, claud bonii intendunt. .gnare prole. Aliud est prolii. ceducatio ad cultum diuinum.& istud descit, quia non enutriunt prolem incultu diuino, scd suo , dc dei iuxta iuxi mihi,&ptiuat quia et Leit uot olei, eri ponit in possessio secundi bon nouimpedit mamn mium. septimum non imnE illum in cuius manib. finit uotum i tenue. Hiero nihil redit simpliciter
ualet, dicit doctor cuius ratio est, quia uel ponere inu in possessonem in cuiux manibus fit uotum est ratione uoti uel rati e us aberi u : non ratione voti, suta non est detonet
uoti et ille eui fit uotum, mira: ut in pone is o m. Hi ponatur quatiata: imi Est alia ratio inagistri, ec dicit, quod non ea idem de uotos inlini &deuoto priuato, qui abactio uoti solent, scanda iotaro: fractis uoti priuati non ei 1 scandalo a. Dicit doctor, ut ista ratio nihil valet, quia nos non quirimus ubi est maius peccatum, uel in fractione uoti solennis, uel priuati, sed 4 iis mus qsio impeditur matrimonia. unde Hesa siqn magis --ο-- punit manu peccatu,n malu , di hoc coiteri tryduo, uel uia punit ra candalunt ussp promtatem. iidem is pituit clusam. percutientem et cum, i, sphemante Deum uel doce, ε - , quin uniuia laticum,ta eccl)a hoc Dei id remouendu promta M. te, uia uici sun rom con a clericos; punicet propter son
quia ut uisum est matrimonium non sola est Oiscium, sed etiam in reii edium. Et dicit ultra doctor, Plicet iiii non intendunt Utica quoad cultum d uinum,ta. men intendunt piolem nutrite secundum rationem, de ii
sui quam possunt in lege i .a cognoscere. me tertio Richar.quod propter tertium bonum, idest
sacra inentum: Non potest esse sacramentum matrinioni j ii ter infidet . Istud nihil usui, dicit doctor. quia non oportet ad Lo seu si matx moni uni in contrahente pollini recipere sacramentum matrimonii. Nam descit ipsι primum s erit ment . bapti sinus, sine quo non qui talia recipi faciamenti, de sic quamuis non trabeant vaptismum, tamen p.
sunt recipere contra in matrimonii, oc sacramentum. prout idem in m in dissolubili , Et etiam in lege Mosaica, at contractus matrimonii, & indi uolubilitas. 3 eaduo alia, Sc l
484쪽
i e vis deles nullis si matrimonium.
l 'tima sic tot maturi quandocunqueis com nautat oret in Uiam rem debet i eruam aequalitas respectu huis, secundum
quod approbatur . legislatore,puta a laeo sed sces, τ commutatio infideli eum infideli, nun uini in approl inale sistatore, puta a Deo: cizo se utitur, quod ritu, nunquam est
Ad istam dissicultatem dicitur concedendo cosequentia, sed minor est ita, puta et talis commutatio, inter instiles no sit approbata. uela misia .uel licentiata a Deo, falsum est. Vnde senii doctor talem propositionem. Deu post primum re altim licentiauit omnes habentes natastalia, o et ois unatura pol se contrahere matrimonium ad inuicem. Et quod illud tuerit. Pater, tuta praeceptum dedit sine e ceptione, dic Mo,Cres ite di multiplicamini Hoc dixit Ad , 5 Noe & hoe saltem usui, pari cultus, diei uident euhuc Dices: isti gentiles non cognoscunt, lucidi At si eliseiurati, di quod Deus ite alli obet talem conuactum: eigo tequitur, oucd Gntrahendo peccant. Relpo det domi, admis a quod non cognoscant, quod si tricentiati, uel qu id sit praeceptum, uel τ Deus sic arriobet: non oportet tamen, quod peccent. Re ula xi ut uise possunt aliqua licentia uti, qui nonco noscunt esse datam, ne peccato: donimodo 'o iudicarent et illo. quod faciunt si ceatum. Cui obibila etiam Dicit u ira doctor, mi it tute illius licsei quae primosvit data inolevit tali eontractus a principio licet tuncessos ira uitu Dei. N eustus Dei. Et licet primi infideles nolue et sentit pambo quo ad ilium cultum, tamen bene uoluet ut consentire quo ad cui trinum .i init insid uenexu ut a s delibo, oui infideles nolo ni imitari s em, di sectani patriin, sed aliam sinam ei petunt, scilicet idololatria. Tamen
quoad contractoni matrimonialem, uoluerunt patre ius qui N ita manet in ipsis matrinionium,& hoc tioneii miis: quia tioc est de lege naturae, idest eons um legi natu lae,scilicet corii rahete matrimonium. Dicitur autem non completa illa e iniit, O, ista licet intendet uno penerationem p. iis . tamen non intendebant in cultum diuinum. se 'dur, eii dec. b. nda diis itii seu perquam ostenditur etiam, Ut terem non sit matrimonium, ite formatur Oerum bone matrii noui ale, Nessentiale bonum, est indisioliatilia , sed matrimonium inter insideles non est indissolubile immo sim licii et dii so ubileuigo sequitiar, quod inter eos non est uctu matrimonium. Pt quod Di dissolubile probatur. Nam si unus insdelium uelit uenire ad fidem nostram, alio renitente, iam Aeolutum matrimonium: viso sequitur, quod non erit
simpliciter indissolubile. Ad secundum, sec. Res et doctor,&dicit, et matrimonix infidelium et trai t. indistblubilia, nisi maius uinculum dissolueret minus ut neu um .unde aliqua sunt matrimonia rata,& licit riata idest indiris ubilia licita. quia non contra statutum, Iesem, uel ordi irationem, ut sunt nostra. Alia sunt matrimonia rat , sed non licita sciat sunt matrimonia clandestina, secreta, .nt rara . indissolubilia, sedili
sitim ,' prohibita. Alia sitia matrimonia licita , sed non smpliciter rata , i
eut sunt iliatrimonia sentium, fiunt licita secundum Oidinationem eorum sed noos liciter rata, quia possimi dis lolui odi leniente maiori uinculo . Vnde communiter pomtur
isti tegula, quod minus uinculum, dii soluitntam' . iiii plemiando sum ancompossibilia illa duo , sed sic ei quod p suscep ionem baptis iis in us in uinculum sei reii se
Christi , quam uincti luminat timonii: et adueniente isto
uiliculo de seruando legem Dei dissolvitur bramum , rutania: timonium ubi est incompossibile isti. Ir dico. uinculum matii non esti om misi ite iri, qirando totide ν est in contumeliam fidei nos uri diluat, os fidelem ueras de
tune matrimonium eorum e incomposia, leci .sdu costia' Vndes infidelis uestiet eoi uerti ad fidem mitram. uel non esse eon: inne osos fidei nostrae, uel reddere , ud p tere debitum, uidetur quod dii uere ut uinculum, qua res quia non est incomi Me bile eum fide iosi a. Ex omnibu , iiiii iequitur, quod inter iusside erucius con
l', utium inter stilcma. ristianum, L itisduci qui noti reeipit baptismum possit tontrahi matris: I decies trinis dici doctor, quod molimoni viri die
tur conit alii dupliciter uter aliquos. uno modo simplic ter, de ab L. t A in modo licite, Miloneste, de dieit, qui alii i sdelem, de infidelem absolute, Se simpliciter,&laniet 4 potest ese uerum mattii novium. Istud probatur auctori: a te apostoli it fideli non dimittat uxorem in Melem. A la lusi ei suadet istuis se noti, nil quia est matrimonium, quia aliter persuaderit krnicationem: persuadet ergo matrim nium licite hic ,ει honestὰ: aliter suaderet illicitum, dei honestum: ergo potest contrahi Quaeri uir nunc utrum seulis possit contrahere eum inse deii dixit prius , quod potest, uerum matrimonium, vi priua erant infidelex. quando contraxerunt. Sed quae. Must h. , mur modo urium infidelis possit contrahere eum fideli, uel e ura. Respondetiit quod quando loquimur de aliquo posse, debemu respicere ad leges notira Dei inaturit, ceces cuid te s istud repugnat alicini mi. Vnde dicit docior, . cum aliis quod non inuenitur esse contra i meo Dei, noctati augem Datur quinanti desis possit contrahere, eum ita
rudica contra, inuenitur,qubd erat probitatum sim Is raescontrahere cum filiabus Chanaam: Respondetur, quia uerum inpiopa obsutiationem quam ha bat is e populo, in idololatita et piopter quam dominus praeceperat, quodi
interficeretitur omnes: uolebat dominus istum popul unito taliter extirpari propiet ni ita am illorum: pama illa erat
1 omis filiis. ii . Et credo si coluralis it cum filiabus Chanaam, quod nil ii sentio, seclisent, quia nullo modo erat
approbata talas commutatio a Deo, quia est contra praeceptum eiu at quando dacit ut, quod legitur de multi ,pota de si is atrael qui cm erunt uxores de aliis secti QR ipon et u Lie quod communiter dictitat dociores, quod miti quin, in e perunt illas iiii et , nis primo suilletit conueliae in sideitiorum uel si iti tonu diuina, propter aliquod bona. quodiequebatur pura conuersonem uxori, in ueram sivi: rmam est ' est, quod i augescripta, de namarae erat praecep tum sen tale puta quod quilibet poterat contrahere: suit mcn propte maturam populi iacia peciali probibitio, puta cum hi bus hanaam. Dico dititit: in illam terem, S ueniamus ad nosram. visum minei lege nosita possit aliqui, sideli, comi tre in infideli:Responcitur non: immo si attentet fidelis eo .cia here cum infideli, nisu facit hoc est ex statuto ecesinae. Ex quo catulo illegitimauit, idest iacit infidelem te fides illegitimos ad contrahendum. Et istud est rationabile: nam non apparet irae se ali tu bonum: cuius ratio riuia uolens contrahere mammonium, si propter auctoritatem matri. motui ante non conuertatur, uiritimile est, quoa iunquam
Diees,ti si uellet converti in sidem nostram, exin uertatur: εe tune erit contiacius fidelis eum fideli a prius sucei' ob petiimo : nullus conuertitur sui scienter ad fidem nostram,
nisi per si sceptio iem baptismi. si quaera, quare apoliatus, Ne Apostolus tuadet illud, ouod tu dicis, τ eceleta ille itimauit. Dico quod non si acetumi suadet, st si uir infidelis convertatur id fiden nostram, de mulier remane i insideli et persuadet uiro non dimittere cito uxorem suam, ει hoc quado est spes conuerrionis illius, te F non est in contumeliam
1 bie diis lita trum per hoc. quia infideli, comi ertitur in fidem immani, dii luatur. trimonium limpi eiter, ues totum quo ad thorum, scilicet quoad hire, quod eis leddere debitum : Responde ut, qu4ddit oluitur c sinino matri itionium. Sed diem, quando uel immedia' . te, post uti si 'eonuersus, uela uando si dica , quod immediat postquam est eonneisus ad fidem . Contra: Apostolus sua t. quod adhuc maneat cum uxore : ergo iste, postquam in conuersus, non est dissolutum matrimo nium. Respondet , quod doctores respondent hie iuba si atraue, de ponunt hane propolitionem queddis.luitur matrinionium sinplicite quando altera pars, puta in fidesis ea in contumeliam lepis nostrae, uel quania aliat personae t traxit et contrahit, ut si uir conuersu in fident nostram dimittat i orem suam infides , capiat unam a fidelem. Qui . AD ARo v I NTA. Pro primo argumento est notando, et ama in decus sa uia o modo illigi inauit inlita io, quia non habet A. a auctori:
485쪽
auctoritatem pia eos, uel quia nomauit. Et id o istud statu Muri e Iesae; non odit supra eo Dices. arguitur u rora ratio ti est nune, amare ecclesia illegitimaui te fideli possit contrat oecu infidesi .est ιγ mei periculam. illud periculum' siit in quacunque lege viso in quacui que lese it illa ill itimatio: Respondet do , uitalesie .ulum non fuit in tale te, ει quomodo pri eouuei tes atur ante mammonium id in speciali inspar tione a Deo inspirabatur nec erat tanta es speratio de conuersione ut ante ideo non oportuit o si erit illa illegitimatio. Vnde legi, latorea non respiciunt pro itandam to nece D
uni. sed proba,ie.idesi ecclesia illegit inint fidelam cum infidelianen et sit necessarium V infestis conuertat stati: sed quia pro ibile est. Aliud a tinentum ess de Salomo qui non potest excusari: quia i e pessimus sint.
- I Rc, dia tinctioneui quadragesimam
' u ro . virum cognatio cari iam Hupe diat matri nomum.
Pro euiu declaratione es notandum et ecum dissicu t se de istis ultimi impudimenti inlato motur. Fuit unpedin xu, i tum respectaconia guinitatis, Nesit vianti, uitarum est reipeia ais vitatis tertium rei pectu his ii ix publicae honestatis. Et quartum respectu cogitationi spirit lis. a in uolumus uiaeie qua itur colita uinata impediat matrimonium S primo dicitur, qu i in i mentum resim ui consanguinitatis alis udo ea de iure natu aeticut in linea ascendeole, ut de patre, S: tilia, uel de filio , Minatre quia dicit ut Relinquet nolito patiem de matrem, dea ςiebit uxori. Alia sunt quaesierunt dele se s ina, scuti at Leui. 13. ubi dia decim turpitudino ponuntur , idest duodecim prohibiti 'io rei ctu cksanguinitatis. Et pollea prohibitio in parte iuri politaui, ut in tes nostr de de hoc
uolumo 'aux re qualiter impediatur mammonium in te re notio respectu consanguinitatis . Vn himo tempore Qtegorii, maior siti prohib. t i, idest maior extensiue, id est madis extensi, quam si nuue ponebat proliabit neni de in legit inrationem usque ad septimum gi adum. lsu sitit reuocatum tempore Inni centii,&facta sunt iura inconciliis quaece omnia cadauerunt 'uxn uerant dela naturae ues diuinaris i. . ori te reduxerunt omnia ad quatuor gradu , ita V nune iam iuor T - eoni an initate, militat institia publieae houesta: is quaind. - at coeli iratuali prohibitiosiue illegitimatio. est redu- . i uartum gradum in lusu ὀ. Erratio omnium istorum ei ut dicunt tabo es. v carnalitas in amicitia conteruatur, eo amicitia dupliciter in nobis haliatur. Habetur in nobis amicitia ratione consanguinitatis,& sic ibiscienter conti hitur ine ad amicitiam. usque ad quartum gradum inebis iuὀL de posi uim est amicitia ratioue cottia mimatis, no a Cpor. et quod iii perueniat alia amicitia, uel Mius amor. Sed recedendo aquartos radui in perit amor, re amicitiar do ideo ecclesia inuenit alium modum . re ut Dis in alium modum amicitiae puta per coniugatio uel carnalem dccciri alti :d ideo ecclesia ultra quartum gradum. nullani prohibit oi si in immo i mittit quod sat comopatio, ut amicitia quae peribat possit per matrim tum si itificari. Noe ualet dic re,τ adhuc manet an or ultra uarium gradum quia pauci iam, de propter paucos non fit lex , quia communiter ultra quartum gradum, Paruus est amor. ., is a si te ira est notandum, quod ista materia magi, uidetur .riti da pertineread iuri itas, quam theologum . nam tumultis lo- traetantistam materiam . multa, arbores secerunt, pira ista materia Et hie quatuor si ut consideranda conlideranda
lini itis Gqux si in singuinitas, quid stipes, quid litie Ecquid see, , gradus. vite ista uuatuor fiam in piaralitate pia natum, od non potest ei conisi uiuitas respectu sit, nee linea, nec stia udui. nec odus res ciuiui. Ideo omnia ista stant in Malitate pertinarum, ει omnia ista .iuodammodo resatiue se ha bent adinvicem, Et ideo bum dicunt O res, quod consanguiuitas, gradus, latira, sunt rei auio inici, ira quod
sa uinitas, non potest suppo re pro utra ρο sena, neu
videlidum est ergo primo quid sit eoida Nuinitas. unde Onia uinita est uincia impersonarum ab eadem p ibi aicarnali propagatione desecta smitum, unde clam cat qui ea ni ι b. .
ille terimniis uane .um,quia bicioquitur de concati quintiate stricte capta, quae est utque ad quartum gradum incitatu . quia lita non est ut oculuin, licet bene conia uiui as , sed non 'ohibitiva. Et ideo dicit unux doctor, quod coniis inita est umo personarum descende itium ab alia persona caro propagatione, εἰ se cotita inita dicitur quali, uniti a languini, sed nollamo loquiustia quo iam gradum. 'uυ sequitur, uilicit Lua si erit producia excosia Ade non utit tamen de consanguinitate AdM , quia i a uenit ab Adam carnali propagati Mne.
Sed stipes est lautum unu stipe sit pliciter qui sui, a. icvHbabuistipitem, desie Adain iiiiiiiie, est ii vulpe quo 'omnes de cendunt, Sc a nullo descendit. Alio modo copitur dipe, pro illo a quo descendunt , uel descendere dicuntur plute, re simae de de hoc ol hic ad propo dctii se ut communiter tit iu icia figura, alius, Pio avus, pater,ece vitia linea est ordo person trium in consanguinitate con tu arom hoe est dicere, ν liticaeli collectio pericu aio in ab codem stipite descendentium,concidetis graiau, .diuuarici 2 si aduuin dii tinguens. Dieit ultra u duplex est linea siris et ascendens, te dei deni linea colla ter ali, seu transuri salis. vi de linea ascenderas, importat relationem suppositio iis, quae in filii ad ' item rei terrendo in. Viide inferioris adii perius,debet enere- uoetitia ii ii ad patrem, A sitae ad tu trem est amor lene e i.a n. a s inferior capciet supelloicui, ut bitu, matrem: toaeretur tota ν cientia filii ad matrem, quia uxoris ad maritum or reuerentiali impedit, sed amor loci irini
tr. t. i maritus uelit citan mis magnus, de tener c ia rem iu- .
biectant, scilla facit de puero quod i istat,&hoe impedit ita uium Sed in linea descen sente, ea resatio supra i sui is quae est patri ad silioui, εἰ ad filiam de cedet curia
Eo.unde non erit amare ueremia superioris ad inseriore a scut in crior. ad iupcriorem. ec manifestum eii, τ nouiti tantii, pudor si pater caperet suam, scutii caperet matrem, licet utrunque iisu naturet, dc uite .uu.no su prohibitum. ymno iure natura . ut probant multae historix na rante auinicia bruta abhorrete istud.Vnde narrat hic d cior duas historias de quodam equo qui uelatus cogi 'at maxiem, quae hoe cognoscens lepracipitauit. Deinde .psanie, postquam ingemat ust , o Mesatuv, dc habuit iecuinti alte, io inatorem occidit. Similiter darii re diu imi caesi probabit in υ, dicitur, esitiquet homo patrem, Sema: rem .sii ple quoad copulatu eainalem non uult i s icti uel patrem & matrem quoad subuentionem, di bonor indit urior de mater essetit in extrema necinitate, eo uoaposum subuenire uiti uni : cui do o subumira, uel uxor ux' matri. voluerunt die exiqui τ uxori: male inteum i te tuum pastiani R. elinquet patrem, curauem, Ec adb rebit uxori, de τmam debet ii 'ri subuenire t Istud est ianium quia magis matri tenetur subuenire, ita relinquet patrem, de mauunti quoad copulam carnalem. Si est shlux homo, α sita utrum deberet capere dian Dicit dilar Aus, ut in nu, reuelat et quid iacturiis estet. Dicit doctor, viiii qui sunt in recta linea, marcendendo, quini deluendendo uullo iuredo miliant capere se inuicem. Et sic, c Adam uiueret, nullain
vltra dicunt doctores, τ tot sunt gradus in linea recta, quot sunt persona dempta una peti. na,s icet stipite, ii stipui ad ieeuodam periouani, prici se in unus adus, ut pater ta filo.
Dicit ultra doctor, P gradus est determinata propinnula ri . iaspia onx per nam iecui uariem, inguituta: ei Hoeest diecte priam est Labitudo eo iii auguinitatis peri onarum dis antium , dc unius ad te i nesis Pus. Se uitur qua e cnoscitur distantia eos tiouis duas rari peribuatum inter se. Per gradu n. ος noscoquantum dii ut ista peti. - illa in cognatione, ut patris ad nsium, est habitudo dii ui pei sonarum, qui a babitudine cogiti sotur distanti . . lirium duarum persomarum in stiatione. D. lin ecunda i gula Ac ILi est de linea tiani criau, Fc de is x uunt doctores i. duas acgulas . Aliqui su ui uno trauior sit: dupum s. diceris, cicilicet
486쪽
scilicet in linea aequali, ac in linea thaequali De linea ponit regulam . Quantum unum ditata stipite, tantum distant ambo intersu, in linea uali . Ei plum. ca latis sororein,& iratrem, pater distat a filio in plia ino gradui ergo etiam in siniti gradu stater , disitor . unde isti gradux pr ibiti qui sunt quatuor: sunt clum in linea transuersali,5c non in linea recta, quia in linea recta. omnes stadu sunt prohibiti iure naturalia ed in linea transuersali quatuor stadiis probibentur. unde omnia ista quae sunt in unea transuersali. usque ad quartum dum indusu imp diunt matrimonium,& dirimunt, id sunt ille timi ad matrimonium eontrahendum,quia omnes istae persenae .uique ad quam: gradum in lucue, sunt persenae illegitimatae. Alia est linea it suo alii inaequalis. Et de ista ponitur di seu lia .ia ponitur testula. Quantum distat remotior pers , a stipite, tantum dinant personae inlinea transuersali inaequali ad inuicem.Exemplum. Ecce statrem, unde qui sunt in linea transuersali, nunquam unus descendit ab alio, sed ambo ab uno stipite. Linea tranni ei alas ii ludit duat linea, , te 'Melibet illarum est linea ascendens, di des deris,& se iiii transuersalis, includit duas fas, &qualibet a bibet litiem ascendentem,& descendentem. st communitar alii doctores,v affinitas nunquam e trabitur nisi mediante copula carnali dato P O matrinionis, neontrahi iurauinitas tua impediens matrimonium. Fuit unaquae illo dubitatiua an sortes qui eapit Betthani.
-ssit sese habere, o filius soriis p si capere filia Beris e
bi quia non controitur auinitas inter parent m , uelam
nes, di dicunt m non solum requiritur copula carnali , emisito seminis. η Extendo.&ol auxrit ulteriusq; sionem umini itici, quὁd nonae quiratur asinitat uilist cmula carnalis, uel nisi mediate eo
ruta carnali: Respondet doctor iuitas propriE dicta qua
impedit matrimonium, nunquam acquiritur nisi medianto
copula carnali, tamen capiendo aisnitatem largὀ, pro iustiti publice honestatis potestas initas contrahi inter illos qui nunquam habitauerunt inuicem, percopulam carnalem. Vnde est notandum iniustitia publicae honestatis est interii Dusa ioiqui secerunt spontalia solum, de contraxeriint stonsalia, quae promiserum sibi ad inui m.tunc dico quod iustitia his,ui uti. publicae hontilati contrahitur aisnitas inter sortem, de neri ham qui socerunt sponsalia, sed inter languinem Sortis,&Berthe, cini consanguineos Berthae te sortem iustitia publieae honestatic te in hoc suit. &est controuersia, an ista at sinitas publiet honestatis impediat matrimonium scut pro aes initas. 5 b in gradibus si e sunt consare in ei. Donoto disputant ad inuicem, unus dicit τ sic: a tui et non, amen securum est ea perediment ionem.Vtrum so - I. - res positi contrahere cum filia Beribi stantibux praeci EI Rc distinctio em quadragesmi pri
mam quaeritur. viri massivitas impediatm trinion in
Pro cuius declaratione est notandum, τ ammtas est quidam approximatio perionarum consanguinearum ad inuicem: uesperio natum cum peisona propter cohabitationem carnalem unius cum alio. Et pono casum, sortex ohabitet cum Levitia siue matrimonialiteris etiar mearie: primo isti duo nan contrabunt alsinitatem . in hoc omnes noctore se ueniunt. secundo est imaginandum, P uando sortes cohabitat cum Berilia,consa uinei Berii unt amnes sortii . eo tertio quod etiam consanpuinei itis, ei seutiatur amnes illi,cum qua sortes habitat. Da quarto, T consanguinei uniux, non ericiuntur amnes cum consanguine s alterius consangianei. Ecce Sortem, & v tham, collatitant ad inuicem. omnes consanguinei Betitiae contrahunt assinitatem cum Sorae, & omnes consanguinei sorti eum geritia. Coosanguinei Betthae,& consanguinea Mitis, utrum contrahant ad invicem alii nitatem Non. ra ea notandum, quod eonsanguineis utit eis ei sit ut
assum Lei: e, cum qυababitat sortes in talibut gradibu scut sunt eos anguinei eum Beriba. Exemplum: rte, bibet fratrem. iste statere ilicitur assinis Betthae in primo et radu .filia suae in tertio gradu. Si quaeratur, Sortes habet nitiam, iaveritia si iam,ntrum possint se capere ad ima cerni' ita , quia
non contrahitura sitit Min: er parentes contrahentium. Ex
quo sequitur auod i ut fiant quatuor gradus consi ui ncitatis in linea collat et si , in quibus dirimitur matrim nium, de in quibus per sena sunt illegitimatae ab ecclesia, ita sunt quatuor gradus assinitatis, in quibus peti ae sunt sin
ultra est notandum. v illa affinitas ues gradus assinitatis
ditiat perpetu . Per hoc soluitur id aestio: posito easu P ve iba cum quas micarie habitauit moriatur.Vtrii in o possim capere aliquam desola filiabus Non, quia scut conca uincitas manet, ita & aisnata . Exquo sequitur quod at nil semper praeiu onit consans initatem, ita quod nunquam Ut est contrabia si iras mi intere sanguinem Berint &i Eu quitiabit auit cum, me pote si sortes Bertha habet filiam nati lem, habet filiami iritualem utrum eum illi filias rituali contrahatur a uiui ais Non, quia ibi non est eoo -
Q ritur ibi quaestio.Vtrini aliqui duo. puta tres , fe
llereti, qui contraxerunt matrimonium adinvicem, non t men e summauerunt per copulam carnalem, ut tum coir
hatur hie assilitas inter Sortem, Et consangm neos Betilia, uel inter eos suineos dei: b re sortem Respini do duci sponsalibus Credo qu5d non: immo etiam ex iustitia pu- r o ri. ica: honestatii eo ita ille ii illς timauit , saltem indiget diassensatione. Ad quaestionein dico dicit domi V assinita impedit mitrimonion, sicut consanguinitas, de in tot gradibus. Ad argumenta. Ad pi uni quando arguitur affinitose quitur matrimonium, ergo. non impedit matrimonium . Afiuitas sequitur mattimonium.id est copulam carnalem. go non impedit uerum est . non impedit ex natura rei sed statuto ecclesiae, Aesia omno istos inli abilitat, eo initaneos facit utque ad quartum gradum inclusum
Ic distinctionem quadragesinam se
cundam e ultimam isti ut matera x, uθ
ω dua, qui stiones principales. Prima est de eognatione spiritualia undade e qnatione legesi, de multae aliae paruaequet
itiones sunt, tam de matrimonio clande
stio, iliam deabis.& primo quo ad eos
Est notandum et cognatio spiritualix solum fit in duo is acramentis buta in sacra noto baptismi, de eonfirmatio nis, sed est dubium utrum in ista cinruatione spiriti, ali sint gradus impedientes matrimonium. Vnde inueniuntur proprie tres gradui in is cognatione spirituali, scilicet parem,ta piriti aliter, copaternitat, do staternit ac non inueniunt Proprie alii gradui inscriptura. unde paternitas spirituali , in inter sacerdotem baptisantem,&ba iratu, uel sui ripatem, uel tenentem in Mismo uel susceptum. Meet dot bos tiram Catharinam est pater spiritualis eius. Ego etia qui teneo Caibarinam vocor pater iniritualis eius, mirabiliterea detectatio peccata curati cum illa quam baptitauit, de est ibi uetuit nee is , immo ibite peior, qui in erit inter paute
malem,& filiam, etiam paternitas est cum uxore tenentis, ac baptitatum. Sor es tenet Catharinam super sontem, est pater Catharinae, &uxor Sortis etiam est mater spiritualis Cathar in , quia vir, te uxor, putantur una caro. De compater Medi uicultas est. Compa ratios contra hitur inter me, e parentes caritales Catharinae Ex quo sequitur,st non inuenituri paternitas contrahatur inter duos tenent , quia sunt duae causae, Se duae caui, non contrahunt
adinvicem paternitatem, licet bene cu illa quae tenetur: dstat et nitas salum contra bitur inter silos tenentis, uel filicis
baptillati, eo ita ianua: alii, uel filium iaptizatum.
487쪽
sortes teneo Catharinam super sontem, sum pater spirituali, illius, filii mei respectu illius Catharius uocabunt ut sta
tres. Ex quo sequitur quod iraternitas non acquiritur inter sticis tenentium, quia tenentes non iunc coni atres ut iani dixi. Isti tres gradus sunt qui inuciliunturio scripturis, taxlii tion inueniuntur , ta ideo non sunt ponendi alii fradus, tuli ostendatur proprius passus in scriptura, quod sint alii gradus coguationis spirituali . Ratio non potest adduci quae cogat, quia ex illis quae ex uatiato ecclesiae nunt, ratio cogens non potest adduci. Ecce Sortes tenet Berth. tilii Soristis contrahunt a iunitate cum set tha. Vtrum constaternit tem contraliant cum L .ia Betthaei Non iuueti itur,&sonii enum est .r sunt gradus allignandi in cognatione spirituali, sicut in aliis. Dubi una est inter doctores theologos, utrum in sacramento poenitentiae contrahatur aliqua cognatio spiritualis. R spondent doctores theol' i, quod sic, tantum est unus gracus, uel saltem duo, puta lurpolitionis,& suppositionis, uta sacerdotis audientis, ad illam quam audit in consessione, co- trahitur paternitas spiritualis. it quod si ille habeat tem ea ista, committit aucesium, quia ilia est sita filia spiritualis, te omnes theologi convcuiunt in hoc. Restat de cognatione legali. iuxta quod notiasi est&e.JUnde cognatio legalis eii assumptio personae extraneae in filium, ii am, nepotem, uel neptem licui placet assumenti, uel acceptanti, de uocat ut proprie adoptio, licut Sortes adoptat tibi Calliarinam inuitam, tunc est hie cognatio legalis, unde cognatio legalis, est unum genus, habet proprie adoptionem, .& arrosa onem. Adoptio est quaudo ille qui adoptatur, non est sal iuris, quia habet adhuc patrem uel mattent,uel siquos alios sub quorum tutela est. Arrogatio est, quando ille qui adoptatur, elisiai iuris, quia non habet patre uel matrem,nabet forte aliqua bona, ille adoptat illum, pro pric uocatur arrogatio. Et ponitur regula, i si adoptio, diatr Natio, iacite fieri debeant.& maxime arrogatio, dicit ut seri cum rogatione, id est cum postulatione, uel ab imperatore, uel a rectore patriae, uel ciuitatis, & scribi debet se. Primo postulatur adoptans ita Dite uultis capere illum in filius Sic,dicit adoptans. Deli de posui a tur a loane. Io nes uis ei se adoptatus filius illius: Dicet sic. Similiter dico in adoptione. vitra est notandum,quod licet isti ei sciantur, di dicantur siti adoptiui, non tamen sunt filii, tamen siccedent in bonis, quia placuit imperatori duntaxat, uel regi. vltra ea notandum, quod hic proprie dicit ut extranea, quod glossatur dupliciter .extranea, idest non consanguinea. dc dicunt ui consanguineus non potest adoptati. Alii dicunt extrane idest nihil habens, de sic anima potest cile adoptata Deo per receptionem grati Wquando anima non Labet gratiam, ocrecipit a Deo, de Deus adoptat eam, quia erat Iaa,
Restat uidere de gradibus qui fiunt in ista cognatione i
pali de utrum ista legalis cognatio impediat matrimonium. Iuxta quod est notandum, quod tres sunt stadus cognationis legalis, quidam est adoptantis ad adoptatum,scuid licet,l sic adoptata, non potest capi ab adoptante, & impedit matrimonium contrahendum, bc dirimit contractum. secundus gradus est filiorum naturalium adoptantis ad ad ptatum, de illa cognatio legalis impedit simpliciter matrimonium. Et tertius gradus est ipsius adoptantis ad uxorem ipsus adoptati, ut Drtes est adoptatus a Petro moritur sortes qui habebat uxorem, Petrus non potest capere uxore adoptati relictam, ece contra ipsus adoptati ad uxorem adoptan tis est cognatio . Petrus moritur. Sortes non potest ducere
Sunt parmae dissicultates qui tanguntur in iure.Vtrum mulier possit sibi adoptare aliquam. ut facit uir. Dicunt iura, Unon, de iura secerunt hoc propter it agilitatem illius sexu .: Notidum quod communiter dicitur, quod oportet quod adoptatus, sit extraneus. Richardus de Media uilla se exponit, oportet adoptatum esse extraneum, idest quod non se in potestate adoptantis, re si sit de protente sua non est uis: unde Miles potest adoptare nepotem suum, quia ille nepos non est in potestate sita sed patris. Dicit ultra Richardus, plura communiter sabent, quod nullus potest adoptare aliquem, nis ueniat ad sexages muni annum, quia ante potest procreare prolem, te sic communiter non admittitur ista adoptio, de abrogatio, nis per potestatem, de auctoritatem superioris. Dicit ultra, quod ille, qui adoptat, communiter
praesumptio de stiό. ideo Ioannes sexdecim annorum, non
potiet i in adoptare unum, qui esset similis statis, de sic in suae solennitates dii ut hies Ex dict.s breuiter, ecc.JAdducit doctor in generali, te in speciali impedimentare Impedon spectu huius matrimonii. In generali duo sunt, quaedam ra matri sunt quae impediunt matrimonium conti aliendum, sed non ni, δε ι iis dirimunt contrariu , quaedami unt quae dirimunt, de impe- monsorediunt, de sunt isti cognationes. ras orarVltra est notandum,quod descendendo ad impedimenta, iis . quaedam taut impedimenta ex parte contractus,quaedam ex est epi ruiparae contrahentium. Contractus est consenuis expressus per dim muerba de pix lenti. Et it e consenius non est niti donatio potestatis corporis, pio simili. Primo metus cadens in constantem uirum, impedit contractum matrimonii,quia debet esse liber tam ex parte causet ei ficientis, d. c. Debet istud, de JDebet istud magis uitare,quam non contrahere eum ista: idest debet magis uitari istud quam eontractu . i. morte quae mihi apparuit,quam dicere uerba. de consentire, se illis uerbis . quae uerba cum illo consensu non sui sciunt ad illum
Inuoluntarium autem, sce. lVult dicere doctor quod notitia uel ignorantia mpedit matrimonium .per hoc soluit quaestionem desurioso. Vt tu iuriosus pollit contrahere matrimonium. s. I pu GRespondet doctor, quod iuriosui uel est sitriosus perpe tuus, uel secundum interualla temporis. Vnde pono talem ri conclusionem, stante suria nullo modo potest contraherematrimonium Propter ignorantiam, quia non potest ibi esse consensus sui ficiens. nisi mediante notitia. sed interuallo teporis . ubi cessata sutia,& rationabilis est, potest tune contrahere matrimonium . Quod si se contrahat est distaeultas si mulier debeat ei reddere debitum, stante furit. Dicit Scotus quod non, quia iste tanquam, ut ali est, de sicut brutumani tari, mal est reputandu . Et ideo mulier non tenetur tibi reddere debitum aliqui uoluerunt reprehendere Scotum hie. Dicit Scotus in quarto icto, in materia de baptismo. , quod si in s Doso in illo interuallo quod habuit lucido, de apparuit, luolebat baptizari, de dicit se uelle baptizari, de cauit iterum an suriam, utrum in suria poterat bapti aris se. ergo etiam potest eo ut tabere matrimonium stante suria. Dicitur quod non esti mile, quia hic oportet ut sit consensus liber, qui fit cum deliberatione, de pro tunc cum uerbis de praesenti, aliter simpliciter mendacium esset. Si autem st, ree. JLst error in persona, quando intendo contrahere eum linbera de datur mihi serua, impedit. Quia est error in conditione, quia eredo liberam istam . deest serua. Est error dec.quia . credo quod consentiat d. non consentit. Est diis cultas de isto terito modo de ponitur ad buccasus sie, puta Catharina intendit cotrahere cum Petio, nihilominus Petrus dicit uerba,accipio te in meam, non tamen consentit, quid iuris sR spondet doctor quod in isto casu aliter respondendum est secundum conscientiam, dein toro Dei, de aliter in toro ext riori. In ibro Dei, te conscientiae, nullum est matrimonium, quia iste non eonsentit. Secundo si iste possit cogi ut eonsui tiat, ut de nouo consentitet, bene fit, P si non eo sentiat, immo iam aliam e perit,in soro Dei de conscientiae', secunda est uxor eius, quia cum ista secunda uere consensit, te caprima non. Debet tamen in foro Dei, de eonscientiae laborare pro marito alterius,quam decepit, de quod. poeniteat de . ista deceptione.Si autem dicit uerba de praesenti sed non e sentit, nec ei perit aliam, inducendus est ad consentiendum in eam de eontrahendo de novo, de si non possit xonsentit' inducedus est a satisfaciat mulieri, sed in soro ecclesiae quia iuris Cogetur iste ab ecclesia manere cum prima quae non est sua re non deficit in iustitia, sed in sino. de dieit doctor, uod debet obedire sacrae ecclesiae, seruando ueritatem legisiuinae. Dico hie quod ista ueritas iustitiae Dei est. quod nos i sornieator . Vtriam propter sententiam ecclesiae teneatur reddere debitum primae,quae non est suas Non: quia oportet O taciat secundum ueritatem iustitiae Dei:Vnde ueritas iu- vitiae Dei non est nisi mandata, de lex ipsus Dei, sc ideo ruantumcunque sententiet ecclesia, debeo ob dire ecclesiae,ed etiam debeo obseruarem indata Dei:quod si uel teddere capias illam de nouo. 4 Quia duplicii et iste contractus est obligatorius,&oJ Dicit ultra doctorae conuinus matrimonii impedit ut
488쪽
etiam per intentionem malam respectu trium bonorum matrimoni utria sunt, fides, proles, & sacramentum; Proles scilicet, quod sat cum intentione procreandi prolem, illud tamen non reauitatur rides , idest fidelitas. & sacramentum, idest indilio ubilitas. Oppositum istorum impedit matrimonium, ut capio te in uxorem dummodo habeam licentiam
eundi ad aliam. vltimum quaestum est de bigamia: idest iste
contraxit iam cum ista, utrum possit contrabere cum alia
uiuente prima s Dicitur quod non: quia in lege euangeliis ea bigamia est reuocata, de reducta ad statum primum , exstat ut occcleliae:materia istius contractus est vir, di mulier.
Forina:eapio te in meum, di capio te in meam, ecclesia non mutat aliquid circa materiam N iormam istius contractus,
sed solummodo circa aliquas conditiones, quia illegitim uit aliquas personas faciendo eas limabiles respectu istius
Lil advertendum ibi, b dicit doctor, quod in sponsalibus
ueris, idest ubi nulla est Gio, & in matrimonio uero, non consummato, acquiritur assinitas, quae impedit matrimonium contrahendum, di dirimit contractu, ta ideo impedit sequentia, idest ista affinitas, impedit quod non possit com tabi matrimonium,non impedit praecedentia, si praeceden
tia sunt ueta. nter ducis tenentes, unum in sonte baptisma iis, non inuenitur compaternitas, bene autem respectu illius
qui tenetur, Sortes tenet istam in baptismo, est pater spiritualis eius . Vtrum uxor istius tenentis dicatur mater spiritualis Dicetur uel eii ista uxor antequam ille teneat,& sic est mater,si autem capit istam postquam tenuit ille puerum, uo eri illa mater spiritualis. Ex nurinatione, eccili aicit doctor consequenter, quod sicut in baptismo comitabuntur tres gradu : sci icet paternitas, & compaternatas, de iraternitas: ita & in confirmatione contrahuntur tres fradus, ita uidelicet quod sicut patere ita , compaternitas, ctraternitas impediunt matrimonium, ecditi inunt contra iuin baptismo, ita & in confirmatione. vltra est notandum, Psicut in contumatione de baptismo acquiruntur tres gradus cognationis spiritualis, ita Nin catechismo: scilicet paterni
tas compaternitas, Miraternitas. Vnde catechismus Praec
dii baptismum, te si quando aliquis suspieitur in ecclesia ad instruendum circa fidem Christi uel in fide Christi, & ille
qui recipite in in instruit eum, in s de catechirat. I ii ta1nen notat illum quod isti tres gradus in catechismo bene impediunt matrimonium contra tendum, sed non diris inunt contra ium, sicut gradus in baptismo, de confirmati
I rimo fuit dissicultas, an plures deberent tenere baptiza tum ivit ordinatum, bonum est quod unus solus, uel una sola teneat clua resilit bonum Respondetur quod ratio est, quia,si sunt, ures qui teneant baptismum omnes contrahunt cognationem spiritualem, perquam impediuntur ma-rrimoma. Vnde est expressus textus, di glossa in quarto decretalium,quod omnes isti qui tenent e trahunt cognatione spiritualem dissicultas elicum quo contrahunt istam cognationem. Dixi breuiter, et non contrahunt inter se, sol bene respectu illivi qui tenetur,quia sunt patres illius Iegi uti ami lotiam quae dicit, quod omnes efficiuntur compatres, sed se intelligi debet, quod sunt compartes: idest patres respectu illius leuati .Martinus dicit, ae illi tenentes non contrahunt adinvicem con naternitatem, nec inuenitur pia ua in decretalibus qui hoc uicat. 47 Ex datione,&c. liangi tyissicultatem, utrum ex ministratione aliorum sacramentorum, scilicet sacramenti baptismi, dc confirmationis,contrahatur cognatio spiritualis. Dicit dominus Martinus quod in sacramento p nitentiae contrabitur cognatio, piritualis inter absoluentem, & absolutum. Sed textu, de cretalium habet quod in aliis sacramentis non contrahitur
cognatio spiritualis, & ibi soluitur parua quaestio. ate
est, quod in ut sacramento baptismi, de con urinationis c vrahitur cognatio spiritualis, de no in aliis. Ratio est, quia an istis duobus sacramen is .est quaedam regeneratio spiritualix, Ni deo Me acquiritur assimias In sacramento pinnatentiqvonne sit regeneratio spiritualis s immo: quia qui non est filius Dei,emeitur per militentiam filius Dei, &quia sit ista
xegeneratio, ideo congruum est quod ibi acquiratur coma
tis spiritualis. Si dicas: coina, expresse cudo i8r,quod uialii saeramentis non acquiritur ennatio spiritualis,uerum est quod dicit doctor hoc:sed dicit cum additione, non acquiritur coenatio spiritualis impediens matrimonium, quia la cerdos adsoluens, non potest impediri a matrimonio, & d inde doctor uult ostendere quae uini impedimenta instedii tia matrimonium, ratione aut ius criminis:ille qui solenniter uouit continentiam, ille est illegitimatus ad contrahen
illud autem de voto solenni.J i angit ibi doctor dissicultatem, an in uoto solenni detur
potes , corporis respectu copuli carnalis illi in cuius manibus iit uotum. uel in potestate, re auctoritate illius, in cuius manibus uotum emittit .Quod si ita sit motum est, quod iste non plus potest contrahere,quia iste non plus habὼ potestatem respectu copulae carnalis: nec plus potest contrahere quim ille qui contraxit cum una. Quod ii istud non teneatur, qu bd scilicet detur potestas illa : tenendum est quod clesia istos illegitimauit in ista uoti emissione, uel ordinum susceptione. Aliud crimen enorme,&c.Ja angit quomodo ista tria in ediunt ad illetium, machinatio mortis uiri,& sponsalia cctaeum adulterio. Dictum est quomodo adulterium no solum impedit matrimonium,
nee promissio sola , uel fideiussio impedit, nee homicidium impedit, sed unum iunctum eum alio, impedit rit. hie Bonaventura quandam paruam quaestionem. Vtru adulterium absolute factum imi diat matrimonium sine altis uitiis. Videtur quod se,quia fit diuortium, separantur adinvicem, si aliux coniux petat fiet diuortium, εc separatio Bre uitet non fit ibi diuortium, nec separatio matrimonii, sed solum fit diuortium quo adussim matrimonii , scilicet quoad debitum reddendum, di postea possunt paciscari ad inuicem. Arguitur ibi contra, propter adulterii m,uir uere potesticite interficere uxorem, di hoc scienter. Et lieo in aliqua lege, ut habetur Exodi uicesimosecundo , non permittes malescos super terram uiuere ,&ibi sebat mentio de lapidatione adulterae, erat unum iudiciale, non erat morale istud iudiciale est reuocatum in lege euangelica. Io. 6. Vbi dominus temisit peccatum adulterae, nec ego te condemnabo, ad ostendendum, quod adultera non debet interimi, sed compi, uel oportebat indulget ut ipse secit.Contra leges ciuilei permittunt adulteram intersei, saltem ii inueniatur, sal tem non puniunt interficientem. Respondetur hie, quod licet leget ciuiles istud permittant.i non puniant propter actu
nefandissimum leges canonicie diuinae istud non appi bant, quin si mirabile crimen non prohibent tamen istud I sactum in casu hoc est non puniunt istud iactum, ne detur oeeaso aliis ad male agcdum. Et se licet leges ciuiles istud permittant,tamen iste qui se interscit, iacit contra uias ciuile ordine iuris praetermissis, nam non est ei data auctoritas ad se intersciendum, deiic facit contra ius civile, di diuinum, quia non occides, dicit dominus Deus. Dicit doctor ux omnia ista impedimenta matrimonii continentur in quibus iuueri bus positis in textu.
uaerit doctor unde uenit,quod ecclesia tantam sollic udinem habuit circa hoc sacramentum matrimonii, & circa. istum contractum : Respondet doctor, quod ratio e st, quia per usum huius sacramenti, uel contractus matrimonialis, mul isticatur populus Christianus ad cultum diuinum. Et ideo ne debet ordinari contractus ille, & istud sacramentum matrimonii,quod nullo modo obui et charitati, nec quo ad Deum, ne enuo ad proximum. Debet secundo se ordinari,
ut illa quae nunt, curia grauitate & honestate habeat illa quae hie fiunt. Dicit ultra doctor quod se debuit ordinari iste contractus ut sit uere sacramentum id est ut uere possit sqnifi care ben dictam coniunctionem spons speciosi Christi, eum sponsa
sua ecclesiae. unde in ista coniugatione eeclesiae, cum Chri sim sic est coniunctio , quod nulla detormitat est in sponsa,
puta ecclesia, nulla deformitas est in sponso. ideo latarandum est ne in contracta , qui est signum illius, si aliqua
Dicit ultra doctor φ eeeles a unitur eum Christo nune dupliciter perfidem credendo articulis, di per dilectionem, sed in patria umetur populus Christianuι N ecclesia per claram uisionem sponsi, Be per petie tam dilectionem eius, in qua uisone,& itione est gloiia, &beatitudo aetetna, ad .
489쪽
Ixe A distinctionem quadragesima intertiam quarti sententa arum quaeritur utruresurrectio generalis hominum, si sutura. Vnde resurrectio est quasi iterum generatio, hoc est iterum insormario ad materiam, quado dico iteium, dico inter
-- - - ruptioncm, anima Christi in triduo non
informabat corpus Christi.& in tertio die, iterum anior mauit rideo hic fuit ueta resurrectio. uoco resurrectionem itersi introductionem lorinae in materiam . post dei itionem inso macionis, resurrectio generalis hominum est alticulux fidei.
Et est in symbolo nostro, hoc est etiam quod habetur per
apostolum.Umnes quidem te surgemus, sed non omnes immutabimur: tam boni quam mali resurgent, sed soli boni immutabuntur immutatio idem est quod mutatio. ni mutabuntur de statu uitae instoriam aeternam , mali perpetuo in inna & miseria manebunt, & ideo non mutabuntur, & sic boni mutabuntur de statu pcenae huius mundi in gloriam aeternam. mali de miseria, ibunt ad miseriam de ita non mutabuntur. inter resurgentes Christus primus rei ut rexit. Habetur ad in o s.Christio resurrexit a mortuis primitiae dormietium. Debet intelligi quod Christuc prius resurruxit ad uita immortalem .Laratus resurrexit ante eum,& ille post resurrectionem a ue mortuus est. Et illi qui leguntur in libris regii resuscitati ab Helia,& Heli sto, dis ede Moyse resuscitato in transfiguratione, & de his qui in tesurrectione Chi istretur rexerunt dicendum est quod pollea mortui sitiat unusquisque resurget in suo ordine, primitiae tamen Christus . inuo ordine ite, quod martyr resurget martyr ostendendo cicatrices Nunusquisqtie resurget sicut est dignus . Christus primo resurget primitate temporis,& dignitatis, unde sic ex uitur ista, Petrus resurrexit, ibi ima inibi mauit materiametri, Se postea non informauit, de iterum insormauit: hoc dicitur re Hirrectio: & sic differentia est inter te surrectionem, re reproductionem.Vnde resurrectio,estioserius ad reproductionem, re productio respicit indisserenter accidentalia, de indivisibilia,& simplicia ita si Deus nune an nihilaret angelum, tere produceret, hic eget reproductio, & non resurrecito quia resurrectio res picit formam. & ibium animam eo. uenit resurrectio perhoesoluitur quaestio delitis patribus, patres fuerunt in limbo, Christus uti tauit eos: suerunt beat . tamen non resuscitat LFuerunt in paradiso quo ad statum,notamen quo ad locum.
Hic xv NT D vo,&αὶ Pro de laratione istius q5nis, ponit hie opinio sancti Thomae N breuiter iste bonus doctor tenet una Vositionem, nihil potest reproduci simpliciter, &impossibile est quod aliquid habeat esse, & quod corrumpatur,&deinde reproducatur, scilicet quod idem bis habeat . e se, post non esse. Dicit qu5il hoc est impossibile. Et quando dicis contra. conceditur quod homo resurget te tamen habebit idem esse bis post non ei se. Respoudet sanctus Thomas in homine non est nisi una anima: istud est uerum . puta anima rationalis unde si esset anima in nobis rationalis, Fe anima sensitiva distincta ab anima rationali, ut dicit Occham,
nunquam homo resurgeret,quare quia anima senili tua totaliter corrumpitur in uorruptione totius. i. luando corrumpitur equus sua anima sensitiva corrumpitur .Lt ideo animalia bruta non post in t resurgere, etiam per potentiam diuina ut uidetur ideo dicit unum quod est uerum, ta cauendum etine in nobis ponantur duae animae. Est in nobis anima rationalis tantum, uae uirtualiter habet animam vegetatiuam,&sensitivam id est exercet operationes animae vegetatiuae,&sensitiuae ultra dico lista in doctore. nunquam debet eoi cedi, anima rationalis est anima senstiua sicut ipsi cone utristi est impossibili, seut ista homo est asinus u fit enim duo disparata,& duae substantiae distinctae abiit uicem, & semper proposito assirmativa de illis, est impossibilis.' Ad propositum quia maiorum animalium, socii Ex his sequitur 7 inter omnes alias servias substantiales, nulla est quae possit per se subsistere, nisi rina substantialis
hominis scilicet anima rationalis, immo ad corruptionem
totius,omuis ibinis subilatialis alia ab animarati ovali corrumpitur simplieiteri te ideo fatua est illa quaestio, ubi est paradisus animarum equorum. Et postquam forma substantialis alia ab anima rati nati corrumpitur: ideo nullum aliud
ab homine,potest resurgere, quia impos 5bile est idem bis habere esse, post non esse. Et si dicas homo pei te resurget Verum est, ergo ide bis habebit ese post noli elle. Retroudet v homo rei urget, requando inteis, et so idem bis habebit ei: e post non elle. Nego,& declaro ite primo anima manet eadem, quando homo
corrumpitur, de suum elle manet, quia suum esse , scilicet animae, non cor rumpit ur:& ese animae rationalis, est cilcitotius ergo esie Iotius, non corrumpitur quia si cisse totius corrumperetur, nunquam posset reproduci esses eta iiii, non absolute, sed prout ioima dat esse niateriae. i. informat ipsam mater:am itan quando forma in tormat materiam dat este notetiae, di illud elle, non fuerat corrupti in ideo. vltra est aduertendum, o sanctus Thomas i,on uult dicere quini esse materiae, e essen ritiae, sunt idem esie, quia sui it duae res, materia hominis manet, s cui torma eius. .aninia rationalis. Sed uult dicere,melle corporis ii audo insui maturabati ima, nsi
est aliud esse totius quam esse aminae, A. sic secundum eum, homo non habet aliud esse quam ipsius animae in corpore.' Alias coniunctio animae di corporis est ut accidentalis, S JLst notandum, quod doctor non curat de omnibus allit dictit suis nisi de isto, de ideo quaerimus an sit uerum. T anima accidentaliter informet corpus, ita et ista unio animet ad corpus iit accidentalis. Respondet doctor uino. Non est accidentali , & ratio est, nunquam est unio accidentalis ad a. iud, nisi illud quod unitur sit accidens. Anima rationalis non est accidens. ideo unio eius ad corpus rion debet dici accidentalis. Vnio albedinis in pariete unio est accidentalis:unde ex unione aecidentali nuquam fit unum per se sed solum unum per accidens, plod noest unum. Vnde bene sequitur . est unum per accidens: ergo duo entia.Sed se est,cr exanima rationali & corpore. fit unuper se: immo ex qualibet torma stibilantiali , & materia , fit Iemper unum per se: de ideo ista unio non est accidentalis, dicis quae unio igitur erit Respondetur ut est unio insormationis immo multi uocant illam unionem naturalem. Unde ex anito per modum unionit informationis, uel ex unito in sormativo semper hi unum per se,& lioc est quod dicit doctor in quod beto Fin agi axa differentia int et inherentiam, Scin formationem Amma non inti rei eorpori, sed bene in lor niat:eii e go ibi unio informatio ais,& non itali tentiae, α fieten unione inhaerentiae uel informationis: sed iustentationis a milia timebatur uerbo diuino. Utrum erat ibi unio inhaerentix suo ne humanitas non inhaerebat uerbo diuino: erat unio per modum sustentationix quia uerbum diuinum i sietabat: imio accidentalis est ad subiectum: unio informationis, ut animae ad corpus non est suilentationi , seu tin assumptione iraturae humanae a uerbo:quod semel alium 'st, nunquam ei. misit tanquam partes ei sentia es.
Ex isto ergo inseriniux, illud quod infert doctor sanctus, tibi dicit,u' umo ista pitta animae ad corpus, esset accidentalis si corpus haberet aliud ei se in toto, puta in homine Istud nihil ita et . Etiam ista unio animae, est quaedatis elatior ergo est ad alii tuid: ergo erat unio alicuius ad ens. ergo ad corpus, ergo oportet v corpu sit ede ultra corpus est ergo habet proprium ella: rQula: iux libet en ita habet suum proprium etiate,quod est idem cum illa entitate anima est eos, e po habet propritim suum est e. corpuς,est ne aliquids Ita ereobabet πι-prium suum est e. idem tenemu : Et ideo contra illo mi uuae habere doctor τ sicut corpus est alia res ab anima, ita habet suum proprium esse dii tinctum ab est e animae. Item in elle totius essentialis .est semper distinctum realiter a partibuς suis smul sumpti . Et uoco totum essentiale compositum ex materia &so a Sortes quid est homo.Vtrum sis tuum colytis non utrum sis tua anima non. Ex quo senuitur, rubi eit to- tu essentiale. ibi sunt tria ei se realiter divincta esse materit, esse sormae,&esse totius. quod eis e totius realiter dis inguitur ab esse partium,&dependet essentialiter ab illi x . Sortes scilicet, ab anima , dc corpore. ideo non potest esse sne illis. Et ideo sequitur, v unum esse, puta totius , componitur ex partialibu esse. Ens esse extra causam suam, est ens iam esse productum.sed qua loen soluin in posse produci,est adhue in sua causa. Cotrahoc &αJ tradictas.Thoms arguit. υo'Alo probate ide numero possit reproduci. Et pruno arguitur aucto
490쪽
litate Aus stin .d est enim Augustii iusione ciuitate Dei.
capitulo aO.quod ubi res totaliter ei set an nihil ata, & totaliter in latebris, ita quod nihil eius esset omnipotens adbuereproducere posset. s. Deus ipse: ergo idem numero potest re produci, puta per creationem. 'robat doctor idem adducet do aliquas rationes. Et prima sic ibi matur, res ante annis itationem tuam non magis habet non esse, quam ante eiu creationem, ergo licut ante creationem poterat produci de non esse adesse, ita adhuc nost anni hi latione eius. Poterit produci de non esse, ad ei Ie.eonsi matur ratio . non minus piatens est Deus post anni hi lationem rei, quam ante creationem, sed ante crearionem poterat producere illam rem de non esse adest :eiso post amathi lationem istius rei, poterit illain rem retproducere de non elle ad esse. Dice ,dico tibi quod noli esse post anni hi lationε, uel eorruptionem rei, est maius,quam non esse ante creationem. Et ratio est,quia non esse post anni hi lationem, tisi negat solum ei se, sed negat potentiam ad esse: ita non este ante creation , selum negat elle,& non potentiam ad Ose. Contra , non ei ea me creationem rei rue noesse post anni hi lationem. opponutur ad y esse, scilicet rei producetidae oppositione contradictionis ergo illa duo non esse sunt omnino synonyma, eis non magis negat secundum non esse, quam primum non esse, nee abit. Lilibi notandum τ ratio omnium antiquorum dicentium . quod idem non potest reproduci et quod idem non potest bis habere polentiam ad ei se quaelibet rex est determinata ad unam potent lana respectu es de sui .lta quod exhausta
illa potentia ad else: impol sibile est eandem reduci . uel
Praeterca argii mentum secunda Scoti, sua datur in opinio ne sua supponendo 'quatuor sunt genera causarum , uili
ciens finalis, materiai i ,α sor malis.
Tunc ite arguo. materia homini , & forma hominis, sunt eauiae ipsius hominis .e go homo dicit aliquid ultra illas causas, scilicet materiam, de ibi mam. Patet quia idem non est causa rei pinu sui, capiamus materiam & formam , ista duo sunt causae a i cuius, ct no cauiae sua: ergo alterius, & no nisi esse hominis: ergo homo dicit aliud ultra materia ta forma. Doctor tenet quod omne totum ess entiale, realiter distinguitur a suis partibus simul sumptis, sicut homo a corpore, ta anima. Item, totum eis,quod quando totum corrumpi Iuraliquid de facto desinit et se. non materia. quia est incorruptiis
bilis , neque forma: ergo aliquid aliud ab i stis duobus de non nisi esse homini . Dices:dico quod uerum est, quod desinit esse hominis ad sensum improprium,idest materia de forma desinit et se homo.Quare quia non sunt homo niti quando sudiunita , per modum informationis, de nune non sunt unita: ideo de linunt esse homo. de Ce quando Christus in triduo suit mortuus, nihil delim tibi elle. ne uerum est. delinit eis ibi homo,quia materia dc sorma non erant unitae. Dicunt quod ille terminus homo, est terminus supponens pro corporeo &
amma. Oti notando animam informiare corpus, putati sinus
Ede. Capio aliquid τι t in a re in b, dein tepore intermedio inter. a. ec b initantia corrumpatur: notumeti quod erit idue illa: una de eadem res ergo ubi habebit esse in a, id est creabi
tur in a.dc corrumpatur in tempore intermedio, non minu
idem eiie habebit in b. Dices neeo consequentiam. Pro :e
se quod Soties habet in b.non dependet estantialiter a seipso
ut continuat ut in tempore, uel ut seruatur in tempore Praesenti: ergo poterit simpliciter habere esse sine alia conserua tione, de ultra non dependet essentialiter ab ipso esse, ut cc tinuatur in tempore: ergo dato quod corrumpatur in illo tepore, non minus poterit esse, post illud tempus in b. Respondent Thom istae quod uerum est, quod esse sortis in b. tu,n dependet a seipso, ut est conservatus in tempore, Et quido in seri: igitur poterit esse in b.dato i iit interruptum in tempore. Negatur consequentia, quia in non possiesso in b. non est quod dependeat, sed quia non plus halist potentiam ad esse: quia unaquaque res est determitiata ad unum esse, dc no plus habet potentiam adesse. Hoc etiam probatur, Ecc. JI-bat adhuc et est idem cum primo. sed aliter formatur. Puta supponit istud. v esu sortis in b, dependeat essentialiter abelle eiu . ut est conseruatum in tempore: ergo nuquam Deus possit froducere Sotiem in b. Patet, no poteti Deus ducere sortem sine illo a quo essentialiter de det, sed per te
essentialiter dependet ab esse eiu , ut est conseruatum in te-
te: et zo plus non roseia roducere, ius eget conseruata i tempore, quia dependet a seipso, ut est eoseruatumuit; in
praeterea,diuersitas posterioris &αJ Item arguit sc diuersitas posterioris, nu tu ni babet uariare esse prioris : sed se est ira, tempus medium, instans, sunt posteriora reproducta, ergo promer uariatione istorsi, puta illorum duorum inst lium, & imii temporis intermedii, nihil variabitur, quo ad naturam illius rei, de ultra nihil variabitur quo ad naturam illius esse: ergo poterit eodemodo esse ae si illa nunquam essent. posset ergo habere eue idato τ continuatio temporis inter, a.d , ta nunquam esset. . Praeterea, ex i ita radice.
Consequenter doctor impugnat istam opini bilem , adducendo aliqua in conuenietitia. Primum inconueniens est, sequeretur q) animal brutum, nunquam poli et reproduci: patet sic, quia idem siemel fuit, ecsuit corruptum postea, non potest ampliuν reproduci . tu tamen est salsum. Nam brutum animal, aliquando reprodi cium fuit, ut patet de miraculo sancti Siluetui, in inuocati ne ipsus i ei, reproductus est bos. Disputabat contra Iudetos,
uenit unus magus coram imperatore, qui et pit dicere. Si facias quod faciam, credam Deo tuo.Locutus est in aure bouis, ec cor uit mortuus. Ecce dicit, iaciam aliud, Si saeiam rusus i a te, credes Deo meo, ait siluester, de totus populus dicit u se,& suscitatus est: non minus in Deus potens reproducere cum miraculo, licui sine miraculo. Anima sensitiva illius itis perdidit esse in morte, di postea iterum habuit esse in miraculo tuo, ergo male icis et idc non pol reproducti sequeretur etiam P quando homo resurgit, non resurge rei cum propriis accidentibus quae prius habebat, nee Deus posset iacere. Probatio, quia accidentia hominis corrump tur,& quando aliquid est corruptum, non plus habet potentiam ac esse .ergo illa accidentia non possiant reproduci. Et ultra non possunt amplius reproduci illa accidentia. ergo horno resciis citatus non habebit propriam passionem quam h bebat ante mortem. Forte dicere .concedo 'r non positant reproduci eadem numero , sed bene ii milia in specie: ergo non pollet Deus reprodocere eundem hominem in numero. Probatur consequentia P te propria passio hominis est a ridens domine sancte Thoma, & non conuenit animae neque corpori .est acciden et otius ut totius, di corrumpitur: e sonon poterit eadem illa passio reproduci:& tunc nil meliu homo producatur, & non sua propria passio, sed alia eadem in specie.ltem homo est risibilis.ris bilitas cui conuenit: uitia animae utrum corori, uri si illis duobus si dicas u illis duobus, ergo ponitur idem accidens in duobus subiectis quod estiali uni: ergo est accidens totius & istud totum corrumpitur. Item arguitur sic de aliis accidentius: te potentiae animae sunt accidentia, tam potentiae sensitiuae quam intellectiuae,
sicut intellectu 1 de voluntas sunt duo accidentia & illa simpliciter corrumpuntur. Nam inde sensu& sensato, di ide somno,& uigilia, habet PKilosophus ae istae potentiae iunipotὀ-tiae totius: ergo sunt accidentia totius , di totum corrumpi - .
tur, ergo & accidentia totius de quia homo corrumpitur, ergo corrumpuntur iliae potentiae di per consequens non poterunt postea reproduci ibi sunt duo pro doctore nostro. pr priapassio est eadem realiter eum eo euius est passio, homota Dubilitas sunt idem; ultra de mente doctoris est, utpotem vel issentiae senstiuae sunt aliqua tota etiam diuincta realiter a partibus simul sumptis quibus totis,actus potentiarum sensit tu rum recipiunt.Vt si petatur quid est potentia uulua, utra sit S. . animal no, sed ali id c5positu ex tali parte corporis, & aia. i. omnes actus potentiarii senstiuaruis uni actus exies biles, in corpore existeres,&no possunt conuenire animae separatae.
Pitterea, iste inhoeco tradicit sibi ips: ibi est argummi ad hominem, unde dicit sanctus Thomas, mala habet esse as
ctius incorpore dextra corpus. Isto supposito, arguitur sic. . Anima habet persectius esse in eorpore quam extra ergo extra corpus non habet idem simpliciter ese sicut in corpo re. Patet quia in corpore suum esse est persectius , quini sit
extra corpus .ergo extra corpus no erit totum eveho uis.
Maior apparet ui perfectior,&c. Jhem supponit iste doctor sanctus Thomas, anima rationalis est totum esse hominis,& corpus hominis non habet esse ius pesse ipsius aiae hoe supposito, arguitur sic, qu tres, prius natura Labet esse,quam alicui comunicet persectionε ergo anima prius natura simpliciter habet esse, di suam persesectionem antequam communicet eorpori ergo extra cor
pus, erit simpliciter totum esse hominis, dato u) non detes-sς ori,usi homini Nam probatum ea supra in materia