장음표시 사용
71쪽
impossibilis videtur esse quodammodo possibile. Et hoc uolebat habere A ugurinus, dicendorequodlibet corpus potest
conuerti in uuodlibet corpus:sed corpus non potest coniiciti in animam. Dico breuiret,et A uulnus nihil aliud volebat habere, nisi utraque est impossibilis in prima productione. ista tamen quodlibet corpus psit conuerti in quodlibet; non habet tot rationes impossibilitatis, sicut illa,corpus potest eo
Printerea Boetius in libio de duabus naturis Sc una perso tis in Christo dicit. ut non quaelibet substantia corporea; nec quodlibet eausatum potest permutari in quodlibet causat si . Respondet doctor eodem modo: sicut tespoudebat ad Augustanum. ua bene uerum est, u in prima productione rerum,quq si secundum quod competit rebus, non quodlibet potest conuerti tu quodlibet, neque corporeum in animam. Istud nota est per experientiam. Notum O, F non videmus lapidem couerti in uinum: ergo signum est,Pinprimis productionibus,
non ex quolibet si quodlibet. Et si dicat &c. Dicit ibi expresse Boetius, s humanitas non potest e5-rti in deitatem. ergo non loquebatur de prima productione rerum. Respondet doctor ad illud argumentum per unu quod dictu mei .Puta, et non quodlibet potest eonuerti in quod sebet simplieiter: quia oportet i uterque terminus sit in plenavi dientia Dei, tuo ad esse, & non esse. Sed Deus c ut uisum insti non eadit subplena obedientia Dei, quoad hoc, quod est
esse, Se non et Ieadeo Boetius, loquebatur de illa conuersione. Dico ulterius,ae uerum est V non quodlibet potest converti an Deum, etiam uirtute diuina: quia ibi deficit una conditio conuelsionis; puta quod quilibet rei minus sit in plena obedientia Dei. Arguitur ite, non quod ibet absolutum, potest conuerti in absolutum, etiam causatum. patet, subiectum, non potest eo nuerti in suum accident: quia accidentia non renianent sile subiecto: ergo non potest conuerti subiectum in tale accitas . Respondet doctor et ui in tali conuertione, ista conceditur. quod ibet eausatum potest conuerti in quodlibet eausatum . Dieo secundo; ν tam & si Deus conuerteret substantiam in accidens; non oportet, P illud accidens manet et sine subiecto: sed maneret secundum propriam eius conditionem accidenti ; puta in subiecto. Unde est una regula in ista tonuersione.Quod terminus ad quem in conuersione, nunquam potest se habere, mi υpliei ter, pluam acquirat solum locsi secundo incipiat here esse.
coetollarium. Deus potest conuertere rem quae est, in rem quae inlata in rem quae non est. Unde quandoc6uertit in rem quae tu: tunc et quae est,non acquirit nisi praesentialitatem. M Diando conuertit in rem quae non est. tunc res illa acquitit simpliciter elle. Ideo quando panis conuertitur in corpus
Christi, corpus Christi iam est.Ideo solum ac uirit praesentia Zitatem novam; puta sub illlis speciebus panis. Sed si corpui
Cliti iti non esset; sicut erat ante ineamationem;& fuisset facta consecratio; tunc corpus Christide nouo sinpliciter ac
opisset esse sub accidentibus panis. Ex quo sequitur aliud: Quod sicut dictum est de accidenti
x absolutis potest dici de accidentibus respectivis, ut puta, in Deus potiti conuertere lapidem, in paternitatem. Et si in istas Argos et paternitatem sine subiecto. Negat ut cons ruentia.& ratio eli quia iam dictum ell, F terminus ad que,
emper manet secrandum propriam eius exigentiam. i. ccuu
dum quod natum est esse. te quia accidens tam absolutum , quim respecituum. natum est esse in subiecto; ideo quando aliquid convertitur in aliquod accidcns, non propter hoc se quitur. tale accides maneat sine subiecio, secundum quod nat .m est eise in subiecto. Et si dicas. Nonne Deus pote a conuertere parietem .ia albedinem pati et iis Responititues sic ergo albedo manebit ibi sine subiecto. patet: quia paries d. imi et esse,ic ax edo remanebit: quia eii terni inus coiiuersionis. eroo ibi manebit accidens sine subiecto : vel Dein ponet eam inali suo subiecis. Respondetur ad istud argumentum, V v-trunq; Deus pia sacere: pata in albedo maneat line subiecto. setaeo Deus potest facere, in x do ins reat altera subiecto. Di secum o principali. Doctor vivit ostendere: utrum staliqua ratio impossibilitatis cometiionis pam , in veru cor. pus Chii isti Et ponit primo talem propositionem . ubicunq; ess aliqua ratio impossibilis, illud est simpliciter impollibile. Ideo si aliqua ratio impossibilis inueniretur, in ista couersi te. ista conuersio esset simpliciter impossibilis.
Pro declara: icae illius articula, ducter noster potvit prima
opinionem Egidii de Roma quae stat in hae propositione cha
Christi. Sed in modo declarandi descit Egidius. Et arguitur
Quod panis non conuertitur in uetum corpus Christi . nam si lac conuerteretur: conuertetur materia in materiam, ecfor .ma in torritam, di totum in totum compolitum s Respondet
Aegidius sce aliquas propositiones, Et iste propositiones de bene poni per quaestiones. i ii ina quaestio est. ale asens est lisus: utrum agens Prin D. M in. cipale vel instrumentales Respondet Aegidius, tabene, testagens principale,& non instrumentale. Et ponit disserenti I ris . inter agens instrumentale , di principale. Quia agens instru- Dis. . ameutale, i unquam agit, nili per mollim.& uocat Aegidius in
suumentale, agens causatum. Et per hoc soluit Aegidius uni mih imis quaestionem playiicalem.uidelicet. quar est , agens causat si Giis trioation potest repriaucere idem numero Respiaet et ratio est;
quia tale agens non potest producere, nisi mediante motu: te motus non potest reproduci idem numero ab agente creato rvel natura L Igitur. Non multum benedicit Aegidius . neque tenendus eli liae,quia petat principium quia deberet probare
quate motus idem numero noti pi reproduci uirtute ageum creati.
Secundo quaeritur: utrum eadem forma numero posi tre- produci:de nunc semper loquimur virtute agentis creati Roxndet Aegidius, ponendo aliquas propositiones Prima Ea
a forma uumero potest reproduci:eadem materia numero
potest reproduccidem compositum numero potest reptodu ci, virtute Dei; immo plus: omne creatum potest eorr impi, di idem numero potest reproduci uirtute Dei. Ideo Aegidius non descit in hoc Alia quaestio: utrum eadem forma possit reproduci, de ea de materia. Exemplum.sorina panis in conuersione corrumpitur:& materia panis et utrum Deus me et illam tarma in eadε materiare produceret Respodet Aegidius iste &benedicit. Sed arguitur sic. rma quae est corrupta in materia, se habet sic, et illa materia alia forma insor matur: ergo Deus non
poterit illam formam reproducere in illa materia. patet:quia
iaceret V duae sormae in tormarent eandem materiam. λὰ
det AHidius per propositiones tali: stimas.
Prima propositio.Forma in tormans materiam, potest eadE 1νι, . . numero inibi mare aliam materiam. Exemplum, forma panis insor mans materiam panis, simul potest informare eorpus Christi:& e contra Graia corporis Christi manens in illa materia, potest simul initar mare materiam pauis. Ex illo indere..ima potest conuerti in formam. ut torma panis conue titurit, formam corporis Christi: pro quanto ipsi informit eandem materiam, quam alia forma:pura corporis Chrim, in
formatiista sunt falsissima. Et pono talem propositionem demente doctori . Eadem forma numero, non potest in rmare si in ut plures Vna se se
materias.Ideo Deus non posset tacere, luod anima mea, uel aliqua forma, simul in ima et plura corpora. Immo pius de informi emente doctoris est, quod idem accidens numero, non potest diai mare
inhalere tribus, uel pluribus subiectis. Unde omnia tua praν , iat sitardabat doctor: quod impollibile est idt m dependeat plurib. σιοι. depelidentiis totalibus.& istud nou potest Deus faeciei ergo ei . a cν Ah id ius descit. ιαν.
Alia propositio Aegidii falsillima. Quando duae formae informarent unam eandem materiam, i ta sormae sunt eaedem
numero, salsissimum est. Et ponitur talis propolitio euudu ii. mente doctoris, ta secundum ueritatem. Quando aliqua dis stinguuntur realiter, nunquam Deus potest facete, quod unust reliquum.
Ad propositum Panis, de cor et Clitisi, Listinguuntur tea abet tι liter, ideo Deus nu quam potest iacere, quod panis si corpus
Christi. Ex quo sestur,quod omnes istae propositiones, sunt noram msaliae de haereticae. in conuersone paui , pana couertitur in uerum corpus Christi .panis sit corpus Christi. panis erit co
pus Christi. Panis potest esse corpus Clitisti. omnes tales pio- ias se
Alia pro postio.Quando duae materiae informantur una de ει eadem forma; tunc est una N eadem materia numero. Exem inr uptu si materia panis informaretur sinnia panis, di materia cor DIE.ab potat Clit illi iustas maret ut sorma panis, illae duae materia eL
iam una, NeadEn uni ero re materia conuertitur into ateria
Istud in falsum.ti posset probari Pptima propolitione,cue Pregula Dedente. Dico in V ista ore sequetia est bona; una ibritia iuromat duar myteriai: προ illa materis sunt una mate
72쪽
rii: uisanraeelem est impossitate, te ad impossibila sequi
tur quodlibet. Ideo poniuntur aliquae propositiones, secundum mentem doctoris Prinis. Materiae distinguuntur Minui eviri solum immero. Itio quaelibet nisteria est eiusdem species, cum qualibet materi di hoc lonuendo de materia priam .
Alia propolitio. Non quoi t materia, est eiusdem specie
eum qualibet materia r&hoc capiendo materiam pro omni susceptivi, ibrinae. tum est,ae insccptiuum tormae alii luando est miteria prima:scut materia aquae,quae immediate re eipit tarmam aquae . aliquando susceptiuum tormae est unum .ompositum ex materia, de torma corporeitatis: sicut patet a susceptiuo animae.quod est corpus. modo non omnia orpora
Lunt eiusdem si reciei. Alia propositio.Impossibile est F duae lacini inserarient eadem materiam:uel l duo accidentia, in reant eidem subiecto: vel .dem accidens duobus subiectis.
Vltima. ue eos creatum potest Deus idem numero re produccre Alia propositio. Deus potest reproducere Armam in eademateria sed uou manente alia ibrma. Vnde si Deus uellet re- producere lora am panis iam corruptam in materia panis: o. portet,ciuod ptimo corrumperet formam materiae pauis,qua tune informatu VLTtR ius quantum ad istum articulum.doctor stercosequenter vult respondere ad istum articulum. Puta, utrum panis conuertatur iuuetum corpus risti. Et pro intellectione quaerit aliam dissicultatem: utrum in eo nuersione, illud 'aconuerticiar.conuertatur in praeexastens. i. in illud, quod non eii Reipondet doctor per aliquas propositione
Irinis propolitio. Praeerasteus potest intelligi dupli
Vno modoro illo quod suit,& nunc non est:& tune ponit talem propositionem: quod conuersio potest fieri in illud qJfuit, de nune non est, ineve. patet sic:quia illud quod stit , poel e teproducere. ergo potest tacere, Tille ut terminus ad quem conuersionis. Est tamen ibi notandum pro parua cauillatione , quod in enstanti ita quo fit tonuersio uirtute eonuellionis duo tiunt ιPrimo,terminus a quo de it esse.Secundo tetmiuus adque, en non dico quod tune incipiat cite; sed dico, quod tunc est. tinde ista ii exponitur, panis conuertitur in uerum comus Christi panis nunc non uerum corpus Christi est. Non
dico, quod corpus Christi incipiat esse, sed dico quod nunc
ei Lunde ea ibi notandum, quod ista fiunt ratione eo auersonis. ideo conuerso eii alterius natum ab omnibus mutatio-mburiae quibus loquitur philosophus.quia uirtute conuersionis, uel de ratione conuersionis est, quod terminiis a quo desinit esse : di terminus ad quem fit , per hoc sol iuntur omnes cauiliatio te'quae nune a dociore nostro propter malam iu-tellectionem docioris.Et quaeramus, patris in conuersione deis sinit ei Ie, uel desinit esse per anni hi lationem , uel per corruptionem.Et si dicas desinit esse per anni lii latiotiem: ego ne so . patet.Nihil panis ibi remanet neque materia, neque is in concedo . ergo anni hi latur . ego nego litium consequentiam sed deberes ite interre: ergo anni hilatur. uel. nuerti. tur unde per duas mutationes potest aliquid totale desineruerse,i cilicet per anni hi lationem:& per comi ermonem. multu
tamen differenter: quia quando aliquid desim tesse per anni-hilationem, pro termino a quo habet en : di pro termino ad quem, habet nihil Sed conuerso. pro tetmino a quo habet nihil, di pro termino ad quem habet ens. Exemplum panis conuertitur in corpus Christinu tenninus a quo conuersionis est non esie panis. Et terminus ad quem, est corpus Christi:relinquitur erso, T Deus potest conuertere aliquid in aliud, quod prius fuit corruptum. Ex quo sequitur 'ollarium. et virtute conuersionis ter minus ad qirem, si non fit, reproducitur, uel incipit esse. Lx quo tequitur,quod terminiis ad quem conuerti inis,est triplex, uel conuersio potes fieri tripliciter. Primo potest fi mi ny existeni licut Duri conuertitur in corpus Christi.
quod est te pMiuit.secundo poteit fieri illud quod fuit corruptum. Exemplum. scorpus rasti fuisset corruptum in tri. duo, quando humanitas fuit corrupta. de sacerdos dixisset, hoe est corpus meum. uirtute eonversionis, corpus Christi suisset reproductum.Tertio, potest fieri in illud quod nunqualuit. Et quia nos non habemus in laeta scriptura , quid de s
Hesa, pura patus, conuertitur ine put Chri fitadeo aliae due propositione Aebent inpolia, per potest: puta. Piod Deus potest conuerte te panem in eorpus Adae: Deus poteti conuultere panem an corpus Anticlirilii: iste non sunt de fide: sed ia
Contra illa arguituF. Pnsequenter doctor facit aliqua arsumenta. Et primo arguit sic. Datus non conuertitur in cor pux christi ergo male dicis.anteec denet probatur . panis cora uertitur iniquud quod accipit esset sed nihil accipiteste ibi, se niti praesentia corporis Christi ad accidentia panis: ergo illa praesentia erit terraianus ad quem eonversonis:quia sol uni aecipit ibi editi Pio solutione istius argumenti, est notandum , quod istud , argumentum procedit ex uua mala intellectione; puta, quod in conuertio semper fiat in aliquid quod de nouo accipiat eue . illud est issum adeo pono unam regulam, de mente doctoris, illud est terminus ad quem conuersionis, in quod, termi nus a quo,conuertitur: l ed ite est quod ecclesia dieit,quod panis conuertitur in corpus Christi uerum : ergo uerum corpus Citrii teli terminus quem Et quando dicis,corp Christi non accipit elle inerte uerum est ergo usi est terminus ad que: nego , liam latuam consequentiam: luia de ratione conuersio nis non est quod te minus ad quem, incipiat esse. Sed arguitur se.Illud est terminus ad quem conuersionis. Repli ι
per quod corpus Christi inei pis esse praesens hostiae: sed illud ita lis
est praesentia, de respectus: quia corpus Christi est praesens hostiae, praesentia quae uon est nisi unus respectus ereo praesentiae sit ei minus ad Quem Respondet doctor ad istud, in istopas MLitra ssu neganda ei ista propolitior ista est falsa: illud est terminua ia Gad quem eouuerlioliis, per ouod corpus Christi succedit te mino a quo. Notum euim est, quod terminu ad quem, non succ it termino a quo, nisi per praesentialitatem.ideon a tui simpliciter, quod latis praesentialitas sit terminus ad
quem Ex quo sequitur unum eo rollarium, in istam teriacon .
Metilonis, parum de resilutione debet rapi inquatio: sed que o ' -- dicuntur in quarto disputatiue dicuntur. :,' , I Praeterea secundo, dec J ni equenter dotior noster intendit adliue probare, quod
quantitas , Quae est in eucharistia, non pollit conuerti in uerum corpus Christi. Et formatur sic assumentum . Si quanti, e tas conuerteretur in uerum corpus Curisti, sequeretur, quod nabi non succederet corpus Christi. quod est talium.consequei tia probatur, quantitas termini a quo, stratio qua term . Dus ad quemluceedit: ergo si quantitas conuertatur in eor-
pus Christi, non erit aliqua ratio. quare corpus Christi ibi sue cedet. Ita quod illud argumentum supponit unum, puta quod quantitas sit ibi ratio duorum : primo quod si ratio . quare terminus ad quem locatur . Ita quod si quis peteret, quando panis conuertitur in uerum corpus Christi, ibi compus Christi succedit; quae in ratio , quate corpus Christi ibi iuccedit s Dicerentisi de isto argumento, quod tota rati est quantitas panis, quae ita manet ; se videlicet, quod sibi non maneret quantitas panis, ibi corpus Christi non succederet. ergo ubi quatilitas conuerteretur in corpus Christi, sequeretur, quod corpus Christi non succederet e . quia tota rario succeuionas, est quantitas, quae delinit ibi
Ad secundum dico,ponendo aliquas propositiones. Prima. Verum est, . corpus Christi est pretsens illi eui erat
panis prasen puta ipi, quantitati panis. m. MF Alia proposuιo.Quantitas, non est ratio quare corpuι ri d .sti est ibi. Alia propositio. Quantitas, est bene ratio quare aliquid
circuunt criptiue locatur: tamen non est ratio quare corpus Christi est ibi praesens. unde dieit d r. Impossibile est, quod aliquid sit in loco circunscriptiue, nisi per quantita. tem. Ex hoc non sequitur, quod quantitas sit ratio quate corpus Christi est ibi piaesens. Cuius adhuc ratio est, quia ue tum est, quod corpus Christi est hie praesem illis aceidentibus: tamen non est praesens totale, hoc est totum toti, di pars parti, sicut panis; quia panis erat ibi circunscriptive: corpus Christi non est hic circunscriptive: quia totum est praesens toti: N totum cuilibet parti.
Alia propositio. Accidentia. quae sunt in sacramἔto in littebant pani. Non tri est imaginandum, immo haereticia est, dicere, τ inhaereant corpora Christi: licet corpus Christi sit tu prasens. im probo. quia s ista accidentia panis inhaereret epichristi, sequeretur, in cys Christi esset fgurer idae, scutit: Dalat.Tat.Quaest. Quodlibet. F acci-
73쪽
xceidentia sunt. quod est salsiim,& perieulosum. Notum est Iphilosophia, quod res est tali, ligurae, secundum exigentiam quantitatis.ergo si ista quantitas, quia rotunda, inhaerent corpori Christi, sequeretur et corpus Christi ei et figurae toturi. di.quod est salsum. Et si dicas. Cuius ergo figurae est ibi corpus Christi sub istis accidentibus rutrum corpus Christi in sacramento sub istis speciebus, sit tedens, iacens, uel nans r. c. rmcisi Respondetur breuiter, ut dieit docior in iiij. T corpus Chri- p si' in sic tamento, nullam denominationem litus recipit: seu illorum quae sutit in praedicanteto i tus: sicut i det, iacet,curuus, eiectus. Et pono talem propolitionem. Nunquam aliquis recipit denominationem stu , nisi sit ibi circunscriptive. Et quia eorpi, Ahristi in saeromento no est hie eitcunicii priue . ideo nullam denominationem litus te. cipit.
Cotollatium.Quod multas denominationes habet in paradiso, quas non habet in sacramento quia in paradiso t erectusti est ibi circunscriptive. Vnde dicunt doct.π corpi hriai est lub persectiori figura; nuta recta. sicut erimus post die iudiuiti uius ratio est; quia tigura recta, est persccitot figura quoad pulchritudinem ostendendam .figura uero rotunda, tuo ad continendum,en persectior. 5: quando dicebat Aris .i ij. de
coelo, quod figura circularis est per tectior figura: uerum eli, quo ad eontinentiam. unde figura ei reularis paruum locu occupat, te multa continet. Ideos an nostra, sunt sub figura cireulari.
Arguitur cc.Quantitas non potest conuerti in eoipui Chri Az- maledicitur. Antecedens probatur. Si quantitas con
uerteietur in corpui Chiilii, sequereturu' corpus Christi esset ibi, sicut quantitas erat. patet:quia terminus ad quem, de bet habere ratem modum estendi, sicut terminus a quo couersionis.ergo si quantitas eonuerteretur in corpus Christi, Labetet talem modum essendi:sicut quantitas: quantitas autem erat ibi circunscriptiue et ergo corpus Christi esset ibi circun scriptiue
unde ulterius est ibi notandum, u istud argumentum quae iii bonam difficultatem. Vtrum oporteat. v terminus adque conuersionis, habeat talem modum essendi, sicut terminui a quo conuellionis. Respondet doctor ad illud argumentum, ponendo pulchras propositiones. n. iis M. In generatione, di corruptione xei naturalis, terminiit ad habet suum modum ellendi, cui terminris a quo. Exe nou ιν aqua sicut aer habebat ei reuia scriptive: ita aqua habet esse circunscriptive. Alia pro sitio. In ista conversione benedicta, leu transib. 1lantiatione,non oportet, et terminus a quo, di terminus ad quem, habeant i mitem modum egendi. l latet in ista conuersione, in qua panii co uertitur in uerum co. pus Cht illi, pani habebat ei se circuscriptitae: quia totus panis erat praesens speciebus totius hoitiae:& una rari erat praesens uni parti specierum. altura alteri.Sed corpus Christi non habet ibi est e ei relinscriptiuῆi quia totum cor m Christi est praesem toti hostit, te tot si euilibet parti hosti ii si non habet ibi est e citcdicriptiud. Vnde pono ibi unum paruum uel buim Esse circunscripti ue,eli totum este praesens tori.& no totum cu ilibet parti, sed diud τ .n parti: re alia alteri parti Sc. Dieesitu dicis, quὁd- , oportex, ut terminus ad quem, habet talem modum
in di: sicut terminuta quo, inissa conuertione. Dic ergo nobis, quem modum essendi habebit terminus ad quem in ista conuersone utrum circunseritisue uelnpn circunscripti uel Respondet doctor ponendo propositionem. Terminus ad quem, talem terminum habet modum essendi ; sicut Deo pla
Corollarium. non est de ratione termini ad quem
conversionis habere esse circunscriptiuum, vel non circuseripti nom. potest enim esse terminus ad quem conuersionis, Mnon habem. es e cireunscriptiuum, uel habere esse circuns privum quia potest habere tale esse: sicut placebit coii uertenti. puta benedictae trinitati, unum in aliud conuertenti. Ultimo uult probare doctor, in conuersione partis in corpus Christi ut eorpus Christi non incipiat esse sub illit aceidEtilvis panis. Et formatur sic argumentu. Quando corpus Christi ineipit esse sub accidentibus panis, uel delinit esse in para diis, uel non. Non est dicendum.*desinit esse in paradiso. etro sequitii ,τ iimul erat in duobus locis; puta in paradiso, te in laetamento sub illis speciebus sed hoc est sali mum. patet:quia implicat contradictionem, unum & idem corpus, simul esse in diuersis i ii quod probatur: quia ad idem corpus de in diuersis locis,sequunt ut insultae contradictiones ι p
ra, quῖd simul uniun esset uitium. te mortuum milesteret, te
moueretur:damnaretur, de saluaretur: meteretur, re demere
Pro declaratione istius dissi itatis ponitur primo talis p sotaisis apositio.Contra philosophos. Non est in conueniens, uirtute νιm V. diuina, adem corpus simul & semel esse in diuersis locis eirco ruinae ianscriptiue, uel non circunscripti in illis: uel non circunscriptiue in uno de circunscriptiue in alio. Primo dico, Pidε cor vis eum: pus potest esse cireunscriptiue in diuersisto eis. ut puta, Deus potest facere, quod Nomanens hieo te inscriptiuῆ,si t Lo luna nunc, T etiam timul sim Romae circunscriptiue, sicut t- .ego sum hic.
DE secunda parte: puta τ idem eorpus posset esse in pluribus locri non circunscript iuri Patet:m fide vostra, et edimus
n. firmiter, u eorpus Christi est sub qualibet hostia constera
ta. de non circunscriptiu ergo hae pars vera.
IERI ix pars ortenditur.Nam omnes doctores,&eees ita, tunent quod corpus Christi est circunscriptio in cocto, seu in thi radiso.&tenet, v est non circunscriptiue in sacrament .crὐ rdem corpus timui, & semel erit in uno loco ei cunscriptive: de in alio non circunscriptiu λLx ilio sequitur unum, ut tota benis icta trinitas, istud se
est Primo. j totum corpus Christi sit sub sacramento : quia opera trinitatis ad extra sunt indivisa. i.immissibile est.sena persona secerit, illud sine alia. Et Leut diei mus de Christotili
Coi ollarium contra illos saluos.& hxteticos, qui dicebat,m anima Christi uirtute sua iaciebat, et corpus Christi ii maestet in diuersis locis .haereticum est. Notandi m est pro tota ista materia sacramenti. vod non est imaginandum licut haeretici, quod aliquid ipsius corporis Christi, separaretur ab alia parte : puta sanguis, a corpore uel anima , a corpore: ubi est aliquid Christi, quo ad humanitatem Christi, est ibi corpus Christi; de sensuis Chri ili. Corollarium . Aliter loquendum est nune de sacramento. quam iuisset post mortem Christi:quia s in triduo Petrus eos rasset, fuisset sub illi . accidentibus corpus Christi line sanguine, sine anima, tine humanitaremon tamen luisset sine deitate: iuia deitas semper hiit uni corpori, te animae . hoc est
quod dicit Damascenus. uidelicet,quod semel assiumpsit, nunquam dimisit: supple de partibus essentialibus hominis: sicut est corpus,& amma.
Eil ibi distic uuas. Nonne in triduo sanguis Christi erat eia
susus, &corruptus si ergo Petrus consecrasset in illo triduo; utrum sanguis suisset ob speciebus uinis Respondetur , quod sic: do repriauctus tuisset, antequam Christus resurrexisset. Corollarium.Sicut dictum est priux, quod uirtute conuer sonis, at i quid potest incipere esse, uel limpliciter reproduci,
Hic uult doctor noster ponere aliquas regulas t quomodo unum corpus potest esse in diversis locis. Prima est talici Quadocunque unum corpus est in diuertis locis: qui equid absoluti habet in uno loco, habet in alio. Lxemplum. si intelligat in uno loco, intelliget in alio loco.li uelit in uno loco, et ii uult in alio loco.si caleat in uno loco, calebit in alio. Contra istud faciunt doctores aliquas rationes. Prima ratio sic sermatur. Si idem corpus. esset in diuersis locis, sequeretur,quod in uno loco calcia et et, in alio loco frigesceret:ergo tu male dicis. Antecedens probatur sic: quia in uno
loco poteli habere corpus calefactivum sibi approximatum; de in alio eorpus stisei amunm. ergo simul caleiaceret, de itigesceret.
Pro illo argumento pono talem propositionem demente doctoris. ando cote is est in diuersis locis, eodem modo est dicemium,aesi procise esset in eodem lom .quoad hoe,quod est habere, uel accipere aliquod absolutum . Tunc practio mus sintu uis. quod idem corpus sit in diuersis locis, de tu uis oubd in uno loco habeat calefactivum sibi approximatum rie in alio uigeiam uum. eo tibi, quod respondendum est. ae si illud corpus esset praecise in eodem loco, in quo sibi es, et approximatum sm uiuum, de calafactivum. Et ideo uideatur s esset in eodem loco, uirum posset calefieri, desii se fieri s Et breuiter pono aliam propositionem de mente
Quando effectus aliquorum agentium non sunt incompos ris.
mile, in eodem subiecto, tunc eadem agentia non impediunt sis.
se respectu illorum esse um.Sed se est et caliditas, S: frigidita . de mente docioris, sunt coinpossibiles in eodem subiciorcssio
74쪽
ergo simul illud eorD eale set, & stimet; neque impedienti. illa adinvicem, quo ad effectus qui uunt,compossibiles ad
Ideo pono aliam regulam de mente doctoris. Si uolumus videre repugnantiam in agentibus; videamus ii sit repugnan-Ri tia in effectibus; quod ii non se in esse liburi neque dicendum est e in agentibus: non tamen sinule est. Per hoe soluuntur multae phantaliae. Prima est: utrarin si homo esset infinitu locii: utraim pollet debellate inlinitos homines s Respondetue, per ivgulam,quod non:quia propter hoc quod esset in infinitis locis, non augmentaretur virtus eius,magis,quam sesset loco Seis: praecise esset in uno loco, non pollet debel ins nito, homines. ergo nee in infinitis locis. Per hoc soluitur alia phantasia de gutta aquae: puta si una de eadem gutta aquae ellet in omnibus locis imus aulae: ultum quis potis enatate in ista aula. Dico quod non quia in ista aula esset tantum una gutta aquae. & una gutta aquae non habet uirtutem portandi unum hominem,uel aliud maius pondus. t hoc sequitur, 'r unus homo posset bibere totam aquam huius aulae, ta non satiaretur,nec extingueret stim. Patet:quia in tota aut non est nisi unasuti quae non potest cariare sitientem et immo bibens illam, titaret pollea. quo sequitur aliud corollarium. Qui equid absoluti permane utas habet in uno loco, habet in alio: licet no oportet, et quicquid recipit in uno loco,quod recipiat in alio loco.Caius ratio est riuia illud recipere Lic, est habere hoc respectu a- sentis cui hic est approximatum. Ex quo sequitur, quod homo moritur ubi nullus percutiet
eum. Vnde contra occham: ec contra istos nominales, sequitur,quod unpossibile est,m idem , simul sit unum in uno lo- .co,& mortuum in alio. Sed si morietur in uno loco, morieturti in alio. icet non oporteat quod spei cutiatur in uno loco quod percutiatiar in alio loco: licet naberet uulnus, non ta
Nota ulterius et mors est aliquid sisolutum licet priuatiuum:quia non eii vis carentia uitae in subiecto apto nato. ariis r O Tunc pono aliam tegulam. Calento absoluti est quid ab- . solutum priuatiuum. Modo dictum es, et quicquid absolutili et inutio loco labet in alio, siue illo si potitiuum, suo privativum. Unde domu bene sequatur: est nune percussus τα C. c. eigo ab aliquo percusius. No tamen seqvitur: e go ab aliquo si hie percussus.
Vlietriis est ibi notandum, pro materia discontinuationis-Quod disto itinuatio, dicit carentiam unionis partis, in parte.Sed unio,&discontinuatio ni equutitur motum.erso si habebit partes unitas in uno loco, ita di in alio: si habesit divisio bilia scontinuas in uno loco, ita di in alio loco Perhoesoluaturco multae inanissi x.Prunasi habeat caput abscissum in uno loco, ut ium poterit habere caput continuum in alio loco Respondet ut quod non mala litiabeat absci tum caput in uno lo eo, ita di in abo: cciti discontinuetur m uno loco: puta ubi non abscinditur. seu percutitur, licet abscisum Labia . Vnde ui illo loco uia sunt actiones, pro i go loco sunt ueti ἀ cationes uerborum, de atiionum. Per hoc soluitur argumentia de uino existente in duobux doliis. uolo et perioretur unum dolium in uno loco, di non aliud dolium in alio;quaero; quid
iaciet illud uinum iu duobus dolias, & praecipue in dolio qr non petiistaturi ἀPro ista phantasa,iam dictum es, et impossibile es,*st simul, viuum, re mortuum. eodem modo etiam dicendum est,
s illud sit, di corrumpitur seu fit comptum; impossibile
QArgo similiter, P uinum bibatur tu uno loco, di remaneat an alio loco. Dico u disioni niuatio a parte, taciti ita Mumero nou rc manea Lx quo sequitur ergo, τ si in uiis lisco, pars alicuitis dii contuiuetur ab alia parte , s illud no manet: neque alibi manebit Sed si corrumpit ut ibi:eiso ubicun
sequitur ulterius Quod s discontinuatio patris a parte stinutio loco: erit etiam discontinuatio ubicunque erit. Et pseno unam talem regulam.Quando aliquid se miraculose , se fit,et ad illud nihil contradictionis,ura tepugrutiae,sequitur. .eta Diceres,quod Deus nihil miraculose pollet tacere. Probatur sic:quia Deus non potest sacere illud ad quod sequitur implicatio contradictionis Sed ad idem esse in diuersis locis, sequitur implicatio. ideo. Dico ad fugiendum implicationes, et ille qui iam miraculum, facit. quod faciendo ipsum miracula non sequitur aliqua contradictio 'uia aliter negaremus o
Nune consequenter quaerit doctor de eognhionibus.Utp'ta si Deus poneret unum hominem in diuersi locis, utrum ea vis posset coenoscere aliquid in uno loco, di non in alio.&uide- titia in stur quod sie Namsi idem homo esset Parisii.& Romae, cogno existenti ius ceret aliquos homines Romae,& illos non cognosceret Pari, t A. ticis si .emo sequitur,* cognosceret aliquid Romae, quod nis-gnosceret Parisii. Lx quo sequitur. habebit notitiam alicuius Romae,cuius notitiam non hab it Parilii. Pro solutione illius argumenti quaerentis de notitia.est notandum.quod scut dactum est, quod si Romae habeat notitia alicuius,etiam Parisii habebit illam eandem. Dico ultra. u non oportet,s' capiat notitiam Romae, quod capiat etia Pa. rasii. Cuius ratio est quia i si termini, Meipit, dic ut dictum est: connotat semper agens ibi esse praesens. Ita cae est sensus: trus aecipit notitiam Romae; llat rus habet notitiam Romet habet Romae obiecium causans notitiam. sequitur ergo, si Romae habeat notitiam alleuius: etiam Parisii habet notitiam illius. Ideo si Romae cognoscit Papam,etiam Parisii cognoscit Papam. i. habet notitiam Papae. Et si di eas. Volo et Romae comedat, Se Parisiii non come dit: tunc sic:Romaeo, medit, de cognoseit se comedere: ditamen Parisii non cognoscit se comedere. Primo est ibi notandum pro argumento. Quod non est in- conueniens,aliquid habere motum in uno loco.& non habere in alio. Modo comedere, est motus: ideo non est inconue utens, ae in uno loco habeat motum, Sc non in alio.
Et si dicas ad istud . ergo in uno loco posset saniescere, seu moti fame,&in alio loco saturari. Pro solutione istius est notandum. sanies non dies emotum, sed dicit carentiam calidi, desco. Ista carentia, est quid ιμ- carentia absoluti: puta calidi, di scel. Modo dictum est, quod quieqoid absoluti permanentis habet in uno loco, hobebit in alio loco. Ideo si saturetur in uno locorita in alio.&militer de fame .Sed ex isto non sequitur, quo is comedat in uno loco, quod comedat in alio loco. Immo plus. Potest dormire in uno loco, di comederet in alto. Breuiter omnem disserentiam motus in diuersis locis, potest habere.Exemplum. In uno loco potest moueri, de insio quiescere. Ideo in uno loco potest moueri sursum, de in alio deorsum. In uno loco potest ascendere. in alio descendere Sed quiequid absoluti aD 'manentis habet in uno loco labet in alio loco. Ideo ad pro situm . Si Romae habeat aliquam notitiam triti sit habet illam.Similiter dicatur de omnibus absoluti Misi est diis cultas ulra:quae aliquando tractabitur. Et diis. cultas est .Ponamus easum. Quod sortes sit in diuersa locis. uolo ultra quod Deus ponat lapidem in diuersis locis, ubi est sortes, dc uuus illorum locorum, sit locus obscurus, te altu
Tunc arguitur sic Sortes in loco claro, cognoscit lapidem, di non in loco obscuro. ergo sequitur, quod non quicquid cognoscit in uno loco in Gnoscit in alio loco. Respondetur breuiter,τ illud argumentum saciliter soluitur. Primo dicitur, quod Sortes illam notitiam quam habet in loco obscuro, illa
eandem numero trabet in loco claro . Ideo hoc argumentum parum uale .
Dico secundo.Qsod in uno loco potest recipere notitiam elaram de aliquo, de cum illa non est compossibilis notitia odiscura:puta notitia cum tormidine. Dico,quod impossibile est quod in uno loco habeat indicium euidens de aliquo:&ina- ilioloeo habeat indicium cum imidine. Dico quod hoc est impossibile.Ideo aecipiendum est praeci se, ac si esset in eodem loco. Eodem modo dicendum est de corpore in diuersis locis: 'aesi praecise esset in eodem loco sed se est,quod si praeci, i esset in eodem loco, non posset habere de eodem, notitiam cer tam, & opinionem. ergo propter lioc non potest habere de eodem notitiam certam,& opinionem. Dato quod si, dic. 1Lst ibi parua disiacultas: quam mouent omne do res . da uno homine,qui poneretur in inseriori nat te scalae: de in sustertiori palle scalae: tu nesc:qui est in insimitate scalae, cedat di qui est in summitate, descendat:quo facto, idem simul, mo
Pro hitione litius argumenti est notandum. Quδd non N; λ ει es inconueniens, quod si idem est in diuersis locis,quod in o uri loco possit ascendere; Scin alio descendere. Sed est hic dissi- μι- M. cultat: nuando ipse ascendit,& ipsemet descendit . utrum im Od. μά pediat te Vode pro istis diuersis argumentis, respondendum eri 'est ad utilit one, puta si uolationes actuum exteriorum, sunt compossibiles, uel incompossibilet. Si incompossibiles, nunquam adnutiuntur alcfactus exteriores. Si compossibilest . . .
75쪽
semper admittantur tales actus exteriores. Dico ultra ut non est inconueniens qu5d idem uellet se percutere:ergo non est inconuentem,quod ipse sortes qui ascendit, recipiat actum a seipso descendente. Sed est ibi dissiculiasi idem uuat seipsum super caput, utrum tacit se descenderes Relpondetur , quod non est ineoliuemens,quod faciat se descendere patet: quia si non est inconuenient, quod idem percutiat se, non est etiam inconueniens, quod idem facit se descendere. Ideo in omnibus istis uideatur ubi est contradictio. & illud est negandum. Sed ubi non est contradictio:semper est te
'Tertius intellectus nune testat, Solrio fine istius articuli uidendu mea. Vtrum si Deus sue. ret hominem in diuersis locis; utrum in uno loco posset me reri, di in alio demereri. Et arguitur Ite.argumetum Petri de Aliaco.Nam in uno loco posset seruare praeceptirin: Se no in alio. Igitur.
Pro maiori declar tione ponitur casus:* Sortes sit Rometti Parisii: & si sibi piae centum,quod hora sexta, uel nona, audiat missam: ubi eouque uterit tune sic Romae, poterit audiremisiam: Zc Parilii non audiet missam: quia uolo U Parisi ludat: uel quod Patisi,non si sacerdos. Pro solutione argumenti est notandum semper V ad meredum, uel demerendum, ad bene agendum, de male agendum, respiciamus semper actum interiorem, non actus exterio res:quia actus exterior .s non sunt boni, neque mali, nisi pro quanto imperantur ab actibus interiora bus. Ex quo liniuitur corollarium. Si in uno loco habeat unum bonum uelle. ubicunque erit, habebit bonam uolitionem. ergo ubιcunque erit, semper erit cum merito. 5c semper respiciatur tegesa data. Eodem modo dicen4um est, acii praecise esset in uno loco: sed se est,quod si esset in uno loco, non posset mereri, di demeteri simul.ergo neque in diuersis locis. Nsemper sunt eonMetanda ista vel .Habet & alia uerba, quae denotant aequisitionem,uel deperditionem: quia secutinum hoe conceditur unum,di negatur aliud et Ideo securum est in omnibus istis semper loqui per istud uerbum habet. Et si di eas. Possibile est, quod in uno,& eodem loco mereatur, di demereatur.ergo iii diuersis locis . Antecidens probatur:quia
in uno, N eodem loco potest Labere ista duo uelle puta uelle date elemosinam; di uelle fornicari: ergo tu diuersi locis potest mereri , te peccare. Respondetur ad istud qui I dato
quod ita sit: & potest concedi, quod habeat, ista duo ueste: tamen propter hoc non sequitur, T mereatur. & demerea tutiNam si perdit gratiam ; iam non meretur: dato quod faciat actum bonum moralem et sed quia ille non est in gratia,
Corollarium Illud potest bene concedi, τ idem homo simul,& semel potest demeteri, di bene agere moraliter. Sed non est concedendum propter hoc, quod simul mereatur, de
demereatur. Nam mereri, es iacere actum bonum moraliter praeceuentem a gratia. nam si a gratia non procedat, potest M diei te uti moraliter; sed non meritorius.
Corollarium . dato quod Deus iaceret eundem hominem an diuerss locis,non tamen sequitur, quod idem simul possee damnati,& saluari. Na s in uno loco uideat, di diligat Deo, ubicunque si erit, habebit dilectionen , de uisonem, Dei. Ex omnibus istit redit doctor noster ad suum articulum, ponendo aliquas pro stiones. Prima Si corpus citisti non esset . quando fit consecratio. eorpus Christi ce nouo haberet ibi esse.Bene sequitur:eonuerso est uel fit: ergo terminus ad quem est: di terminus a quo, non est Ideo terminus conuersionis, semper eli: sed non oportet et tune incipiat esse. De tertio principalia Doctor noster uult respondere ad tertiam pariem istius quaestionis. Puta, utrum patus in conuersone incorpus Christi, an nihil et ur unum. Primo ibi suppomamus, uidelicet, quod omnes doctores, de ecclesia tenet i putav panis in ista venedicta consecratione, conuertitur in corpus Chtilii .Tune est ibi dubium apud dociores, utrum anni-hiletti,,uel non.
Et primo est ibi notandum.Quod ista controversa, non est de necessitate fidei:puta utrum panis anni hiletur, uel non: uel utrum maneat: nihil enim facit ad fidem nostram. Isto supposto, ponit doctor aliquas opinione . Prima est aliquorum dicentium, V panis in ista conuers ne uere anni hilatu r. Et pro isto ponitur primo ratio Henrici
de Gandauo, quae se formatur. Vel in istaeonuersonepanis estnibi uel uomiamlubergo
est annidulatio. si aliquid, ergo est eor ut Christi. ues aliqua
realitas corporis Christi .Et ultra.Si est aliqua realitas corporis Christi, ergo erit corpus Clitisti: quia nihil uidetur esse aliud, quam corpus Christi. Pro solutione istiui argumenti iacit doctor parmum argu mentum, ad probandum quod panii non si aliquid corporis . Clirini. Et formatur sie argumentum. Corpus Christi in ista 'conuersone nihil habet quod prius non habuisse ergo sequitur, ui nihil est conuersum in ipium: uel saltem sequitur,quod corrus Otristi non accipit aliquid propter hoc,* panis eon. ' uerius est in ipsum. Memunde est ibi notandumquθ dista opinio Henriei periculosa est. Nam iam dictum est prius, ut omnes istae propositiones sunt talistimet. Patiis fit eorpus Christi.Panis erit corpus Christi. Parus poteti esse eorpus Chri iti. omues istae sunt falsae, periculose, ta haereti . Corollarium uerum per hoc qu5d panis conuertitur in corpus Christi, nihil panis entitas eius acquirit. Dico ultra sei' hoc stat tota dissi euitas. τ panis desinit ibi, totaliter esse. sed utrum hoc sint per anni liliationem , uel per conuersionE, uel aliquo alio modo, ecclesia non determinauit.Unde ecclς Gihilissa determinavit. quod panis ibi desinit totaliter esse. Ideo
i et est de determinatione Gesesiae. Sed ut tum delinae ibi esse μperaumhilationem, uel per conuersionem, ecclesia non determinauit. Sed controuersia est inter doctores.
C o Hs a. an τε R doctor adducit opinionem Aegida de Roma archiepiscopi, Biturieeuiis auae stat in tali pio ' positione. In ista conuersone panis in corpus Christi,panis non anni-bilatur.Quod probat, quia panis manet in potentia n ateriae cor p.ris Christi. Patet lic quia materia corporis Chisti est inpotentia ad recipiedum sormam panis: quia ex corpore Chrini posset timiliter generari panis. ergo materia eorporis Christi est in potentia ad sormam panis . de per consoquens, p nisaia non anni hi latur.
utra illud arguit doctor noster; dicens.& hoe esset versi quod tu dicis, sequeretur quod Deus non posset an nihilare
aliquid corporeum, uel materiale, nisi anni hilaret omnia cor i. ii ....porea. Patet sic: quia sic Deus deuruat a, di, maneat, sequitur u ,a, potentialiter manet in b: quia matella. potest suscipere tot mam, ergo ibi non anni hi latur, cum maneat in in tentia. Istud est i aisum. Igitur.
Co N ν ε E N T x R doctor recitat opinionem Varro i. Vinrinis glistri sui, de stat in pulchra distinctione. Virtute enim sagentis naturalis, triplex est mutatio. scilicet de subiecto , in se ui. non subiectum:sicut est corruptio, quae est de elle, ad non esse.Aliae si de non iubiecto, in subiectum : sicut est generatio, quae est de non esse, ad esse. Alia est de iubiecto in iubiectum;
similiter triplex ess mutatio, uirtute diuina. Quaedet mea Tris i si de sublecto , in non subiectum sicut annihilatio.Quaedam est , isse sde non iubiecto, in subiectum, sicut creatio.Et quidam de sub mutati. γλiecto in subiectum: de depositivo, in positiuum. Sicut est ivit. ammati insitabilantiatio ista, qui est de pane in verum corpus
D o e T o R noster reprobat istam uiam. Et arguit se. Istud miri. Varquod tu dici Mnon ibluit quaestionem nostram quia nos quα --m.rimus de pane, uidelicet, utrum panis ibi anni hi letur; vel om. seM.
Vnde pro declaratione notum est,quod panis ibi desinit esse; te est determinatio ecclesita: ergo quaero tibi, per quid definites Et arguitur. Panis ibi delinit esse tune quaero per uamulationem:uel per conuersione: uel per tran Habsantiari nem. Si dicas quod per corruptionem: to panis ibi corrumpitu i per anmhilationem: ergo panis ta annihilatur relucidissum est: ut uis tenere.
Co Nix Me x N T E R doctor uult ponere suam propria
opinionem, de iecundum illam respondere. Et quaerit primo, quae differentia ea inter annihil ationem, de corruptionem t Piseremis
Respoudet quod magna est differentia: quia illius quod anni DNιν --hdatur, nihil remanet,nee materia, nec sori Sed illius quod o rumpitur, semper materia manet. Non dico sine forma. a A, Modo dico ultra, quod in ista transubstantione panis in cor nempus Christi, nihil panis manet. Et s diea, Si hoc esset biod dicium: sequeretur quod in corruptione lanidis, forma lapidjs
anni bilaretur. Patet se, nihil formae lapicis manet, licet m teria remaneatadeo dicitur,quod omnium generabilium, di corruptibilium, est eadem materia ,scilicet in specie. Dico tua, quod materia, manet sub utroque termino transnut -
76쪽
g. Ac t onum ne respondetur, v lorina non adnitillatur lim nin ἐ-- hil esui maneat. Et ratio huius est,quia subie in. i. materia ,---- eius, scin readem manet, in quatiat priuatio ad illamiot-Ρ uiam, quae corrumpitur. -- am a Vnde est ibi nota nisum est. Q licit nihil formae ei ut mai neat: tamen in illa materia, manet prauatio ad illam sermam. Ideo non dicitur annitillam. Unde ista consequentia non uariter istud desinit esse; Ic mluleius manet. ergo avnibilatur. ualet cons quenti Corollarium . quando panis conuertitur in uerum eorpus Christi ,eet e materia panis non manet, sicut in corruptione ubi materia semper manet .de in illa, uatio ad tarma, qui emtumpitur.Ideos quisquaerat , quare Grma incorruptione non annitu latur,poi uim nihil eius manet s Respondet doctor , quod ideo est: quia priuatio illius sermae , quae eorrumpitur,manet in materia. Ideo illa Qrma non dicitur an- nihil ari. Corus tetatv xxx doctor noster uult soluere ais umentia: quod probat, τ accidentia panis seu eucharistiae no possunt conuerti in uertim corpus Christi. Et pro declaratione, suppo turiboc,scilicet,quM ubi s lum sunt accidentia panis, neque est ibi materia, neque se
iunc arguitur sti In omni mutitione , debet esse aliquod commune, di termino a quo , di termino ad quem. Sed sic est, nihil eius est commune illis accidentibus, de corpori Chri-:ergo unum non potest mutari in aliud. Pro isto argumento declarat liber, istum terminum com mune,& Ponit unam distanctionem dely, commune.Et dicit quod aliquid est commune in recipiendo, aliquid in praedi πιε ιυν cando, aliquid in uuettendo. Tunepouuatur aliquae pri positiones. Materia in generatione, de eorruptione, est communis in recipiendo quia perdit Limam corrupti; α recipit sermam
genu LExemplum,quando ex aere generatur aqua, a corrupitur: ει inima aeris coitumpitur: ec materia eius manet, ecreeipit is mam aqux. Ideo materia dicitur esse communis, . . Quo ad eceptionem qua a perdit formam corrupti, de recipit Donam geri M., Tuae potio talem propositi mem. Si Deus conuerteret eucharistiam: oc est species eucharistiae in uerum corpus Chrisi .ibi non eget aliquid tale commune per receptionem: quia ccidentia non sunt in materia: sed sunt ibi iii biecto. Ahi dicunt, o d aliquid est commune per praedicationem. Et te cico,quod illis & eoi poti Christi, est aliquid commune P 'vicarionem: puta ens: quaa ens praedicatur de utroque puta de illis,aceidentibus, di de corpore Christ. Ideo utroque amnino est aliquid commune per praedicationem. Alio modo aliquid dicitur commune utrique termino r ' quo ad potentiam: quia uterque terminus est sub potestate onuerxentis.Et sic etiam dico,quod utrique termino,estali quid commune per potentiam; quia uterque terminus,est sena obedientia Dei,quo ad elle, di non esse. Ex isto sequitur, si doctor noster uult habere,ur aliquid est commune utrique termino per praedicationem, de per potentiam. sed non quoad recept onem: sicut est in generatione. PRO declaratione istus argumenta ante oppositum, est notaudum. Quod doctor quaerit ibi multas quae uiones. Limo quarit utrum uirtute agentis naturalis seu creati, i ita accidelia eueharistiae possint conuerti in aliquid. Lt arguitur quod scivirtute agentis naturalis, illa accidentia possunt conuerti in caraem sacerdotis. Patet,caceria sumens eueharistia, sicnmit,quod ista accidenti quae runt sacramentum, conue tuntur in carnem sacerdotis: se quod nihil illorum auidentium manetare ipsis siccedit caro de nouo genitar dc uirtute uentis naturali Argo talis conueri oeset, uirtute agentis naturalis.Ita quod si baeuiter quaeratur:quid fit de istis accidentibus, seu de isto sacramento simplo a sacerdet et si dicas, Dconuertuntur in carnem sacerdotis. ergo agens naturale potest iacete illam benedictam conuersioneta dicas, T desinunt ibi esse accidenti ergo cieatura annihil at et quia destrint illa accidentia labiecta non prolapposito. rio Glutione ponuntur egregiae propos sono . Prima. Nunquam Deus determinauit iacere,aceideat si ne tabiecti , niti in eucharistia. Lx quo sequitur,m nunquam debemus credere , aliqua aeodentia esse sine subiecto, nis in eueharistia; uel nisi taber 2-- pia mus perr elationem
neat simillis auidentibus tamdiu , quinarii illa aecidentia manent Et declaro sic istud. Iste sacerdos sumit eucharistiam istam Non est dubium quan ista accidentia alterantur: nam primo elficiuntur multum arida Sc iterum in stomacho humida.Tunc quaero: utrum corpui ctitisti si semper tab illis aecidentibus f Respondet doctor noster, quod istud argumentum Paerit dissicultatem bonam:puta quando desinit corpus Christi esse praesens illis acta dentibus. udissicultas aptaddo res, quando destiit hic esse praesens. Et nota. quod ista quastio unum ponit; puta quod colus Christi non iam per est iab illis eiebus, siue accidentibus. Et ibi adducit doctor duas opiniones extremas sic, quod necesse est alietam
Prima est ipsus Innocentii, qui ponit talem propostio . Corpus Christi ibi desinit este. quando panis sub illis accidentibus, non esset conueniens nultimentum hominis Sed dices: utrum accidentia sint sine sebiecto uniuersali: nam tu dicis, quod non est corpus Christi : neque panis quod esset convcmens nutrimentum homini , quo o ergo sunt species
Respondetur,quod postquam non est ibi eorpus Christi, plus non est eucharistia, di Deus nunquam determinauit sicerea delitia sine labiecto, nisi in eucharistia. Ideo uidetur, et ista accidenti non sint sne sebiecto. D:ees in quosunt Respudetur,quod in aliqua substantia, scilicet in illa quam Deus de
Et pono albam propositionem. Deus determinauit, quod quando eorpus Christi desinit esse sub illis aecidentibus, quod produceret substantiam de nouo eui inhaerebunt illa aecidentia.
Est alia opinio,quae tenet, quod eorpus Christi desinit effequando accident a ita essent alterata , quod non possent a pilus assicere λbstantia in panis. iam ineolpus, uel sangui Christi conuertam. Unde imaginatur sie . Quod ista accidEtia possent se alterari,u, panis non esset susceptiuus illorum ae cidentium: ti tunc desinet esse ibi eorpus Christi: de illa accidentia inciperent, inser mare substantiam de nouo producti, secundum exigentiam illius alterationis. Et ede quaestione decima.
SAxRix doctor noster regiam quaestionem, uidelicet,
utrum Deus posset sicere et ut eorpus, bc locus: &ue cor pus non locetur in illo loco. Breuiter pro illa quaestione tenet doctor partem affirmatium puta Deus, posset sacere, u5derit eorpus, de locus; de tamen corpus non locabitur in illo loeo. Antequam incipiamus textum, istud potest declarari. Nam in sacramento altaris, est uerum eorpus Christi,tantum setit in coelo. N est ibi locus ;puta aer. & tamen eorpus,non locatur ab illo aere. ergo erit corpus, Sc locus de tamen corpus non loeahitur in illo loco. Ex quo sequitur falcias aliquorum haereti coriam dicentium, v eorpui statim in sacramento, selum erat praesens illi aeri, qu i ei reundat hostiam. istud est falsum, de haereti eum. Unde pro ista materia, est imaginandum, et hostia est ibi eiecvnscriptive: tamen corpus Christi non est ibi circunscripti ue. ergo erit ibi corpus, Sc locus, te ibi non locabit ut corpus. Ponit doctor talem conclusionem. Non implicat contradictionem esse aliquod corpus sine contincnte. i. non eontineri aba lio eorpore. Dico'non implieat contradictionem . Immo desino ita est, u est aliquod eorpus, quod non continetur ab inliquo alio: m ultimum coelum est uerum corpus, de tamen
Di eo ultra, te cd Dicit doctes,m non implieat contradictioia, esse uersi eors Sc esse uere Leus de illud eorpus non loeabitur ab illo Istud probat doctor ii Quando sunt aliqua duo, quot si
nullum dependet ab altero non implicat .unum esse;& n5 habere respectum ad alterum Sed se est,et e pus, ec locus, sunt duo entia, quorum unum nullo modo dependet ad aliud, qa corpus non dependet a loco: nec locus a corpore. ergono est an conueniens, P unums te non hεatres cium ad aliud Et ultra corpus non het respectum ad loco. ergo no loeatur in illo laeviquia locari, non est aliud,quam corpus contineri in illo loco quod nillil aliud est, quam eorpus habere ubi ad illum iocuit. quia locari nihil aliud est, quam Labere ubi passivum.
Contra ista, Ece. Facit doctor noster tres paruas rationet ne uolunt probare, quod Deus non possit sacere, i si eor
77쪽
se ratio prima.Illud quod per se eonuenit alieni, non potest
Deus si ore illud esse sine illo.Sed eorpori per se conuenit esse in loco Deus non potest ficere quineorpus sit in loco. Respondet ad istud, per aliquas propositiones.l 'rini Corporeitas, est ratio,quod vatum sit lorari. Et bre . uiter dico, quod ratione eorpore itatis illud necessario sibi μνημMiana uetiit. Ideo Deus no posset facete quin natum si locari: Aliud sibi e uenit; puta locari. sei licet quod locetur actu, de istud
se trinis mere contingenter sibi conuenit. dc ideo, quia mere continge --nu ν tet sbi conuenit; Deus potest iacere corpus sine hoc, quod rura. Maliter locetur. Corollarium.Ex quo aptitudo ad loeari, te actualiter lorari,supple circumscriptive insequuntur corpore itatem, seu rationem corporis; sequitur vina duo nunquam possunt con-uetute alicui,nisi sit cossus. Ex quo sequitur, v subsantiae separatae: scut sunt angeli, non sunt natae locari: neque loeantur circumscriptive. PONIT domi egregiam regulam. Aptitudo alicuius rei,
semper necessario insequitur sil cuius est ι sed actus illius
aptitudinas,contingenter insequitur illud cuius est:ut puta a - p ptitudo ad videndum, semper insequitur hominem:sicut vide ---- temere contingenter. Ad propositum. Aptitudo ad locari: neeessario insequitur corpus Sed locari,mere contingenter 1 equit corpus: quia est actus Vtitudini, Ad promantum .Quando arguebas. Cor-
pora, per te convenae esse in loco. Dieo, ut ii esse in loco sit ideo natum locari. co et pet se secundo modo conuenit sibi. s esse in loco, sit idem et actu locari, non conuenit sbi aliquo modo per se: sed mere conungenter. Praeterea corpus,dependet a locant eaergo non poterit esseeorpus, quin locetur: seu fit in loco. Respondet doctor ponen
indo aliquas propositiones. Prima. Corpus locatum nullam dependentiam necessariam fmplieitet nabet a lorauis: supple quo ad hoc, quod est
esse in loco. Alia propositio. Corpus locatum, quo ad hoc quod est Gein loco, tum mere contingenter,& secundum ti uid,depe det a locante. Et dico, τ sic contingenter dependet, pro qua to loeam circumscribit locatum. Corollarium.do tibi loquitur de Ioeante formaliter, &non effective quia Deus omnia locat effectiuὀ.PRALTER EA contra illud quod dicitur de primo coelo: .HMin quando duitur,quod est corpus, de quod non continetur,nec Et arguitur se. Primum e tum mouetur lasaliter . ergo aequirit sibi Ioeum: ti ultra acquirit tibi locum. ergo locatur.erso male dicebas, quod erat corpus.& quod non contiuetur ab aliquo Soluit doctor istam rationem , ponendo aliquas propo- . stiones . . Ptima. Non sequitur, istud mouetur localiter. ine turr uel acquirit sibi locum.sed oportet se arguom illud mouetur localiter.ergo locat, uel locatur. Modo primum estum mouetur localiter.Sed non locatur: immo locat alios coelos .
Ex isto vult habere doctor, quod duplex est ubi. s. ubi actiuum,& ubi passivum.Vbi passuum, quod ut portatur per locari.Vbi activum,quod importatur per lo te. Ideo dicit ul--x tia doctor, quod primum coelum habet bene ubi acti uu: quia loeat alios ecclos .sed uon habet ubi passuum: quia non loca myaxtur, neque eontinetur, ab alio corpore.Sed tangit doctor paseuam dubitationem:puta de quo praeditamento, est istud actia, ιε- ι .sei licet illud locale. Doctor dicit respousionem, quare 'Mi quia illud est clarum. Et dico, vest de praedicamento ubi. Et potio aliam propositionem.Vbi praedicamentum, diui-- t sit si dilui in ubi initium,& in ubi passuum: ubi activum,est respectus loci ad locatum rues quod locatur circumscriptiue acti-uta Sed ubi passivum,est respectus locati ad locum: quod uo eatur circumscriptio passiva. Dx secundo artieulo principali Doctor noster intendit ta μ' conclusionem pro isto secundo articulo videlicet. No implicat contradictionem locum,seu corpus, concauum esse, ec
reis ' nihil eontinere. Et istud probat doctor noster: sicut prius pro-- iis p potes esse corpus si e loco. N Ettiguit sic.Quandocunque sunt duo, quam on sunt umul
tura: neque unum est prius altero: seu non dependet ab Hiero, non implicat eo tradictionem unum eue sine altero: Ocorpus concauum,seu locans,& eorpus locatum. non sunt simus naturariteque unum dependet exalteto . ergo unum po-
nouum, nunc unum continet postea aliud eontinet. ronon sunt iunia natura, teque unum dependet ex alio. Item confirmatur. Non implicat contradictionem,ultimum e tu. re terram, esse sine corporibus intermediis, quo facto erit corpus concauum, puta imum coelum:& tuhil continebit. Dices,euco, dico,quod non est possibile, quod eorpora intermedia corrumpantur, & maxime leo tibi de elemetis, quod non est possibile, quod unum totum elementum cottii
ilao declaratione istius notat doctor noster egregia in philosophia, de mente Aristotelis, ponendo aliquas propos
Prima propositio. Quodlibet elementum habet pilae piuinit insecum,quo potest no esse; qiua habet materiam: modo materia est principium intrinsecum,quo res potest uon es e . Alia proposito. De mente Aristotelis: dato quod elemei tum habet intrinsecum principium quo res potest non esse, tamen non habet aliquod principium extrinsecum, comiptiuum, quod possit unum totum elementum eorrumpere. de capio ibi totum cathegor iee. unde de mente Aristotesis est, limpoisbile est unum totum Elementum eorrumpi. Ideo dixi uel Aristoteles,* impossibile esset, uranter media, seu elem
Consequentet ostendit doctoriquid si dicendum feeundaueritatem dc ponit talem propositionem, Deus potest ficere,v ultimum ccesum remaneat, & P omnia intermedia con pentur:quo iacto sequitiat Terit corpus concauum , di nihil continebitur ab illo. Contra ista arguit doctor,adducendo aliqua parua argumεt quae uolunt probare,quod Deus non possiet ficere , quod elum ultimum remaneat, mediis corruptis. 8c arguitur se. Imponi bile est uacuum esse.ergo impossibile est , quod totia corpus illud concauum, puta ultimum coelum, quod omnia continet esse,& quod temaneat, di media comi mpantur.vnde Aristoteles haut pro impossibili,quod sit dabile uacuum. Soluit docior argumentum. Et primo declarat, ouid philoso libi intellexerunt per uacuum: de dicit quod philosophi intelextrunt per vacuum,spacium non sine dimensonibus , sed ubi sunt dimentiones sine qualitatibus naturalibus. declare. mus hoc:dicebant philos sint antiqui, quod inter trabes istasti terram, et ant dimensiones,scilicet longitudo, latitudo, de protunditas, sine qualitatibus naturalibus t Ec sc adhuc apud uulgares, ut patet. Nam si interrogaremus uulgarem non eognoscentem aetem monne ab isto latete ad illud est longit eo, latitudo,& prosinditas, credo quod dieeret,quod se. Isidicebant,quod in uacuo erant dimensones: se non poneboykilosophus,immo philosophus sposuisset uacuum, posuis. set duo later inter quae nulla sutiles dimensor de illud dicembit esse imposis bilesia dites extra textum, qua ratione mouebatur Aristoteles, ut diceret hoc esse impossibile.moueba turis a ratione: quia ubi est discontinuatio partis a parte principali, totum desinit esse:si sic siti siet vacuum, fuisset discontinuatio unius elementi ab alio, quae sunt partes principales mundi:ideo totus mundus destructus stisset, di anni hi latus: quod habebat Aristoteles pro impost bili, quod mundus desineret esse: latenuit colura fidem,quod mundus nunquam incepit esse, nec desinet tae: Dico tamen secundum ueritate, quod dabile est uacuum per rotentiam diuinam:se uidelicet quod Deus posset iacere, quod latera istius aulae manerent, nullo penitus corpore manente iniet ea.dico ultra, suod li-eet Deus posset iacere illud per potentiam suam absolutam, non tamen potest hoc naturalitet seri. dc quia Arist. mere naturaliter loquebatur, ideo illud nun piam eoncessisset. Item arruit sic do trist inter aliqua latera non esset aliqs corpus; illatitera essent simul, de se tanPetent per Aristotele
quinto phγsicorum, ubi dicit.quod illi iunt simul, de se tam
sunt, inter quae non est medium . ergo s inter ista duo latera esset umium. ista duo latera se tangerent, εc essent smul : a est salsum igitur Mespondet doctor noster dicens, quod dim- tutio i llorum,quae sunt simul se est intelligenda, illa sunt μmul inter quae nullum est medium actuale; Neque potest esse medium.Modo dico, quod licet inter ista latera non esset medium actuale posset tamen esse, quod sussuit ad hoc, τ illansi sint limulit ideo dissimilo se intelligitur illa sunt limul, anter quae non est medium, nec potest esse. Consecuenter arguit doctor.Et formatur se argum ium. Hi possibile est esse duo instantia temporis iniet quae non sttempus .erso impossibile est esse duo latera, te quod inter trula non sit corpus medium. et per consequens non potest dari
78쪽
Mamauniatespondet doctor, ponerulo egregias propositonea
Quae magis antelliguntur per ιquaestiones: di tormaturmo. vuum si Deus taceret ultimum c lum. quod non moueret .virum posset tacere, quod aliquod corpus in illo qui e .sceret.& uidetur quod non,quia tune ee et dabitu quies, ouet non menturaretur, que Lempore, neque motu: quia si ulta. προ pM mum Ox umqvies ei et, tunc non eliet tempus, neque mO
D si mra tui: quia scut uidetur dicere iste doctor in secundo, tempus non est,msi motus primi mobilis .ergo si primim mobile nomoueretur,tunc non esset tempus, neci ae motus. consequens
est italitri igitur. Respondet doctor ponendo aliquas propo
Prima, m n est inconueniens aliquid quiescere sine tempo m. readeo dato, quod primum ccxlum non moueretur; ego dico quod corpora possent quiescere: didico, quod tunc quies non mensularetur tempore actuali, neque motu actualu sed bene mensuraretur tempore, uel motu potentiali per quod nihil, aliud intelligitur,nis et adtiue mensuramur per tempus, qSpotest esse:auod quidem tempus cognoscitur, pet cognitionc remporis Uualis. Ex quo inieri doctor, ui dato,* damnati nunquam mou rentur,adhuc illi qui sunt in paradiso, possent quiester de dico illa quies, mensuraretur tempore uero, uel mensura uera, uel imaginaria.
Arguitur se. Si Deut saceret uacuum inter icta duo uter uel ista latera distarent, uel non distarent inter se. Non est di,' cendum, P distarent; quia nullum est medium: nec est dicen- . diun quin distarent: quia inter illa posset poni magnum cor- .ergo non sequitur,quod non potest poni nisi distentat e. pondet doctor egrestie, ad istud argumentum,dicens , quod Di r uia cistantia potest capi duplieiter. Vnominiosos maliter respe- uir . otia unius lateris, ad alimi latus. Et sic dico, τ talia latera, uere distant, distantia formali. Alio modo capitur dictantia pro medio, quod facit latera distare. Et tu dico, ut latera illa nodistant postiue:quia inter illa nullum est medium. distant i men priuatiuῆ: quia dato,z ibi non sit medium, tamen natu
Da tertio articulo rune doctor noster in isto tertio atti-δ culo,uult soluere unam quaestionem. puta utrum Posset concedi,quod sit locus, di quod non contineat locatum. t Proderitatione ponit doctor pulchras propositiones . Primapropositio Iste terminus locus, est term nux conno latinus: Hipponit pro superficie concaua corporis,con notan do illam supersciem aliquid continere. Ex quo si uitur, quod si illa superficies non eontineat, tuenon plus dicitur locus. Sequitur, quod illa superficies, potest desinere esse. .l is noster tangit unam dissicultatem; utrum si esset V minis i ii locu , ideu una superficies concaua, quae s.ccessue aliud, te aliud corpus contineret; utrum ibi maneret idem locus . - Respondet, quod ibi est parua quaestamquam soluit Arist.iiii. yse .ponendo talem propositionem: quandocunque est aliqua si eis cies concaua, quae continet, quidquid ontineat - Luccessue, propter hoc non sequitur, 'vin semper non maneat idem locus: sed tamen quando nihil eoail fiet, destiit es e lacus
Arguitur sciQuando superscies aliud, 8c aliud continet,
habet alium, di alium respectum . ergo non remanet idem lo. cus Raespondet doctor ad illudamumentum quod uerum est
quod secundum quod supersei et concaua aliud,& aliud. cottinet:secundum hoe habet alium, di alium respectum; sed tamen Hopter hoc non sequitur, quod sit alius & alius locus, di dat doctor noster, aliqua exempla, puta albedo ista,est similis illi albedini: utrum secundum quod est sinibi huic albedi. m, se alteri albedini utrum propter hoc dicatur alia,& alia albedo Similiter aliud exemisum,Sortes est pater, habens plures filios, alia paternitate est pater respectu istius filii, redia respectu illius tibi, di tamen propter hoc non est aliud,& alius homo pater. Est ergo ibi aspiciendum quando loquimur de istis terminis connotatiui aut uideamus pro quo supponit: de utrum illud pro quo supponit,aliquo modo desinat esse. Anai T io isto quarto articulo, utrum si possibile, Paliquod eo uast praesens alleui loco circumsicri priue , &u non contineatur a loco spondetur, quod ea impossibile. U-τ- ῆι Quod declarit docto quia ubi passivum, non est, nisii circumis' seriptio passi :quod se debet declarari indoctore, quod ubi μον sir pauiuum, secundum quod loc tum continetur, non est nis ni . - respectus quo totam inpraesens toti,&pare,parti, dialia pau. vii Aea altera partu
Ex quo sequitur,u contineri circumscriptiue, nihil aliudes, quaim locatum habete respectiam ad totum loeum, & uua pars, ad unam partem. , alia, ad aliam partem. Vnde est ilia . notandum, v omnia ista sunt sinonima de mente docto ita; circunscribi, circus criptio palsua, ubi passivum, esset id, modo quantitativo.
Ex quo sequit ut salsias illorum,qui imaginati sunt, quod
modus quantitatiuus erat quantitas, uel ala quid intrinsecum quantitati, falsum est: immo, quod habet modum quantitatiuum, test non habere illum modum.
Sad lite est dubium. Et arguit ut lie:uelista circunscriptio passiva, est aliquid, uel nihil Δι aliquid, uel est quantitas ipsa, uel aliquis respectus:& si aliquid, detur. Respondet doctor, quod ilia circunscriptio passiva, iste modus quantitatinus, ubi eastiuum , non est nisi quidam respectus , quo totum eliprieiens toti,iecundum omnem partem:& una pars, uni par ti,ila,quod non alteri
Nunc doctor ponit unam euationem istorum antiquorum puta D.Thomae, Aegidii, de aliorum. Et ista dissicultas prouetuebat ex distinibone praedicamemorum, di maxime sex ultimorum Haedicamentorum.Et filii dissicultas etiam inter philosophos, Sedoctores, Se adhue nune est, quid fgnificat iste terminus,actio. Ideo doctor noster uult nunc istam terminare di Ponit primo propositionem talem. Opimo aliquorumniit,quod in sex ultima praedicamenta, non importanta i quid praecise absolutum, neque respectivum tantumosed important absolutum,& respe uum, istud improbat doctor, de ibi matur sic assumentum:ubi est praedicamemum, sicut substanti est praedicamentum: sed praedicamentum debet habere conceptum p r se unu ergo non importabit abso latum, di tespectivum. En ibi notandum,quod non est inconueniens, quod conceptus formalis, sicut est notitia, importet absolutum, di respectivum.Vnde concutus eui sit bordinatur iste terminus, pater, importat,ides tignificat indistincte,ct absolutum, dire- spe riuum.Ergo ex illo uidetur, quod doctor male arguat. Respondetur ureuiter, quod optime doctor, scingeniose a guit. Non uult doctor nWare quin aliquis conceptus cui sub ordinatur ille terminus non importet M absolutum di respectivum. Dico .ultra.quod doctor uoluit negare, τ significatupi oprium, di formale alicuius praedicame , ct quid aggregatum, ex abibluto, Sc respectivo.
Ex quo sequitur de metite doctoris, quilibet terminus praedicamentali, de sgnificato formali, non importat aliquod per accidensata oportet,quod importet aliquid quod eii per
Ex quo inseri quia ista sex ultima pr dicamenti, de stiliscato tormali, non important nis respectum.ita, quods quiratur isse ternianus,actio, quid significat s Resbondeo,quod te spectivum agentis, ad passum iste terminus, ubi, quid signita eat. n fgnificat nisi respectum tot iu ad totum: u. alicuius partis, ad aliquam partem. Et hoc de ubi circunscriptiuo. Arguitur sic; ubi, suscipit mapiti ergo non importat respectum. antecedens patet per Aristotelem quinto physio qui dicit, et adulta est per se motum: Se quia motus successsue n t,ergo motus succersivo acquiritur.quod non potest fieri, nisi importaret respectum. Pro solutione istius argumenti, doctor ponit unam distincti em,dicens, et duplex est respectus .c intrinsecus aduenies, ει extrinsecus adueniens. α diuerunt adinvicem; quia respectus intrinsecus adueniens, necessario ponuntur, politis extremis: de nunquam de nouo ponuntur, nisi punatur aliquod ab Volutum quo sequitur,quod ad respectum intrinsecus aduenientem, duae conditiones requiruntur. Pruria condit imae necessario ponitur positit extremis in quacunque distantia. s cunda conditio,quod nunquam ponuntur, nisi posito aliquo,bsoluto. Ex quo inseri doctor, v respectus intrinsecus aduenien . nunquam per se aequiritur avia nunquam potest aequiri, nisi posito aliquo absoluto, ad euius positionem necessario ponitur.Ideo per accidens ponitur. Declaremus, Sortes nuuc est, uerum nunquam posset dici pater,nisi ponatur aliquod absolutum in rerum natura.
Ex quo sequitur aliud eorollarium, ut quando dicit Arisbin quinto phys. ad relationem non est per se motus. intelligit de relatione intrinsecus adueniente, quae a potest acquiri, nisi adueniente aliquo absoluto.
79쪽
Alius est respectus extrinsecus adueniens,& potest potii c-
ne positione cuiusminque absoluti .practicenius .Ecce ignem ,
ecce lignum; utriim propter positionem ligni, te ignissequatur actio Respondetur, qu non. Secundo dico, τpsit poni,sne passioue absoluti.practicenius istud, uersi est hic notandia,
quod istud vinum, non locatura poto meo, tu camera mea. et so iam non ponitur locus, politis extremis. de potest poni sine
positione absoluti de nouo: puta quod solum vinum ponatur in polo. Ex quo inseri doctor, quod postquam ubi potest per se acquiri sine absoluto acquisito, quod pur se potest acquiti.& habere propriam acqui inionem . s.t ideo solum uido dum est, si in instanti, uel succeisue acquiratur. Vnde concedimus quae dicis:sed tu non declaras quomodo suseipit magis, di minus:declarabit ibi doctor, ponendo talem propositionem .ubi passuum , dato quod sit respectus, tot est successive acquiri. quod declarat .nam notum est, quod una pars potest primo esse praesens uni parti: lepostea alteri parti: erso successue --γuiritur: Et ubi passive, non dicit niti locari.Sequitur ergo, luccessive pote ii acquiri, de per consequens potest intendi de per ipsum potest fieri motus.
Ex isto sequitur,quod optim icit philosoplius, quod ad
ubi est diei se motus, poliqvim succeiisue potest acquiri .Et totest habere suam propriam acquisitionem: immo plus, quod possunt esse extrema respectus extrinsecus aduenientis, debite approximata, uia tamen non sequitur respectus: qma est inpotentia Dei, non producere respectus extrinsecus positis extremis debite approximatis. Exemplum: eorput Christi in saeramento aliaris,eii debite approximatum:& tamen non locatur ab illo aere, neque habet ubi pastiuum respectu illius aeris: Si dico,quod Deus potest sacere,quod aer m inibi d.bite
approximat us. Ec tamen non locabit me sicut patet de corpore Christi, ubi De ut non habet maiorem potestatem, quam super alia corpora.ergo ii sacit hoc respectu illius corporis,etiam poterit iacere quo ad caetera omnia alia corpora.
Ne secundo intellectu, B e.ὶ In isto an leuio doctor noster intendit tractate unam dissi
cultatem, scilicet utrum duo corpora possunt esse simul in eodem loco.
Pro tesponsone est ibi notandum, et apud doctores anti
quo ,suit magna controuersia an De ui posset istud iacete: tamen pro ueritate, di secundum quod doctores Moderni tenent ponit propositiones.
Prima propositio est talis.Naturalite duo corpora nc, possunt esse simul in eodem ioco, is Alia propositio. Virtute Dei, duo rpotas mul possunt esse in eodem loco. illa conclusio potest probari aliquibus dictis sacrae scripturae, ec ratione.diciis sacrae script uiae, nam ha tur, quod Christus intrauit ad Apostolos tali uis claus . i. cairistus simul suit eum hostio, seu illo ligno: quod fieri non potuit nisi duo corpora simul fuerint in eodemdoco, i.Chra. stus fecit quod suum corpus,& lignum ianuae, limul fuerunt in eodem loco.Similitir dicitur quando exivit de ut e o uirginis Mariae ubi nulla fractura fuit, quod non uidetur fieri potuisse,nisi duo corpora Lerint simul in eodem loco. Ratione se potest piobari. Duo corpora esse in eodem loco, nihil aliud est,quim duo corpora eontineri ab eodem loco: sed non est inconueniens,duo corpora contineri ab eodem loco, quod probo sic: quia duo eorpora contineri ab eodem loco, nihil a- iud est, quam unum locum. i.superficiem. habere duos te spectus,seu duo ubi,actiua sed hoe non est inconueniens. patet , non est iliconueniens duos respectus eiusdem rationis esse in eodem emo non erit inconueniens, et eadem superficies heat duo ubi, seu duos respectus ad duo locata. Doctor noster iacit aliquas paruas rationes ad probandum quod non. Et prima ratio incipit ibi: quia pati ratione aliud eorpus. Et λrmatur sic ratio. Si duo co ra pollent esse simul in eodem loco, sequeretur,quod in ita i sed hoc est silsum .ergo.con sentientia probatur: quia non ea malos ratio , ut posti ut duo esse in eodem,quim infinita, uel centum: sed iiiud est salsum.Tunc quaerit .utrum tali orpora. quae essent
simul in eodem loco sic se haberent, quod quodlibet contin retur ab eodem loco Si quodlibet contineatur. ergo sequiturs locu habebit plum circunscriptiones acta uas, de caret plures circunscriptiones passiuas . aiiovidetur ecte salsum. R spondet doctor ibi per aliquas pro biitiones. Prima.Quando plura corpora sunt in eodem loco: quodlibet corpus habeti ubi passi uuin, seu circunscriptionem pasi uam. Ideo dico ,π locus qui continet illa corpora, habebit tot
ubi activa, quot btat corpora contentatara z per unu ubi,
eontinet unum empus: re per aliud, eontinet aliud eomum. dic. Et istud non est inconueniens, ut declaratum est. Quaerat doctor,utrum Deus pollet sacere, quod in eodem loco si corpus, te at gelus:ui puta , utrum Deus possit taeeteo quod in loco in quo est lapis, si angelu . Respondetur, quod
si Dico tamen, angelus non potest circunscribi aloeo: uanon est corpus, neque est demonstralatis . ideo non habet ei cuti scriptionem, sicut corpora. Et breuiter potio talem propositionem. Deus tot est sacere duo eor pota esse in eodem loco: duos angelos ei te in eodem loco: unum corpus, di unum angelum, esse in eodem loco.
Arguitur sic.Impossibile est idem smul bis replerii ergo impossibile est, quod duo corpora snt simul in eodem loco. Pio
ista argumento notat doctor ponendo talem propositior em:
quod idem bis repleri, potest intelligi dupliciteri uno modo, quodlibet illorum laeti dictare partem a parte : de illud no est uerum. Alio modo potest intellisti, quoa idem bis repleatur . idest, qu5d habeat plures res eius continentes circunscripti uerti hoe non est inconueniens Unde locum repleri, nihil a liud est quam v totus locus sit psens toti locato. ec una pars, uni parti, di altera pars, alteri parti . de se non est inconueni Es,m ide locus, bis repleatur, uel ter,ues quater, uel plurie . Ad idem arguit doctor noster . Vnum corpus iacit distate latera loci, uel partes loci adinvicem. Tune quaerit doctor noster, utrum agens naturale possit sacere, quod sint duo eorpora,quorum quodlibet saeiat distare partes loci ad inuicem Rei ndetur ad quaestionem, quod sacere distare partes lociabinuicem; potest intellisi dupliciter. Vno modo effective tA lio modo tot maliter Titne pono talem propositionem.Impossibile est duo corpora effective sacere distare partes loci ab inuicem. Alio modo formaliter. Vnde dicit doctor, v plura corpora iat maliter possunt facere distare paries loci abinui-eem. quod probo sic:quia se distare tot maliter abinuicem ni
hil aliud est quini V ille locus se praesens illa corpori. ec pars
parti,& altera pa. 3 alteri parti. Ad eonfirmationem: Quia quodlibet contentum, uel loe tum iacit distare partes loci abii uicem. patet quia quodlibet illorum, Ece. Breui ter ad istud arg. Respondet doctor, Diado aliquas propositiones.
I rim idem est replere loeum. Se distare, εc esse sub modo quantitativo, seu circunscriptiue.Et dico, τ illud potest intelligi essective, deformaliter. Nesiectiveumpossibile est Si ibi maliter, non est impossibile. Ex quo sequitur, Deus potest sicere, ut unum corpus erit praesens toti loco, A pars partu de altera pars alteri patri. ideo quando iaceret duo corpora esse in eodem loco,ni nil aliud saeeret, nisi quod talia corpora habeant tales respectus. Da tertio intellectu. Pro tertio, & ultimo puncto,dicit, ruae sunt illa quae possunt habere ubi uel quae pol sunt circuit cribi a loco.Respondet doctor egregiὰ.lli imo. Nullum indiuisibile, si ut angelus, potest circunscribi: quia non potest habete unam partem praesentem uni parti loci, te aliam partem praesentem alteri parti. Et si dicas. Totus angel us psit esse pretsens uni toti loco: needo.erso potest circunscribi in ego co- sequentiam. te ratio est; quia non potest habere unam partem laesentem uni parti :de aliam patrem, alteri Parii: quia no haei paries, cum sit indivisibilis. Ex quo in isti doctor quδd sola quantitas seu solae quanta tales, possunt habere ubi, circunscriptiuum .patet sic: quia solum illa possunt esse praesciuia toti loco; de una pars uni parat: de alia para, alteri patii. Dico ultra, quod licet solaeorpora
possunt circunscribi, non tamen sequitur, quod necessario circumscribantur. patet de sacramento altaris, in quo corpus Christi est uere quantum, uere magnus' sicut in coelo: de tamen ibi non circunset ibitur. unde bene sequitur, istud eiromscribitur ergo est quantum: sed non e contra. ut patet de corpore Christi in saeramento, quod est quantum, de magnum iee tamen non circunscribitur: quia ibi non est circui aeripi uelitui a totum est prie sens toti hostiae, di totum, cuilibet parti hostiae.Bene uerum est tamen, quod hostia est ibi circumeri
Ad argumentum principat uid dicendum se . patet ex primo intellectu quarti articuli. Nune doctor in 'uaestione sequenti uult tractare aliqua, quae solum a Deo potantsem.
., Tox noster in ista quaestione uult ostendere, qualiter
L cieatura se habeat ad Deum, quoad eae, di conscium t
80쪽
de Intendit in ista quaestione tres articulos.In pr mo vult de .
terminare decreare,& conseruare.Et quaerit .virum creatio
passiua,& consentatio passua, importem eandem dependentiam, seu respectum creaturae ad Deum. Supponamus hoc, quod uerissimum est, puta quod creatura,cautatur a Deo, ecconseruatur a Deo. utrum acta creatio passiua, qua causatur;& conseruatio pastiua qua conseruatur,tit unus, & idem respectus . puta, utrum creatio passiua,ti conseruatio pasti.
tia snt duo te spectus, duae dependentiae uel unus, Se idem respectus. Pro solution. istius doctor ponit aliquat propositiones. Prima quae incipit de primo dici potest, talis est. Creatio
lassiua, de conseruatio passiua, dicunt unum de eundem re- pectum. Illud probat doctor,& ormatur iterario clare Creatio, de conseruatio acti & creatio, ta conseruatio palliua ,
habent idem fundamentum hemius,& eundem terminum. erro non distinguuntur uel si distinguantur, erunt eiusdem rationis. Notatidum est pro isto termino creari de conseruari,
quod est uelle diuinum, di hoc late ligendo de termino pro
pinquo, & immediato. Vnde ibi est notandum extra textum, quod uerum ei quod Deus creat etiam uerum est, quod Deu conservat. Et si quaeratur,quo, Deus creat. Respondetur breuiter .quod uelle tuo. Nam Deum ereare Petrum, iiihil aliud est, quam Deum uelle
Petrum esse uelle ergo diuinum, est terminu immediatus, creationis, 3e conseruationis. 5 illud est unum & idem:& res creata,est una, S eadem.ergo ibi erit idem tandamentum, determinus.Sequitur, quod ilia creatio pastu a, de conseruatio pauiua,mini unus, & idem respectu. . uel erunt salieni eiusderationis: si si unu habeo intentum: si sint duo, est implicatio contradictionis. Et sumitur ibi, si ellent plures dependentiae .patet sic: quia tune idem dependeret ab ali tuo duabus depecidentiis totalibus,quod est incouueniens de impositate, secundum doctorem nostrum. Et quod si, osendo ite: Petrus creatur a Deo. Dices quid estcreari a Deoi Respondetur, quod nihil aliud est,quam Petrum habere esse a Deo.ergo est Petrum dependere a Deo.quod potest probari per unam propositionem doctoris: quia illud dependet e senti citer .b aliquo, Nest ratio ellendi illius, di s ne quo illud non potest e illa: sed ueest V et eatura habet esse a Deo:& non potest habere elle viii a Deo ergo dependet ab ipiis Deo. Tune uidendum est de eon seruatione passiva. Et quato
quid stipsa conseruatio passiua, utrum iit dependentia creatura ad Deum.Respondetur breuiter, quod iic: quod scoaedo quia Petrum conteruari, non est aliud, quam Petrum habere esse a Deo.ergo Petrum eicati a Deo,& Petrum conseruari a Deo, non eii nisi dependere a Deo: sed impostibile est idem dependere ab aliquo duabus dependentiis totalita quod
probo extra textum probatio tamen indoctoris, pateti sic: si
neu tur istae duae dependentiae:& lint M& b. tunc ue, Petrux ependet a Deo pera,ergo non per b, patet sic: quia it c. reunscriberetur, non minus flairus habet et esse pera,& e tra. ergob, non est alia dependentia ab a. eigo impostibile est, laliquid dependeat ab aliquo duabus dependentila totalibus.
tur. hoc intendit doctor nostet .
Quia succeiusum dum manet,&e.JDices,dico tibi,quod res sicut Petrui secundum quod conseruatur habet aliud esse a Deo continue, habet aliam, & aliam dependentiam. Respondet docitar ad istam euasionem , ponendo disterentiam inter rem permanentem, & succestiva. vitae rei successua ii se habet, qu quandocunque uerum est dicere, quod est; loe est secundum aliud, aliud esse: quia secundum aliam de aliam partem : sed de re pomanente non est se: quia est secundum idem esse: quia non est secundum
liam te aliam partem: quod potest ostendi de quocunque per
Lx quo sequitur,u res permanens, eundam ide esse,creatur, de conseruatur una, di eadem dependentia, quae uocatur conseruatio, seu creatio passiva. Corollarium secundum communem eursum soli res permanentes creantur, de conseruantur: quod ostendo : quia res
luctustiuὰ secundum quod. sunt habent aliud, se aliud esse: eroo temper aliud & aliud creatur, omnia ista probantur per D. Augustinum cuper Genesim, cit:. ubi diuit, v uirtus Dei
est uirtus omnipotenti & omni tenentis: per omnipotentis. intelligitur creatio. α per omni tenetitis, conseruatio. ita luult habere in Aug. ii si Deus non teneret rem i. non conseruaret: in nihilum rediret.
Ea 'o uult Laber et coaluuate, est habere esse, di dum
dere a Deo, si si non ita seret,res non esset:& hoe est ui uult
dicere doctor de ereatione,&coniseruatione.
Diceretur hic,&GINunc doctor noster adducit opinionem D. Bonau. ut sat opi D t 'in aliquibus propositionibus.
Prima. eatio pactiva,& conseruatio passiua, non sunt unus, S idem respectus Et quando arguitur . Quia creatio passua, de eouseruatio passiua, habent idem sundamentum, de eundem terminum emo non erunt duo respectus, uel illi et ut eiusdem rationinquod est imponi bile. Respondet D.Bonauetur quod ipsius creationis pastiuae,&coii seruationis passiuae non est unum.& idem iundamentum ideo tu domine Scote praesupponis unum salsum. laicit ultra,res quae creatur,n O . est fiandamentum crationas passius,& eouseruationis pasti uised duae passiones, puta paulo creationis passivae, Npastio coseruationis pastiuae. Vnde imaginatur D. Bonaventura, quod creatur,est uerbum passuum: ergo importat passionem, conseruatur, etiam est uti ni passuum. et i importat paulonem. in istis duabus pasionibus, quae distinguuntur, tantantur duo respectus, quorum unus uocatur creatio passiva. ad Deum;& alter uocatur conseruatio pactiva, ad Deum, &immediate ista duo non sundantur in re creata. istam probat D.
Bonaventura, per Aristotelem quinto Metaphysicae, qui dicit quod relationes secundi modi, fundant ut super actionem, depastionem: sed istae duae relationes, puta creatio passiua, reconseruatio patitua, sunt de isto secundo modo.ergo sundantur in actione, uel in passione: sed non in actione: ergo iapassione. Hic nolo declarare quot sunt modi rςlationum, Q l in sodis Respondet doctor ad istud argumentum per aliquas pul-
Prima est illa: Aristoteles quinto Metaphys dicit ea, 'quae dicis. ει ni Me
Secunda propositio. Dico, quia licet Aristoteles dixerit istud non tamen capit ad illum i sum ad quem tu capi , Duta, quod passio sit ibi sundamentum : nee quod telatione, ie eundi miai,sundentur in actione, uel pastione.quod ego probo.Relationes secundi moli, maiient,ubi non manet actio uaque pastio.ergo istae relationes secundi modi, non sundantur in actione neque in passione:aliter relatio maneret sine fiandamento.maiorem probo. ec declaro se. Quando pater generat filium, est ibi actio Fe passo: paternitas, de filiatio, sunt r lationes secundi modi: de tamen manent, ubi non manet gens ratio activa, Se generatio past ua. Dices, uidergo dicimus ad Aristotelem expresse hoedieentem Respondet doctor per aliquas pro postiones. Prima, quando dicit Aristoteles. quod relatione x ieeundi modi sun dantur super actione, e pastiono non uult dicere quod actio, de pasto sunt fundam ema nequa rationes sui andi relatione, secundi modi.
Alia proposito uoluit habere Aristoteles in isto dicto et ralationes secundi modi, bene praesuppoliunt actionem, S passonem: non tamen tanquam sandamenta, neque rationes
fundandi :quia lavi ut dictum est, mavet et relationes sive sun
Item sic.Quando Delix et eat ereaturam: ibi nulla est panso,quod probo sic.Nunquam in aliquo est passo, nisi aliquid ro
recipiatur in illo, quod patitur: shd quando lapis creatur, bene uerum est, quod lapis accipit esse:sed quod pr ter illud esse aliquid accipiat, notum est, quod non.ergo ita tion e aliqua paulo, Dicit enim D. Augustinus super Genesim it . quod aera sole non est factus lucidus, sed sit lucidux: quod probat quia 's esset factus lucidux a sole, sole recedente, adhuc remane rei lucidus: quod est salsum.sed se est qubd ereatura se habet ad Deum,sicut aer ad solem: sed perte aer non est iactus luci - , dus a sole: ergo creatura non est racta a Deo, sed fit a Deo eo tinue, sicut aer si lucidus a sole. Respondeo pro de latatione φ issius, ponit doctor aliquas propositiones. Prima.Tota dissicultas isti ut arsumenti dependet, exseri. Vnde aliquid continue fieri, potest intelliri dupliciter. Vno . . . modo, quod continue accipiat aliud. dc aliud esse : de se Glasuccesiua continue fiunt quia sola successiua accipiunt con ptinue aliud. de aliud esse:quia aliam 8c aliam partem cunuaquam habeant duat partes simul. Ec se dico. quod creatura pnianens, non sie fit a Deo. Alio modo dieitur aliquid fieri eo tinue: uia continue dependet ab alio, seu continue habet esse ab ali se quod si illud esse non esset ab alio, totum illud
rediret in nihilum: se tune dico, quod creatura permanens si euthonio, lapis, eontanue fit a Deo, idest continuo suum Q.