Ern. Frid. Car. Rosenmülleri, teol. ... Scholia in Vetus Testamentum. Volumen primum undecimum Patis tertiae, Jesajae vaticinia continentis. Volumen primum

발행: 1829년

분량: 673페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

IO I

codicibus librarii alicujus ofellantia scriptum esse το βρύικατο ἐμον Pro το πτωμα το ἐκεῖνο. Utuntur enim Alexandrini nomino πτωμα pro Hebraeo infra VIII, i 4. Illud mendum tamen jam H innoNYΜr aetate codicea Graecos inyasisse ex his ejus verbis apparet: ,, Pro ruina Symmachus et Theodotion insermitatem transtulerunt, LXX tribum. Quod autem ait juxta Hebraicum: ruina Mac ob manu tua, hunc sensum liabet: nil seria nostra et calamitas tuo sustentatur et protegatur auxilio. Et hoc considerandum, quod singuli sibi eligant principes singulos, et in principum electione seditio sit: dum alii alios principatu

dignos putant. Nec dicunt ad eos, possessiones tuae, et divitiae tuae et reditus sustentare nos poterunt, sed infrinitas ista, sive eibus meus, ex tuo saturabitur et Pendet arbitrio. Chaldaeus: n rin 'nn N n et

excietis hase fit ob manu tua, i. e. exactio tributorum, a principe plebi impositorum, ut KIMcili recto explicati

Saadias: eo . . V υ ρ ινμι haeo gena paver sub manu tua. . Sed tam tristis et deplorata illorum temporum erit calamitas, ut omnes ossicium illud, sibi oblatum, sint recusaturi. Tollet, scit. 33 p. Docem fuam, ut pleno legitur Num. XIV, I. Alii subaudiendum existimant '', manum suam, gestia jurantis, jurans, cs. Genes XI au. Exod. VI, 8. Deuter. XXX lΙ, 4O. Ita Saadias:

Non potero esse, suturum saepe potentialiter ponitur, ut Job. lX, 3. XlV, 4. 14. Jerem. II, 23. 3a. obliganε, sciL-fracturam, Vulnus , ut suppletur infra XXX, 26. Respondet illi quod in Vs. 6. erat, ab ἐπ n Np, diacem se nobis praebeas, unde LXX et Symmachus et hic itin nαρχηγον reddiderunt. Theodotiori: ἐπιδεσμένοντα, id est, explicante Hieronymo, qui ligra Dulnera, ee proindevi, fiam Diuitigod by Corale

152쪽

ianitast. vox hebraea propria chirurgorum est, vulnera obligamium, vid. supra I, 6., ubi eadem Verba, eademque imago. Negat ergo, se idoneum esse, qui istboc reipublicae statu clavum capessat; vulnera reipublicae peritiorem chirurgum requirere. AMAs MONTANUs interpretatur: non ero tigmor, hoc est, lictor; q. d. Vos VuItis me ducem et principem; sed hoc est, me lictorem constituere et quasi carnificem: adeo enim sceleribus cooperti estis, ut omnes comprehendendos, ligandos et puniendos esse censeam. Pon expediret ergo vobis, penes me summam rerum esse. De qua interpretatione recte SIxT. AMAMA Antibarb. bibl.

P. 627.: o Probarem, si probari posset, vel uno evidenti loco cinn, habera significationem Din ulla in poenam. Schindlerus quidem notat, dici de hominibus, qui ligantur vel ad obedientiam, vel ad poenam. Sed locus Job. XXX lV, 17. , quem proseri, non probat. Illic enim o Iigandi notio optime quadrati s Est et ibi, ut d ob. V, 18. Eaech. XXXIV, 4. , subaudiendum. Multo minus sunt audiendi, qui voci hebraeae tribuunt significatum Arabici

emia manu, ut syllonymum sit Hriph, et se lentia prodeat haec: non positam fuscipere, scit. reipublicae

regimen, quae Κοppii erat conjectura. Ex eo, quod interpretes antiqui pro Uz ri posuerunt: praefectu' princeps, CLEIricus colligit, eos verbo diari tribuisse significationem

congregandi, quam Arabum habet, quod bene conveniat ei, qui praesectus si copiarum, quae cogere ante omnia necesse habeat. Quis vero non videt, illos interpretes Pro voco metaphorica posuisse propriam Deeircumliganda tiara regia cogitavit Saadias, qui vertit: ae non e dam circumligans diadem nhela diri, Nam in domo mea neque panis, neque Desis, non habeo, unde inopiae vestrae subveniarn. Vel est sensus: non sunt mihi tantae facultates, quales

illius

153쪽

cap. III, 7. s. Iosiillius dignitatis splendor poscit. Eruci Ir isSignificat, in

piam et Paupertatem magnam sore in urbe; nam etiam illi, qui in plateis praebent so conspiciendos, domum habebunt omni bono vacuam. HIERONYMUs : isSicut populus, qui eum, quem comparatione sui locupletiorem intelligit, principem habere desiderat; sic, qui eligitur, considerans paupertatem et imbecillitatem suam, indignum se esse delato honore testatur, nec posse mederi vitiis, id est, curare languentes, esurientibus cibum tribuere, Vestire nudos, qui ipse se sustentare vix valeat. 8. Ostendit iam, unde tanta populo calamitas sit adventurat quia iactis impudenter et impio, et lingua iuverecundo et procaciter Dei surorem laceIsunt. n,i 2 ' bso rvr n ' Nam ruit Hiero θma et cadit Iuda. Hiloo propheta loquitur, non, ut plerique arbitrantur, ille, qui princeps suetat flectus. Et dicit, ideo nullum velle praeesse populo peccatori, quia et dudae et Hierusalem, et urbs et audaea provincia, sive tribus Iuda, pariter conci derint. HIEno Nurius. ni: bH cin , PE , Nam

lingua et fucta eorum sunt contra Io m. Derbis et v

ribus Jovam lacessunt. AN pro SP, contra, ut Genes. IV, 8. Num. X X H, I 4. Jos X, 6. Δ', Pq de facinoribus D

Iesia usurpari solet, vid. e. c. infra H. Io. Mich. III, 13. Uran 'av Rebellando contra oculoa majesinia ejus, i. e. Contra majestatem ejus. ,, Oculi gloriavi ex Hebraismo

satis noto sunt oculi gloriosi, per synecdoches positi, pro et Ueo gloriosi; i. q. Ps. LXXVIlI, 17. it hv n nub. verbummo in Kal et Iliphil conistruitur cum Accusativo Perionae, ut Ps. LXXVIII, 37. , vel per Σ, Vel cum Accusativo rei

ad personam proxime pertinentis, ut cum 's saepe, cum' cre, item n n, hic cum 'a'P eIeganter, quasi sacere quo laedantur doleantque alterius oculi, cui haud

ab Isimilo ligitur Iob. XVI l, a. Nec enim insuctuin, talia ut 'a v desective 'div) scribi, ut ex x I, Jos XXII, 25. in codicibus plerisque; n S et promiscue

154쪽

Iesu a s Cap. III, 8. s.

ex bra ' N, antemurati, pro ΝΠ etc. KocuEnus. Unius in tolligitur, quid statuendum sit pretii eorum conjecturae, qui Pro 'a'ν esserendum opinantur humitis, quo via Messiam innui volunt ut Gusae. GLono. ZELTNEn, qui in

Dimo. Eo humilitato gloriosa Iosia Chrisi Iudaeis ferali

ad Ief. III, 8. Altorpi, I7ao. Verba nostra Ilo vertit: r ιρία ne eorum Messiae humuis majestatem, quam interpretationem commendat Graeci Alexandrini inte reus auctoritate, verba hebraea reddentis, διοπι νυνξ δοξα αὐτῶν, qua in Versione notio vocabuli 'av per ἐr πεινωθη sit expressa; vel hominem quemcunque alium, ut l. D. Macta ΕLIs, qui in Biblioth. ωιent. P. XIV. p. io Io 5. verba nolira hoc modo vertit: milia, debilis, conι ma sinem ejus assurgit. LoWTHUS, pro 'av legens rau, nubes, reddit: rebellancio comtra nubem majestatis ejus, litteIIigitque nubem super circa foederis, Sehechina a d daeis dictam, a. not. ad Levi L XVI, a. Quam interpr- Lationem confirmari dicit versione Syriaca, in qua legitur in siti nubes gloriae eius. Verum recto Micliaelis 1. n. monet, hanc auctoritatem non satis tutam esse, quoatu libris manuscr ptis Syriacis litterae Nun et Iud saetis inter se commutentur ; atque adeo hoc quoque loco sortassis lix ita rescribendum esse. Sed satis est inutilium conjecturarum. s. Omnem deposuere verecundiam. D IS recte explicat ΚIMcIII: agnitio istius eorum, i. e. quod dant cognoscendum in facie sua, est enim nomen a formalliphil verbi 'da, agnopu vid. Deuter. XXXIII, 9. . Davidis Κimchi pater, dosEPHus, n liabuit pro radicali, et

an nomen sormae nNUn, n Σ2, invara asseruit notara impudentiam d'Is n iv, Vid. Proverb. VII, 33. XXI, 39. Aut Arabum Εi lamen Lexica tribuunt solum stia Poria, dormitationis, notionem. a. not. id Iob. XIX, 3.

Sed eodem, quo Kimchi, modo accepit jam Clialdaeus,qui

155쪽

qui vertit: l na unuN NPns ' n EN agni io enim Dutius inforum in judicio testasiar contra eos. 1 iERONYMUs: Dagniaio Mustias respondet eis, id est, sua rece .pere peccata, sive, ut LXX transtulerunt, καὶ αἰσχυν του προσωπου αυτων ἀντέστη αυτοῖς, confuso Mutius forum resilit eis, id est, ante oculos propria habuere delicta. 3Syrus: Personarum respectus, quam interpretationem Clericus probat. MICII Et is in Supplem m. p. 53o. conserens Arabicum , stipuit, Vertit: svens illorum et pudefacιias Multus, ipso iaιιonus svors cuia

pam fateri Di s. Non multum diversus Saadias:

satur contra eos. zz nn ν Respondet, testatur contra eos. nax' Cum d personae conjunctum denotat contra taliquem

ι sem esse, testia enim est respondere, vid. in Da LIX, II. Hos. V, 5. Exod. XX, 13. DeuL XIX, 16. a Sam. I, 16.: in NUri' Et peccata sua prostentur us Sodo- ei, palam et sine pudore, vid. Genes. XIX, 5. η'rin N, Ne quidem celant, Jos. VlI, I9. I Sam. III, 27. I 8.divna, Haes animas eorum, ipsis, Hos. VI l, I 3. nun tin, Nam ιribuunt Ibi in s mulum, sibi ipsi inserunt malum, talia faciunt, propter quae malum iis certe rependetur. in malam partem b. I. sumitur, ut Genes. L, 17. Non male LXX: βεβουλευνται βουλ/ν πονηρ/ν καθ' ἐαυτων. Sed Micii AELIA in Supplemm. p. 327. reddit: masurant Fbi malum, quam significationem Ana habet Num. XVlI, 23. et infra XVIII, 5 Sed iis locis intransitive sumitur. Retinenda interpretatio vuIgo recepta; cs. Vs. seqv. , ubi ' vhΝzri, z 'bhvra nostrae loquutioni respondet ; et vf. II. 'al, nisu ' , m.

IO. Verba di di 'a vario reddunt. Alii,

156쪽

Ita Chaldaeus: a d I U- 'UN, Heus, acclamate, Mor o Dos beatost Blud , praesixum nomini est in codice Romano 226., ab antiqua ipsa ejus, qui puncta apposuit, manu. Alii verba hebraea ita struenda putant rn 'n, a di 'I UUN , dicite, bonum, s. bene esse, justam, pium, esse, quia, ut sequitur, justi opertam suorum merce Em obtinεαι. Kocia Ellus: ,, Dicus justam, quod bene; sera potius, quod beaιuo μις qualia Romanorum, fetu ms in quibus sim gaudiis; fac me ut sciam, illum. - νίνω,

ῬιGαι; etc. Neque aliter i Reg. V, 17. ' n nri nnis ΝΣΑ ΗΝ 'a 'IN, tu nosti Daiadem patrem meum quod non potueris, per eandem ἀντίπτωσιν accusativi pro nominativo. CL Ps. CXXXIX, ao. nu U, RUR, 'UN, et Ioari. IX, I9. οὐ Oaιὸ λέγετε στι. Mallem: praedicine, celebrase justam, quod bens ei sis; i. e. selicem praedicate pium. Eodem praeae eandi sensu ' N usurpatur Ps. CXLV, 6. II. Sic d cerct pro canere, celebrare in his HORATII Od. I, II. I. R. Dianam tenerae dici ιε Mirgines, Insonsum, pueri, dicite C ιhium.

Saadias

XXII, 16. Thren. III, a6. et Syriath:M, Nam fructum operum suorum comedens, percipient λbene eis eriti CL Prov. I, 3I. Pro codex Kennico tianus unus, Begio montanus, 1egit , N , quod LILIEN- TMA .Ius probat in notis ad eundem codicem p. 326. Verum nihil mutandum est; nam sumitur collective. Prius huju, Vectus hemistichium LXX sic vertunt: Ε. οντες, 3σωμεν τον μαιον, ora ἐστι. Videntur pro legisse ligate, verba a di 3 autem ita acceperunt: bonum esse impiis, de quibus R. 9., pium esse ligatum, aut lieci deditum, quia solutus illorum consiliis ollet inutilis.

157쪽

II. va Plerique reddunt e Mas i is eli robor quasi esset asyndeton, ut Hos. VIII, Io. Habae. III, 1 t. Exod. I, I. intra LXIII, 1ι. CLanicus cum Noldio ante ν' subaudiendam exillimat particulam 'di, quae haud Taro deest, veluti Genes. XVIl, i 4. 'is' quia fossis motam, irritum focu Dan. VlII, u5. et quia prosperat ; unde vertit, quia es malus ι h. e. ma-1itiae suae caussa. Equidem verterim: heu impio, misero, insis licit ira hic videtur habero miseriso notionem, ut Exod. V, 19. Ps. X, 6. oppositum enim est τω diu, fomtunaso, Us. anteced. Vol: Aetas impio malum eoeniet. Quidquid sit: non est necesse, ut cum De - Bollio v , quod in eodico ipsius I 4. deest, redundans et incominodum

nuum Darum, i. e. ejus, quod fecit Jud. IX, I 6. Prov. XII, 14. , IAι ei, expendet Poenas eoium operum, ad quae impias et sceleratas manus adjecit. 12. A populo transit vates ad ejus rectores, quorum industriam in rapiendo trahendoque populum in alienissimos a patria religione mores accusati Versus quatuor 12-25. , qui sequuntur, Ercunones a reliquis seju gendos existimat, utpote qui singularem magistratum malorum, Ahaso regnante, objurgationem Contineunt.bhiso Quod αιinet ad populum meum nominatiuua absolutus, ut uReg. XXII, I 8. Levit. IV, a. a Sam. IV, Io. Sionali ObserDau. ad Anai g. et Θωax. Hebr. P. acta. seq. , exactorea ejus fiant pueri, propr. exactorum ejus quisque est, puer, Ioquutio distributiva, ut Genes. XLVII, 3. , nu, lHu, add. Exod. XXXI, 14. Prov. XIV, 1. Cf. Store. I. c. p. 371. 372. Ceterum conser Vs. 4. hic est magi traιυδ, imperium ita populum serociter exercens, et inprimia tributis colligendis praesectus, sevete debitum exigens, ut Zachar. lx, 8. propr. HGnS, i. q. supra Vs. 4. pro puer, insana, derem. XLlV, 7.

Ps. VllI, 3. Alexandrinus pro Ν, vn posuit καλαμωνται

158쪽

υμῆς, sumta rasemandi, ωιndemiandi, verbi .significatioue, hoc sensu: expilant vos et exhauriunt, quomodo qui Vineam non vindemiant modo et spoliant uvis risis, sed et residuos racemos inter folia talitantes, sedulo exquirunt, quin et solia ipsa decutiunt, et palmites confringunt. Ita et Chaldaeus: 'n 'Dv populammeum moderatores sui exspolia Derunt quas Dindemiantes Mineam. Syrus: cita in ah ἰ tia , prin-

σψea populi mei racemara eum. Vulgatus : Popiarum meum exactores fui spoliaDerum. Sed mulierita ci' Wa), qua- Tum statiin sit mentio, aptius junguntur Pueri.

U Feminae dominantur ei, i. e. molles et esseminati, excordes et vecordes homines. CLEnicus intelligit regum et Procerum uxores aut pellicea, quae virorum amore abusao

multa impotenter iactitarent; quod Israelitae experti erant ante Jorajas tempora in regno dehohami, Iudae regis, cujus uxor fuit Athalia, mulier impotens et crudelis, vid. a Chron. XXI. XXII. GE-N1us respici existimat juvenes imperitos et Vecordes, qui una cum mulieribus gynaecei sui Ahala, qui tunc vigesimum annum attigisset, stolida consilia im-Pertirent. HIERONYMus: is Pro mulieres, quas solus inte Pretatus est Symmachus, et Hebraice dicitur Naram, Aquila et LXX transtulerunt ἀπατουντας, qui significant exactores, Τheodotio δανειστας, id est, foeneriores.' Quod ipsum expressit Chaldaeus, qui Na ri ''o posuit. Legerunt: Ea, Michaele et DoederIeinio probantibus. Sane si Ν, vo hemistichio priori racemaιorem per Doliviorem Vertas, baud male convenit. Verba n vnn bene exponita Ancili: qia te diriguml, quorum est, recta te via ducere, in se cunt, ductores tui funι feduetores, plane ut infra i X, 15. ne H, facere procedere, i. e. ducere, Proverb. XXIlI, 19. Alii vertunt: beatum te praedicantes,

b Μ, felicisas, Genes. XXX, 13. , unda, beatum Praedicara, Ps. XLI, 3. Ita LXX: οι μακαρι ζοντες υμοῖς πλανωσιν πιάς. Vulsatus: qui te beatum dicum, deci-

159쪽

pium to. Chaldaeus: qui ιs laudant, δε-ciptura te. Lutherus: qui ea flamur s. deina 2'ribser , sensu eodem, qui te jubent elle securum et in utramqnis aurem suaviter dormire, atque hac ratione adversus prophetarum verorum ruinas solantur. Prior illa interpretatio Videtur tamen praeserenda in hoc contextu. Est enim Tectorum, Populum ducere, et viam ei praeire, inprimis doctorum, ad quos hic praecipuo respicitur. Recte igitur

Saadias h. I. vertit dirigemos. Ceterum cs. Erech. XIII, Io. Mich. III, 5. wh: Dinam fmisarum tuarum, i. e. qua tibi gradiendum est, forbem, perdunt, corrumpunt. LXX: ταράσσουσι, turbant. Chaldaeus: η,'phin, depra M. Syrus: Q-- Σὶ, perfurba M. viagas . dg -ι. KocuERus: te bea- sum praedicum, ducum per aMia, Miamques, qua ιibi eundum, deglvitam, absorbent. Falsi prophetae doctoresque male docendo, malos adulando, omnia assentando, pericula dissimulando, fausta quaevis promittendo, faciunt, ut nulla appareat, pateat, supersit recti salutisque via. CLinfra XIX, 3. XXV, 7. 8. Ps CVII, ar. Verbo vhn, omnibus, quibus occurrit, V. T. Iocis a rhencis significatum oblinenti, Micii ELis in Supplemm. p. 187. sine necessitate novas significationes actingit, dum vertendum vult sive: talea faciunt inas, O Ggωιtans Miatorem, sive, quod melius ipsi videtur, lacunosas et foraminosas facium Mias tuas. Nempe a deglutiendo et tabsorbendo foramen Arabi

bus diei existimat unde verbum denominativum Perse Mis. Conserendum jubet infra IX, 15. Qui ab illis cumur, Morbemur d'viIU , id est, exponente Michaele, Iacunis et foraminibus merguntur. 13. Iam malis illis et nequam populi ductoribus li-lem inlevdentem Deum minatur. n n' dxa Sitit fe luem δενα accinctus, es. Hos 1R I. Ps. LXXXII, 1.

160쪽

a II

'diu' Stalque paratus cia radicandum populos; cI. Ps. XCVI, i 3. Κiucii r t ri et 'n, pro di 'n, et P nb; si enim esset nomen substantivum, Lamed haberet Schva. Hoc ait: ne cogitetis, quod Deus non sit mulctaturus vos ob mala, quae iacitis, siquidem omni tempore stat et manet ad judicandum omnes populos, muIto magis igitur populum suum Israelem. Sine necessitate igitur pro 'ov Lo thus, LXX et Syro auctoribus, Dav reponendum ceti t. 14. N I' Ene Ua n iri' δε- in judicium Denu, ad

ins vocat, ut Ps. CXLIII, 2. vv Cum feressius. senatoribus, populi sui, Exod. lit, I 6. dud. XI, 5. znN Vos enim, principes et seniores populi suit Jova ipso loquens inducitur. HIERONYMUs: is Servat consuetudinem prophetalem, ut mutet repente personas. Supra enim

Vs. Ia. Dominus dixerat: popule meus, qui beatum te ineunt, Uis ιs decipium, et postea Propheta subjecerat rinas ad judicandum Dominus. Igitur post prophetam ipse Dominus, qui ad judicium venerat cum senibus populi sui et principibus ejus, loquitur ad eos, et corripit delinquentes. male LXX ἐνεπυρίσατε, et Syrus incendisia, vertarunt. Etsi enim verbum hebraicum eum significatum locis haud paucis obtinet; hic tamen parum commode locum habebit. Nam vinea di n) igne accendi et perdi haud facile potest; accedit, quod lucrum fecisse dicuntur ii, quos vates castigat, cs quae sequuntur in hoc ipso Versu. Ap ius igitur sumitur h. l. pro Verbo dei tonii- nativo a I, Syr. Arab. se , jumentum, unde brutum esse Jerem. X, 8.), et in Piel jumentum in Pratum, Ggrum, Posum Pellere, GPascere abhiat L

quam potestatem hoc Verbum sine omni dubitationo habet Exod. XXII, 4. n 'va nN-d n N imio ' 'nN n'ωa 'Dη, s quis emisso pecore amaoerit aerumavi inneam atierius. Cf. et infra V, 5. Recte igitur util-

SEARCH

MENU NAVIGATION