장음표시 사용
381쪽
ut apud Hebraeos vocatur, sed interpretato, id est, nobis-
eum Deus. Similem in modum STEDDEL voce
novam oraculi partem incipere, et in aliud quid, videlicet in spem Dei populo capessendam flecti orationem existimatari Non videtur inquit, is alia I in manuelis alloquutio, sed subita animi prophetae in meliora se convertentia obfirmatio. . Ut maxilla uin fuerit periculum, Deus nos juvat. Incipitur hac phrasi eademque clauditur versu Io. haec
oraculi sectio. Qui terrorem injiciebant, iidem jam perterre fieri jubentur, et hoc quidem, quod nobiscum cum Judaeis) Deus est. Paulo quidem rapidior abruptus quasi
transitus ad alia est ope verborum ΝΜ haisu, sed ab hujus lamen prophetae ingenio minime alienus. Similo exstat exemplum VlI, II., ubi sine ulla particula conjunctiva ad aliud quid transitur. Ceterum in vatem Iudaeam ipsam alloqui, iacillime sumi potest. Sed quia non sentiet, at simpliciore in et elegantiorem enatat sensum, accepto Pro nomine proprio, ad quod pertineat suffixum in Nomen proprium et hio expressit Saadias r
scripsit. Rectius quoqu e in pluribus codicibus hebraicia a Kenni cotto notatis conjunctim scribitur. IIIum igitur virgine nasciturum divinum heroem, quem supra IlI, I .. praenunciaverat, Vates appellat per apostrophen,
Judaeam vero ejus terram vocat, non hac solum
ex causa, uti vult GEsENIUs, quod illa ejus patria suturast, uti alias alicujus terram ejus patriam denotare constat,vid. Genes. XXlV, 4. XXX, 25. don. l, 8.; verum utitur ea appellatione potissimum ideo, ut illum permoveret ad miserationem tantae calamitatis, quas terrae suae, cujus ipsa protector, defensor et servator sit suturna, impendebati Plena igitur sententia est: copiae hostiles pervadent et replebunt terram tuam, o Immanueli Ergo si terra haae sit terra tua, si id es Vere, quod tuum nomen significat, miserero populi tui, et ser opem l Immanualem suturum, Deum
382쪽
Deum ipsum natura humana induendum, vidimus, supra ad VII, 14. p. 259. . Cum itaque Iudaea Inimanuelis dicitur terra, erit idem ac si terra Dei, sive AMae appelletur, quod ipsum nomen gerit in a XIV, a. uos lX, 3. Ceterum
discrepant interpretea in constructione verborum , ditidin, H D. Quidam N'o construunt cum n υ c, ut Vulgatua: et erit extenso alarum σμου, implens latutiae nem terrae tuas. Ita et JUNius: implobuntque passus alas vias Iatiaudinem etc. Ad verbum autem sonare dicit, eleria erienseontaias Harum ejus plenisudo Latiaudinis terras tuae. Verum H hc ob Makkaph conjungendum est eum din',
eodem sensu, quo supra Vl, 3. dicitur plenisu
terrae, Iiro, quicqii id terra continetur, eamque quasi implet. Hinc ad verbum erit vertendum: et erunt exιen
aliarum ejus plenitudo laeuudinis i. e. quicquid continetur Iatitudine) terrae ιuae. Sensus est, extendentur alae ejus Per omnia, quae implent latitudinem terrae tuae. s. Dum vates in eostasin raptus conatus videt hostium genti suae interitum parantium, simul erigitur spe liber tionis et salutis, quam Deus, vel Immanuel, populo suost praestiturus. Eam declarat fgiu ata Oratione Per ap nroplien ad hostes, quorum consilia irrita lare denunciat. oratio autem, ut ex fine G. Io. patet, non est Dei, sed vel solius prophetae, Judaeorum omnium nomine loquentis, vel chori sive coetus alicujus piorum, apostrophae superiori ad ImmanueIem respondentis per modum ἀντιέφωνίας, in Psalmia frequentissimi usus. In prima Versus voce, v', explicanda discrepant interpretes. Quidam: maia s. ma
ad formam qNa. Illius verbi Infinitivus Cal v, Iegi tueCohel. VII, 3. Hinc GEsENIO v, est Imperativus apocopatus, ut a d p. Malignum esse vero h. l. idem esse quod
comminora i significare putat, vertitque: comminemini ohenuri). Ata, eum ABEN Esna et ΚΙΜcmor conterias,
383쪽
Mos sceptro ferreo. Verum hoc cum sequenti accingiae Mos non .bene convenit, nec vates hac apostrophe hostium os sectum , sed conatum exprimiti Melius alii faciunt Imperativum Pyal Verbi riva, consociare se, audio. XIV, xo. Proverb. XXII, 24. Verum quia insolentior est Imperativus Pyal, et tonus in penultima, praestat illud accipere pro Imperativo Cal verbi ux , eadem, qua significatione funiendi, ut Proverb. XVIII, 24. VP nnb z'ν Oirum amicorum adsociare stat eouMenit. Ita etiam Iris et rins, perdidit, et duae, diripuit, formas miscenti Illam signiscationem expressit Chaldaeus: consociale Mos. Vulgatus: congregamini. Saadias et , opem Mobis inricem feries Respondet et ii 4M nn accingias Dos in posteriore hemistichio. Male LXX: γνωτε, quasi, Iegissent. HIERONYMUS: DPro congregamini, sivo in mamini, et Uringimini, ut interpretati sunt alii, LXX posuerunt filote. Verbum enim hebraicum Rota propter Res literae et Daleth similitudinem intellexerunt Nou.' Syrus: confremiscite. Populi, liostiles, Israelitae, Syri, A syrii, VII, I. 17. nm Sed consernamini, Obad. R. 9., prosternimini, et Tuite in propriam perniciem, sive, phrasi Romana apud Livium Lib. Vili. Cap. 9.): terrore, fommidine, morteque ad cimini. Et a cultate, quae jam dico. Ilubigant: iusiue arma, ex verbo l N, armaιus Chaldaeis usitato. Verum quotiescunque in V. T. occurrit, semper auscultate notati Longinquitates terrae, incolae regionum longe dissitarum, ut infra XXXIII, 13. α' Ut audite remoti populi. Nn i Accingimini etiam ; parate bellum, et quam expeditissimi militus procedite. Cingendi vox in omni lingua militiae proprium, CL 1 Sam. XXV, 13. et Ephes. VI, 14. σάμενοι την ο φυν. Appianus de bello Pun. Cap. XXVI. Σκιαίων διαζωσάμενος. Quod autem repetit hanc apostrophen, ostendit concitatiorem allectum.
384쪽
. Io. nXν αν Consimo confiamm, ut Iud. XIX, 3 o. , inito consilia ad perdendam rempublicam Iudaicam. sn SPd disso etur, irritum siet, derem. XXXIII, a I., ubi eodem plano, quo h. l. modo scribitur pro quod .in uno eodice reperit Bubigant, ut a Sam. XXIII, a ' pro, aIternante Nithbuz cum Schur . 'n' Loquimini Derbum, mandata de consiliis et decretis exso. quendis, insolenter jactate vires vestras, d pr sed non conse et, mentietur successus, ut supra Vll, 7. infra XLVI, Io. ,N aDv 'n Nam nobiscum est Deus, nam in auxilitam nostrum es Deus, uti Chaldaeus, es. Num. XIV, 9., et Not. ad VII, 14. p. 259.). Alludit ad nomon divini illius liberatoria, quem a virgine pariendum praedixerat. Bene Versum hunc Cum superiore enarrat II1ERONY3ius hoc modo: is o igitur populi Samariae et Syriae, infirmos et debiles vos esse cognoscito, et Emmanuelo praesente nihil posse contra derusalem, urbem Dei, et hoc non solum vos, qui vicini estis,' sed cuncta procul terra cognoscat. Quamvis enim exercitum congregetis, et ac cingatis vos ad proelium, et major sit numerus obsidentitim, quam obsessorum, tamen non semel, sed iterum dicam, Dincimini. Et quodquumque contra Jerusalem inieritia
consilium, dissipabitur. Et licet supra ΓVII, 64 dixeritu:
Ascondamus ad Iudam, ra fuscis με eum quiescentem, et ponamus regem super eum, silium Tabeel, Ioquimini quidem verbum, sed non siet, quia nobiscum est Da id est, EmmanueL ' . .
xl. Prophetiam superiorem videbat vates a multis excepitim iri cum admiratione ; PoIlicebatur populo salutem et liberationem, cum omnia viderentur desperata. Exponit igitur jam rationem, qua motus tam sidenter loquutus fuerat: Deus ipsum quoque se jam ad metum propensum iutantia periculis, et incipientem Ilaesitare animo confirmavit atque erudivit. Loquvius es, inquit, od me De nhrnanan eum, L in Graiaudiae manus, cum valida manu, quod se Chal-
385쪽
Chaldaeus recte explicat NnNηd . in fortaudos prophetiae, nam Dei manua super Malea esse dicitur, quum moventur impellunturve ad loquendum et agendum, aut tenacius etiam haerentes animo sententiae, assectiones, studia, corriguntur aliorsumque nectuntur, quod absque magna et praevalente vi nequit seri. CL derem. XV, 17. XX, 7.
Egech. I, 3. IlI, 14. aa. Vill, I. Mich. III, 8., et ad ea loca notata. Hinc illud Apostolis a Thessal. I, 5. ἐν δυνάμει καὶ πνευματι άγω. Significat vates, se potenti Dei impulsua communi totius populi sensu pene vi esse deductum. Pronpina in pluribus codicibus et aliquot libris impressis 1egitur narnz, quod ipsum et Syrus in suo codice reperisso
videtur, vertit enim: ae F prehenderet manum. Ita et Lutherus: ala fassete er mish δυ der Hanc ut sit tanquam ni an uductio Dei et admonitio. Similiter Loisthus: quas manta inferta manui. Verum et eorum, qui n* ria retinent, plures reddunt: dum manu me πρυ- henderet. Sed apprehendendi manu notionem verbum p ri in Hiphil tantummodo oblinet, et conjungitur cum Praefixo di, vid. insi a XLII, 6. XLV, 1. LI, 18. Iob. Vul, Io.' Nomen riptri, e forma Cal derivatum, non nisi Mim r burque, et o inMalescere significat, vid. v Chron. XII, r. XXVI, I 6. Dan. XI, a. Quamvis concedam GEsENI . Lehrgeb. p. 483.), nomina abstracta a Cal ducta, signi-seationes subinde Conjugationum derivatarum adsciscere; nostrum Ποῦ ri tamen nusquam aIias apprehendendi significatu legitur. Supervacanea I. D. M Icii Lia in Suniam p. 7i . conjectura, A na esse legendum, consirmations manus, i. e. animum mihi addens, jubensque non de T publica desperare. Et erudiseu me, Ps. XVI, 7. Alii: coercuiι - , ne irem, et quae sequuntur. ΚΙΜcux'a'd' positum observat pro 'a di, sive ob Accentum, pro 'a q' , Tgere posito pro Patach, ut maledixia mGi, I Reg. II, 8. Quae observatio vera est, si nostram vocemi habeas pro Praeterito. Alii vero voIunt esse Futurum, deficiente
386쪽
ciente prima radicali ', et tum forma est analoga. Iaacrii pro et ad erudiendum me, s. ut erudiret mst, dic tiam putat. d. Ι . Micii ELIs in Biblioth. Orient. P. XIV. P. II 8. enunciat, ut sit Hiphit Verbi Dd, reeerire
απέστασά με Praeeuntibus. in ri tauri undo, De inirem ego in Mia hujus populi, Deo dissidentis. Erudivit, continuit me, ne sequerer consilium Ahasi et populi ejus de advocandis Assyriorum viribus Contra duo iumregum conspirantes copias. LXX prorsus aberrariant a genuino sensu, ita enim habent: τν ἰαυρῶ χειρὶ ἀπειθουσι
πορεία τῆς οδου του λαου τουτου, λέγοντες, forti manu 'recesserunt ab itinere Diae populi hujus, loquentes, ut Graeea verba reddidit Hieronymus. Verba se rir, cumn π: 'EN nectenda, junxerunt sequentibus, et pro arida' legerunt recesserum a me. 'DN, Dum ita mihi dixis Dominus cs. IX, 8., ubi eadem dictio itidem ad Versus finem posita), assert enim Vs. seqv. Verba, quibus a Deo a mente reliqui populi revocatus est, quibus etiam ipso ab eodem consilio reliquos abducere contendit.
a. 'Στὰ ntri duri Ne dicatis conjurationem de omni, aes quo populus hic dieiir est con ratio, sive, ne avelutis conis iraιionem. . . quod Aio Populus Mocas conjurasionem, i. e. non audiatur jam amplius inter vos conjurationis nomen, quod multum est, et paene solum in ore pavidi ac perturbati populi, . quasi nihil tulum sit futurum a duorum regum conjuratione. Bebraei veteres, quibus adstipitiatur Iancti I, haec ad ilis- Liae tempora reserunt, adversias quem volniat Sebnam de quo infra XXII, I 6. concitas, validam civium Ilierosolymitanorum factionem, a qua vates hic populum dehortetit r. ABEN-ΕsnA et ΚΙΜ IH cogitant de conjuratione lactiosoru in adversiis Alia sum et domum David iegni sive cum Syris et . Ephraimitia, sive cum rege Assyriae, monetque Κimchi, verbum 'TN hoc loco sensu cogitandi capiendum esse, ut .
387쪽
Exod. II, 14. n N ' a' bri, an cogi as me occidesrs pota Sani. XX l, I 6. m' i H n an, et cogisabat Da- idem caedere. Sic sensus esset: ne cogitetis cum 1 aeliosis conspirare adversus Ahalam et domum Davidis; ne placeat vobis hoc consilium. GROTI Us: , , Ne dicito cum ceteris: age, conjuremus cum hostibus contra xegeni nomum. Iaproximo accedit ad Hebraeorum sententiam, in qua videntur quoquo suille Chaldaeus et Syrus, qui ' ra, rebellio, posuerunt, nec non Symmachus, qui Vertit: ουκέρειπε ' ανταρπις, qua Voce significatur insurrectio civium contra magistratum. LXX Pro σκληρον posuerunt,
quasi nil R , taurum, legissent. Hi ERONYMus: o Iuxta LXXmanu sorti populus restitit Dei voluntati, et dieit omnia dura esse, quae Dominus Praecepit. SEcςΕnus, Archiepiscopus quondam Cantuarensis, ad Biblioriim, quod possidebat, eXemplar, annotaVerat, pro 'aep legi posse veIωροῖ, coli. hipra V, 16. et hujus Cap. Vs. I 4., eadem sententia, qua ηa 'n'rN, Hos. XIV, 4. Cni conjecturae etsi
Soekerus ipse non multum tribuit, eam tamen commendat Lo thus, sensumque arbitratur ea adscita perquam concinnum, eumque hunc: ne sanctum vocato illud, quod populo isti sanctum dicitur, neque veneramini, quod ille veneratur. Merito vero Lowinum castigat Κο-ciiERus: is Siccine, inquit, pium vatem veluti quadam ido- Iolatrias suspicione adspergi decet, qui tanquam retrahendus, saltem adhortandus suerit, ne illo se cum populo crimine pollueret 2 Recteque idem monet, esse hoc Iocodo laedere Israelitarum sive Ephraimitarunt cum Syris adriversus Judam sermonem, illud quo conjurationem dici, utpote externis cum hostibus adversus sanguine avitaque religione coniunctos fratres initum. Ita jam HirnoNYMus: is Noli duorum regum timere conjurationem. Nomen quod a ligare, Minoirct, iri genero quodcunque laedua significare potest, usurpari solet, quemadmodum Latinoriam
eon rasio, tu deteriorem partem, de laedere inhonesto,
388쪽
pravo consilio inito. Illud in perniciem Iuttaeorum ictum duortim regum foedus, sormidolosum habitum vocitatumque, a Vate conjuriationis, appellatione innui, suadet praclerea illud, quod addit, Nnu 'N', nec timorem ejus populi timeatis, non timeatis quod timentilli, Ahasiis cum populo, VII, 2. Nn D nN Saadias bene
reddidit quod illis metum injicia. equa formideιis, q. d. ne Vos expavefacito, es infra XXIX, IS. Deut. I, 29. Alii: nec illo timore alios terreatis. Chaldaeus verba haec posteriora ita reddidit: ''s nn pn et σε foriitudins ejus ne dicatis esse fortitudinem. Quod a Lacua sic explicat: isne dicatis, Sanis
es institutum eorum ne reMereamini. 13. hes' pn nu n NIX Iopam, dominum exercituum, eum, inquam, fancιum habeatis, i. e. pio et 'religioso cultu ostendite, vos illum Pro venerando numine
habere cita lium XX, II. Deut. XXXII, 5 I. et apud Nostrum infra XXIX, I 3.), a quo auxilium et salua exspectanda, eontra quam Aliasus suo cum populo secit, qui . ab As Tyrio sperabatit et sibi promittebant salutem. In pli rasi hebraea pronomen in is postponitur suo substantivo, ut Genes. II, 37. unu , Mi a V arbora fientiae boni el mali, Eo cta, inquam, non comederi CL Matth. XXI, 4 I. Κακου. κακους απολέσει αυτούς. Εmphasin itiabet, quod valea Jovam hic vocat Dominum, sive Deum exerciauum, ostendit enim hac appellatione, cur ille ut sospitator sit venerandus, quippe qui sidera et innumeros stellarum oercitus sua in potestate et imperio teneat, vid. not. supra ad I, 9. Nint d*F in Nin Iue μι is, qui Dobis timorem injiciae, ille, qui pa Morem facim, ii iam pavete, non inimicorum minas, ipse sit vobis terrori, cui vos vestraque subjicialis, non hostea, quorum vim et con-jurationem timetis, Vs. 12. Ab illitas gratia vel ira vestra Υ a pendet
389쪽
pendet salus aut Exitium; cujus majestatem si vos supplices et reverenter colueritis, non est, cur inserior potentia vobis telaeorem incutiat.14. nNI' Eritque Deus de quo Vs. I S. sermo ora l) vobis in Sanctuarium cui infra XVI, 12. LXIII, 28. Iercna. XVII, 22.), i. e. asylum; quemadmodum enim templaaIiud alias antiquitatis gentos Ioca eo confugientibus tulissima extiterunt vid. POLLucis Onomasic. L. I. C. I. Segm. IV. p. 9. edit. Amstet Od. IIIo. , riusANi Ax Corinth. s. L. II. C. XII l. p. Isio. seqv. edit. Lips. 1695. , ita apud Judaeos' quoque templum asyli loco erat, uti apparet ex iis, quae 1 Reg. I, bo. de Adonia, et I Reg. II, 28. de Ioabo ad templum velut ud asylum confugientibus leguntur. Sic Brutus cum iacita in oratione ad populum Romanum e Capitolio habita apud Ar Pi ANUM L. II. de Bello Gint. J: Hic nunctagimua Mobiscum ουτε ως ες ἱερον καταφυγωτες, non tanquam ad fanum refugi, ως ἐπὶ κρνμνὸν, nequo tanquam in locum praeruptum. Fana euim apud Veteres super montibus, naturali situ praeruptis, exstrui solebant. CL SELDLNυM de Synedriis L. III. C. VIII., et J. C. ΚUHrrum pD bH QDv Immanuel Agrium, Foe breois Commentatio in IV . VIII, 14. Lips. 1743. 4. Alludit vates ad verbum quo versu superiore usus suerat. Recte ΚΙΜcHI nosti am vocem h. l. notare ait arcem, et refugii locum, quos quis rec*it. STEUDEL quod functae reMerentiae objectum hic notare vult, ut Ezech. XI, I 6., ironice de Assyriae rego dici censet, cui et reliqua epitheta, quae sequuntur, convenire existimat, lioc sensu: vobis ille quidem est vos quidem, ac si ille uin v vobis elset, vos geritis; sed quam tristi, elicu, eventui Nobiρ lamen parum veri limite videtur, vatem hic subito loqui de rego Assyriae, quum proxime antea do Jova loquutus esset. Minus feliciter JAnciar, qui verba nrn' interpretatur: erit in Praeparationem Diadictae, significatione petita ex Nitin. XI, 8., ubi Moses ad populum, esum carnis immoderate expetentem :Dissiligod by Corale
390쪽
tem: ' n, i, sanctis ate, parate, Mos in crastinum ad judicium ac vindictam, quam Deus vobis deliinavit.
Sequitius est darchi Chaldaeum: n 'E': 'n'' ΗΝ ΣΗ l PA, quod non receperisia Derbum e a. i. e. iii se,
erie inter Dos ει ultionem. LXX : Καὶ ἐαν ἐπ αυrs πεποιθως ῆς, εσται σοι εἰς ἁγίασμα. Syrus quoque et Vulgatus propriam lanctuarii significationem exprimunt. Sed esse hoc loco asyli notione capiendum, ina iii Ilum saci quod opponitur, 'Id verum et in lapidem osseα- sonis; 'aa, quod alias, ut Num. XVll, II. II., Plagam notat, hic, ve ipsa docente, Vendietatum indicat, a verbo' 2, pede o endere, alia re, Jerem. XII l, 36. Ps. XCI. I a. hsesIU D in pestram Ostiendiculi, quum enim rupessit praerupta, dura, aspera, immota, nemo in eam impingit absque gravi aliqua laesione. Duobus domibus Israelis, Iudaeis et Epitraimilis, qui ab uno Israpte Propagati, ac in unum coaliti regnum, Rehabeanti tempore in duas .asi domos et familias sunt disraeli. In lita multi erant pii , . qui Jovam antiquo cultu prosequebantur, multo vero pliares in utraque familia, qui antiquam et avitam religionem prodidere, et ad inanem deorum vanitatem delluxerunt. Ilia ergo, qui divinitus editis promissio- . ilibus dissidebant, minatur cladem et perniciem, sidentibus autem promittit salutem. ris, In laqueum et in decipulam, quibus incauti homines implicantur, et in
perniciem trahuntur. Comparatur Deus vindex aucupi,
ut Amos III, 5.; es. JoL XXIII, i 3. a Sam. XVIII, au. Ohelm, αε ', Habitatori, incolis, Nierosolymorum, quibus disertius Iudaei designantur, sive, ΚΙΜomo notante, ea Israelis domus, quae Hierosolymam tenet. Fuisse olim, qui hune Ioeum intelligerent de immani telo Vs. 8. , quasi vates praenuntiet, illum aliis sore asyli loco, aliis vero, qui ipsum sint rejecturi, lapidis instar, in quem quis ollendat et cadat, colligi potest inde, quod ab Evangelista Luc. II, 34. et Apostolo, a Petr. II, 7. hic locus ad Messam refertur. De Immanuele s. Messia eundem intellexilla veterea Iudaeos. patet