장음표시 사용
491쪽
1695. .., eandemque nuper commendavit JOA. TOB. TI EOPII. UOLEAPPEI. in Progr. quo disquiristar, quisnam δε j. ALintelligendias rex aetatem auream restitiatur . Rintel.
18o8. 4. Erant, qui de Serubbabele hoc vaticinio descripto
cogitarent, quam sententiam nemo propugnavit operosius et sidentius IusT. HENn. JUNGMANNO in Daniele noDo eι tua
duo modo referaso L. II. Seci. III. C. VII. Si vero illud eoCIpias , quod rex a vate hic celebratus e trunco succiso Isaioriundus dicitur, quod Hiskiae accommodari potest, quia decem. tribuum amissione et tot hostium incursionibus valde accisae erant res domus Davidis, et magis etiam Serubbabeli, qui ex trunco Davidis jam succiso emoruit, si hoc, inquam, excipias, cetera omnia, quae de rege isto hoc vaticinio praedicantur, neque Hiskiae, neque Serubbabeli applicari satis apto poterunti Ait Noster, regem illum omne genua dotibus spiritus divini persecti Isiino modo fore instructum, eo - xumque usu perpetuo gavisurum Vs. a. ; in jure dicundo,honiaque malisque, insontibus et noxiis, rite discriminan- . dis, illum numquam salii; regnum ejus fore pacatissimum Va. 6 - 9. ; Judaeos per totum orbem sparsos in terram patriam redituros, depositaque aemulatione et invidia mutua junotis vicibus hostibus communibus oppugnandis operam daturos G. 33. 14. . Talia vero quis evenisse demonstret sub Hishia aut SerubbabeIeῖ Nulla igitur dubilatio, depingia vate nostro illustrem illum principem, κατ-Unctum n, ei υὶ appellatum, qualem ab antiquissimis inde temporibus aliquando inter ipsos appariturum sperant Hebraei.
Eum h. l. describi inter nostrae aetatis interpretes agnove- 'xunt ot ncimonN atquE GEsENIus. Eadem, qua Noster,
'Uου, germinis, imagine principem illum e stirpe Davidiea oriundum , sistit Jeremias, XXIII, 5. XXX lII, 15., nec non Ezechiel XVII, II. as., qui de fastigio summo arboris cedrisamiliae Davidicae tenerum aliquem surcvium, vel stolonem decerpendiam plantandumque in excelso monte Israelis dicit, ubi facturus sit fructum, et excreturus in altam et amplam
492쪽
amplam arborem. CL Zachar. III, 8. VI, II. Recte igitur
Chaldaeus nostrum Versum sic explicavit: 'n aa 'ann qua 'a an et egredietur rex de siliis
Isai, atque Uuctus, Messias, ex Aliis Iliorum ejus, Isaei,
excrescet. Idem sequuntur Hebraei interpretes Ionge plerique. CL IsLaci AsannENELIs Praeco MItalia in linguam Talinam transtatus ab Io. Idenr. Maio Frcos. 17 II. 4. p. 51. seqq. , et doA. FaIscriΜuTii Dissertat. de primo, quem in Deri nominis Messa Iudaei exigunt, characιere, ex IV ae Daticinio Xl, I. Ien. 1666. 4., et Εjusd. Dissert. Essecundo, ιeraio et qMario, quos in Meri nominis Messa Iudaei exigians charaeteribus ex Iesa a Dasicinio XI, 2. S. ibid. eod. anno. Utraque Dissertatio 1egitur quoque in Ira
Duro Theolog. Philolog. I. Sruus elegaruiorum Dissertast. Vol. I. p. 76J. seqq.
u. Princeps ille dotibus eximiis instructus erit. nna Quι cet super eo, perpetuo ipsi aderit. Cf. Niam. XI, 25. I Reg. II, 35. mri Spiritus MDae, saepe diciturdo es arta HMino, de insinctu et ardore, quo excitati Mates et in Ammali fundebas oracula, es futura praesentire solebant, ut a Nostro infra XLII, I. LIX, I. LXI, I. CL INHARDI Dissertat. ad va. h. laud., in Commensael. The lore. P. I. p. 6. seqq. Chaldaeus: nm a mn vi ,ν ''aen se et habiliau, residebit, super eo I risua prophetiae a Ioνα ei impertitus. nI'2 Spiri a sapie uiae et imelligentiae. Inter nndri et na a distinguunt ita, ut ilIud sit Iux et cognitio rerum, quae dicitur δε- pientia, hoc vero iudicium, quod ex hac sapientia oritur,. quo inter res discernimus, quod Graeci διαγνωσιν vocant, at Latini intelligentiam seu prudemiam. n' a nae rit Spiritus consilii et fortitudinis. Duo haec judici summopere necessaria sunt, ut optimum scilicet consilium sequatur, neque inter deliberaudum apparentibus rationibus cedat; et ut fortitudina animi vel robora ceteris superior factus, quod statuerit faciendum nulla dissicultate territus eo stanter
493쪽
stanter exsequatur. Spiraus menιiae et piramis. Haec duo, ne cum superioribus, sapiemia et prudensia, confundamus, ad divinae legis cognitionem et lariptorum sacrorum intelligentiam, et quae ex hujusmodi studio et cognitione oriuntur, reverentiam, religionem, cultum, quae lina Voce n π: N es. Prom I, 7. et neglexi noti ad Iou. Hebraei significant, reserenda sunt. Duri, Iieet in genere universam scientiam denotet, tamen Malach. III, I. et alias evnisioni voluntatis divinae ex scriptia saeris tribuitur.3. nina Non consentiunt interpretes inexplicatione verbi Veterum nonnulli nou inepte ve terunt: Dirura i sere. Ita LXX: ἐμπλήσει αυτον πιεύμοθεου. Vulgatus: replabia eum spiriaua ιimoria D
mini. Saadias: inspirabia eum. Ii igitur extu-.1erunt in 'n', Praeteritum Hipbd. An huc quoque resexendus sit Chaldaeus, qui vertit: nnaan dira, re applicabit eum ad ιimorem suum Dominus, dubium. ΚΟΡ-xius suspicatur, eum Iegille di Τὰ n'. verum quum aliassere semper totum Malarethicum sequatur, haud dubio
nostro quoque Ioco eundem exprevit. Syrus:
vi fulgebis, quasi legisset in n . Sunt, qui . ri 'ri Te dant, recti rura ejus, collato Arabico , Dirare, ut totius incisi sonsus sit: reistrare ipsus era in, cum, timors Domini, nihil nisi timorem, religionem ac pietatem spi-
Sed ri' in non alia nisi odorandi, olfaciendi significatione occurrit, Ungiturque res, quam quis odore percipit, veI praefixo nN, ut Genes. VIII, II. XXVII, 27. et saepius, Vel Praeposito A, Ioeia statim indieandis. Hinc nostra verba
vertunt: et odorari ejus timorem Domini, i. e. imbutos
Dei timore, pios, numquam sallente judicio nec illusurisiansibus ab impiis discernet.. Ut iisnificet vates, regum, in
494쪽
quem canit, non fore judicem ignarum, ac nihil sentientem, qui indisserenter serat bonosque malosque, sed sagacissimum hominum strutatorem, piorumque vitiantissimum. Odor ἰet olfacere metaphorice accipiatur Pro praeferat era, seu
Iudicium feres, quod Latini dicunt faeire canus, et sagaces eanea. Sic Iob. XXXIX, 25. de equo dicitur, eminus olfacia pugnam; et Jud. XVI, s. quod gim sondiar eris funes, Feω dissol-ur sua, quando ossaei
sentit, ignem. Opponitur ergo hoc judicio oculorum. cero loco haud uno iungit indagare, vel inMestigare et odorari. Vid. JOA. Eaio. BonNE πιναε hominum plumem odorans in Ies M, 3. succincta Commentasio, Hannover. 1775. 4. S. Ω3. p. 19., ubi ea interpretatio jam a VITIGNOApropolita pInribus vindicatur. Eandeinque adsciverunt et Lowthus atque Kocheriis. Sed cum a constructum est rem aliquam cum quodam Molvtasia sens odorari. Sio
I, Me eam odoretur, vel, ejus odore sese oblectet. Levitis XXVI, 3 i. didri ''I ri 'a , non Odorabor odorem farra liae Destrae, sacrificiis vestris non delectabor. Amos V, a I. N', mn Odoraisor serias Mesras, saerificiis sestis diebus a vobis oblatis non oblecto. Inno nostra verba hunc sentiam habebimi non nisi in sincero pietatis studio oblectamentiam habebit: nemo civium suorum, nisi sit Verus Dei caetor, gratiam apud illum oblinebit. Ubinri in η oculorum adom G judicatu, negus. ex aurium auditu corrori, non ex Ugnis externia judicium feret; non respiciet ad Personam et ea, quae extra causam sunt.
quam interdum hanc vim habet, hic tamen propriam suam potestatem retinere potest, ut vates a genero in speciem descendat. Si enim non ferra iudicium, nisi di ama
495쪽
more Domini, nec judicia hominum curabit, sed, ut in Iege scriptum est, Dei judicium judicabit; certe etiam pauperes a vi liberabit, et derelictorum erit patronus. Π z I γ' N η' v, Invitatis terrarum ex aequo jus dicet. m' in respondere verbo us es, in membro priori cs. supra not. ad II, 4.) et τοῖς docet membrorum parallelis mus in toto hoc carmine diligenter observatus. 'di WrN n2n percutiet terram oria fui baculo. Per terram haud dubie intelligendi sunt impii, ut ex membro sequenti, eundem sensum verbis aliis exprimente, apparet. Non eget armis ad profligandos hostes, sufficiet vel Merbum oris. Id enim significatur dictione Eodem sensu Arabes suum lucra sumere solent. In Lexico enim,
Ol quorum illud Missigasionem, hoc linguam
denotat. Cf. Prov. XIV, 3. et Schultensium ad eum locum. Non igitur necesse est, ut cum H UBIOANTIO, quem et LoWTIIus sequitur, Vertamus: Dirata, halitu, oris fui; quasi scriptum esset, nomen a i Mia, nimDie. Ouod Alexandrini exhibent, τφ λογω του δματος αυτου, et Chaldaeus, ''ntin 'n'DI, Derbo oria fui; quam utramque interpretationem pro sua tanquam testes adducis Hubigantius, nil probat. Simplicem sensum expresserunt pro metapho-vico. Nam et quae seqiiuntur, eι δεῖ ista oris fui occideι impium, eodem modo libere idem Chaldaeus vertit: et eloquio labiorum suorum , nudi occidet armatam immanis ac ultimus Iudaeorum hostis atque adversarius, de quo vid. BUXTORPH Lexici Chald. p. tiui .Rqq. imρium. Ut taceam, verbum n ri aptius congruere
eulo, quam fatui seu halitui; cs Jerem. XVIII, I 8. 5. Justitia et fide instructus erit. Civibus suis sempertit justissimum fidelissimum quo Tegem se exhibebit. IN, Cingulum, indicat hic arctissimam conjunctionem; q. d.
496쪽
virtutes illas tam arcte ei adhaerebunt, quam cinguIum corpori, quod numquam deponit. Eaedem Ioqulationes in i eundem sensum adhibentur Ierem. XIII, II. Ps. CIX, 19. Job. XXIX, 14. natEN Consa vita, veritas, sirmitas, scialicet promissa seu pacta servans, ut XXV, 3. XXXIIl, 6. Pro 'vN in membro posteriori QOWthus legere mallet ne ταυτολογία his verbis inesset. Verum saepius Iesaias iisdem utitur vocibus in uno commate; e. e. XV, 8. XVI, 7. XVII, 12. 13. Symmachus quoque suum περιζωμα repetiiti Cetera, interpretea Paullo liberius onymia utuntur. 6. ivn2 dia dim Tunc commorabitur lvus cum agno, juxta agnum. . id ipsum in aurei seculi descriptione Iegitur infra LX v, as. Inimicitiae omnes finitae erunt, adeo 'ut helluae feritatem depositurae sint. Opus enim justitiao est pax. Tanta igitur erit illius temporis aequitas et justitia, tit, si fieri posset, animalia invicem advexta simul pastum itura essent. Poetae Orientalea recentiores, cum inectus justitiae eit aequitatis describere voIant, similes imagines adhibent. Veluti Ibn Onein, Poeta Arabs, apud Josas in Commentar. Gefma A M. P. 38o. Jusisia, a qua mansuratis sis lupus fame aspia a ' uriens, Iieri hinnulum candidum rideas. Et Ferdusi, Persarum nobilis poeta, apud eund. ibid. Rariam Dominus, Mahmud, rex potano, Ad oujus agiscim potum Manium Fmul agnus ει tuus. Romani poetae iisdem imaginibus sunt usi in aureae aetatis felicitato describenda. Sic VIRGILIus Eclog. IV, De lacte domum referens distenta capeltas
Gera; nec magnos metuens a mensa leones.
Et paulo postroeeidra et ferpens, et fiallax herba Deneni
497쪽
Sic et CLAUDIANos, in Proleg. Lib. II. de raptu Proserpinae, ubi describit. essectum lyrae Orphei alterius, post Hesectilem, orbis pacificatoris ri. 25. seqq.): Securum blandi uporem Doere molosse,
I ieinumque Iupo praebuis agna latus. Concordes Daria ludunt rem tigride damae,
Mosolam cerri non timuere jubam. Sed ante eos Tnaocn1τus MFE. XX v, 84. in vaticiniis de tempore, quo pacatus foret orbis ab Herente t Εσται τουτ gμαρ, μηνίκα νεβρον ευνα Καρχαροδων σίνεσ3M Hων λυκος Ουκ ἐθελησει. Tria ius dies quando hinnulum in suo stato Iuus, Hen tuus ferratis, ridena laedere uolet. cui rapardus juria hoedum e cibis. CL infra XXXV, 9. 'DIest pardus, coli. rad. Arab. et Samar. 'radi, Mariegatus Dia; et Ierem. XIII, 23. .an muιαι Arahiva Peuem suam, et pardus maeulas fuas p Vid. Boc nTr Hieros. P. I. L. IlI. C. VII. T. II. p. 1 oo. ed. Lips. 'ri Te Diaulus, leuncul qua atque pecus saginatum una erunt,sne antipathia atque discordia. De N 'n' vid. not. ad I, II. O ant ita; - puer p--a ducet ea, XX, 4. LX, II Exod. III, I. HIERONYMus: is Haec Judaei et nostri Iudai- Eantes juxta literam futura contendunt, ut in cIaritato Christi, quem putant in sino mundi esse venturum, omnes bestiae redigantur in mansuetudinem, et pristina feritato deposita Iupus et agnus pascantur simul, et Cetera cum ceteris, quae nunc videmus sibi esse contraria. Quae inte Togaro debemus, si omnia praesentia Ioci sic accipiuntur, ut
seripta sunt, et nihil refertur ad intelligentiam spiritualem, juxta illud Apostoli, qui ait: Benedictua Deus, Et pater Momini nosti Iesu Ch risi, qui benedixit nos in omni be-'nedicιione Dirituali in eoelesibus in Griso, ergo a radix
et virga, et nos non reserantur ad sensum, terraque percum verbo Dei, et interfectus impius spiritu labiorum ejus sic intelligantur, ut scripta sunt, et docere cogantur, quomodo rebus
498쪽
rebna incorporeis, insutia et veritate, Tenea Domini eircumdentur 2 Sed et hoo eos interrogemus, quid dignum sit Domini majestate, ut lupus et agnus pascantur simia, et pardua cum hoedo accubet, et leo paIeas comedat, et puer Parvulus mittat manum suam in soramine aspidum P Nisi sorte juxta sabulas poetarum aureum nobis Saturni seculum restituent, in quo Iupi et agni pascentur simul, et mulso vino plena current numina, et de solita arborum stillabunt mella duleissima, Hacteisque sontibus omnia complebuntur. Quod si responderint, pro beatitudine temporum haec sutura, ut absque cujusquam Noxa homines bonis omnibus persi uantur, audiant a nobis, nihil ello bonum nisi virtutem, et nihis malum, nisi vitium. Sed os Ezech. XXXI as. et ad eum Ioc. noti, neo non ad Mech. XXXVI, II. 7. D leo, Ilaus bos, Mefeetur patia; non amplius praeda laceratarum pecudum vescetur.
dis, vid. BocuARTI MIeros. P. II. L. Ill. C. V. T. III. p. I 56. editi Lips. De i. q. na D caserena, Vid. ejusdem
operis P. II. L. III. C. X. T. III. p. 189. esse Cerasen, ostendit BociiLnetvs meros. P. II. Lib. III. Cap. IX. T. III. p. 18 I. Verterunt quoque ita Aquila Ῥασιλίσκον et Hieronymus, regiarum ponans. CL quae de hoc serpento notavimus ad Genes XLIX, 17. conserendum est cum Ar
hieo A, direxit; hino, manram suam dirigere ad
siliquid, idem erit ac, eam extendere, porrigere. s. Non mage .ciens nec pe dias agens, ut prius ad injustitiam in alterum reseratur, posteriua ad perditos cujusque mores, quod scilicet neque
alios, neque se ipsos perdituri sint. In teso moras meo sancto, Zione, i. o. Hierosolyma; os, supra II, 4.
499쪽
Princeps terrae urbs, sacromini et regiminis sedas, pro tota terra ponitur. ni et im rim TrNd nFAU ' Nam reρωια os torra eognatans Ioseas, proprie cognoscera δε-m; sequitur nomen, tanquam Insini Livus, constructionem verbi, a qno descendit, ut Dout. I, 27. hanti in nr quia nos. odia δενα. V, cto. 'nis 'N' 'Α, ad gimorem mei. Similiavid. Deut. X, I . Genes. XIX, 16. Num. X, I. Hos. IlI, 3. Repleta erit terra sinceris lovae cultoribus, 'nno z:, Acut aquias mare operiem . quae operiunt profunda ni
ris. Eadem Plane loquutio de re eadem adhibita occurrit Habac. II, 24.
xo. Gentes exterae ad illum regem, consultum venient. Radix, hic usurpatiar de Drculo, qtii ex radice Pu LIM. Et infra quoque LUI, a. Hos xlv, 6. radix ponitur pro eo, quod ex radice germinat atque exoritur. CL. Apoc. V, 5. XXI, I 6. 'υν da, Neb 'eN Quas virga erit Ita in Ignum populoriam' loquutio desumta a Mexutas sive signia, quae in montibus aut altis quibuscunque locis eriaguntur tempore necessitatis, aut imminentis alicujus perieuli, ut ad ea concursus fiat. C. An N. BOOT I Amma erss. SS. L. I. C. VII. et uENR. JAo. Basii UYsEN Dissert. Dextrao Messae erecto inter gentea ad Ie V. AI, I o. Servest. IIII. d. D. MicuAELIs hanc imaginem desum tam esse arbitratu eveΙ inde, quod arborea altae, cum solae sunt, et eminus prospici possunt, iis, qui in regione circumjecta habitant,sgno, quo conveniant, esse possint; vel inde, quod eiusmodi arbores, praesertim Vetustae, sanctae essent, et oracula subiis ederentur. uma d e m gemea confiatium ibum. aerim conjunctum cum ΑΗ sive a significat con laro aliquem religio e per modiam oraculi, a quo divina petuntur responsa. Vid. supra Vlli, I9., coli. cum a Reg. I, 3. et infra LXV, I. CL Aua ivrLLix Dissereati da Matrio cons ruritona erbi, in ejus Dissertati. a MicHAELA edit. p. 44 I. seq.:' a, gemea, sc. exterae, barbarae, ut supra II, 3. 4. LI, 4. LXIII, 3. 6. ' II nnan nn 'n' M eria requies retia gloria,
500쪽
s. o. gloria plena. Nam Substantivum ' II hio usurpatne pro adyeetiis, ut Ps. XXXIX, 6. Omnia homo innitas, i. e. vanus; et a Sam. XXV, 6. Homua tua su n Νω, pr ρε- ruas, i. e. prospera. Vide GLassii Philol. S. Lib. I. Traeti LCan. VII. p. 39. seq. edit. Dath. Sensus igitur erit, Iocum, ubi rex ille habitaturva sit, palatium ejus, gloriosum sore; ita et Chaldaeus: .ra erit Deus mansonia in gloria. nri ruenim habirationem, proprie, Deum quisιia designat. Unde Vulgatus vertit: et aris sepiachrum e a gloriosam. J. D.
Nicia AELIs pro 'n' o Iegera mallet ' nan, in quam cogitationen, jam incidit FonEarus, cujus verba haec sunt et is mallem tamen lubentius esserre nnan, i. e. donarium, seu donum, quod homini aut Deo honoris caulla ollertiar; oblationem, Deo fariam signiscat Genes. IV, 4. 5. de donario autem homini facto Genes. XXXII, 14. XLlII, I 5. Ex qitibua Iocis, aliisque quamplurimis intelligitur, consuetum sitisse, deserre regibus ac principibus, illisque quibus placere vellent, munera atque donaria. Dicerem ergo, et hie ello sermonem de muriarii a glor is, quae gentes exterae regi
illi pio et justo asserrent. Sed sine necessitate fossici latur, quod in omnibus libris legitur. Nec ullus ex interpretibus veteribus se aliter legisse innuit. xi. Altera vice Iova Iiberabit populum suurn ex captivitate. Alludit hic noster ad liberationem populi IsraeIllici ex Aegypto; bino utitur quoque verbo inri , proprie aliquid stat eomparare, sive pretio id sat, si τε malum, sive Mindiciis, quibus quia quid vindicat ut suum; et hoe signiscatu doωindicasione ex Rosi a Loo verbum usurpat Moses, Exod. XV, 16. , ubi liberationem populi ex Aegypto canit: usquσguo tranairet 'ri diu populus, quem ιibi comparnsi; et Ps. LXXIV, a. de eadem re: Recordars genιis tuae, quam pririm tibi comparasi, tribras hereduasia tuas, quam n 1Na Diuineast. di, xvx ex Aeomo. Multi
enim Iudaei in Aegyptum prolagorant; vid. Jer. XLI. XLII. De e nos vid. ad Genes. X, a 4. Da ina vid. ad Genet X, 7.