장음표시 사용
511쪽
praedamque viripias, Miamque in Dicorum tutum concutierandiam faciat. 7. Quamquam ipsa non se arbitrahisiar, nequa Foanimo coguabit, sed Perders et gemea non paucas exsci Gre habebit in animo. 8. Dieel enim: nonna procerea mei omnes Ita reges I9. Nonne aem experta es mina quod Carehemisehpiatis mamilia, quod Arpad p avi Samaria quod Dana cuspxo. Quum mea manua potisa Iu regnis deorum, quorum dii foratores fiam Hiero Umitanis vi Samaritanis. II. Nonne quod Samariae ejusque diois feei, idemee di rosolymae ejusque saluis faciam p
15. Securiana gloriasiatar adseamus sum. qui secat eap aυι δε ferra iactabia adνemus eum. qui eam agi MλAo s agitare Deuri Mirga eos, qui ipsum couum, quos auollers Oeliae Dirga sum qui minima es lignum. IS. Quamobrem immittet Dominus. Mora, agminum Deus, illius obesa maciem, et fMIer ejus nobilitatem -- obit scias araeor lenia; 7. Ita Israelitarum tax pro igne, M Sanctus e apro Amma μι, quae uiam Mimia via et Muras uno dis
512쪽
a 5. Verum perquam paulo pos consumetur irae meas Derilia in eorum axcidium. 26. Sufeuabitque contra eum δενα, agminum Deus, Magrum, qualia fuit Midianuarum eaedes in Orebi rug, - eι elata in mars fua Mima, eum a eteι Aegypιiaco modo. 27. Atque ila illius M onus ex humero ι- , ει -- gum ex ceriaes auferettar , atque jugiam Pras pinguedine perdetur. α Vania ad ADtham, transit per Migronem. ει- ponis ad melimaa impedimenta fua. 29. Transeum trajectum, perno ara Gebae, trepidast
513쪽
num suam viam ad monsem pusiacia nonis, ad colum' mero dimae. 33. Verum Dominus Io a, agoninum Deva, ramos inolenter at maturua est, prae aqua Dccidemiar, et pro erea dejicienιur. 34. δε Da B ae de uatem ferro exscindet, α Liabanus per Potenιem cadet. Car. XI, I. Prodibit autem surculus ex caudice Issaei,
risus scientias et metus Io E. 3. Deleetrabitur meιM SODae, neque ex oculorum ad Decita iudicabis, nequa ex aurim corriget audi M. 4. Sed iterrarum tenues Iuste judicassiis, invesque terrarum corrigat ex aequo, terras Oria suo baculo Dera rabit, et Diritu tabrorum suorum enecabit impios. 5. Mabebit pro Ia erum cinctia jusiuiam, pro itium einctu in m. 6. Itaque Mersabitur cum agno lupus, accubabitque pardua haedo, Miaulumque cum leone eι faginato pecoratina ducet puer parMulua. 7. Vacea, umboque compascentur concubamibus eoarum pultas, ει leo mora boum palea Mescetur. 8. Tudet super aspidis foramen Meιena infana, δε- perque viperae caDernam det αἰ- ρMer manum agitabis. 9. Non malo rasyeient nec perdita agant in meo sacro monte, quoniam tanιas erit cognisionis Io a plena terra, quantia veritur aquia mare. o. Atqua tuo te ora L eam sirpem, expositam Populis Dexiuiam, conquirem gentes, eritque Uua Horio
II. --ε ino te ora admoDebit iterum Domimis manum ad eo arandas fui populi reliquuis, quas resa-
514쪽
hum, ex At Fria, Aegypeo, Hathros, Aethivia, namitide, Biabsonia, Chamatha, et marinis insilia.
lia , disjectosque congregabit Iudae ex quasvor terrarum regionibu 13. Ao fac ι Ephraimi aemulatio, Iudaeorumqua exscindentur adDersarii, neque Iudae aemul Diar Ephraimus, nequa Ephraimo ad malisur Iuda. 14. In Philishaeorum humeros inDolabunt ad oce densem, smialqua oriemesea depraedabuntur. Idumaeia et Moabitis, mantia ad rem, et Ammoniacia ditionis fuas facient.
5. Remque exsceaina δε- linguam maria Ae ριicet admota fua manu stamini, Mehemensia fui spiritus id in δεριεm findat suMios, perνodendum ca ea tia. 16. Eritque Dia arasa reliquiis eju. ρυuii, quae ex Assyria superarunt, quemadmodum suu Israeliata tum, . cum ex Aegypιo profueιi fum. Car. XII, i. Atque eo temρore dico: Ago tibi, Io gratias, qui quum mihi fuisse. iratus, me ira sci eoα-
u. Eni Deus mihi es falataria, constam intrepidus. Mea potentia et camio Iah IoMa es, qui mihi saluti fuit.' 3. Aquam laesi ex fomibus salutis haurietia; 4. Atque Da tum dicetiar agite Ioseae grvitas, hujus
nomen inDocate, hujus facinora inter gentea nota facias, ejus tam sublime recolite nomen. 5. Canta e MDam, nam res eximiaa perfecit, nota frant per omnea ιerras.
6. Exclama et oMa, nonia habitatrix Nam magnus es in te Sanctus Israelia.
515쪽
Carmen hoc, ea, quae praecesserunt, sublimitate et magnia scentia facile superans, totum in Babylonis excidio versatur, et ita quidem ut primum inde a Vs. 2-aa. cap. XIII. ipsum urbis expugnationem variis imaginibus depingat. . Describit poeta hostilis exercitus ex gentibus multis et baseharis concursum et congregationem, eius adventum et irruptionem in urbem, Babyloniorum pavorem, consternatio- nem, ignaviam et desperationem summam, totius reipublicae subversionem , hostium crudelitatem et saevitiam in omnia generis et aetatis homines, plenum denique urbia opuIentissimae ac super alias superbe seia esserentis, excidium et regionia. circumjacentia vastationem. Haec omnia vates
sigillatim sub oculos subjicit, et quidem coloribus vividissimis. Prolligato autem hoc regno reipublicae Israeliticae olim infestissimo, vati laeta assulget spes de meliore gentis et reipublieae Israeliti a vieissitudine; do liberatione adura illa servitulo Babylonica redituque in patriam cap.
I Vid. not. ad libri inscriptionem, P. s. Duili od by Cooste
516쪽
XIL I. a. 3.). Qua dulcissima exspeetatione in summam laetitiam abreptus, noster protinus ipsos inducit IsraεIitas,
eanentes carmen triumphale in occasum regni Babylonici,
'xesertum splendidissimis imaginibus, et perpetuis prosep poetis, iisque pulcherrimis, continuatum: quod alteram
hujus carminia partem esicit Cap. XIV, 4-27H; quam
insta diligentiva considerabimus. De tempore, quo carmen hoc editum sit, s quaeras, . haec in primis, in carmine ipso Obvia, erunt animadvertendar primum Va. I9. Capitis XIII. Babylon urba Chaldaeorum
superbia vocatur. Iam vero Iesajae tempore Chaldaeos vagam tantummodo, et Nomadum errantium, interdum etiam
praedonum es. Job. I, 17.) more terram peragrantem gentem fuisse constat. Post Iesajao demum mortem boreaIes Chaldaei ernperunt, et sib Nebucad negare Babylone potiti sunt, quam ingentis imperii metropolin secerunti Deindo Va. 17. Cap. ejusd. Medorum crudelitas, qua in urbis evi pugnatae incolas saeviissent, memoratur. Hi ipsi vero inea BabyIonia expugnatione, qua Cyrus hanc urbem cepit, principes egerunt partes, ut videbimus infra ad illum Veserum. Tum ex Verss. quatuor Pripribus Cap. XIV. apparet, Israelitas eo tempore, quo hoc carmen scriptum est, adliuo quidem in servitute Babylonica fuisse, verum etiam spem
in patriam redeundi ita sectam esse. Quae omnia me mo-Vent, ut carmen nostrum reserendum existimem ad illud
ipsunt tempus, quo regnum Chaldaeorum, posquam abiniatis Nebia Geraris per LXX fers annos soruisse duce et imperatora Cyro, a Media et Persa es sub emum, M urba Babson, Bel aara, uuimo Chia eorum rege, laserfelo, at iisdem iuia Mi ea a et expugnasa est. Nec id, quod huic sententiae obverti posse video, Babylonem a Cyro non plane excisam esse, immo stetisse et nomisso hanc urbem adhue diu post Cyrum, tanti mihi videtur, ni Propterea ab hac sententia discedam. Nam poetam, quum jam in eo esset, ut urbis superbissimae expugnationem ho-
517쪽
stium quo saevitiam describeret, inde paullo longius pro
gre Tum esse, et picturae conficiendae caussa aliam addidisse imagines urbis plane destructae, Orientalis poeseos gnaro minime insolens videbitur. At Ie Vas nomen carmen nostri im in fronte gerit 7 Quasi vero non constaret, esse tam in hoe nostro, cui a Iesaja est nomen, vaticiniorum corpore, quam in aliis vaticiniorum collectionibus, plura capita,
quibus ab illis, qui hos libros conscripserunt et in utium collegerunt, siarum scriptoris nomen esset praepositum I. i. Non Chaldaeus et Aquila male interpretati sunt onus. Eos tamen sequuti sunt multi ex recentioribus, qui
attulimus argumenta, quibus permoti hocco earmen Iesaiactabiudicandum arbitraremur . eadem nunc integra nulla facta mutatione repeti Virum est. Oppugnata quidem illa sunt a Lu D. Ios. UHI AND in Dissert. eui epigrapher Vaticinium JG as p. XIII. de excidio urbis et regni Bala tonici, paucis expostum, atque contra recentiores quosdam interpretes, qui iliud feriori Onynis scriptori fribuunt, prophetaa Jeffae Mindicatum, Tubing.
1798. 4., et, majore cum acumine, a MAUR. JOA. UEN R. BEER.
DAus in libro, qui inscribitur: Ueber die Integritiae der prophe fehen Sohristen des alten Bundes, Hal. 2796. 6. p. 87. seqq.; sed eonfirmata magis et stabilita rationibus pluribus et exquisitis a L. I. IusTI in Commentatione de oraculis Iesaianis, quibus Hebraeorum in Babylonicaa terras deportatio eortin dem qua in patriam reditus praedicitur, quae primum peto diit in scriptionum miscellanearum syllogo, Memoriabilien inscripta P. Iv.. et insignibus accessioniblis aucta legitur iii auctoris Vermischten AbA dtangen uber michtiga Gegens de dor theologistichen G Iehmam eii, P. I. p. abi. seqq. et P. II. p. a. seqq. Addo quas monuit II. E. G. PADLUs in Cla- δεμ na p. 86. seqq. . et Gn-sENI Us in Commentar. P. 448. seqq. Novis argumentia, quae tamen num sint Iatis firma ad probandum . dubitari potest, I sajae nostrum carmen vindiearo studuit Io. IAH N in Isagoges in V. T. Vornaculo script. P. II. p. 465. edit. sec. Cf. Durnia
fur aufertisene theologifche Literatur a I. P. Gablex edit. Vol. II. p. 94. seqq.
518쪽
intelligunt prophetiam onerosam seu minacem. Verum ex aliis inscriptionibus, in quibus haec voπ occurrit, Patet, eam non referri ad vaticinii argumentum, sed ad vaticinii auctorem. Ita ast apud Zachariam IX, 3. Xll, a. N PUn 'i', et apud Malachiam I, I. et infra apud Nostrum xl V, u8. Anno quo mortuua erae
rex Mas nriri Non' n n. Male profecto hic verteres Onua
Merbi Io Mae, savium es onus Aoc. Accedit, quod haec vox etiam iis vaticiniis praeponitur, quae nihil minantur, ut Zach. XII, I. Rectum vidit CoccEIus, qui observavit, Nivnsignificare proprie fementiam, quae Profertur, a NCI, Prα ferre, efferre, eloqui, dictum qualecunque, vid. LXod. XX, 7.
XXIII, I. Habac. II, 6. in Da X lv, 4. Et scriptores Latini hoc sensu usi sunt voce tollere; veluti Psaxnnus Lib. lli. Fab. XIII. va. 13. Tunc illa talem fustiatu femenιium. Pro-
Iixe de hac voce egit Aunivi LMus in Deealogo Hebraeo ex Arabica Dialeeι. iuus . in ejus Dissertate. p. 56O. seq. 'et MicII Ems in Sumlemm. p. 1685. seq. Alexandri, Symmaehus, Theodotion, λῆμμα vertere solent, i. e. Maticinium, ised ab aecipiendo, quod ipsi im Noa significare potest, dictum, acceptum, a Deo. 322 Babel, i. e. de Babylone, sive adversus Babylonem. HIERONYΜos: si Babylon fuit metropolis Chaldaeorum, cuius rex Nabuchodonosor cunctis usque ad Aethiopiam gentibus stiperatis inter ceteras vastavit et Judaeam, diuque ob Iram aerusalem undecimo anno cepit
regni Sedechiae . Ad consolationem ergo populi Judaeorum Babylonis ruina praedicitur, quod quomodo Ninive, metropolis Assyriorum, quorum reges Phul, et Theglat phalasar, et Salmanasar, et Senii aeherib, decem tribus ceperint, Chaldaeo vastante subversa est; ita etiam haec, quae contra Deum superbierit, Medorum atque .Persarum impetu
subvertatur. n. Hostilia exercitus convocatur et congregatur. ea-ημ. nneia Alexandri verterunt: ἐπ ρρος πεδινον αρατε
519쪽
sortasse ad eam fgnificationem vocia nim apud Aramaeos, qua notat, terero, αιerere, Aras inara, eo Mnare; Syrus retinuit hoc ipsum verbum. Chaldaeus: fver, vel potius rura oppidum fetara Mibua na leναιε signum. Chaldaeis enim nso inter alia notat quietum, tranqvillum, Pacatum esse. HIERONYMUs: in momem caliginosum ele-ιε uegnum; crura culiam. o Montem, inquit, is caliginosum, sive tenebrosum, quod Hebraice dicitur Neapho, Babylonem propter superbiam intellige. Isti sunt montea tenebrosi, tristitiam et caliginem praeserentes, de quibus Jeremias ait LXIlI, IS. Jr Data gloriam Domino Deo Mesro,
Gntequam Osfondans pedea Mesri ad momea tenebrosos. Verum n omnino est vertendum mono ra n nudus, nullis arboribus aut lauticibus consitus, unde signa aut vexilla in ejus fastigio erecta eminus prospici possunt, ut insta XLI, a 8. XLlX, I9. Est enim forma Niphal ex nues, quod valet licet obsoletus usus sit in Kal) rasu, quae verbisgnificatio servata est Job. XXXIII, ai. Saadias reddidit t
sumta est imago ab Imperatoribus, qui militea subito comVOeaturi ad expeditionem, sygnum proponunt in editis locis, ad quod sat concursus, vid. supra ad XI, Ia. , p uias Docem, videtur intelligendus ello fonua, clangor subae, cujus in his rebus usus .est. Sio Jerem. IV, 21. Quo que Mideho P Τ, I num, quousque audiam , pclangorem tuba 8 Et apud eundem LI, 27. Ponite das mum, vexillum, in terra; et hv 's es es viasia orsus eam buccina, con Mocata a refus sam regna,
utramqus Armaniam ει Phrygiam. nnb, Iuis, destruet Tibus Babelis, G. 3. , ut veniant, Medis et Persis, M. 37. ur s an Arurus manum, quod pertinet ad convocationem, ut eum quispiam advocans alterum, quod propter distantiam Ioel non possit exaudiri, manum elevat, innuens ut veniatici 2' 'la 'qna O .mrenι poricia principtam, i. e. P Iatia magnatum Babyloniorum, vel, ut ingrediantur portas
520쪽
lpsius urbis Babylonia, quae a principibus, magnatibus et
proceribus habitatur. Ita recentiorum interpretum plerique. . Veterea autem, Graeeus et Chaldaeus, sensum loci non per- seperunt, ille enim: ἀνοδα- ΟΙ αρχοντες, quasi vates incolas Babylonia alloquatur, ut portas aperiant; hic t i ,π' Nnannae, eι ingredianι- per μα- ejus qui non e fa ossemus. Neo Syrus satis recte: I, Principes ingrediamur per portas tuas. Babylon enim adhuc non est nominata. Hieronymus etiam male: G ingredia rar porma Gees. Nam 'rins est in statu co
Bructo. Saadiaar ingredia lur ortaε cum pro ratio. ScHanorus volieit ut Menia ιPortae principum, i. e. principes et omne robur eorum, sero ut poriae inferorum, Matth. XVI, I 8., notant issema robur. Bed phrata hoc sensu nusquam usurpatur, et dura esset metaphora: Menium portae. I. D. Micuaaras pro 'ri vessene mallet veI 'nris vel 'rina; vertitquer ut conoenia Motantarii mei ante portam meam se meina Ererintlligensin Dor meiner moras Mersammelo), i. e. anta Palatium meum, ut recenseam eos, contra Babylonios a me mitten- . dos. Audacius KOPPE verba, uti Nunc ea legimus, mutanda censeu Primum enim voce Versum secundum finita Ο deinde pro 'riris, Alexandrinorum auctoritate, trinu Iegit, et verba rina ad Versum Ioeundum refert. Vocem a 'r autem consueta significatione, Morumarium sumit, Vertitque: DoLmarii, promti, poraias apsrus, i s reo ma
telligit do iis, qui nomen sum Apoma dam mi ιλε, et
castra sequuntur bello indicto; perpetuas enim copias alere ita gentibus inauditum fuit. 'rina autem gladios nudatos fgnificare arbitratur, qua significatione eandem Vocem oc