Ern. Frid. Car. Rosenmülleri, teol. ... Scholia in Vetus Testamentum. Volumen primum undecimum Patis tertiae, Jesajae vaticinia continentis. Volumen primum

561쪽

ἐμπλησωσι τὴν γῆν πολέμων, nec non Chaldaeus: I hiant thdian bua yrnn N et impleatur orbis inimicis. Concinit Syrus: ns impleanι supersciem terrae bello Inter recentiores ita DATIlius: ne nori exrisant Orbis habitaculian Demaria. Et GEsENIus: damu se nichι mia Eeinden denIVel kreia Duen. 22. Scenam clandit Dei ipsius gravissima oratio, regi Babylonio, posterisque ejus, urbique ipsi, Perpetuam excisionem interminantis. Ipse namque insurgam contra eos, Ainos VII, s. Ps. XII, 6. nes ba ab Eristandamque Babelis nomen, cs. I Sam. XXIV, 22. Ps. ClX, IS. 1dia' D reliquias et nvOιM, M poster . nonnulli interpretantur cognaιum, conserentes Levit. XVII I, 6., ubi haud dubie hanc signifieationem habet;

vid. not. ad eum locum. Verum an vox ' Res nude posita, id denotet, dubium. Recte VITRINGA monet, per div et

Idem signifieari quod per i ei, Italiam eι nepolem, et prophetam hic, ut saepe alias, sui ipsius interpretem agere, altera sententia declarando, quod priore Obscurius dixerat. diu , nomen, pertinet ad liberos mares, per quos propagari solet nomen patris, et Ruth IV, 5. Jenj. LVI, 5. Rotiquiae, sunt nepOιea et pronepotes, filiis primae su cellionis extinctis, fuemunι. Vocum Pa origo quidem latet; sed interpretum veterum consensus non dubitare nos sinit, i,gnificari illis sive sinos et nepotes, quomodo in hoo reliquis duobus, ubi hae voces occurrunt, locis Genes. XX l, a 3. Job. XVill, I9. . Chaldaeus habet; inque Genesi Arabs Erpenianus, et in Jobo Aquila; sive poseros et si pem, quod ubique ponunt AIexandrini, Vulgatus, Syrus et

Saadias. veterum interpretationes recensuit et dijudicavit J. D. Micu ELIs in Supplemm. p. I 637. Ei 'da' est, quicunque ulla cognatione aut amicitia Dei remoιissima noster es, atque cid nos ρertinet. Quum Genes. XXI, 23. pro tribraico rina in Samaritano lex tu sit naa, permutatis Pεt a, GEsENIus illud mallet ex Aethiopico aa Fiγε, genuo,

undisi . Disiti reo orat

562쪽

. Iesaia a. Cap. XIV, 22. 23.

unde 'ina Dirga semmmia, i. e. genealogia, illustrare. lii alia Olimia DOEDERLEIN ivit, qui voces nostras aeddit: ιam Dyeundum, quam serium; addit, is de foeια- ιione, et niamerosi sobole usu venit. 'da Arabice est, ρα-rtim aquas habuit in ρωeo. inde iter metaphoram vid. infra Cap. LI, I. a is, qui Dei nullas, Del paucos habeι

hi ricem seu erinaceum, ἐχ ον, ut Alexandrini habent, multis probavit Bocii ARYus Meroz. Ρ. l. L. III. C. XXXVI. l I. p. 45 l. seqq. edit. Lips. Consorsendum est Syriaeum rosis horrere, horripilari, gno .l l roprii irii est erit eis. 0num autem duplex st echinortim species, alia νον rostria, alia nquatica; hic intelligenda vid o nr rar ratica, qtiam in instilia sub ostia Euphratis mira ni egi iludine nasci, Sinano

L. XVI. cap. I. memorat. Addit Θri 'D 'U N' sagna aquarum, scit. reddam eam urbem. Verba n 'PHUM: 'aevin NEN Urassi vulgo sic vertunt: σνerram eam eMerri loimernecionis, sequuti Hebia eo urn ningistros, qui a di di, taliam, coenum, verbum NENU det iambiativum dicunt, a coeno Purgare, σωerrere, unde Nomen NUNEU iis denotat

scopas, eMerriculum. Ita Cbald aeris. Syrus et Vulgatus, concinento Iinguae Talmudicae atque Rabbinico-chaldai eas uni. Neque selisus est incommodia, : significatur enim, nihil omnino sulurum esse reliqui, quasi scopae lolnm everrunt emundantque solum. Sed recentiores, post HuNTIUM ad Lo ur11x Prael. XXVI ll. p. 579. noti edit. Gotting., P. 325. editi Lips, et J. D. MicnAELIs in Suralemm. P. 995., eol-

Iaio Arabico demi ι, profundam esseris fossam, unde nomen , fossa, terra depressa ae humilis, qua

quia tegi ac secutiari ρυφι, vertunt: alte GDdiam, domittam, eam in foDea internecionis Huno sensum ex

563쪽

λειαν, in baraιhro coeni demergam eam ad internecionem.

cogi ἐ certo convenit Praecedenti: faciam eiam paludem

aquarum.

CAP. XIII, 1. In Bassi lonem oraeutam, quod edidis δε Vas, Amori futua.

u. In aperio monte touus Aenum I Sis uias ita Omeem, manuMmqM agualisns Agniferus, vi porias princiapum ingradia ιυr.3. Ego meis ad id desinasia impero, meosqua is iram meam Moco multes, qui de mea sublimitata erisutiant. 4. Tum Mosis aviditur in montibus fonus, qualia os ingemis populi, sonias sementium regnorum; gen Augeoῶuvii a δε- agminum Deva recenset milia res copias. 5. Venium ex remota terra, ab uisimo coelo, Io ς quae faeMutas tela, ad perdendam Omnem terram. 6. Hiama I propinquat enim MDas dies, ut a e tans ab Omnipotenta Masuas. 7. Raqua omnium manua remiwιensuri animiqua remouescens. 8. Cruciatibus perturbati et Dexationibus correpti parturientium risu dolebunt, imer sese avonisi, in ammata

s. A ensas eceat δεν dies atrox, Dema, et ira ardena, qui terraim in Masaaum redigal, es ex ea Uva improbos eMertas,

xo. Adeo tis coelesea seuae et Mem non miae suo rumine, et in orata suo δει caliget, nequa luna fua ea splendeat. II. Anima enamqua in Orbia par-Glasem, in impiorum noxam , et arrogantium fasum comprimam, δε- perbiamque fero iam deprimam.

564쪽

13. Quin v eoelum ipsum tremefaciam, i aqua

565쪽

s. Infernus Orcus ad tuum cohorresena ad-Mummanes tibi conciri, omnes terrarum principes, Omnes tibi

gensium reges ox suis faeibus excitana ,ro. Qui te omnes se avoqutimur a Tune etiam δε- hiauattia μωι nos, nostri semilia factus es pax. Depressa es ad inferos tua fuerbia, tuorum nabliorum strepatia. Substarnuntur tibi lumbrici, operita in

II. Quomodo GD ua ea de coelo, lucifer, auro a , desurbmus ad ιerram, qui gemea opprime ap13. Tu se animo tuo dicabas: ego coelos fandam; supra dirincla seucia metim emouiam folium, eι in monte solemnitatum sedebo in emremia septemrioniadum regi

14. Excelsa Dandam nubila Supremo Amina.

567쪽

Quatuor hos Versua non ello cum praecedentibus conjungendos, sed carmen peculiare eontatuere, jam CLEnicuividit, atque viTRINGA eos poculiarem laciniam vocat. Ex carmine Iongiore Assyrii vagem decantante haec commata desuinta esse, cuique legenti patet. Quo consilio autem ab eo, qui vaticinia hoc volumine comprehensa collegit at ,uo disposuit, haeo partieula hoc loco sit collocata, cognoscitur ex his HIERONYMI verbis: is Revertitur ad praesentia, hoc est, ad Sennacherib, regem Asbriorum, qui Samariam Judaeamque vastavit, et, excepta derusalem, delevit per circuitum omnia, et longe post suturis vicina consociat, ut imminens auferatur metus, quia dicere poterant audientes rnos praesentem perpetimur obsidionem, iste multis post seculis ventura promittit. Est igitur ordo prophetiae: quamquam post annos plurimos Babylon destruenda sit, et Omne penitus stirpis Assyriorum et Chaldaeae seminarium dispe dendum ἔ tamen ut non timeatis vicinam captivitatem, jurat Dominus se quod sua aestimatio non fallatur, et quod mento conceperit, irritum non fiat. Hoo autem humana loquitur allectu, quod scilicet non fallatur, qui falli non potest. Comeram, inquit fri. 25.J, Assyrium in torra mea, M Mmomihua maia concia Mo eum. Una enim nocte centum' octoginta quinque millia exercitua Assyriorum angelo V stante deleta sunt La Reg. XIX.J.

568쪽

, Ω5 ' et'N 'liis, Da frangendo, s. ut frangam Assur, do prosternendis et destruendis copiis Assyriacis, nietaphora a brachio desumta, e . Εgech. XXX, II. u.. In terra mea, Canaana. Respicit ad eladem exercitus Sennachoribi, vid. Hieronymi supra in Argumento allata verba. ad IN G super montes meos, i. e. super nion totam Cananaeae partem, in qua sita Hierosolyma, conculcem eos, instar luti platearum, Zachar. X, 5. CL Ps. LX, 14. CVII l, I 4. Sententia hiajus praedictionis est eadem, quam vatea noster Plenius explicarat X, 5. I 6- 9. 26., et retractat paucia XXI, 5. 9. μν dri 3πE 'd' D recedet ab eis, Iudaeis, jugum V . regis Assyrii, ab eo illis impositum. Cf. X, 27. 1 HIERONYΜust is Et auferetur ab his, qui obsidebantur in Ierusalem, jugum ejus, et grave imperium, quod omnibua imminebat, et pondus, quo premebatur, in ipsum potius Tetrudetur. Fugiente enim Assyriorum rege in terram suam libor cum populi reliquiis egressus est Ezechias.

x6. v Nn-ΑΣ Αν' nmvan nM4n mo est eon tium diasser ι m, decretum, a Deo fuere omnem terram, . quae scenam Iustineat judiciorum divinorum, de quibus hio mentio est. Magna enim imperia quum occupare soleant magnam orbis terrarum partem, nomine γ Nn ba recte veniunt, perinde ac ditio Romani imperii πῶσα i οἰκουν dicebatur. Regnorum Assyrii et Babylonici subversio in ' . forentissimam partem orbis illo tempore habitati cultique

magnam inducebat mutationem. bπ nudiari 'an nriri . di, an haec manus extensa es fver s. contra omnea gemea Jovae et populo ab eo custodito inimicas, quae omnea ' ietiam tandem corruenti Vid. de Philisthaeia, ri. x9., do Moabitis, XV, 1. seqq. , de Syris, XVII, a. seqq. II1Eao-

569쪽

52OIef α s. Cap. 26. 27. NUM usi set Ioc loco quidam arbitrantur gelIρrale in e Te contraon.ne in orbem prophetiam, et quod vallitas Babylonis, clallariae cicitatis typus sit cotismiamationis mundi. s. .libus nequaquam corali aut cimuit, dii in sciatrius, hic Omnens terram AIIyriorum proprie sigil ilicari, et unioersιs gemea socias -rphis Assyrii ilemonstrntas. Quicquid autem a Domino de- ciet lini est, nullius virtute proli ibetur. 27. rvr ni NIS n I: a NauI IOMa, agminum oci Iestitim Dominus, cujus potentia nullis circui ascripta est angit litis, decreMia, Vs. u.., XX li I, 9. 'D - quia irrιιum faciet ' VIII, Io. mantas ejus extensia est ad percutiendum, V, 25. lx, II. XXX l, 3. 'n nan et ' Ecquis igitur rescedera facieι, reprimet, avertet, eam p XLIII, 13. P. XIV, 24. Iura Mia MDa, agminum Deus, in Mee-rbar quemadmodum sasui, iaci μι, et seus deerosei, ita

25. O AGBritim in terra mea perfringam, et in montibus meis obteram, facessatque ab eis litius. Iugum, οι onus ab eorum dematur humeria.&6. noe est consultum da omni ιerra Geretum; Maemauus es in omneε Porrecta gentes. 3M7. Nam quod δεω , agminum Deus, decreseis, quiar cindri Θ ejusqtae porrectam manum quia reιrahas p

570쪽

Philisthaei Ahasi tempore jugum a Ulia impositum decusserant, a Chron. XXVIII, 8. Hinc quum prospero gavssi

fuissent rerum suarum statu, eumque feliciter confirmassent, ex obitu Ahasi, regis, qui fortasse successu temporis potuisset se recolligere, spem ceperunt status rerum suarum magis adhuc confirmandi. Sta vates iis praenunciat mala gra- , vissima, quibus suturi sint assigendi et castigandi. Dehortatur igitur eos a vana laetitia et gloriatione, quippe quae brevi commutaretur cum planctu et lamentis, ad quae illos provocat. Judaeis vero promittit majorem in posterum tranquillitatem et securitatem; atque Deum IlierosoIymia , adversus hostes praesidium et conservationem praestiturum esse, pollicetur. Consilium vatis itaque maxime erat hoc, ut pios et inopes Iudaeos, Philisthaeorum terris proximos, . qui gravia ab iis vulnera acceperant, consolaretur. Quum enim illi quoque forsan metuerent, ne mutato regimine, deteriora adhuc Perpeterentur, Vel saltem aegre viderent, Philistinae , ab Usia depreMs, prospero rerum suarum statu i Iaetari; vates animos eorum erigebat hac doclamatione, quae ipsa est bimembris; priora membro Philisthaeos dehortatur a vana laetitia et gloriatione, argumento ducto a calamitate instante, cujus consequens docet sore laetum

Iudaeis vs. a 9. 3o. ἔ posteriora provocat Philisthaeos ad planctum, similem ob rationem, et explicat novam calamitatem Diuiti eo by Cooste