장음표시 사용
61쪽
Sectionis Primae . qSrismo eto. Item habendam rationem locoru, Per quos euacuandum est,de qua re in Apho. risimo x i. Est praeter habendam rationem morum in ipsis morbis, de quibus agitur in hoc Aphorismo. Cumque mores sint, vel be uigni , vel maligni benignis moribus praeditos dixit maturos; malignos autem crudos. Dixit ergo de maturis medicare, quod non est accipiendum de solis purgantibus per inferiora,& lenientibus; sed etiam de fortibus,& de his, quae per superiora et immo maxime fortia initio sunt adhibenda, ut declaratur ad secundam sectionem , Aphorism. 29. Neque occurrendum est, quoniam concocta sunt medicanda non cruda ; in initio autem non esse conc'cta; nam declarauimus non esse sermonent Hyppocrati de humorum
concoctione, & de morborum maturitateia squae ad moreS pertinet , quae maxime viget
in principio, possumus quoque intelliger . Dictum medicare de lotium cientibus deis menses mouentibus, & sudores, de pituitam ad os, & nares euocantibus, sed maxime dictum accipio de ijs, quae proprie purgantia
Subiungit autem & mouere, ut praeceptu amplificet, & sciamus eadem posse Medicum uti licentia in sanguine praesertim mission adi per venae sectionem,& per hyrundines , &cucurbitulas, di demum licere omnia exerce.
62쪽
Te Mediei munera, quibus nihil bόnim, ho
rum morborum natura repugnat. Quando vero mouere liceat, non expressit , sed in se-quefitibus indicauit, ut ante quoq. dixi praeceptum est generale per initia mouendum , sed tanta est horum morborum tacilitas, ut absque phriculo extra quoque principia mouere liceat, neque peccatur grauiter &si videatur contra praeceptum illud' generale moueri quoniam morbi maturi-suntdi Non cruda, idest morbos erudos quales exposui
mouere non e aedit; quando autem mouendi sunt nunquam etenim, neque in princiapijs , nam principnim est aptissimum, quod n non expedit in principio longo minus ire . alijs temporibus expediet, quo docemur e6trariam esse morborum rationem, quos citra ullam temporis distintionem dixit medicandos, & mouendos, quoniam scilicet quocunque tempore hoc licet facere. Cum vero crudos mouere non liceat, siue tamen est,hoc non esse perpetuum , nam sese offerunt tem
pora, in quibus secus lacere opus est,scilicet si turget,si aegri naturaIndiget, si euaeuationem appetat; non si humores huc illuc strantur: quia Hyppocrati nunquam di sit , sed si aliquis impetus adsit,quo naturae desiderium comprehendatur, cuiusmodi est nausea, sua vomitum appetere naturam intelligjmus, inanis aluum deijciendi cupiditas, cum pon
63쪽
sonis . 1 sdere lumborum, & ventris murmure, quae
alui deiectione . natura desideria persuadet.
: Itaque Hyppocrates sectis q. lib. aeui. 6 admonebat purgandum medicamεtis D μορ- η κουιλα Si murmuraverint intestina, si minus inquit, abstinendum D μέδνα Simile quoque est, si venae sede tumeat, ει pruriantaloc enim indietum est naturae sanguinem appetentis peream partem essunde re. Neque ruis ubi soli tenues sire mole stant accipere lieet; sed etiam ubi crassi , &Promiscue accipiendum est quod Hyppocrates indicauit apertissime, libro R de morbis muliebrita Vbi de his, quae post partum a bdunt, disserit, de inquies turget pharm cum bibat , quod deorsum mel, nqui derabiliosa rit, quod bilem detrahat , si puta, tosa quodpituitam ; ergo turgere dixit vis taliosi, siue sint humores pituitossi Et notam dum praeterea t est hoc ex loeo turgere. diei quoque de morbis longis; nonautem deser Turrere desiis acutis; namque eo loco de acuto sermo non crat,quod caret dubitatione . Subiungit 'denique plura vero non turgent, quod si a cipiatur uniuersὸ de omni morbi genereis . quod videlicet raro aegri turgent,illa potest
esse ratio, talicet turgere ess quidclam, va
64쪽
naturale ι vel naturae affine,. etenim naturata
semper superfluis eijctedis inciambit, ac quae naturalia sunt sanis potissimum eueniunt
aegris contraria naturae contingunt cum laborent effectibus praeter naturam, quOS ea quoque symptomata sequuntur, quae sunt aliena , de praeter naturam et ergo turgere
raro aegrotis contingit si uniueria loquamur; sed fortasse si Hyppocrates' de his solum dixit, de quibus loquitur , quorum occasione incidit in mensionem turgescentiae , qui sunt morbi , quos crudos vocavit, quν yt nostra crudi sunt, ita rarum est, ut habeant hoc indicium naturae ad euacuationem propense. Non dicitur auxem nisi turgeat, ob id, quod
dictum est in principi is quasi turgere per ini
tia eueniat, ed accipiendum uniuerSe, namque & extra. principium, & in omni morbi senere si liu get medicamentum offerendum est, vel quaecumque alia natura appetat administranda, quod apparet ex locis alijs alobi memoratis, in quibus Hyppocrates idem vocabulum usurpauit , cum neque de criado speciatim morbo, neque de principio locutus sit,inmeqtie de purgatione, sed infinite, di promiscue, de omni morbo,& morbi tempore , hoc accipi posse indicauerit: dixit enim libro secundo de morb. agenS de uua surgulionem non turgentem secundam non esse ; item j. de fracturis I 8. usurpauit hoc
65쪽
de affectu, in quo ita turget , ut sola naturae appetentia ad vacuandum ostendatur, nonia autem ad aliquam vacuationem moliendam Medicus imitetur; dicebat enim sigrium esse futuri abscessus ossis , pus crebro fluens ex ulcere: Quamobrem turgere videatur
turgere, idest appetere exitum , quod non est dictum, quia Medicus imitetur ad vacuandum cum sponte factam dicat vacuationem, nepe pus fluere ex ulcere.Itaq. aberrant quinque Interpretes, du putant,quod ait Hyppo crates turgere indicium esse opportunitatis dandi pharmacum, quo venter deturbetur. cum tam late pateat, ut in seeundis tumoribus doceat Hyppocrates obseruandum si turgent: & Aristot. in sternutamento, ut ex di. Ais antea manifestum est . . .'
An sierat oti medieamentis per initia morborum lenien ius, euacuantibus. Si ergo quaeratur utrum liceat initio modi horum cum humores crudi sunt uti purgantibus medicamentis stiluendum hoc maxime licere, quod proditum est a. Aphor. am& huius secti a . Et intelligitur . quoque ex verbis huius Aphorismi, quae antea perPendebam . Neque in principijS, nec repugnat sententia praesentis Aphorismi concocta me , D dica-
66쪽
dicare assero vulgata verba,cum dicenduin sit matura quoniam sermo non est Hyppocris de humoribus, vel crudis , vel coctis ; sed de morbis, & eorum benignitate , & prauit itesib nomine maturitatis,& cruditatis, & ute- dum ijs medicamentis, quae sint consentanea morbis ipsis,& aegrotanrium corporibuS,&inanis est distinctio medicamenti lenientis,&violenter ducentis, non quia non sint hae me dicamentorum differentiae obseruandae; sed quia ve initijs morborum offeratur, nihil refert cuius sint generis medicamentar nam que Hyppocr. in pleur. q. die Veratrum ni grum , aut peplium praebendum scripsit a. &
de victu acui. quae res est maxime euentis consentanea , etenim constat magno εν
rum fiuctu purgationes initio adhiberi,& n5 absque culpa in aliud tempus differri, dumo, do morbi natura purgationem requirat. . Cur ergo Hyppoc. lib.de medic. purgan. si tamen lib. Hyppocr. est, cuius exemplar aecum non vidimus, nec extare scimus di 't purgationem hanc in tempus, quo labris remissa est λ An non expectandam concoctio.
nem eo documeto nos monuit Z Nequaquam
distulit, quia febris vehemens, idest acuta genus hoc remedij refugit, & quo maxime... tempore medicamentum dari debet, initio scilicet dandum negauit ob febris vehementiam, quae statim apparuit, ut intelligitur ex
67쪽
. Semonis Prima. ' SI Illis verbis, febris sertis corripit. sed dubit
tur adhuc, quia A. aeui. ao. Hyppocr. ait i flammationibus per initia non este utendum medicamelis φιν ιακωπι ,naq.eo assectus quia crudus, non remittit, at cruditas ea si aetatis
est, falsa sententia est, ut ex dictis accipitur; etenim maximEmouendum morbis incipientibus a. Aphor. 29. Si vero est cruditas morum.Cur. dixit sanguinem mittendum prius, deinde, & pharmaeum exhibendum, eum in terim de turgescentia nihil omnino dixerit λ& in morbo crudo secundum mores non sit
mouendum, nisi turgeat. s. ta I
Scire igitur licet morbos dubios esse quoc .
dam, ut dictum est, quorum media est inter maturos, & crudos natura, qui non solum
maturi, & crudi sunt dieendita temporum morbi diuersitatem, quia per initia,& fines
maturos diximus, sed etiam comparatione remediorum, in quibus, & generis ,&ordi. nis ratio habenda est. Itaque inflammati num quaedam solum venae sectionem postulae purgantibus vero exacerbantur, haec erudae sunt comparatione purgationis, quaedam v ro admittunt etiam purgationem ,i sed non ante, verum post venae sectionem,& hae G dae dicuntur , quia inuerὶ remediorum ordine exacerbantur, aut saltem non remittunt. De utroque autem genere Hyppocr. eo loco verba facie, nam si morbus sit magnus , &
68쪽
sortis a sanguinis missione purgationem danat;& hoc est genus alteru uti sola est salutaris missio flavinis recipit aute si minor morbus sit,quod est altem,cui cogrua est post venae sectione purgatio. De primo autem gene re rursus loquitur in sequentibus , inquiens , qui inflammatas partes initio statim soluere tentant medicamelis, ij ab inflammata para te nihil auserunt; assectus vero, utpote cru dus non remittitur , haec ibi dicit, ergo affectum erudum comparatione remediorum ,
quia purgatio non ei congrua est, aut non anisi post sanguinem missum. Haec quoque docent morborum tepora non discerni coctionis signis, de cruditatis, quae in humoribus esi se debeat , & cum ex eo concocta medicare eoncluditur, ergo non in principi js falsum concluditur; quonia illa maturitas adest maximE in principio, ut etiam in fine, & illud
sanε videtur ineptu , Iotium obseruare ad intelligendum ex signo coctionis, quod in lotio apparet morbi adesse incrementum, eum res e contrausio, se habeat, namque eruditas in is lotio symptoma est, quo morbuS crescere intelligitur,si videlicet initio no extitit.Ceres quod ait Cels lib. 3. eap, a. Rationi consentaneum est, maxime morbum increscere, cu deterior cococtio est,eu fhdiores deiectiones, &e. Tantu abest, ut ille crediderit notas concoctionis augmentu morbi demonstrare.
69쪽
Vana itaque multa, & inutilia , & noxia recepta in Sehola Medica sui ob huius Aphorismi obseuritatem, a quibus liberat nos, i terpretatio nostra; eastemque relinquitu his magnam artis Medicat partem facilem, apertam, rebus congruentem, quam reddit vulgata eterum interpretatio difficilem , obscuram inexplicitam, & a rebus , & eue tis alienissimam. Reliqua nonnulla hic spectantia ed secundam sin. aphorism.as. explicata sunt, quae . studiosus Lector pote rit Bo arbitratu modo dictis .
70쪽
CARDINALI, VIRO CVM DIGNITATE. TVM tDΟΜESTICA NOBILITATE, lΕT OMNI vIRTUTUM GENERE CLARISSIMO, ET PATRONO MERITIS S. MARSILIUS CAS NATUS, EXIGvvM GRATI ANIMIM O N V Μ E. N T V M