장음표시 사용
171쪽
ualis obser umquia ut non ex qualibet qualitate est ens:sic nec exqualibet quantitate . Sed haae Aueressitatio auctois obstruatio uera estistu proficiscit ex malis transsationibus: in codicibus enim gramis nulla est Qualis demo haT contuderatio Animaduersione dignum ut Aueroes indicat demonitiationem hanc diristare hax ab aliis uidelicet ab ea qinc procellit ex motu terra ici ab ea quae fuit ex loco ignis:quia Iaa est propter quid re camam arterensallae uero demonstiationes sunt signi quia omnis demonstra tio ducens ad impollibile dicitur signi. Unde demonstratio huius loci est omne individuumn ρstans ex tota eius materia est unum numero tantum naua specie: lum siue mundus costat mrota sua materia igitur unum numero tantum addit tamen ci minor huius potest declarari per
UM quia mundum conitare ex tota sua materia: eo patet quia non potest elle extra hunc mudum aliquod elementorum: per illas rationes constat:& lic dictiae demonstrationes dant mutdii ineste unum tantum:haae uero causam illius arseri:quare congregando utrasq; uel omne ii in de multi mul erit luma certitudo traxe Aue Ad circa hax quaerunt utrum unus sit tantum mundus Maiudieiudo ut nec si nil noemissint esse plures:&silet argutist sint uel pollini esse plures primo mundus est cilectus dei etiam apud ripatetic ut in libro delinictio deliructi num. potentia dei cum litin finita non determinatur ad hunc unum selum mundum . igitur potest sacere alios . Secundo
quanto species est nobiliori tanto est potantio Mundus est species nobilior specie liominis uesequi igitur potest perficere plura indiuidit uilla homisi aut equi. Tertio mesius est multipli/care optima: A ea quae sunt minus bona Mudus eli optimum quid: igitur melius est ponere pluros mundosia unu ni Quarto Itodie linatalia mixta numeroe alia quou clementa uir tantea: c hax sunt ipsius mundi partes:quibus non manentibus eiidem uidetur etiam Φ mundus non Pdes de mu maneat idem:quare plures elle possunt succelliue Circa questionem liac vanae sunt pollitiones: se multitia 2 omnes reducuntur ad dua,mam qui de ipse mundo locuntur:aut unum numero mundum arAnaximent bitrantur:ut est positio Aristotelis:aut plures insidos.Si plures:sunt positiones: Alii enim diXe democriti po runt infinitoselli mundos eiusdem specieiunici ligentes per mundos hominis i us indiuidua Empedoclis nam homo pie microcosmus dicitur laoc est paruus mundus . quod fortalle anaximenes o Herpo mocritus uoluerunt dicere. Alii dixerunt mundos eiusdem specici elle pluresistimentes mundupro elementario hoc sensili mundo:qui intra lunarem orbem continetur nd quidem simul l sed sit cessione:& hoc empedocles sentiti hunc mundum concordia cudiscordia fieri di corrumpi asPo astrono. serens: uod etiam magni stellarum scriptores affirmant 2dicentes hunc mundum uariari stellarum minutut etiam Aristoteles credit in libro meteororum Isti enim sint qui probant mutationes rerumlcv diluuia cx coniunctionibus stestarum maximis Saturni ct Iouis atq; Martis proficisci in quibus ok mixta omnia ad elementa: cv elementa ad materiam fere re tui contendunt. Po,Iatoni. Plato autem mundum hunc corrumpit cude nouo sieri autumat lingulis triginta sex milibus an Poquar ana, norum:quo tempore complet rcuolutio maximi orbis. Alii sunt: qui plures mundos dicunt ximent cv de inter se excentricos eiusdem speciei lac naturici lo numero inter se disterentes, lue profici mocrito alari tum moletium qualitatela: uirtute: cvissimi democritiis c anaximenesi ut Aristoteles recitathitur quod etiam Plato uidetur animare ex eo quia uno exemplo plura elle poli sint exemplata Qui id Amst igitur mundos eiusdem speciei arbitrentur:tot sunt.Contra ultimos obiecit Aristinctes plurib' te. resellit rationibuslut circa litte comentationes uisum est.at contra primos rationes Aristotelis nullae
ut plures es sint. Qui uero plures mundos alterius celestile arbitrantur: hi sunt anaxagores tela Platonicit se mundus at, qui trifariam consinon distingunt:alius quidem est intes lectilis:alius sensitis: inter hos mediusterius species est coelestis Intcllcctilis quidem is est:qui omnibus intestigentiis nexus est coelestis uero is,quelint omnibus orbibus congregatur sensilis di clementarius qui clementis di mixtis constat sunt auterini mundi hoc ordine sese habentesvit nihil sit in uno quin sit in alio ut quod in elemctario est ignis in caelo est marsi in angelico est Seraphin quod in elementario est aquali caelo est lana: in angesico estCherubim2cv in oecteris id genus limiliter:qua ratione dixit sertas te anaxagoras quodlibet tile in otioli liquatenus quicquid in uno est:in alio etiam erit . Nec etiam cotrahos rationes Aristotelis ualent ut omnibus prelpicuum est. Nec enim hax Aristoteles ipse no id qonc pallet imo ubiq; concedit Haae sint quae de mundorum multitudine dici possintdiuero est q/dignum stione dignum:utrum deus ipse posset facere plures msidos eccentrincos a clue perfectos:& eiusdem species: d quia noller expositor thomas non minus theologus u phylosbphus in comen rationibus huius loci:aperte detendit nutam nec cile plures actui nec polle esse etiam per despo
tronum tentiam: troc nunc nobis sit ac lat: quia ita lcgltates disputat lo linc ad rationes:ad prima disci potest potentiam dei et sic terminatam. plut peripateticos: sed datoq. sit infinita: dico licet
potentia des non sit terminata eri parte dei:est terminata ex parte rei: quae sit non enim dicitur
172쪽
des poemna exhausta: si non possit hominem mestorem facere: i scin qu lam nomo non estres melius tactibilis: licitiam non dicitur potentia dei exhausta:datoch non possit facere plures mundos:quia imm)llibilitas est ex parte rel. Ad secundum dici potest pollentiam di virtute φυclei non consistere in perficiendo plura indiuidua: sed in melius operandolui dicit terito de animat& ita mundus:quia eius operatio est melior illa hominis:ideo est perfectior Ad tertium diι es potest esse melltis multiplicare optima luando illa multiplicatio non est impossibilis sie enidit pollunt multiplicari. Ad ultimum dicunt illam rationem probare plures posse esse mundos
successime partialitermon autem totaliter: ut dictum est Haec de questione.
Reliquum tolturcst id ipsurndeationstrare ex omni naturali aren sensili corpore constitisse sed primum afferamus quid nam coelum ipsum es Te dicimus/cae quotupliciter:ut nobis id cercius stat:quod quaerebatur.
Supposuerat Aristotcles in questionis olutione mundum ipsum ex tota sua materia tonstitusta taptatum Nunc Aristoteles uult hoc demonstrare:assercns primo intentionem eorum quae dicturus inrae ordinem. Inquit rcliquum uitur in id.ipsum demonstrare ex omni naturali at* sensili corpore constitiisetcrat enim hoc suppositum modi intentio.Sed primum ineramus quid nam cratum ipsum esse dicimust"upliciter dicatur:&non temercisso enim prae accipiendum est ut nobis id certius iaci quod quaerebatur . Hic est ordo
Uno igitur modo coelum dicimus substantiam ultimae uniuersi couersonis Aut corpus naturale'uod in ultima uniuersi conuersione constituitur . Ultimu enim ac supremum corpus potistimum coelum appellare consuevimuxin quo omne diuinum insidere dicimus.
Nunc rem propositam exequit:&ponit tres significatust esus quod graeci dictit tapositio. nos u coelum In prima significatione coelum est substantia ultima conuinionis totius uni/Dersi, ut orbis stellatus:dicitur enim ultima conuersio .qua graxe est periphora:dianus ipse mo/tus:quo coelum ipsum Milit horis sere uniuersum circuit Orbis autem stellatus est substantia huius ultimae conuersionis:quia subiectum illius:accepit enim lite pro Lbiecto clasic primus coeli signifkatus est:quo sublectum moetus diam coelum dieitur. Aut aliter describit dicens aut coelum dicitur corpus naturale quod in ultima uniuersi conuersione costituitur sunt enim tot co lip pIMrael sive couemiones:quot sunt orbra: quod est corpus inultima conuersione omnium orbium costitutum.quo ucro ad uerba attincti Ex uerbo. prima nominis descriptio filii per substantiam: ius ratio Haturalem rationem transcendit:cum ad methaphysicumspectet:propterea aliam expositionem adhibuit in eodem ipsius coeli significatu :quae per corpus naturale est: nam liaec naturali scientiae magis conuenit probat hanc significationem modo quo silent probari nominum interpraetationes ex consumidine uidelicet o/quendi nominibus enim utendum est ut plures ut dicitur secundo libro topicorum inquit ultimum enim ac supraemum corpus potissimum coelum appellare consuevimus: in quo omne diuinum insidere dicimus ut substanciet materialeslcvdeus ipse: dictum enim est supra omnes
homines locum qui sursum est diis tribuisse Sed fortasse dubitauerit iunior: nam seperius Ari Dubi stoteles locu ignis essesinit simpliciter senum lipsost coelos nec sursiimi nec deorsum esse:quom ΟΙ sint grauitat lis ovicuitatis expertes:at nunc coelum stestatum ass rit esse maxime sursem: quia elocus omnis diui. positor recte sentit: sed facilius dici potest sursum ex deorsim poste,cnire in usum nostrum aut ut sunt disterentiae positionis: aut sunt termini motuum rectorum:ut sunt disserentiae positionis: sic illud dicitur esse maxime surivimquod est e centro ipso marime remoturdi hoc modo Aristoteles loquitur si ut sunt termini motuum rectorum sic locus ignis est ma xl me sursum locus ternae maxime deorsum di sic locutus est in allis locis:&se tollitur inradictio.
Alio modo coelum illud corpus dicimus quod st proximum ultimae uniuersi co/uersioni: in quo lunal lol non nullaxi stellarum sunt collocate et enim haec in coelo esse dicimus.
Secundo modo coelum sumitur pro congregato ex omnibus orbibus excepto orbe stellator in Exposito quo sunt duo lumina tal& luna:& quineti planetae, inquit alio modo coelum illud corpus dictimus:quod est proximum ultime conuinioni totius uniuers:hoc est totum agregatum ex orbi/bus iusta coelum stelliisum in quo luna diablinon nullaeca stilarum Lint colloca lut quin cy
173쪽
planetae quaem significatum similiter probat a consueto modo loquendi dicensiovenim haec 'ne xlo esse dicimus:&certum est illa non esse in coelo stes luero:sed infra illud: igitur coelum clapoteli sumi pro contento infra illud Quo uero ad uerba attinetmerbum illud Dubi emo graxe: latine etiam cst continuum:propterea dubitant expositores: quia non uidetur tale agre/Sor garum esse continuum 31stalliso. Nam Consu. lerentes lia e esse continua quoad naturam' quatenus omnia sunt incorruptibilia lovin orbc mobilia.Sed hae dubitatio non est necellaria:Aristoteles enim etiam interdum uerbum pro proximo sumit: ovis transtulimustqua ratione nulla est dubitationis necessitast nulla etiam
Insuper etiam aliis modo dismus coelum id corpus quod a conuersione ut a co
tinctu, quippe cum totum: univcrsum coelum dioere consumimus,
Vltimo coelum sumitur pro corpore quod ab ultima conuersone contincturizox sic pro toto mudo quod etiam ex usu loquendi probati quia torum ou uniuersum coelum diuere consuevimus Quo uero ad uerba attinet Aristotcles diarium motum appellauit ultimum cum alibi appellet primum:ubi Auero indicat illum esse ultimum ou primum ultimum quidem pro qxiato inter contineticu rectos di orbiculares motus omnci, primum uero quatenus est causa α princi plum omnium motuum ut octauo dieitur physicae austultationis.Scadices cum hoc nomen crulum de illis tribus dicatur: eltenim unluocum illis:an aequivocum. Respondet expositor lxidici primo o princip'liter de supraemasphaera. udo illi prima proximae Tertio de uniuersitate corporum quatenus cotinetur ab illa supraema:quae aIi Odocet coelum principaliter dici de supraema. Aueroes autem uelle uidetur coelum elle dictu principaliter de uniuerso mundo:& secundo de sphaera ultima quatenus illa fortasse est princit alii: ima pars totius uniuersi:& tertio de orbibus allis:ut sunt partes minus principales.Scd illa opositio primit mi conuenit:hax autem uidetur rationi magis conuenire.
Cum ital trifariam coelum ipsum dicatur, totum id quod ab ultima conuertione comprismditurae omni naturalii sensilii corpore constare necessc est: propi rea quesa extra coelum nullumst corpus=noen fieri possit.
His praemissis syllogizat propolitum:&antidit hunc syllogismum somnia corpora sensilia sum
uniuersa mundi materia. Mundus constat ex omnibus sentilibus corporibus. gitur mundu Scostat ex tota eius materia circa igitur hunc syllogismum praemictit intentionem: quae est colacluso illius zc uim syllogismi cu inquit cum taet trifariam coclum ipsum dicatur: totus id quod ab ultima conuasione compraehenditur lex omni naturalii sensiliet corpore constare necesse est. Hax est intentio siue syllogismi conclusio propima quia extra coelum nullum sit corpus me fieri possit. Haec est syllogismi uis . .
Nam si extra ultimam convcrsonem corpus sit naturalea ipsum aut simplicium corporum aliquod:aut compostorum: ut secundum naturnalia aut practu natu ram sese habere necesse est. positio ' Propositam intentionem syllogizat hypothetice mulsiue destrumue sic si aliquod corpus mira
ultimam sphaeram lit:iplum erit aut simplexi aut mixtumi aut secundum naturam laut praeter naturam.Sed nullum horum estine HIc test:igitur extra coelum ultimum nullum corpus na/turale uel sensile este potcst: huius praemissit disiunetlua zquae in mesoricu sermo translationi/bus perspicuus est
Simplicium qui lena igitur nullum etitiacmonstratum est etam circulariter de latum suum locum comutare non polle.
EXPOsitio Probat nunc minorem uid licet ch nullum horum sit:quia aut erit corpus quod circillanter ser/tur aut leue aut graue primo probat cymon sit corpus:quod circulariter sertur: quia demonstra/tum est sexto auscultationis physica corpus quod circulariter fertur non λsse suum locum commutaret nisi secundum forniaminon autem secundum materiam.animaduisione dignum rationem hanc esse sic sermandam si extra ultimum coelum est corpus quod in orbem sertur aut est ibi uiolenter: c hoc noniquia citet alteri locus ille naturalis aut naturaliterio cum quicquid sit naturale uni indiuiduo unius species in simplicibus lillud de numero sit naturale cuilibet indi,
174쪽
di, stur aut ille orbi; ad locum noIrrum laut noster orbis ad locum Ilitis ferretur ire quicquid
erit sequim coelum posse locum ci , mutare secundum brinam cti materiam: cuius destructione hi sidat Aristoteles dicens demonstratum est enim in sexto physiconim circulariter delatum svium locum comutare non polinc ita illud consequens est impossibile.
At neq; id esse potest :quod e medio sertumn id quod subtae . Quado quidem
per naturam ibi non erunt: uippe cum ipsorum alia sint propria loca Praeteria. turam autem si sint tali cuipiam corporum enctius ille locus per naturam inerit Qui namq; alicui praeter naturam competit:alii per naturam inst- cesse est . at nullum praeter haec corpus existit ficti igitur non potest ut extra coelum corpoF
simpliesum aliquod si collocatum.
Hactenus in coripus extra ultimum ccclumi non sit corpus quod in orbem sertur: probatum est: Expositis. nunc quodnc sit Iciae incil graue probari lic:quia si extra calum sint ignis di terraiciunt ibi aut per naturam aut praeter naturam per naturam quidem ibi esse non possiunt quia uni corpo rino est naturalis niti unus locus modo omnibus grauibus allignatus est ut locus naturalis medium nostri mundi omnibus uero leuibus ultimum omnium concauum lunae . quare alia locapta tertim duo esse non polliint illis naturalia. thater naturam uero minime bi erunt: quia locus illo tenus alii corpori pratertia erit naturalis per regulam traditam superius modo nullum tale uidetur praeter haec Ele:quare extra coelum nullum horum est. Inquit at neca id esse potest quod e medio serturi ut pore leue: neca ad quod subsidet utpote graue . quando quicimi nasturam ibi non erunt:quippe cum ipsorum alla lint propria loca cu naturalia infra uidelicci coe/Ium octauulleuibus ultimum lunarergrauibus autem medium tonus .cv impothbile est unicor/pori naturaliter componere plus uno soco Praeter naturam autem si sint tali culptam corporum exterius ille locus per naturam inerit.qui nam* alicui praeter naturam competitiali pomaru/ram insiti necesse et t. I Lxcen est regula in hoc libro scplus declarata at nulls praeter haec tria uidelicet leue e graue ovicutrum mittit corpus in rerum natura:cui ineste pollit locus ille neri igiturno potest ut extra coelum corporum simplicium aliquod sit .Et in hoc recte eXPosito sen La .s. TI tit rationes has non ualere nisi ex illotquod superius est demonstratum lunum uidelicetisse ultimum:quod est locus naturalis omnium leuium unum etiam medium: quod etiam est naturalis locus omnium grauium Ex hac n suppositione irationes hae uim habent pollentem
Quod si corpus simplex nequeat ibi ullum me:nel etiam mixtorum aliquod i dem esse poterit . Mixtum mirius fiscrit alicubi simplex etiam ibidem sit noeec
Plactenus et nullum simplex extra coelum sit Vs probatum est: at nunc Q nullum sit extra Expositis. coelum mixtum probat: nam si extra coelum est aliquod corpus mixtum oporiet ut ibidem ut corpus implexi nam si mixtum fuerit alicui:simplex etiam ibidem si necelle est: saltem id sin plax:quod in illo est mixto Etiam propter aliam caulam:quoniam mixtum di mouetur di est'iloco a praedominantea lemento igitur in illo loco extra coelum sit lucrit aliquod mixtum:op3 in eodem esse simplex pra dominansluirtute cuius mouetur levist in loco. Quare cum extra Ium nullum sit limplex:necat mixtum ecpoteri ullum: laaec Aristincte Aristotelesu ut Aue Quae Aucto. roes sentit probauit extra coelum non posse esse aliud coelum praeter naturaliteriquia tunc com com. vii. mutaret locum serendo se illinc ad locum coeli nostri. Tacuit autem ut Aueroes inquit probare ibi coelum eme non pol me naturaliter:quia est perse notum zquod iaciatione probat nam si eratra coelum nostium esset aliud coelum:esset ibi etiam alius mundus:quod deducit: quia si extra coelum nostru in est aliud coelum:oportet in medio illius esse terram fixam: circa quam serturr omne enim quod mouetur lege quiescente: si ibi fuerit terrarerit etiam ex ignis: ovenim si unucontrarium fuerit in remm natura: cvreliquum ellas erit.Vltra si in illo sunt extrema erunt blmedia.quare si ibi erit coelum:etit etiam alius mudus aut Melius fortalle id tacuit de utroq;: qa me, . quicquid dicitui :sequitur coelum posse locum mutare. nam si extra caelum ultimum c aliud coelum e tactricumlsi ibi erit naturalitermostriim mouebitur ad illud:si praeternaturali intillud mouebitur ad nostrum:propterea tacuith Deinde Atilroteles ut inquit Aueroes probat extra coelum non posse esse elementa:&debuisssit praesumere diuisIionem hanc aut naturaliteri aut pι
ternaturalita:c non praeaccipit:stddem inquit hoc se/
175쪽
cit quia ex alterius destructione sequitur alterius probat uel secti ut esset brevis nam uirc modo bene sit: Haec ex Auer .
At uero neqr fore etiam pomibile est Nam aut prater natura aut secundum naturam ctit &aut simplex:aut mixtum Quare eadem ratio rursus insurget: ni
hil enim refert consideranti sest:an seti possit twrspicuum igitur ex dicti, necelle, nec seri posse ullius extra coelum corporis molem
Expositio . Hactenus Q de ineste nullum corpus sic extra mundum probauit munc dem probat de contin. gentia, non contingit aliquod corpus Ie extra mundum di arguit diuisive ut prius:quias ali. quod corpus extra mundum contingit esse factumaut erit simplex:aut mixtum: cu utcun filaut naturaliteri aut praeternaturaliter.o arguatur ut prius:quare eadem ratio insurget . nihil n
Dubi refert consideranti ii illud sit de inesscian fieri missit de continilenti Sed dices uidetur inesse cucontingens elle disterunti ut dicitur primo priorum .igitur refert illud consideranti. S. I cmas Sol ATho rei pondet Aristotele,intelligere hi sempiternis. nam ut dicitur in tertio auscultationis physica: Contu in aeternis non dissert esselevitae Sed ha solutio nulla est:quia qui dicerent pluris mundo es Propria tac se possibile Inon diceret illos esse sempit an :scd genitosic corruptibiles Melius igitur due de mora , medkerem Φ inesselou contingens cile non dit ferunt quo ad rationc ipsum enim inese est contingens deductum ad actum.at contingens est ipsim intile suturium. igitur suo ad ration nondit tirunt. ubi nam* extra huc mundum esse potest corpus: testioni ineste:contingens, nimpositum in esse non infert impossibile ex positione illius. se nihil refert quo ad rationem propterea concludit perspicuum igitur ex dulis nec essetnec fieri posse ullius extra rectum corporis molem lanae est conclusio ex dictis.
Quare uni uersus mundus ex tota sua mate Iaconstat Nam maletia ius crati turale aloe sensile corpus. Quo fit ut nec nunc plures sint cccii nec suere: noe fictim,ssint.Sed unicum dumtaxat est hoc coelum:ati perfectum
Expositis Plis modo sumpν syllogizat intentum sic corpus naturale atu sensile est mundi mat atrium
diis constat ex omni corpore naturalitater sensti igitur mundus constat ex omni sua materia. Inquit quare uniuersus mundus ex tota sua materia constat. Haec est ceclusio. Deinde sumit mastorem dicens nam materia eius erat naturalelat sentile corpus Cul adde minorem tam declaratam uid licet sed mundus constat ex omnlicnsiliato naturali corpore:Δ sequitur conclusio ui/Coside teXt delicetu, mundus constet ex tota sua materia Quo ucro ad uerba laborat inpostor: nam in se is translationibus sic kribebatur. Vnlucrius enim mundus ex tota sua malitia constat. Vbi Aristotcles uideturi dire causam cius quod dixerat:dixerat enim mundum ex omni sensili corpore conlisissemunc quali uidetur reddere causatram eo quia constat ex tota sua materias dabo ra, luerel& omnis sua consideratio est inutilis: m ucrbum illud gracum ad nos uenit interdum pro certet interdum pro quia: interdum pro quare .c, caeteres id genus: ueluti ctiam
ipstim enim apud nos sumi consueuit:& ita transtuli ego Quare uniuersus ex res iqua: ubi nulla etiit difficultas. Ulterius animaduersione dignu de mundo extitisse quatuor positiones. Alia quidem democriti alcyonaxime nisu actu sint plures mundi inter se eccarita Alia empcdoctis: Poes adiudo , luere plures:sed actu unus est. Nam illoc amicitia fuerunt compilet geniti. Alia cx tertia platonis:ci, nec sunt nec ruere plures ista esse pollunt plures:quia eius cpis, uno excmplo potest sacere plures quarta est peripateticorum: vicosint plures nec fuere nec este possint scd est untius 2 perfectus semper Uaequatuor epylogando ciigit dicens Quo sit ut noe nunc:plures sint coeli:& hoc contra democritum ex anaximenem nec iter: cx hoc contra est pedoclem nec fieri possint:&hoc contra Platonem.Sed unicum numero in sita pecie dumtaxat est hoc coelum algrse Quae Auero clumlex hoc pro opinione peripataleorum EX comento Auerois colligitur una ratio adiacrius com Xcv ut Platonem:qua: sic componitur si contingit plures esse mundos:cOtingit plures esse numero materiaslatir plures se ni mero terras Si contingit plures crras stercontingit unam numero ter/ram moueri motibus contrariis naturaliter: Ultimum consequens est impoliabile igitur pristuantecedens.Sed deus non potest agere imposIibile: igitur nec uno nec pluribus exemplis Mus potest plures mundos facere, undo in comento colligitur alla ratio cotra demoeritum &anaximenem c causa quare in auernis non est plus uno indiuiduo in specie Ratio quidem haec est Indiuidua sunt plura numero:qula non possunt esse aeterna secundum idem numero . igitur per conuci nem in contrapositionem:qua possunt esse a terna secundum idem numero nolunt
176쪽
plura num sub eadem smie, at coelum est&potest esea ternum secundum idem numero: igitur non est plus uno numero in specie Causa uero haec est ut salvetur esse perpetuum:'d cum non pol sit fieri per unum: sit perplura Inde fuit necessitas multitudinis indiuiduorum tario Error mero . do dictis ab Aristotele perspicuus est error Auerois: Aueroes enim superius comen. X .uoluit ipsius mundi materiam telle clementa ipsi: formam urio mundi esse corpus quintum . at Aristo teles uult materiam mundi cile omne corpus naturale ac sensile Quo fit ut non modo ipsa ele menta materia sint mundi:sed omne corpus quintum cum omnia cutiaturalia sint: ex sensilia . . in de mun Sed tunc emergit questio non parua:quae uidelicet sit mundi forma ab Arundiabemus quae sit dis mamundi ma.sed quae sit illius sormatab Ari. no habemus.& luce γ eo potissimum emergit: quia cuilibet maar responda aliqua Drmarunde cv Aue.dixit m udi solam posse esse in aliis materiis. Conuenere ita omnes uniuersi mundi sormam rite unitatem Sed longe disti illus est quid na Colam sit unitas haec. Atiliami sensere unitatem illam esse uirtutem quadam spiritualem e primo en Priapo auer. te in ipse uniuerse:lingulaca eius parte diri usam latin caulatam:oua quidem mundisiue partes siue membra nectanturiatilicoalescunt ceu animalis corruptibilis membra spiritu e corde disse ad ipsa colligi uidentur Cui positioni contentire uisiis est Auer sc in secundo huius comlxxl, vsibro destructio destructionum disputatione tertia in selutione.xil.dubii. Tu uero lege re emi huius conlatationem alibi Themistius u in primo de anima capite.xxiii. cui pluribus io simpli Plura cis libri tertii de anima:at umplicius ibidem unitatem illam lmundi animam arbitrati sunt: Quam plato ipse in limaeo allerit elle in mediolut uniuersum recte gubernet. Planc dicut ad elementa quidem elle naturam: ad coelos uero animam:ad homines esse intellectum huius quo positionis fult Plutarchus rodius in eo libro usum de opinione Platonis de anima ad antobo lum filium coni ipsit. Et sine dubios Aristoteles hane animam mundi cum Platone sentit: nullibi aperitus eam indicata a hic.Nam materiam explicatrigitur sermam indicat.Sapide etia hoanima unitas est: nam ut ab unitate preficiscitur numerus:sic ab hac proficiscitur rerum multitudo di mundus.Quo fit ut ex parte sermae te possini plures mundi quia haae unitas este potestiunde infinita proficitatur multitudo ex parte uero materiae unus est cum nulla alia sit materia quae proficisci ab illa pollit Sed quia sortasse Iimpolitio non est peripatetica latet nullibus ex inalis poposita ab Aristotelcialiter cuperipatetice dicerem per unitatem illam esse intesIlgendum primu Propria pomotoremiquam graael deum uocant potest enim deus considerari aut realiter:aut intentionalia tertiit enim realiter consideratur est anima uniuersi per quandam sequivocatione diei alconstittuens mundum intile:& ipsius quamlibet partem. at si intentionaliter consideraturitioncc mundi nec alicuius partis eius forma erit:. intellectus seipsum intelligens:&forma omnium intellectuum:qui ipsum intelligunt Et fac sit intentio Aristotelisistatim in laquentibus dicetur sit illa poait enim unde cvaliis comunicatum estius quidem clarius.1is uero obscurius elle ipsum atq; ut utio aristo. ueroquar ratio docet deum cile omnibu am.Amplius omnes peripatetici uoluere deum esse primum finem lprimum agensiat sormam primam:quaeres nulla cilcri nisi ipse Ictsermaunlumiuiuilius enim alimus esse potest. R ursis Aristoteles ex unitate motoris concluIrtunitatem mundi. tiod nisi deum uoluillet elle mundi sormam:cius ratio nulla es et . Hanc sorsitan rapament. doctus Parmenides balbutire uoluit' dum omnia unum ait: nam ut Plato exponit in libro Par menldis: Parmenides omnia dicit esse unum numero unitate illius prima forma tquae tamen Pptiis c peculiaribus sorinis disterunt. ut membra hominis unum sunt unitate cdmunis brina rat plura etiam nemo dubitat peculiaribus ac propriis formis.deus igitur est mundi sorma:siue Phoc quia ipsem constituiticu in Elle perficit:siue per hoc quia est operans itrinsecum: Quo sit ut
ex parte sormae esse possint plures mundi potest enim deus aut plures constituere mundos: aut in pluribus esse operator intrinsecus desecti uero materia tunicus est tantum numcro mundus Aut sorte peripatellae etiam sentiendo diere formam totius mudi esse ipsum totum: quod est Alia otia unum numero ordine di positura Materia uσo partes sunt quae ovis ilia cunaturalia corpora politio dicuntur:dicebamus enim in austultatione physica partes elle totius materias lictu uero pii mkrmam partium Quo fit ut partium mundi serma sit ipsum totum .iplius autem totius materia snt ipse partes.Tu uero elige harum quamuis. Ha de mundi ipsius forma.
Pariter insuper perspicuum est:l ne quidem in us raci uacuum-ncss tempuS extra coelum est in omni namq; loco corpus ipsum esse potest uacuum uero id esse aiuntan quo corpus non existit:sed esse potest a tempus numerus est motus:motus uero absq; natauali corpore ncquaquam est . at qui incnsum est cxtra coelum Dissilia in L OOgle
177쪽
DE COE ET MUNDO.nec esse corpus ultum nec esse posse: patet igitur ibi nec locuim neq; uacuu
neq; tempus esse. Ees sis, S iacis nona uma:in qua probat quasi ex dictis extra coelum nihil esse, hactenus enimi hextra coelum nullum lit sensilesci naturale corpus probauit nunc uero ire sit ibi locus lGside. uerb. nec ua nimi nec tempus probabit:& primo proponit intentionem ovinquit pariter insuper perspicuum estist nequidem locus ne macuum ineui tempus extra coelum est.Quo uercrad uerba attinet propterea uidetur Aristoteles haec simu Δου pariter cum dictis coclusisse quia ha tria sui accidentiatquae naturalia corpora secuntur ut quarto avicultationis pli,scix est explicatum idcirco quod principaliter de corporibus declarauiti simul cupariter de propriis tribrum accidentis=lgala Dus concludit: syllogismus litterae est hypotheticus hoc modo:si extri tum sit lc si uel uacuum lue tempus:cxtra coelum esse posset corpus naturale sed ut probatum est extracta lumnec est inec uerati necesse potest corpus naturale.igitur extra calum nec Iocus nec uacuuminccrempus inieratiueresse potest, de ratione probat maiorem deducendo in singulislcv inquit in cinamq; loco corpus pium esse potest: cv ita si extra coclum esIet loci stibi corpus naturale esse posset:hax de loco uacuum uero id esse aluntun quo corpus non existit:sed Iepotest:& ita si extra coelum esset uacuum: ibi corpus naturale esse possin haae de uacuo . at tempus numerus est mo/tus Motus uero abstr naturali corpore nequail est culta si ibi set tempus: ibi etiam esset corp' naturatcicvsic patet maior uidelicet , si extra coelum sit locus luel uacuulue tempus: extra coc/Ium esse posset corpus naturale Deinde ponit minorem:quae est destructio consequentis ci in/ἔuit atqui ostentum est extra caelum nec tile corpus ullumlnec esse posse: hax est minor cudes ructio consequentis. Inseri conclusionem:quae est destructio antecedentis:& inquit patc igitibi neu locum neq; uacuum ne sempus ille.
Quo circa ea quae illic sunt: ncq apta sunt in loco csse: ncq rempus ipsa facit se, nescere mel ullius eorum est ulla mutatioci qua super ultima sunt constitu Exoosis talario .
P Qualia uero sint ea quae extra coelum sinimunc ostendit.& hoc non iniuria:nam ex hoc sae parebit:quae sit mundi forma:si deus ipscut aliqui putant i uniueist tama,cu quia lim ex dictis
sequitur: rem hanc persecit per Drmam illationis declarat autem primo qualia non sunt illa deinde qualia sunt.&hoc rationabiliter zquia negatio est cognitione prior amrmatione maxime quando res est difficilis cognitu.aut quia illa qualia non sunt cognoscietur: qualia uero suntlaut non cognoscunturta ut cum disticultate: c, dicit quia probatum est supple extra coelum non esse locum:sequim ut illa qua ibi sunt mon sint in loco:rursus quia probatum est extra coelum non esse tempus:sequitur illario senescere in tempore, Tertio quia supra ultimam lationem nulla est nautacio:sequitur ut illa non sint mutationis participia Illa igitur quae ibi summecando sunt: nec in tempore:nec mutationemrticipant. Animaducisione dignum ha de illis posse decla/rari alio modo: a ex dictis Ea namq; quae hic sunt: in loco esse vidcntur: quia sunt corpora sitant quo in tempore:quia materiam habent at contrarium. mutantur uero quia priuationi mistetur. At cum illa nec corpora sint: nec materiam uel contrarium habeant. Nec priuationi miscen/tur:erunt igitur Iocii temporistac omnis mutationis expcrcia. alia igitur illa non sint iis mo
Sed nullis alterationibu nullisci passionibus prorsus subiceta.optimam atq; suf
ficientissimam uitam ducendo omne aeuum abibluunt.
Σηροβιi Hactinus qualia non sint ex dictis conclusiimune uero qualia sint: non ex dicitis: ted exalibus expositis additicvlnquit sed nullis almationibust nullisor passionibus siue Ctaloptimam at* sufficientissimam uitam ducendolomne aeuum absoluunt. Ha autem tria noex his sed ex aliis patent:nullis enim alterationibus nulli' passionibus subiciuntur quatenus
illa non sunt materiae atq3 contrario mixta ut terracea ipsa animalia possident autem Opti mam uitam riuatenus sume appetibilem Surficientissimamiquatenus nullo indigent aut pro ullaec seruatione: aut pro illius uita operum extautione: habent etiam uitam aeternamiquaten'
omne aeuum rerum absisIuunt. Etiam ex dictis patere potest: int enim alterationis expcretia: qa non sunt in locotomne enim quod alteraturlest in loco Morbis non afficiuntur quia tempore non senescunt.uitam habent optimamreluia ei nihil miseriae miscetur.sufficientissimamina nuLIo bonorum eget nec statunaetnec naturaunec animi diturum autem Aternitas Lanumidi temoPus
178쪽
pus ut quarto physicae auscultationis sumitur quippe cum ab aeternitate aeuum ab aeuo tempus proficiscatur.Quo fit ut quia ulta illorum omne aeuum atq; omne tempus absoluat est deo sit pαι
Diuinitus enim nomen hoc pronuntiatum est a priscis:sinis enim qui uitae unius
cuiust continet tempus:cuius nihil secundum naturam est extra: aeuum uniuscu tulas cst nuncupatum per eandem etiam rationen,& univcrsi coeli finis: finis qui tempus totum infinitumin continet aruum est,a semper essendo nuncupatione sumpta immortale atq; diuinum,
Removet caullium:posset. n obici uitam illorum non absiluere omne aeuutruquippei aeuum S positis
litellam ipsius coeli mensura:quamulta illorum eXcellere non potest. Respondet in aeuum potsumi pmen ira uniculuset rei adaequata:qua quidem ronet pus.lxx . an non isset ausi roistuet sipatium. 1k annoia steticuum canis. Aut potest silmsproprie pro coeli mensura quae culpti ecclo aequaturic omne tempus contino. obhaec potius sempiternitas a lema cilcndo est nuncus pata: urimum ad proposuit in cum dictum est ultam illorum abseluere omne aeuut accipit aeuupro tempore cultatu rei adaequato:& non pro cccli sempiternitaterquae est coaequa uitae litorum Inquit diuinitus enim nomen hocus eui pronunciatum liue distinctum sta priscis.finis enim siue mensurat qui uitae uniuscuiusqῆ continet tempus:culus nihil Fm nam est extralaeuum uniusicuiusu est nuncupatu culte aeuum uno modo humi pro spatio temporis quo aliquid aequatenariiraliter uiuit: reandem citationcm cx uniuersi coeli finis: pro idest finis qui tempus tostum insimituma continet alia ratione aeuum estidico alia ratione a semper essendo nuncupatio/ne limpta imortale atqi diuinum ita ut sempiternitas dici debeat ad propositum sumendo a uuprimo modo: liculta illorum absoluit omne aeuum Sed secundo modo accipiendo aeuum: sicli loruinulta non abloluit onmeaeuum:quia non aeuum coeli: cum sit illi aequatum. Quo uero ad ab heXFOuerbigra ca attineti uerbum illud aeuum graxe est quod nonulli interpraetes scinpiternitatem latine dixerunt uerbum uero absoluullinuce est quod etiam illi lartini dicunt perficiunt luxta quorum transsarionem erit sensus: sed nullis alterationibust nulli sui passionibus prorsus flitat optimam at Iuliicient illimam ullam ducendo in tota serupiternitate
perficiunt hoc est illuunt latcr degunt:&η, illa degant in sempiternitatciauthoritate probat an liquorum:qui ipsis siue ipsam sempiternitatem bifariam sumunt:aut pro mensura cusiusq; aequata:aut pro coeli mensura: luae proprie dicitur sempiternitas a semper cliendo cui hae illa deguntiat uiuuntiquatenus per hanc agunt at sperantur: ct in hunc modum simplhius ipse exponere uriquam expositor noster equitur. Ego autem latine dixi aeuum: quod Aueroes in suis translationibus seculum habet:& non inepte: o tunc quo nam modo textus sit exponcndus:ex iis patet Sed quaeres quid Aristoteles per id quod in extra coelum intelligiticu Quae uero. ait illud ne esse in loco me in tempore i nec in mutatione . Responda Aucroes authoritate Um c the mixtu Alexandrum intellexisse cupiitriam causami cruorbem ultimum classi praemudi utro/ς modo exponendol Aueroes asserit Alexandrum recte dixisse sev hoc nititur exponeret cx de prima causalc de supraemo orbe de prima causa quidem:quia primam causam collocat Ari. pri/mo continenti uue supra mo coelo'.qula eius motio apparci illic prius propter quod Arlin. vli 1. physicae auscultationis allerit deum esse in conuexo sphamo siue in suptiaemo orbe, Ecce quo nam O peripatcilal locant deum per operationem:de quo postea dicemus: tuosi intelligiti illud quod est illic:primam causam:patet illam nec in loco esse: quia extra coetus nullus est locus. nee
in tempore:quia extra coelum non est tempus. Nec in mutatione: quia extra coelum nullus elimotus. Slucro orbem intelleXertripatet primo ipsum non elle in loco: quia omne quod eli in loco continetur e corpore:at extra orbem non est corpus Secundo patet ipsum no esse in tempore: primo quia ipse est causa tempus igitur non est in tempore.Secundo quia non terminatur Cp .re:cum Murci emp:cklta prima causa ovorbis quoad has conditiones non disterunt . Ex iis obiter Au es concludit ad mentem Alexandri orbem siue mundum esse aeternum at non inmutatione constitutum ci hoc per conuesionem 'contrapositionem hoc modo omne gencrabile&corruptibile tempore treminatur: igitur omne non taminabile tempore est non geni/tum. Sed caelum est non terminabile tempore Ligitur ingens nim in quo ad conditio/nes negatiuas . Quo uero ad affirmativas illam quod nequae orbis ne prima causa alteraturi uel paciatur, cum ambo sint sine materia e contrarior cv timc per id quod est sil/pralationem si exponatur deprima cautia intelligit supra omne motum tam rectum quam
179쪽
orbicularem: ok hoc melius intelligit:& si exponas de orbe intelligit per lation imoisi rectum Milo uici, ambo uiuat ultra optimatque aliter ut supplendu est. na deus uiuiis essentia quo modo
alam uiuere diceremus.orbe uero participalluciquo mo alaruluit Ecce quo namo Aue, oia hac
c&dedcolcvde orbe uenticauit popinione Alex Sed expositor refcllit expoem Alei c&ostidit illa no posse intelligi deo M. Primo qa Aristo. excludit o irasmutatione ab eis quae illic sui. mo orbis,d excludit ab ot trasmutatione iacio ait ea quae lint extra coeluino esse in loco:sed nihil est extrastigrio de olbcilli. Ari ait illa optime uiuere: hoc atmo ui coelo inesse. na coetu uiuit punione alae ad corricvlicuiuit qsi particip tive liii.ait illa hse uita sufficientissimam issicoelum tale ulta no Iri:non .uiuit sumescte qais cchphonu eius .cv ita uiuit exco . Pp hac expositor sorte simplicii authoritate esa illa ee dicta de intestiginis Micrit: qd ea rone magis pueruas ilia est pluraliter scripta:& no singulariterriti ita node orbe rhi nec de deo solu sed de De sio sex, ibus illis Iubstanciis Art.uξ intelligere.Sed si is asticeret expoe Alex aiaduertar: q, calia uiuit cv intelligata uiuit:ccclv. n.uiuititispallue. intelligina prentiam.Tuc Arid illa in plurali btelligit, orbestprincipe stipraemo rana optimo ct Psectio,i:o .n uiuui: participatiue m. aut intclligito intelligatas:principe prima ca:hoc. n pHlcntia uiuutizTuc ad rorata prima di e
retati excludereo mutationc comaptiva. Adiceam, extra itelligit neganuel hoc est no in ιtra:&diociso orbes sunt extra coetu hoc est no intra mundusiue coetu . Aut dicendii orbes le extra coelu:qino secunt conditione o di vite fiant intra cccliussint uero ibi hoc in couexo ius elementos Ad. iii.diceret orbes optime uluere Gne habita ad alatia terrae ea qua paruo 7 ore uiuiit. no aut optime uiuere roe habita ad shbstatias illas:quae per citcntiam uiuunt. Ad quarta diceret illa uiueresisticienter:qa nullo exterius egenti pseus praeseruarione: im quo stat illos egere aliquo p motu:&sic Alexander defendi pol.
Unde S ipsum esse ait uiuere aliis quidem clatius:alus uero obscurius cominu
Hactenus bae illa: uiuat ulta op imal issici : hine insertipsumte Uuluere Alec aratum Oibus aliis rebus: l non eode mG:sta aliis quide clati l aliis ue/ro obscuri'.ut sit sylis iste ab eo qd uiuit optime di est pseditis merceiicatus cstellit exolucre aliuoibuslut a calido per essentia coicat' est calor aliis Oibus, participatione 11 methaphysicae Sed illa uiui ulta optimat' sunt rcs Psectilli meippea insociati':aliis uero obscuri'cdicatum est dixit acutiorqa res sunt induplici dia aliae dem quam esse ex ulta est aeternis mandiuiduiniit orbes: ela intellectricchis clarius hoc est psecra' uiuere vee ab illis derivaru est cu ipsa sint:qua illa panicipet cvio in suo simili: Aliae uero quandetectiluere est aeternus in sp lut aialia ev stirpes: c, his derivatu est tile obsturi' ac impsectius cum insito simili uitie ex participare uiar.Sed siue sic siue sic o 'difluit ab illis:quar aut stes sentui usu ut aut psectillima evsumcictit Iima usta existat. Aiaduersione dignu apud Alexa polle et intelligi
ut colorat Aucia de orbibus' inest,n eccuui re maximedisinistime orbib' I potissmuci umotu si diariolinde aliis generabilibus derivatu est eccuuluere:sed non mo eodem: ciim allis clarius sit coicatum ut aialibus:quae uiuut uita simill 1llii maxime hoc sesqui uiuunt intestictu. Aliis obscurius lut stirpibus cxellis:quae uita paria hiat ella quidcm quatenus fiant partes ri Quiuentium. stirpes aut quatentas ulli ut ulta imperfectissima cuuili.
Et enim ut in externis circa diuina sente iis per c rationibus omne diuinum ne cessario intrans nutabile fledcclaratum est primum plumati sumum: quod ita se habeati astipulatur dictis
Nunc ea quae illis praebulli manifestat:&primo pra monit illaiaddens excusationem sit. Sedo ea declarat Illa itaq; ppositiones c sui ipsius excusationem addms:inquit c enita ut in externis circa diuina sententiis per epe roibus siue disputationibus oediuinum necestario ec intrasmutabi Iedeclaratu est:primu ipsum alcaesumti quod ita seleat:astipulat dictis: cvata incendit Mare illud este intra smutabile: ut excusationc pponit ex eoqa alibi illud est et dictu . Qtio uero ad uerba attinet aiadueui dignu ut ex simplicis colligi potimo apud p iee genera dogmatu: Alia naeti dogmata crat inaltitudini scolatili tradebant se iuniori h9 I. uectis:&lax agraris
dicebantur encyclia phylosophemata. Alia uero erant acutiotauquae prouentioribus trauctan tur. Ha syntagmatical hoc est seriarcu ordinariatur acroatica hoc est auscultatoria dicebantur. In his igitur externis dogmatibus:quae tradebantur omnibus id ictum est omne diuinum este intransmutabile. Animaduersione dignum omne ciuiuum este intransmutabili,quia non sissile
180쪽
ctum motui cu primum .quia non sublectum tempori tumumlquia non contentum Io di ut num quia e materiasperatum Ha ab expositioribus tum graxisitum latinis Sunt qui encyιlia intelligunt phylosoplatam moralemquam Ain suulgarem appellat In morali enim cie tia tradditum est omne diuiuum ridie mutationis expers.Tu uero in his conside metis,
Nequae enim aliud praestabilius est:quod quidem moueret esset enim illud pota
m diuinius apto Nunc probat illudet primosae quod non habet aliquid praestabilibus ipso: non mouetur diuti Expositio.
num illudi primum non habet aliquid praestabilius ipso igitur non mouetur, de ratione ragit minoremicvinquit neque enim aliud praestabilius estiquod quidem moueret. hax est minoriclsa enim illud mouens porro diuintus pisic ita non primum.Sed dices animal mouetur a cali do:c tamen calidum non est animali praestabilius igitur non oportet ut omne mouen sit praestabilius moto.dici potest animal moueri a calido per accidensi perse uero ab anima appetente Dubl. rigidum pro comodo corporis at si primum moueturioportet ut moueatur petie: quia non enutri incorpine ut declaratiam est In Iib.viii. auscultationis physicae MI.
Nequar praui quicquam habet nec bonorum suorum aliquo indiget,
Expositor uult ut nactit secunda ratio ad idem:quaestic componitur omne quod mouetur Iaabet pnaui quicquamlat bonorum aliquoidiget.at primum&sumum nihil habet prauli nullo quom bonorum indiget igitur non mouetur Mellus dicerem nune Aristotelem probare allud attri volitio butum sitimo uidelicet Q uiuat ulta persecti Isimac&sussicientissiima persectillima quidem l quia XV i nihil praul habet Sus entillima uero zquia nullo bonorum indiget:nec sortuari ne inurael XpQ u ne,7 animi ut dcclino etlucorum habetur.uit namca illorum optima est:quia nihil praul habet hoc eli miseriae ad mixtum ueluti nostra cuius uoluptas est semper miseriae uncta Sufficientillam quia non indiget bonis naturata cum neca aptus sit infirmari. nec fortuna lcum diuictis non ineat pro nutritione cY arducatione:nec animi quia uirtutis sent remedia uictorumrat illic uiuiis non sublunt.uidetur autem ham expositio melior prima:tum quia Aristotelem facit uberiorem lTum qilia ratio primas sues est. Sic enim probarem orbem non posse moueri: quia neca praui quicquam habet inceria .
Et incessabili igitur motu rationabiliter mouetur:cuncta cnim moueri desinunt: cum suum in locum ueneunt eius autem corporisquod in orbem sertur idem est locus equo incipit:& inquam sinit,
Demii ex dictis infert orbe ipsum moueri a primo motore motu incessiablIl.ex dictisad tria ἔνι batu est primu eu intrasmutabile c& optima uiuere ulta igi mirasimulabiliter ac incessanter mouet est. n. mot' ille uti uita sibi Sed nomo ex dictis lita uult eu deductu:sed athocmne alia Expositio. M. n qua dcsinut mouenteo desinuti qa in ira loca uentut at orbis nunu 1 Quicit locumlest. n. locus ille equo incipit l&lnquc finit Aue uero enitit desendere Alex.qtextu de inbeponit:u Gq. de orbe noreae dicat eo nihil ecpstabilius:&sicut Arid deprimata Riadet Aue duplr primo intelligodos motu alteratione:& tuc uult An.uoluisse orbe no esse alterabl. Quae Auer, lem lua ipse inciolum alterationsi.&doqaoe altera pse est pstabili 'alterato mo nullu corpus com est orbe tribulo. Mindetriti palla uerba no uoluisse orbe csse intrasmutabile sed Φ nulla era prior:quar ipsuin alteret:pollet,n diei orbe esse alterabilelqa est alla prius:equo alterari potRnde Ari. nulla tale esse posse' qallia erit corruptibilis Oisi corruptio fit a corruptibili:& salteratio sit a corpore Orbe nullu est corpus prius inocca prior corruptibilis: Mao ait uerba illacu incellabili gpide Orbe meli' ecdicta:na orbis mouet prima caro mouet dici pol pro I ho
ma Ari .lie ites laxisse & incessabili igi motu ronabiliter mouet sappi illud'd e prima causam ictu pse: sic potest de prima causa id intelligi.Colligit Auer sex textu suo tale sy logismum omne quod moueturrerinfinita loca aeterno tempore mouetur coelum mouetur pantalia loca quia per infinitos situs: qui sunt Ocaso alia vi.auscultationis phylicar: igitur a temoti pore inouet Maloris:clamo est maiorio de unos de alio loco . non n-roabili us quiescere mapila in uno quia alio. Supponit aut in hac roesi tu Glocum lad merem Aulaenae qui motum
coeli situalerite asserit:ut diximus in physicisic inalb destru .destru.disputatione.xiv.lisset dubii quarti. Quo uero ad uerba Ari attinetriuerbu illud roabiliter graece est Quae Auer latine et logice dῆQeclarat aut Aue in calce suae cometationis:quonamo rationabiliter hoc est quo ad uerbatone logica coetu movet motu incessabilite tio rone demonstrativa Nam Aristosi arguebat com.c.