장음표시 사용
101쪽
Rum H , in cujus rani th sol existit, seu per quod
transit recta a solis centro ad Terrae centrum ducta.
Centrum igitur disci illuminationis est ille superfieiei terrestris locus , cui sol perpendiculariter mminet . Cum vero discus illum it tus , seu limes illuminationis sit ei reuius maximus; hujusmodi limes est vehus horieon relata ad centrum disci illuminationis ι eum id punctum a limite illuminationis per quadrantem circumquaque distet fig. 6. 333. Quoniam igitur limes illuminationis est ei se eulus maximus , cujus polus est punctum soli perpendieulariter subjectum p eum sol erit in aequatore, limes illuminationis per utrumque polum transit , occum aliquo meridianorum semper congruit: cum omnes meridiani polos suos habeant in aequatore , dc singula aequatoris puncta singulorum meridiano ruta poli existant . Cum autem sol extra aequatorem e X titerit, alter polorum intra illuminationis limitem comprehendetur , alius vero extra illam jacebit, tantumisque primas intra illuminationem immergetur , quam
tum laeundus ab illuminatione distabit.
x Data hora , er die in dato loco, invenire semirum illuminationis sora G obam, aut in Planci .es
o ubi imis temporis sol oriatur , aut occidat. Resolutio. Detur locus aliquis E fig. 22 7, 4n quo sit hora data e. gr. H vespertina die xx Iuniit e κdato die invenietur primo locus in Eelypti ea , seu parallelus, quem eo si te sol describit , ut supra docuimus , qui in casu nostro est tropicus Cancri. Cum habeamus etiam , quaenam hora si in dato meridiano B E M ; inveniemus , in quonam meridiano eum eemporis existat sol, horas scilicet in gradus longitMinis convertendo e in casu nostro II horae in gradus conversae dant I 6s gradus . Eos igitur a meridiano dato B E M versus ocea sum supra sequatorem' nurin
Tae inveniesque ἐκ parallelum, & meridianum: hisce autem duobus inventis habetur locus , cui sol tum temporis est perpendicularis , communis nimirum
utriusque hilaruli sectio, quae in eas a nostro est puri ctum T.
xys. Hoe igitur punctum est polus illuminationis ;
102쪽
limes autem illuminationis est eiusdem Ioel hor ironin igitur per Problemata superiora puncti Z horizon tem quaeris; habebis primo ineolas, quibus tum tem poris sit dies, aut nox;.omnes enim , qui intra in veritum loci Z horieontem comprehenduntur , diem habent ι noctem vero , qui extra illum iacent . Invenies secundo omnia loca, quibus illo momentol OI nascitur , omnia etiam , quibus occidit i in semi-c reulo enim horirontali ab invento meridiano BZΜverius orientem sto Decidit sol . in opposito autem
Invenies tertio omnes intolas cti lota , quibus sol
toto eo die, aut omnino non appareat , aut non
eultetur a invento enim in meridiano BZM punctori , quod sit horia ontale respectu Z , ductum concipe parallelum per punctum Kr in omnibus locis a dicto parallelo versus viciniorem polum M sitis non apparethomnino sol: alius parallelus primo aequalis , seu ejusdem latitudinis versus alium polum ductus , desentet omnia loea , quibus eo die sol non occultatur , ea fellitet, quae ab eo parallelo versus polum B ia
Is 6. Gubum ita flatuere , ut eodem modo sis positur, re illuminetur, atque exsit, cae tum temporis illum natur Tellust in quo proinde loca tria videas , ubi est merites, nascitur , Occrdit sot , auι quaecumque iei
Problematis resolutio huic principio innititur, quod sol perinde illuminet Tellurem , ae parvum illum Globum, euius supersei e Tertam describimus: id autem eadem demonst ratione conficitur, qua supra de monstravimus, solem illuminatione rentrali hemispha tium Telluris illuminare. Relalutis . In plano aliquo dueat ut primo nisi duincta jam habeatur γ linea meridiana , cui ita Globum imponas , ut planum primi meridiani cum illa eon. gruat e Globum praeterea secundum latitudinem locidii pone . polum nimirum elevando, aut deprimendo. Tandem locum , in quo existis, ad primum meridianum adduces globum , si opus est , eonvolv'ndo .
His peractis, globus Geographieus similiter ae Tellus
103쪽
ipsa est dispositus ; similiterque ac Terra ipsa illuml-
natur. Primum ex ipsa resolutione patet. Secundum ex primo , re ex demonstratis supra theorematibus
Iset. Dato uis, invenire supra Globum, aut in Planilphaerio loca omnia , quibus tum primo non oritur ,-ι non occidiι δει , θ ubi tum temporis absolute non
Resolutio eκ hactenus dictis est faeillima r quaeratur primo locus solis in Eclyptica , ac proinde parat letus , quem: eo die pereurrit sol a sit ille parallelusso borealis r in primo meridiano numera versus PQ lum Μ so gradus , nimirum usque ad parallelum LIO australem: in invento parallelo 8o eo die videbitur tantum sol io horieonte , parallelus igitur contiguus versus eumdem polum australem , nimirum parallelus 8ci x & omnia loca , atque habitatores in eo existentes, illa sunt, in quibus tum primo non oritur sol, dum scilicet is ab aequatore ad oppositum eropicum contendit et quod si a tropico iam ad arauatorem regrediatur ἔ praedicti habitatores ii sunt , quibus ultimo non oritur sol. Parallelus autem go ad boream ille est, in quo tum primo , aut ultimo non occidit, prout sol ad ejus hemisphaerii tropicum accedat aut recedat. Loea deinde omnia a parallelo australi versus a uinstrum comprehensa solem absolute non vident , ut ex se patet ; sicut ex adverso in omnibus locis inter parallelum 8o borealem, & polum arcti cum sitis tum temporis absolute non occidit sol. In hoc Problemate , & quibusdam aliis solvendis refractionem solis non consideravimus . Si tamen illa attendenda sit ;quaerendus est parallelus a sole , non iam 9O gradus distans , sed 9O gradus, &,3ci' minuta .
138. Dato loco in Zona frigida , invenire diem , in ua tum m imo vel apparebis, vel occidet sol. Hoc Problema , ut patet, est superioris conversum. Resoluιio . bit locus datus in parallelo 3: boreali, eo m
104쪽
isit ur redueamus , & conlideremus in ptImo mer diano, in puncto nimirum fis. as. ) ; ab H numera 9o gradus in primo meridiano directs versus austrum utque ad parallelum Io australem ; quaere intit Eesypti eae gradus habeant declinationem. Io graduum australem r invenies gradum Librae 26 , & Piscium t quaere dies, quibus sol in iis gradibus existit. sunt illi dies 16 Octobris , & ar Februari id quoniam in primo recedit sol , in secundo aeeedit ad tropicumdato parallelo propiorem dies x6 Octobris erit ultima , qua in toto parallelo go boreali non apparet sol ; dies autem 27 Februarii erit prima , qua illic videbitur . Contraria omnia fient in oppofito parat . telo go australi, ut in Elementis Sphaerae demonstra vimus: inventi Igitur dies ii sunt , quibus in paral-Ielo go aut tum primo, aut tum ultimo non occidit. Refractionemriterum in hoe Problemate solvendo
Is 9. Terrae Incolae diverso modo dividi , & spectari possunt et a Geographis veteribus , & modernis in duplici ponuntur classe: primo spectantur incolae re latu ad se invicem , & ad positionem, atque loeum, quem in Zonis , & climatibus oecupant: eo sensa Graecis vocabulis nuncupantur , Antaeci, Per et i Antipodes. Seeundo spectantor habitatores Terrae relatu ad umbram, quam meridiano tempore a Sole illuminati ex se proiiciunt , dieunturque Ascii , plascii, Periscis, Hetero sit . .
105쪽
sit udi nem i quia sub eodem meridiano existiant. Secandor AEqualem habent latitudinem , sed diversi nominis , borealem unus , australem vero alius . Adsequatorum etiam conversi secundum faelem sese resinpiciunt Tertio et Quilibet incola Antaeeus solum est relatus ad alium habitatorem, in quo dictar modo relationes existunt. suarior Antaeci easdem semper horas numerant reum se ilicet eorum alteri meridies aut media nox erit ; eandem etiam horam eodem tempore numer bit alius: eandem enim habent longitudinem e sol tamen , luna , dc reliqua sudera citius fere semper uni, quam alteri occidunt, & oriuntur . Id enim ex li rixiantis obliquitate, a varia solis , & suderum declinatione . ab habitatoris parallelo, seu latitudine a strali , vel bureali dependet. Muintor Unius Antaeei dies aequales sunt alterius noctibus respondent bus, dc tantum uni augetur dies, quantum minuitur alteri r utrumque fusius superius
explicavimus in Astronomia Physica, eum de Sphaera sermo suit . Sextor Antaeei similiter dies habent inter se inaequales, idem est de noctibus , excipe aequinoctiales dies. Ec noctes. Postrema haec duo Corollaria manifesta fiunt, si Antaeeos sub Tropicis spectes ; omnes unim dies ibi sunt inaequales e led tot horis constant dies sub uno Tropico, quot sub alio Tropico eodem
Septimo: Antaeei stationes anni semper habent ompositas: dum alteri eorum est hyems , alius aestatem habet, & se de aliis; sunt quippe ad divertos mundi polos, alius ad Austrum, ad Boream alter. HOC tamen praecipue loeum habet, si ultra tropieos An taeei existany r quo in easu verum item est, solem ad unum semper accedere , dum ab alio recedit vicis-
ISI. Periaeci vocantur, qui in eodem quidem p
rallelo existunt sed in diverss ejusdem meridiani se-
106쪽
M P ΗΥS Ic- ro3miei reulis , puta in punctis S R figur. 3o. Qui igitur sunt Periaeci , in eodem hemisphaerio existunt boreali, aut australi; cum sint sub eodem
Secundo e Eandem omnino latitudinem cognomi nem , seu poli altitudinem habent t. eorum tamen longitudines per I8o gradus disserunt inter se r totidem enim gradus distant ejusdem meridiani semis
Tertio: Easdem simul habent anni stationes , mea aestatem , autumnum &c. eum ad eundem polum
Iaarto: Eorum dies eodem modo augentur, de diminuuntur a est dicera, licet sint inter se inaequale cujuslibet Periaeci dies , sunt tamen aequales responis dentibus alterius Periaeci diebus . i uinto et in horarum numeratione per Ix horas disis ferunt, ae proinde dum alter meridiem, mediam noctem habet alius, & vicissim : eorum quippe longit dines, & meridiani per a8o gradus differunt, qui non nisi xx horis a sole percurruntur .
rεa. Antipodes si sunt, qui sibi ex diametro opponuntur , & pedes pedibus habent oppositos , ita ut linea ab alterius pedibus per Telluris centrum ducta ad alium perveniret. Antipodes quippe idem est aecontra pedes, cujusmodi sunt QT fig. ro. , S T.
Primo r Eorum latitudo eadem est , seu aequalia ἰdiversae tamen speeiei ; tantumdem quippe ad auctram declinat , & ab aequatore removetur unus , quantum ad boream alter ἰ nisi ita esset, linea Q Tv. g. per Telluris centrum non trariliret. Serundo e Eae stellae, quae eorum alteri pernetuo apparent , alii semper occultantur , de vicissim : sint in exemplum Antipodes RV ἰ eum ii ex diametro opponantur ; habent eandem communem hori ontem a Zr stella igitur, cujus orbita diurna circulo . P in respondeat , ad eum horizontem non pertingit , vetultra eum non destendit, semper habitatori R. num-3 G ' V. quam
107쪽
quam vero habitatori V apparet. Idem de aliis cise ea polum oppositum dictum habe. rinisa Eorum longitudines per I8o gradus differunt ; sunt quippe in meridianis ex diametro oppo- sinis , seu in.diversis ejusdem meridiani semieircu
-QFartor Stationes habent plane oppositas, nisi inaequatore lexistant , aut ad sequatorem valde vieini. Id maxime locum habet, si ultra Tropicos vivant ;tum enim dum sol ad alium accedit , ab altero re in redit , re vicissim . t .s . . cIMinto. In horarum numeratione per Ia horas diseserunt , dumque alius.mediam noctem , meridiem alteri habet ; per integrum enim semicirculum secunqdum longitudinem disterunt. V. . Sexιo: Dum eorum alteri minuuntur, augentur alii dies , aut noctes, suntque unius dies alterius noctibus semperi aequales , ut supra de Antaecis demonstravimus .
Septimo et Tandem, ut aliaet omittam , pedibus in sese invicem oppositis stant, aut progrediuntur: capita . vero in firmamenti puncta opposita diriguntur: idem que punctum , quod alteri eorum est Zenit, , alteri est mor, di vicus m.. a 2 ι'
I63. Dasi cuius que incolae , seu loci Antipodes
. JResolutio. Proponatur v. g. Ioeus E fig.22. , ut illius antipodes inveniamus t per dicti loci meridianum versus unum , aut alterum polum numera 8o gradus e gradus I 8o a puncto dato E in meridiano numeratus, est quaesitus antipoda in casu nolitro numerando gradus ab E versus Μ e. g. pervenimus ad punctum K ejusdem meridiani BEM uterque enim Iemicirculus sunt, unus, idemque meridianus atquctejusmodi punctum , graduum I 8o terminus , est locus quaesitus . Alio modo e quaere loci E longitudinem , . latitudinem , atque latitudinis speciem ; tum ab inventa longitudine , seu intersectione aequatoris , dci me odiani BEΜ numera versus Orientem , aut occidentem ISo gradus ; in eoque meridiano erit quaesitus antipoda , in eo igitur quaere latitudinem dati
108쪽
puncti E latitudini contrariam , & aequaIem , atque haec erit punctum K dati habitatoris antipua. I 6. . Fuere qui Antipodes existere , Omnino infletarentur; inter quos praecipuum habent locum S. gustinus a , Lactantius, Beda , & alii; id tamen Iibenter clarissimis viris condonandum , qui ea vixe-xunt aetate , qua hominibus in arte Nautica planexudibus. ignota erat America , & major Africae . &Asiae pars; nec etiam tune constabat, quaIem Tellus haberct figuram; in idemne centrum Omnia Era vitarent, an in diversa puncta propenderent : quin imo eo res devenit iη iis ignorantiae temporibus , quae Imperii Romani ruinam subsecia x . sunt, ut o ctavo saeculo Zacharias Papa Antipodum assertores damnaverit, dc ea de causa Vigilium initante Bon
facio Μoguntiae Arehiepiscopo b , a Sacris iunctio.
nibus prohibuerit . a I 63. Excusari communiter sol et Zacbarias , pro aeterea quod obscuris illis erassae ignorantiae temporibus , in quibus Geographiam , ct caeteras scientias , atque artes ignorabant omnes , satis intelligere , &ibi persuadere non poterant, qua ratione contra nos possent esse homines , capitibus in Caelum versis , quin in Caelum deorsum praecipitarentur et deinde ,
Cum nemo etiam caperet, quo pacto , aut arte a nostro continenti ad Antipocium loca pervenire possent homines; facile conjiciebant, fiqui ibi incolae existexent, ab Adamo communi humani generis parente o-xiginem non dueere: iis igitur de caussis, eoque se 'su Taeharias Vigilium damnavit, quasi aliud hum num genus ab Λdamo non derivatum in Μundo statueret. Quonam majorum nostrorum ignorantia ea tempestate pervenerati ἰ i 'ccri Antiquiori aetate, dum Graecia artibus, de scientiis florebat, non pauci Graecorum esse terram rotundam , ct circum quaque habitari , Antipodesque proinde existere affirmabant f inter eos numerandi
109쪽
sunt potissimum 'thavrar H Plato bὶ Strabo te minius, idὶ Macrobias se , re alii . A eultis illis
Graecorum saeculis in opposita omnia deventum erat. Nostris hisce temporibus constEns est, et tui eumque etiam miserrimo , oc ignorantissimo nautae notum ,
Tellurem circumquaque habitari , de existere Anti-νode ι166 porro indubium est non solum D. Augustinum,
Bi Lactantium , sed innumeros alios inter antiquos Antipodum exissentiam negasse: nominatim vero An tipodes , eommque assertores irrisit Lucretiar tD, Ee Platarebur g 'r eaque erat communis eorum aetate sententia. Haea cum ita sint, Rugustinum , Oe Lactantium in triviis, & innumeris Reeentiorum librix traduci, atque irrideri, quasi Antipodum ex istentiamCo mpie hendere non potuerint, numquam satis demi-xaberis: videas Plutarcho, Lucretio , 8t aliis rem liberaliter condonari; Augustino vero i quorum relati hiee seriptores , de irrisores , tamquam viles talpae habendi sunt vitio verti, quod condonatam, Ac commmunem pluribus aliis opinionem tenuerit . Ad tempora Augustini sese referant, qui Augustinum impum denter sugillanti ad tempora, inquam; in quibus ob imperfectissimum Geometriae progressum, atque igno tos penitus Asiae, Africae , cte Europae limites , immensa inter nos de Antipodes interiacere maria,
communiter ponebatur. duae de trajicere opus esset, ct impossibile , ut a nostro continenti, in quo huma num genus a Deo locatum, ad Antipodes transitus fieret: ea , inquam, ponant, quae eo tempore pone banture addant insuper nullum eo tempore Americae
vestigium apparere ; illudque tandem sanctum, Ae ratum sibi habeant, omne genus humanum ab Adamdi in nostro continenti ereato , atque postea a memo
110쪽
In no1tro etiam centinenti solum superflite, fuissἡm pagatum r his , amabo , omnia ponant tamquam Certa. aut communiter recepta ι atque iis positis a
se ipsis quaerane , quid tandem ex illis datis inferri pos'et citea Antipodes ρ Quid fecundum p udentioris craticae regulas statui deberet ρ Haee tamen erant δε-ra hic quaestionis status , hoe Augustini illa aeta
argumentum , ut ex illius verbis satis colligitur rNimir absardum es, inquit, ut incoetur Hiquor. βο--nes ex bac in uiam partem , oceani immenstate trajecta navigare, ac pervenio potuisse sa). insigne enim. est ignorantiae commentum , D. Augussinum capere non potui ει ι quo pacto homines in Telluris Globo vivere , di ambulare pedibus in nos conversis potuissent
167. Ascii vocantur , qui sole moidianum atri gente nullam ex se umbram projieiuni : hujusmodi sunt omnes ii habitatores, quibus sed ad perpendiculum aliquando imminet, transiens per eorum Zenith omnes igitur ineolae intra tropicos degentes sunt bis in anno ADii: semel autem qui sub tropi eis vivunt.1M, Ampbis i nuneupantur, qui meridianam umbram modo in Austrum , modo ad Boream projici unt , ac proinde solem habent modo ab Austro, modo a Septentrione . Amphis eii igitur ii omne3 sunt, qui inter tropicos existunt , seu omnes habitarores Zonae Torridae. Cum enim eorum Lenith intra tro pi eos existat, sol eorum verticem hine inde transgreditur; modoque ab Arcto , modo ab Austio eos i . Qui tamen sub tropitis degunt, Amphileti non sunt , cum ad eorum verticem accedat quidem sol , numquam eamen transgrediatur. I 69. Heteroscii voeantur, qui umbram meridianam Ξ e ndem plagam semper p oiiciunt, puta , semper ad Austrum , vel semper ad Boream; ae proinde ex Una , eademque plaga a sole semper illuminantur . Haeteroseii igitur sunt ii omnes , qui ultra tropicos