장음표시 사용
111쪽
ad polum usque ellistunt , seu quorum latituὀo maior est , quam x3. gradus cum dimidio, minor autems o. gradibus . iaro. Periscii denique sunt, quorum umbra eodem die versus omnes Mundi plagas dirigitur ; hujusmodi sunt homines , siqui sunt , qui sub polo , aut in locis polo vicinis existunt e qui enim sub polis degerent , a sole in cireulis ad eorum holigontem parallelis revoluto illuminarentur, ut latius demonstravimus , cum de Sphaera sermo nobis suit. Generatim censendi sunt Peri scii incolae omnes . ' qui in ea latitudine, oc regionibus vivunt , in quibus sol per aliquam, aut aliquos dies infra horizontem non descendit; iis enim diebus, cum sol circulum diurnum supra horizontem absolvat, manifestum est , etiam umbram circulum describere , dc versus omnes Mundi plagas dirigi. Incolae igitur, qui a circulis polaribus ad polos usque siti sunt , aliquibus saltem diebus Peri scii vocari debent.
I7I. Vnde in Americam , seu Novum orbem , quonam tempore habitatores pervenerint . Americam septentrionalem , & meridionalem innumerae fere incolunt nationes lingua , facie , moribus, animorum , corporumque indole inter se diversae . Praeter innumeras nationes Omnia sere inibi animalium genera , dc species in veteri orbe cognitae , ocaliquae etiam incognitae reperiuntur. Serpentes , re Bruta ferocissima , Tigres , Leones, dc alia similia . Cum igitur communi hominum opinione recentissimis Moseovitarum navigationibus confirmata, Λ me rica sit ab omnibus aliis veteris orbis partibus separata , dc per vastissimum oceanum seiuncta: neque aliqua ex parte cum Asia communicet , in qua exigua: Viventium reliquiae post universale diluvium superstites sedem suam fixerunt: obvia hinc innato hinminum se tendi desiderio enascitur Quaestio , ac dumbium s undenam aut quonam pacto a veteri ad novum orbem dc gentes, & hruta animantia pertranserint. Ronitur siquidem utiysrsab aquarum diluvio universam terrae supei sciem luisse obrutam, dg viventia quaecumque aerea , dc terrestria periisse . iis
112쪽
PHT SIC A. sos solummodo exceptis , quae in Noe aream intromissa commune naufragium evaserunt, atque ex Asia, ubi exposita fuere, per totam globi superficiem fluenti bus saeculis sese dispersere. Ad lolvendam hujusmo di quaestionem , quae inter eruditos, & curiolos re xum indagatores a duobus jam saeculis agitatur, aliae tib aliis excogitatae rationes fuerunt , quibus viven tia omnia in Americam transfretaverint . Plurimas doctorum hominum circa hujusmodi argumentum
postremus septemdeci in enumerat.172. Sunt, qui universale aliquod extitisse diluvium, re totius globi naufragium, inficientur: licet peculiares Provinciarum inundationes quandoque ac cidisse admittant. i ita statuunt , quaestionem tot lunt, Americam a Diluvii ruinis immunem fuisse ponunt et hominesque, dc viventia caetera perinde , ac plantae, herbae, mineralia , foss4 lia , in America dccaeteris terrae partibus Originem suam habuisse. Hanc tenet sententiam Voltaire , re alii ab illo franc-pen Iants nuncupati j . Parum illi Moos testimonium taciunt , aut ejus verba juxta seu lum a communi christia notum abludentem interpretantur . 1 3. Diluvii universalitatem inferius nos data o casione contra Vossum , te clere , misthon probabimus . Liberrimum etiam , & omni penitus fundamento destitutum estet, atque a christianae religionis sensu prorsus alienum, dicere, Λ mericanam gentem alium habuisse Adamum ejus gentis parentem et eam
que Mundi partem speciali Dei providentia ineolumem a diluvii aquis fuisse servatam . Si qui etiam sunt, qui sibi persuadeant , Deum, miraculo tacto ,
113쪽
ho hes, & hruta post diluvium in fimefleam tranas ulisse ι ii distimitati potius suecumbunt , quam solvane. Id igitur aenum superest, ut dieamus ab Asia, Europa, aut Africa in Americam post diluvium ho
mines navigiis transfretasse , aut per continentem terram paullatim sese eontulisse e parique vetam rationebraea animantia eo terrarum devenisse . Per quas tamen terras, si per eontinentem: ex quibus littoriabus, per quae etiam maria, si navigando, iis Ame rieam hominis transierunt λ inter Μatinae eransmia grationis aissertores sunt , qui colonias e Iaponia ;lunt, qui e Sina in Amerieam dedueant . Immensa
tamen Maris Paei fiet , Asiam inter , & Americam
interpositi amplitudo, nulla in antiquissimis temporibus nauticae artis peritia opinionem illam, funda mento alias destitutam, improbabilem emetunt. 27 . Gratias ta j Homines in septemrionalem Am rieam e Iaponia, e Norvegia per Istandiam , in Μe ridionalem ex AEthiopia, seu Meridionali Afri ea per terram Austealem modo ineognitam , est deinde nee insulam dei Fuero, terrasque Masallanicas appulisse auctor est . Primam huius opinionis partem factae ponsi iotii tempora observationes . & tentamna mox se ferenda valde probabilem reddunt. seeunda vero tu innitatur fundamento, plane non video. 37s. Inter plurimos , & doctos viros ea maxime pinio invaluit, Τyrios aut Carthaginenses. , gentem quidem ut eorum ferebant tempora , artis nauticarperitissimam v cum commereii causa occidentales Aiafrieae, & Hispaniae partes , Atlanticum mare resipi eientes frequen rent, eaquepropter Lusitaniae litto, ea legerunt, ae per Atlanti eum ipsum oceanum navigarent, irruente tempestate abreptos, atque in eacidentem semper diuturno ventorum impetu delatos
in Ametieanas infulas appulisse, unde postea in eon
tinentem Ameri spe nullo negotio transfretarunt. Euphemus utique ι referente musania , sibi ipsi rem venisse Pausaniae ipsi assirmavit M ; se tamen oeei dentales illas regiones iam hominibus frequentata a
sa Dissert. de Origine Geniis Americanae .sbὶ Pausanias in Atticum pag. 2I.
114쪽
PHT SIC M. Micomperisse addebat . Navem' etiam Carthaginentem tradita modo ratione ad remotissimas in occidentem regiones, incultas' quidem , fertilissimas tamen , revastissimis fluminibus ii rigatas , atque e regione Λ-srieae taeentes appulisse, tu patriam deinde redueem rem totam Senatui Carthaginensi narrasse, eiusdemque Senatus lege cautum omnibus fuisse, ne inventa rum regionum fama divulgaretur, auctor est Diod
rus Siculus ta .r76. Nec solum Phynieios, & Carthaginenses in
Americam appuli fle existimant quamplurimi; verum etiam ipsosmet Hebraeos illuc pervenisse, atque gemtilitias illie colonias fundasse diserte asserit illustria
Huetisse ut eos praeteream , qui decem Israelis tr bus a Salmanasar in eaptivitatem ductas in Ameticam sese tandem transtulisse commenti sunt. Expositae sententiae, imo di aliae plures i quae ma
ritimo, & longo itinere transmigratiomem se Etam sis ponunt, di me ultatem meo indicio non soluti hir estor neque enim id ego inficior , imo statim confirma-
Tyrii , Carthaginentes', Lappones . aut siberii
in Americam tandem navigando, vel ex indust de arte . vel easu & tempestate advene in te stant haera, tamen, leones, tygres , fel pentes , ct setoeissima alia animalia secum ipsi detulerunt, de tamquam hinisites amiee navibus reeeptos ad fundandas brutotum colonias in Americam transtulerunt qa 77. Terrestrem transmigrationem triplici ratione exponunt eruditi eritiei e primo per celebrem illam apud antiquos Insulam Atlanticam nuncupatam, quae
3uxta Platonem ιὶ non longe a Gaditano sinu uer sus occidentem jaeebat , atque Afrieam , & Afiam magnitudine superabat. Atlantiea igitur, si verus est Platonis sensus , quod modo est mare at Iantieum oc- eupabat: illam enim vero olim extitisse tenuere post Platonem Tertullianus , Strabo , Plinius, Vogus, Mem
ator, Tumebus , recentiores Geographi Abrabamus
a) Diodorus Siculus lib. s. bὶ Plato in Timaeo, ct in Critica. eὶ φνα. te Diction. Getari de Ia Marriniere v.Amerique.
115쪽
rum aliqui Atlanti eae nomine i Ameri eam intellionis dam esse autumant . Si tamen hoe fecundum stae atur; minime attingitur quaestior qui primum admittunt, facili transitu ah Europa aut Africa in v te nam Atlanticam, & ab ipsa ira Americam non loci se sitam , & forte etiam conjunctam fieri transmHgrationem potuisse deducunt. A ii. , . ' 'n' p378. a. Vtisus a , & Bumn by non modo extitiisse aliquando Atlanticam , verum etiam quidquid mo do quae occupant , fu i sis aliquando continentem te xam propugnant: ipsisti igitur an tibus , Africa, eae Europa continenti aliquando solo Amerieae commitis rebantur, pedestrique proinde itinere se se cireum- quaque homines, & belluae diffuderunt. In hoc rigi tur systemate quaestionis tolutio ab ἐpsa re eum post tione consequitur: tota rei difficultas in systematis veritatem refunditur: nodum implicatiori alio sol
179. I m inde ab Amerisse detectione non levis suspieio physieis, & Geographis oborta erat , novam scilicet tiliam mundi partem Asiae aut Europae ex b reali parte committi, cum iis eontinuari , dc unum, idemque continens efformare. Suspicionem csnfirma at tentata saepius . dc incalluin temper a septentri natibus populia Americae , atque Asiae per. borealia maria circumnavigatio, & maritimum ab Europa iri Sinam ster antiquo Lusitanorum compendiosius; nullo. enim aut Americae , aut ι Aliae versus Septentrionem Observato. , aut detecto limite, quantumvis nauistarum quorumdam au ac a ultra octogesimum gradum , imo fere usque ad poIum pertingeret ea,expute novum Μundum eum Antiquo communicari . aut brevi solummodo sinus fretove interposito disiungi , prudens videbatur lententia, probabilibus Miunde conjecturis innixa. Iis enim temporibus exim stimabant quamplurimi terram dei Gesso Iapponiae Boreal em usque ad Cali formam extendi c): illius salintem limites ignorabantur. Mexicanam enim faeminam chri-
116쪽
christianam , in servitutem redactam , y it variam omnino fortunam , ieeratam venditionem , dc domi. norum permutationes , pedestri itinere , si aliquem
incipias sinum , in Tartariam delatam , & inde in Pekinum tandem fuisse adductam, Pehinenses Ietuitae tradiderunt a) . Multorum etiam opinione longi isimus ille montium, & scopulorum tractus, atque Promontorium de Nossie, a Geographis appellatum , in Tartaria magna versus Boream situm, & longe aleo per mare Arctieum se se extendens, ut circumnavigari numquam potuerit, ad Americam usque prodam
ago. Postremis tamen hisce temporibus post nova tentamina ex mandato Annae Iuvanovvnae , Ruma Imperatricis iacta , & Maris etiam Lami schatha d tectionem tandem aliquando compertum est , Am xicam ab Europa, & Asia esse penitus sejunctam , ab Asiae tamen parte magis septentrionali , seu siberia per εα sere, alibi uero per centum sere leucas esse Temotam, ut ex novissima septentrionalis hemisphaerii ch rta ex postremis hil de observationibus a Gulielmo de ι' Die delineata , & anno Irsa. in lucem
edita apparet. Saepe etiam observatum phaenomenon legimus , quod ad Coreae littora quandoque appareant praegrandia illa cete ad Spiis re commorantia , α Vasconicum harpagonem dorso adhuc infixum de ferentia . Vascones versus Spitsbers in horeali Europae mari pis cantur: cete igitur liberum mare ab Europa ad Sinas per polum arcti cum offendunt te .rgr. Ea igitur ex parte factum in novum orbem
transitum . & probabilissimum est . de major Erudi torum pars sibi iam persuadet is Verum non leves di μficultates postremum etiam hoc iter satis implicant: primo enim ferocissima illa animalia Tvgres , Leones , Panthaeras , enormes etiam , ac venenosissimos Serpentes lembis suis homines non imposuere. ut sena secum in novas Lerras adducerem: commvn que
117쪽
hma armenitate omnes maritimae in Amerieam trania migrationes premuntur . Deinde ma Rima eorum animalium , atque serpentum pars quibus abundat Brasilia. dc vastissimi alii Americae tractus intra Z nam torridam comprehensi . in frigidissimis Zonae frigidae cIimati sition inveniuntur , neque in iis vivere possente quomodo ea omnia animantia a temperaisto Armeniae, & Μeinpotamiae Caelo, ubi area con sidit , ad rigentes vehementi frigore regiones iis in contulerunt Deinde quinam illis instinctus Americae continentem sub polo fere jarentem , frigidissimum , horridum demonstravit, atque, ut ad illum
per ω. aut per IOO..leucas natando transmigrarent,
I 81. Ut in re praesenti iudicium meum proferam , dico; multiplici ratione factam esse in Americam transmigrationem. Primo quidem probabile mihi est , Tyrios aliquos, seu Carthaginenses exposita superius ratione in Americam appulisse. Id quidem non paucis scriptoribus videtur ineredibile : non satis tameta illi de rebus maritimis instructi esse videntur . Qui Lusitanorum navigationes , mirabilesque earum cstrias non ignorat , adductas ab iis scriptoribus difficultates irridet : scimus enimvero aliquas Lusitano umnaves in Indiam orientalem eontendentes , tempestate ad Bome Spei promontorium suborta , quatuor, aut quinque diebus tantummodo qui gentas, aut seκ- centas Leucas in oecidentem versus Ameri eam fuisso
I 83. Petrum etiam cabrali supremum bellieae Ela sis praefect um per Atlanticum versus Indiam vela faeientem , vi tempestatis ad Brasiliam usque an . Tyor. processisse invitum , atque ejusmodi tempestati Brasiliam debere Lusitanos , eum eam tum primo deteκ rint, dc sui iuris' secerint , res est: omnibus notiss-ma b). Similem etiam eventum Veteri Mando D vum , trecentis fere jam exactis annis, apertiisse agnovimus . Ex nostris enim historicis monumentis e stat, Liisitanum quentam nautam insistae muri
sa Vide Deeadar de Barres , Faria, coulo m. bὶ Barros Decada primetra. Cron. de Brasit.
118쪽
ia incolam, atque commercii causa , ut fieri solet, ira, Cauarias saepe parvo navigio', Carmella Lusitane dictri 6 solventem vehementissima tempestate abre pium , oc in .Occasum semper i arte nihil iuvante delatum novas terras, hoe est , Americam sibi, dc omnibus incognitas , neque in maritimis tabulis indieatas tandem detexilie , dc in chartis Hydrographicis notasse . Inde vero post maximos labores, ma gna iam sociorum parte desiderata , in Patriam tandem redux post breve tempus Iaboribus eo itinere perpessis confectus obiit e prius tamen , salute iam desperata , vocat ad se Columbo , nautae etiam ipsi, amico , & lucti socio tem totam aperuit, dc Hydrographicam chartam , novo illic Μundo adnotato tradidit e unde postea columbus ingenti animo rem
Iggreisus , sese Lusitaniae primum Regi , p stea vera Castiliae , Aragoniae , Angliae iistit, ut Regiis aus,iciis re sumptibus Novum Mundum inveniret sa) .
Facti igitur res est, nostris hisce temporibus ab Europa ι de Africa per vastissimam Etlantici maris amriplitudinem casu ι tempestate , de invitis hominibus navigatum . appulsum , di transmigratum este in Americam . Quod uno eodemque saeculo semel , dc iterum factum agnoscimus, per tot elapsa olim saecula ἡiisdem manentibus caussis aliquando accidisse , vero-
simillimum est a18 . Secundo dico , per regiones boreales maritimo. aut pedestri itinere homines , & animalia taetera ab Asia in Americam paulatim transmigrat e . Id equi dem nobis suadet praesens nostri globi status ι 3c naturalium cauliarum indoles. Hominum, atque caeterorum animantium reliquiae a diluvio superilites Armeniam primo habitarunt : inde vero, eorum numero multitudine paulatim semper multiplicata , in vicinam Tartariam sese propagarunt. Ab extre ma Asia in conspectu sere sunt prima Am ricae littora: angustum inter utramque fretum insulae aliquae dividunt: piscatu extremi illi Tartari vivunt, mare etiam ea in latitudine hyberno frigore multoties gelascit b): lupra gelu arctici saepe homines, &
119쪽
animalia iter agunt , currunt , saltant. Quid inde eontequatur , facile iam apparet: piscando, navigan do , genio aliquando delati , contrariis saepe ventis acti , iupra gelatum etiam mare , t mquam suprRpontem ab una ad alteram ripam, ab insula , in imsulam perventum est . Naturali rerum ordini, hom numque indoli conformia illa sunt . Illud praeterea rem confirmat . quod quam plurimae septentrionalis
Americae nationes Tartaros indole , & moribus referunt: atque inter ipsos obseu iam quamdam dc a liquam traditionem esse animadvertitur , eorum scilicet majores ab occidentali plaga, a qua si beri a jacet , in Americam devenisse. 18s. Verosimillimum tandem est , Amerieam re Asiam angusto freto modo divisas, unam olim fui
se continuatam terram. Quot enimvero , & quantae
in telluris superficie saeeulorum fluxu factae sunt m lationes. Id nos inferius suse probabimus. Ratio igitur patet, qua ab Europa, & Asia pedestri , aut
maritimo itinere transmigrEtum . Facile etiam ex dictis solves adductam illam de serocium animantium transmigratione difficultatem. Animantia Omnia domestica , ferocia, venenosa uno ex tribus expositis modis, & in Americam, & in qua molari mallinsulas, & per totam globi terrestris superfietem sese disperserunt. Quae modo in Zona torrida tantum
existunt, neque temperatarum, aut frigid rum rigo rem ferre possunt, eam indolem non a primitiva naturae constitutione , sed a diuturna tot saeculorum
intra torridam Bonam commoratione contraxerunt.
Id etiam est in humana specie familiare. Species igitur animalium omnes transmigrarunt: quibusdam inloeis & elimatibus nonnullae perierunt , dum selicius in aliis propasantur, atque conservantur.
120쪽
D qua praecipuae totius Orbis partes , o mirabilia ad Historiam natoralem oectanιia recensen in rur , π divrduntur .
Rimam dedimns Geographiae partem, in qua bene versatus sit oporteat , qui studia haee perfunctorie tantum attingere nolit: quam modo aggredimur, historiae naturalis est, quo quidem de capite eo magis ad philosophi institutio nem spectat , quod vera philosophia naturali histoxiae , veris rerum effectibus , & phaenomenis inniti debeat . Hoc loco neque de mari , neque de aere , aut igne disputamus p licet tria haec I Elementa ad Telluris Globum spectent , & inter potissimas ejus partes merito reeenseantur. Sans scilieet erit de iis omnibus differendi locus . Politi eam etiam Geogra phi eae Historiae partem praetermittimus , praeterquam enim quod in immensum augeretur hujusce tractatus moles, si huiusmodi argumentum aggrederemuri quae huj cilce resi sunt, ex vulgaribus geographiae historie. libris, quorum infinitus pene est numerus, longe me ius edisces. Primo igitur externa n6stri Globi saetes in dura partes , maxime inter se diversas dividitur , in par