장음표시 사용
161쪽
les, planities obductas e haec , inquam , omnia , dcquam plurima alia facile credet, qui vel obscuram aliquam diluvii universalis ideam habebit. Immensam
scilicet aquarum molem ex abysso erumpentem , tellari superfusam , de ejus superticiem per tot menses prementem, huc illue immensis sere viribus agitatam.
Omniaque concutientem , uno verbo, immensum,&tempestuosum aequor , atque universale, & diuturnum totius globi naufragium , qui mente conceperit; expositam in rerum caulis factam fuisse mutationem non negabit . Eidem etiam caussae referendum est , quod plurimae etiam & brutorum , & piscium ex viae , ossa , & cadavera a longinquis regionibus , remaribus , ubi modo soIummodo vivunt, in longinquas provincias, ubi nunc reperiuntur , v. gr. a Iu daea in Germaniam adducta fuerint: nisi dicamus, e etiam tempore diversis locis atque elimatibus brutare pisces vivere , quae postea ad peculiare tantum clima paulatim sese reeeperunt e quid enim mirum est , in universali mundi naufragio ac inundatione omnia penitus concitante ejusmodi translationes acin
ass. In peculiaribus etiam regionibus, ob variameractuum , dc terrae figuram , situm & dispositionem , antiquas superficiei crustas dirui, & dissolvi, noval-que alicubi indissolutarum locum formatas fui sie , necesse videtur. Quin imo ob peculiarem regionum
filum , dc circumpositarum terrarum naturam , eas , quas modo observamus , erustas , atque strata , gra- 'vitatis ordine non servato , sormata fuisse , faei Iemihi perstiadeo . Expende enim parumper tempestu fissimum illud mare integrum globum ei reumdans, atque varium , de multiplicem regionum situm, &soli naturam; aquam magnos hic in vortiess circum volutam, frequentibus illic tempestatibus agitatam,
placidius alibi stagnantem , lutosos suctus hac inpruvincia attollete, puriorem in alia existere , necesse esset .s ubi igitur in vortices circumvolvebatur aqua, tellure , ut fieri solet , prosunde excavata. novum lacum efformavit e regiones plaeidiori mari eoopertat , eaedem sere post diluvium , atque antea apparuerunt. Ubi vero mare magis stagnaret , aqua qualiter in regione montibus circumdata eveniret
pluries iane, sed interruptis temporibus , dc vieibus b
162쪽
Ob ingruentes tempestates, & allatam aliunde impuram , & luto iam materiam perturbaretur: cessantibus postea tempestatibus, & pacatis ventis illic sane Ob diversa variarum materiarum 1edimenta interru
piis temporibus facta , plurimas in fundo erusias, atque diversa strata , non gravitatis sed temporis ordine coaluisse necesie fuit . Fac enim , ut quotidie videmus, quod aquam eo in loco materia lutosa quidem , sed satis tamen levis perturbaver: t , sedataque tempestate notabilem in fundo ex praedicta illa materia formatam crustam non modice obduruisse: illa iterum' aqua ob novam tempestatem & graviorem heterogeneam materiam latescente , nova gravioris materiae crusta , & stratum in aquae fundo supra leviorem aliam , & obduratam iam crustam efforma-xetur , atque ita de aliis .a6o. Tria hic nobis a reiectarum superius opinio-ndm fautoribus opponuntur, totidem etiam propositionibus solvenda . Iis inquiunt, positis , quas hactenus diximus , & hypothesi mo ardi, ac Burneti rejecta; explicari omnino non potest , I. Unde, aut quo pacto innumera illa conchilia, ostreae & reliquae
piscium exuviae ad mediterranea loca , atque ad interiora montium devenerint. 2. Neque etiam fieri potuisset Diluvium universale per cauias naturales ,
ct Physicae leges inductum: Diluvium etiam ipsum in dubium revoearemus: iis enim aquarum abyssis sublatis, quas Burnetus & moduata posuere , quam terraqueo globo operiendo sufficientem non ha
Reis. Tria haec difficultatum capita nequaquam suis in sententiis solvunt Burnetus, moduard aut
V Visthon : quale vero nostrum de iisdem sit judicium , jam dabimus , quantum Physicae limites patiuntur .
26r. Quod montium altitudinem spectat, paucis expediendum est . Celebriores per universam terrae super ciem montes sunt Atlas in Africa , Athos in Maced nia , Olympus in Graecia , Caucasus, re Taurus in a, Alp's inter Italiam, Galliam , o Germaniam ς Piraeue i Galliam ab Hispania separantes . Apenninus
163쪽
Baliam ab Alpibus ad Apuliam usque procurrens , eam que diisdens r Carpathi Huntariam a Silesia, Er Po-ιonia separantes : Picus in infula Tenerisse , enormis montium catena , quae Norvetiam a Suecia secemit νAndes tandem vulgo Cordi itera de los Andes ab exiniremo regni Chile ad usque Quito per mitte, re amplius Leucas protense . Mira omnino , π fabulosa circa montium Arbos , Olympi, Caucas , Atlantis altitu-nem scripseruus vereres. Pleus , Tsneri fis mons , Omnium terrae moniliam altissimus communi Geographorum opinione existimatur e atque ab go. leucarum di antiae mari defetixur. Mus altisudinem statuit Varenniuriaucam eum dimidia. P Feuillee Mys. hexapedas Pico in alιitudinem tribuit: eum igi=ων Andium juga ad 33So. eleventur ca , si exacta esset Fevillaei observasto, aus existimatio, Andibus plurimum concederet Pi
Σεχ. Ex mirabili plurimorum montium aIsitudine , Angitudine, directione , π situ non te υe argumentum ad expositam hactenus montιum originem probandum de stimiιών. Illud enim obserυatur , famosiores montes in merica ab tino ad aliam polum distendi , in AEa , Europa , b Africa ab occidente in orientem diffundi. atque dirigi. Mons Aιlas, π montes etiam Lunae in frica , gemina o fere immensa montium catena , at que series per totam Africae longitudinem ab Atlantia oo inque ad mare Rubrum protenduntur : celebriores etiam nostrae Lusitaniae, postremae ad occidentem totius Europae regionis , montes extremum aliud sunt Imme se illius, e T vix alicubi pauli per interruptae montium feriet , quae a Lusitania per totius Europae , ct Asiae longiιudinem usque ad orientalem Sinarum, re Tarta-eiae Oceanum protenditur , variisque nominibus pro re
263. Qualis sit natura, o Origo ostrearum , o Co
164쪽
ebylierum , quae in mediterraneis locis infra mentes , b sub terras pausim reperiuntur λPlurimas pauim in mediterraneis loeis infra montes reperiri piscium exuvias, & cadavera petri fie ta . notum est lippis, atque tonsoribus. Nec tantum piscium , sed & arborum, aliorumque vegetantium, brutorum, & hominum cadavera, aut partes in lapidem versas, seu , ut dicitur , petrificatas , non ramro etiam invenimus, & ex tellure extrahimus . Cum lapidea corpora dicimus, ea non intelligimus , quae suam licet substantiam interius servent puram , lapidis solum erusta exterius vestiuntur , & obducuntur . Haec vero dissicultas recentiorum potissimum Physicorum ingenia non parum hactenus exercuit; solutionemque habet minime obviam.
264. Sunt , qui eiusmodi effectum ab universali diis
Iuvio repetant, & derivent, ut supra retulimus; eaque sententia Vrio ardo imprimis tribuenda est , &aliis, quos acriter eonfutavit Valliserius sa . 2. Ber-rrand bὶ quaestionem penitus , Ac di meultatem tol- Iit ; omnes Ostreas , & Conchilia in mediterraneis locis reperta non esse piscium exuvias, neque ad V ventium elassem spectare, sed quemdam esse ludentis naturae effectum . atque veram telluris producti nem assirmat: ejusque sensum prohat etiam LUber.& magna saltem ex parte Misson se . 3. Propositum
Phaenomenum ex eo provenira contendunt Buon
mare annorum & saeculorum fluxu regiones & pr vincias , quae modo coluntur , inundaverit, terraseque in maria , maria in terras fuisse conversa, quod quidem est antiquum Pythagorae systema nostris hisce temporibus satis commune . q. Alii Loti Dille, Ilaire phaenomenum ex allata modo oceani peregrinatione derivant ; eam tamen maris mutationem
165쪽
ex axis terrestris , de polorum supra ali euaus meri
diani axem conversione ortam esse autumant. Ta
pite intra montes , & alia mediterranea loea eonchas , & id genus alia sita esse & reperiri eonet dunt , quia ea omnia loca sere a Mundi initio ops ignis subterranei e maris fundo emerserint. Μent νωostram sequentia exponent.
63. ostreae, . contΘlia in mediterraneis Deo re persa ct in lapidem versa maiorem partem sunt verin Dium exuviae , O ad regnum animale spectant. Perfectam enim , per omnia similem , dc eamdem habent figurationem , sormam externam, & intemnam structuram , ae marina conchiha , ostreae, occaetera animantia, aut vegetabilia, quorum speciem
reserunt, ut analysi saepe de serupulose facta observarunt Valliserius se , comes Marsigre id , Burdin e , Morus σν, omnium vero aeeuratissime Vriodum ard fg r iidem scilieet mustuli, fibrae, fibrarum directio , cartilagines, dc caetera id genus . Innumera enim vero ejusmodi cadavera in curiosorum musaeis passim asservantur , & attente examinantur. Nullus vero, qui ea eadavera aliquando viderit, de examinaverit , ea ad vegetantium, & viventium classem non redueite Neque enim, ut jam superius dixi, ureae , dc eonchylia tantum , sed integrae arbores, olera, fructus ex ramis pendentes, multiplicis gene xis pisces , brutorum aliorum cadavera ex tellure estodiuntur, de ex lapidum visceribus extrahuntur . Res igitur innumeris, de serupulosissimis observati nibus institutis eo evidentiae devenit, ut communi
166쪽
iam omnium consensu supra dictae illae exuviae vera esse marina animantia petriscata pronuntientu p. 166. Physica igitur, & geographi ea quaestio tolli , aut praecidi non potest , relata illa corpora ab animantium , & vegetantium elasse ablegando e aliaque prorsus rEtione 1 olvendum est argumentum. Equidem nullus hodie est Philosophus in histσria naturali adeo peretri nos, & hospes , qui animantium , & vegetantium eorpora multiplici ratione lapidescere ignoret . Neque scrupulum injicere potest innamerabilis ferctost te arum, & conchiliorum numerus, ingentia, re tequentissima strata ex hujusmodi exuviis composita . id enim non leve potius argumentum est , ejusmodi cadavera ad lapidum classem non spectare; et si enim lapta es figuratos agnoseamus, sare tamen non posset, ut milliones , & milliones existerent hujusmodi regularis figuras, in eademque regione lapides, quin familia quaedam, prolesque late undissima ,& g ne ratio inter eos stabiliretur: hoc autem ad viventium clasiem solummodo spectat. Alia vero ex parte pIurium testaceorum genus adeo Deeundum esseeonstat, ut in unica Ostrea AO . observaverit Leeu
. 26 . Exposia illa continentis in mare, re maris in cominentem transmutatio , seu oceani metati peregrinastio neque es integra relati phπnomeni caussa , i neque probari potest vera. Si ex ostrearum , & conchyliorum stratis mediterin Taneis insertur. Omnes regiones, remedi erranea imca , in quibus hujusmodi exuviae reperiuntur, fuisse aliquando oceanum , aut oceani pelvim & fundum .
a quo luceessu temporis mare recesserit, ut eas, quae mine colebantur , inundaret terras ; omnia medite'
ranea loea , Europa, Asa , Afri ea sub oceano elap-ss saeculis j aeuis ent a cum enim ea strata in summis Alnibus , altissimis Europae montibus deprehendantur , ρκ eoque capite iuxta hujus sententiae patronos , suerit i mpus , cum Alpes in maris fundo jacueritit; sotiori jure reliquum, Europae, Asiae , Affricae coni: nens, si aliqua paucorum montium iuga sortasse excipias , antiquum piscium fuit patrimonium, de υ i
167쪽
lolia Meani aquas penitus latuit: secundumque ha-iusce Physicorum systema fiet , ut transactis aliquot saeculis , mare antiquum patrimonium invadat; Hiispaniam nostram , Galliam , Italiam, Germaniam obrruat; nobisque omnibus Europeis Atlanticum mare arandum permittat ἰ mirabilis tamen haec marina transmigratio incredibilis pene est , neque ratione , neque historieis monumentis, auctoritate, aut e pe-
263. Et quidem eum aqua inferiorem semper, quem potest , locum oeeupet secundum naturalem suid Tum indolem , & proprietatem ; ob eamque re alias
Tationes recte concludamus. maris iuperficiem terrestri superficie depress=orem semper esse; naturalibus corporum viribus, de legibus opponitur , Alpes, Pyrineos, Carpat hos, Olympum , & alios hujiisce altitudinis montes sub Oceano aliquando latuisse, dum anterim humilia ea loca, quae modo Occupat, ab M quarum inundatione erant immuni a . Probe scis . quid ab hare respondeant, dc quas hypotheses in me dium adducant, ut eam dissicultatem solvant; eae tamen & parum verosimiles , dc libere omnino videntur dictae . 269. 3. De fatalibus illis inundationibus , dii aquainaeum oeeani de loco ad locum transmigrationibus altum omnino est apud Historiae seeiptores cum vetexes tum recentiores silentium e cum tamen i Hud phaeo nomenon, re naturalis elementorum revolutio ejus esset naturae, ut a nullo seriptore omitti posse vid retur. Forte aut ad ante M lu lanam aetatem , aue
ad obseurissima ea, & eonfusissima ignorantiae tem pora , quae diluvium subsecuta sunt, eonfugies , in quibus mirabilia prorsus haee , & alia eiusdem farinae phaenomena in scaenam prodii sse ad strues , quin ad
nostram memoriam vitio temporum , de scriptorum ignorantia , aut desectu pervenire potuissent . Vel mare potius lentissimo , atque insensibili grada lite ra , ct terram Continentem elidere , depascere, resedem suam mutare, eoque pacto integrum hodie e sectum exissere contendes, quin tamen aliquando is lustre phaenomenum , & in tabulas referri dignum homines observaverint. 27o. Utraque tamen haec responsio plane corruit ,
si animadvertamus , eamdem modo insopotamiam,
168쪽
Arabiam, Armeniam , AEgyptum , Iudaeam, Per dem. Euphratem, Tyerim existere, ac a Mundi s
re incunabulis iuxta Μoysem extitisse credimus: e dem modo est earum regionum . & Provinciarum magnitudo, situs , temperies , finis, iidem fluminum euritis , directio : idem etiamnum veterum Patriadi
charum Abraham , lsaac , ct Iacob solum natale , atque peregrinationum limites . Nostris adhuc temporibus Hebraeorum ab AEgipto prosectionem , per rumbrum mare transitum , tortuosum per Arabiam desertam iter deseribimus , indigitamus , & Hebraeos fe-
Te sequimurr eas igitur regiones a quatuor fere mille annis, & a mundi fere exordio existere , certo Mgnoscimus , ab omni mutatione , re aquarum ali vione immunes . Quod si 4. mille annis tot regna , provinetae, littora steterunt immunia ς qua tandem epoeha fatalis oceani transmigratio reponetur ρ qui bus saeculis fatalem superficiei terrestris metamorphoin sim accidisse dicemus x x. Deinde a Graecorum , dc Romanorum tempo-xe , hoc est . a duobus jam dc amplius annorum milis libus ad nostram usque aetatem eademmet ex illit Italia , Hispania, Gallia , Germania , Graecia , Asia , Α- fricae littora r iidemmet montes . Alpes, Pyrinei, fluvii , de fluviorum cursus, resionum limites,.magni tudo, situs , de caetera huiusmodi , quin in tot amnorum saeculis ricitabile damnum a mari paterentur littora, dc mediterranea loea , .asdem modo novimus civitates , di civitatum ruinas , portus , littora , quae
in Latinis . oc Graecis Historiographis deseripta leximus ,' nominibus tantum mutatis: hac etiamnum
sarem , Annibalem , Alexandrum , illac Mytridatem , PONoum , Scipionem, Darium, Epaminondam, Ac a
lios sequimur Duees , viam monstramus praeliorum lota videmus . Nonne igitur oceanus prioribus tan tum mundi saeculis terram invasit, postmodum vero
confractis viribus, & in senectutem vergens icto in ter aquas, dc terram faedere paei fiee vivit, di quisque suos tuetur lares δ ara. Non is ego sum, qui aliquas quandoque regio nes , de tractus . maritima aliqua loca , Ac civitates prope mare fundatas , variis casibus absorptas igno xem, aut 'infieter e Scio quantum ab oeeano Belgium,
Neapolitanum Regnum; quantum Adriatiei littora,
169쪽
quantum plurima alia Asiae loca paterenturi plures etiam a scriptoribus numerantur insulae, sive in mediterraneo mari, sive in oceano de novo emersae, vel penitus destructae; quid tamen haec ad totius Orbis terrarum devastationem ab Oceano iactam y Illa porro quamvis minuta , & nullius fere momenti sint, ii cum orbe integro comparentur, a scriptoribus tamen distincte notantur . & posteritati tradantur ;cum igitur altum omnino de rebus aliis praedictis sit silentium, nullumque apud veteres scriptores ejus i nundationis vestigium appareat ; ea procul dubio , tanquam insigne commentum , habenda est.273. Neque est cur diutius in terrestris axis, & polorum conversione confutanda immoremur : nullum quippe est fundamentum , cui hujusmodi conversio innitatur. Louille, & alii huiusce opinamenti astervores ex eo praediAam conversionem deducunt, quia, inquiuno, obliquitas Eolypticae ad aequatorem minor est, & observatur hisce temporibus, quam Hyparebisetate , inter quem & nos prope duo annorum mi I lia interfluxere a) ς ea enim aetate juxta observa tiones 'theae , Mastiae & alibi habitas, erat Eclypticae obliquitas viginti trium graduum . & quin
quaginta fere minutorum, modo tamen ultra L .gra dus, ct 29. minuta non extenditur, ut ob ervationibuo
Louυille . dc aliorum constat r planum igitur aequam toris ad planum Eelypticae in dies accedit, & consequenter polus etiam mundi ad polum Eclypticat sensim admovetur , fletque hujusmodi polorum revolusio supra axem meridiani , qui per Eclypticae , π per inquatoris polos transit , o per puncta Di uialia duc
17 . Circa eclipticae inclinationem ad aequatorem varium fuit ab antiquis iam temporibus astronom Tum iudicium e eam sem me imminui existimarunt Purbacrius , Regiomontanus, CVernicus , Maginus, clavius , Ticho , Longomontanus , Sneltius , Lans bergius , Buuialdus O hisce vero temporibus Louville , G- ain murias Imparebus I 3o. ante cbri m annis.
170쪽
diu , &. novissime P. Xrmenes qui meridiani solis umobras ad magnum Florentinum gnomonem observans, illasque cum aliis ab trecentis fere annis ope eiu dem gnomonis a Toscanella notatis conferens, Ecl pticae obliquitatem 3o' minuta seeunda in singula saecula imminui comperit. sa) Lou Dille soV minuta secunda ex suis observationibus deduxerat: illiusque sententiam confirmant observationes a P. Boudier , Bengalae, a P. Gaubii Peliini institutae sbὶ . De tela tis obtervati ibus, quacumque tandem exactione existimentur factae , illud unum dico , ad rem definiendum satis non esse: quidquid praeterea de inclina tione illa statuatur, ad rem praesentem nihil omnino facit . Et si enim ad polum antarcti cum perveniar, di detrudatur aliquando Italia; Alpes illic etiam glaciali mari Tyrrheno extabunt. Alia ex parte obliquitatis mutationem negant X plerus , Ricciolus, Galilaeus , Gassendus, Ptolomaeus , Taquςtus , Ac plurimi recentiores Astronomi. Rem modo latis dubiam , & utrinque probabilem ventura saecula diriment. Interim Iamen utraque propositio- Dis pars satis 1am est manifesta. Generalis illius marium transmigrationis nu Ilum est vestigium p numquam illam post conditam tellurem extitisse , argumenta omnia probant. Universa Iis igitur phaenomena caussa non est: quod erat alterum in propositione alia sertum . Peculiares huiusmodi mutationes in terr seri superfiete accidisse diximus , & plane apud Om nes eonstat : aliquam inde phaenomeni partem ejus modi caussae referemus.
. Subterranea conchrliorum congeries, aut strata infra montes , planities distensa ab eo non sunt, quod montes ipf, atque restae omnes maris fundus olim ea
titerint, opeque ignis subterranei sursum fuerint eructatione displosae. Illa sane non fuit montium, & continentis terrae ' oria a Apud Nytoui digeri. e Leetioni sacre r. I. leae. s. ib) H Oiri de P Acad. Roral. an. 3748.