Rhetores graeci, ex codicibus florentinis, mediolanensibus, monacensibus, neapolitanis, parisiensibus, romanis, venetis, taurinensibus et vindobonensibus

511쪽

δανείζεσθαι' καὶ ὁ Πλάτων M πεποίηκε Mἱτωνα σ-- βουλευοντα, καὶ Oμως Ου φυγην, ἀλλ' ἀναχώρησιν --λουντα το πρῆγμα. 3ιαφέρει δἐ ὁ συλλογισμος το χε- νάλαιον αυτης της στάσεως, οτι το ρ ἐν κεφάλαιον ατε-

ο λῖς, τελείως εις ταύτην ἄγει, ὁ δἐ συλλογισμος τέλειον τελείω, ως επὶ του εκ πόρνης καὶ πόρνου' ου γὰρ το εκπόρνου μέρος εστὲ του εκ πόρπιγς, ἀλλῶ τέλειόν τι. καιεν θα ἄν 3 ὁποτέρν γουν αντων ὁπότερον si ρος, τουτό τινες διαβάλλουσιν ἄρ οὐ καλῶς εἰρημέ-

0 νον ἐνταυδ α' ουδῖ γὰρ δυνατὸν ἐν ορω τον κατηγορον ἴρω γρήσασθαι, οἴον οτι και ἐπὶ των αλλων σrάσεων διὰ γὰρ τουτο ουκ ειπεν , οτι του φεύγοντος χρωμένουτω Dρω, ἀλλ' ὁποτέρω αυτῶν ὁπότερος χρησεται ώς βουλόμενος σημῆναι, οτι καὶ ἐν ταῖς ἄλλαις στάσεσιν, εο ἐν αἶς ορος ευρίσκεται κεφάλαιον , τω συλλογισμω λυ - ται, ειτε ἀπὁ του διώκοντος, εἰ re από του φεύγοντος.

ἐξετασθε σπαι.

Συ ριανου. 'χπεται τ6 συλλογισμῶ η 'τω νομο- 20 .Hτον Π ώμη, κοινὸν αμφοτέρων των μερῶν κεφάλαιον. H μἐν ουν εχοιμεν νόμον συνηγορουντα τ6 προκειμένοπράγματι, θέντες αυτου τὸ ρητὸν, ουτω την διάνοια, εξετάσομεν, διὰ πάντων συναγωνιζόμενον ημῖν τον νομοθέτην δεικνύοντες ' ει δἐ μη εχοιμεν νόμον, ἐπι τὰς ab καλουμένας ευλόγους αἰτιας καταδραμώμεθα, ώς καιτῶν νόμων ἀποδεχομένων τὸ πρῆγμα καὶ της του νομοθέτου διανοίας οὐ πόρμὸ τῶν ημῖν πεπραγμένων βλεπούσης ' απερ και ὁ Λημοσθένης απορῶν νόμου πρὸς τὰς ευλόγους αλιας μεταβαίνει καί φησι ' τις γὰρ νόμος '

512쪽

τοσαύτης ἀδικίας καὶ μισανθρωπίας μεσrός; καὶ τό ἔ ς' καὶ πάλιν αλλπου ' τὸ λαβεῖν ουν τὰ διδόαενα ὁμολογῶν

ραννον καθελόντος τω λόγω, η θατἐρω τῶν μερῶν βοη- νν' εἰ μ/ν ουν μη φανερῶς τω ἐτέρω βοηθεῖ, χρήσεται stia

σαντες τὰ ρητὸν ταις διανοίαις ἐαυτου χρησόμεθα ' ως και Λημοσθενης ἐποίησεν εν τ0 περὶ στεφάνου ' νόμου γὰρ ἔντος τον ἐπευθυνον μη στεφανουν, και ἐτερου νόμου, μὴ ἐν τω θεάτρω si στεφανουσθαι τόν υπό του δήμου σrεφανουμενον, ἀλλ' ἐν τῆ πνυκὶ, ὁ μἐν Aiσχίνης et οκαι τά ρηrὰ και τγ ν γνώμVν και την διάνοιαν ἐξήτασεν, ιν μη, φησὶ, φευδῆ νιλοrιμipν κτῆται υπὸ του δήμου στεφανούμενος, τούτου χάριν ἐκώλυσεν εν τω θεάτρ*, φησὶν, ὁ νομοθέrης τὴν ἀνῶρύησιν' ὁ μέντοι Λημοσθένης τὴν γνώ μην νομον εimi κε λέγων ' δrι τὸν avrὸν εχει 25 ζῆλον O στεφανουμενος, ἴπου αν ἀναρρηθν , τοὐ δἐ τῶν στεφανουντων ἔνεκα συμφέροντος ἐν τ0 θεάτρω γίνεταιτο κηρυγμα' περι δἐ του μὴ τόν υπευθυνον σrετανουσθαι ὁ μἐν Aισχίνης τὸ ροτὸν προσήνεγκεν, ὁ δἐ Λημοσθένης τὸ ι ἐν ρηrον ἐσιώπησε παντελῶς, σν di του ρητου δια- Soνοία κέχρηται cyάσκων ' οὐ παρὰ δν ἐπέδωκα υπευθυνός

513쪽

μεθα ' χθη γὰρ την του τεθέντος νομοθετου γνωμηνεπισκοπειν και ἀναπλάττειν πρὸς τὁ οικεῖον συμνέρον Io τὀν ρήτορα ' εὶ θα μῖν Ουν εις ἀπόδειξιν ἐτερου τινος

514쪽

ενταυθα γὰρ αμτω μῖν προτείνουσι το ρπόν ' ζητεῖται δἐ εἰ τουτο πέπρακται παρὰ του αἰτοὐντος, οπερ o νόμος ωρισεν ' ονδετέρω γαρ ιδίως τὀ ρητὸν περὶ την του υποκειμένου cirυσιν συμβάλλεται. Ἐὰν μῖν Ουν, οπερ εἱ-πον, κοινος η ὁ νόαος , τω μῖν γεγραμμέν* ουδ' ἔτερος Sχρήσεται, ουδῖν γὰρ μῶλλον προς αυτου η του εναντίου εσται τὸ ρητὀν ἀναγινωσκόμενον, ἐπὶ di την τοὐ νομο- του γνώμην ἐκάτερος τρέφεται, καὶ ταυτην ἀναπλάσει' πρὸς τὸ οἰκεῖον συμνέρος οῖον ὁ μἐν αιτῶν την δωρεὰν ἐρεῖ, οτι τὸν την τνραννίδα παίσανrα, καὶ την 10 ελευθερίαν ἀνακτησάμενον καὶ τους νόμους ἀποδόντα τηπόλει, καὶ αυδ ις επαναγαγόντα τὴν πολιτείαν ἄξιον τοὐγέρως ηγήσατο ' ὁ δἐ τὸ εναντίον ἐρεῖ, Orι τὸν διπρησάμενον ἐπι τὴ γέρας καλεῖ, τόν ἀμυνόμενον, Tὁν τω νο-μφ πολεμ ἐν τέλος ἐπιθέντα τις αρχῆς, Ουχ υποπτον -- 15 θις ' δεῖ δἐ καὶ γοργὸν καὶ ἐναγώνιον εν τοὐrοις ειναι τὸν λόγον καὶ πιθανὴν εἶναι την διάνοιαν καὶ Mu άπλῶς

παράδοξον ' εὐν δἐ τψ ετέρω μέρει ὁ νόμος βοηθῆ, ὁ μῖν

γὰρ ἀπείρηται τ0 τὀ ρητὸν ἔχοντι, καὶ τῆ διανοὶ χρη

σοσθαι ' ίμiλει εκάστqa νόμφ καὶ τὴν διάνοιαν προστι θησιν ἐξ ἐνθυμημάτων λογισ&ους ἀποδιδους καὶ δενιστας' καὶ ε ν τ6 κατὰ τοὐ Tιμοκράτους λέγων τὸν νομον περὶ 25 τοὐ μὴ ἐξειναι ἱκετευειν, επάγει καὶ τὴν διάνοιαν φασκων, ὼς ὁ νομο της ἰδει τὴν φιλανθριυπότητα καὶ τὴν πρ Ο

515쪽

την γνώμVν, μεθ' ης τουτο ἐκέλευσε ' φησὶ γὰρ, ως εν

τοῖς εμπροσθε χρόνοις τι νῖς ἄρχοντες τὰς ει εγίστας αρ- .χὰς και τὰς προσόδους διοικουν rες και δωροδοκουντες περὶ εκαστα τοίτων προσλαμβάνοντες τοἰς ἐπι του 20 βουλευrηρίου ρητορας και τους ἐκ τοὐ δήμου πόρρωθεν προκατελάμβανον τὰς εὐθίνας επαίνοις και στεφανοις καὶ κηρυγμασι. Νατιδὼν δη τις ταυτα νοιιοδίτης ταθησι νόμον μάλα καλῶς εχοι τα , τὐν διαρρήδην απαγορευοντα, τους υπευθμους μὴ στενανουν' εαν δἐ μη συμ-

νοία χρησόμεθα προς τὸ συμφέρον ' εἰ di μηδi αυτ η ῆἐξiτασις ἡμῖν συμβάληται, ἡ τῆς διανοίας, ἐπὶ τὴν διαβολὴν τῆς γνώμης ενωτε, εἰ καιρὸν ἔχομεν, τρεφόμεθα,

516쪽

καθάπερ ὁ Λημοσθένης ἐν τω περὶ του στεφάνου παρεχόμενος Φιλίππου επιστολην εφη ' ακούσατε, ω ἄνδρες, ά ς σανῶς δηλοῖ και διορiζεται εν τῆ προς ημῆς επιστο- λῆ προς τοὐς εαυτου συμμάχους, ο τι ταυτα ἐγὼ πεποίηκα ἀκόντων Mθηναίων καὶ λυπουμένων, Ιστε ειπερ ευ 5ψρονεῖτε, ὼ Ἀθηναῖοι καὶ Θετταλοὶ, τούτους μεν ἐχθρους υπολήφεσθε, εμοὶ δὸ πιστεύετε ' σθμειωrέον M. ori καὶ μὴ οντος ρηrου πολλάκις ἐμπίπτει γνώμη νομοθέτου καὶ

οτι sturos οντος διπλῆ καὶ ἡ διάνοια ἡ μῖν προς το

ρητον, ἡ δἐ προς το προκεψε νον πρῆγμα ' τουτω γὰρ καὶ soδιαφέρει ἡ διάνοια ἡ προς το ρητον τῆς γνώμης του νομοθέτου, οτι ἡ μῖν γνώμη τοὐ νομοθἐτον προς τοπροκείμενον λαμβάνεται, εἴτε εγκλημα, εἴτε ευεPγόr6μπ, καὶ ελκομεν την διάνοιαν προς το οἰκεῖον χρήσιμον,εκείνη δἐ προς αυτο ' το ρητό ν' πανταχου γὰρ ενθα ρη- 15τον, καὶ διάνοια ἀκολουθεῖ' ισrίον δε κἀκεῖνο, οτι Ουμόνον εν ταῖς νομικαῖς εὐρiσκεται διάνοια ρητοὐ, ἀλλακαὶ εν ἄλλαις στάσεσι ' καὶ Οἴτω μῖν ἡ τοῖ νομοθέτου διάνοια ἐκατέρωθεν ἐξετάζοιτο, ώς εῖρηται ' ροκεῖ δέ πως εκ τούτου ἀνακύπτειν τι ἄrοπον ' εἰ γὰρ τοὐ νομου σα- aoνῶς τι διαγορtὐονrος ἡμεῖς ἔτερον ἀνrεισάγομεν, οὐ συνιστάναι τι τῶν ζητουμένων, ἀλλ' ἀντινομοθετεῖν δόξομεν ' πῶς οἶν καίπερ ἐξετάζοντες την γνώμζν τοὐ νομο-θὰτου τὰ τοι οὐro διαφευξόμεθα; Or ' αν αὐτεῖν την ἐξέτασιν εθει παραδεδομένην δείξωμεν και Ουκ οἴκοθεν οὐδἐ 23αα' ιδίας ' κρίσεως, ἀλλ' απὼ παραδε ματος ci Drῆν εισ

τίαν ταυτην, ἐκ τῶν παραδειγμήrων εὐπήνεγκεν εἰπών ' 30grι οὐδἐ ουτως ταυτα Ου μίνυν ἐν τοῖς νόμοις, ἀλλὰ καὶ

517쪽

ἐν τοῖς ἡμετέροις ηθεσι διώρισται, ἐγώ preMως πολλαχό-

θεν δείξω . πρωτον γὰρ Ναυσικλῆς στρατηγῶν εφ' otu

δiως' διὰ τo Dro πρῶτον μεν Παυσικλῆς στρατηγὸς Γν εφη, εἶτα Λιότιμος τὰς ἀσπίδας, ει δ'' O τι και λαρίδημος, εiτατέταρτον ἐπήγαγε το παραπλήσιον τῶ ἐγκαλουμένN, ora κ&ι οπrόλεμος πολλῶν εργων ἐπιστάτης, καὶ ουδῖ ἄπλῶς ad τουτο, ἀλ2ὰ μετ' αυξήσεως, πολλῶν γὰρ ειπεν επιστάτης, ovn ενός ὼστε και ἡ εῖν ειναι παράγγελμα μη ενδ υς τοῖς εναριιόττουσι τῶ οικεiφ επιτρίχειν, ἀλλ' ετερα ποιμεν προτάττειν, i να μἄλλον ο βουλόμεθα παρα&ξωνται οἱ κρiνοντες si κἀνταυθα δἐ πάλιν ου μόνον ἐν τοῖς 25 οικειοις, ἀλλα και τοῖς ἀλλοτρίοις χρήσεται Ζ παραδεia γματι ' κἀκεῖνο ετι προστictus ι τῆ εξετάσει της γνώμης, οτι εκατέρας τῆς ἐξηγήσεως τῆς κατὰ γνώμην τοῖ νομοθέτου σύ; κρισιν ποιουμένους τὴν μῖν του ἀντιδίκου διαιρεῖν και διαβάλλειν χρὴ, τὴν δῖ αυτῶν συνιστάνειν, οἷον' 30 τie γάρ ε m ' νόμος τοσαυτης αδικίας και μισανθρωπίας μεστός, ῶστε τῖν δόνrα τι τῶν ιδίων και ποιήσαντα

518쪽

την μαν ὁ νομοθirης, ου το εργον μόνον σκοπῶν, ἀλλὰ

519쪽

τους ἡβριστὰς ὁ νομοθέτης, δεινὸν γὰρ ἡγήσατο τὴν

25 μενων αυζῶν αὐξυσιν γiνεσθαι, ενταῖθα δἐ μετασκευῆς αυτῶ τιθέναι και τρόπον τινὰ ἀνακεφαλαίωσιν ειναι τῶν ἐν τῆ προβολὴ θηγόντων τὴν πηλικότητα ' ου πῆσιν Ουν τοῖς περιστατικοῖς μορίοις επε ελευσεται, μονω δἐ τω περιέχοντι ' ποσῶ ὁ μεν γὰρ κατήγορος ἀεί τοῖς πεπρα- 24 Ald. ωλλοι. Ven. μετα δἐ ταὐτά ἐστιν ἡ πηλικότης,

520쪽

γμένοις ἰπνιζόμενος ἐν τν πηλικότητι καὶ τα λώποντα

lino του πεπραγμένου δεiξει περιεχόμενα, καὶ το παν μέγεθος αυτω περιδησει' ὁ δἐ φευγων τουναντίον μειώσει τὸ Τ πεπραγμένον, καὶ μαλλον υπο των λειπόντων αυτόδε ει περιεχόμενον ' οἶ- ὁ μἐν λόσοφος ἐρεῖ κατηγό- 5ρου ' ταξιν επέχων τω πρώτως λέγειν ' λογίσασθε, d ανδρες δικασται, πότερον η τυραννοκτονία την σνομίαν περιέχει και την ελευγιρίαν, η τουναντίον των νόμων ηβεβαιότει Τ και τὸ της γνώμης των ευ πολιτεvos ἐνων ἐλευθερον ' οὐδἐ την ἀπην ἔφεσίν τινα τυραννίδος ἐγγί- 10νεσθαι τοῖς ἐνοικοῖσι συγχωρεῖ, ἐγώ μἐν γὰρ ωμαι του- τυ' ἀναιρεθεὶς μἐν γὰρ ὁ τύραννος πολλους ἴσως ῆξει τους διὰ συγγένειαν ἡ νιώαν τὰ παραπλήσια τῆς πατρίως φρονήσοντας, καὶ Οὐαννίδος ἐργαστήριον την πόλιν' ἐπιδεδοντας ' φρονήσας ει τὼ βόλτιστα καὶ την αδι- 1 Sχίαν τῶν κακῶν τό κεφαλαιον ἐγνωκὼς οἱ αυτός τούτοις ἐπιχειρεῖν ἄπερ ἔσχατα τῶν κακῶν οιεται τολμήσει, ουτ ἄλ

τό παρ' αὐτοῖ πεπραγμένον μέγα τε και περιέχον αποδείξει, 20 ὁ δἐ ἀντιλέγων κατὰ μείωσιν προίξει την πηλικότητα, καὶ μἀλλον τὁ λεῖπον περιεκτικώτερον αποδεδει τοὐ πεπραγμένου λέγων ' εἶτα τῶν ἴπλων η οὐχ Aφάμενος, ου τον τύρα νον ὐπεκτονώς, Ου κίνδυνον οὐδένα κινδυνεύσας ε πω τῆς πατρHος τῶν ἀριστέων αιτεῖς τὰς δωρεάς' καὶ πῶς ovκ 25αλογιστον ' ' ου γὰρ ει δεδοικὼς έκεῖνος τους ἐνεδρε ,οντας αυrse τῶν πολιτῶν καὶ τό τῆς τύχης ' ευμ ετάβολονυφορώμενος τοῖς παρὰ σου λόγοις miθεσθαι ἐσχήτα-