장음표시 사용
141쪽
PART. I. LIBER PRIMOs. III abolere conabatur . Et nisi medio IX. Leeulo Miebael III. imperator , & hujus avunculus Barda caesar Philosophiae , & Legum studium , quod prope erat extinctum , fascitarent , atque scholas constituerent, siJ omnino Graeca philosophia oblivione deleta sui siet. Floruere itaque IX.saeculo exeunte, & initio X. plurimi non modo philosophiae Alexandrinae, & Mathematicae , 1ed etiam humaniorum litterarum laude inlustres e ut Leo Fbilosophus, diversus a Leone imperatore, Pborius , vir polyhistor . & ηριτ 3 v v , Mebael Psellus, Hebael Dbefius , Magentinus , alii, quorum tres ultimi Aristotelis dialecticam lucubrationibus suis inlustrarunt. a J Sed redeo ad occidentem . Porro autem occidentales philos Li, qui per id tempus in Oriente litteris operam dabant , eκ Eelectica philolophia paullatim ad Aristotelicam sunt delapsi e dc vel Platonis, vel Aristotelis lententias cum decretis Catholicis pedetentim copularunt. Quod VI. saeculo ineunte praeter ceteros fecit Severinus Boethius , vir litteratissimus , qui praeter scripta quaedam Eclectica , Aristotelis , dc Porphyrii libros aliquot Latine redditos exposuit: 33 dc Aurelius Cassiodorus , qui librum de septem disciplinis edidit, ubi de Grammatica , Rhetorica, Logica, Arithmetica, Musica, Geometria, & Astronomia disserit. Qia duo ,
ut alios omittamas, posterioribus saeculis magno in honore suerunt.
At paullo post dc VII. Deeulo tanta suit in Oee idente
ad Fabricius Biblioth. Graec. vol. VI. Icripta, quae
3J Conferatur Hoserius in Vita Porphyr. c. I. P.
142쪽
II APPARATUI AD PHIL. ΕΥ ΥΗΕotaminata est , ut credi vix possit. Caussae hujus αἱ memorantur multae . Primo Barbarorum excursiones, qui &Philosophis otium adimebant, ct impediebant ne Athenas, di Alexandriam , duas illas doctrinarum altrices , accederent studiosi. Deinde Iustiniani caesaris in Gentiles , qui Λthenis docebant, odium et qui cum Caesaris dicto audientes ab Urbe exirent, una cum Eclectica secta paene omnis interiit Philosophia . Tum Saracenorum tyrannis, & inscitia, qui subacta Aegypto Philosophos Λlexandria 6 cerunt ec dissiparunt. Deinde sermonis Graeci in oecidente ignoratio, quae in eaussa fuit cur Graecos libros non legerent. Λd haec Astrologorum inpudentia , qui cum se Mathematicos , & Philosophos nominassent , & inlicitas artes excitassent, constitutionibus imperatoriis sid & Ω- eris sad compressi sunt. Quod tantam in Philosophos conflavit invidiam . ut ii etiam tacere cogerentur. Postrem librorum raritas . Quae, ut alia non essent , satis ostendunt , quantum Pagana philosophia damni fecerit. In tanta philosophiae caligine non desuere tamen , qui eam suo modo excoluerint, & ab oblivione quodammodo suscitarint. Laudantur hoc nomine Benedictini Mo- est , qui labentibus litteris in occidente praesto fuerunt e & pro saeculi captu non mediocre adjumentum tulerunt et in Hibernia praesertim, & Λnglia, quae , deletis litteris in Gallia , Hispania , Italia , idque excursionibus Longobardorum , Saracenorum , aliorumque VII.
i. I 8. De Μathem. Urbe Roma, ac omnibus Civit. pellendis , & eorum Codiei b. cremandis. Codie. Neodos. L.VIII.
143쪽
ci VIII. saeculo, asyla suere eruditionis . IJ Ouod institutum aliae nationes itidom retinuere. Qualis autem esset illorum temporum eruditio , est considerandum .
Principio in Grammatica , Rhetorica , Dialecti ea , operam ponebant. Eas autem ex libris Boethii saJ Godori Γ3J Marciani Capellae s J ceterorumque , qui de ii
dem artibus aliquid seripserant , hauriebant. Cumque Aristotelis dialectica propter auctoris nomen esset invisa
plerisque , & libri quidam exstarent de Dialectica Beati simi Augustini nomine; hi, rejectis Aristotelicis libris, in Ecclesia lecti suere , syJ quod per plura saecula inveteravit . s6J Haec rudiores et politiores uero addebant Geo metriam , Arithmeticam, Astronomiam e sed praesertim m Musica Ecelesiastica cura eorum omnis consumebatur . 73 Haec ex Bedae scriptis nobilis VIII. saeculo Benedictini, nec Graece , nec Latine indocti, constant: qui & illos, quos nominavimus, interpretatus est , ct ex Aristotele , ae Cicerone non nihil etiam delibavit. Physica vero disciplina tanto in contemptu erat, ut
Beda ipse conqueratur , s8J se , quod librum de Tonitruis scripsisset, in suspieionem Magiae incidisse . De Metaphysica , ceterisque Philosophiae partibus vix aliquid scriptum H a inve-si J Hermanus conringius Antiq. Academ. Supplem. XηXI. Beda Hist. Λnglie . L. IV. c. I. a. saJ Sarisberiens Policrat. L. III. e.y. 33 Paullus Diacon . Hist. Roua. L. VIII. s J Greg. Turonens Hist. Frane. L. X. fine . Lauisjus de Scholis Celebriorib. c.LIX. art. I. 6J Idem de Fortuna Aristotel. c. .s7J Launbus II.ee. Confer. Fabrie. Biblioth. Lat. Med. Tom. I. P. sqq. seq. qui memorat auctores, qui μν id ten pus de eantu Melesiastieo seripserunt.
L8J In Praelat. Libri de Tonitruis .
144쪽
r Is APPARATUI AD PUI L. ET THEOL. invenimus . Nisi quod Ethi eam de libris Moralibus B. Gregorii Magni non nulli hauriebant. si JItaque , qui sub idem tempus studiis litterarum vaca-brnt , Grammaticam , Rhetoricam , Dialecticam addiscebant, quas trivium voeabant . Qui vero aliquid melius
scire cupiebant, praeter trivium addiscebant Geometriam , Arithmeticam , & Musicam , quas vocabant quadrivium . Quibus tantum tribuebant , ut communis haec fuerit Omnium persuasio , hisce disciplinis uni ver sae Philo sophiae ambitum definiri . a JHarum autem disciplinarum studium omnino VIII. saeculo exeunte , & ineunte IX. propagatum est opera Caroli Magni imperatoris: qui non modo Liberales artes ab Alcaino Benedicti no Anglo didicit; saJ verum etiam scholas publicas Parisiis , Lugduni , FuIdae, & aliis in locis aperuit, & dotavit: ut in iis liberales artes , &Sacrae litterae publico bono paterent. De quibus ulteriuS
siJ Fidem facit Taio Episcopus Caesaraugustanus , qui
ex eo Morales sententias eκcerpsit. a J Sed cum arrium multa sunt genera , ingenio pbi is Iosephantis primae omnium liberales occurrunt . Hae qui- ,, dem omnes aut trivii, aut quadrivii ratione clauduntur et ,, i , tantam dicunt obtinuis ineaciam apud majores , qu i ,, eis diligenter institerant; ut omnem aperirent lectionem , , , ad omnia intelliatum erigerent , ct omnium quaestio- is num , quae probari possunt , di cultatem sincerent exori dare . Neque enim doctore egebant in aperiendis libris , ,, aut quaesionibus dissolvendis bi, quibus aut ratio trivia is omnium sermonum , aut quadrivii lex totius naturae δε- , , creta exponebat. Ioannes Sarisberiensis Metalog. L. I. c. I a. p. Ty8.
3J Eginbardus in Vita Carol. Magn. c. II.
145쪽
PART. I. LIBER PRIMUS ' III non dicemus , quod haec copiose exposuerit vir doctus . si IEt optimi principis tam ardens fuit in litteras studium , ut Episcopos , & Abbates vehementer cohortatus fuerit, ut scholas conderent dc constituerent. fa JQuod Ludovici Pii.& Caroli Calvi imperator am auctoritate consectum est : s3Jquorum justi plurimis in locis litterae excitatae suere et plurima que gymnasii aperta juventutis commoditati. Hilce limitibus continebatur saecularis IX. iv X. saeculi eruditio . Non nulli autem eXcerpebant eX veteribus Christianis sententias aliquot morales , quo facilius alios erudirent et ut 'babanus Maurus , Malafidus Strabo, . Ivarus Cordubensis , Hinomarus Rhbemenss , Heriacustissiodorensis , caeterique s J Monachi Benedimni, qui .
principatum in litteris sub idem tempus tenebant. Acuit tamen non nullorum industriam IX. saeculo Ioannes quidam Scotus cognom ine Erigena et qui, quod Hebraice, Graece, Arabice, Latine sciret , in magnam venit opinionem doctrinae e cujus nomine a Carolo Calvo
imperatore ex Anglia in Galliam vocatus , publice docuit Parisiis . syJ Hic eum libros Graecorum aliquot legisset, sudium Dialecticae Alexandrinae in occidente instauravit, editis libris de Natura omnιum rerum , ΓεJ qui plurimas lites moverunt in Ecclesia.
si J Ioannes Launojus de Scholis Celebrioribus. 24 Legantur Capitularia Caroli Magni. 3J Capirularium c. v. confer. Launojus l. C. Cap. II. de saepe alibi. s J confer. Caveas de His . Eeeles VIII. & x. saeculi p. m. Φ3y. Di 438. Dupinus in Bibliothee. Α A. ad saec.rraedicta , b, Mabillonus Annal. T. I. syJ Guillelmus Malmesburiensis de Gestis Reg. Angi. ta a I. C. q.
146쪽
IIa APPARATUS AD PHIL. ET THE L. Mirandum non est tantas tenebras hac aetate hominum mentes in saecularibus litteris occupame et nam tam in
etsi Imperatores nonnulli opem tulerint disciplinis , tamen vix satis otii habebant eruditi in tanto armorum strepitu rvastantibus Normannis Galliam , Hunnis Pannoniam , &Germaniam, Danis, & Normannis Angliam et immo vero concitatis animis inter se imperatorum Ludovici , Caroli, Lotharii, qui staternae obliti caritatis mutuis se armis petebant . Adeo inter bellorum tumultus musae conticuerunt .
Caussa haec suit praecipua cur X. sareulo tanta fuerit in Europa inscitia litterarum , quantam homo historia non eruditus vix suspicari potest et adeo ut plures , qui divinoministerio mancipati erant, Grammatica, & Rhetorica non essent eruditi e nec Latinam linguam saei te intelligerent. IJ E gravioribus vero disciplinis Dialectica quaedam eontentiosa colebatur: sad quae quidem turbas be-
a J ,, Esse a bue suo tempore Dialecticae ira studiosos ,
,, ut clament in compitis , is in triviis doceant , in ea, M quam solam profitentur , non decenniam , aut vicennium, is sed totam eonsumpserint aetatem .... Fieri itaque illosis in puerilibus academicos senes , omnem dictorum, aut ,, scriptorum excut ere vllabam , immo is litteram , diιbi- ,, tantes ad omnia , quaerentes δε er , sed nunquam as,, frientiam pervenientes z is tandem eonverti ad vanilo is quium, ac nestientes quid loquantur , aut de quibus ad-ri ferant, errores condeFe novos, is antiquorum aut ne- ,, Dire , aut dedignari sententias imitari Tantam ,, esse opinionum, oppositionumque congeriem, ut vix suo, , nota esse possint auctori. Ioannes Sarisberiensis Metalog. L. II. c. T. p. m. 797.
147쪽
PART. I. LIBER PRIMUS, II sne multas Inter Christianos commovit. Et tamen, qui his artibus erant initiati ad miraeulum eruditi ab indoctis praedicabantur . monachi , qui litteris vacabant , sibi , non populo, philosophabantur e nec ultra trivium , & quadrivium aliquid addiscebant. Qui vero aliorum commodo scribebant , vel doctorem domesticum interpretabantur, vel
aliquid tradebant de Liberalibus diseiplinis r ut Bri eribus siJ AIDedus saI Gerbertus, qui suit Silvester Papa II. s3J alii. Unus invenitur P anno Friso , qui, raro exemplo, aliquid de Graeeis delibavit. s J Ceteri intra
Liberalium disciplinarum fines continebput sese . Quidquid autem eruditionis per id tempus, immo& post exstitit in oecidente , aceeptum reserunt Hi storici viris principibus, pro saeculi more litteratissimis , qui &savore, & munificentia litteras instaurarunt. Hujusmodi fuere Otto II. & III. imperatores Romani , sue J & reges Angliae non nulli r ΓεJ qui & doctos homines erexerunt , di auctores fuere Episcopis , ut eosdem ad augendas litte-H 4 Tass IJ Explanavit Bedae librum de Natura rerum , &Temporibus et aliaque Matbem. edidit. Fabrie. Biblioth. Latin. Med. Tom. I. p. 763. saJ Scripsit de Naturis rerum et Vide caveam Hist. Litteris 3J Scripsit non nulla Maibem. in Meebanteis artibus excelluit . Confer. Ourinus de Seripi. Eccles. Tom. II. P. yra. svi Scripsit in Platonem de Legibus, & Republiea e Onin Arsotelem de Caelo , & Mundo , & Ethicam. Fabris. I. c. Tom. V. p. 287. su Conringius Antiqq. Academ. SuppLxLI .Bracheruι
de Phil. Christ. Oeeid. p. m. 637. s6J ibid.
148쪽
. Tas , quae tunc vigebant, in Gallia, & Anglia . dc Geris mania positis praemiis invitarent. II Quod studium ac
providentia non illa quidem disciplinas emendavit; at certe, nC Omnino extinguerentur , effecit. Verum nee illi Liberales artes diligenter explicarunt, nec tales lucubrationes ediderunt , quae cum politioribus saeculis comparari
possint. Et de Christianis hucusque . Iam Arabes, seu Saraceni hanc laudem sibi vindicant, quod quo tempore depressa litteratura omnis, & pra sertim Philosophia erat in occidente , ipsi obstaculo fuere ne sunditus interirent hujusmodi disciplinae , quas summa
cum animi contentione excoluerunt .
Id eo mirabilius videri debet, primum quod gens illa praeter rudem quamdam Poesin , cui plurimum tribuebat, ct Astrologiam judiciariam , fa3 de reliquis disciplinis non erat sollicita . IJ Deinde quod Muhammedes , qui initio saeculi VII. legem suam , seu Coranum, ex doctrinis Nestorianorum , Iudaeorum , ct Arabum , sibi repugnantibus, consuisset ; lege mandaverat, ut ne quis de religione disputaret , neve Philosophiae daret operam . f J Τimebat enim sibi , suoque Corano nugator
s Q Confer. Launojus lor. cit. MabiII. Saecul. V. Benedict. ad Tocockius Specim. hist. Arabum , pag. I a. seqq.&pag. I 63. AbusaruDI Dynast. IX. p. Io I. IJ Philosophiae scientiam Deum Arabibus non concessisse , nec eos ad haec studia idoneos secisse, ait Abul orsus Arabs loco cit. p. Ioa. 4J Sectain enim Hanasticam , & legem Μuham medicam vetuisse homines , ne in Philosophiam se immitte- Tent , ct ut caverent ab ea monuisse , ait Abusa ar apud Erucherum de Philos. Saracen. P. m. I
149쪽
neptus , & qui nullam litteram adtigisset: si I in hoc solum oculatus , quod plane intelligeret, si ad trutinam Philosophicam deliria tua revocarentur , omnino rejectum iri. Iccirco cum religionis nomine , tum armorum vidi legem divulgavit , & populos in officio continuit rs ad trito deceptorum, & verae religionis hostium exisemplo . Haec autem lex tam alte eorum animis des Xa erat,
Et quo quisque inter eos magis esse religiosus, & sudiosus Corani , eo majori odio litteras omnes , di Philo in Phiam prosequeretur . Chalisae seu imperatores Saraceni , Praesertim qui ex omiadarum familia primis successerunt , Muham medis sui vestigia religiose presserunt et in eo tantum occupati , ut imperii fines dilatarent, & armorum vi cogerent eos , qui doctrinam Muhammedanicam nollent amplecti. Quod ad usque medium VIII. saeculum Saraceni
Omiadarum familiae successit Abbas darum , quos inter Al - Mansor princeps excellentis ingenii pertaesus veteris inscitiae , amplissimis propositis praemiis litteratos invita Vit , ut Giticorum libros , qui de Philosophia , Astronomia, Mathematica , Medicina tractarent , Arabice verterent ad usum Saracenorum . Quod cum Arabes indocti sacere non possent, excitati Christiani aliqui eos in Λ rabieum , & Syriacum , qui in Bagdado regia erat in usa , sermonem verterunt. Γ3J Quae caussa suit cur
Chalilae, qui post fuere, litteratos homines benivolentia Prosequerentur. ἱέ Sed Lid Abulfarajus i. c. p. II .s ad Confer. Al-Coranus L. I. c. I. s3J Abulfar. Dyn. IX. sid Elmacinus Hist. Sarac. L. II. c.
150쪽
Iaa APPARAT Us AD PHIL. ET THEOL.
Sed omne tulit punctum Chaliis .in Ammon , qui intintio saeculi IX. beneficio litterarum regnavit . Nam cum Christianis medicis , quorum erat copia in Arabia , dc Aegypto, siJuteretur; ex horum consuetudine ad Philosophiae studium aeeensus est: dc facta Philosophis potesate publice in Bagdado , & omnibus provinciis suae ditioni subjectis , docendi, peritissimos viros undique adscivit plerumque Christianos , scholas erexit, omnesque ad litterarium otium munificentia sua invitavit . Qua de
caussa a Saracenis litterarum pater merito suo nuncupa
tur . siJEt quo facilius litteris darent operam, ipse similIares in Syriam , Armeniam , Aegyptum dimisit, qui libros
omnes Graeeos , Syriaeos, Persicos, Chaldaeos , Aegyptios merearentur , dc Bagdadum adducerent. Horum meliores segregari jussit , eos praesertim , qui Geographiam, Historiam , Physieam, Mediei nam, Astronomiam, Musicam continebant, dc in Arabicum verti curavit. 3JNeque his eodicibus contentus, imperatores Romanos vehementer rogavit , ut philosophorum libros, qui apud Romanos essent, mitterent ad eum . s J Quo facto ingentem librorum supellectilem sibi comparavit. Prineeps vel hoc nomine inlustris , quod non solum litteras instauraret, sed etiam doctissimorum hominum sermone, atque lectione librorum mirandum in modum delectaretur . Multo clarior futurus, nisi inepto consilio , post factas versiones
si J Abulfarajus I. c. p. III. saJ item ibid. pag. Iso. Leo Afriean. de viris Inlustr. capit. I. Vossus De Scientiis Mathem. p. III. aliique passim. 3J Africanus lor. cit. s J Abulfarajus Dynast. IX. p. Isci.