장음표시 사용
371쪽
3 6 APPARAT Us AD PHIL. ET THEOL. Quod ad rationem docendi , disputandique pertinet , non scholarum forma ac partitione utebantur e non Dialecticas argutias & cavillationes adhibebant : sed perpetua oratione singula persequebantur . Quod si adversarios consulare in animo proponebant , primo eorum sententias ponebant: deinde ex perspicuis Scripturarum
locis , atque ex recta ratione tumi argumentationes suas promebant, tum adversariorum argumenta infirmabant .srJ Aliquando tamen , quo iacilius hostes religionis nostrae debilitarent , ex principiis ab iisdem admissis argu mentabantur : quod est Dialecticis argumentari ad hominem . Quod ante alios secit. Irenaeus. Non aliam viam institerunt illi , qui taculo III. docendi munus sumserunt: qui S catecheses Ilagogicas ,& etiam Mystagogicas , seu Homilias ad Neophytos, &Fideles habuerunt . In hoc differunt: primum , quod hoc saeculo Polemicam theologiam diligentius tractare coeperunt , praesertim contra Gentiles . Nam eum per id tempus Gentiles philosophi, iique acutissimi , & docti simi , ut Celsus , Porphyrius , ceteri , tamquam rabidi canes, scriptis editis nostros morderent; Christiani doctores iis solerter ac abundanter occurrendum esse judicarunt e ut Methodius, Apollinaris , ceteri . saJ Exstant adhuc Origenis Adamantii , viri eruditissimi , Libri contra sse puto ab eis Fidei defensionem expoticenti indu I gerent. Bonaventura Argonensis Chariusianus de Optima Legendor. PP. methodo P. III. c. s. p. m. 26o.
IJ Velut henaeus , qui Contra Haereses libro L histo
riam errorum texit: qua ιιι or vero postremis confutationem conscribit earum . Ceteri vero non omnes eadem praesti
s ad Hieron. Epist. LXXXIII. ad Magnum .
372쪽
era Celsum Epicureum , ex quibus de ceteris 4e perditis judicare possumus . Praeterea Haereticos nimis multos, qui hoc saeculo deliria inulta excogitarunt , fregerunt doctores noliri vel in orationibus , vel libris r sed non multum in hoc a superioribus recesserunt . Alterum , in qu differunt, est , quod Sacros codices subtilius & accuratius interpretati sunt . Nam praeter homilias , in quibus Scripturae sensus iacili interpretatione exponebatur , &ad populorum captum magis accommodate a suere subtiliores interpretationes , & quae plus olei prae se serebant; in quibus viri docti, quidquid necessarium erat ad intellectum Scripturarum , conglomerarunt . Exemplo nobis su Origenes, qui triplicis generis interpretationem exaravit. Primum sunt sebolia : in
quibus , quae sibi videbantur obscura , breviter enarra vit . Alterum continet homilias et quarum aliquas meditate conscripsit e aliquas ex tempore pronunciavit , quas discipuli mandarunt scriptis . Tertium genus con tinet volumina , seu interpretationem Sacrorum codicum
diligentem eam quidem di laboriosam et in quam , quidquid eruditionis , ct ingenii habuit , congessit. si J Item
Apparatum quemdam reliquit ad Scripturae explanationem vehementer accommodatum. IJ Praeterea Polygio tam lucubravit, in qua quatuor versiones Graecas , nempe LXX. Senum , Aquilae , Symmachi , Theodotionis
L i J consule metium in Origenianis . L. III. pag. 236. seqq. Si meretici librum aliquem divinum esse negabant i ii PP. ex aliis ab iis admusis inciebant . Sin anum dogma negabant , ex tradita doctrina refutabantur ab Episcopis. IJ Significatur Philocalia Origenis , in qua a T. Capitibus de auctoritate , stilo , oe' interpretatione fripturin Sacrae disserit : quam Greg. Pistiana. Rostilius collegerunt ex Icriptis ejusdem.
373쪽
348 APPARATUS AD I HI L. ET THE L.
nis sub uno adspectu in singulis paginis potuit et quae Biblia hac de caussa vocata sunt Tetrapia . Quibus postea cum addiderit textum Hebraeum & Hebraeis , & Graecis characteribus descriptum , evasit Hexapla , id est , sex habens paginas : ac demum facta est Octapla, postea quam quintam , & sextam versionem Graecam , quas repererat in dolio , adjunxit . Certe Origenes in suis scriptis ostendit , sibi non modo eruditionem , sed limatum judicium inesse , & inter optimos Criticos rcferri posse . Nisi flu-dio illo suo trahendi omnia ad allegoriam , non modo ab scopo aberrasset in t erdum, ted etiam sibi ipsi constans non fuisset . Nempe Alexandrina philosophia impeditus , itemque ut Occurreret Marcioni , & Celio , qui allegorias omnino exclusas volebant, DIJ modum non tenuit. 13 Et eo auctore plurimi in enarrandis Scripturis ope
fi J Vide Origenem Dialog. Contr. Marcionitas P. I O. edit. Metfrenii : Uban. Haere f. XXII. ad Pantaenus, is Clemens Alexandriuus , aliique do Hores ristiani , qui ab Iudaeis Hellenistis , i , Platonicae philosiophiae deditis , veIat Philone Alexandrino , didicerant rationem illam flectendi codices Sacros ad Vsicum sensum , eadem interpretausi via interdum non recte in funt Alexandriae , aliis in locis ante Origenem et immo etiam post Origenem eodem modo ab aliquibus peccatum est. Ipse tamen Origenes hoc praecipue peccavit, quod putavit, in utroque testamento quaedam esse , quae si ad verbiim accipiantur . falsi sint, aharda , edi fibi ac bumanae rationi repugnantia . Itaque primum febat , ritus omnes ad allegoriam esse trabendos . Deinde, ponendam in caelo aliam Ieru fa lam . Babyloniam , Drum , Aegyptum, ceterasque urbes . de quibus in Prophetis est sermo . Postremo , anteponendum esse mUticum sensum , quotiescumque aliquid se offert ,
374쪽
PART. II. L TR PRIMUs . 3 sram posuerunt: ut Anmonius Alexandrinus, diversus ab Ammonio Sacca , Iulius Africanus , alii.
Idem Origenes in libris η ρὸ ἀρχων seu de Principiis s exstat solum Latina interpretatio a Rumno conscripta I quoddam Chri litanae religionis, dc Philosophiae suae compendium edidit . fi J Quatuor in libros partitur. Libro primo de Patre , dc Filio, dc Spiritu Sancto agit . Secundo de mundo , dc quae in eo continentur e tum eumdem esse Veteris , & Novi testamenti Deum et tum Salvatoris incarnationem tangit: tum eumdem Spiritum divinum in Moyse , Prophetis , Apostolisque i fuisse defendit e postremo de animo humano , de resurrectione , de poena, de praemiis disputat. In tertio de libertate agit et um explicat, qua ratione mali daemones generi humano noxii sint . Praeterea Mundum ortum habuisse , & interiturum esse exponit. In quarto de ultimo sine tractat et ostenditque, Sacros codices esse divinos , & de modo eos legendi explicat . sadinamquam vero his libris praecipua religionis no strae offert, quod Dei maiestati, ac sancti tali consentaneum nomsit . Eu risiema Origenis , ex quo plurimi errores orti sunt.
Confer. Origenis Homilia V. dc VII. in Levi ilicum, is de Principiis L. IIII. n. I s. seqq.
1J , , Origenes primus est, qui Neologiae sdema quod-
iam in opere, cui titulus Peri Archon seu de Principiis, , , aggressus est . Sod conatus bic novus felici caruit success.ι .,, factor enim bie genio indulgens , dum doctrinam Coriis silanin prin iniis pbilosopbiae Platonicae accommodaro satagit, pluribus se se irretivit erroribus , qui postea ,, memoriam , is, aestimationem nominis eius deturparuret . Dupinus Metbod. Studii Neolog. p. IT.
375쪽
APPARATUI AD PHIL. ET THEOL. strae do mata contineantur , tamen falluntur , qui eos
Pro justo compendio Theologiae , vel pro systemate sumunt . Nam primum nimis multa in iis desunt . quae ad dogmata pertinent. Deinde nullo ordine , quae ex liant , conscripta sunt , ut consideranti patebit. Multo itaque melius judicant illi, qui aiunt, Origenem tali lucubratione nobis non tam Christianam doctrinam, quam suum 1ν- stem a Philosophico-Theologicum , explanare voluisse . Praeterea abundant erroribus , ex Alexandrinorum placitis desumtis, quos enumerat Photius . s IJ Quod in caussa suit cur plerique omnes Patres non modo libros origenis damnarint, sed etiam omnem a Theologia Gentilem philoiophiam exploserint . fa JId certum est, Origenem vel primum f3J vel in primis humanas disciplinas , praesertim Philolophiam, quam apud Gentiles didicerat, in scholis Christianorum Iuventuti tradidisse et eamque commonuisse , ut iisdem artibus diligenter imbueretur , quo facilius certiusque intelligentiam adsequeretur Sacrorum codicum . Nam tametsi nonnulli ante Origenem doctores de iis aliquid adtigi sient, caute id secerunt & sobrie , quod in ea erant sententia , ex philosophia Saeculari innumeras ac noxias haereses prosectas esse.
C a. si J Loeo cit. saJ Vide testimonium Petavit, quod sequenti capite proferemus .
3J Id ransere sibi vide tur aliqui ex loco quodam Eu sib. l. e. Libro VI. c. I S.
376쪽
cra aliquantulum mutata fuit , & ab antecedentium saeculorum nudo ac simplici dicendi genere recessit . Nam cum Christiani doctores non alia de caussa plerumque scriberent , nisi ut hostium impudentiam perfringerent Icumque ea aetate non modo cum Iudaeis , di Gentilibus , IJ verum etiam cum Haereticis, iisque exercitatissimis , esset pugnandum , cxstitit ut eo diligentius Christi doctrinam tractarint, quo majori acumine, ac eruditio nis copia Haeretici Catholica decreta adoriebantur . fa J. Quod hisce saeculis potissimum usu venit. Nam cum sub idem tempus haeretici Ariani , Λ nomaei , Nestoriani , Eutychiani , ceteri , homines a philo sophia Saeculari bene parati , in Christianis dogmatibus de Trinitate, deque duabus Christi naturis , exagitandis, ingenii ubertatem, & peritiam Dialecticae artis ostentarent; omniaque subtilibus quaestiunculis replerent; ut huic malo occurrerent doctores nostri, & ipsi eamdem philosophandi rationem 'adhibendam putarunt. Itaque Aristotelis dialecticam , quam antea detestati fue rant s
ΓιJ Velut Gregorius NIssenus, O P aetuanet tenus , Eusebius Caesariensis , Theodoretur, orillus, alii . .Hide NourrIApparat. ad Bibl. PP. Tom.ILsaJ se Didicimus enim singulas quasque bisereses intuli ,, se Ecclesiae proprias quaestiones , contra quas diligentiusue, defenderetur Scriptura divina , quam si nulla talis neces, , sitas cogeret. August. L. II. de Bono persever. c. aia.
377쪽
ssa APPARATUS Al PHIL. ET THL L. rant , si J didicerunt, quo adversariorum cavillationes debiliores redderent, ac iis de D adjumentis facilius resa tarent . Neque vero se ostentabant: non Sophii larum artes & versutias , ut Haeretici , prae se serebant e sed haec arma sapientissime adhibebant: eaque tantum ex Arit o tete sumebant, quae necessaria videbantur ut Haereticorum tela irrita facerent , & adversus eosdem torquerent. Itaque eorum disputandi ratio hujusmodi erat . Primo adhibebant perspicua Scripturae testimonia , ex quibus Catholicae doctrinae veritas luculenter ostenderetur et quod si argumentum exigebat, majorum testimonia conglomerabant, & ex doctrina ab Apoitolis tradita , &quasi de aure in aurem servata id ipsum conficiebant. Deinde , ex positis principiis conlequentia S argumentando derivabant ope Dialecticae : quod praeter ceteros seeit Athanasius : a J idque perpetua oratione , non Chri-
se similium nebulonum inportunitate factum est, ristoteli se eis inventis ad e*itium ac pestem abutentium , ut apud , , primos illos defensores Fidei, male deinceps audiret non rantum disserendi ars , quae arma illa ministrabat ; sed se Philosopbia insiuper universa . adam ideo comρlures, ve- ,, Iut bostem iudicatam ctristia'ae religionis , proscribendam censuerunt . penitusque damnandam . Petavius Dogmat. Neolor i To u. I. Proleg. c. 3. ubi plures P P. ad ducit .
1J se Dialecticis adbaro usus est argumentis s Athana - , , si us J non illis nude propositis , tr ipsis mei ex arte pe- titis vocibus f quod pueri, recentioresque disi uti , iu- M veniliter sese ac gloriose ostentantes, sileni J verum Thi-
tofopborum more , magnificeque strolatis , ac per nudas dumtaxat notiones , icti has quιdem bene ornatus . Photius Cod. CXXXX. p. I.
378쪽
vero Scholarum ritu . Interdum vero subtiles aliquas quaestiunculas & non necessarias dogmatibus admiscuere , vel ut judicium limarent, vel ex consuetudine subtilius disputandi , sed id nimium parce. Verum cum sanctissimi viri hac via dc ratione non nisi contra Haereticos , & ut occasio pollui abat, disceptarent 3 Haeretici autem non omnia dogmata contemnerent , & depravarent; hinc nec veteres Episcopi omnem Christianorum doctrinam eadem methodo exposuerunt Inec compendia Theologiae conscripserunt et idque nou
modo in Oriente , sed etiam in occidente zE Graecis primus, opinor, IIII. sareulo Grillus Hierosoldimitanus Catecheles exaravit, quae ad nos usque pervenerunt . f IJ Sunt enim in manibus Catecbess L ad Competentes, dc Catecbeses V. Modagogici ad Butietatos . saJ Quod ad catechumenos , eos hoc modo instituit. Principio postea quam generali quadam praesa tione eos praeparavit, de Peccato, de Baptismate , deque praecipuis Christianae religionis placitis breviter dii putat : omnelque articulos lymboli Hierosolymitani copio se enarrat. In MDiagogicis vero de Baptismo, & Eucha
i J Rarin catecbeses ad nostra te ora venerunt, si excipias orilli Hierosol mitani, cI' Gregorii V seni aliquas: itemque Basilii Magni , qui Libris II. de Baptismo speci- meu exhibet: is Gaudent ii Erixiensis , qui V. saeculo scripsit. 'tam tribus primis aerulis Patres plerumque ex tem pore eas dicebaut, monumentis non mandabant. Postea cavrecbumenis permiserunt, ut, quae in ecclesiis audissent, scriptis consignarent.
aJ Primae babitae sunt ad eateebumenos , qui in Pa schate baptieturi petebant : idque aliquot diebus ante quam ubluere utur . iaciae ad repens baptiasos seu Neophtos ost
379쪽
3ς4 APPARAΥUs AD pMIL. ET THE L. ristia facit sermonem . Praecipua fidei Catholicae capita in iis exponit Cyrillus , & Scripturarum auctoritate confirmat . Opus tamen esse non dedita opera , ut ederetur, lucubratum, sed ex tempore conditum , vel primi libri inscriptio declarat. IJ Praeterea in rebus non adeo necessariis magis abundat, quam talis institutio requirebat . Desideratur etiam in eo ordo , & nexas systematis . Neque vero Gregorii Nazianzeni orationes IIII. de
Theologia saJ pro Institutionibus Τheologicis habendae
sunt, etiamsi utilia multa contineant . In prima enim , qualis esse debeat Theologiae doctor, ostendit et deinde docet, quando , apud quos , de quibus rebus , & qua ratione disputandum sit: tum eos reprehendit, qui eo temeritatis venerant, ut de venerandis & abstrusioribus Religionis nostrae decretis incommode disputarent . Haec prima . Reliquae sunt tres, in quibus ad versum Eunomianos edisserit. Ex quibus perspicue eonficitur, nullum Theologiae compendium in iis contineri . Eodem modo de ceteris judicabimus . Exstant Magni Athanasii nomine libri duo et alter inscriptus e S nomis Seripturae Veteris , is P vi testamenti: alter hoc modo rDniagma doctrinae ad homines solitarios , omnerique Chri-sιanos tam elericos , quam laicos . f3J Sed neuter ad dog mata pertinet. In primo enim , quid in singulis Bibliorum libris contineatur , describitur. 1n altero Fideles, praesertim Monachi , morum praeceptis instituuntur . Eusebii vero Caesariensis scripta , quae Circiter annum CCCXII. edidit, contra Gentiles , ct Judaeos condita sunt eo consilio , ut Hieroclis objectionibus occurre-
1 J Ita se habet: Institutio Inluminatorum Hierosoly
saJ Exstant Tom. L Oper. p. sas. sione Coloniensi anno
380쪽
ret, qua Sacros codices inpudentissime respuebat . in Praeparatione Evangelica hoc sibi proposuit Eusebius , ex Gentilium libris emcere , quidquid Ethnici de theologia vel Naturali, ve. Civi Q , vel Fabulosa , vel Symboli ea boni cogitarant, quod hominem ad cultum Dei , veramque felicitatem erudiret , ex Judaeorum libris sumi potuisse et ut inde duceret O & hic erat icopus operis j merito a Christianis Iudaeorum libros Sacros Graecorum scriptis antepositos sal me . In altero autem opere , quam Demonstrationem Evangelicam inscribunt, ex ipiis Sieris eodicibus luculenter conficit, EIangelicam doriri nain Prophetarum praedictionibus ad amussim respondere : ubi Christianae religionis veritatem ostendit. Certe Eusebius hisce libris,qualis vir esset , ostendit. Tanta enim eruditione , tantaque dicendi copia valuit; tum eo ordine argumentum suum tractavit, ut eum nemine eorum , qui Gentiles,& Iudaeos sub idem tempus refutarunt, sit comparandus . Multa tamen in eo desiderantur , ut opus eKomni parte persectum lucubraret: praeterea unum tantum argumentum sibi sumsit explicandum . Et haec a pad
Latini vero dc ipsi plurimos striptores habuere , qui vastissima eruditione , & admirabili quadam eloquentia valuerunt: sed hi vel Gentiles aggressi sunt, IJ vel Catholicorum decreta adversuin Haereticos de senderunt.