장음표시 사용
41쪽
et2 AvPARAT Us AD PHIL. ET TUE L. Illud tirones monitos volumus , Salomonem sapientissimum mortalium vocatum fuisse , reserendo ad tempus ,
quo florebat, & Reges ceteros , & Orientalium eruditionem, stJ quae a Graeca, quae post inveteravit, & ab ea, quae in prael enti a obtinet, longe distabat et tametsi divini scriptoris sapientia , quod a Deo esset , multo clarior & prae-santior fuerit , quam nostra . Nihil igitur agunt quidam interpretes Sacrorum codicum , qui ea Salomoni regi adtribuunt, quae non nisi recentiori aetate inventa sunt, &apud juniores Philosophos & viros doctos occurrunt. Eadem ratione , id est, ex Sacrae scripturae testimonio, & ex historia illius aevi, de Daniele judicabimus. Qui cum litteras Chaldaeorum didicisset, saJ ut Regibus inserviret, primum prudentiam Politicam didicit: deinde artes metiendi, numerandi, historiam . Haec enim apud Chaldaeos tradebantur. Praeterea a Deo accepit facultatem interpretandi somnia , & futura praedicendi. Quod ipsum adsectabant arioli Chaldaei, sed non possidebant. Ex quo processit ad hominum famam , & Regum gratiam adsecutus est . At hic eruditionis vestigia apparent, philosophiae Graecae non apparent. Quare haud facile viri docti adsentiuntur Hectori Pinto, & Cornelio a Lapide, aliisque , qui Aristoteliearum disciplinarum ambitum tribuunt Danieli rium & illis qui contendunt , ab eodem scholas Philosophiae institutas fuisset quod quam distet ab iis , quae Sacri scriptores scriptum reliquere , nemo non videt. Et haec veterum Hebraeorum usque ad eaptivitatem
Babyloniam fuit sapientia . Nam paullo post & ipsi Graecae
s rJ Et praecedebat sapientia Salomonis sapientiam omnium, D Orientalium , O erutilorum eis erat nominatus mdis. . Viversis gentibus per circuitum . III. Res. NII. O. ad Daniel e. I. v. q. '
42쪽
philosophiae placita domesticae eruditioni admiscuere,ut alio loco demonstra bimus . si JCAPUT IIII De Philosophia Barbara su Traditionaria , praesertim Orientali. ΡErvenimus ad Traditionariam philosophiam , praesertimorientalium gentium, id est, ad Aegypti tenebras et
in quibus facilius hominem ab homine distingueremus . quam in illorum narrationibus , quid verum , quid falsum sit, consti tuere possumus. Tantae enim tenebrae germana Orientalium placita ab nostris oculis occultant; tam multae , tam obscurae, tamque discrepantes inter se narrationes de illorum sententiis se offerunt s ut qui verum in tanta rerum & vetustate , & caligine odorari credat , is laterem lavet . Non est consilium tirones nostros in hos labyrinthos detrudere , a quibus ne homines quidem ingenti veteris litteraturae copia instructi , se extricare potuerunt. Tan tum, quae ad Philosophiae, & Theologiae , quae a Christo nato in Oriente inveteravit , intelligentiam erunt accommodata , tangemus et cetera relinquemus iis, qui rebus inutilissimis otium eonsumere , in magna felicitatis collocant
I. Barbara philosophia vel orientalis est, vel occidentalis . De utraque nos quam brevissime poterimus disputabimus . orientalium antiquiores , & praecipui sunt
disputare boe Deo non est eoninium . Illud praetereuntes mo η mus , Iudaeos bene multos Aristotelico aut Scholastico mo-
4 puellosopbari: alios in sepretiorem pbilosopbiam seu Rab-
43쪽
24 A PARATUs AD PHIL. ET THE L. Chaldaei. Chaldaei autem voeabantur Babyloniis saeerdotes, & religionum interpretes , qui apud eos litteris vaea bant e quemadmodum , qui apud Persas iis studiis dabant operam , Vocabantur Magi . Chaldaei igitur homines superstitiosissimi, religiones populorum interpretabantur , &futura praedicebant: cumque praedictiones suas ad Regum Palatum accommodarent , populos in officio his artibus , &fallaciis continuerunt: ex quo & maximum honorem apud Reges, ct inlustre nomen apud populos adepti sunt. Reapse nihil aliud erant Chaldaei , nisi deceptores insignes , qui disciplinam illam suam quibusdam symbolis occultabant, ne alii possent cognoscere e tantum filiis suis talia mysteria apexiebant . Λdeo doctrinam suam ad salleadoo populos accommodabant . Haee doctrina ducit originem a Zoroastro quodam, ma gni nominis apud Orientales. Quis autem fuerit Zoroaster , & quo tempore vixerit, tam est incertum, ut nihil supra. Multum de eo viri docti contendunt inter se .
Quidam plures Zoroastros ponune: ΓIJ quidam unum fuisse existimant, Persa- Medum , & ci rei ter Darii Hi staspidis tempora florentem e qui Magiam apud Persas induxit , &Magorum religionem emendavit , auctorque dicatur seriptorum , qui sunt in manibus et saJ quod verisimilius videtur. Suspicantur autem viri docti, s3J exstitisse alium Zoroastrum Chaldaeum multo antiquiorem Persa , qui Magiae , di siderum doctrinae fuerit auctor Chaldaeis , quam discipli
33 Stantejus ibid. c. m. p. m. ay4. Erucher. de Philos.
44쪽
nam posterior Zoroaster eorrexit . si I Reliquos Zoroastros ex vitae , institutique similitudine nometa habuisse , verisiis mile e st . Porro Chaldaica diseiplina , nullis exstantibus certis monumentis , vix elici potest . Unum ex Veteribus habemus , illorum doctrinam in tres partes dividi posse . r. Aiebant, Deum omnium Regem , dc parentem per universum Mundum esse diffusum et ex quo manabant quia dam spiritus . qui in singulis partibus e. g. in stellis habit bant : & quorum providentia tum stellae ipsae gubernaren
tur, tum corpora caelestia , & terrestria constituerentur. tum satalis necessitas rebus singulis inponeretur. Deinde ab terum genus Deorum ponebant: tertium Daemoniorum equartum Heroum et quorum aliqui ad lucem inacessibilem , quam Deus habitat , mortalibus aditum aperiunt. Dii auctores boni sunt: Daemones vero noxii, di fallaces . Haee erat arcanx Chaldaeorum disciplina , quam.aliis vulgare nefas erat .
Praeterea astra colebant, praesertim Solem, & Lunam, i. e. spiritus in iis residentes . Hanc Magiam voeabant et cujus duplex disciplina erat et altera nominabatur eurgica, cujus munus erat, spiritus bonose invocare , noxios fugaret altera Vaturalis, quae Plantarum , animalium , metallorum virtutes explorabad: item quibus planetarum conjunctionibus, quibus humanis actionibus , magiis ca operatio institui deberet, exponebat .
a. Altera disciplinae Chaldaicae pars.erad Astrologia et quae in observatione siderum, & suturorum praedictione posta erat. 3. Postremo Cosmomnia . ubi de Chao disput bant f de animis humanis, qui a Deo manarunt, de quo
45쪽
Ap ARATUR AD PHIL. ET THEOL. dam Demiuino , quo Deus in fabrieando Mundum usus est . Verisimile autem est credidisse eos, materiam esse aeternam I a Deo autem formam, ordinem , ornatum ha
huisse . si JII. Λb Chaldaeis edocti Perse & ipsi antiquissimis
temporibus easdem sententias sunt amplexati . Quae apud Magos praesertim , qui religionis, & litteraturae omnis erant custodes , locum habuere . Horum tamen disciplina qualis fuerit, certo nobis non constat, nec facile dilucida ri potest in tanta rerum vetustate . sad Neque vero recentioris Zoroastri , qui Magorum disciplinam correxit, certiora dogmata possunt haberi: nec ex veteribus clara notitia orientalis philosophiae, sed obseura satis , interdum vero per conjecturas deduci potest . Zoroastri philosophiae , quae mera erat Metaphysica , plurimis ineptiis & deliri is inquinata , tale erat systema . Primum omnium putabant, Deorum maximum & sempiternum , quem Mithram Vocabant, genuisse Oromasdem , &Arimantum , inferioris ordinis Deos , qui Mundum molixentur . Ille sons erat spiritualium substantiarum , hic eorporearum . Mirba symbolo ignis notabatur, & in Sole , qui lucis thesaurus est, thronum habet. Oroma es symbo
Brue erus, is tamquam certiora proponit t. c. p. Is a. seque explodit cetera. Ea Nero , quae ex Graeeorum libris excerpsit Patrieius, exponit DanIejus nomine oraculorum Zoroastri. Tom. III. pag. m. Iao. nec dubitat esse germana r quod nobis
non persuaserit, tametsi Zoroastri sententias aliquas in iis
p. Iys. ex RScentioribus vero Be sobrium Historia Manicaaeorum , Gallice . Tom. I. P. I . seqq. PrideauN. I. c.
46쪽
PART. I LIBER PRIMUS . ITlo Deis . Arimanius symbolo tenebrarum . Quamvis autem a Mithra , infinito illo lucis intelleetualis oceano , manavit utrumque principium , proprietates differentes habent , &quo magis distant a principio, eo sunt in persectiora . Oromais fris seu spiritus , quod lueis, & ignis naturam proxime tequitur , qui omnia moVet, fovet, ac perficit; caussa est omnis boni. Arimanius vero seu materia , quia quam maxime distat a luce , & lucis sonte , caret iis proprietatibus, quae lucem bonam faciunt: iccirco tenebrosa est , Eiers, rudis , & caussa omnis mali . Non quia principium , a quo emanat , sit malum ; sed quia ratione emanationis , quae ultima est , longe recedit a bono , & mala est . Cum autem intellectualis igitis sempiterno motu agatur, consequens est , omnia ad ipsum lucis oceanum ultimo esse reditura . Materia , cum natura sit iners , ab activo & lucido principio agi debet , quo facilius minuatur , depuretur, & spiritali naturae sit proprior . Hinc perpetua dissentio inter lucem , &tenebras . Tamdem lux vincet: ac materia facta lucida, ab ipso lucis oceano absorbetur , & in omnem partem lucem
sparget & selicitatem. Haec systematis Zoroastri summa
Praeterea Deum seu Solem , & stellas sub dio , 8c sine templis colebant. Addebant plurima de praedictione futurarum rerum ex siderum adspectu . . Existimabant praeterea, Deos apparere figura multo humana ampliori e tum plenum esse aerem simulacrorum , quae cum e corporibus effluant
- IJ Hanc esse germanam Zoroastri doct ivam 'defeet itMUbemius in Adnotationibus ad Cud morthi Systema Intellectuale p. m. 2 s.'post eum Brucherus dσPni 1. Pers. 7 o. seqq. qui castigant ΒαViam ride anxium 'o Leaus
brium : is contendunt, non Dualisii cum se V a sed E--
47쪽
is APPA It ATus An PHIL. ET THEOL. cum vaporum elevatione oculis acute cernentium inseran
Hane nos Persieae doctrinae epitomam hoe loco trade re satis superque duximus : qui susius haec legere cupit. legat Recentiores laudatos . sad Monemus tantum , Oracula Zoroaseri , quae sunt in manibus , s3J tametsi quasdam Zoroastri sententias complectantur , tamen a Platonicis , qui post Christum suere, mutata fuisse & depravata , ct caute legenda essς . Porro autem orientalis philosophia , quae plerumque Chaldaica vocabatur, postea quam Syriam, Palaestinam , Phoeniciam , Arabiam pervasit, ad Aegyptum perveniens , Alexandriam, ad quam , quasi ad omnis litimaturae merca-
puram, concurrebant studiosi omnes , suis dogmatibus, &genealogiis divinis replevit. Cumque iacerdotes Aegyptii, quorum doestrina & in vestigatio Astrologia, Magia, obscura de Deo disputandi ratione per aenigmata , Deorum genealogiis , & his similibus continebatur; s J exterarum gentium opiniones de Deo sine ulla dubitatione reciperent; syJ & jam Pythagoreorum , ac Platonicorum cogitata domesticis adjunxissent; Orientalem philosophiam facillime receperunt. Λecessit alia caussa . Nam cum Ptolemaeus Physicon
Ieius Hist. Phil. l. C. a J Confer. Stantejus I. c. Γ3J Exstat Epitom. Dogm. Zoroastri, & Platon. apud Fabrietum , Biblioth. Graee. Vol. xO II. p. 13T.seqq. Exstant Oracula Zoroastri apud Danlejum t. c. p. I S. seqq.s J Confer. Diodor. Sicul. de Veter. Aegyp t. Relig. Pluintareb. de Iside & Osiride . Iambliebus de Μyster. Aegyptior. C. 8.
48쪽
litteratos Alexandria abire coegisset, ipsi alii alio tendentes in Λsiam concesserunt e cumque ubique publice docerent . repleverunt omnia Graeca eruditione. IJ Ex quo & ipli Orientalium placita penitus cognoverunt, & non nulla ex iis sumserunt. Itaque cum Alexandriam redierunt, novum excogitarunt Philosophiae lystema ex Orientali. Pythagorica , Platonica , Aegyptiaca coagmentatum: quod θ Iudaeorum Kabbatam genuit,& etiam perniciosas haeretes, quae turbas primis saeculis gravissimas inter Christianos concitarunt . Sed de his alias. LII. Persis ex altera parte vicini erant IVDI: qui magna sapientiae laude ante , ct post Alexandri Magni temnorasoruerunt. Eorum Philosophi domestica lingua appellantur Brachmanes ', Graecis, quod nudi incederent,GImnosopbistae sunt appellati et quamquam eodem nomine ceteros Indiae sapientes voearint Graeci . Talia autem de iis , eorumque sectis reserunt Strabo , Porphyrius , Philostratus , Palladius . ceteri, ut credi vix possint. Nam cum Graeci , & Orienta inles ceteri nihil praeter auditum haberent, Indorum sapientes ex Graecorum disciplinis & moribus aestimarunt . saJ In tanta sabularum copia haec tolerabiliora esse videntur . Gymnosophistae a ceteris Indis magis ritu vivendi , quam sententiis , secernebant ut . Semoti a consuetudine hominum, nudi agebant aetatem , ct nives , hiemalemque vim , dc Solis aest με perserebant sine dolore et cumque ad flammam se applicaverint, sine gemitu aduri . Itaque continentia , dura viVendi disciplina, tolerantia , & contem -ptu mortis, omnium admirationem rapiebant ad se : i4que auditoribus ssis faciendum esse persuadebant , propterea quod existimabant, frenandis nimiis appetitionibus ani Vi. B a nos IJ Conser. AέbenαAs , L. IIII. p. I 8 .fad Confer. Fubricius Dissert. de Brachma albus. Ham burgi I Tor. q.
49쪽
IO APPARATUS AD PHIL. ET THEOL.
nos evadere sapientes , quibus solis aditus patet ad Deum . Quod institutum etiam nunc plerique Bracbmanes sub v cabulo Braminen in India retinent . iJ Et haec de Moribus in reliquis ita philosophabantur . Putabant, Deum esse ignem intellectualem corporeum, qui Mundum format, pervadit, animat,gubernat . Mundum illius esse vestitum. Ex hac anima Mundi, seu igne rationali, qui perpetuo agitatur , omnia emanant necessario , etiam anima rationalis , quae illius ignis est particula , dc corpore veluti veste utitur: qua de caussa nudi incedebant. Tamdem animi humani post mortem agitatione ab Omni lorde purga ti, & ad ignis naturam redacti, post longam periodum ad ipsius lucis oceanum sunt redituri . faJ Ex eodem sonte emanabant inseriores Dii, qui peculiari ritu erant colendi. Siderum ortus , & conjunctiones observabant , ut ex iis sutura praedicerent et quae superstitio semper in oriente magno fuit aestimata. 3Jm I. His eontermini SEI ES seu SI' AE. seu SINE SES sunt: quorum Philosophia omnino supersederemus, nisi hoc , dc proximo saeculo de illorum systemate Philolophi eo
tanto animorum aestu in utramque partem disputatum esset. Nolumus lectorem nostrum intricatissimae controversiae in-
- id Abrab. gerius Ianua Gentilismi aperta P. II. c. I T.
aJ Haee Zoroastri doctrinam prae se ferunt . Doctrina enim
animae mundanae, ex qua ceterae manant, non solum Graeeiam,
sed etiam Orientem fere omnem pervasit: ut mirum non sit ad Inaos usque pervenisse .s3J Indorum veter . , receist. fastema Pbilosophieum exinsouunt Carolus Gobien Presaee de r Histo ire de l' Edit. de I Empereur de la Chine : is Franc. Bernier Sui te des Memoi res fur l' Empire du Grand Mogo l. p. ao a. Croetaeus Histor. Christ. Indic. L. vi. RogeruI. ceteri.
50쪽
PART. I. LIBER PRIΜUs . almiscere , in qua ne homines quidem emunctae naris verum a talio internoscere possunt: aliqua tamen , quae probabi liora videntur, adducemus .
Sinenses igitur doctrinam suam ducunt a Conficio ce lebri Philosopho , qui I OLI. ann. ante Christum natus est ede quo tam multa praedicant Sinenses , ut credi vix possint. Utque adeo illa gens rebus domesticis extollendis , ceteris vero deprimendis dedita est , ut mirentur viri docti , Europaeos tam ineptis fabulis fidem habuisse. Di J Id certum est , hominem post mortem tanto in honore habitum fuisse, quanto nullus alius Philosophus umquam . Nam dc illi statuas posuere, & tabellas sacras secere , saJ & singulari rita coluere , qui aliis eivilis s3J aliis religiosus esse videhatur studos quotannis illi dicarunt, & gymnasia a funda B 3 men
sIJ Minore ui observat. ad errores Iouvencii de Rebus Sinicis p. Isa. saJ Ibid. p. ITO.s3J Ruidam civilem cultum esse putabant . uod etiam placuit Leibnnuo Praef. ad Novissima Sinica , is paucis aliis . Sed eum reprehendia Croseus in Epistola quad. quae est Vol. II. Leibnizianarum .s J vligiosum esse eultum , quo mortui , , consactus a Sinensibus coluntur , contendunt Evangelii praecones seu Mis sonarii, quἰ apud Si enses fueruηt , Dominiconi, Franciscant , ceterique Sacerdotes , is Episcopi . Item Jesultas aliquos in eadem sentevtia fuisse , ostendit Minore ui I. c.
s Auctores Metti. de Trevoux. Anni ITI s. p. 229. negant hune librum esse Minorelli Iesultae r alii adseverant : id certum , talem auctorem plures annos apud Sinenses vixisse IRenaudotius Dissertat. ITIS. yi Antonius de S. Maria Fran- eseanus . Ceteros , qui in alterutram partem disputarunt ,