장음표시 사용
51쪽
22 APPARATUI AD PHIL. ET THE L. mentIs erexerunt . in quibus Consurii doctrina summa eum veneratione juventuti traderetur: tum demum consurii posteros Manaeari nos, seu praesectos provinciae nominarunt, rebusque publicis titulo hereditario praefecerunt.
am Sinensium philosophia, quae ex libris Confuriit i J& as mei; , saJ qui Consuetum exposuit, praesertim
deducitur, in duas partes dividitur, veterem, & novam . Vetus Consurii doctrinam continet , sed aliquibus siectis depravatam . Nova a saeculo XII. v 'tie ad XV. producitur . Ea ex commentariis Cheu cu, & im-ri. dc Cbu-eu, qui a veteri doctrina recesserunt , & ex libris Taeiven est nata di ex qua lecta Litteratoism orta est , quae una eum sectis Foe hiao , & Lao klao apud Sinenses invetera τit. Porro vetus Sinensium doctrina Metaphysica s nam sola Metaphyssea , & Et hi ea delectabantur J tam est obscura& incerta , s3J ut ex eorum veteribus libris , quam malueris sententiam, educere possis. Quod ipsum non nulliseeerunt Europaei, qui Sinensium libros non ex vero, sed exfrig 17 a T. q. Nicol. armos Annot. ad Maigroti Hist. Cultus Sinensi x. Et in Hist. Cultus Sinensis , Col. II O. 8.Fed nulla dabitaηdi ratio est reliqua , postea quam cis mens XI. const. E2 illa die , ἐν Benedictus XIIII. const. Ex quo singulari Sine um ritus condemnarunt. 1J EMat tiber h. t. Consuetus sinarum philosophus: sive Seientia Sini ea Latine exposita studio & opera Proip xi In torceita , Christiani Hendrieli. Franei sei Rougemoni, Philippi Coupleti , DP. Soe. les Paris. CIDI CLYXYVII. ad Franciscus Vset S. I. edidit Sinensis Imperii libros e lassicos sex , e Sini eo idiomate in Latinum traductos. Pragae CIDII CYvi. ubi etiam seripta Memeti continentur. 3J Co er. P. Martinius Iesulta Hist. Sintea L I. p. I S. M P. 2 ei Iesu ita Praefat. ad Meneium , On olfius dφSap. bini c. PS 7
52쪽
ex praejudicatis sententiis sunt interpretati. IJ Controversia in hoc sita est , quod Missionarii doctrina , & pietate nobiles de sensu verborum mu-ti, biane , πισ- i , &similibus altercentur inter se . Quidam contendunt, significari summum numen, & caeli imperatorem , qui divina ad tributa habeat. saJ Reliqui omnes , inter quos sunt Riccius s3J Longobardus, Minoeellius s J ceteri , sine ulla dubitatione defendunt, vocabulo mu-ti non caeli imperatorem , sed vel vim quamdam divinam , qua caelo insideat, idque informet; vel animam Mundi , cujus pars nobilior caelo juncta sit , viliores partes spiritus sint , qui Mundi partibus aretissimo vinculo colligati praesint saccipi debere r syJ & adversarios provocant, ut Uel unum Sinensem producant, qui vocem Mng-ti alio sensu accepe
Quare verisimilius videtur, Sinenses hanc de anἰma Mundi sententiam , quae in caeso potissimum habitet, dc ab eo separari non possit , amplexatos esse et ax qua hominia anima emanet, vel hujus particula sit et quae cum e corpo re egreditur , ad sontem suum revertitur . Hane animain
s rJ ,, Eruditos Christianos ordinarie sensum librorum no- strorum Sinensibus tribuere , is, imaginari sibi quod borum D interpretationes nostris conformes deprehenderint, non ,, confiderantes , quantum veritatis intersit , huic soli lita- , , re , procul esse jussa simulatione , pocrisi: ait Nicolaus Longobardus Jesu ita , vir doctrina , ω animi candore excellens . Tom. II. Epist. Leibnigia n. pag. I 67. ad Confer. 2'. Coupletus L. c.ρ. 663.s 3J Expedit. Sinie. L. l. c. l . f J L. c. p. I 26.s yd is Spiritus hos ita esse incorporatos , is sociatos re ,, bus materialibus , ut res non possint eos a se dimittere esunt verba Confurii in Chum-yum apud Coupl. Scient. Sini
53쪽
a 4 APPARATUS. AD I AI L. ET THE L. caeli summa religione esse colendam , ceteros spiritus nounegligendos . Ex quo fit manifestum, Sine es Dei sino , vel Pantheismo in saluatos esse . Iam Recentior Sinensium philosophia & clarior est , dc meliori ordine disposita . Nec injuria suspicantur viri docti, ex commercio , quod ipsi cum Aegyptiis , dc Arabibus hac aetate habuere, DIJ Graecorum hypotheses ad Sinenses usque pervenisse . Id certum est, eum, qui sine ullo partium studio illorum systema Metaphysicum , & Physiologicum examinat, faJex Stoicorum , dc Pythagoreorum sontibus profectum esse vix dubitaturum . f3J Nam illud Li Sinen
sum est anima mundi, quae Chaos informat. Tathie est anima mundi secundum Stoicorum placita formati . Quibus constitutis , cetera nullo negotio mutatis nominibus ad Stoicorum hypotheses trahuntur . O J Quae cum alio loco sint exponenda , hic praetereunda sunt . IJ. Haec eadem doctrina apud Litteratorum sectam obtinet in praesentia . Ex quo plane deducitur , Sinenses ad orthodoxos nullo modo posse reserri. Qui autem tertiana Sinensium sectam iaciunt , & contendunt, recentiores Si nenses , cum subtilius interpretarentur lineolas libri Fobi,
id Confer. Renaudotius in Itinerariis , is Paullus Ve
ad P. Longobardus edidit Monumenta Non nulla de Religione Sinensium , in quo libro illorum ristema eleganter
3J Erucher. De Philosoph. Sinens. p. m. 89T. seqq. qJ Longobaraeus acute vidit, Tai K e cum anima corpus informante , , cum anima mundi Veterum convenire .rag. 233. 236. Confer. Leibni Z. L. c. p. 662.
IJ Eorum Trifiea eum fastemate Metapb fico es colligata , si pauca Ze elementis excipias . Lege viaelium de Littera t. Sinens. S. VI III.
54쪽
PART. I. LIBER PRIMUs artamdem in athetimum incidisse , & sanam doctrinam ad pervertam flexisse , petunt principium et nam id ipsum probandum fuit prius , prisscos Sinenses orthodoxo sensu disputasse : quod & eorum libri, & Μissionarii plerique sal sum esse defendunt. Sunt praeterea sectae Lao kiun , & Foena, quae idololatriam , & deismum profitentur . De doctrina vero Morali , & Politica, mirabilia n bis narrant Sinensium patroni. Non negamus , quaedam in iis occurrere , quae laude digna videantur z unum contendimus , plurimis flagitiis esse inquinatam . IJ Nam primum eorum Ethica non ad coercendas animi appetitiones , sed ad Politicam tota est conformata : nihil religioni tribuit : praemia, & poenas post mortem vix aut ne vix quidem commemorat . Deinde nullum habet certum principium; nec ex ea possumus definire, quae sit ea ratio con
genita , quae cordis rectitudo, quae laudata illa persectio et Verbo dicam , tota quanta est , sine Deo potest consistere . a J Praeterea , idololatriam, superstitionem, inpietatem Sinensis ethica non profligat. Ex quo homo praejudiciis non impeditus judicare potest , jure , an injuria ceteris anteponatur . Et de Sinen bus huc usque . Redeo ad Occi
V. Primi ad Meridiem oeeurrunt of BES,quibus& sui fuere sapientes , qui antiquis temporibus Magorum nomen habuere, s3J sed a Μuhammedis aetate Zabii sunt
fid minuerus Ethicam Sinensem ad nstema revocavit sed an nihil praejudicatis sententiis dederit, an aliter , dubitant viri docti . ad Confer. Uvaldius de Sapient. Sinica p. 37. Confer. uo ιbemius Et hic. Chr. P. II. 3I Plinius Hist. L. xxx. c. I. in Arabia esse
55쪽
as APPARAT Us AD PHIL. ET THEOL. Oppellati . siJ Horum Philosophia qualis fuerit, exploratum non est. Neque enim ex certis monumentis ; sed ex Iudaeorum Multam med anorum lcriptis , quorum fides in hac historia firma non est , dogmata Zabiorum cognosci possunt. saJ Ut ut est , haec de iis seruntur . Dicebant, homini necessarium esse aliquos habere internuncios, qui apud Deum gratia valerent. Hos esse spiritus , qui in astris tamquam in sacellis sint: quae astra ab illis animata sunt. Horum motus observari oportere , dc ex iis sigilla , seu Tali manes fieri , quorum ope ea ab illis accipiantur , quorum ipsi habeant potestatem . s3J Alii simulacra etiam colebant , propterea quod existimabant, horum praesidio ad Deos illos caelestes hominem accedere .s J Itaque Zabiorum systema , praesertim sectae Harba i-sarum, erat cento . Nam ex doctrina Chaldaica sumsere animam mundi , quae in corporibus caelestibus praesertim habitaret, & in res inferiores influeret: item angelos conciliatores benivolentiae t quod in orientali philosophia summo in pretio fuit. Illud de conciliatore seu internun-eio , a Christianis , vel Iudaeis accepere . Tum Orienta Ilum more totos se Astrologiae seu sderum disciplinae de
V. Proximi erant Aeg)ptii, qui in magna doctrinae opinione suere. Horum autem non modo historia , sed etiam Philosophia tantis tenebris & fabulis est obvoluta , ut cognosci vix possit. Primum , quod sub symbolis con tineretur & imaginibus , ex quibus quidquid libuerit,
exsculinsiJ Confer. Spencerus de Legib. Hebraeor. Ritualib.
56쪽
exsculpere possis . Deinde , quod sacerdotes Aegrpili, homines astuti x insignes deceptores . do strinam suam nociniit sacerdoti bas & initiatis aperiebant, ceteris occultabant . Postremo, quod in eadem gente diversi ritus , sectae diversae, & ine redibilis varietas sententiarum exllitii t si Iquae , ut alia & gravissima argumenta non essent, plane conficiunt ineptire eos, saJ qui mirabilia de veteribus Aegyptiis confidenter reserunt. s3J Constat eos operam dedisse Geometriae, non illi quidem interiori & sublimiori, set quae in agrorum dimensione versatur . Etiam in siderum cognitione curam posuerunt equam tamen as rationes Astrologiae , cui pIurimum tribuebant, vel rei rustieae, ilexerunt. Item Medisinae Empiricae vacarunt. Tum Migiae , ex qua disciplina ab ipsis usque Mosis temporibus celebres praestigiatores exstiterunt, qui Moysi resistere conati sunt et quae Magia cum Astrologia erat conjuncta . s J Et haec indubia . Illorum autem Theologia vulgata nihil superstiti sus excogitari potest . Deos , heroas , homines, belluas ,
a J Fecit id praeter ceteros Albana s vrcberus , eu iugconjecturas viri docti non admittunt. Confer. Heu mannus Ast. Philos Tom. II. p. Iso. qui eraditorum de eo judicia enarrat. Confer. Uvisus in Aegyptiacis L. II. c. s. qui eum
3J Monumenta ex quibus Afraptiaca doctrinasumitur , sust libri Hermetis , Hora pollinis , Iamblichi . Et quidem
Hermes nullus umqaam exorit e buius tamen libri eos recentiores sint , tameπ plurima Aegyptiaca eontinent . Confer. Porriebius de Herm. & Aegypt . Sap. p. 8 . ceteri innumc
ris fabulis sint repleti. U Plinius Hist. L. XXX. c. I
57쪽
as APPARAT Us AD PHIL. ET THEOL. herbas adorabant. si J Λrcana vero Theologia in tanta rerum obscuritate, re opinionum discrepantia vix elici potest . faJ Tamen haec verisimiliora videntur . Putabant, summum Deum per universum mundum diffusum esse , cujus partes tum in magnis viris residerent , qui dimisso corpore ad illum redirent, tum in stellis, praesertim in Sole , quem Osirin 3 & Luna , quam Isidem vocabant , ut animam in corpore , habitare . s3J Recentiores vero , qui veterem doctrinam ad Philosophorum morem formarunt . dixere, spiritum seu Osirin, materiae seu Isidi intime esse
conjunmim, eidemque sormas inprimere rerum. Item aliud prineipium malum addiderunt ophonem , utriquCinsensum , malorum parentem omnium . s JQuare ex anima mundana seu Osride, cum materia aeterna seu Iside matrimonio conjuncta prosecta sunt omnia , & daemones , & animae humanae : quae soluto corpore iterum ad astra seu fontem suum redeunt; quae bonae sunt celerius, quae malae post longam transmigrationem per alia corpora etiam belluarum .Quae celebris illa metem rebosis est Veterum .Mundum vero post longam periodum consumtum iri cataclysmis , & igne et ita ut post certos temporum cursus conflagratio hujus universi fiat ,
eamque mox consequatur instauratio omnia restituens nihil a prioribus differentia . Quae Stoicorum placitis consentanea sunt . syJHae in tanta sententiarum varietate conjecturae surit
IJ Confer. Iuvenal. Satyr. xv. Plutareb. de Iside , &osiride . faJ Deob. Basnagius Hist. Judaeor. GaIl. Tom. III.C. IT.
I 8. contrarias stemata enumerat Theologiae .
1J Origenes Contra Cylsum L. V. p. a Ia.
58쪽
tolerabiliores . Cetera , quae de quadam Trinitate, de creatione ex nihilo , reliqua ad fabulas reserimus . LII Tantum monemus , Iecentissimos Aegyptios paullo ante Λugustum Caesarem veterem doctrinam suam orientalium , ct Graecorum placitis contaminasse et qua de caussa pleraque illis tribuunt Porphyrius , Simplicius, Iamblichus, ceteri, quas Aegyptiaca non sunt.
V. Fuere etiam AETHIOPIBUS Gamnosopbistae sui, seu Philosophi & Sacerdotes , qui doctrinam sere similem Aegyptiaeae profitebantur . saJ Celebrantur etiam FHOE NUGUM Mosibus , qui dicitur auctor systematis Alomorum , f3J & Sanebuniothon .s J Laudantur praeterea CELTA UM , sive Gallorum , Britannorum , Germanorum , di Septemtrionalium gentium L hae Celtarum, seu Celto Sorbarum nomine continentur J Druides e frJ SCTTHA- η' vero seu hyperborearum gentium ad extremas Europae , & Asiae partes , Abaris , rnacharsis , ramoixis , rixaris , Diceneus : ΓM ITALOR MI Etrusti, qui divi
fiJ Confer. Mo emius ad Cudoorth. Systema Intellectuale, C. IIo. F. I 8, 3 I. ad Confer. Philostratus Vita Apollonii L. m I. c. Σ. Lucianus da Astrolog. T. Iri. p. as . confer. Ludolfιs Com. ad Hist. Aethyop. 3J iacit Cudvvoribus System. Inteli. c. I . s. s. P. I q. Negat Burnelius Archaeo l. Philo s. c. q. M Confer. David Bajerus Dig. de Phoenicibus eorum-qde studiis ,& inventis, Ienae a Tos. ων Cadu rib. Sy
yJ Horum disciplinam enarrat Caesar de Bello Gallico
L VI. e. 3. Iq. Addatur I. Georg. Hersurus Antiq. Septemtr.& celticae;pι, Druidas etiam in Germ fuisse ostendit . in Confer. Jusin. Hist. L. H. C. a. Pello utierius Biblioth. Germ. Tom. XXIX. p. a I
59쪽
nandi disciplinam Romanos docuerunt. si 4 Sed horum omnium , ut est obscura historia , ita obscurissima philosophandi ratio et ut nihil agant, qui eos nobis tamquam subtiles Philosophos obtrudunt. Unum scimus, plerosque omnes harum gentium sapientes sui sis sacerdotes, qui populo jus dicebant, rebus di
vinis praeerant, religiones interpretabantur , sutura praedicebant , quam divinationem ad commodum suum reserebant , vel ad Regum voluntatem e & his artibus rem &sacram , & prosanam publicam administrabant . In reliquistbeogonias , & Deorum genealogias arcana methodo , &allegorica tradidere e & degeneratione mundi, de Deorum inmortalium vi ac potestate interdum non nulla disputarunt . Qui vero ex Graecis aliquid sumsisse videntur , ut Celtae , aliique , non longe ab Stoicorum sententiis distare videntur . Quae tamen non nisi per conjecturam adfirmari possunt: cetera erant deceptores . saJEt , ut verbo dicam , Barbarorum omnium sapientia
saJ doctrina de Deo, de divinis, de anima humana, de
mundi ortu , de siderum observatione sere omnis continetur . Nam cetera ad usum vitae , nota ad cantemplationem Teserebant. Cumque ea non meditatione & ratiocinatione , compararent, sed a majoribus haberent; manifestum fit, Traditionariam sapientiam seu philosophiam , notas ct characteres Philosopbiae non habere . C s II Confer. Senec. Natur. QNest. L. II. c. I 4. De δε-jus ad Rossini Λntiq. Rom. L. III. c. 8. s. II. BructeruF d.
Phil. Etrusc. Tom. I. p. m. 36y. seqq. a J Confer. Vaebterus Elucidar. Cabbalisti c. 3J Barbari Graecis zocabanIur ii, qui Graeca tingua non
Σιebantur. Graecorum litteris instituti non erant. Romani omneF populos praeter Graecos,Barbaros appellarunt. Nues Graecorum sensu boc loco vocem Barbarus accipimus , si Iudaeos excipiaI .
60쪽
PART. I. LIBER FRIMus. ItCAPUT V. D. Pbilesopbia Graecorum Fabulari , O Politiea . SEd ad Graecos veniamus, qui tametsi a Barbaris ueThraces , Phoenices, Aegyptii, ceterique orientales , i J divinarum , humanarumque rerum notitiam aliquam habuerint, tamen hanc sibi peculiarem vindicant laudem, quod vel a prima gentis aetate rationem consuluerint, dc ex ea Philosophiam mirifice amplificarint . l. Primi Graecorum sapientes, de quibus aliquid certo constituere possimus, suere POETAE, qui sapientiam monumeatis mandarunt , ut Orpbeus , Museus , Eumolpus , Namsris , Melampus et item Hesiodus, hi nides , Homerus, ceteri . Hi plerumque suere theologi Naturales . quorum in Theogoniis , dc Co Montis , id est, in Deorum genealogiis , dc Mundi ae rerum naturalium orta describendo , omnis consumtus est labor. Nimirum doctrinam de mundi ortu , a majoribus sub allegoriis acceptam , & metaphorico exponendi genere corruptam , ita cum rerum singularum generatione miscuerunt , ita Poetarum fictionibus , prosopopoejis , & novis nominibus obscurarunt, ita religionem vulgi cum religione Physicorum conjunxerunt, ita nova , di sibi invicem eontraria excogitarunt a ut qui in tanta rerum , & obscuritate , dc discrepantia vel verum invenire, vel certum aliquod systema Philosophicum componere velit , is oleum dc operam per
siJ Confer. Boebartus Geograph. Sacra, Burnelius Λrebaeo l. Philos. C.s. aJ Multum in boe sudarunt litterati viri, ut Eurnetius Theoria Telluris, L. I r. c. 7. Cudvvoribus Syltem. Intelle'. C.ri II. r. I . 32. ceter. dc ibi Moshemius .