장음표시 사용
81쪽
ra APPARATUI AI pMIL. ΥΗgoL. sum , quod esset instrumentum caussae a quodque ideam, seu λεγεν, id est, rationem nominavit . IJ Hoc omnes rerum ideas in se continet: quae ideae s hae ideae sunt ipsi-met numeri Pythagorae J sunt aeterna rerum sensibilium exemplaria , seu substantiae per se subsistentes , a Deo separatae , quae sola mente cerni possunt . Haedum ad Deum referuntur , sunt exemplaria et dum ad res materiales , quae eontinenter labuntur ec fluxae sunt, rerum Orma , seu es sentia sunt e dum ad hominis mentem,sunt objectum scientiae. sad Hae etiam vocantur Dii. Ex Deo secundo loco manavit anima mundi, quae tertius Deus est . Haec mundo indita mundum omnem pervadit , di praesertim in Sola , Luna , ac sideribus latet , dc
motus inordinatos materiae emendat , ordinatum motu inefficit: sed ex contagione materiae aliquid participato, dc media inter Deum , dc Materiam est . f3J Quare & anima , dc terra , dc caelum , dc sidera, in quibus . illa habitat, Dii vocantur: AJ qui tamen definito tempore geniti suere . Itaque caussa , ratio, is anima mundi est celeberrima illa Trinitas Platonica , quae a Trinitate, quam nos Catholici credimus , longissime distat . Ex hac anima mundi decerpti daemones sunt, quorum opera in condendis singulis mundi partibus usus est Deus reos.
id orillus Contra Iulianum I. p. a. a J Timaeo p. 28. e sq. & de Republica L. VII. ini-
33 In Cratylo Tom. LII. p. 73. Confer. Laert. L. III. f. 7 s.ls G Confer. Mooemius ad Cudvvori. Syst. c. IIII.
82쪽
PARΥ. I. 1IBER DRIΜUs , y3 eosque mundi, dc hominum gubernationi praeseeIt: si Iqua de caussa precibus, & muneribus sunt prosequendi . Itaque qu mvis duplex principium posuerit Plato , & ad Atheismum viam muniverit; tamen Atheus dicendiis non est, propterea quia , quae inde consequuntur , non admisit: immo inter philosophos Graecos optime de Deo docuit . faJ Et haee de Theologia . 3. Physica vero Platonis ex iisdem principiis proficiscitur. Nam eum ex schola Eleatica , & Pythagorica sua dogmata hauserit, & Pythagoreorum more multum tribuerit Geometriae , hujus studio in notiones abstractas facillime incidit, magno utriusque systematis , quod depravavit , tum ipsus rei Physicae malo . Itaque dicebat, mundum sensilem certo tempore genitum esse, s3J nimirum eum Deus materiae fluxae & insormi, id eam seu formam adjecit . Ac primo ignem , & terram condidit, inter quos aerem , & aquam interposuit. Sphaericum praeterea fecit,
ct animam in medio colloeavit . Tum tempus condidit , ct sidera , quarum motu tempora distinguarentur . Λnimalium autem condendorum opus Deorum inferiorum esse voluit , ' qui eorum corpora machinarentur. Mundum autem sic conditum , per animam universalem motu Circu lari volvi constituit. Quamquam vero mundus aeternus , ut putat iple , esse debeat, sunt tamen certae periodi, qui nus e Xactis , iterum mundus interno motu animae actus ,
ad pristinum statum reduci debet. Et hic est decantatus annus magnus Platonis. 4J
stJ In Convivio, Tom. I II. p. a I. .
s 33 In Timaeo . I J confer. Vusus de Idololatria L. II. c. a
83쪽
APPARATDs AD PHIL. ET THEOL. Exanima mundi plures animae decerptae sunt. 13 Hae eum ex eadem essentia , ex qua genitae sunt ideae , in narint, & cum Deo convertatae sint, rerum omnium ideas
habuerunt. IJ Porro animae singulis astris sunt adtributae , & certis ac inevitabilibus legibus subjectis e nimirum iis legibus , quas Deus animae universali praescripsit , &hujus adjumento in ordinatos materiae motus compescuit. Sed animae libertate sua abusae , expulsae a mundo ideati, in eorpus , tamquam in carcerem , detrusae sunt . In hoe autem carcere hanc poenam pendunt. Primum corporis
eontagione ideae intelligibiles paene deletae sunt: & quemadmodum in tabula scripta , quae cera inlita est, non nisi remota cerat prioris scripturae vestigia apparent; ita animus noster sensuum velamine involutus , non nisi phantasmatum appulsu aeterna semina veritatis , quae in eo insita sunt, agnoscit. Γ3J Deinde inordinati motus ex materia in animo excitantur e quos qui compescuerint . 3c ad leges praescriptas se conformaverint , ad eadem astra reversuri sunt, ut rursuin ad corpora priorum non dissimilia de stendant. Qui secus secerint, sexu mutato feminae evadent : dc si ne tum quidem peccandi secerint finem , in eorpora brutorum , ct deteriora trudentur ; usque donec adfectibus subactis , dc absumpta maligna illa & materiali animae parte, ad pristinam contemplationem di beatitatem que an L aecedere. s JQuoniam igitur anima mundi a materia habet aliqui A
- id In Philebo p. 3o. de Legib. L. X. Tom. II. pag. 8ss. Confer I. Thomas. de Fonte Animarum .m In Timaeo p. 8 t. im in Phaedro p. a s. 3J Theaeteto . Tom. II. p. Is I. confre. Cratylus
4J Confer. Baltus , Defensio PP. qui de Platon. accus.
84쪽
PART. I. LIBER PRIMUs . yymali, ita & anima humana , quae ex illa manavit: quae Tursum conjunctione corporis magis magisque mala evadit. s i J Quare se licitas animi in hoc consitit, ut pars ration lis non rationalem seu materialem moderetur . omnino autem tres sunt animae in homine . Rationalis in capite est et mortalis pars illa,quae irae , & cupiditati est subjecta , in distilinis pectoris & trunei partibus . saJAnima rationalis est inmortalis e s3J mortales ceterae . Illa etsi fato , id est, rerum ordini a Deo praescripto animae mundanae , & per eam mundo', subjiciatur ; tamen libera est, & sati legibus interdum resistere potest . L JCorporis humani labricationem item in Timaeo e plicat Plato e sed pleraque & obscura, ct talia dixit, quae viris physica perscrutatione subactis non adrident. s rJ4. Ex Mathematieis disciplinis Arithmeticam , Geometriam , Astronomiam , Masicam extollit, qualecus ha-xum praesidio animus ad intelligibilia contemplanda praepa
Tatur. ΓεJs. Practicae philosephiae duas partes secit, Moralem,& CiWilem. Utramque vero s73 ex principiis physiologicis,
de divinis , de materiae condicione, de animae natura dedum xit . Ea tamen sparsim tradidit, nec nisi maximo eum labore
colligi possunt . Celebriora decreta talia sunt. Primum bonum est Deus:nostrum bonum est seientia primi boni.Mens, divina propago , sola aliquam boni similitudinem consequitur . Honores, opes, cetera non sunt bonum, nisi cum virtu
3J In Phaedone Tom. I. p. 6s. seqq. 4J Plutareb. de Plaeit. L. I. c. a T. IrJ Confer. Sebuletius , Hist. Medic. Per. I. sei'. r. c. 6.LM Confer. L. vra. de Republica .s7J Braeherus de Platone p. m. 72O.
85쪽
summis bonis. summa beatitate fruuntur . Solum honestum est bonum , & aptum ut Deo similes simus, quantum genus humanum, & animi natura patitur. Qui animus, quod ex essentia divina quarto loco manavit, eidem potest adsimi lari . Haec adsimilatio est beatitudo , seu se opus Philo- phiae . si J Ergo tota virtus est quaerenda et quam qui ha bet, is solus est beatus , & ei mala corporis nihil sunt. 'Qui non habet, praeter ceteros mortales miser est . ItaqΠe curare debemus , ut cupiditates, & adfectus domemus : ut virtutes adquiramus : & Mathematicarum adjumento ideas magis magisque abstractas formemus , donec ad primam illam veramque ideam perveniamus , cujus contemplatio
seu ieientia beatitudo est . Qua de caussa de virtutibus disserit Plato . faJPoliticam itidem adtigit Plato libris de Republiea :sed talem rempublicam insormavit, quae non nisi hominis fanatici partus sit, nec nisi in Platonis cerebro exsistere po si propterea quia ex Metaphysicis, & abstractis id eis tota componitur . 3J Iccirco nihil de ea distincte praecipiemus. . Si seorsum leges spectes , quaedam non incommode dicta in se osserunt: sin ad systema reseras, nullius usus sunt. Et de Platonica disciplina hactenus .
eademia Vetus. VIIII. platonem excepit Speusippus Atheniensis , Platonis sororis filius , ab eodem institutus & sor-
- iJ Confer. Sobesseras de Natur. Phil. Italicae c. 7. ad De Libica Platonis onfer. Alcinous Introd. in Platon. C. a T. seqq. Cicero Academ . . L, I. J Confer. Pasebius de Fictis Rebul publicis . Boeclerus Bibliograph. ' Crit. c. - . Conringiui de Civili Prudent.
86쪽
matus e qui praeceptoris dogmata in Academia summa cum dignitate di laude exposuit . IJ Huic vero Xenocrates , Polemon , Crates Atheniensis , dc Crantor adstipulati sunt, qui omnes Platonicam philosophiam tradiderunt: quae tamen temporis progressu aliquantulum mutata est . Et hi quidem Socratis , & Platonis more de multis in utram quo partem disputabant et multa tamen pro certis ponebant.. eademia Media . X. AresIas vero Platonicae institutionis faciem mutavit . Primum is operam dedit Mathematicae , Autolyco , & Hipponico doctoribus . sad Deinde philosophiae Aristotelieae sub Theophrasto . Tum Platonicae sub Polemone . s3J Postremo ex Dialecticorum, & Pyrrhonis philosophandi ratione multa desumsit, ex quibus novam Philosophiam adornavit. IItaque Arcesilas Platonicum dogma sola cognitis ,, aeternarum idearum es scientia et cognitio, quae per sensus is adquiritur, es opinio, propterea quod res , quae sub sensum
cadunt, sunt mobiles, concitatae, nibit con ηs, omnia comis tinenter labunturJ ita recepit, ut partem illam de ideis , quae ceteri ridebant, abjecerit, vel potius celaverit e tan tum sensuum tarditatem aperte sit amplexatus . Quare proe erto adfirmavit, nihil esse in rebus sensibus subjectis,quod a viro sapiente certo sciri posset 3 nihil pro explorato habendum esse , ne illud quidem , quod Socrates frequenter in ore habuisset, nibit se seire . syJ Sed cohibendum adsensum,& de omnibus in utramque partem esse disputandum,
87쪽
38 APPARATUS AD PHIL. ET THEOL. propterea quod omnino latet veritas & tenebris est circumfusia . Haec ad scientiani pertinent e nam in usu vitae opinionem valere putavit. Et haec , quae ita Academia obtinuit , basis est . Id eo consilio secit Arcesilas, ut se opponeret Diale
cticis , & Sophistis , IJ & Stoicis , qui cavillationibus
suis viros doctos fatigabant e ct magnam eruditionis , &ingenii laudem sibi tribuebant arroganter. Cumque et gantiori eruditione esset ornatus, & incredibili dicendi vi ac copia valeret, adeo sua dogmata aliis probavit , omnino ut eamdem Philaisophiam longe lateque diffuderit equae ratio usque ad Egesinum in Academia perduravit.
Academia Hova . XI. Egesini discipulus Carneades Cyrenaeus , vir et quentissimus , cum animadverteret, Academiam Mediam in magnam invidiam esse adductam , propterea quod mentis , & seni uum tolleret certitudinem ; adeoque ossicia omnia & pietatem tollere videretur ; hanc emollire conatus est non nova doctrina,sed novo explicandi modo. Quo tempore docuerit Carneades , magna lis est inter viros doctos .
Bruckero saJ verisimilior videtur Laertii sententia , qui eum obiisse seribit Olympiadis CLx II anno 4., cum vixisset annos LXxxv. Audivit ille primum Diogenem Stoicum r 3J postea ad Aeademiam se contulit . Hac ergo usus industria carneades, ea , quae Arcesilas non nisi discipulis seereto aperiebat, nimirum hanc incertitudinem non in rebus ipsis , quae vel verae, vel salsae sine dubio sunt, sed in iis ut a nobis cognoscuntur consistere ἔ
si J Empiricus loco cit. ad Hist. Ph. Tom. L p. 762. seqq.
Is J cicer. Acad. Qin L. IIII. c. c.
88쪽
plane professus est . Docuit igitur eontra Dogmatteos , dc Stoi eos , esse quidem aliquid verum , dc falsum , sed latere hominem , propterea quod omnibus veris salsa quaedam sitit adjuncta tanta similitudine , ut neqaeant discerni r siJex quo sequitur , seientiam non dari. Tamen in hae rerum ineertitudine , dc adiensius retentione concedebat sapienti opinari , id est probabiliter ex adjunctis judieare e dc docebat quo pacto probabile visum adquireret, ex quo vitam de mores componeret. saJ Quod sane omiserat Areesilas, qui de moribus nihil praeceperat : tametsi praeserret mores Philosopho dignos . Hane autem disputandi rationem hujus auditor Clitomachus in Academia retinuit. XII. Philo Larissaeus, Clitomachi auditor, .rtam Academiam non nullis condidisse videtur,&J dc alio modo Carneadis doctrinam explicasse . Reapse vero nihil videtur novi adtulisse , quo alterius Academiae conditor nominetur . immo vero ostendit errasse eos , qui duas Academias esse putassent . 43XIII. Hujus auditor Antioebus Ascalonita suint
Academiae parens vocatur hoc nomine , quod Stoicam , dc Peripateticam sectam eum Academia copulare voluerit es rJ adeoque Ciceroni paueis mutatis germanus videtur Stoicus . 6J Reapse tamen nihil aliud facere videtur, quam veterem Academiam suscitare. DJ Et hic Philosophus in Caesaris , dc Pompeii eadit aetatem . Utrumque enim Philonem , di Antiochum Cicero audivite post quos Λeademia apud Graecos obmutuisse videtur .
89쪽
Secta Aristotelica . XIIII. Venio ad Aristotelem , nobilem Platonis di
scipulum e de quo si omnia vellem reserre, exitum nullum reperiret oratio e iccirco , quae necessaria videbuntur , quam poterimus breviter delibabimus . Fuit is patria Stagirites , urbe Thraciae: ΓrJ Olymp. xc IX. anno I. natus . Annum agens x H. dedit operam Platoni, qui Athenis docebat. Ingenio, labore , eruditione condiscipulos omnes
superabat, ex quo vir doctissimus evasit. Lad Mortuo Platone ludum aperuit in Lyceo nobili gymnasio in subur-hio Atheniensi . 3I Cumque ambulans disputaret, appet latus est Peripateticus e s 3 quamquam,ut recte Brueherus, s yJ jam ante Plato disserens ambularit, & Aripoteles aliquando sedens docuerit. Cetera lubens praetereo . Plurima seripsit Arsoteles e sed pauca eo vivente emissa fuere: sσJ reliqua longo post tempore. Perierunt multa , DIJ exstant alia , quorum suppositicia multa sunt .s82 Disputat in iis de Rhetorica , Poetica , Logica , Physi ca , Metaphysica , Ethica, Politica . I. Logicam in Demonstrativam , & Dialeehi eam dispertivit: illa veritatem certam, haec probabilem habet pro fine Primo igitur de Terminis , deinde de Categ riis disierit: post de Signis conceptuum , & Enuntiationibus zs13 Suidas in Arist. saJ Laert. L. X. f. aT. - Γ3J confer. Orndreas Sebmidius Disc de Gymnasiis Litter. Λthen. p. 36. 44 Laert. L. V. f. a. rJ In Aristotel. Tom. I. pag. m. TST. M Patricius Disc. Perip. Tom. I. L. II. p. TI. Confer Fabricium in Bibl. Graeca Vol. II. qui Ari soletis libros enumerat diligenter .ssd Cras Patrici .m i. c. p. os.
90쪽
PΑΩΤ. I. LIBER PRIMUsοῦ bus tum de Syllogismis generatim , deinde de Demon strativo , deinde de Probabili, postremo loco de Fallaciis syllogii morum . Haec sere omnia acceperat a Platone . Haec quoniam vulgaria sunt, fusius explicare superinvacaneum esset . Finis Λristotelis in Logica est , eontra Sophistas , qui tum regnabant, disputare, siJ & ad hune finem disputationes suas consormat. Hunc si tollas , pleraque , quae ibi sunt, nullum usum habent in praesentia . Unum monemus, eum Platonico principio innixum, naturas illas eommunes , quas in materiam inmersias esse putabat , subjectum demonstrationis & scientiae fecisse: in rebus vero moralibus , quae mutationi sunt subjectae , perspicuae ratiocinationi seu demonstrationi locum non dedisse . Quod quam sit erroneum , nemo non intelligit. a. Metaphysica Artotelis pro fine habet, substantiarum , praesertim Dei, notitiam eXponere et non Uero notiones universales solum, ut plerique putant . Itaque primum de ente generatim, & substantia disserit , postea de: Deo. Tres , secundum eum, substantiae sunt classes : una eorruptibilis , ut animantia r altera sempiterna , ut caelum et
tertia inmobilis , sad quae sit primus motor . s3J Nam cum
ab aeterno tempore , ut ait, caelum moveatur, progressus
autem infinite dari non possit, primus motor sit necesse est , qui caelum moveat, ipse inmobilis . Hic motor primum caelum motu circulari agit, non tamquam anima , sed tamquam moderator & ad ens . Sphaerae vero inferiores ab intelligentiis ad entibus moventur ex motu primi mo toris. Has intelligentias a Deo non creari quidem, sed ex eo manasse, ex illius sententia possumus suspicari . Primus motor movet appetendo , & intelligendo , id . est , non ut caussa efficiens, sed finalis et seu , quod idem est,