Leonharti Fuchsii ... In Hippocratis Coi medicorum principis septem Aphorismorum libris commentaria, ab eodem authore nuper recastigata, adiectis adnotationibus, & locorum difficilium Galeni explicationibus. Cum indice insignium copiosissimo. Lugduni

발행: 1558년

분량: 664페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

Angina' TT 1c Aphorismus ex eoru est numero, si ad pridicedi arte periculo- II pertinent . In ea em de periculosissima agit angina quet

sis im/- nimiru ex gutturis inflammatione oritur, qua quidem com festim stragulare tradit, inquies.Si febricitati sic enim Celsus li. i.cap.6.hcc Hippocratis verba,co caro aruiφἐxe an iv,est . . interpretatus aut ei quem febris vel exigua. vel vehemens

cis Hipp. generatim accipitur, idemque quod . - , ut alibi quoq; mostrauimus,hoc est, tumor significat nullo existente in faucib'. i.si aperto ore tumor nullus appareat in faucib', stragulatio subito fiat,letale est signu.Causa exposuit in cois Gal.qui quii satis,plixi sint,non est cur nostra enarrationem extedamus. Specie eius anginae de qua hic sermo est, clarius pingit Hipp.lib. 3. Proῆ. Aph. 18. ubi ita scriptsi reliquit. A , ' gina periculosissima est,celeritεm: enecat ubi neq; in fauci ' bus,neq; in ceru ice sicqua apparet, dolore'; vehemetes fue ' rint,& spiritus non nisi recta ceruice trahitur.Ηqc enim e de die stangulat,& interdum secundo,aut tertio, aut quari Quam quidem Hippocratis sententiam ideo citare pIacuit. 2δd non parum lucis huic nostro Aphoris. asserat. Plura ad uius Aphotaintelligentiam habet Gal.Comm.6o.sectio.7.

ANNO T. IN GAL. COMM.

spii auo. ratione non anhelitu,sicut interpres couertit.Quippe anhe.

litus est spiritus tatu emissio, ut alibi etia diximus.Spiratio aute eiusde ingressus & egressus.Loc' aute que citat Gai .est in lib. 1. ubi ita scriptu reliquit.Vbi caliditas abudat, veloces, , & magnas & desas videre est fieri inspirationes. Defectu in- , , spirationis. Grςce MAας ἀναπνος, defectu spirationis.Nam talis angustia ipsoru &c.J Grice,η- ι υνο ια Σκ a Bν χωρἰς epi αν--m γιυμ η.Nam ipsa angustia non est facta sine iis querespirationi seruiunt instrumentis. Legitur autε Respira - in Aldino codice perperam γονυι ης pro γιγνυμου. Respira xi Riβ i0' tionis autem instrumenta ut in Iibro de causis respirationisi ἔμm aturGal.sunt,o nare aspera arteria,pulmo, musculi th

312쪽

racis, septumq; tranuersum. Per fauces autem,&e. J Locus est in a. Odysset,ubi ait, φαρυγγος Α'Oαντο obor, μει σε αὐγμυι, faucibus vinueructabatur,frustraq; humana,non ut Mu Muste in. couertit,cibiq; percurrebat.ψωμοι enim, Phavorino interia te pretaxi prete,sunt μέν, M a κομματα, frustra, partes exigue.ι-es vi aute ide significat quod ἀφώπειρι, vel atria agω ν, numana,vel carnes humanas. Spacium illud laxius. J Haud alitero γγα,destribit lib. .de Male affect . l .capit. .inquien rataceti Fauces voco internum oris locum, ubi simul conueniunt &zular R gutturis partes extremae. Libro quoque Prognost. 3. - . . .eiacentem gulae & gutturi locum fauces appellat.Qupd commemorare hoc loco volui,ut quae esset propria ογγ apud Galenum significatio,studiosi scirent.

Prisci enim per tumore. J Graece est, ἄσα - -υ epy οἱ πα- γ ueι τό τε ρικημα νυ τρν ογκοι . Prisci eodem modo & cedem a Sc tumorem nominabant. Absque dolore duri. J Legendum &duri. Graece enim est,ψι in fol. Oedemata,id est inflationes.JExpungenda est dictio inflationes.Neque inflationes, Grae- Interprecise μ' ,sed ἐμr νύγματω-ς vocantur.Sub vocabulo infla- tis error. tionis JGraece A κατα πρω ei. μν, sub vocabulo Cede malis.Tunicq tenuitatem. θ interior is nimirum .Sunt enim duet asperae arteriae tunicae,interior& exterior.Interior est orbi- AP qcularis,omnia subiungens, densa, tenuis, modice sicca.De I μφ' qua plura Galen lib.7.de Usu par.corp. Musculi anterioresJGraece est,m' uia, αλτρινες. sic enim legendum, no -των, ut

habet Aldinus codex, musculi interiores, de quibus vide Ga Aldinu

Ie. loco iam citato. Quando adiacentium faucibuspartiumJ eo dexemeGrqce, πικρομεν- τε φαρυγγι - , incumbet tu faucibus mu- datus.

scorum.De quibus in sequentis Comm. annota.dicemus plura.Io lib.pram unciativo.JGraece. τω τμητο , in prorrhςxi siue ii colib.sχ.Aphor. I .Per fauces autem tenues,Gal.in Comm. nue, teste,Hippo. intelligit eas quae sunt sine tumore.Et talibus JGraecὸ, ἐπ' ιατίας Θαι,ex talibus causis .Fieri absque dolore.JAdiiciendii in eo. Graece nanque est, pinati το/6εων ἀνe os M ara . Resolutis. JAldinus codex legit παγ λωγ' crassioribus redditis. Alij habent et avara surrων quos interpres est secutus. Utraque autem lectio tolerari potest. Quia coincidentibus propter resolutionem tunicis angustia fit, perinde atque ubi crassiores redduntur. Musculi gutturis intrinseci.J. . 1 es

313쪽

2 8 4 SECTIONIS I in I.

quia a morbo superatur, mors accidit.Interpretis verba,non in polliemis afferunt mortem, idem prae se ferunt. Nam in postremis morbi temporib. minime afferre mortem volunt, sed primis potius nempe principio vel aug meto. A liqua exemplaria Gal. habent,et roἄῆσἐν υσουφεψ.Eamq; lectionem Missae sem Musa probat, atqui perperam.sequentia enim verba,καθα που-όs: t ' ω Non πώ ,huic lectioni prorsus aduersantur.QuippuF alii morbi non postero die,sed longiore tepore mortem afferunt. Uel qualis sanguis niger. A budat, vel .Graece enim est,

deiiciuntur. Vt ille. J Videlicet sanguis niger

'Di ultas intesimorum si ab atra bile in coeperit,

titatis. Dysth .. Vum quatuor sintdysenteriae,GaI.lib.3.de symp. eau .e.llet species. V 8.teste, species, hic de ultima,quae intestinorum est exulceratio, & in qua paulatim & breuibus interuallis deiectio fieri solet Hippoc.loquitur, eamq; si ab atra bile incoeperit, esse letalem ait. quod, ut Gal. in Comm. suis tradit, a cancroosnte. vicerato nihil differat. Accedit m medicamenta ipsa intesti- 'cu' ni ,Vt externis partibus, imponi no queant, neq; illis tanti Deci testi per donec facultatem suam exerant, adhaerere. Pr teret inte- stina ipsa male assecta ab alimenti excrementis semper irria tantur. Sunt enim intestina,Galeno lib. i.de Tuen .sani.teste, excrementorum primi generis receptacula.

Quae a quibusdam rufa.J Gr ce,-e ρω Garri, qua a non nullis pallida. Eius couersionis ratione iam 'pe hie,& alibi mostrauimus.Abrasis prius in summa superficie. Gr ce,D- μώων λ τα πρωτα τε τω Vm; ωμυτοτι F ἐντερ ην, abrasis quideprimum ob biliosi humoris acrimoniam intestinis. Postea Interpreti, Ver' exesis,&c. Hic quaeda ab interprete omissa sunt. Graeca oscitantia. enim ita habent, ἀναβιθωπιωμενων Γ νύω, ῶς ἰλκου ra H γλ- διυ Al - ντ ιυ,exesis vero subinde ut exulcerentur,& fiat intestinorum dissicultas. Vbi igitur hic cancer, &c. J Graec

314쪽

APHORIs M. XXV.

; πψμπασω ὰ Ἀττίς m. Cum itaq: hic cancer in corporis sit perficie consistens aut difficulter sanetur, aut omnino sanari non possit,&c.Insidentem. vGraece. ωκήμον impositam inhaerentem, incumbεtem.inita nihil illi continuo,&c. JGrae

nullum illi medicamentum assiduo adhaerere possit.

--Σ-- -Abscunque fuerit supra emissus, malus a. est : infra vero,si nigra su beunt,bonum est. IN iis qui praecesserunt aphorismis, Hippoe.de iis egit qui

nigra aei ieiunr: nune de i is illi sermo est, qui sanguinem sanguis tivel per os, vel per inseriora excernut. Inquit autem sangui- exi ς is nem supra,hoc est,Gal. interprete, per os qualiscunq; fuerit, la pester id est siue rubicundus siue spumosus,sive flavus , siue niger. dati hoc est siue purus syncerusve siue pituitosus,sive biliosus, i-ue melancholicus fuerit, malum esse, id est malum aliquod

portendere. Nam aut apertionem aut exesionem,aut rupturam alicuius vasis insuperiorib. partib.cosistentis sign incat, idq: in viris maximό. QApd adiiciendu necestario erat pro- s. h.supter mulieres,quibus nonnunquam sanguinis vomitus,teste Hipp.accidit.no quide propter causas paulis antὰ dictas, sed ob suppressa potius monstra. Malu autem is quoque vomitus portendit, uteri nimiru obstructionem:qua quide sublata,&ipse sanguinis vomitus cessat.quod Hipp. loco iam citato iis verbistestatur:Mulieri, inquit,sanguine euometi, menstruis 'erumpentibus, solutio sit. Caeterii dictionem supri necessa- riis vidi est, per os interpretamur ut nimirum hac rati ne sanguinis naribus profluuiu excludamus, quod magna ex parte est iudicatorium atq; adeo bonum, & minime malum. Hi ne est quod Hipp. infra,sect.sci licet s.aph. 3. dixerit: Menstruis deficientibus sanguis e naribus promanans, bonum. Quod si veris nigra in sei deiiciuntur, bonum est. Sic

enim, ut in contextu Gr eorum est verborum, legendum vel in eum modum,Γατω τα μωλανα usistrarianae αγαξ ν,Non autem simplieiter,κατω δ αγα . infra autem Galenus & Phi- Insta. Iotheus interpretantur, per haemorrhoidas. Bonum vero, vonum. μμ ν

315쪽

its s ACTIONIS IIII.

est, melius.Per haemorrhoidu enim profluuiu m lancholicus humor quem hominis natura coaceruauit, vacuatur.Quod Hipp.etiam infra iis significare verbis voluit, c. aph.I I. Atra bile vexatis,hςmorrhoides superuenientes,bonu. Huic lectioni Galenus in Commsubscribit. Sunt exemplaria ita ruibus ita legitu r,-νη b αγαθὸν, σι τα μέλαν, infra autem bonurhoc est per haemorrhoidas, melius. Et nigrae deiectiones, malum,ut dictum est supra, nempe aph. Alia ἰς' M. significant. Atque ham quidem lectio manifeste narinor His rhoidas a nigris per aluum deiectionibus distinguir.

ANNO T. 1N COMM. G A L.

De nigris deiectionibus sermo, &c. θ Recte sane hunc iam odum Galeni verba est interpretatus Leonic. non obstat

24 . - te quod in Aldino codice locus ille sit deprauatus. Desideran-

mmei tu fluentis sanguinis. Est enim mμουρπια,ut testis est Defini-sx. tionum i ibri autor, πιματος μηροῦ vexis , copiosa sanguinis effusio. Ma Ium. Grine,--M , pessimum. in Epidemiis.JLibro nimirum 6.part. .aphor. 2s. ubi ita scriptum reliquitris Ab atra bile liberant, quia simile per eas profluit, haemor ,, rhoides. De sayguine ex venis quod harmorrhoidas.J Graece, 'ut m de harmorrhoidibus. Tanquam sanante

sanantibus melancholica mala. Quod libro 6. Epide .part.3. aph. 29.etiam monstrauit Hippocrates,ita scribens,H mor- rhoides habentes neq: laterum doloribus, neque pulmonis is inflammatione, neq; depascenti vicere neq; furunculis,neq; x, terminthis,neq; lepra neque alphis corripiuntur. Et sectis. M aph. N.Atra bile vexatis,& renum malis, Laemorrhoides superuenientes bonum .per harmorr lio idem. J Graeco, δἰ αρρiA , per harmorrhoides. Sive supra modum. J Si enim plus quam oporteat sanguis per l, morrhoidas profluxerit, iecur refrigeratur,atq; adeo hydrops subse uitur.Si vero ex toto supprimantur, itidem hydrops, aut tabes consequituri

quemadmodum testatur H ippocrates,qui ita scriptum relis quiri

316쪽

quiti A diuturnis sanato haemorrhoidibus, si una non serua- s. aph .r tur,periculum est aquam inter cutem vel tabem aduenire.

Si ei quι dis ultate intestinorum affligitur, veluti

arnes per interiora exierint, letale. Difficultas intestinorum letalis qua ratione cognosci in tenurat, hoc inaphorismo docet, inquiens: Si ei qui inte- rer

. - .. ate laborat partes intestinorum adeo ma egna: excernuntur,ut earnis effigiem prae se ferant. letale est. Tanta enim tum erit exulceratio, ut neque caro coalescere, neque cicatrix, ut Galenus ait,obduci possit.

ANNO T. IN COMM. GAL.

Adhuc constituuntur.J Graece, πιμον σανιτα iatast, quum iam fiunt. Abiecta. J Graece est, α mulari uia uet, abrasa. H rum superficie interiore.J In testina enim, ut testatur Gai nus libro a.de Usu par.corp. huma.duabus constant tunici , Tims externa carnosiore & interna membranosiore. Duplices au- intestino tem factae sunt, partim ut excretoria facultas ipsorum essct crum duae. validior, partim ut haec ipsa instrumenta minus afficerentur. Nam aliquando interior per dysenteriam, aliaque pathemata diuturna putrescit, interiore salua. ideoque tum accidit, ut interdum aegroti mortis periculum evadant. R cte igitur Hippocrates dixit, earunculas in dysenteria excretas letale esse signum. Quippe alteram , adeoque exter. . nam quoque tunicam esse laesam & corruptam signisicant.

tu erusterit , ij quum reticiuntur,alus humictantur. Post sanguinis copiosi per febres eruptionε, interdu aluos humectari hac sententia docet Hipp. Fit autem idipsum non tantii in febribus,sed & aliis morbis.Febriu vero potissi

317쪽

pt. D. .

aeti s ECTIONI s IIII.

potissimum mentionem ficit Hippoe.quod hae ipsae magna

ex parte, praesertim ubi ardentes tuerint, Galeno libr. de . Iudiciis capi.3.teste,per sanguinis e naribus eruptionem iudicentur.Non autem temere inquit π- , hoc est, ititv

dcisanguinis: quippe si exiguus est sanguis qui profluxit,no est necesse, ut subinde aluus humectetur. Neque enim tum calor naturalis imbecillus fit ut si sanguis large & cum impetu esduxerit. Qisa ut paulatim profluit, ita etiam virtus ipsa paulatim refici potest, quemadmodum Hippocrat.ipse supra docuit, dicens: Quae longiore spatio temportu extenuata sunt corpora, lente reficere oportet. vcro incur

celeriter. In Commen. itaque Galenus ubi Graece est, δεα τήμμὴ ραγιο ν, conuentauerit, ex copioso sauguinis profluuio, & no simpliciter, ut interpres fecit,sanguinis profluuio. Alicunde siue id e naribus, ut in febribus magna ex parte accidit,sive per uters,siue harmorrhoidas fiat, quum reficiunturiam e morbo conualescentes, iis alui humectantur, propter alimeta quae minus bene concocta in ventre morantur, neq; in corpus distribuuntur. Quod quidem accidere solet, ubi plus ciborii assumptum fuerit quam natura evincere queat. Vbivero sensim reficiuntur neq; plus quam natura cocinii re & distribuere possit, ingerut,non est necesse, ut tum aluus humectetur Repetitur haec sententia lib. 3. Prorr. aptior, o. iis verbis, Qv ibus sanguinis eruptio multa fuerit, proce' dente tepore aluus male assicitur si no urina cococta fuerit.' Nam verbo π in 'id est. male asscitur, complectitur,&' humectatur, t quaecunq: in ventre perpera fiunt: aliis quisdem morsis, aliis inflatis, vel ructu acido correptis. vel prorsus non concoquentibus. Omnia enim haec caloris natiui inopiam consequuntur,ob qua & urina aquosa esse apparet.

suibi bilisse deiectiones sunt, ijs surditate superueniente desinunt.Et quibus surditaspraecia cist bisti u .ctionibuι superueniemibus,sinitur. Hipp.

318쪽

AΡΗORIs M. XXIX. 28 sHIppocrates hoc in Aphor.de surditate quae facile solui- surdita,

tur,agit:d Et ue hanc fieri ob retentas biliosas deis ficile tauctiones:& vicissim tui, ubi illae superuenerint. Loqui aute Niri illum d e surditate quae no est stabilis, fagile e verbo επιγονη- colligitur.Fit autem a flava bile quae ad cerebrum recurrit,quod humor sit facile mobilis. Α pituita enim generata surditas stabilior est, quod is humor crassus di tenax sit. Nihil itaque mirum,surditate ex recursu bilis ad cerebrum facta biliosas deiectiones desinere Quod si vero biliota deiectiones surditate sequantur, necesse erit ut biliosa male eri tria

Aia Gaiae Minata inferIOra transtata, surditas cesset. Porro

etsi magna ex parte accidit,ut surditas in febribus orta per biliosas deiectiones cesset,lamen soluitur etiam aliis nonnunqua modis,quemadmodum in libello cui titulus est, De . morboru decretorio,testatur Hipp. inquiens, Quibus in fe- . bribus aures surdescunt,ij necessario febre nodiscussa deli- 'rantiquod quide deliriu sanguis e naribus fluens soluit, vel . si venter solutus biliosa demittat, vel si difficultas intestino rum superueniat, vel coxendicum,uel genuum dolor.

ANNOTAT. IN GAL. COMM.

Non de ea quae habitu dissic.Graece, ὰπεδ ρυ Ues ἀνσλυτ non de ea quae stabilis est,& difficulter soluitur. Sunt enim duplices affectus corporis. Quida leuiter in corpote nostro Ammia haeret,& facile soluutur, Graeci': .ν ομει κια inu dicuntur. 'Quida in habitu abeunt,& difficulter seluunturii isdemque. D. ἐν καθ' εἱιν vocantur. Hinc febres, quae no nisi difficul- h ς h ter soluuntur illis ἐ-μα, sicu ti contra quae facile,ra Νωι n

ctvibus in febribus sexto die rigorci iunt, j difficile

iussicium asserunt. RIgorem sexto die in febribus ortu, hoc in Aphorismo, h.

veluti eum qui morbu non iudicat,danat. Per rigorem εια I. autem hic intelligere oportet,inaequalem uniuersi corporis otii malueocussione& quassatione:sic enim rigore Gal. li. I.de Sympl. Portedui. causis cap. vltimo definit.Quod ut moneamus hoc loco,prin

319쪽

Rigor. Her Corn.Celsum necesse est.Is enim rigoris voce in alia si gnificatione utitur,nepe pro ea couulsionis specie,quae Gra cis τετ- ,δe interpretib. Latinis distensio dicitur. Quod aute Hipp.5- appellare solet, hoc ille horrore algorεmq; interpretatur.sed oportet nos a Celsi interpretatione recedere duplici de eausa. Primo propter diutina cosuetudinem scholaru, cruae hac in signifieatione voce rigoris multis iam annis usae lunt. Dein quia nisi id ipsum faciamus, latina vo- si & ee,qua Graecoru exprimamus, iκ destituemur. Differre 'iste ponet & πιώω, manifestissimu fit ex iis onmso VCR

distς ψR li. io.Ther. meth. ea. .& li. 2.de Symp.caucca. O OollancGp quod ex eade causa,n De mordacibus & acrib. excrementis generetur.si' enim,rigorue Latinis,fit, ubi eorundε acris monia & impetus celeritas intenduntur, tu copia maior,de laborantis virili infirmitas est. γικη aute, seu horror,oritur.

ubi & qualitas praedictorii, & impetus velocitas remissior, tum copia minor,& robur tristati obsistit.Causas vero rigoris copi ola docet loco iam citato Gal.& lib. 2.de Iudic.ca. I. Quib.itaq; , inquit Hipp. in febribus,& iis quide continuis, sextu die attingεtibus rigores accidii sunt hoc est, ἐπιε ρει difficile asserui iudiciu aut sunt mali iu- . . dicij.Sed quae ad huius dictionis dieique sexti ratione attinent, in Com. Gal. abude explicantur. Non autem temere a nobis antea dictsi est, rigores sextano x in cotinuis febribus malum portendere iudicimin intermittentibus ena m quotidianis quan uis rigores sexto die fiunt, nihilominusitamen Aph. . morbum soluunt.Hinc est quod infra dixerit: uibus in se huius lact- bribus quotidie rigores fiunt,quotidie febres soluuntur.

ANNOTAT. IN C A L. COMM.

ia ρὶν χρ , vel non firmum iudicium afferre, sed ut facile sit,fieri recidiuamivel in longu tempus incidεs: non aute incidentes,ut Musa couertit.Neque enim G R' ωα reserit,ae,sed -,ut sit accusativus singularis.Caete- Ieium rum notandu hoc loco erit,firma,fida,certamue iudicationε

320쪽

esse, quae nunquam redit. Et contra infirmam, infidam ac incertam,quae cum morbi recidiva fit. Testis Gal.qui lib. 1.de Diebus iudicatoriis ita scriptu reliquit: ππ. - Ωιαμουκε --, τύπου ram μ.Ctim casibus. J Graece, sera μίμ συμπIωματωρ δ' Al χαλ ,παρ , ειὲ,sima accidit vero interdum cum dissicilibus symptomatis, si prorogetur. Quae duo extrema verba non recte preteriit interpres , ut ex Graecis liquet, & alio quodam Galeniloao, lib.nimiru 3. Prog.Comm. I. hunc plane explicante, ubi es quadoque sextus,qui male iudicat, propterea quo nymptomatis difficilioribus interdu faciat ex cidere iudicatione in is,inpurin nominatam:quia iudicatio

.Quapropter rectissime due decretoriis tyrano comparat dices:Nullus enim in hoc dieiudicatur morbus, nisi cudissici lib.symptomatis, S periculo maximo, ad haec absque fide, i mperfecte, obscure, sine signis & ad malum. Caeterii quaesit infida iudicatio paulo ante diximus. Imperfecta quide est, quae ex morbo aliqv id relinquit.Obscura,quae citra excretione vel abscessiim fit. Sine signis,quae a nullo priore die est indicata. Maia , qu in aegri perniciem omnino desinit. Ipsoru autem causas. Nam quu omnes iudicationes in dies intercidentes transatae no

bis suspectae esse debeant,quod scilicet id ipsum non fiat nisi

propter errata quaeda interuenietia: maxime certe diei sexti iudieatio nobis suspecta sit oportet: quod is, ut ait lib. I. de Dieb. iudicatoriis Gal. pernicie illius que iudicandu suscepit, laetetur, de salute vero eiusdem tristetur, male denique aegru tractet,& longa punitione exerceat. Quapropter ouuiudicationes in diebus intercidentibus n5 fiant naturae mo- tu,sed morbi potius malitia, aut errore aliquo interueniente, mala: It sint necesse est,quemadmodum sit pra in explicatione Aphor. 23. sect.2.diximus paulo copiosius. De iudicatoriis diebus.J In Aldino codice legitur 'in 'ω των πul tertio de iudiciis.Uerii cum illi e nullam fieri dierum iudicatorioru mentione constet censeo cum interprete esse potius legendit . - Vi πιή των ρα .Quum autem iu r.etia lib.Dieru iudieatorioru plura de diebus de . r.

, , latus.

Sine si

Pici sexta iudicatio

suspecta. ludicariones intercidentium diei u

SEARCH

MENU NAVIGATION