장음표시 사용
321쪽
etetoriis habeat Galen. praestat ut simpliciter legamus ἐν νὴ περὶ των, 'uri μην , in lib.de diebus iudicatoriis.
iniitu ac - Υ I Ic Aphor. ad artem quae futura praedicit,pertinet:qui inees,ioni LI pe quae febres futurae sint longae,quae ite breues.ex ho. consid* ra qua aecessio ipsa invadit, ostendit. lnitiu ,. ---- . x-Π4μ ' ni, non-Hipp. cosiderandu esse monet. Si enim eandem ε- semper hora initiu eiusde seruauerit,ium febre illa difficulter soluta iri censendit,o ἡ κρῆμ' enim hoc loco, Gal. in Coni. teste,no significat nisi Mo by.Qua interpretationem etiam philotheus sequitur, dum inquit, Ανσκίσω τουτουσι τ' το νόσημα. Causam Gal. in Comm. exponit, ut non sit necesse nos in huius Aph.enarratione esse longiores.
Hora habentibus initi, accessionis,&c.JGraece, τ άταιῆγμ. νr- - ωραμ ny m' πVest iis qui habent inordi- eibiti natam iniiij accessionis hora. Ostendere,non tamen.JNon lapsus. recte hanc sententiam interpres couertit. Quippe post ver- bum 'ostendere, finiens sententiam colon esse debet, ut sub-q in te noua sequatur,haec scilicet, o is, νο vi in o in 'm, &e.neque etia hanc vocem dystriton aliter possumus interpretari,&c. Vim demolientem.JGraeceivax αIU- αν auri: Dinar Moit VOMMeis,validiore enim,ut sic dixerim, commotione iis quae stabilia sunt,opus est.
In libribus in quibus lastudinis 'sus est, in artiaculis, ct in buccis praecipue, abscessius siunt.
HIppocrates in hoc Apho docet,quibus potissimu in se-bribus abscessias fieri solent,nempe in iis quibus lassi- mύδω. tudinis sensus inest.Sic enim Voce MVι uris' lib. 2xap. .in- terpretatus est Celsus,dicens,Si lassitudinis sensus. in febre
322쪽
est vel in maxillis, vel in articulis aliquid abscedit. Nec ali
πιωδες mmcu κ, quando in febribus lassitudinis sensus sum sensus laserit. Caetersi sensus is lassitudinis,est eius quae vel ex pluribus motibus qui praecesserunt, est generata, vel eius quae citra hos acccidit.Siue aute ab externo aliquo,atq; adeo manis sto motu,que quis initio febris sustinuit siue sponte & citra Iabore aut motu alique acciderit lassitudo in febrib.absces- Articuli sus necesse est fieri in articulis, hoc est iuncturis totius com Absces lusi mra frianus& pedum. In spontanea enim lassi- ς ustinias Lumne satiora articuloru spacia prompte in se vitiosoru hu : di R 'morti redundantia suscipiunt. In non spontanea aute lassitu V 'dine fiunt ideo abscessis in articulis quδd lata sint spacia,&motu excalefacti excrementa corporis attrahant. Praecipue cur abstrevero in iis febribus abscessus sunt in buccis malisue,tripli- sus in bu ei de causa. Primo propter calore febri lem,quae multitudi- cis maxinem humoru secum sursum defert. Dein propter materiam, ouae magna ex parte tenuis est, adeo ut de vi caloris suaque sponte propte superiora petat. Tertiis, s malae buccesiae sint admodu imbecilles,nequeantq; ad alias corporis startes excremeta ipsa propellere Buccς aute,quas Hipp. aliiq: Graeci λγναθουρ nominat,sunt latera oris utrinq; quae spiritu retento hinflantur. Latinis malae etia dicuntur. Hae belle coloratis & M i, ingenuis,pudore'perfusis,rubet. ulare interpres πώγrperis Maxillae. pera maxillas couertit. Sunt enim maxilis partes infra bue-eas,ossa nimiru quibus dentes infiguntur, Graecis me frit de Masric γε- appellantur. Quid autem abscessiis Latinis significet, in cap. i.Compendij nostri exposuimus.
Dictum prius. J Sectionis et .Comm.s.Proprie labores nominantur. J Graece , lassitudines. Sici passim in.huius Aphorismi Comm. pro laboribus dicendu erat lassitudines. - Ex motibus.JAdiiciendum pluribus. Graece enim est, ' ιιώνασεσι πλειοσι. Proprium peculiare. Graece,ilis Gu μονήν, proprium & peculiare. Rariores in ill1s abscessus sunt.JQuibus scilicet laboris sensus non inest febribus. Circa
323쪽
suibus conualescentιbus e morbis pars aliqua Imbo, ne rit , illic abcessus fiunt. HAec Hipp.sententia ad praesagiendi arte pertinet.quid
em fututu sit iis si ubi ia e morbo coualesciit,aliqua parte laborauerint,aut doluerint, docet. Fient aute abscessus in
ea parte quς l. aborauit,aut dolet: utrunq; enim πονέω verbum hoe loco Gal. in Comm.teste,significat.Causam eius rei Galenus itidem in Commen .suis exponit,ut nori sir noxa movit. enarratione huius sententiae esse prolixiores.
Sicuti prius dictu. 1 Sect .scilicet 2.Comm.I.6.& Is. Illuc morbsi decUbere. JGr ce, ,κῶς -τσσκDD 'aureTηματι illuc abscessum decumbere. Sicuti & caliditas maior.JSicu-c illa ita, ii vox abundat.Graece em legitur, inve mx π - αναπlis. fluxiones Quomodo aute caliditas natura apta est fluxiones attrahe attrahit. re aut easdein recipere,Galeraeculiariter lib. 1. de Difflab. cap. H. ostendit, ubi ex profesto fluxionum causas exponit.
I mbecilli' Hoc, scilicet dolore. Atq; imbecillitas.JQuomodo imbe rup eillita,M laborantem partem tractuebat superuacua,luculeta ' ter Gal. monstrat lib.3.de Natur. facult.cap.33. ubi ita scriptureliquit.Sicut inter se particulς altera nutrImentum trahit, ita altera in alteram quod superuacuum est a se deponit. Ee sicut trahetiu ea vicit quae erat valentior,sic& a se deponenia' ' tium. Estque haec vocatarum fluxionum causa. Habet enim V particula quique natiuum quoddam robur,quo quod super-' ' uacuum est, persequitur . Ubi igitur earum aliqua assectus V euiuspiam occasione imbecillior est reddita, ex omnibus' ' in illam confluere quae superuacua sunt, est necesse. Ea nam' ' que quaecunque pars valentissi. est, in vicinas omnes reponit . Earum rursus singulae in alias quae ipsis sunt imbreilliores: dein rursus illarum singulae in alias: idque eatenus longissime procedit, quoad ex omnib' fugatum superuacuum Lunam quampiam mazime imbecillaru procumbat.Hine namq; in aliam transfluere nequit, utpote nec valentiorum aliqua id recipiente, nec laborante ipsa a se repellere valente. Idem docet libro sexto de Tuend. sanit. capit. II. Vtroque modo. J Pro laborare videlicet,ac dolere. APHOR.
324쪽
τα ςκρ4ti si νῆ, . t uin er sipriusquam aliquis aegrotet,pars quaedam perdoluerit, aut labore fatigata fuerit, in ea morbus
matur. IN hoe Aphorisde dolore de lassitudine,quae morbum a
tecedunt, agit Hipp.eaque esse in causa, cur in partem ali '- sin m arua decumbant,dicet, inquiens. Quin etsi ante lita aliqum reori aut alio morbo affligi coeperit,pars quς-piam corvoris perdoluerit, aut labore lassata fueriti virM; enim,GaIeno teste,verbum προπεπονηκ e significat:in ea morbus decumbet, hoc est ,in ea futurus est abscessis, per quem 'morbus ipse iudicabitur: idque propter causas praecedenti Aphor.expositas.Ceterum quod dixit Hipp. haud dubie accidet,nisi per aliquam excretionem,eam nimirum quae fit vel per urinam, aut sangu inis e naribus profluuium, humores . .
crassi facietes abscestum vacuati fuerint.Cuius rei testis est hui ' λHippocrates,qui infra sic scriptum reliquit.Quibus spes est , . abscestum ad articulos futurum esse, liberat ab abscessi uri , , na multa crassa & alba facta, qualis in febribus laboriosis , , quarto die quibusdam fieri incipit.Si vero etiam ex naribus profluxerit sanguis, breui admodum solutio fit. Generalis huius sententiae exemplum habes in Amphigenis famulo,
325쪽
racis, septumq; tranuersum. Per fauces autem,&e. J Locus est in i . Odystes, ubi ait, Φαρυγγος Α'ssia raomet, ψωμίτε ἀὐρίμυι, faucibus vinueructabatur,frustraq; humana,non ut Mu Muste in. couertit,cibiq; percurrebat.Oμι enim, Phavorino interprete,sunt μουη,τα λωέα κήματα, frustra, partes exigue. - . .
I in au te ide significat quod ἀνωίπmi,vel κρεα α ωπ' hum na,vel carnes sumanas. Spacium illud laxius. J Haud aliter Φλυγγα,describit lib. .de Male affect . I .capit. .inquiens: Fauces voco internum oris locum, ubi simul conueniunt &Eulae de gutturis partes extremae. Libro quoque Prognost.3. Qiacentem gulae& gutturi locum fauces appellat.Qupd commemorare hoc loco volui,ut quae esset propria ρ HVγγγ apud Galenum significatio, studiosi scirent. Prisci enim per tumore. J Graece est, ἀσαυτασῶν φMueι τe τε o Gμa κν τω ἔγκν. Prisci eodem modo & cedem a & tumorem nominabant. Absque dolore duri. J Legendum &duri. Graece enim est ,--λuti. Oedemata, id est inflationes.JExpungenda est dictio inflationes.Neque inflationes, Grae- Interruis
tionis JGraece ιώμντα προσαν c., sub vocabulo Cede malis.Tunicet tenuitatem.J interioris nimirum .Sunt enim duet asperae arteriae tunicae, interior & exterior.Interior est orbicularis,omnia subiungens, densa, tenuis, modice sicca.De 4 , qua plura Galen lib.7.de Usu par.corp. Musculi anterioresJ
habet Aldinus codex, musculi interiores, de quibus vide Ga Aldinu, Ie.loco iam citato. Quando adiacentium faucibuspartiumJ codexemεGrqce, momes. νῆφινογιμυ-, incumbetiit faucibus mu- datus. scorum.De quibus in sequentis Comm .annota.dicemus plura. In lib.praenunciativo. JGraece τω πω τιμω,in proxrhςxi raueh, i colib. s. i.Aphor. .Per fauces autem tenues,Gal in Comm. nuei. teste,Hippo. intelligit eas quae sunt sine tumore.Et talibus JGraece, ἐπ' ora τιαρ εσα,ex talibus causis. Fieri abs ue dolore.JAdiiciendit,in eo. Graece nanque est,retidati πιν ογκω ἀνίκαιονεμ αυτω. Resolutis. JAldinus codex legit ur 'εντων crassioribus redditis. Alii habent πQα Arri quos interpres est secutus. Utraque autem lectio tolerari potest. Qu ia coincidentibus propter resolutionem tunicis angustia fit, perinde atque ubi crassiores redduntur. Musculi gutturis intrinseci.Jh
326쪽
Graece,των ε ey - , προ μνῶν-α λειω ταρAmω --νατυ πυs', musculorum gutturis interiorum supra modum ex tentorum meatus reddatur angustior.
Si stbricitanti cιssum repente peruertitur , ct vix potest deglutire, tumore nullo apparent M DEAED.
ET hic apborismus in numero eorum est,qin acl praealce di artem spectant.Docet enim quid accidat iis qui quar . ni '' ta anginae specie,que fit ubi ad anteriorem regione ceruicis species. Vertebrae propter inflammationem musculonim, qui gulae prsiacet,aut etiam ipsius gulς luxantur,indri; locus cauus -ι-tiae sit,corripiuntur.Inquit autem, κν rompy, quo qui home φ. dem loquendi modo magna ex parte ut dictum est in expositione praecedentis aphori Cutitur Hippocrat.quando vult tagnificare aliquem vehementi admodum febre correptum esse,ut illorum verborum is sit sensus: Si vehementer tebri-- - - Citanti collum repente peruertitur, & vix deflutire potest. tumore non apparente sic enim interpretanda veniunt haec verba ἰι ματω μου sirim Vel non existente in faucibus,quia est quide tumor,quii sit inflamatio musculoru qui nulς pr iacet, ut dictu est:atque is no apparet neque in faucis',neq: e trinsecus,queadmodu in Com. suis Gal. copiosius explicat. Et hie .lAGια, ut semper alias apud Hipp.generatim omnem tumorem,atq; adeo idem quod thino , lignificat.His itaq: accidentibus letale est signum,quia inflammatione aliqua in gu. Iar praeiacetibus musculis, aut ipsa gula esse portendui, ut in Comm.suis,& Com. 6.sect 7. Galenus fusius docet.
praeiacet. Intelligit sauciis, quae gulae praeiacent, musculos. Quoru quide meminit Gale. lib.I.de Motu musculorum,ita scribens:των , a rex AEu φαλγγα - τσ χαροπα μνῶν , τεις λῆ-- ἰατnrit ἀπαγέωσος,τ- ἐνκῶπ δωρ, musculorum qui in faucibus & gutture sunt, iis quidem exiguae aut obscurae neruear tenuitates sunt,aliis vero nequaquam.Quare errant
327쪽
rant qui Ga l. hic de internis musculis gulae loqui arbitran- Gula n intur: nullos enim haec habet, ut copiose Iib.3. Paradox.cap. Iz. mu demonstrauimus. Qilippe musculi potius officium in ani -- ψ' mantibus gula praestat,quam ut per musculos moueatur. Est enim quidam societas. JId quod manifeste etiam innuit lib. .de Maleata. loc. cap. s. ubi praesentem anginae speciem exactissime describit,ita inquiens:Superest adhuc aliud cerui- cis malum, ubi ad anteriores partes vertebrae luxantur. Et quidem solis interdit musculis, qui cum ipsis communicant
riam r' Draetor natura affectis,uel nato ibi tuberculo, inter- Qtam cc Iairi Suia pariter cu iis vitiata. Nonnunqua musculis
quoq; qui gutturi iunguntur,quinetiam propriis aliquando gutturis musculis,qui ipsum a perlut,oblatiis. Partibus iis.J
musculis nimiru dictis,& gulae. Et ipsas ambientes. J Grae- T 'Itace,ψ τὰς ἀμφ' αυτω Miniγγας, & ipsam ambietes membranas, blanae. Sunt enim spinali medullae duae etiam membranae, perinde atq; cerebro datae,sed inter se coniunctae,non distantes, ut in cerebro, quod scilicet ipsa haud puliet de moueatur veluti cerebrum,tametsi a vertebris mobilib cotinetur.Hisce duab. mebranis spinalis medullae tertia tunica neruosa& valida circundata,ne ipsae in vario motu vertebram frangerentur. In altera nerui. JLegendu nervorsi. in Graecis enim codicib.
est ,---ἀπίρνων ω -hων. Quia bini nerui ex singulis vertebris nascunt,atq; per singula vertebram foramina singuli nerui prodeunt. Ad extra. J Vterq; codex & Gra, Caleni cocus & Latinus hoc loco est deprauatus.Grecus enim legit Ae ς
quod primu e contextu verborum Gal. omnibus palam sit.Is enim vertebras vel ad interiora,vel ad latus trahi docet: ac deinceps quando ad latus, & quando ad interiora trahantur, diserte explanat.Dein quum inflamatio aut tumor sit in in . . ternis partibus,atq; ad eas trahantur vertebra necesse est ad interna fieri luxationem. Libru de articulis. JLib.3. Com.9. Et in Comment. 1.aphor.diserte qualis sit illa euersio, docetiis verbis, ora H is vir. φν-τ- απε μμ εις τὶ εμυθη ἁπῆε- γῶσα διαπρα-ρ,δ lar Γράτους eλίγον on γ φῶ. quod igitur a crudis tuberculis efficiantur distorsiones spinarinanteriorem partem, Hippocrates paulo post dicet. Recur, uationes & obliquationes. Graece, ὸμρνω υσώσω τε 1-
328쪽
γ laese, non solum ad interna distorsiones, Si ad latus. De iis copiose diximus in explicatione apho. o. sectiet. Et plura habet Gal. lib.3.de Articulis, Comm.1.Et lib. .de Ma te afloc. cap. . In a. Epid. J rect. 2. Quem locum in lib. se Male asse. loc. iam dicto Gal.citat etiam,& explicat,ad quem studiosos amandamus.Plurimit enim ad pranentis aphor. intellectum conducit. Atqui necestariu m adesse dolorem, &c. J Graece,
ui sua matione,nisi hic eam quq fit propter siccitatem excedentem. tractionem& tensionem , & distorsionem partium tantummodo ostedat.Reliqua reste se habent, nisi quod passim pracasu conuertendum sit symptoma.. APHo Risu Ms xxxv I.
Sudores Fbricitantibus se euenerint, tertio die, Grquinto, eptimo, oenono, ct undecimo, ct decimo quarto, ct decimosiptimo , ct viges mΨΠmora vigesimseptimo , ct tragesimoprimo, er trigesimoquarto, Funt enim bydores morbos iudicant.Lui autem lius eueniunt, laborem significant, longitudinemque
morbi , Ur recidiuam. ET hie aphorismus ex illorum est numero, qui ad praedicendi artem pertinent. qui enim sudores in febribus aliisque morbis acutis sint iudicatorii qui minus, monstrat. Quum autem complura circa sudores medico sint conside-1anda, qualitas nimirum, quantitas, odor,consistentia, & id gen
329쪽
genus alia , hic tantum tempus de diem in quibus eueniunt considerandum proponit, inquiens: Sudores febricitantibus si evenerint tertio & quinto,& septimo & nono,& undecimo die, boni sunt:hi enim sudores morbos iudicant. Quum vero duplices sint dies iudicatorij, Hippoc. lib. r. Epid ist. 3.
teste, pares & impares, hic viroruq;,imparium maxime, meminit.Pares aute dies, ut loco iam citato testatur Hipp. sunt, Iuar quartus, sextus, octauus, decimus, decimusquartus, vigesi- eitolii musoctauus. trigesimus, quadragesimvsoctauus , sexa resi- centesimus. In pares vero, tertius. quinia I pM tu S, teptimus, nonus, undecimus, septimus lecimus, vigesimus primus, vigesimvsseptimus,& trigesimus primus. Oes
itaq: dies iudicatori j qui hoc in aphor. ab Hipp. commemorantur,sunt impares, uno tantum excepto,nempe trigesimo-
quarto,qui e partu est numero. Quod vero quartum alio': Cur qua multos pares iudicatorios circuitus praeterierit, nulla alia P 'de causa factu est.quam quod hic de febribus acutis ardente odatis nimirum & tertiana, agit, quarum ortus quum a flava bile existat, de tertio in tertium mouetur. Quirm autem iudicia pluri mu in accessionibus fiant, nihil miru sudores in imparibus diebus ortos esse iudicatorios, atq; adeo bonos. auaro non temere lib. ude Diebus decret.Gal. inquit:Si imparibus diebus magis laboret aeger, propriu magis diei imparis iu-. dic1um. Huc etiam respexit Hipp. qui infra sic scriptum rc- Aphora. liquit:Febricitatem si non diebus imparibus febris scilicet huius acuta di miserit, let recidivare. Caeterum inter pares dies 'trigesimiquarti tantum meminit, idq; non temere: quippe febres quae paribus diebus magis assi igunt, hae etiam, ut in Com.testatur Gal. tardius iudicantur. avsiare non raro illotist iudicium usq; ad 3 .extrahitur. Quadragesimi autem non tmeminit, ut qui sit diuturnorum morborum principiti, qui ut in Comm.testis estGal.raro per sudores, crebrius aute percoctionem& abscessum iudicantur. Porris quanquam hic variant Hipp.exemplaria,tamen costat nostra hane lectionem caeteris omnibus esse Hipp. in Epid.Galeniq; hic in Comm. & lib. 2.de Dieb.iudic.dogmatis, magis consentaneam. Accedit op meliora exemplaria hanc etiam lectionem sequuntur.Quod in fine huius aptior. Hipp. ait, hos sudores esse bonos,quia morbos iudicant:alios vero malos, s laborem &
330쪽
morbi longitudinem,recidiuamq; significet: hoe alibi quo-
..ptog. χ' que docet, ubi in eum scribit modum: Sudores saluberrimio censentur in omnibus acutis morbis, si diebus iudicatorii x oriantur, febremque finiant. Contra inutiles, qui id efiicere non possunt: quippe in acuta quidem febre mortem, in missi liore vero morbum diuturnum fore significant.
Genatu di Iudicatoria signa &symptomata.JSigna appellantur 'uacatoria. tenus mutationem subitam ostendunt.Symplomata vero,se- .m cundum propriam eorum substat iam, quia oratie r m eliciet sequuntur, ut dictum est Comment. .sect. I. verum mppocrates. J Addendum nunc. Graece enim est,iπure ατρονiis. Manifeste eos discere.JAbundat eos. Graece est, se ἐκ Dαργῶς φανο ανων Ailaoάε 3 ἀυ Ata poραι , --lius enim ex iis quae euidenter apparent , discere disseren- tiam. Id quod ad artis refert utilitatem. JGraece,NAιarias', id quod ad artis utilitatem spectat. In primis Commentariis.J Adiiciendum , duobus. Graece enim est , in ις προυπ-rdita su πι Aluo. In prognostico. lTertio scilicet prognost. . Et in Epidemiis. JLib. i.sect. 3. Libro Aphorism. 4 Scilicet 2. aphor.24. Fuit inuentum per experientiam. J Graece legitur simpliciter και - - πανυ-Aι ραντο eo ι, & hoc mihi inuentum est nimis anxie propterea quar-- . renti,quare,&c. H ic autem.J Legendum, Sic autem. Graece enim est,iaιμεο omstam arxs.
Sudores figidi cu acuta fibre 'cti, mortem signi
cant. Cum mitIore autem, longitudinem morbi. FN praesenti aptior.Hipp.de qualitate sudoris agit. Frigi-I dum enim sudorem in acuta febre ortum , mortem por- pileldu, tendere ait.Frigidum autem eum quidem intellifie, qui ad sidor quia tactum medici aut assistentium talis est, quique e corpore eiusmodi emanat. Quippe si ob 'causam aliquam extemam frigidus fuerit sudor nihil mali prae se fert. Is itaque sudor in acuta & vehemeti febre factus, mortem significat.Qsippe tantam humorum frigidorum in corpore copiam cilis