Leonharti Fuchsii ... In Hippocratis Coi medicorum principis septem Aphorismorum libris commentaria, ab eodem authore nuper recastigata, adiectis adnotationibus, & locorum difficilium Galeni explicationibus. Cum indice insignium copiosissimo. Lugduni

발행: 1558년

분량: 664페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

siimpia,quotidiana quoq; intermittente in ne c3plecti. tur. Siquide rigor proprie dictus in tertiana ct quartana tantum fit, refrigeratio aute & horror in quotidiana intermitia tete quead.testatur Gal.li 2.de Diff.feb.ca.3. .& c. Et li. r.ee Iudiciis,iliae capitib.Rigoris enim causa est bili, per v ἱ- uersum corpus mota. Refrigerationis aute& horrorix pl-etuita putrida per sentietes corporis partes a natura det uia. ut autor est li. .de Difffeb.ca, .Gal.Sensus igitur verboruHipp.iste erit,Qmb. in febrib. quotidie rigores, refriger tiones,aut horrores fiui, iis quotidie febres seluutumhoe est veniunt ad integritate,& sine febre sunt,quead modii etia in Com.exponit Gal. Quod quide, ut ibide testatur idem Gai ideo accidit,quia singulis accessionibus humores febres es-fidientes expurgentur & vacuetur.Quicquid enim humoris efferbuit, inim accessione totasi expurgatur, ut hoc nomine cursebre, febres necessario ad integritate veniat. Quare aute accidat i 'guus ac ut febres singulis accessionibus solutae iteru subinde reuer Ihim b' tantur,Gal. in fine suoru Com .docet. Atqui mirabitu sorte thὰ h aliquis,qui fiat ut quotidiana singulis diebus, tertiana vero t-M per teritu redeat,qusi tame humor ex quo tertiana procreatur, mafiis fit calidus,at'; adeo ut accedatur multo proptior di habillior. Huic quidem dubitationi, te Gai .sent hia loco paulo supra citato, in huc modum occurrendii erit. singulis dieb. acceditur quotidiana,quauis minus calida est tertianabiliosa. N a quu tertiana humore habeat ut accedatur habile, ac facileEpter eius tenuitate quicquid ex eo te efferbuit,totsi in accessione expurgetur, ut ad puriore quada integritate veniat,&exiguit aliquod post accessione putridi caloris vestigiu relinquat par est.Qus vero in pituita febris accedi,tur, in accessionsi declinationibus no expurKatur,neq: paraeius se veluti successim est relinquit.Hinc fit ut eius intermissio luge sit deterior,& se rud accessiois inuasio celerior.

ANNOTAT. IN GAL. COMMEN.

Sicut i aute quead modii,&c.JGraece est,aesi o I ει καθημεριο, quemadmodu autem ubi quotidie,& c. Remanet tamen. In verbis paulo ante ex lib. 2.de Diis.feb.citatis,eande causam . ,

expressit iis verbis: Exiguit aliquod post accessione putridicaloris vestigiu seu seminariu relinquit. Naquu adhuc bilici 1orum humorum, etsi nondum putridora,in corpore sit ti,

382쪽

. 3 os ECTIONI s IIII. dundantia, facile e vestigio putridi caloris quod post accensione relictu est corrupuntur,succedutur,tutrefiuntq;: 9, ubi factu fuerit,alia fit subinde accestio. Quid multa3Relu, luto in prima accessioe putri humore, remanet velut sons quida, in quo vel postero, vel alio deinceps se uete die rursus putrescit humor,si partim relict' erat ex priore accessi ,partim ex maioribus vasis in minora coduxerat,sit'; noua accessio.

nisi dextrum hypochosium durum Ferat. Si vero non, malum est, ct minime bonum.

IN Apb. 62.huius sect dictum est, morbii regium qui ante diem septimuin febribus succedit,malu esse,Nunc an ille ipse in hebribus post septimu superueniens,bonii aut malum portendat,Hipp. ostendit, inquies:Qu.ibus in febribus, scilicet acutis,quippe de iis hoc loco esse accipiendum Hippocrate, ex sequetibus verbistata fit. Quit enim ait,septimo, vel si . vel H. vel quartodecimo. nec ultra in comemoratione dierum iudicatorioru progreditur, diserte se de acutis tantum febribus loqui innuit, utpote quarum terminus sit dies . quartusdecimus, Supra enim dixit, Acuti morbi in quatuordecim diebus iudicatur,Quibus itaq; in acutis febribus,diebus pridictis icterus accidit,bonu. na illi dies sunt iudicato xij,omn ';,quaxtodecimo depto,impares:proinde in iis factus icterus, natura ipsam β u bile unde procreata suit febris, ad cute iudicatorie reposuisse significatadq; veru erit, nisi dextrum hypochondriu sic enim conuertendu erat,non . . illum,ut Leonicenus de Theod,secerunt. Quippe Graeci, parte supra umbilicu utrinque ad latera spuriis c stis subiectu significat Ilia vero partes sunt ad os istum sitae, Graecisq; peculiari nomine λαγως vocatur, quemadmodum' ' eopiosius in enarratione Aph.36.sect.2.ostendimus durum suerit

383쪽

fiterit,quia tum φλεγμονή ἰυς -- , ait Philotheus, hoe

est, iecoris est inflamatio.Quod etiam in Com.suis Gal.iis verbis cofirmat Nisi inquit dextra hypochondriu obduru ritud est, nisi aliquis malus assectus ex his quos antea dixtimus,uisceri,iecori videlicet,acciderie. Intelligit enim his

flammationem,quae unus erat assectuu trium quos antea, in Com.scilicet 62.conumerauit.Quinetia ex acuta febre quae

comitatur,significari iecur affectu esse phlegmone, satis liquet.Proinde duru fieri hypocli driu dextrii, hoe loconi. Dure fieriit aliud est qua iecur pati inflamatione.Quippe si durum hypochο- esset iecur ob scirehu citra praecedente inmmationElnatum, Misi nulla adesset acuta febris. Quod.si vero propter obstructis μ' 'nem obortus fuisset morbus regius no quide duritiem, seggrauitatis tantu sensum in dextro hypochodrio pateret. Ex tribus itaq; iis affectibus quos antea comemorauit Gas.qua eno nisi unu hoc loco intellexerit,infamationem intellexisse 'lumodo perspicusi est. Quod vero deinceps Hipp.inquit: Si vero non,malum,& minime bonu. plerique inepte interpretantur, Se ad duritie reserunt,quii ad iudicatorios potius dies sit referendu,in hanc nimirum sententia:si vero non in diebus iudicatoriis accidat morbus regius, tu.Quippe tanon lege natur factus est icterus,sed morbi magis malitia.

Et lite quide genuina huius est aphorismi explicatio,& quet

cum enarratione 62. Aphorismi huius sech plane consentit.

gato enim qui in ipso est sanguine, neque bile transata ex venis ad meatus bilem excipientes, siue obstructio aliqua fuerit in locis per quae translartur,siue inflamatio,&c.Huic lectioni suss agatur antiquus interpres,qui eum locum sic conuertit: Quum enim sanguis in hepate non potest muta

384쪽

difieari nisi set totam amaritudinem sibi cominam,& ebo I rq pertinentem traxerit, per vias,&c.

-o a II mens ventriculi, morsiisque eiusdem significet demon . Mat, ita vi ad eam partem medicinae haec spectet sententia,quq futura praedicere solet.Inquit igitur, in acutis febribus: de iis enim hic accipiendus H ipp. erit, qui magna ex parte O πV tar verba, -ι MK3-i,ut e superioribus quoque mulsi τοῦ - tis Aphinconstare potuit, vehemete & acutas febres innuit.iorca ventriculummam κριλιο vox etsi duo significat, nempe Nntriculum & inferiorem ventrem, ut alibi copiose docuimus, tamen hoc loco in priore usurpatur signiticatione, id quod nis ipsa de qua agitur abunde monstrat, & Philotheus confirmat, oui in huius Aphor. explicatione inter caetera sie scriptum re liquit,vitv iam νυν τG emAλγ,M M. Coelian in ' sentia partem eam quae iast recipis cibum, nominati Idq; mani sestum ex eo quod ait. cordis morsus.Per hanc enim vocem Hippo. & alij veteres, . morsum oris ventriculi,quod illi maν vocaverunt intelligiuat,quemad modum in ea. 3 .nostri Compendi j,& lib. .de Sanam malis corporis cap. .fusius diximus.Vehemens inu det quo nimirum aeger nitrifice conqueritur, ita ut hare pars sibi quasi ardere videat prae nimio gstu. Et cordis, seu'oris retriculi morsus,malum. Quippe flava bilem in ventriculi tunicis ebullientem, Gal.etiam in Com.suis teste, praeseserta Ire ili sane Commentariis nihil est quod annotatione nostra. indigeat nisi quod ubi interpres couertit palpitat,Grice est,pr. b, pulsat. Et ubi est, Nonnulli ipsius visceris motum:. Graece legi tu r, ενοι θ' - λοω σπλαγχνου:nonnubii autem cordis, dico autem visceris, &c. Per hare quidem verba significat , se per cor nunc non os ventrieulised viscus intelligere, hoc est eam partem quae hodie sic nominatur, Minter principes corPoris partes habetur. sino i

Cordis

385쪽

ga re

adiae

cutis febribus malum portendant, idque non leue quidem, hoe in Aphorisdocet Hippo.ut & hoc nomine sit ex eo 'ruria numero qui ad praedicendi artem pertinent. In acutis itaque febribus,quae quidem caeteris calidiores sunt, magi que exiccant,conuulsiones malum portendui, siquidem has In amici ipsas ex siccitate atque inanitione esse ortas neresse est Con sebribus uulsiones aute ex siccitate natas esse malas nemo est qui nἡ R 'si' setae,idq: Hippo. initio s.fect.per aliquot aphorism-diserte Eda: ostendit. Quinetiam supra dixit,Febrem conuulsionissiper- xaph. 16.u ire melius est,quam riconuulsionem. Malum etia in 'i

ruberiore exfinitione non sit opus. Vnum talunt hie aditethmus,nempe quod raria Graecis , ut i ms etiam est in suo εν γ

Mosesi feruore praeter natura tumores. Manisestu enim in ipsisdscilicet quatuor praedicti,,nestipe inflamatione,etyssi obstructione in abscessu periculsi,a, neq; c5 uulsioni necessario adiungit.Quippe possunt harernata qua inor citra conuulsione accidere,& tame satis hin habere periculi.Quado febres ip*Rhipathos.JHilrdicere Gai .Hi p. loqui de febrib'quae morbi sunt, non symptomata aliorum in. morboru-Quado autε sebres morbi sint per se δ: no sympto I 'mat Oistulit Gai .lib.1. de Curandi ratione adGIauconem, θοῦ, οὐ ubi ata scriptu reliquit:Febre quae no sunt diaria' aut ex in mata. tiamatione,aut humoribus accedsitur. Quae ex tristamatione , ,

386쪽

morbusq; a parte male affecta denominatione sere aecipit. M phrenitis,peripneumonia,pleuritis,& alij id genus.Quae vero ex humoribus accendiitur. & eo ipso nomine febres 'cantur,& sunt,non autem morborum symptomata, sed iplae

In Iebribus a somno pauores, aut conuulpones inmium significant.

PAuores & couulsiones post somnum iactas malum portendere,hoc loco Hipp.docet. Inquit enim, in febribus, nimirum acutis ac vehementibus: siquidem ista phrasi ina gna ex parte Hippocratem innuere febres acutas, suprὶ non1emel monuimus.Febrium vero illarum meminit, no quod omnesalio exitiales morbos excludat,sed ut significet, hete sympto induo ubi in febrib*s eueniunt,peipra esse quὶν. - u citra febres aliis in morbis fieret.Pavores a somno quia in inhu in te boc loco,ut saepe aliὶs,ide quod 3 x', id est,post denotat ombrib' m num em non quovis tempore in febribus factum accipe-lin. oportet,quod constet eum qui in principio, ccessionis fit, perpetuo noxium esse, ut dictum est supra in Comm.1.Gal.se. otio . R eum tantum quit illa hora qua febris declinat. Quod si itaque in declinatione factus somnus,in ova prodes PMQVς potissimum deberet, pauores.& conuulsiones alseri, mala est. Quippe pauores ingentem melancholicorvi humorum jam, aput per somnum replentium & aggravantium significant.Couulsiones autem pituitosorum humorum mulu it inem portendui.'liqui eodices, ut ibidem monet sit pro ε ρι legunt, ar Ni,n trulli etiam utrasque voces habenr Iti, is , nullo sensus discrimine, ut ex Gale.Commese Iiquet, modo πb idem hoc in loco quod sectio.χ.Apho.6sgnificet, nempe hoc est noxam seu lailionem,quod Galen etiam in Comme suis docet. ... pia .i dam

Muta, sed & in ipso ore ventriculi. Sicuti coctionem utiles v somnos

Conuulissiones.

387쪽

HORIs M. LXVIII. 3 1

nos. dee. JGr ce, is oran πιψεις πῶυ ὐ uμn ἐπιφερο ν- perinde ut coctiones utiles inducut somnos.Quod est,quam do humores concoquuntur, de crudi haud permanent, tunc miles & bonos somnos efficiunt.

In febribuis ratio subsiIZens, malo est, conuulsi nem enim significari

i , Vid spiratio subsistens in febribus prae se serat, in hoc

in Aphorismo mostrat Hipp. Qiij ppe πει ri r hoc in loco πνου me. ut alibi etiam non raro apud Hipp. idem quod αὐaama, hoc est,spiratio significat.Subsistens autem spiratio,quae Hippo- subsistens crati προ-πτο dicitur,est,quq in medio sui interrupta su sistit.aliis interpretib' ostendes nominatur. προσκήπτω enim sui est ' est ostendo, allido. Hi ne spiratio offendens, quae vel intro vel extra delata subsistit ac interrumpitur.Celsus lib. 2.cap. ε hanc sententiam interpretans, spiritum in faucibus eli- sim vocat.Verba eius ita habent. Quorum faucib' in febre . eliditur spiritus,instat iis neruorum distentio. spiratio ita- ' . que subsistens seu interrupta in febribus, scilicet vehemen- ' 'tibus& acutis eas enim hoc genere locutionis innuere iHippocratem iam saepe a nobis dictum est malo est.Ratio, et metipse ait, quia conuulsionem significat, eamque ex si estate ortam, quam quidem febris acuta,musculos & neruos thoracem mouentes plus iusto exiccans procreauit.

ANNOTAT. IN COMM. GAI .

In Prognostico. JLibro nimirum I. AD .27 ubi ait,spiritus frequens aut doloris aut inflammationis in partibus serto trasuerso superioribus indicium est. Ibi enim spiritus uniuersam spirationem significat.Conuulsioni paratis.JGrae ''

Sicuti cum ipse dieit, dee. J Hoc loco Galenum temere ac falso accusat Musa, suasi minus recte Hippocratem citet, Muci Cain inquiens, Galenus hoc probat per quaedam Hippocratis lenu falBVerba in libro Prognosticorum,quae nos apud Hippocratem repite ninuenire nesciuimus. Haec ille. Quasi vero ita colligere li- ae, Musa non potest apud Hippocratem reperire, quod

388쪽

Galenus citat, igitur Galenus in citando Hippocrate. Geus. Etsi enim Musa in eo loco inquirenxvbi nihil tale scibit Hippocrates, non inuenit, alius tamen conuenientita ne loco haec verba Hippocratis quaerens, prompte reperiet. Et quidem Galetius non asserit hoc ipsum quod ex Hippocri producit, in Prognostico esse scriptum: sed simpliciter ait cum ipse dicit.Quare locus a Galeno citatus cst in lib.1. idem .sectio.3.scriptus. Et lib.6.Epidelis. par. 2.ADori 1.C1tat eandena sententiam Gale. in seist. 6.AphorisComi.e .s . eamque nonnihil ibidem explicat.Quod etiam Deit i i inde Disse. spirandi .Multa etiam in nostris in hane ipsam sen tentiam Comm.inuenient studiosi,qu ad plenius eam intἡIligendam conducunt.Veluti adspiratio.J Graece est, eiis rim in bσιt, veluti iterata spiratio.Quunt dicit. J Libro scilicet x. Uict.acuto.Aphoris. 7. in cuius quidem AphorisComm. priorem ex Epidem iis etiam citar. Eum vero quem nuc pro dueit,libr. 3. de Spirandi dissi copiose ennarrat, & exemplis aliquot illustrat. Et pro eo quod in praesenti Aphorism.dixit

auibus vian. Erat grumosae,se paucae siunt:haud , sitne febre, I Aj i s tenues cui si prodierint, iuuant:

maxime vero tales exeunt iri quibus ab initio, aut non multo ps, urina sedimen obturet. HIppocrates verba de uri ius facturust ' initio rem nobis

quae rat issi me accidit ob oculos ponit, crassam nimi. rum urinam per initia morbi aut no multo post apparetem. quae subinde commode admodum in tenuem, eamque m tam commutatu rispectat aute hic aph. ut omnes alii sequentes, ad partem medicinae quae Faesuma dicitur. Caeterum

t quum

389쪽

quum quatuor sint in urina consideranda,nepe comentia,eo In viis lG,qualitas,& contenta ,hic triu quidem meminit,& primi quatuor quide consistentiae,inquies:Quibus urinae aquositas aut com ςd id msistentia crassa est,&grumosa. Hic contentorii meminit:neq; nenim urina grumosa alia est i si quae multam crassam subli- is Icletiam,aut in grumos conficta & consormata habet. Et pau- 'camunc tertii, pe quatitat is mentio fit. Nihil aute mirum, pauca tum esse urina:quippe propter crassitudine fit ut urintillae renes vix & dissiculter pertraseat,itari necesse sit pauca hoc nomine prodire urina. Quod dicit no sine febre,manise Noncte significat eas febres in quibus eiusmodi urint apparent a Rh ς'

multitudine & crassitie humorii esse ortas.Neq; enim urin crassae & grumosae essent, nisi humores illi crassi se brε emcientes,perurinas pelleretur Si itaq; in iis qui febre laborat . , post Vrinas crassas,gmmolas,& paucas , ἐκ τουτων enim idem

quod μγ τοωτα significat,tenues copiose prodierint,iuuant. Nam alteratrice pacultatem robustiore nunc facta &humo. res illos crassos ita attenuasse, ut maior horu pars sit vacua ea ostend unt.Quod etia Gal. in Com.testatur.Per tenues ve- Ymicito urinas non accipiendae erui quae proprie sic vocantur,cru- utinae. da scilicet: sedouae tales dicuntur collatione ad grumosas, ut tenues Vrinae hic e dem sint quae mediocres.Quod Phil thens iis verbis confirmat, Malis 3 κυπς Musior, τἀτο γο απειοῖο , ἀγκροπιν π har GAῶν, ῶς mati αυτο 630- ι'. : 'Hoc aute non temere monemus. ista enim ratione quaedam

repugnatia quae statim apparet in verbis Hipp. ἡ medio tol- Iitur. Is enim in libello de Iudiciis, inter alia sic scripturelia Hipp.loea

Mimisor. Qui b. utiq; verbis Hipp.damnat plane tenues urinas ψ:-zi . post crassas prodentes tanquam eas quet malit,& infidum,aut incertum iudiciti portendunt.In praesenti veris apho.contra. rium asserit,iaepe tenues post crassiasvrinas apparentes tuu re,& bonu portedere. Pro intelligetia igitur pleniori selena dum, utrunq; quod ab Hipp.est dictum, veru esse, nec unum

alteri pugnare.Id quod omni b.palam fiet, modo quid vir bio: per urinas tenues sit intelligendu,perspectum habeant. In libello enim de Iudiciis loquitur deurina tenui simplicia ter dicta. Quod ut diserte innueret, adverbiuποκλῆς adiseit, ut scilicet hoc ipso omnimoda cruditate significaret. In

atu, Aeo

390쪽

i eo quem nunc enarramus apii deurina tenui,non simpliciter diabsolute, sed ad grumosam collata loquitur. Vt scilicet hac ratione tenuis urina non sit alia nisi quae inter crassas de Muste e6ci omnino tenues media existit. Musa hos duos locos qui pri sistri im ma facie ut diximus,pugnare inter sevident, non recte coci - ' liat de multa & pauca urina. Maxime aute tales urinae appa-. retiis quibus ab initio febris,η ἱ--οῦ-, hoc est.Gal. inter' prete,ηγμ*ζα πρὶν est non multo post initia. Philotheus quidem interpretatur . τῆ πρω τα, ἔτη Avio Maxin τῆ mi ς- ου. - .Subsidentia urina obtinet. Subsidentia vero est quod in fundu matulet descendit,ut alibi copiosius diximus .Quod autem initio aut non ita multo post in urina appareat sub sidentia, id accidit, ut Gal.& Phil.testantur, γω βαρους ψύω. . ratione grauitatis materiar, non lege natura . Neq; enim coctionem significat haec subsidentia, utpote quae in principio morbi fieri naud possit. Actuarius lib. I. de Vrinarum iudiciis c.H. iis verbis praesentem Hippo. sententiam γ' efferre voluit:Illud scire oportet nonnuquam in morborum x fine copiam profluere urinae albioris & tenuioris , atq; m 3 diocrem continentis subsidentiam, praesertim quum praeces serit urina crassior&grumosior. Haec ille. . .

ANNO T. IN COMM. G A L.

. Consistentiar. J Graece est, s ἄσάω uer. subsidentiae. Quare minus recte interpres conuertit,consistentiae. Quippe consistetia Latinis est,quq o ασις ,hoc est coitio,c5cretio,. & crassitudo Graecis dicitur, a verbo μοι M, quod coῆo, coeo,con crescm: significat.Vnde est σανεπεκας,αcretus, solidus,cona pactus,non fluxilis. Habere it ea naturale consistentiam, Gal. lib. 2. Prog.Com.I3.teste dicuntur quae neq; Omnino dura sunt ut lapides, neq; prorius liquida ut diffluere possint. Hinc omni b. perspicuu fit, alia esse consistentiae quam subsidentiae significatione. Inaequalitatem ac diuulsione. JGraria,

Cosistεtia intelligit subsidentiam inaequalem, qua alio nomine asperati aequalis vocant.Talis quidem est quae sibi continua non est, neq; coa-N ς cta sed diuulsa.'Coenosas.'Graece, D se xAi , scelidas: quia si μι π utrinq; & coenum & foetorem denotat Grecis. Numi- Αύ, μ' sanus. JIs nitQuinti auditor ceIeberrimus,cuius meminit etiam lia.de Ana .admi .ab initio statim Gal.Ab ipso fuisse.J

victis

SEARCH

MENU NAVIGATION