장음표시 사용
41쪽
Accessionum successivas reciprocationes. J Graece legitur,m'aetr cur τ προθυσμν vicissitudines accessionum. Libro i. de Crisib. J Cap. 4s. &6. scilicet. Per capita. J Hoc est paucis, S summatim: id enim Am p κεφαλαιον Graecis significat. Similes proportiones. J Legendum simpliciter proportiones,& expungenda dictio similes. Graece enim
ipsi quoque morbi, etia accessionum proportiones ostendent,&c. incendentes. J καυσωδeir , ardentes. Typhodes. τνρω-
r. Febres τυφούδm , Galen. lib. 7. Aphoris Comm. 3. & in libro aduersus Lycum teste, alio nomine ἐλωλα, hoc est, hu midae vocantur. sunt aut humidae febres , in quibus a prima statim die ςgri sudant,sudoreq; ipso aut paru aut nihil iuuantur. Cito terminabit. J ταλγκί exl o , velocis iudicij. Non expectata secunda accessione. J Graece, istis ἔτι δ αντο-G-mve Mi he, non indigente' praeterea vicissitudine. Iu tangina.) Cynanche,Graece enim est κασα x i. Discriminat v ro hoc loco Gale. de sententia quorundam Synanche a Cynache,que tertia est anginae species, ab Hippocr. lib. 3. Progno Aphoris 2o.comemorata. Haec accidit Gal.ibidem in Comm teste quando aegrotantes vehementer strangulantur,ac dolore assiciuntur, nec inflammatio,aut erysipelas apparet,aut in ce uice aut faucibus. verum paulo post istam de C.& S.disserentiam deridet. De qua re in Compendio etiam nostro diximus. Aestate quartanae. J iι ταροαὶει, aestiuae quartanae. Industria vitae. J Graece est 'LUIκ μαμ , instituta, seu g nera vitae,id est,artes quas quiq; eXercent: verbi gratia, est tio, piscatio,venerea, balnea, deambulationes, nauigationes, venationes,& iis similia, in quibus aliquid corpore operamur. Testis Gai .lib.3.de Iympi.causis.c. I. Pleriq; interpretum, st dia genera vitae interpretantur. Per accessione aute te oportet intelligere. J Adiicienda dictio, nunc: Graece enim est, παρομ- μθ α- mo us. Siquidem accessio hoc loco, vein Comm. nostris comprehensum est, deterius tantu tepus t tius circuitus lignificat : hoc est principiu,augmentu, & vig rem exclusa declinatione. Alias accessio pro quatuor morbiparticularibus teporibus accipitur. Cuius rei testis est Gal.qui
lib.1.de Disser.seb. p.vlu.ita scribit: Atque eode rursus m do
42쪽
go principium, augmentum,vigor, declinatio sit accessioni ν,α Similem anticipauerit proportionem. J Expungenda diactio similem. Graeca enim sic habent, πλα ανει ει- αν - γιαμ, anteuertit proportionem,atque ita anteuertendo,&c.
Contraria autem accessio, quae scilicet parua faciat incrementa omnium eorum quae uiximus, quantum ad hoc attinet, longius distare futuru morbi vigorem ostedit. J Graece est E A' ἐν-τπα μυώρι μυκρet δηλωνιτι , προ - ποι in is eoi ωι μνί- .Hτουτον, τί- ακμ. ἐπικε sim πνρωτουραν Contraria vero accessio,exigua videlicet,incremeta
uniuscuiusq; praedictorum suscipiens, quantu in ea est,tardi rem futuru morbi vigore mostrabit. Uniuscuiusq; predictoru, nepe anticipationis,ut ita dica, longitudinis,& vehemetiae a cessionis. Cu primo exquisitae morborum principio. J Quod scilicet omni latitudine caret: m duobus aliis,quq latitudine obti nent.De quibus lib. r.deludiccap. 7. Gale.copiose tractat. Sed in eadem tractatione. J Libro nimirum primo, cap. IS. Morbum inchoantem breuiat. JExpungenda vox inchoanistem. Siquide Graeca sic habent, lay μεμυρ ιο ιν σίν,- αἰ τικα νιν ἐπιφαι relata κγ uia σου HVeluti in pleuriticis, si statim inchoante quidem morbo, sputum apparet, breui rem esse ostendit. Quem aegrotu ego in s. lib.de Crisib. Jcap. nimirum I 8. Decreuerunt. J Graece estoruo υσαν, minores factae sunt. Ne scilicet quis iudicatas esse sebres intellisat. Hoc enim accidit in omnibus. J Graece est συμβα--ῖπὶ τῶν φλεγμν- απασῶν.. Siquide in omnibus inflamationibus accidit, &c. Ilia circa dolorem extenta. J Graece ου τὶς ἄθών γίν σωστασις αυωAuo , Aut hypochondri j dolore vacans extensio. Est enim hypochondri, vox retinenda, s nulla Latina Hypoetis habeamus, qua parte hanc corporis proprie exprimamus. Na dria quid.& si Cornel. Celsus ,& nonnulli interpretes hunc secuti in γον ix praecordia conuertunt: tamen Plin. libro II.cap.37. Pricordis inar etiam hac voce appella re, quod scilicet cordi praeten- dantur, non est veritus. Quare cum ambigua sit vox praeco diom,praestat Graeca uti. Porro hypochondria sunt partes supra umbilicu utrinq; ad latera spuriis costis subiectae. Sic dictae, quod is . Gusνhar, sub cartilaginibus sitae sint. Per. peram itaque hoc loco interpres Ureuν x conuertit Ilia,
43쪽
Og ilium positae.Hallucinationes.J Craece, μα που, splendores.In primo libro Epidemiarum. sectione 2. constitutione secunda. urina optima,&GJ 2. Progno. 26. Rursus cum dicit.J1. Prognost.I3. In hunc modum scribit 2. Prog. 3. Sic e go inquitJa. Epid. sin. 2. Quo tempore.J Graece est,καθ'ex ac MDU,quocunque tempore. In libro de Crisibus.J primo sciliacet,capit.7. & I . Ilia.J Hypochondria, ut supra monuimus. In libro de Crisibus. J Primo nimirum, capite undecimo Mduodecimo.
Senes facillime ieiunium tolerant,secundo loco quo
constantem aetatem agunt, nullatenus aritiscentes: o-mmum vero minime pueruli,praesertim siti qui inter Aetates ' ipsos fuerint alacriores.
qv x v Ifferentiam aetarum aliauid conserre ad victus rationem ς ψ l Jp obe eonstituendam, hoc in Aphorismo Hippocrates monstrat. Quum vero alij aliter de aetatibus loquantur, nos - - de Galeni sententia, in sex has ipsas digeremus differentias. Prima quidem harum Pueritia existit, quae confestim ab eo
tempore,quo infans maternu egreditur uterum, incipit,& d Pubertas. rat usque ad annum decimumquintum. Altera etatis ditare tia, Pubertas dicitur,& Gale.lib.3.Aphor. Commen.27.& lib. s. AphorisCom.7.teste, initium capit anno decimoquinto, &Adolesce- ad decimvmoctauum extenditur. Tertia aetas vocatur Ad lescetia incipit anno decimooctauo Gale.lib.s.AphorisComment. 9. autore. duratque ad vicesimumquintum. Eam Hi 7uumtus . pocrates sub pubertate complestitur, & interdit etiam Galen. vi S0x fio ut lib.1. Aphor.Comm. .Quarta, Iuventus, vigor, florens seu Consisten rigens aetas,& consistendi lepus appellatur. Orditur anno vi di tepui ' gesimoquinto,& ad trigesimumquintum extenditur. Quinta MEενη - aetas Graece κοπικῆα , Ciceroni in DiaIogo de Senectute. myx. Constans & media,inter iuuentute nimirum & sen ectute,n
44쪽
imnatur.Interpretes aliquot minus recte consistendi aetate vo constans cant.hoc enim nomine,ut dictu est,Iuuentus appellatur.Con- Μςdix stans aetas Graecis etiam παρολιμπικὴ de παγ μου, hoc est de P μ clinans vocatur,ut libr.3.Aphoris Commentar.3O.& libr. . de Tuenda valet. .vit.testatur Gale.Sic autem nominata est,' T T.
quod in ea vires decrescere incipiuti Appellatur quoq; iisdem vi
id est,uirilis qtas.Incipit anno trisesimoquinto.& sini- Senectus. tur quadragesii nonono.Sexta aetatis differetia senectus appel- senectutis latur. Huius autem,Gale.lib.s.de Tuenda valet.teste,tres sunt xx pM
partes. Prima est eorum qui Miari me, hoc est viridi senecta bpraediti,dicuntur : quod nimirum adhuc ciuilia obire negotia 's'i queant. Eius initium est anno qui nquagesimo, de detrat ad se 'xagesimum. secunda est eorum, qui ciuilia munia propter virium imbecillitatem obire haud valent. Haec incipit anno sexagesimo,& protenditur in septuagesimum. Tertia, in qua est extrema virium imbecillitas. Orditur anno septuagesimo, &durat usque ad vitae finem, qui magna ex parte anno 8O .imminet,ut sacra etiam testatur Rriptura Psal .so.Caeterum in prae- p sentia Hippocrates per senes, quos γε preota vocat, intelligit in aeos,qui in prima parte senectutis, Gai .etiam in Comm. teste, ligatH ip constituti sunt. Hi quidem facillime ieiunium ferunt,quod sci pocrat . licet frigidiores sint,& cibos minus conficere, iam labefactatanonihil virtute,possint. Contra,qui in altera & extrema parte sunt senectutis constituti, hi semen tolerare non possunt, sed crebro, paucis tamen cibis,sunt reficiedi. Secundo loco semen facile ferunt,qui constantem iam Gatem agunt: hoc est Philotheo interprete, οι in παρακμου τυγχώνomu, qui in declinatione f0'ran existunt. Hi utique cum I vigore recedat corpus haud similiter calidum,Gale. li.3. AphorisCommen.3O.teste, t antea, obti- gidiores nent. Quapropter iuuenibus sunt frigidiores, atque adeo pau- iuueni s.cioribus etiam alimentis indigent, famεmque post senes ca teris aetatibus facilius ferunt. Frigidos autem esse virilem seu constantem aetatem agentes,docet etia Hippo.qui lib. I.de Uictus ratione ita scriptu reliquit: Vir ubi iam corpus eius constiterit,frigidus & siccus est,quod nimiru caloris excessus impetusiue non amplius praepolleat, corpusq; quiestes augeri desi nat,ac frigidius factum sit. Siccitas etiam prioris aetatis inest.
Quinetia Gale. loco paulo ante citato, corpus in constante i
te, non similiter ut in iuuentute,calidu esse tradit.quod plus in
45쪽
σκιτα ea atrae bilis generetur.porro nullatenus,id enIm ,κreae signia Adolesce sicat hoc loco,adolescentes famem serre possunt,quod scilicet ni Ecalor corpusque eorum in assiduo sint incremento. Qui enim νbi . 'μ' crescunt,ut sequenti aphori si notestatur Hippocra. plurimum rueruli Ο habent calidi innati. Omnium minime pueruli famem tot mniu mi- rant, δια τι isAlixe que ' τe σῶμα, ait Philotheus, Geι δια τὸ rum c. τ εμρυτο GP, quod corp' perspiratu facile obtineat,& quod calor innatus iis plurimus sit. Adde causam tertiam, quod nondum iustam incrementi persectionem cosecuti sint. tis minui I'ueroriim autem substaritia omnium facillime digeritur ae omni u sa dissipatur,Gale.in fine lib.9.Ther. meth. teste. proptereὶ quod ellime di- est omnium humidissima. Quare inedia aliisque vacuantibussori ur. praetatis haud eget, quoi habeat ex seipsa unde naturaliter v π φη a. cuetur. Inter pueros autem, minus ieiunium serunt qui sunt e π sevci,alacriores,ani monoresue. Siquidem π, μία Gra DFG. cis proprie alacritatem significat . itaq; illis dia Ai/ς io ' cuntur,qui ad actiones alacres & prompti sunt. Minus inquam iniuris i ieiunium ferunt,qui inter pueros sunt alacriores, quia caeteriste ieiunia. sunt calidiores.Promptitudine autem & alacritatem ad acti nes,caliditatis copiosioris esse signum,Gale.cap.29 .ct 3 3. Artis medicar palam testatur.
Qui aetatem cansistuntem. J Graece est, ὀι καθε σνκήτου , quὶ aetatem constantem agunt. sic passim hoc loco pro consistens, substituendum constans. Nam ita Cicero hanc aetatem, quae inter iuuenes ac senes media est,ut diximus,vocare solet. Inter hanc aetatem. & adolescentia malleia qu da est JIntelligitiuuentutem, quae inter adolescentiam & constantem aetates, ve ex Commentariis nostris palam fit, media existit.
46쪽
APHORISM. XIII I. 32ua cressunt corpora,plurimum caloris innati obtinent itaque plurimo abmeto indigent, alioqui corpus abumitur. Seno. vero parum caloris inest, propterea paucis alimetis indigent: siquide a multis extinguitur. Hac etiam de cauis febres non que acuta senibus accidunt et corpus enim eorum frigidum est.
HAec sententia praecedentis causam exponit, cur scilicet senes ieiunium facile, contra vero pueri & adolesceriates nullatenur, tolerent. Quae criniant augenturve corpora inquit Hippocrat. plurimum innati caloris habent. Per fis meνα vero intelligit corpora , praesertim Puerorum, -- adolescentum ac iuuenum, quod stilicet in assiduo adhuc sint incremento. Plurimum autem habere Caloris innati tuaec corpora omnia, reliquarum praesertim autem aetatum respectu, Galenus etiam insea Comm.is. ostendit,ubi sic seriptum reliquita Neq; enim aliud quicquam animal ab initio Arma-int,sicuti neque rursiis adauxit, aut usque ad moris enutrivit, quam calor innatus. Hie igitur omnium operum actionumve naturalium causa est. Haec ille. Proinde Hippocrates rectissime e corporum incremento ipnati caloris copiam colligit. Caeterum cum ham vox bcalidum,ut lib. I. de Temper.& calidum hoc loco in Comment. fisius docet Gale. mutuoca seu ambigua sit,bifariamque accipiatur,mendu ,hicao Hippocr. non Calor in ad qualitatem,sed ad substantiam eam referri, ita ut per cali- Rδ du innatu,substantia caloris innati,& minime qualitas veniat intelligenda.Quid vero fit calor innatus Hippocrati , ostendit Gal. lib.s.de simplic. medi .facul. p. 8. inquiens: Cognoscere oportet Hippocratem innatum dixisse calorem,quem in qu que animatium & natiuum spiritum nominamus. Uerum nihil prohibet sanguineam substantiam, simulque aeream, viaἱ cum spiritu calidum inaudire innatum. Qualis vero sit caloris natiui substantia,Galen. in Commen. etiam copiose explicat. ge: ut cor Quum itaque quae augentur corpora intorem innatum pluri- pota, cucmum habeant consequitur etiam quod plurimo alimento in pluriu iadigeant: quod nisi subministratum fuerit, necesse est corpora δ' WDςR 'illa absumi. Quod quidem de corporibus puerorum, quorum s μ' substantia calida & humida est, atque adeo de ea plurimum
47쪽
digestur ac dissipatur,ut dimim est in precedentis aphoritas
enarratione,maxime verum fuerit. Quocirca paulo ante monuimus,per puerorum praesertim corpora inaudi da esse. Proinde cum puerorum corpora ad discutiendum sine senes fa natura prona & calida,nihil mirum, calore non supposito ali-cile tolera mento, eadem absumere. sunt igitur V tolerandam famem
τη iςi tu minus idonea. Contra senes facila tolerant ieiunium: parum μυ natiui caloris inest ade ue paucis alimetis id enim vox υπεκκαυματα Hippocrati, Galeno in Comm. teste, quiri par significare tradit, hoc loco denotat indigent. Quare si sin, E illis copiosum alimentum suppeditet nihil aliud estaneuii, SA ciet,nisi quod eorundem calorem extinguet. Quod similit brib. nou diue pereleganti Ga l. in Comm. comprobat. Caeterum cum obnoxij. senibus parum caloris innati insit, hocque nomine illi eorpus frigidum obtineant, fit ut etiam non perinde, atque iuuenes acutis febribus corripilantur.
In Comm. de Temperaturis. lib. 2. cap. 3. In iuuentae via ore. α Qmς,Graece est. Habent enim hi quidem.)ιι μοδευ θουμw,5 δεα λέ- : Habent enim illi,florentes scilicet,calorem acutiorem: hi vero pueri nimirum, abunda tiorem. Temperati. J Melius temperata conuerteretur. siqui
48쪽
eis e. funxyd ἡγενεσις ἡ λρρα κατα τὶ επίκτη ι . Humiis da enim est maxime innati caloris, scilicet substantia, qu niam ex humido nostra est generario: sicca vero, acquisititii. Quantum istae. Calida aquosa scilicet.& arrea sebstantiar. Idcirco plurimum ab ipsis, &c. Graece legitur, Le Aa ar σωμπαθῶς αν π αναγκασ-πλῶ ut τε Arem Ve*is: Idcirco plurimum ab ipsis defuere est necessarium , plurimoque egent alimento. Quod paucis fomentis. &c. Quod abundat. graπὰ enim est Le 're φησιι ιλύγα ιν υπε- αι κατωρ Lσαι. ignem Calidum.Graece enim est, τι M. Totis simul. M . confertis.Sci iptos a me Commentarios. J Adiiciendum holoe.Qquidem Graece est,-r uare ἔμη ὐπομνημάτων. Li . ber autem Galeni aduersus Lycum est in tomo septimo Lati me editionis.
Ventres hyeme et vere natura calidissimi sunt, somnique longissimi. 2 uocirca ijs temporibus alimenta copiosiora dari debent. 7uidem innatum calorem copiosiorem habent, pluribus igitur alimentis egent. Argumento sent aetates ct athletae.
P Lurimum habere momenti ad rectam victus rationem instituendam anni tempora. hac sententia Hippocrates diserte monstrat. Nam cum aliqua temporum ventres essi ciant calidiores, fit ut iisdem temporibus alimenta copiosiora sint danda, Aliqua vero frigidiores,hinc in illis minus ciboruexhibendum .Quare,inquit,ventres hyeme & vere natura,hoc est Caleni interprete calore natiuo,calidissimi sunt. Per ventrem ver5,quem νωιλίαν vocat Hippocrates,Philotheo quoque Natura. teste non tantum ι - Πν, hoc est,cibi receptaculum.ven Venter.
niculum proprie appellatum,intelligit: ver etiam uniuer- luvix. iam
49쪽
sam cauὶtatem, in qua intestina & alia instrumenta coctiona
Color na- ministrantia continentur. Non autem temere ab Hipp.adi riuus Mil est συ. , natura cum enim duplex sit calor,unus nati
hyeme eo' uus atque adeo familiaris corpori,alter aduentilius & squallitia pluria dus, hi sane non simpliciter calidissimi sunt sed calore nativo,
mua. ut commemoratum est. Proinde paucissimum hunc estate obtinent,abundant vero aduentitio. Vnde hoc tempore marcess- sit potius,quam nutritur corpus. Cotra accidit hyeme & vere, quia tum calor nativus cibi appetentiam intendens, atque G
coctiones essicies,est plurimus. somni quoque propter longiores noctes longissimi sunt:quare etiam propter plura alimen ta, quae iis teporibus assiimutur, & duabus iam dictis de causis probe conficitatur, corpus magis qua aestate nutritumquemad . modii copiosissime in Comm a Gai .demonstratum est. Sonus 0mΠ vero cococtiones iuuat, quod per cum calor naturalis interio- iuui '' ra petat. Hinc ab Hipp. scitissime ac breuissime dictum est, o 6. E . Pa. sanguis per somnu intro magis s. AFb. is repit. Caeterum hyeme ventres calidissimi sunt, propter ambientis frigiditatem, quae corporis meatus constringit ac dea-sat. Calor autem natiuus non inueniens exitum, di mari pro-Cur Vm- hibetur: quare intro delatus,rursus ad exteriora progreditur,ta. d. 7 & multiplici specie motus calefactus multiplicatur, ac seipso
disiiiiii. calidior fit. Initio veris calidissimos esse ventres,costat eadem Quare ve ratione,quonia frigus tu pollet. In medio vero eiusdem,quod re calidis ea reporis pars optime sit teperata. Porro quod ia dictis tep iisni ribus in qui b. nativus calor est copiosior, plurimu alimenti sit necessariu argumento esse ait Hipp. aetates & athletas. Siqui-ructi dem pueri quia calorem natauum plurimum obtinent,idcirco Athletae. pluribus etiam alimentis egent,eademque conficiunt. Athletet
velo quia crebris exercitiis,quibus operam dant, natiuum c lorem auctiorem reddunt,ideo multis utuntur alimentis.
Pro argumento poniturJGraees orbeMyστυ μέων ess ta dignum argumentum est. In hoc ipso affectu. J Grme ut Mint παθέ, in hoc ipso vitio malove. Et aerea humiditas a Greca exemplaria hic variant. Aldinu legit ἡγρότης ,sero fati timiditas. Alia habent avωgur,aerea. Nonnulla
Teiituri Aet, seminalis. Sic imisse antiquit interprete costat,qui conue corrus tit, spermatis humectatio. Vtcuque aute legatur,planu est,tertium
50쪽
tium corpus quod prima nostrae naturae substantia coplet,este quod pia semen:quod,ut tradit Gal. lib.I.de semine, per vasa ad uterunt mς nostret pertin sentia trahit ad se sanguine& spiritum, ut metito haec φη uret sub tria elle dixerit Gale.exquib. substantia nostra constet. potest iuvero semen appellari humiditas , quod scilicet substan tia serosum ac liquidui vero,quia ut in Com. Galeni precedente est commemoratum,plurimum aeris calidi δἰ humidi in se continet. Atqui si parum defuit. J Locus hic Caleni Locri Casibobscurus esse videtur. Respondet autem cuidam obiectioni lςni sit tacitae, cuias quis occasionem ex iis quae paulo ante dicta sunt, Whsi ussumere postet. Nam cum hyeme propter circumstantem eY' ς pi trinsecus frigiditatem corporis meatus constringi accc biberi obiectio contingat, atque adeo hoc nomine ut parum defluat ac discuatiatur necesse sit, plurimum alimentum hoc tempore dari nooportet. Siquide nutritio est,eius quod euacuatur expletio. Nutritione auia defluentis substatiae esse expletionem Gal. etiam lib.1.de semine testatur. Atque ii quide est obiectio,qua quis aduersus Hippocratis sententiam uti posset.Caust vero inquisitio. J Hic ad obiectionem factam respondere, causamque ex .plicare incipit, cur scilicet hyeme, non obstante quod ab am . biente frigido meatus corporis obturentur, plura quam aestate alimenta flat danda. Neque enim adeo Hippocratem.&αJ
interdum idem significat quod praetendo aliquid δd obiicio. πHinc πί- ιαν , quod propugnandi gratia orponitur, &
obiicitur. Sesus itaque verboru Galeni est: No esse plura byeme dada alimeta,non tantum cum iis quae tradit Hip.verum .etia cu alio ii omni u preceptis puεnat. Ea quς fit per sensui o
itaque interpres difflationem conuertit,quam reliqui transpi . rationem interpretantur. Est autem L mη, Gal.cap. 7aib. de Aliaeaerii. Sympl. disser. teste, aeris per uniuersum corpus introitus &exitus. Tu vero animaduerte,&c. J Hic plane quod obiectum oblecti, est diluit Galenus, rationEmque cur hyeme plura sint danda vis sol alimenta, ii Hippocrati ,eiusque sectatoribus esse in PM,hoc uo, est obuiam, aliis autem esse. α PM, id est perplexam explica- tuque dissicilem ait. Nam cum calor nativus efficiat occultam