Leonharti Fuchsii ... In Hippocratis Coi medicorum principis septem Aphorismorum libris commentaria, ab eodem authore nuper recastigata, adiectis adnotationibus, & locorum difficilium Galeni explicationibus. Cum indice insignium copiosissimo. Lugduni

발행: 1558년

분량: 664페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

61쪽

tim diram, nullo penitus munere fungitur. Praeterea cum geomnium partium extrema, haudquaquam abasdum viderii debet,quod uniuersi corporis suscipiat excremeta. Recto trisi se . M. A mite. JGraece κατ' ely,e directo. u'd ipsemet interpretatur, ej lay. πιττ' - νι oro' μuίs, e directo partis male assectar. ,iau.. Damnum. JGraxe Sruxo; noxa.Quam morbus qui iudicatur. . ' Graeces ἔκριναι , νοιἀμέλγ mrim , quam morbi qui iudieatur dignitas expostulet. Vbi hepar humores infestant. J Quado aute iecore male assecto humores per ventrem, & quando per renes & vesicam sint educendi, docet Gale.lib.2.ad Glauc cap.7.& lib.7.Ther. met.m8.vit. Et lib. I .cap.9. ad quae loca perlustranda lectorem ablegamus. Adminiculari. J Graxe est bino τἄν τε λια, M γῆν, ei ministrare, simulq; ope- rari conuenit. Quod Hippocrates etiam faciendii suadetii bro s. Epid. Part. 2. Aphorisdubi ita scriptum reliquit, Alium

humorem non exeuntem educere oportet, exeuntem vero co-

Concocta purgante medicamento vacuare, atque ea qua non sunt cruda mouere oportet, neque in principi, morborum, nisi humores turgeant.Magna sero ex parte non turgent.

vperiore sentetia per quem locum noxij humores sint vanis e siue ocuandi,Hipp.generatim monstrauit.Nunc speciatim de ea patia me- vacuatione quae per purgantia fit medicamenta agit, d'cetq; dic meta quo maxime tempore nutuu praefidij usus esse eonuenientis. ςmpu si simus possit: tum scilicet ubi ea quae cruda sunt, concocta sum v - rint.Cauendum etiam monet,ne in morborum principii ,nisi turgeant humores, medicamenta purgantia propinemus, Pro pleniore aute huius sentetiae intelligetia, quum hic cococtorii de crudorum veluti cotrariorum metio fiat initio quid sit concoctio,nobis dicendum erit. Eo enim abunde perspecto. facile Coeoctio quae cruda sunt intelligemus. Est igitur com octio nihil

quid. aliud nisi alteratio quet ab innato corporis calore fit.Ea autem duplex.

62쪽

duplex, Galeno lib.I. Epid.sectione et .constitutione tertia au- CMoviqitore existit. Una eorum quae secundum naturam se habent,ut dupiς .est cococtio qua in ventriculo cibus commutatur,aut in visce- NMM ribuς & vasis qui inibi generatur humor,unde pars qupiis nutritur. Hanc Galenus lib.de Sympl. differ.& lib. 2.de Naturalibus facult.definit esse, ciborum seu alimentorum in propria

ac conuenietem eius quod nutritur qualitatem alterationem. Haec proprie Graecis λψir nominatur. Porro quae in ista albmenti concoctione alterationEve citra sanguinem fiubstiterur, nec exactam elaborationem sunt adepta, Hippocrati & Gale ς no δεια, hoc est,cruda nominantur. Sic cruda definit Galenus 'lib. .de tuenda sin.cap. q. ubi ex professo crudorum curatio . nem pertractat . Sut autem Omnes illi humores qui citra se

guinem subsistut,perfectamque elaborationem non attingst, frigidi & crassi i quod loco iam citato,& lib.I.de Alim. DcuI. p.de Tritico,Gal. manifeste ostendit, succum crassum dc fri- gdum proprie crudum nominari scribens. Quum itaque cro humores crassi & frigidi sint,recte Hippocrates statuit, eostion niti ubi fuerint costi, medicamento purgante vacuandos, aut quomodolibet, nepe per urina,sudore,exercitia, balnea, dc id genus alia prodia esse mouendos. -- itaque verbum geoneratim omnia iam dicta auxilia excludit quippe singula ali- ,

qua ratione corpus commouent. Huius vero rei rationem ex mores a 'ponit Gal.lib. .deTuend. san. cap. s. ubi ita scribit, Deiectio non m in iis qui erudis humoribus in primis venis abundanti cruciatus circa umbilicum & mordicacisses creat, animique deliquia 'cum eo quod nec notatu quidpiam dignum educit: quado cru di omnes humores pigri,atque ad motum inepti, propter cras 'situdinem frigiditatEmque sint. Quo fit ut etiam omnes angu 'stas vias obstruant, per quas id quod medicamentum deiecit, 'ferri ad alvu debeat: itaque nec ipsi educuntur,& aliis sunt imo 'pedimento. Id quod sane Hippocrates i llo oraculo praecauit, quo breuissime pr cipit,Concocta purgante medicamento te-

tanda esse,non cruda. Eadem de causa, nec exercitare nec om 'nino mouere, sed nec lauare expedit eos qui in primis venis crudorum copiam habent. Siquidem omnes id genus motus 'succos illos in totum corpus agunt. Seruandi igitur hi sunt in 'omni quiete, dandaque ipsis cibus, potio. medicamentaque

iant singula eius genetis quae attenuent,dissecent, de conficiat U. . et suc

63쪽

i succorum crassitudinem,idque citra manifestum miorem.Ns qui excalefacti vehementius succi sunt, hi in Onanem corpori partem seruntur. Haec ille. Hanc quidem tacoctionem de qua

nunc loquimur, soli crudi ac pituitosi humores, utpote qui insta sanguiuem subi istunt, de minime biliosi exigunt, que quidem quiete, somno, boni succi cibis,molli frictiove, temper Comon ε to basi eo perficitur, Galeni in loco paulo ante producto testia

uua xtra moluo. Haec enim omnia quatenus innatu calorem roborant,

cisa 4 a son ruonem iuuat,non aute efficiunt. Nam ut ex definitione lore ui c--uioni ,quam supra posuimus,liquet concoctio a solo fieti . calore nativo. Quod etiam abunde testantur ea quae scribit Gale di b. s. de simpl.medicamen .facul. p.f. ubi naturales alterationes seu concoctiones ab innato fieri calore, ab externo autem iuuari, diserte tradit, utiturque verbo quod auxiliatur significat. Sic tu fine libri de Costitutione artis modicae quietem,calefactionem moderatam,boni succi ciborum mediocre esum.& vini moderate calidi potione a. in is a Pliri ad concoctione multare, quod scilicet calore natiuu augeant, ac eidem robur addat, tradit. Quapropter externorum quide adminiculo nativus calor seueri & augeri potest,sicq; etia au gent ac fouent serapia quaedam , dc alia medicamenta medio. Calorem criter calida:sed calor uatiuus est qui subinde cocoauit. Ex iis enernum omnib. perspicuum fit, quid sentiat Gai .cu lib.s. Aphor. Com. ἡ .. , τὴ λὶψ m externum cocoquere scribit. Nam eius loci in te do inrelli prelaxiori lib. s. Simplicium petenda erit, ubi iuuari conco. seu dum. ctionem a calido externo asserit. Cocoquit igitur calor exte

nus,non quidem quod cococtionem efficiat:ea enim selius ca- obieeti. . laris natiui,ut diximus, actio est: sed quia calorem natiuu,qui coctione efficit, urat,augeat, iuuet. Sed instabit hic quispia, atque Galeui nobis locum qua est in lib. I. Epi .section. 2.const.

3.Com. I.obtrudet,ubi supradi sta omnia auxilia coctione ei. ficere, aperte sis verbis mostrat, im π α me ἐιHyram

se 'H-ιν. Manifestum quod concoctiones cssiciat omnia quae mediocriter calefaciunt,tum cibi,tum fomenta,& cataplasmata. Frictio item mediocris, ac balueum eius et generis est.Cui respondemus: Quando de iis quae aliquid ericiuistam est,ssiligeoter discemedum erit,Galano etiam ipso lib.

64쪽

T de Simpi medicam.ncul. cap.2.& 3. monitore, utrum per se& propria facultate, an ex accidente idipsum essetant Cum itaque praedicta concoctioisin eruere Gal.asserat cintelligenum erit ex accidente, hoc est smmdo, & aliquo alio ratore

I 'i' ndae perfusione in distensionis cura

rua iteratio. Quare cocta hae ratione dioenrue ---, --ῖ P

mbri e Sqw ''ξpi sectione 2.constito. Com Cocta Mment. 2.1ta scriptum reliquat: Quemadmodum natura moe ς -- bificas causis superante concoctiones fiunt,ita non superant. v

ait concoctionem esse, eum natura eausis sertior fuerit 'nori

mutaueritque eas suo robore. l bidem etiam Atarranis. ii 2 . 'R V ipf- sint deuicta:cruda contra quae mini

me. Hac auidem ration D A H C usa contra,quae minime. Hae quidem ratione excrementa, catarrhum .eorvetan

fluentes ex iis ictores,& humiditates quae in lippitudine ri, nis ut crudas aut coctas esse dicimus. Adhsie modum&lem crudam,vel coctam esse pronunciamus ut loco citato G d: IIen.fusius monstrat, ubi quooue erudam MIem flauam admo. α

rem,& minime male olentem scribit. Quaecunque igitur hoe modo da sunt, neque medicamentis,urgantibus vaeuet neque quomodolibet mouenda esse, praecipit Hioo seg - containio trum Gale.humores disternit,& postea maeuat. Hinc non tem sed prudenter admodum lib. . Vict.aem. Aphoricis

anitia phlegmone obsessas partes medicamento siluere e

65쪽

., nantur i a parte intensa instamataque nihil auserunt.affectus '' enim quod crudus sit,no cedit. Quae vero morbo resistere ponAn bilis sunt.& sana sunt.absumul. Porro ex ia dictis facilis est ad eam

Ux ςο quaestione res sio nu scilicet bilis ut comode vacuetur, coc . 4s V ςψς monε exigat necne Na cu ea que a natura no sunt evicta, me

dicamenta purgantibus minime vacua da sint:bilis aut inter- exigat. dum,utia demonstrauimus,sit huiusmodi, cosequitur, de hanc Bilis non ipsam exigere concoctione. No est aut euicta a natura quando φu,' exeandescit acris est, de hominem exurit, quapropter tum ex '' 'f' pectanda est eius cococtio,dadaque serapia, Sc alia medicamM'' '' ia qui eius calore ac seruore restinguat atque cocoquat,b Oc est alterent. Siquide hac ratione cocta,& veluti subacta ac edomita, naturaeque obsequens reddita bilis. absque molestia min rique negotio ad inuenientia euacuatitas loca a purgate medicamelo trahetur. Ea de causa ante purgatione gulapia di tu culo propinanda esse ieiunis, donec in 'rinis decens aperuerit Gli non concoctio hoc est donec a natura superata suerit bilis. Actu πα erasit rius etia in lib. suo de Compos.medic. hortatur. Non autem ut iς 'x ςdu' eras,itie adipistatur, queadmodum Avicenna, de huc sequetes ' iuniores medici, non sine magno errore arbitrati sunt. Que

D e --quide errorem abunde satis lib. 2. nostroru Paradoxorum eap.

Iz: itia capao. Copeodii nostri consutauimus. Non requiriti Ri-

inedica - tur flaua bilis ut crassior fiat, cum crassicie attractioni medi-mς i pur' eamenti purgantis & pulsioni naturae oblistere euidentisisimuK- Q sit. Quod ea etiam quae per sud ores Sc urinam vacuantur,satis: sub monsat quippe cum ea per angustos meatus serri necesse sit, ψη ρῆμ' ' QMssimi nisi attenuata fuerint,per has vias educi.Quod si ve . ro quispiam instabit nobisque Aristotelem obtrudet, qui lib.

4.Meteor.cap.2. scribit ea quq concoquutur crassiora euadere,

Res sio. aridioraque reddi: respondeo,verum quidem esse. siquide omnia quae a calido patiuntur evaporate nimiru humido, aliqualiter crassescere. No tame ea de causa statim inserendu est te. nuitate vacuationi obfistere, atque ex usu esse crassitie: veru id potius, ad expedita vacuatione requiri concoctione,quae nimirum erassitiem quampiam nequit effugere quae tame elusim gi erit.vt vacuationi ipsi no obsistat. Nam nisi sic colligas,

geris fateri, nec pituitam, nec atram bilem coctas de euictas mὲ natura, vacuationi idoneas esse:quod scilicet per conco

monem etassiorer euaserint. Pari ratioqe omnia excrementa

66쪽

eocta V euacuationem esse ineptiora qua cruda si alIter colli gas, satearis necesse est quod quam sit absurdum, nemo est quino intelligat. Atque lim de cococtis di crudis nuc dixisse satis sit.Caeterum vetat etiam inpra scripta sententiam Hipp.ne iis. In prinet. I rincipiis morboru per purgatia medicameta, aut quomodo . pii rnor

ibet aliter noxia vacuemus: quod scilicet tum omnia adhuc hq id, cruda sint,quando exquisita concoctio,Galen. lib.3. ge Iudici;q xμ ε cap.s.leste, vigoris tempore fiat. Hine est auod natura etiam ipta nunquam morbi principio,du crudi adhue sunt humores. llam vacuationem instituat, Huius igitur cum medicus m1-nister sit. no debet Sc ipse in principio morbi dii adhue omnia cruda sunt,purgantibus medicamentis. vli,quia het ipsa media camentis no obedi ut, graviaque ea de causa symptomata ex citatur.Nisi humores noxij turgeant: enim in principio ma Humo minoibi nonductaris humoribus medicamento uti purgate ii, biis tuisεaebit,ne scilicet sumores paria stabiles, & ab una parte ad alia xii us in sine ordine moti,ad principem aliqua startem decumbant. si 'ς pio

quidem turgere,vel ut Hippocratis verso Hamur,en a V,Gal i.

no lib. 8.de Composit.medicinis a τί ruca'3.teste, nihil aliud Turgere est, quam motum ad excretionem impelli, qui nondum firma quid. aliquam inclinationem ac stationem ad unam partem habet. Vel elatius,quemadmodum in libello citi titulum fecit, Quos

purgare oporteat,cap.I .interpretatur,turgere humores dicuri tur, cum motu impetuosiore ae e citatiore correpti a partibus in palles dequunt, statimque initio morbi hominem do lore anciunt, irritantes. quiescerEque nulla ratione permitt&tes. De huius verbi significatione in Comm.& lib. . Aphoris. Com ment. IO.Galenus fusius agit. Magna autem ex parte cidenim τὰ Gramis significat humores non turgent.Qui- τώ bus verbis diserte innuit, raro accidere ut humores mobiles s A. ab una parte ad aliam transfluant, sed plerunque esse in parte aliqua firmos ac fixos: ideoque Bon esse in principiis morborum purgandum, nisi rarissime, hoc est quando humores tu genti Non est autem puIgandum inter morborum initia,m An misiodo humores haud turgeant, neque validis, neque mitioribus

minora tua hodie facietes medicina vocat medicameris p di 'ihi

rtibus: quod Hippocrates,hos ne mouedos quide esse,quan- tia morbi tu erudi fuerint,pr cipiat .Quocirca mirifice errare nostri tE. vii liceat.

roris medicos constat,qui etsi validiora in principiis morbors

. . . medi

67쪽

megiramenta oderunt. purgationem tamen aliquam admittunt, quae mitis admodum hi, ac minores saetat humores noxios : qua de causa etiam minora tuam appellant, ut copion lib.2.nostrorum paradox. p. .iti libro 2. Apologiae aduersus Montuum. eonfutatione dialexeos octauae demonstrauimur.

Nonnulla quoque ea de re in sequetibus sectionibus dicemus.

ANNOTAT. IN GAL. COMM.

Ab animalibur. Addendum. eoncubitum appetentibus. rvie enim in F ἐργύρου Ναν. &e. Titillantia J Graece H-up x. titillata passive.Fastidientes. J Expungenda penitus hare dictio quippe Gratre est tantum vi orit t.Singula vero medieamenta.&e. J ut copiose docet Gale. lib. .de simpl. medicam.ncul. eap. 1 . & lib. I. de Naturali. but fae. Et in libello de purgantium medicamentorum s

facile fert. Atque ubi ad animi det Tionem usque ed rendum est,hoc quidem 'ciendu, i aeger durare possit.

nim copia piam dataxat eorum quae vacuantur expendunt, pam de aliis Gninat soliciti. sie hausto medicamento purgante, e tantum optu 2 Moti olerique omnes ut crebro excernant. Hincque adeo sit,ut nuIIum medieametum datum ullam apud eos mereatur laudem, nisi quod immensam eopiam eduxerit. Vult itaQue Hipp-ra. Evt in vacuationib.ipsis medieus n5 multitudine cosideret, sed Me potius duo nuquid talia vaeu&ur qualia vaeuari decet,& nuci id aeger vacuationε hac ipsam facile toleret.Generalis Eaque haee in Hippocratis sententia,atque ad omnes eorporis

68쪽

vaeuationes reserenda. Quare interpretes hanc vocem τα χω- μῆα perperam ad deiectiones alui tantum contraxerunt,quu τα Bel haec ipsa vox omnia quae e corpore procedunt vacuanturve, de- να

notet. Est enim lxvbs Graecis procedo, progredior. Quinetia Hippocratem hic non tantum de alui deiectionibus loqui .e Caleni Comment.palam fit,qui manifestiss. verbis hac ipsam ad venae sectionem transfert.Caetem ubi ad animi usque desectum vacuandu erit, id quod interdum necessitas ipsa exigit, Quadoad ut diximus in Comment.teriij huius Sectionis Aphorismi:Ω-- Getendum hoc quide,si aeger durare possit: hoc est, ubi vires sa- I bhc . tis validae fuerint. Et loquitur de ea animi desectione hoc loco Hippo.quae vacuationis ratione accidit,ut Gale.in Comment. etiam annotauit.In quibus multa alia ad huius loci pleni rem intelligentiam studiosi reperient,quae nos consultὁ pr terissimus. Animi autem desectio, quam 1 rar miti vocat Hippocrates,alio nomine colum,id est,exolutio, Galen.lib.r. Animi de de Curadi ratione ad Glauconem teste, dicitur. Eius haec sunt stoi - .

tatem pro humoris ratione, qui infestat, vacuari oportet: ita videlicet & quantitatem humoris molestantis multitudini co gruere decet. Ex quo loco omnibus palam fit, qualitatem im idee. J Graeee, ποιά si A' Min ταλκν ἀπῶν γνώμημα, quantitatis vero nullum tale afferre possumus indicium. Aliquod ex iis quae natura constant.J Graece, εἰ κε τυ F πα φυσιν εκ inam, quod si aliquid eorum quae naturaliter se habent excernatur. Significationes.J Graece, γνατία μαῖα, indicia notas. Et primum uside ad quam,&c.J Graece, εθα πρῶ- προετο μευι πιιας dirim V Moer, dc primum ad qua usque anum desectionem. citra necessitatem.J Graece, Hὶ - κιρῆν,

69쪽

inuomo a antequam eonvenit, scilicet ab euacuando desistere.' Aceum do cauea bentibus ipsisse mus venam. J Praeceptum diligenter in iis δύ, ne qui, qui facile animo deficiunt,aut nunqua antea venae sectione in antς Vς' sanx obseruandum.Hac enim ratione, ne temere animi des ' hue ctionem incurrant,probὰ cauebimus.In adurentibus.JGraece. usi, imi δι--ιεπατην, ardentissimis. De qua re plura lib. s. Ther. defectio- meth.& in eo quem de Curandi ratione per sanguinis missi . nem incur nem scripsit Gal.libro. Sanitati sunt restituti.)Adiiciendum persecte: quippe Graxe est, ἐπ- ηι τεῖ .

In acutis morbis ramo in inter initia medicamentis purgantibus utendum est: id uepriiudiligenti adhibito iudicio secieB M.

ΡRamedente Aphorismo de omnibus vacuationibus egit, nunc de una tantum ea scilicet quae perpurgantia fit in dicamenta agit dotatque,quando ea in acutis morbis comm de uti liceat dicens,In acuti s orbis raro medicamentis pur- ωάθω gadtibus utendum. ubi initio animaduertendum erit, qπάθω vocem aliter usiirpare Hippocr.quam Galenum. siquide Hippocrates & alij Grari omnes,Gal.lib.I. Epid.Constit.I. Comment. 23. teste,quamnque praeter naturam in corporibus nostris generantur,pathemata vocant. Quum autem morbos ex

genere eorum quae praeter naturam sunt, esse constet, factum est ut per παρ ν hoc loco morbos intellexerit. Et quide πάθουe appellationem de morbo dixisse veteres, libr.2.Ther. meth. cap.3.testatur Gai .Quod etiam Philotheus confirmat,dicens,

palam fit quae cap.r.libri de sympt.differ.& lib.2.Ther.meth. scribit pathos nominat alterationem quae adhuc fit. Quare de illius sententia a morbo, qui est affectus in subiecto corpore permanens,distat,quemadmodum alibi copiosissime demon-- strauimus.Caeterum ra b utendum esse purgationibus in acutis inurbis praecipit, hoc est nunquam nisi turgeant humores quod raro,ut dictu est supra Aphor.22. accidere solet.Non esse

autem

70쪽

αutem purgandum in aeutis morbis nisi turgeant humores,ve in acini ire φ φ videtur. Ἀnte in raeiarm ab Hippocratas praescripto aberrant, qui hodie iaciunt PR SAdv. medicinam,dum in acutas sebribus aliisci elux steneri, modi ' si V s bi , bue Pur armia propinant medicamera: aperti, Ve: I ' '

... 'Π -Ex li- Vict.aciat. 38.no tantu vetat ne dicorum Inter Initia febriu alioriunq; acutorum morborisi puretemu,. i*ς sed omne etia dimotione pertimescit,dum inquit: uo si Vria 'nar ab inacio tenues fuerint,purganduno est:at si cieatur hoe aluus nil spote deiiciat, clystere iniicies.Corpus ite quieti

MedicDurgant. p. .idem Hippo.seuere praecipit,ne in m gnis,adeoq; a cis febribus purgatoria medican nta inger

ubi ex professo tertianae febris exquisitae curatione tractat.pa tu Tum purgantia medicamenta probat. Sed grauistimore seria ' i m moi u Hippocratis & Cale.testimoniis quota tamen seli ho h' ''sibas autoritas sufficere posset, ratione, aliutio, 'l' rinys ny

styr i 'no nisi raro esse purgandui d bdu, si bisesbimur migare'

PrincipIO Itaq; non licet in acutis morbis nisi turetant humi ηβTes,purgare, propter noxas & incommoda quae pure ἰ ει apsas sequuntimquom hoe postremu est. bd si dimou/2 'tentes,quum criadi ad uesint humores,nihil auxilii a natura

expectesIpsa enim no nisi post ncoctione secernit, 3 imp

22.est expotitum.Alteru,quod maximu & praxipuum est hae

tolluntur Impedira autem hoc modo iudicationes testatur sane Hipp.qui li 4.Vict.acut 39.sic inquit:Si purgantibus medi-

um sudore.tum iudicatione in longum tempus protrahetur. Quare tu medicus nondum sciat ad quam partem sese motu natura vertat no debet in acutis morbis temerὰ purgationG

. Π, -desiderant, parum conueniant. Praeterea' id magis noxium excogitari potest, quam sebres omnea. χ

SEARCH

MENU NAVIGATION