장음표시 사용
431쪽
ex sanguine sunt Qq.Ossa vero ex semine esse sermata GaI. aliis etia in locis diserte asserit, potissimum autem in ii.ti de Semine, ubi ita scriptum reliquit: Arteria, vena,os item di membrana e semine fabricantur. Quum itaque exanguia& frigida sint ossa, non est mirum quod ab immodico frigidae usu offendantur, utpote exiguu qui in iis est calorem e
tinguentis,& veluti mortificantis. Atqui dicet hic quispia, qui fieri possit ut ossibus, quae, Galeno in lib.de Odoratus
instrumeto teste,sensus expertia sunt, ius rei quidem causam lib. I6.de Usu par. idem Gai .exponit,frigida sit inimica, atque adeo eadem laedere queat Respodeo, insensibilia qui Iasensibidem non dolent,atqui patiuntur tamen .Sic lapis, lignum,& ii p/xiu 'eius generis multa quae sensu carent,no dolent quirem, patiuntur tamen. Ligna enim ab igne patiuntur,& penitus in
cinerem aguntur. Lapides quoque a malleis coteruntur,at que adeo patiuntur.In cum lane modu Philotheus etia hanc obiectione diluit inquiens, τα ξνα Aratio ψὰ dou D. ἀο ιν
ε ν,νω φθείρου, 'iτου, & si ossa sensus expertia sunt, nihilominus tamen instar lapidis patiuntur corruptionem. Quippe lapis corrupitur,atque minuitur. Quocirca ab immodico via frigidae lardi ossa ipsa costat, utpote a quo callar illorunatiuus,qui exibuus est, extinguitur. Quo extincto, de ipsa corrumpi necessie est. Est vero illis calida seu temporata aqua,Vtpote quae eorunde calori similis est, utilis & amica,quia illoru calorem conseruat, non dissipat & extinguit, perinde atque frigida. Caneru dentium separatim menti Deila eonem facit Hipp.no sane quod in ossiti numero no habeat: id sieparatim enim putare absurditate haud vacaret:iud quod ab illis ali- Nini ix, qua ratione disserant.Nam quu reliqua omnia ossa sensu destituantur,dentibus tamen euidens sentiendi vis, Galarap.f. de ossibus teste inest.Praeterea & neruis, cerebro,& dorsali medullae, utpote per excessum frigidis,& exiguum calorem natiuum obtinentibus, frigida aduersatur. Dorsalem vero medullam frigidam esse, Gale.lib. I.de Temp.cap.vit.testa turiIdem etia lib.2.cap 4.eiusdem cum cerebro generis esse scribit.Nec temere dixit Hipp. dorsalis: hac enim adiecti ne voluit excludere ossium medullam, quae a dorsali plurima variat. Proinde ut iam comemoratis omnibus partibus .
432쪽
.39o s EC T I ON Is V. ' hstigida est inimica ita calida utilis, quod nimi tu exiguum
earundem partium, ut comprehensum est, calorem a corruptione & te redine conseruet ac tueatur.Quare iis ν hic, ut in eo qui precedit Aphorismo aquam calidam temperatam e significat ΑΡHORIs Mus XIX.
stua restigerata sunt,ea excalfacere oportet xceptu unde sanguis copiose pro ii, aut profluxurus s. QVum in duobus qui hunc praecedunt Aphorismis Hip
pocra.que mala & detrimenta immodicus frigidae usus procrearet,exposuerit:nunc qua ratione illa sananda sint,do-eere instituit inquietas: Quae refrigerata sunt, ex immodi- eo nimirum usu frigidae, ea oportet excalfacere, ut scilicet per contrarium adsitum ac natiuum temperamentum redacantur.His itaque verbis nobis vulgatissimum hoc medic rum axioma seu principium inculcat. Contraria contrariis curantur.Quod quidem in simplicibus pr ter naturam asse.ctibus perpetuo verum est. Ubi vero multiplex suerit affectus, tum non semper est ex usu, omnibus iis quae praeter naturam sunt. mederi. Hinc rectissime lib. I.The. mei. cap. n. ita scriptum reliquit Galen. Praeceptum hoc, contrariorum contraria sunt remedia, non erit aliquando veru, aliquando falsum, imo id perpetuo veru est,quado fieri potest, ut eora quae praeter naturam sint, quicquam per aliam ullam remediorum speciem curetur.Non tame ex usu est semper omnibus quae praeter naturam sunt. mederi, sed quum sola per se subsistunt. Nam si cum aliis una incidant aliis nonnunquam ante illa est medendum. Primum enim curari debet id quod magis urget, aut sine quo aliud curari non potest. Magis autem urget, quod maius periculum,si negligatur, allaturum est. Quod etiam confirmat idem Galen qui libo. The metti .cap. 9 in eum scribit modum. Affectus, unde primum maximἴque imminet homini periculum, hic primus cur ri debebit. Et sectio I. Aphorism. Commenta .is. ubi inquit. Unusquisque morbus simplex simplici eget curatione.Si vero plures inuicem copulentur , tantum habebunt comm nem curationis indicationem , quantum copulabuntur,
433쪽
nobis scilicet ad id quod magis urget festinantibus, non ta- , men alterius cura posthabita. Haec ille. Pari ratione hoc in- , , Ioco facit Hippocrat . qui frigida intemperie neglecta, ad copiosi sanguinis eruptionem se conuertit, eamque primo curat, utpote a qua maius aegrotanti periculum quam a fri- fida intemperie immineat. Neglectis itaque calefacientius , frigidis potius & adstringentibus initio utendum esse suadet, ut quae sanguinis profluuium, a quo maius est periculu, reprimant. Hinc est quod inquit. Quae refrigerata sunt,
excalfacere oportet, exceptis iis unde sanguis copiose profluit. id enim significare verbu supra in enarratione Aphor.2s. sectio. 2.diximus. Variant autem hic Graeca exemplaria, aliqua enim simpliciter habent oti Met γεωμε - , profluxurus est. aliqua, ut nos legi mus,qui copiose pro-Gtieeotasuit, aut profluxurus est: quae quidem lectio melior existit. codicum
quippe quadrat sententiet huius sect. α3. in qua ait Hippocra. ii ' i0ς In iis frigido uteodum , unde profluit sanguis, aut fluxu
rus est.In Commen. ubi interpres conuertit, maxime necessarium, Gr ce est, magis necessarium.& ubi reddidit bonam intemperiem, Graece legitur, εις τίω inina K-ιαν, ad sibi cognatam temperiem. .
Viceribim stigida mordax,cutem obdurat, dolorem .i in Aippurabium 'cit, denigrat,rigores phile conuuti pones, ct dictentiones creat.
IN haesententia mala quaedam supra nondum commemo prigidum. rata, quae frigidae usus affert, Hippocrat .recenset.Neque enim O hoc loco, ut in Aphoris. huius sectio. t .aliud significat , nisi aquam frigidam. Haec itaque,ait Hippocra.Vl' . Is roribus mordax est, non quidem erodendo id quod conti' sisti dumnuum est,sed potius diuellendo,quemadmodum copiosissi- quomodo me lib. .de Sy mpl.facult.capit. i. ubi hanc Hippocratis se tentiam explanant, Galenus monstrat. Eandem etiam citat
434쪽
libro primo si mpl. cap. z3. Cutem quoque frigida obdurat.
cutem ob substantiam eius densans& constringens. Exemplo nobis dura . erit lutum, cuius substantiam a frigore constringi videmus sis diuti manifestissime. Dolorem facit in suppurabilem:eo quod nabile m. tiuum calorem,qui suppurationis causa est, extinguat. Quo pacto autem suppuratio fiat, Galenus lib. Simp .cap.f. abunde docet.De puris etiam generatione diximus in expositione Aphoris. 7.sect.2.Quod vero denigrationes,rigores se-briles, conuultiones, ac distentiones efficiat aqua frigida, in enarratione Aphorism .i7. huius section. est ostensum. In Comment.nihil est quod annotationem requirat, praeter hoc quod ubi interpres conuertit, densior est quam pro eius su stantia cutis, Graece legitur, πυκνοων κ κατα δω δειαν αὐ- ωι ' ν, densior est cutis quam ut eius substantiam peruadere possit. Repetendum enim est verbum quod praecedit. .
'nnunquam in inuentione sine escere , iuuene mediocri corporis habitu praedito, aestate media frigida aquae copi a perfusio caloris reuocatiomm facit. Calor autem haec sanat.
TN praecedentibus aliquot Aphor.Hippo.mala & incona Distentis A da qu frigide usus affert,commemorauit. nucquq internem quan dum eius usum sequutur commoda, mostrat inquiens.No d quQ nunquam in distentione aquae frigidae copiosae perfusio re-M' adui uocat calorem. Annem tautem multas conditiones,ut signi Digida. ficet hoc ipsum no nisi rarissime accedere.Inter has quidem prima est, ut distentio illa sit citra ulcerationem , quod illa, etiam si reliquae conditiones adsunt, aqua frigida nunquam sanetur ut fusius in Comentari is docet Galen. Altera, ut qui distentione laborat sit iuuenis & natura calidus.Quippe senex ubi fuerit.aquae perfusio calorem exiguit in sene extinguet.Neque satis est, ut qui ita laborat sit iuuen is, veru etiam requiritur ut sit temperatus, moderatus, seu mediocri comporis
435쪽
poris habitu pradii itus. id enim significat hoc in loco a Me κω , ut in explicatione Aphorismi septimi section. quartae
diximus:& non bene carnosum, ut conuertit interpres.Qua- Interpretis
excluduntur haedictione& graciles,& obesi.Graciles enim quod nullum habeant munimen, quod principes partes ab iniuria frigidae tueatur, lardi necesse est.Obesos vero quod exiguum calorem natiuum obtineant, qui facile a frigidae perfusione extingueretur, quemadmodum copiosissime Galenus libro tertio de Temper.capi .vltim. ubi praesentem curat Aphorism.testatur. Musa non recte per intellexit eum in quo multa est ealiditas. Quippe qui plus iusto Muis xx calidus est, hunc frigidae perfusiol dit, quod nimirum con- μφ'
stricta & densata eiusdem cute, caloris exhalationem prohibeat, atque adeo illum mirum in modum augeat, Vt subinde hoc nomine natiuum extinguat. Tertia conditio est , ut aquae perfusio in eo qui correptus est distentione, fiat aestate media, ne scilicet alio tempore nudum corpus ab ambientis frigiditate offendatur. Quarta ut copi osae frigidae perfusio cat:quod exiguae aquae affusio hoc iplum quod trigidum
Hippocrates molitur, praestare non queat. H is igitur conditionibus adiectis, aquae frigidae perfusio calorem reuo ceu M. cat, idque nou per se, sed ex accidente: hoc est non primo statim eius occursu, vel protinus ut admota est , sed tempore. Quippe per se cutem refrigerat, refrigerati ne vero cutis densitas& constrictio sequitur.Conclusa itaq; summa corporis facie, repercussus refractusque fit caloris
eius qui a profundo ascendit, quique simul propter difflatus
inopiam est aceruatus. Simul propter frigidi circunstantis violentiam in altum recedit. Simul ex humoribus qui in profundo sunt, nutritur. Vbi collectus tandem nutritusque calor ad summa corporis violentius ruit, fit eiusdem repercussus seu reuocatio. Quid multa frigidae aquae affusio primum cutem perfrigerat: frigus vero cutis densitas & reditus caloris ad profundum consequuntur. Rursus densitatem, difflatus prohibitio: reditum vero caloris ad interiora concoctio,c6summatib': qui istic sunt humorum sequitur.Di Dflatus tandem prohibitionem, caloris collectio,quemadmodum copiose Ga l. lib. 3.de Temp.cap. vlti .docet.Quapropter
per Pr sentem Hippo. Aphor.non euertitur hoc medicorum
436쪽
principium,cotraria contrariorum sunt remediam ; enim per se frigida sanat distentionem , sed ex accidente, calor vero est qui per se illam curat. Quod ut diserte lignificaret Hippo. praedictis subiunxit:Calor autem hec sanat,soluitve. Quippe ν μου verbum est medium, idemque quod λυτρίω Iibero, intuoque,ut in expositione Apho. II. sect. .est dictum, significat.In Comm. ubi interpres conuertit,sicuti in distenti one,Graece legiturως in τε rat, quod in distensione scilicet raro iuuet frigidum. Dein passim ubi conuertit interpres bene carnosus, quum in Grae o sit reddendum erit mediocri corporis habitu praeditus.
vero ossibus fractis confert, sedpraecipue i, qua denu
data sunt. Fraterea his maxime quibus in capite vi cera nascuntur. 20s qua a frigo moriuntur, aut τι cerantur,2 herpetibus exedentibus, sediludendo,uter sic His calida amica , ct iudicans: frigida verosnimica,ct interimens. TN hoe Aphorismo calidae aquae facultates aliquot recem I set Hippo primumque eas quae raro,deinde Vero eas quae frequentri
437쪽
frequenter apparent.Nam hoc in loco, ut in prioribus aliquot aph .calidam &frigidam aqua significant. Prima vero aquae calidae facultas, cuius meminit hic Hipp. est,quod suppurationem mouet. Quam etia facultatem illi Calidum
tribuit Gal. lib. .The. meth. c. s.dum inquit,Fomentumultς suppuraticalidae aquar,omnia deniq; quae calefaciut & humectant, ce- , , derrime pus mouent. Et lib.s.Simpli .c. 8.ubi sic scriptum re- ,, Iiquit: Porro omnium ad puris generationem aptissimu est, ,, ex iis quae perfundutur,aqua temperata. In quo loco ex pro- is feta Gai .de medicamelis pus mouetibus agit,atq; adeo multa ad institutu nostrum facietia ibidem commemorat. Praeterea Paul. Aegin. lib. .ca. 39. aquam teperatam superfusam suppurationem essicere testatur.Vt omnibus n sic palam fiat,
errare Brasauol.qui Hipp. hoc loco de omni calido loqui c6- Bra uolitendit. Et ubi aqua calida suppurationemessicit, maximu est error. securitatis signum.Nihil enim mali, ut inquit in Com. Gal. viceri pus generanti aduenire potest. Significat itaq; puris acalida generatio, ulcera ipsa ad sanitate tendere. Quod Philotheus quoq; testatur dicens, μγισψ-κοῦφα, μνν σημῆν
& securissimum signum existit pus, quod ulceribus quae finientur alteri sanitatem. Non tamen in omni vicere: neque
enim putridis ulceribus, ct iis quae fluxiones habent, ut in Com.suis fusius explicat Gal. calida suppurationem mouet, sed illis plurimit incommodat.Altera facultas calidae est, ut eutem e molliat. Eam vero facultatem inesse aquς calid. xς eis; la uis statur etiam Gal.lib. 3.deTuen val .c. 3. ubi diserte scribit, P ό ζωις partes duras tensassii emollire possit. Quod Paul.etiam lib. I. p. II. manifestisverbis significat.Non emollit autem alia ratione,nisi scalida & humida sit. Calidis aute& humidis
molliendi vim inesse Gai .lib.s.desim p. med .fac.c. 2.3.5.& 7. ostendit. Extenuat etiam cutem crassam & densam,quemad- cute rei modum Gal. lib.3. de Τuen .val.c. 8. monstrat. Dolorem lenit nuat. Dolaperinde atq; omnia alia quae primo ordine calefaciunt, aut rςm lςni temperata sunt.Quod Gal. lib. iam citato cap. I 8. iis confirmat verbis : Quperevera sunt partiu sunt tenuium, S non multo calidiora quam que symmetra sunt.)lare ne- ricesse est ut euacuent ac discutiant, tum rarefaciant, exim isnuent, concoquant, de aequabile reddant quicquid in parti- -
438쪽
bus dolore vexatis,aut humorum acrium,aut lentorum,autis crassorum,aut multoru in meatibus impactorii, aut etia va-- porosi cuiusdam aut crassi aut ad modunigidi spiritus ex ., tum commodum no inuenientis cohibitu atq; inclusum est. Haec ille. Quae quide eo a nobis sunt producta,P eorum qu reuera a Lore sunt,& dolorem leniunt, naturam exprimat. Rigores, conuulsiones, & distentiones mitigat: Quippe sua caliditate discutit,extenuat,concoquit,& alterat. E generibus malorum capitis, eiusdem grauitate soluit. Causam in Comment.Galenus exponit. Pluri inum vero fractis ossibus confert. Hinc est quod medici omnes,Gal. lib. 3. κατCOmmen. I 6.teste,dum resoluunt,fracturas calida aqua per- Calida sta fundunt ac fouent, praesens ex ea auxilium experti. PraecI
ib' pue vero conducit iis ossibus fractis, quae carne sunt exuta. ' Quapropter quum calidum ossibus este amicum S iucundum e superioribus etiam didicerimus,cauebunt sibi plurimum a frigore quibus capitis ossa denudata sunt. praeterea calida iuuat eos, quibus in capite ulcera sunt. Rationem in Comment.refert Galenus. His etiam prodest quae a frigore
νυ τλα. moriuntur,aut ulcerantur.Eiusmodi vero ulcera Graecis m- ρι τλα, Latinis vero perniones vocantur. Partes autem a fris
ore nimio mori, testatur etiam Gale.cap. . libri de Morb.isser. ita scribens: Eius vero morbi qui calido opponitur, ,, nempe frigidi assectus in extremis partibus adeo subinde ,, manifestus est, ut ipsas emortuas decidere nonnuquam comis tigerit. At huiusmodi assemis in uniuerso quoque corporeis accidit iis qui sub vehemeti frigore iter aggressi sunt. H rum enim alii in ipso statim itinere mortem obierunt. Alij priusquam domum reuerti potuissent diuersorium hacti si C/lid h mimortui gelidique apparuerunt.Confert etiam calida herpyxi VQ petibus exedentibus,totam cutem exulcerantibus. Quippe ' frigidum viceribus inimicum,quia mordax. Philotheus ex
accidente conducere tradit, o κρούσει πλεῖ, quia sta-uam bilem vacuat, adeoq; subinde refrigerat. Qua quidem ratione alias quoq; inflammationes refrigerat, ut copiosius lib.3.de Temper.cap. vlt.Galenus demonstrat. Quid multa quae Vacuant,calentis materiae ex accidente remedia fiunt,&inflammationes particularum leniunt. Frigida vero & adstringentia per se quidem ulcera serpentia magis sanant, n
439쪽
testatur lib. .cap. 4. Paulus. Sedi denique, pudendo, utero, vesicae, quoniam partes heruosa & frigidae sunt, calida amia ea est,& utilis,aut vivificans. Qujppe Uriora quum simpliciter &sine adiectione elsertur,significat bene iudicari, ut in nina . expositione aphoris. I.sect. .dictum est. Uiνω vero aliquid eiusmodi denotare,ex eius opposito quod statim subiicitur ab Hippocrate, manifestumnt. Ait enim, frigida vero inimica 3: interimes. Nam ut calida sui calore temperato paretium praedictarum calorem uet,coseruat, S tuetur,adeoq; vivificat: sic contra frigida calorem earundem partium extinguens,eas perimit,& mortificat.
Maximum estviceri signum.JPost verbum suppurare,c lon reponendum, ac legendum, Maximum enim est viceri signum. quippe Graece est, ψεγTωγρο dipi , &c. Quod iis etiam plurimu nocet. J Putridis autem ulceribus aquam calidam non conferre, hinc satis costat, si, omnia quae putre- fiunt, Gal. lib. .The. meth .c.8.teste, ex calido externo,& humido sic assici untur.Quare iis magis conuenit quod siccum Putrefa- est. Quippeulcera,qua ulcera sunt,& idem lib. 3.Ther. meth. edi ς-u' cap. s.testatur Galenus,siccari potius & adstringi, quam humectari postulant. Praeterea lib. q. Thera. method .cap.I.ita scriptu reliquit,Siquidem viceris,qua ulcus est, sanatio mediocris siccitas est. Ex malis ulceribus. JGraece, AG π ιιινθῶν ἐλκῶν, ex malignis ulceribus. Maligna Vero ulcera, Maligna Gai .loco iam citato autore, sunt, quae omnibus recte decen- ulcera Urque factis, tamen non sanantur. Calor nativus. J Scien- Calor nati dum vero hoc loco erit,calorem natiuum esse duplieem. Al uui duplςxter enim est,quem Gal. libro f. de sim p. medic.facult. cap. g. nunc aeream, nunc sanguineam substantiam, nunc vero seriritum vocat. Hic omnium naturalium lanctionum aut norest,& pro temporii, aetatum, & victus ratione modo auctior, modo mitior existiti Alter calor nativus Gal. virtutum substantia aut primarium ipsarum instrumetum dicitur. Is --ro nihil aliud est nisi quatuor elementorum,uel horum prismarum qualitatum contemperamentum. Quum enim lubstantiae elementorum miscentur,& eorudem Qualitates misceri necesse est In hae quidem significatione luc usurpatur, Natura. dum hunc naturam nostram vocat Galen. Sic etiam lib.3.de
440쪽
Temper.eap. .naturam nominat uniuersam substantiaria temperiem quae ex primis elementis conflatur. Quinetiani Comment.37.sectione . ita scriptum reliquit Galenus: Na-
tura quae regit corpora nostra, secundum Hipp. est calor na-' turalis. Adhaerescit. ἹGraece est ,adhibeatur. Serpentia comesa quamuis,&c.JGraece, im F ὐπέταμ ις Uare N em l a v/ῶ γιο - π,de herpe, tas exedentes, & ea quae ab humore bilioso ac calido fiunt. Amicum.JGraece,sκmst,familiare. Contrarium. JGr cecst,
εν τιωτέον, maxime contrarium.
In ijs frigida uti oportet , unde sanguis copiosepromit, aut fluxurus est: non tamen supra tuas partecunde profuit ,sed iuxta eas ad tabita.Aquinetiam ubi infammationes, aut inflammina ad rubrum Gr sub- crne tum tendentia recenti sanguine sunt, ijs 'gidum
admouere conuenit quippe veteribus nigrorem inducit. Er sipelas quoque non viceratum urar,Ulceratum vero Ddat. DE eommodis 3e incommodis, quae aquae frigidae usum sequuntur,lio loco agit Hippocrates. Neque enim
χρυ in omnib. iis aphorismis,ut saepe iam monuimus,aliud M. Π0 sirenificat quam frigidam. Quod non animaduertens Musa,
multis se temere difficultatibus inuoluit. Vtendum autem principib frigida es Hippocrates monstrat in iisvnde tam guis copiose profluit,aut paulo post profluet.Haec enim conMod, ad stringit', sanguinεmque crassiorem, adeoque ad proflue hn- sti dum minus idoneum reddit. Ne autem in adhibenda frigis lv M. da error committatur,subiungit, inquiens: Non tamen s Pra