장음표시 사용
441쪽
pra Ipsas partes, sed iuxta ipsas adhibita frigida confert. Quibus verbis edocet, frigidam non iis partibus unde sanguis promanat, sed iis potius unde aliquid ad ulcera ipsa profluit esse admouedam .Quippe frigida,ut supra dixit, ulceribus mordax. Et hinc iteria palam fit, Hipp. non de omni frigido hoc in loco loqui,sed de aqua duntaxat frigida. Nihil enim prohibet quin alia q facultate sunt frigida, iis partibus quae sanguine manat admoueant. Quinetiam frigida FcIgida adhibere covenit phlegmonibus:atqui suo tepore,nimirum qu ndo initio phlegmonu,nec tame tumetia si plenu fuerit corpus, hibui a nisi eo prius vacuato. Neq; etiam admouenda frigida initio mouenda. erit nisi hoc citra grotatis noxa facere t iceat.Quii em influxu reprimat omnia frigida, & hac ratione corpora evacuet, parte'; male affectas roboret, ut Com. 2 s. huius sect.& lib. 2. ad Glaue. testatur Gai .non debet adhiberi frigida ubi metus est, ne ad principes corporis partes noxios humores propellant.Aut in flaminibus: sic enim vocamus quae Hipp. Inflamina γὼ μφα appellat.Intelligit aute ea quς veluti a flama aliqua ἐπιpMγά- sunt deusta, ut in Com. author est Cal. Adeo ut non significet σμη aliud dis M)i x quam hoc est effervescutia, aut d Iore ea lidu, vel dolorificu cu feruore tumore. Quae quide ad rubrum & cruentu ob sanguine qui recens eo confluxit,len- inibus dunt .auibusverbis id significat, frigida nongat si recent1bus inflamini b. quae rubrii Se floridii colore prae se ferui,coserre. da eoserat subiungitq; ratione dices: Veteribus enim nigrore inducit, s.fa erassiore sat sanguine que subinde crassiore aqua frigida efficit,& in grumos couertit, quos nigredo comitatur. Erysipelas deniq; no exulceratu sanat, id enim ἐπει significat. ἐαri. Qui *pe seruorem sanguinis,& bilis acrimoniam, e quibus eryiapeias procreatur,extinguit. Ulceratu vero laedit .illi mordax appareat, ut iam sarpe est dictu. Porro erysipelas esse Erysipela, duplex,exquisitu & non exquisitu,docet Gal. lib. 2.ad Glauc. duplax. cap.I. Exquisitum vero iterum diuiditur, in viceratu & nori viceratum, ut idem Gal. lib. I ahe. meth .cap.2.Inonstrat.
Fragiaa,veluti nixo glacies, pectora inimicasunta
442쪽
oo sECTIONI s v. tusses mouent , anguinem copiose promanare sectant,
HActenus de aqua calida & frigida disseruit Hipp. Nue
de iis que admodu frigida sunt, ut est nix &glacies verba facit.quaeque mala haec ipsa adferant monstrat.Quod vero de valide frigidis hoc in loco loquatur Hippocrates, cla- rum fit ex eo quod ait, veluti nix& glacies. Hinc lib. 6. Epidem. pari. 3. Aphorism .io. ubi ad verbum hanc sententiam re petit, pro iis verbis, qualis nix & glacies. dixit πανυ oram, viciei ex id est valde frigidum. Ni uis aute & glaciei exemplo potiss. mplo cur uti voluit, tanquam iis quae omnibus in conspicuo& manivs Hipp- festa essent. Valde itaque frigida pectori inimica, quod scilicet totum osseum sit. Ossibus autem frigidam etia aquam esse aduersam, supra dictum est nempe aphorismo I8. huius sectionis.Quare ut nix, glacies, aliaque eius generis valde frigida sint magis inimica necesse est. Tusses quoque mo-Fxis' ' uent, idque duplici ratione. Primo, per se, quod nimirum ' hini. simpl ici qualitate sua instxumenta respirationi deseruien- ' tia refrigerent ut copiose Galenus libro 2.de sympl. causis, cap. 6.Ostendit.Secundo ex accidente, quia destillationes mouent, quas subinde sequitur tussis. QMppe frigus instar manus ut testatur Comment. Ir .sect.3.aphoris. Galenus, apprehendens ac premens uti spongiam quandam cerebrum, atq; riigida eam quae in ipso continetur humiditate . exprimit.Praeterita
sanguinς sanguinem copiose promanare faciut frigida, quod scilicet m Πλ ς is venas rumpat. Hine in Epid simpliciter dixit,
ς' Frigus enim corpora venarum constringit & contrahit,friagiditateque sua duras,ac extendi contumaces reddit, ademque tunicas earudem rumpit, ut fusius lib. .de Male assect. unxap.vit.Gal.monstrat. Quare autem destillationes in ueant,iam expositum est.
443쪽
λ pHORISM. XXV. ot mores articulorum,st dolores sime vicere, piamo icos quos dolores,ct conuulsiones horum quidem plurima figida aqua large siperfusa leuat oloremque minuit ac siluit. Stupor enim meHocris dolorem leuat.1N hoc Aphorismo Hipp.aquae frigidae comoda,quae in tumoribus & doloribus quibusda affert, recenset. Peri voce enim AJ ι Hre,quod saepe ia monuimus, Hipp.& alij veteres generatim omnes praeter natura tumores intellexerui. Et significat quide illisύδαμα ide quod , ut eius rei testis est . 'Gal.li. I. Prog. Com. 33.& multis aliis locis. Loquitur autem hoc loco Hipp. te calidis tantu tumoribus & doloribus arti- , culoru,qui ut ait Philoth.υπὸ χάμος , a flauabile,aut bilioso sanguine fiunt. Horu quippe humoru feruorem extinguit,& morsum obtundit aqua frigida. Et de calidis tantu hie esse sermone Hippocrati ,liquet etia abunde ex eo quod ait paulo post, Plurima quidem horu .H is enim verbis diserte significare voluit se tantii intelligere eos qui ex calidis humoribus fiunt tum tumores tum dolores, ut sunt phlegmones & inflamina de quibus.Aphoris 23. huius sect. dictu est.Quare Musae,& alioru quorudam qui ad cedemata Must ΩΛ- proprie dicta verba Hipp. detorquent,sententia probare no tontia imis possum.Non tame omnes tumores & dolores calidos iuuat P obatur . aqua frigida sed eos qui sunt absque ulcere.Nam frigidum, ut dictu est Aph. 2o.huius sect.ulceribus mordax existit. Pari quide ratione doloribus podagricis confert aqua frigida, dagriei, a non quide omnibus sed iis duntaxat qui a flava bile nascun- qua frigituri id quod Philoth.etia affirmat. Quare plurimum errant, conu mitisque modis grotantibus obsunt medici quida imperi 'th. ε . ti,& circunforanei, quibus imponere tantu in deliciis est, ta medi eo quod quibusvis doloribus podagricis frigidς aquae perfusio tu& etc. ne,aliarumque rerum stupefacientium admotione dolorem cusoraneo lenire student,arbitrantes sufiicere si hac ratione quam ce d ςrr0τ, terrime omnem dolorem abigant,non animaduertentes se interea immedicabile propemodum malu hac peruersa corandi ratione adferre. Quippe in assecta parte,qui dissiculter subinde sanari potest per stupefacientia liqc medicamenta relinquunt assectum pedόsque ad motum ineptos plane reddunt.Non sunt igitur frigida & stupefacientia medicamenta imponenda,nisi doloribus qui ex calidis & tenuibus
444쪽
humoribus procreantur. Quod ea scilicet,ut testatur lib.11.
The metho. cap.vit. Gal. humores tenues cogant,crassioresque essi iant ac vehemente calorem extinguant.Resouendet
autemst stupefaciet tu usum partes corporis sunt per ea quae calefaciunt. Quippe nisi id ipsum fecerimus, imbecilles de intemperatas atque adeo perpetuo fluori obnoxias reddemus ut in actionibus ut coprehensum est,facile offendantur cffciemus. Ubi vero a crassis & glutinosis humoribus orti dolores fuerint,alienissima sunt quae stuporem inductit Tilodaeo medicamenta .Porio frigida couulsionibus etia prodest,non uulu quide primo S per se sed secundoac ex accidente, ut fusius quomψ40 supra in explicatione Apho. 2I. huius sect. diximus. Praedicta P ψJ μ' ve ro omnia potest aqua frigida, si large superfundaturi alias minime. Res ocillat itaque, leuatue, & mitiores reddit tum dolores: id enim verbuit: χ' hoc loco significat. Resere dum enim est ad dolore,& no ad humores,quod Bra fauolus
Muci no facit. Quippe fieri non potest ut frigida humores extenuet,
illuc. quin illos potius incrassat.Vel certe ad tumores,ut nimirum eosdem minores efficiat,idque ut Philoth .ait, H i y .Q ντ υ επι ξόαν ' τρωτι- κονομo,quod influentes hum res reprimat,ac eosdem vacuet.Dolores etiam soluit , quia - id, causas eorunde tollit, humores qui sua copia tensione exci- cui dinio tarunt reprimens. Estque eius rei alia causa, qua Hipp.su res soluit. iungit,inquiens:Stupor enim mediocris dolore leuat. Quia
bus equidem verbis Hipp.diserte causam cur aquae frigidae largior usus dolore soluat expressit,nempe quia mediocrem stupol e inducat. t , on aute ab re dixit mediocrem: ita enim perfecta refriseratione quae scilicet sensum de motu penistus aufert,exclusit.Mediocrem itaque,qui sensuu difficilem affert sopore, ad dolore leniendu sussicere arbitratur Hipp. Ideoque ne nimium refrigerantibus ac stupefacientibus is mere uteremur,nos dehortari hac ratione voluit. Postrema hic aphorismi pars citatur a Gal. li. 2.de male affect. I .ca.I. In Gal.Con .nihil est quod nostra explanatione egeat: nisi quod moneamus interpretem non recte esiuertisse sicuti ex illis quae antea tetigit no est ad modu,&c.Graece enim est, Q
445쪽
ua qira: cito calescit, ct cito flesiit, leuissima.
IN praesenti Apho. indicia & notas optinaae aquae Hipp.do- cet. Ea enim quae eiusmodi est, leuissima nominat. Neo: Leessiima enim leuissima hoc loco vocat eam que podere talis est Gal. - iv bae. etia in Co.teste,sed ea potius quq vel reno grauat,& qui cito permeat. uod docet ide quoque Gai. qui ca. I. lib.deptisana in hunc modui scriptu reliquit, Hippaqua quq celeriter cale- . . scit rursusque euestigio refrigeratur, leuissima esse existi- . . mat. Porro no podere leue diiudicat,Veru quae sit tenui si par- . . tiu nee grauatim cotraria admittat qualitate. Et iter i lib. r. i. Si mp. cap. 3 .ubi sic scribi t, Aqua quae celeriter incalescit & . . refrigeratur, Hipp semper esse leuissima retulit.Na quanto tenuior fuerit, anto pati proptior est.Atqui quae tenuior est minimu habet limi terrestris. Nota itaque aquae bonae est si cito calescit igni ad mota aut aeri calido expolita. Et rursus, si ab igne remota, aut frigido aeri exposita, celeriter refrigeratur.Caetera in annotationibus in Gal.Com.exponemus.
. Non podere. JQuod etia Plin.li.3I.ca. 3.Vbi de aquarii salu . . britate & comoditate agit, iis Verbis docet:Qujdam statera . . iudieant de salubritate, rustrante diligentia,quado perraru . . est vileuior sit aliqua.Certior subtilitas, inter pares melio- . . rem esse quς calefiat refrigereturque celerius. Haec ille. Nec
ta me temere dixit, inter pares:quippe necesse est,si lite Hip. sententia veritati cosona esse debeat, ut sit in aquis que inter
se coseruntur aequalitas maxime in qualitate,& in iis etiam quae agunt. H is enim omnibus existentibus paribus melior est quae citius calescit,&c. illud inuenit.JGraece, e vr un οἱ sese, per circuitu inveniret. Iudiciu .JGraece, πι- -- - τί Dy Phavorinus interpretatur λκιμφί ,δεκα ρω explo ratione, inquisitione. Ab omnibus nota. lR dundat ab .Gre ce enim est παοι γ πιυ νρυ'. Sed quaena sunt alia 3J Intelli-
stit disserentias quae sumuntur a substantia, gustu, odore, & naaquae.
colore. Gustu enim atque Odoratu nullam exoticam reserre
446쪽
crauiter esens,vel putris.Oportet pretierea pellueida sit poeta minimeque coenosi,sed veluti exquisite colata, frustili xumq: innatantiu expers.Talis itaq; aqua est tenuiu partiti, cococtu & distributu facilis, atque hypochondria celeriter trasit.Nee ssitu facilis est alteratu, appropinquas calori nati mali,sed& igni externo admota breui calefit,ut copiosius G. 1.lib.de ptitana Gai .docet.In ii.etia I.de Tuend.sanit.cap.ruaqua optima omnis qualitatis experte gustu& olfactu esse tradit. De potantiu affectu. J Si nimiru hypochodria cele-xiter trasit,aut circa illa haeret.Tame hanc experientia reliqua signa praecedere debet. Si enim gustu & odoratu nulla peregrina & exotica qualitate praese fert,pura quoq; & pellucida est,denique si hypochtaria celeriter transit,tum optimam hanc esse aquam certissimo dignoscimus iudicio.
ctuinoetu bibere appetunt O admodum sitientibis, si obdormierint, bonum.
Cur siti l T Oc in Aphor.docet Hip.quo pacto siti quae noctu oritur
pug ψαμ medendu.Diserte autem eius quae noctu fit, menti ' nem facit uod scilicet interdiu,Hipp. li. 2 Progn.Apho. Io. teste dormire no liceat tutumque sit tu potu restinguere Glim.Si itaq; noctu accidat, ut aliquis admodu sitiat,diligenter costderanduerit num illi dadus sit potus,nec ne Id quod situ eaust sciemus, si sitis eius causas cognouerimus. sunt vero sitis, Gai .li.r.Simp. 3o.autore,dus potissimu cauis,nepe humoris proprij inopia,& caloris copia.Siti quide, quae ex humoris defectu, partiumque adeo quae iuxta vetriculu sunt siccitate somnu, oritur, somnus pulchre medetur. Quod scilicet per somnuqua sitim ingesti paulo ante cibi cocoquantur, illaue cococtis sanguis HuΠgui generetur, qui partes corporis nutrit & humectat.Sic etiam deprauata sitim,ob salsos aut biliosos humores,aut cibos in ore vetriculi colentos orta,cuius li. I.de sympt.causca. .meminit Gal.somnus placat.Per huc enim humores ac cibi pridicti sitim excitates cocoquutur, & descedui, ideoq; ut subinde cesset sitis necesse est..uod si vero sitis ex caliditate paseliu quae circa ventriculu sunt, nata fuerit,in illi vigiliae in
gis, Paulo lib. 2.ca.I .leste,conserunt. ine per vigilias calor
447쪽
ealor ad externa corporis reuocatur.Sin ex calore vel ariditate totius corporis,vel utrisq; simul orta sitis fuerit,immensaeerte erit. Quare caliditas aqua restingueda venit, ariditas aute & desectus vini oblatione amouenda. Porro valde elis sitientiu hic tantsi metionem fecit Hipo.quod exigua sitim citra potit,aliaque remedia quivis facile vincere possit.
succurrere.JAdiiciendii,per ea quae offeruntur. Graece enim est τίω ενδειαν Iamu προσφνα.Sed considerandu nunquid,&c.J sensus horum Gal.verborum is est:si mediocris fuerit sitis, sensu. considerandum erit,nunquid ea ex defectu humidi accidat, an ex nimia vini meracioris potatione.Si enim ex defectu humidi fit,ium quidem ei no somnus, sed potio medebitur. Sin a nimio vini meracioris potu nata est,tum hanc somnus De depra restinguet. Qujppe vinum noc quod haustum est,somnus concoquet. Quare & hinc palam fit, Hippocratem hic non nisi de siti deprauata loqui, & minimὸ naturali.
T--αι--η-cte utari πυρίου. πομαχῆ bor Ma λέησι in αρ Aim καρηβαφάας ποιέει. N Ies sustus ex odoramentis educit. Saepe vero ad alia etiam utilis esset,nisi capitis induceret grauitaue. Η Actenus Hippoc.de aqua calida de frigida per aliquot
Aph.disseruit,aliisque nonullis.Nuc de mulieribus tagrauidis,quam uterum no ferentibus sermone instituit, qui ad 63.usq; aphorismu extrahitur.In praesenti aute sententia, qua ratione mulierib.sint euocada mestrua docet.Neq; enim 'Hoavi, sire hoc loco aliud, ut in Com.testatur Gai .significant, nisi , uret ώαμμοια, hoc est purgationes quae ex utero γ-- statis mesibus,& a partu fiunt.Ali Is hac voce usus est Hipp. generatim pro omnibus mulierii malis.Hinc liber eiusdem περι ω γ-ακώαν inscribitur,in quo non solum de menstruis, verumetia aliis muliersi malis disserit.Mestruas vero purgationes sumtus πυρά. enim hic ide quod eri ides x denotat ex odoramentis euocat.Per odoram enta aute intelligas ea quae πήια Hippoc.& aliis Graecis vocantur,quae aliis nomini- Odoram bus μνγι Galaem est xjιασμ lx nominant. Quae vero sit usitata x
nostris temporibus utentatu sus quin ratio, Π.2.de Co .
448쪽
medica cap. 28. monstrau i mu s.Csterum quum varie sint suppressoru menstruoru causae, ut lib. 3. d. Sanand. corporis malis ca .s3.diximus,non omnes horum causae aromatu seu odora metoru sussi tu amoli utur, sed aliquae duntaxat. Quae vero hae lint Gal. abunde in Comm .exponit, ut non sit opus illa repetere Porro saepe & ad alia utilis esset suffitiis per odorameta factus nimiru ad omnia frigida & humida corporis, uteri presertim mala, Gal. interprete,nisi capitis induceret grauitatem. Causam vero cur capitis efficiant grauitatem, Phi lothe. iis verbis exponit, ADU Pi πν i, ῶς Met τί ι, εὐ- κεφαλώμ, ι πῖ inu αυκυ καρο ore ν ογαδεντα, quippe. vapores sumtu , utpote tenuiores, ad caput seruntur, idque complentes grauitatem eiusdem efficiunt.
Dicit, ut liquet. μίηκε καλανἰτι dixit videlicet. Extenuant.JGraece est,Mπτιιω- extenuando autem humorum crassitudine, obstructiones vero incidedo tollunt, ἐκφaάττουσα.Vasorum
quae ad veterii pertingunt. J Intelligit ora & fines vasoru in teru penetrat tu,quq Graecis / Naatinis acetabula nominantur,s, scilicet emineti as,ad cocauaru in cyrrhis poly- potu partiu similitudine innascetes conceptionis tepore habeat. Per hic ora sanguinis superuacuit ex toto corpore in terii singulis mesibyderiuatur. Quod si itaq; obstruatur, non miru si subinde musiu suppressio sequatur. De iis vasis plura Gal. lib. i.de Semine,& in libello de Vieri disses & lib. t .deis .de usu par. Omnia. J Addendu propemodu,quia o A cx pa
ticula omisit interpres.Capitis grauitatis. Graece est, κεἰ για - , doloris capitis. Λ PHORISMYS XXIT . Τάρ κυουσας-. Vterogerentes mutaris, c.
HAec Hippo sentetia quae de grauidarii purgatione tractat, a nobis copiosissime est exposita supra li. . in quo haec ipsa primu sibi vellicat ordine Quare uberiore& noua
explanatione non eget. ΑPHOOs M. XXX.
Mulieri grauidae letale est ab aliquo monti acuto
449쪽
tentiam ita couertit: Mulier grauida acuto morbo facile co- εsumitur.Qu um itaque in γασὰ in Graecis non sit aliud nisi grauida melle & uterum ferre, non est opus hic illa distin .ctione qua grauidam ab ea quae molam aut fatum in utero habet, secernimus. Quod si, inquit Hippo. mulieri grauidae morbus acutus accidit, letale est, hoc est periculosium : quod morte saepius afferat. Sic enim letale interpretat Gal.Csime. r. huius seist. Causam in Com. Gai .exponit,& nos in annotationibus nostris ca fusius indicabimus. Quid autem sit acutus morbus,diximus in explicatione Apho. 13.sect. z.
Non absq; ratione. scilicet letale est. Neeesse est ipsum sebrem habere continuam. Dictum est enim in enarrMi ioue
Aphor. . sect.i subies quq acutos sequuntur morbos, omnes esse continuas. Alterum vero quod ex longo.' Summa, morbus acutus exigit extreme tenuiss . victus rationem, hoc est omnimodam inediam.Galen.Commen. .lect. Ahbor teste.
Quod si vero ex tam longo interuallo cibum damus, abo tus est periculum, foetu ipso ali menti defectu pereunte. Sicivi foetum seruemus cibum saepius dare non verebimur, se-brem morbumq; augentes matrem necabimus.Ita ut rectinsime ab Hipp. dictum sit, letale esse ab acuto morbo corripi grauidam, praesertim ubi vires eiusdem inualidae. suerint. QMppetum necesse erit vel scetam alimento, vel Retum inedia confici.Neque temere adiecimus, praeso tam ubi yires inualidae fuerint. Sunt enim succulentς quaedam S largiore
antea ust victu, quae in breuiore morbo quam minimun te M. I nuiore victu laeduntur, neq; prima prosecto ratione net se tus.Proinde nihil mirum est illas ex acuto morbo euadere. rSed quaerat hic quispi si in iis quibus vires imbecilles suo . )- :
ex tenui victu abortus est periculum, ex plenio i e vero mombus augetur, adeoq; matri imminet mortis discrimemquid . igitur in hac dissicultate faciendu praestat ne matrem potiusquam foetum seruare Respondeo, o prandii in quidem esse.ut hanc rationem victus invenire liceat qua utrisq; consulatur. Verum quuid ipsum consequi haud datur, melius est ut matrem ser-muss illa pereunte, necesse sit simul etia scelum C
450쪽
In ulmi perire. Quapropter quum in victu grauidam dii obis iti. grauidaru dicationes occurrant, una quae ab ipso foetu sumitur, alteraque a morbo:ei potius indicationi quet a morbo sumitur acu V. to Inseruiendum erit. Praestat enim tenuiore victu seruare dieinoes . foeta, victiq; inde scelui periculii immineat, quam pleniore& matre & tatu interimere. Hqc copiosius dixi,* in explicatione aptior.I.sect. . receperim me, qualis grauidarum acu. to morbo laborantium debeat esse victus ratio, hoc in loco
monstraturuna. APHORISMUS XXXI.
ulier granula sanguine misso abortitaque magis 1 accidit si fortus auctior sit.
Rauidi mulieri no esse mitte tu sanguine, quod scilicet Angraui id aborti at Hipp.hoc in Aphorismo nulla prorsus adhidi i ς μ bita distinctione praecipit. De quo sane non parii mirabitur ' quispiam presertim quum quotidiana experietia diuersum
appareat,nempe multas esse grauidasquet sanguinis missi ne citra omne noxam tolerent. Accedit P multas etia suisse copertu sit, qu auxi pleuritide, peripneumonia,angina,& id genus aliis morbis acutis correptae ellent, non modo abortii perpessas non esse, sed euidentissimam utilitate ex secta vena sensisse idq: notolum in primis inesibus, quo tepore tum Hipp. tu ratio ipsa minus etia periculi sore testantur, sed sexto& septimo quoq; mensibus,cu tat' ia gradior existerer. Proinde quit nonnulli ex hac difficultate sese explicare satis . non potuerint, malueriit potius impudeter Hipp. cuius auto vetersi di- ritate labefactari religio est,medaci j arguere, qua ingenuὰcta cadidς institia sua fateri aut paulὁ diligentius ei' rei eausam rimai xςrp ς certe memores,quod Gai .noster li. a.de Tueda sanit. μή- ea.f. monet veterii scripta diligeter esse inspici eda, & ut ideli. t. de Symp. causis ea. 8.ait, amice magis & cadi de interpretari ac distinguere quam hostiliter insectari & redarguere. , Diligenter itaq: cogita luerit quo pacto b c Hipp.sententia recte intelligenda veniat.Musa certe iis verbis Hipp.praui Eze ita dis non simpliciter prohibere venae sectione ubi opus sit sed probatur . eu potius monere voluisse cotendit,ne in iis quae uteru fersit